Oranjewijk Ons Koninkrijk Zomer 2012

Buurtjournaal nr. 5

nr. 2Behouden vaart deze zomer, Oranjewijkers!

BakkeBartWirdumerdijk 5

8911 CB LeeuwardenTel: (058) 212 55 09 Fax: (058) 216 80 95 De lekkerste

De lekkerste vlaaien

online bestellen via

www.bakkerbart.nl

Openingstijden: maandag 09:00 - 18:00 dinsdag 09:00 - 18:00

woensdag 09:00 - 18:00 donderdag 09:00 - 21:00

vrijdag 08:30 - 18:00zaterdag 08:30 - 17:00

Je kunt op elk moment van de dag bij ons terecht voor een ovenvers brood, een krakend vers belegd broodje,

een heerlijke broodsnack en een vers gezet kopje koffie.

Kom naar Bakker Bart!

BakkeBartWirdumerdijk 5

8911 CB LeeuwardenTel: (058) 212 55 09 Fax: (058) 216 80 95 De lekkerste

De lekkerste vlaaien

online bestellen via

www.bakkerbart.nl

Openingstijden: maandag 09:00 - 18:00 dinsdag 09:00 - 18:00

woensdag 09:00 - 18:00 donderdag 09:00 - 21:00

vrijdag 08:30 - 18:00zaterdag 08:30 - 17:00

Je kunt op elk moment van de dag bij ons terecht voor een ovenvers brood, een krakend vers belegd broodje,

een heerlijke broodsnack en een vers gezet kopje koffie.

Kom naar Bakker Bart!

Voordat de Oranjewijkers allemaal op vakantie zijn, komen we nog net op tijd uit met ons zomernummer. Geen idee waar iedereen

naartoe gaat en op welke manier: op de fiets, motor, met het woonschip, de camper, de auto al of niet met caravan, met het openbaar vervoer, per vliegtuig? En in welke samenstelling: single, met de partner, het gezin, de hele familie, vriendjes en vriendinnetjes, klasgenoten, hond of kat? Als ik me dan in geuren en kleuren voorstel wat daar allemaal aan organisatietalent, spullen en financiën aan te pas komt, dan schiet me onmiddellijk een heel revolutionair voorstel door het hoofd: blijf gewoon lekker thuis in de prettig rustige, kindvriendelijke, autoluwe, lommerrijke sfeer van de Oranjewijk. Alles bij de hand en geen extra kosten. Nou ja, het is weliswaar een saaie, maar erg overzichtelijke suggestie.

En voor de mensen die geen gebruik wensen te maken van de meeslepende mogelijkheid om niet weg te gaan en die daar toch tijdens hun vakantie ergens ter wereld een paar seconden spijt van gaan krijgen: altijd welkom om op elk gewenst moment weer terug te komen naar je oude vertrouwde Oranjewijk, ons koninkrijk.

(Even een correctie bij het redactioneel van het vorige nummer. Ik had het daarin over een schilderes die in de Willem Lodewijkstraat tafereeltjes uitstalt. Dat klopte voor wat het schilderij betreft (zie hieronder, getiteld: Marieke gaat naar school) maar dat kunstwerkje blijkt van de hand van Minne Velstra, die mij schreef: ‘Hoewel het mij heerlijk zou lijken om in een vrijwel niets verhullend jurkje frivool door

een grazige weide te dartelen ben ik toch echt een man.’ Excuus en hierbij rechtgezet.)

Hein Kraij

Redactioneel inhoud

Waarin een kleine wijk groot kan zijn 4

Wijkinfo 7

Laat de zon maar komen! 9

Royalty report 10

Misdaadcijfers in de Oranjewijk 13

Oud papier ophalen is gewoon leuk! 14

De garnalenkroketten van Holtkamp 17

Voetbal kijken in de volksarena 18

Facebook verbindt Oranjewijkbewoners 20

Kennismaking met een chauffeur 22

Wat was er eerder het blik of de opener? 25

Ken uw wijk 26

Colofon 26

Cover: De familie Spithost verruilde hun huis voor MS De Harmonie. Op 30 juni werden ze uitgezwaaid door de Oranjewijk.

Marieke gaat naar school/Minne Velstra

4 Buurtjournaal nr. 2

Het is mij al een paar keer in de weekenden overkomen dat een

gezelschap Duitsers voorzien van behoorlijk omvangrijke platte houten koffers me in Hochdeutsch de vindplaats vroegen van “Die Friesche Eisenmodelbahngesellschaft”. En ik

kon hen dan moeiteloos de weg wijzen naar de etage boven De Klasse (u weet wel: de grootgrossier in niet-vegetarische producten in de Gysbert Japicxstraat) waar de FMC haar clubgebouw heeft over een oppervlakte van maar liefst 300 m².

Een universumIn dit artikel ga ik, net als de bezoekers van heinde en verre, de wonderlijke microwereld binnen van de model- en modulebanen, de volautomatische bloksystemen, de schaduwstations, het rijtuiggarnituur, de hoekbakken, tweerailsystemen, ontkoppelaars, vierassige zelflossers, de multiMAUS, het bedieningstableau, het weatheren, de buisbalgen en krimpkousen, kortom een universum waarbinnen andere regels, labels, maten en gewoontes gelden dan de wereld van alledag zoals we die gewend zijn.

