Oriëntatie 1-Zorgroute

7 mei 2007

Uitgangspunten• Afstemming op onderwijsbehoeften

• Preventief en pro-actief denken en handelen

• ‘t Is de leerkracht die er toe doet

• Begeleiding aan kinderen met specifieke onderwijsbehoeften zoveel mogelijk binnen de groep

• Werken met groepsplannen en groepsbesprekingen als basis

• Positieve aspecten van de leerling, leerkracht en ouders zijn belangrijke aangrijpingspunten

• Vanuit systeemdenken: dit kind in deze groep bij deze leerkracht in deze school en met deze ouders

Uitgangspunten (vervolg)• Actieve participatie van het kind

• Ouders zijn een belangrijke partner

• De werkwijze is systematisch en transparant

• De directeur stuurt het proces aan, gericht op samenhang en continuïteit in beleid

• Ondersteuning van de intern begeleider als sleutelfiguur

• Impulsen voor kwaliteitsverbetering

• Aandacht voor instroom en uitstroom

• Samenwerken in de regio

Handelingsgericht werken

waarnemen

begrijpenplannen

realiseren

1) Evalueren groepsplan en verzamelen leerlinggegevens

2) Signaleren van leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften

3) Benoemen van specifieke onderwijsbehoeften van leerlingen

4) Clusteren van leerlingen met vergelijkbare onderwijsbehoeften

6) Uitvoeren van het groepsplan

5) Opstellen van het groepsplan

waarn

em

en

begrijpen

pla

nnen

realiseren

Groeps-bespreking

Oudergesprek

Oudergesprek

Leerlingen-bespreking

Consultatie

en begeleiding

Onderzoek Verwijzing

1) Evalueren/

verzamelen

2) Signaleren

3) Onderwijsbehoeften

benoemen

4) Clusteren

5) Opstellen

groepsplan

6) Uitvoeren

groepsplan

Individueel handelingspl

an

Extern handelen

Intern handelen

leerlingen

ouders leerk

rach

t

Externe zorg

Stap 1: evalueren/verzamelen• Evalueren vorig groepsplan• Toetsen• Leerlingvolgsysteem • Observaties• Analyses van werk• Gesprekken met kinderen (ouders)

Handelingsgerichte informatie voor benoemenonderwijsbehoeften

Stap 2: Signaleren leerlingen met specifieke onderwijsbehoeftenWelke leerlingen hebben specifiekeonderwijsbehoeften?

Denk óók aan:• leerlingen met leer- en

ontwikkelingsvoorsprong• leerlingen met eigen leerstijl

Stap 3: Benoemen van de onderwijsbehoeften

Wat zijn de onderwijsbehoeften van de leerlingen?

Bijzondere aandacht voor leerlingen uit stap 2

Omschrijving: • welk(e) doel(en) zijn voor deze leerling

haalbaar in de komende periode? • wat heeft het kind nodig om dit/deze te

bereiken?

Op basis van patronen in groepsoverzicht kiest deleerkracht voor activiteiten met de hele groep, subgroepen en/of individuele leerlingen

Hoe kunnen leerlingen van en met elkaar leren?

Clustering moet haalbaar zijn qua klassenmanagement

Stap 4: Clusteren van leerlingen met vergelijkbare onderwijsbehoeften

Basisgroep

standaardaanbod

Subgroep 1

standaard-aanbod +

aanvullend(e) doelen

Subgroep 2

standaard-aanbod +

aanvullend(e) doelen

Extra groep

Eigen aanbod (eigen doelen)

Stap 5: Opstellen groepsplan

Op basis van de onderwijsbehoeften van deleerlingen en gekozen clustering wordt

kernachtighet aanbod voor een periode gepland:• doelen/gewenste situatie• inhoud (wat) en aanpak (hoe)• organisatie• evaluatie

Stap 6: Uitvoeren groepsplanInroosteren activiteiten uit groepsplan (weekrooster)