Heuse kniptangOp een zogenaamde rijzondag klim ik de trap op naar het Walhalla van de Friese modelbaanbouwers. Onderweg zie ik een stoellift en tevreden constateer ik dat het clubgebouw dus ook bereikbaar is voor mensen met loopproblemen. Bij de ingang wordt mijn gratis toegangsbewijs uiteraard geponst met een heuse kniptang door een

persoon met een conducteurpet op het vriendelijke hoofd. En het eerste wat ik zie in de gigantische ruimte is een gezellig ogende bar en de dieprode bekleding van een 1e klas

interieur van een spoorrijtuig uit vroegere tijden. Kompleet met grote koffers in de bagagerekken en uitklapbare asbakken aan de leuninguiteinden.

een grensoverschrijdende instelling

de friese modelBaancluB

Het is een wondere micro-wereld

WaaRin een kleine Wijk gRoot kan zijnHet is niet te geloven, maar we hebben twee grensoverschrijdende instellingen in de Oranjewijk! Op de eerste plaats is dat natuurlijk de Popacademie, waarvan talloze filmpjes op YouTube getuigen (en in een volgend nummer wellicht een uitgebreid artikel hierover). Maar op een heel behoorlijke tweede plaats (zilver!) hebben we het hier over de Friese Modelbaan Club ofwel de FMC!

5Buurtjournaal nr. 2

FabelachtigIk stap de clubruimte binnen en zie nu aan alle kanten modeltreinen rijden. En dan niet op de kinderlijke manier van vroeger zoals dat bij mijn vriendjes toeging: ‘een locomotief, een wisseltje en dat is het’ maar

treinen in hun natuurlijke omgeving, treinen op complete stations met alles erop en eraan. Links een getrouwe versie van station Leeuwarden met een fabelachtig minutieuze

reconstructie van de Schrans, in het midden het spoorwegemplacement rondom station

Harlingen en achterin, tegen een achtergrond van rijk beboste bergen een minuscule weergave van het station Wilhelmshaven.

Half afgefikt pandRechts het loco-depot Bonn in aanbouw. Op de ruime gangpaden tussen de tafels waar de emplacementen zijn opgesteld staat hier en daar een superdeskundige hobbyist achter de schakelpanelen. Hij laat de treinen op tijd vertrekken, schakelt seinsystemen in en uit, dirigeert eindeloos lange goederenwagons gevuld met grind of ijzererts over de grote modelbanen, zet de wissels om en volgt via een paar monitoren wat er gebeurt achter de schermen in het zogenaamde schaduwstation. En overal langs de spoorbanen staan huizen, lopen mensjes, grazen koeien en schapen in groten getale en zijn complete steden op schaal half 0 (= geheimtaal voor 1 : 87) nagebouwd. Ik zie een kermis, een bioscoop, een half afgefikt pand met brandweerwagens eromheen die aan het nablussen zijn, een opengebroken weg compleet met omleidingsborden, een magnifieke watertoren en veel en veel meer.

Lamminga BrückeOveral lopen de rails met treinen in alle soorten en klassen. De modelbouwers gaan zelfs zo ver dat ze de wagons ‘wheateren’, wat wil zeggen dat ze de modellen enigszins verweren of van vlekken voorzien om het materiaal niet fonkelnieuw en brandschoon te laten ogen. Ook het bouwen van bergen in model en tunnels, portalen en bruggen wordt met grote toewijding beoefend door de hier aanwezige specialisten. Voor de ‘scenery’, zeg maar: de omgeving van het spoor, wordt gewerkt met mallen, met latex en siliconenrubber maar ook veel met hout, naald en garen, echt mos, varkensharen kwasten en van alles en nog wat. En natuurlijk meer met karton dan plastic. De ene modelbouwer is wat dat betreft nog vindingrijker dan de ander. Ik heb een brugconstructie gezien waarbij iedere waterbouwkundig ingenieur zijn vingers zou aflikken. (Terzijde: de collega’s van de constructeur hadden de brug voorzien van het bordje Lamminga Brücke, uit waardering voor de bouwer ervan: Jaap Lamminga.)

Alles is op schaal half 0 af-gebouwd

Buurtjournaal nr. 2

Dan heb ik het nog niet eens over de tent van circus Krone die in volle glorie staat opgesteld en tot op de millimeter nauwkeurig is nagebouwd en in elkaar gestikt door een van de modelbouwers en zijn behulpzame echtgenote. Hier is een wereld geconstrueerd

waar je geen idee van hebt. Het houdt het midden tussen Madurodam en de specialeffect achtergronden die in sciencefiction films worden gebruikt. De elektronica klopt, het loopt allemaal als een trein, vormen en kleuren zijn zo natuurgetrouw als wat en al dat moois is gewoon ergens te vinden op een verborgen zolderverdieping in de Oranjewijk.

Diep onder de indruk ga ik een uitvoerig gesprek aan met Jonny Bijlsma, het hoofd van de activiteitencommissie en Henk Seerden die het secretariaat van de FMC runt. De gegevens die eruit rollen zet ik hieronder op een rijtje:

• De Friese Modelbaan Club is op 21 augustus 1981 opgericht en houdt zich in clubverband bezig met de modelspoorweghobby.

• De FMC heeft een kleine honderd leden en donateurs waarvan ongeveer

de helft actief meedoet aan de modelbouw en activiteiten van de club.

• Er worden workshops georganiseerd voor het zelf bouwen van rijdend materiaal en bezoeken van en aan bevriende modelspoorwegclubs in binnen- en buitenland. Bijvoorbeeld met de Duitse zustervereniging Eisenbahn Freunde Friesland e.V. uit Wilhelmshaven (Voslapp).

• Twee dagen in de week geopend voor haar leden op dinsdagavond en zaterdagmiddag, 6x per jaar rijzondagen: dan wordt er niet

aan de baan gebouwd maar alleen gereden met en gekeken naar modeltreinen.

• De FMC is graag bereid om een open middag te houden voor de buurtgenoten in de Oranjewijk. De data waar we op

uitkwamen zijn: zaterdag 8 september en/of zaterdag 13 oktober. Let op de website van de Buurtvereniging en de nadere aankondiging in het Buurtgebouw.

Met dank aan de FMC. Hun site: www.friesemodelbaanclub.nlHein Kraij

6

oranjewijk

info

Buurtjournaal nr. 2 7

BestuuR WijkveReniging oRanjeWijk

Wijkpanel oRanjeWijk

activiteiten in het BuuRthuisIedere tweede maandag van de maand: Wijkpaneloverleg van 20.00 – 22.30 uur

Iedere tweede en vierde maandag van 19.30 tot 21.30 uur: Meditatie in de traditie van Thich Nhat Hanh.Aanmelden en/of informatie: Wim Overdijk. Telefoon: 058 - 256 3100 Email: [email protected]

Op dinsdag van 19.30 tot 21.00 uur: Yoga.Aanmelden en/of informatie: Fokke JansenTelefoon: 06 – 18 370 729Email: [email protected]: www.ajani-yoga.nl

Op woensdag van 14.00 tot 17.00 uur en van 20.00 tot 22.30 uur: Creatief schilderen.Aanmelden en/of informatie: Henk Krist.Telefoon: 06 - 26 218 914Email: [email protected]: www.lineone.nl/henkkrist

Op donderdag van 19.00 tot 22.00 uur: Trekzakclub.Aanmelden en/of informatie: Trees Veenstra.Telefoon: 058 - 266 5270Email: [email protected]

Op vrijdag van 9.00 tot 11.00: Yoga.Aanmelden en/of informatie: Roel BeusenTelefoon: 06 – 48 631 459

Voorzitter...... (vacant)

Hilde Douma: SecretarisEmmakade 112, 058 - 212 58 08Email: [email protected]

Eelke Heidinga: penningmeesterEmmakade 18, 058 - 212 87 52 Email: [email protected]

Doede PostmaJohan Willem Frisostraat 19, 058 - 215 31 53,Email: [email protected]

Sybren TerpstraEmmakade 124, 058 - 215 36 76, Email: [email protected]

Erik van der LeeEmmakade 78, 06 - 423 119 50,Email: [email protected]

Beheerder wijkgebouw: Henk KristTel. 06 - 262 189 14,Email: [email protected]

Activiteitencommissie:•AliceDijkstra•GerarddeJong•InesJonker([email protected]

Fred BoonstraEmmaplein 9tel. 058 – 2125149 E-mail: [email protected]

Gerard de JongGijsbert Japicxstraat 40tel. 058 - 2133843E-mail: [email protected]

Jan-Herman ten HaveOranje Nassaupark 1tel. 058 - 7850054E-mail: [email protected]

Christine PietersenEmmaplein 4tel. 06-47 892 112E-mail: [email protected]

Sita VogelsangWillem Lodewijkstraat 105tel. 058 – 2139848E-mail: [email protected]


langgekoesterde wens uitgekomen. wie volgt?

Zonnepanelen

laat de zon maaR komen!Sinds de ineenstorting van de markt voor zonnepanelen is de prijs aanzienlijk gedaald. Zonnepanelen aanschaffen kan uit, ook zonder subsidie en zelfs zonder een lager BTW-tarief. Sinds de ineenstorting van de markt voor zonnepanelen is de prijs aanzienlijk gedaald. Zonnepanelen aanschaffen kan uit, ook zonder subsidie en zelfs zonder een lager BTW-tarief. En dus staan ze nu ook op een dak in de Willem Lodewijkstraat.

Eindelijk, ze staan er, de zonnepanelen. Dat betekent een lange neus naar alle

olieproducerende landen en elke keer als de wasmachine aan wordt gezet het fijne gevoel dat de stroom niets kost.

In de jaren ‘70 werd, op een enkele hippie-enclave na, smalend gesproken over zonne-energie. Dat kon nooit wat worden. De hele Sahara zou moeten worden vol gezet met zonnepanelen om alleen Nederland van elektriciteit te voorzien. Maar de tijden zijn veranderd. Zelfs als je geld moet lenen voor de aanschaf, kan het uit om zonnepanelen op je dak te zetten. Ook zonder subsidie. De hoogste tijd, vonden mijn echtgenoot en ik.

Op 2 mei was het zover. De firma Awizon uit Surhuisterveen stond ‘s morgens om acht uur op de stoep en klaarde de klus in één dag: zonnepanelen installeren op het platte dak, kabels aanleggen en aansluiten, en vooral een prachtig apparaat ophangen, waarop we elke dag kunnen aflezen hoeveel stroom er is opgewekt. Dat is inmiddels hét moment van de dag geworden: ‘Hoeveel?’, hoef ik alleen maar te vragen en mijn echtgenoot weet wat ik bedoel. Als er veel stroom wordt opgewekt, gaat het ding snorren als een kat. Van dat geluid worden we altijd blij…

Slimme meterDe slimme meter staat er, alhoewel het woord slim minder suggereert dan je zou denken. De netwerkbeheerder drukte ons op het hart zelf de meterstanden te noteren, want er ging nogal eens iets mis. Ook de leuke gadgets die werden beloofd, bleken nog niet te werken. Op afstand aflezen en niet meer op de meteropnemer wachten? ‘Ha ha, nee hoor. Zo ver zijn we nog niet,’ deelde de netwerkjuf ons mee.

Gedetailleerd inzicht in de financiële gevolgen van het zelf stroom opwekken? Welnee, nog niet bij deze generatie ‘slimme meters’. ‘Houdt u het zelf maar goed in de gaten’, adviseerde dezelfde netwerkjuf bezorgd. ‘Er gaat nog wel eens iets mis.’ Wie nog een ouderwetse meter heeft die terug kan lopen, moet dan ook beslist niet zo’n slimme meter aanschaffen. Lekker laten zitten!