Tussentijds verzamelen gegevens over leerlingen en

observeren resultaat van het aanbod

GroepsbesprekingLeerkracht en intern begeleider

Voorbereiding groepsbespreking• Groepsoverzicht invullen• Concept groepsplan

Tijdens groepsbespreking• Evalueren vorig groepsplan• Bespreken groepsoverzicht en concept groepsplan

op basis van bespreekpunten van de leerkracht zelf• Afspraken leerkracht en intern begeleider• Eventueel aanmelden leerling voor

leerlingenbespreking

LeerlingenbesprekingAanwezig: leerkracht, intern begeleider, externbegeleider

Vooraf en achteraf overleg met de ouders

Doel leerlingenbespreking• Begrijpen en benoemen onderwijsbehoeften leerling• Wegnemen of verminderen handelingsverlegenheid leerkracht• Indien dit niet lukt: bovenschools onderzoek of begeleiding

vragen (op basis van een duidelijke vraag)Leerlingenbespreking is schakelmoment naarbovenschools niveau

Bovenschools niveau

• Handelingsgerichte diagnostiek (onderwijsbehoeften)

• Consultatie en begeleiding(leerkracht en intern begeleider)

• Verwijzing- SBO (PCL) , SO (CvI)- Jeugdzorg, GGZ, Maatschappelijk werk

Ervaringen scholen SCO-Kohnstamm

• Invoering 1-zorgroute is intensief• Meerjarig traject: gefaseerd invoeren• Zorgroute sluit aan bij dagelijkse onderwijspraktijk• Denken en werken in termen van onderwijsbehoeften

ervaren leerkrachten als verbetering• Bevordert de overdracht en continuïteit• Alle leerlingen krijgen aandacht, ook meerbegaafde

leerlingen• Kwaliteitsimpuls op schoolniveau• Grote verschillen tussen leerkrachten, dat vraagt om

maatwerk• Intern begeleider speelt een cruciale rol

Aandachtspunten op schoolniveau• Zicht op en gebruik van leer- en ontwikkelingslijnen m.b.t.

doelgericht werken en prioriteiten stellen• Leerlingvolgsysteem verbeteren, aandacht voor

observeren, analyseren werk en gesprekken met kinderen• Inzetten en uitbreiden van differentiatievormen en effectief

klassenmanagement• Inbedding 1-zorgroute in zorgstructuur en jaarplanning• Verkorting administreren door digitalisering• Andere (coachende) rol van intern begeleider• Competente externe schoolbegeleiders; leerlingbegeleiding

en procesbegeleiding

Verschillende varianten

• Werken aan een ‘levende’ visie met draagvlak in het team

• Uitbreiden van leerkrachtvaardigheden door training en praktijkervaring opdoen

• Implementeren van de 1-zorgroute als cyclisch proces

Aandachtpunten bovenschools niveau

• Gemeenschappelijk referentiekader• Convenant voor samenwerken in de regio

(passend onderwijs)• Taken PCL/Zorgplatform• Samenwerking/relatie tussen school en

bovenschools (ZAT, intern zorg team e.d.)• Positie SBO binnen SWV• Samenwerking met RECs (CvI)• Samenwerking met Jeugdzorg, GGZ en MW

Afstemmen met SBO

• Rol van PCL; communicatie• Rol van Commissie van Begeleiding• Instroom en uitstroom leerlingen• Werken vanuit een ontwikkelingsperspectief• Groeperen van leerlingen• Groepsbesprekingen/leerlingenbesprekingen• Groepsplan versus handelingsplan

Fasen invoering in SWV/school

• Past 1-zorgroute bij visie/beleid?• Oriëntatie:welke weg is voor ons geschikt?• Voorbereiding• Uitvoering stappen/cycli• Monitoren, evalueren, bijstellen en ontwikkelen• Borgen in SWV/school (jaarplanning,

zorgstructuur, ketenmanagement)

N.B. Zowel per school als per SWV is het maatwerk!

Succesindicatoren invoering in SWV

• 1-zorgroute past bij lange termijnbeleid• Draagvlak bij alle actoren• Ondersteuning vanuit schoolbesturen• Krachtig leiderschap• Integrale visie als gemeenschappelijk kader• Bekend met handelingsgericht werken• Goede werkrelaties; jeugdzorg, RECs, gemeenten• Bovenschoolse netwerken (uitwisselen ervaringen)• Bereidheid om tijd en financiën te investeren• Competente externe (proces)begeleiders

Meer info

• Gea Spaans WSNS+

• Sonja de Lange s.delange@nto-effekt.nl