PrijsWe hebben 15 zonnepanelen aangeschaft en dat is waarschijnlijk bijna of helemaal voldoende voor ons hele stroomverbruik. Meer kan ook niet want het hele dak staat vol. Meer van die dingen neerzetten dan je nodig hebt, is op dit moment trouwens ook niet aan te raden. Geen enkele stroomleverancier levert de prijs die je moet betalen voor een kilowattuur (KWh). Er zijn wel grote verschillen. NUON betaalt slechts 5 cent voor een KWh, GreenChoice

(de naam zegt het al) maar liefst 23 cent. Maar koop je stroom, dan betaal je ongeveer 35 cent per KWh.

OpbrengstDe opbrengst verschilt per dag enorm. Op een zonloze dag brengen de panelen tussen de 4 en 5 KWh op, op een zonnige dag wel 24. We verbruiken per dag gemiddeld 10 KWh en dat is royaal berekend. Pas na een jaar durf ik te zeggen of we er uitspringen of niet. De zomer is nog maar net begonnen, maar de herfst en de winter met mist en regen komen nog. Hoewel, een zonnige dag maar koude dag brengt meer op dan een bloedhete dag in augustus. Wordt het warmer dan 24 graden dan gaan ze minder opleveren. Hoe dat precies zit weet ik niet, gevalletje hogere natuurkunde, ben ik bang.

ZuinigGa je met zonnepanelen minder op je stroomverbruik letten? Tot nu toe niet. Spaarlampen hebben we al sinds de jaren ‘80 toen ze op de markt kwamen, dat waren toen nog van die grote jampotgevallen. Wassen op 60 graden is ook al heel lang geleden en niet meer nodig omdat de wasmiddelen veel beter van kwaliteit zijn. De droger gebruiken we alleen als het echt niet anders kan en de vaatwasser heeft een heel goedkoop 30-minutenprogramma. Eigenlijk worden we alleen maar zuiniger omdat er nu een wedstrijdelement is ingeslopen: hoeveel KWh hebben we nodig en lukt het om dat allemaal zelf op te wekken?

Wordt vervolgd.

Ineke Evink

10

de column van luuk

adelheid emma wilhelmina theresia, prinses van waldeck en pYrmont

Buurtjournaal nr. 2

Als je, zoals ik, in meer dan dertig jaar achtereenvolgens aan de Emmastraat (1982-1987) en de Emmakade (1987 – nu) hebt gewoond, komt er een dag dat je je afvraagt: wie was die Emma eigenlijk? Bij mij kwam die vraag naar boven op zondag 29 april, ‘s middags om 13:44:49 oftewel elf seconden voor kwart voor twee.

Dat weet ik nog zo goed, omdat mijn digitale camera heeft geregistreerd

dat ik op dat tijdstip de foto heb gemaakt die hierbij is afgedrukt. Dit gebeurde in het Duitse plaatsje Arolsen. Op de achtergrond van de vrolijke braderie die hier zichtbaar is, staat het kasteel waarin Adelheid Emma Wilhelmina Theresia, prinses van Waldeck en Pyrmont, zoals degene naar wie onze straten zijn genoemd voluit heette, is geboren en opgegroeid.

Wie?Wie was Emma? Ze was de vierde van in totaal zes dochters uit een verarmd Duits vorstenhuisje. Dat kasteel op de achtergrond had, door omvang, pracht en praal, aantoonbaar bijgedragen aan het door de jaren heen armer worden van de familie: alleen al de bouw ervan nam meer dan een eeuw in beslag en duurde dus net zolang als onze wijk bestaat....

Emma had een razend kiene moeder, Helena, Prinses van Nassau-Weilburg, die er in slaagde haar vijf dochters uit dit schrale vorstenhuis die de huwbare leeftijd bereikten elk op koninklijk of prinselijk niveau in Europa uit te huwelijken. Emma kwam hoog terecht, maar moest daarvoor ook een stijve prijs betalen: zij werd op haar 20ste levensjaar uitgehuwelijkt aan de Nederlandse koning Willem III. Een man die op de trouwdatum, hij was toen 62 jaar, met gemak haar vader of grootvader had kunnen zijn. En die ook wel spottend ‘de gorilla-koning’ werd genoemd, wat zowel met zijn uiterlijk als met zijn gedrag had te maken en waarvan wij als Nederlanders van nu ons, sinds de

Tv-optredens van Bokito, nog veel meer kunnen voorstellen dan onze landgenoten uit die tijd.

Voor Willem (wiens naam we terugvinden in de Willemskade) was Emma zijn tweede echtgenote. Zijn eerste vrouw Sophia

RoYaltY RepoRt

veRdiende emma dRie tot vijf stRaten?


(wier naam voortleeft in de Sophialaan,zoals Willems broer Hendrik de Zeevaarder terugkomt in de Prins Hendrikstraat en -brug) was overleden na een slecht en ongelukkig huwelijk, waarbij man en vrouw in feite jarenlang ‘gescheiden van tafel en bed’ leefden. Geen van de drie kinderen uit dat huwelijk leefde lang genoeg, was voldoende capabel of

had zin om het koningschap op zich te nemen. Korte samenvatting van het vervolg: Emma kreeg in 1880 een dochter, de latere koningin

Wilhelmina. Willem werd ziek en overleed in 1890. Daarmee werd Wilhelmina koningin, maar omdat ze als tienjarig meisje nog te jong was om de taken die daarmee samenhangen te vervullen, werd Emma (de ‘Koningin-moeder’) aangesteld als regentes.

‘Liefste oude vrouw!’Dat bleef ze tot 1898, het jaar waarin Wilhelmina 18 werd. Als je historici mag geloven heeft Emma in die acht jaar onze monarchie een enorme ‘boost’ gegeven en in feite gered. Ze had veel verstand van zaken, werkte keihard, overlegde elke twee weken met alle ministers over hun activiteiten (kom daar nu nog eens om), kende alle topambtenaren en hooggeplaatste mili-tairen, was open en toegankelijk en werkte dankzij dit alles in korte tijd de onvrede weg die haar voorganger en overleden echtgenoot had veroorzaakt met zijn zo heel andere invulling van het vak en het leven. Emma leefde tot 1934. Ze heeft vooral in de eerste jaren nadat ze regentes-af was de jonge koningin

Wilhelmina nog flink bijgestaan in haar vorstelijke activiteiten en zette zich daarnaast en daarna met hart, ziel en de inhoud van haar

beurs in voor uiteenlopende goede doelen, bijvoorbeeld de tbc-bestrijding in ons land. Dankzij al deze goede daden werd ze ook wel ‘de liefste oude vrouw van Europa’ genoemd.

Dit laatste was natuurlijk nog niet bekend toen de gemeente Leeuwarden in het begin van de vorige eeuw besloot om maar liefst

Emma en Wilhelmina

vier straten in onze buurt naar Emma te noemen: de Emmastraat, het Emmaplein, de Emmakade en twee toevoerweggetjes naar het Emmaplein, die elk ooit ‘Regentessestraat’ zijn genoemd. Die Regentessestraatjes werden al snel onderdeel van het Emmaplein en zo kreeg onze wijk dus niet vijf, maar slechts drie aan Emma refererende straten, waarmee ze royaal eindigt boven haar man (1 straat), diens eerste vrouw (1 straat) en haar zwager (1 straat

+ 1 brug). En toen ik dit allemaal gelezen en bestudeerd had kregen al die toch al zo mooie naar Emma genoemde straten nog een beetje extra glans.

Luuk van der VeenTekstschrijver, communicatieadviseur en Oranjewijkbewoner

PS: Quizvraag zie pagina 12

HuisartsenpraktijkB.R. Westerman

Coopmansstraat 50( bij het Cambuurplein) Tel: 058-2124680

Voor huisartsenzorg bij u in de buurt: www.westermanhuisarts.praktijkinfo.nl

Voorheen zaten wij 15 jaar in de Oranjewijk. Maar nu kunnen we u van dienst zijn in een ruim modern centrum: Het Medisch Centrum “De Zwaaij”.

Onze wijk heet Oranjewijk omdat bijna alle straten zijn genoemd naar mensen uit ons stadhouderlijk en koninklijk huis: Willem Lodewijk, graaf van Nassau, 1560-1620, stadhouder 1584-1620, Johan Willem Friso, vorst van Nassau, prins van Oranje, 1687-1711, stadhouder 1696-1711, diens echtgenote Maria Louisa, landgravin van Hessen- Kassel, 1688-1765, regentes 1711-1731 en 1759-1765, Adelheid Emma Wilhelmina Theresia, prinses van Waldeck en Pyrmont, 1858-1934, tweede echtgenote van koning Willem III, koningin-regentes 1890-1898 en Juliana Louise Emma Marie Wilhelmina, die toen de Julianastraat (het stukje rondweg bij Albert Heijn) in 1919 werd voorbereid 10 jaar jong en prinses van Nederland was. Verder hebben we nog een paar functionele of historische namen zoals Zuidergrachtswal, Achter de Hoven, Verkorteweg en Kanaalstraat. Hoe komt daartussen ineens de naam van Gysbert Japicx terecht? Wat is het goede antwoord?

• a- Gysbert Japicx was het trouwe paard waarop Willem I tijdens de Slag bij Waterloo de overwinningen behaalde, die maakten dat hij na de Franse overheersing werd gevraagd onze nieuwe koning te worden.

• b- B en W van Leeuwarden wilden de Friese dichter Gysbert Japicx,

die van 1603 tot 1666 leefde, in 1902 in verband met het te organiseren

derde eeuwfeest van zijn geboorte eren met een straatnaam en daarvoor was toen alleen in onze wijk een straat beschikbaar.

• c- Gysbert Japicx was een onecht kind van koning Willem III en een hofdame van Friese komaf. Vooral de provincie heeft er op aangedrongen dat deze Friese nazaat van Oranje Nassau in een Leeuwarder straatnaam zou worden verwerkt, zodat hij niet, zoals Koninklijke bastaarden zo vaak overkomt, in de vergetelheid van de historie zoek zou raken.

• d- Gysbert Japicx was de dichter die het ons volkslied (het Wilhelmus van Nassouwe) heeft gemaakt. Het auteurschap daarvan werd later ten onrechte maar met succes geclaimd door de Hollander Filips van Marnix van Sint-Aldegonde. Japicx kreeg in Friesland postuum eerherstel doordat deze straat in de Oranjewijk naar hem werd genoemd, een vernoeming die extra glans kreeg doordat de straat kruist met het Nassau park en de Nassaustraat, waardoor de namen van de dichter en zijn gedicht onlosmakelijk symbolisch met elkaar zijn verbonden.


misdaadcijfeRs in de oRanjeWijk volgens de ad misdaadmeteR

De AD Misdaadmeter wordt vastgesteld aan de hand van de geregistreerde aangiftes bij de 25 Nederlandse politiekorpsen. Daarbij wordt alleen gekeken naar

‘voltooide delicten’ en niet naar ‘poging tot’. De focus ligt op 10 delicten met een hoge impact op het veiligheidsgevoel van de burger. Deze delicten zijn: woninginbraak, diefstal van een motorvoertuig,

bedreiging, mishandeling, straatroof, overval, vernieling, diefstal uit garage/schuur, diefstal uit een auto en zakkenrollen. De AD Misdaadmeter biedt als enige in Nederland de mogelijkheid om tot op wijk en buurtniveau te bekijken hoe het is gesteld met de criminaliteit in de eigen buurt.

2011 Oranjewijk Gemeente Leeuwarden per 1000 inwoners

Nederland per 1000 inwoners

HUIS Woninginbraak 13 55.7 38.5

Diefstal schuur/garage 4 11.28 8.34

Diefstal uit bedrijven 2 27.41 20.53

Huisvredebreuk 2 3.27 1.42

Brand/Ontploffing 2 7.59 3.83

VOERTUIG Diefstal van motorvoertuig

0 3.8 4.07

Diefstal uit motorvoertuig

13 33.2 54.3

Alcohol in het verkeer 32 48.5 27.19

STRAAT Winkeldiefstal 12 41.86 23.22

Vernielingen 21 129.27 86.66

Zakkenrollen 0 10.86 18.17

Aantasting openbare orde

4 17.29 7.06

GEWELD Mishandeling 8 54.62 33.67

Openlijk geweld 0 2.85 3.79

Straatroof 0 3.69 4.37

Overval 1 1.27 1.23

Moord/Doodslag 0 Niet bekend Niet bekend

Zedenmisdrijf 1 6.64 4.4

Bedreiging 13 43.97 22.44

OVERIG Fraude 3 18.35 17.81

Drugshandel 14 18.98 8.65

Wapenhandel 0 5.8 3.83 Bron: www.ad.nl

de lotgevallen van een oranjewijkvrijwilliger

oud papier

jannY kamp Raadt het iedeReen aan: oud papieR ophalen is geWoon leuk!Ik denk niet dat ik slechter ben dan enig ander mens: ik geniet van de wijk waarin ik woon, maar om daar nou moeite voor te doen in de zin van kinderfeestjes opluisteren, speeltuinen pimpen, clubblaadjes volschrijven, troep van de straat halen. Nou, nee, ik dacht het niet.

14 Buurtjournaal nr. 2

Stiekem, in mijn heldere buien, had ik wel enig benul dat er iets niet klopte aan mijn redenering. Die redenering luidde als volgt: ik vind

het prima als andere mensen zich uitsloven voor onze wijk, moeten ze

ook vooral zelf weten, maar ik woon hier ook prima zonder al dat gedoe. En dat vind ik nog steeds! Maar natuurlijk was ik er wel bij toen we op gemeentekosten een feestje mochten bouwen en natuurlijk was ik de

eerste die zich opgaf voor de barbecue, en als het had gekund was ik de meest hebberige eierschildermens geweest…

Een aardig ideeMaar goed, los van mijn overtuiging dat je in een wijk moet kunnen wonen zonder te worden lastiggevallen door mensen die méér met die

wijk willen, of door mensen die vooral jouw bijdrage nodig hebben om het ultieme doel te bereiken: ik wilde wel wat voor de wijk doen. En wat doet een mens dan? Dan kiest een mens voor iets waarvan zij (in mijn geval) inschat dat ze het kán: oud papier ophalen. En dus gaf ik me op. De per omgaande en vooral enthousiaste reactie van Eelke Heidinga maakte het mij volslagen duidelijk: hier kwam ik niet meer onderuit. Ik was volledig en absoluut opgenomen in het o zo gewaardeerde leger der vrijwilligers. Shit, ik weet niet zeker of ik het zo had bedoeld. Gewoon een keertje proberen was toch ook wel een aardig idee?

‘Ik was volledig opgenomen in het leger der vrijwilligers’


Ultieme vrolijkheidMaar nee, voor twijfel geen plek en in november afgelopen jaar mocht ik mijn debuut maken. Ik dankte de grote oud-papiergod dat het

donker was, zodat de gemiddelde Oranjewijkbewoner geen idee had van mijn geklungel. Voor degenen die er net zoveel van weten als ik vóór mijn debuut: je meldt je om 19.00 uur bij onze zeer gewaardeerde buurtsuper. Daar staat zo’n grote papierwagen van Omrin. Met daarin een onwaarschijnlijk vrolijke en aardige chauffeur. Pas achteraf was de reden van zijn ultieme vrolijkheid mij duidelijk: via zijn monitor had hij een onovertroffen versie van ‘bloopers’ in het vizier. Maar daarover straks meer.De grijnzende Omrin-chauffeur legt ons

– drie beginnelingen - uit hoe het moet: ‘Bak op die manier dáárop en verder gaat alles vanzelf ’. Tuurlijk, zeggen en knikken wij tegen elkaar: appeltje, eitje. Het verbaast niemand dat de eerste bak volledig in de grote hongerige bek van de grote papierwagen verdwijnt. De chauf-feur is de enige die hardop lacht. Maar hij zegt ook heel vriendelijk dat het niet erg is en dat geeft ons weer moed.

LeedvermaakDie eerste avond gaf mij veel plezier. Het is leuk om je met andere wijkbewoners in te spannen voor je bloedeigen wijk en het is nog veel leuker om met de Omrinchauffeur samen te werken. Een man die, ondanks dat hij ’s avonds met een stelletje klungels moet werken, vrolijk, beleefd en vooral behulpzaam bezig is. Met humor en met leedvermaak. En dat laatste mág! Op enig moment ging een bak omver en lag de straat bezaaid met papier. Wij, als drie feuten, waren blij met de duisternis en wisten niet hoe snel we de zaak op moesten ruimen. Ik ben een controlfreak en vond het absoluut noodzakelijk de chauffeur op de

hoogte te stellen van de vertraging. Zelden heb ik zo’n brede grijns gezien als bij deze man, kijkend op zijn monitor waar hij ons debacle in detail had kunnen bekijken. Gisteren liep ik voor de tweede keer oud papier te verzamelen. Overigens bij deze de complimenten voor coördinator Eelke die me ’s ochtends per mail vroeg of ik het niet ging vergeten. Tuurlijk niet, ik kon niet wachten. We waren wederom met zijn drieën, twee oude rotten en mijn persoon. Het was deze keer licht, het was droog, de temperatuur was aangenaam en we hadden er zin in. Datzelfde gold voor onze Omrinchauffeur. Hij had de straten bij Achter de Hoven al gedaan,want hij was er toch al en hij had Koopmans ook reeds ontlast van het oud papier. En dat allemaal vóór 19.00 uur.

PapierpenarieWe hebben de man op allerlei wijzen getergd: hij moest minimaal zes keer de wagen uitkomen om ons uit de papierpenarie te helpen. Hij hielp ons spontaan met het legen van de bakken en hij wist buitengewoon vrolijk te blijven. En hij bleef ook maar zeggen dat het niet erg was dat we er nog steeds niets van bakten. Wat een lieverd, ik heb nog over de man gedroomd….

Bak snel terug op eigen erfDe duisternis beschermde mijn geklungel niet meer, dus ging ik met de figuurlijke billen bloot. We hadden slechts anderhalf uur nodig en het was leuk. Leuk vanwege mijn collega-ophalers. En verbazingwekkend vanwege de vele Oranjewijkers die klaarstonden om hun bak weer binnen te halen en ons bedankten. Bijzonder! Het bedankje stel ik zeer op prijs, maar waarom wil men die bak zo snel weer binnen hebben? Ik heb daar nu een dag over nagedacht en ik kan me er geen voorstelling van maken. Waarom staat een mensch aan de straat op het moment dat zijn oudpapierbak

geleegd wordt en waarom is een mensch blij als hij zijn bak het eigen erf op kan trekken? Mijn fantasie is niet toereikend om deze vragen te beantwoorden.

Ik kan niet anders zeggen, dan dat ik geen spijt heb van mijn ‘vrijwilligerschap’. Ik ben benieuwd naar mijn mede-papiervrijwilligers en hun verhalen. Én naar de Omrinchauffeurs en hun verhalen. Het verhaal van Frans, onze ‘eigen chauffeur’, treft u elders in dit onbetaalbare blad aan. Een blad, dat op zijn minst de eeuwigheid verdient en dus NIET bij het oud papier moet.......Janny Kamp

‘Mijn debuut maakte ik gelukkig in het donker’

Achter de Hoven 79 8933 AH [email protected]

Clif van der Veenmob. 06-24513534

www.clifafbouw.nl

Foeke Sjoerdswei 26 • 8914 BH Leeuwardentelefoon: 06 53 976 549

website: www.cadenzacatering.nl • email: [email protected]

Wim Teeuw

V5 VertalerscombinatieEmmaplein 68933 BS LeeuwardenTel. 058 299 84 00 Fax 058 299 83 99v5vertalers@planet nl www.v5vertalers.nl


kookimpressies van peter jeeninga

echte kroketten komen niet uit de faBriek

de gaRnalenkRoketten van holtkamp

Niets is meer wat het geweest is. De onvolprezen mosterd van Amora, de

smaak van Frankrijk, het fundament van een goede mosterd werd altijd te Dijon geproduceerd. Sinds de overname door Unilever komt de mosterd uit Polen en Turkije. Het kan nog erger. De beroemde kroketten van Kwekkeboom en Van Dobben, vroeger gemaakt in een broodjeswinkel en een banketbakkerij, waren al ondergebracht in een fabriek in Noord-Holland. Maar nu is het drama compleet nu ook Mora in hetzelfde krokettenpact stapt. Mora is altijd al een fabriekskroket geweest. De grootste ambachtelijke achterblijver is de kroket van Cees Holtkamp. Volgens mij de beste kroket van Nederland.

OerbasisDe croquet is waarschijnlijk in Frankrijk geboren. Het Franse woord ‘croquer’ betekent

‘knabbelen’ en er zijn twee Nederlandse woorden van afgeleid: ‘croquet’ en ‘krokant’. In het in 1651 gepubliceerde Le Cuisinier François beschrijft La Varenne het recept van croquetten, waarbij de vulling werd gemaakt op basis van een dikke bechamelsaus, ook wel ragout genaamd. Deze saus, gemaakt van een roux (gelijke delen boter en bloem) is de oerbasis van de croquet.Een croquet of bitterbal heeft altijd een krokant buitenlaagje en een zachte vulling. De vulling wordt meestal gemaakt van op basis van een roux, gelatine, peper, zout, kruiden, specerijen of andere smaakmakers en een toevoeging van kalf, rund, varken, vis of garnalen. Na de bereiding wordt de afgekoelde ragout (salpicon in vaktermen) in porties verdeeld en in de gewenste vorm gerold.

‘Thalibansisters’Het legendarische café Luxembourg gelegen aan het Spui, zocht voor zijn klanten een lekkere garnalenkroket en zocht contact met de bakkerij van Cees Holtkamp aan

de Vijzelgracht. Holtkamp ontwikkelde na maanden proeven de garnalenkroket en de kalfsvleeskroket. De beste kroketten van Nederland waren geboren. In café Luxembourg werkten twee serveersters, die vanwege hun merkwaardige hoofdtooien de

‘Thalibansisters’ werden genoemd. Op drukke dagen kwam je ze tegen met een dienblad met witte wijn en garnalenkroketten om de naastgelegen winkels te bedienen. Na de ondergang van het Sjoerd Kooistra imperium waar Luxembourg ook bij behoorde, heb ik ze jammer genoeg nooit meer gezien.

Cees Holtkamp heeft zijn recept voor de garnalenkroket nooit geheim gehouden, sterker nog, ze staan in zijn boek De Banketbakker. Het complete recept volgt hier:Recept voor 15 garnalenkroketten.

Benodigdheden voor de bouillon:1 sjalotje10 gram roomboter300 gram water1 kilo ongepelde Hollandse garnalen

Voor de roux:80 gram roomboter100 gram bloem250 gram melk250 gram garnalenbouillon (uit de ingrediënten hierboven)6 gram gelatine geweekt in koud water2 eidooiers50 gram slagroomWitte peperZoutCayennepeperEen paar druppels Tabasco1 eetlepel bladpeterselie, fijngehaktPaneermeel fijn5 eiwitten10 gram bloemPaneermeel grofOlie om te frituren

Pel de garnalen (er blijft ongeveer 300 gram over) en bewaar de doppen.Fruit het sjalotje in een beetje boter. Roer de garnaaldoppen erdoor en voeg 300 gram water toe. Breng dit aan de kook Haal de pan van het vuur en laat afkoelen. Smelt voor de roux de boter in een pan met dikke bodem. Laat de boter bruisen maar voorkom dat hij bruin wordt. Roer met een garde de bloem erdoor. Laat 1-2 minuten doorgaren tot het goudgelig van kleur is en de massa loslaat van de pan. Giet geleidelijk de bouillon en de melk bij de roux, steeds wat toevoegend zodra de vorige hoeveelheid is opgenomen. Blijf roeren.

Laat de roux al roerend even doorkoken tot de bloem gaar is. Proef, en haal de pan van het vuur als de roux glanst en niet meer melig smaakt. Roer de uitgeknepen blaadjes gelatine erdoor.

Klop de eierdooiers los met de room en roer dit mengsel door de ragout. Maak die op smaak af met peper, zout, cayennepeper en een paar druppels Tabasco. Roer de gepelde garnalen door de ragout en tot slot de gehakte bladpeterselie. Laat de ragout een nacht afgedekt met folie rechtstreeks op de ragout (salpicon) in de koelkast staan.

Schep met een ijsbolletjestang bollen ragout van ongeveer 60 gram. Rol deze op het werkvlak door het fijne paneermeel tot een kroketje. Klop de eiwitten los en roer de bloem erdoor. Haal de kroketten door het eiwit en rol ze daarna door het grove paneermeel. Frituur ze 3 minuten in de olie van 180 graden. Niets let u om de kroketten met Amora mosterd te nuttigen.

Peter Jeeninga

Buurtjournaal nr. 218

voetBal

hoe het chauvinisme van de oranjewijk tot het uiterste werd Beproefd

voetBal kijken in de volksaRenaWie kan zich onttrekken aan oranjekoorts? Zelfs als notoire voetbalhater voel ik me geroepen toch minstens één wedstrijd bij te wonen. Al keek ik meer naar de toeschouwers dan naar de wedstrijd zelf, moeite als ik heb het juiste doel te herkennen.

Wat kan de Oranjewijk anders dan als een man achter het Oranje-elftal staan? Oranjewijkers zijn het aan hun wijk verplicht de

verrichtingen van de club die Neêrlands eer vertegenwoordigt op de voet te volgen. Vinden voetballiefhebbers.

Sommige huizen aan de Willem Lodewijkstraat zijn al van ver te herkennen als vindplaatsen van voetballiefde. Willem Lodewijkstraat 105 is zo’n huis. Op woensdag 13 juni wapperen de onvermijdelijke oranje vlaggetjes en andere oranje parafernalia vrolijk langs de gevel. Maar er hangt ook een grote Duitse vlag, ter ere van de Duitse gasten. Een ding is zeker: hier houdt men van voetbal!

Achter in de tuin bevindt zich de Volksarena waar Oranjewijkers en andere Leeuwarders zich verzamelen op de dag van de roemruchte wedstrijd Nederland-Duitsland.

Een groot laken aan het schuurtje fungeert als scherm voor de beamer en voor de mensen met een iets minder gunstige zitplaats is midden op het kunstgrasgazonnetje een tv geplaatst. De Nederlandse vlag hangt aan de ene schutting, de Duitse aan de andere. Niet alleen de aankleding van de Volksarena maar ook het eten komt van twee walletjes. Duits bier en Duitse bockworst, maar ook Nederlands bier en stukjes Hollandse kaas.


De stemming zit er goed in, Nederland gaat winnen. Anderen, van Duitse afkomst, zijn daar minder zeker van. Een Duitse voetbalfan heeft zich uit opportunisme of uit oprechte aanhankelijkheid uitgedost in het oranje en ligt op een oranje kussen naar de wedstrijd te kijken. Een aantal Oranjefans zijn ontroerd. De kinderen verkeren in deze tegenstrijdige omgeving af en toe in een lichte identiteitscrisis. Voor wie waren zij ook al weer? Voor de winnaar, wordt uiteindelijk eensgezind besloten.

DoelpuntDan scoort Duitsland en opeens valt alles stil. Een paar minuten later heeft men zich herpakt. Het kan nog alle kanten op, Van Marwijk kan de opstelling nog wijzigen, het elftal kan het na de rust wel een stuk beter gaan doen, misschien gaat Van Bommel er wel uit... Dan komt het tweede Duitse doelpunt. Een licht cynisme maakt zich van het Nederlandse deel van de Volksarena meester. De Duitse aanwezigen weten zich ernstig in de minderheid en gedragen zich uiterst invoelend. Tijd voor de apps met hogere wiskunde. Wat moet er gebeuren, wil Nederland in ieder geval

in de halve finale belanden? Na een doelpunt van Nederland slaat de stemming om. Voor even. Het sarcasme neemt toe, de adviezen aan Van Marwijk klinken steeds luider en dringender.

TevergeefsDe laatste minuten is de stemming gelaten. Wat een waardeloos elftal, wat een veel te duur betaalde en over het paard getilde jongetjes. Nederland door naar de volgende ronde? Waarom? Ze verliezen toch. Een enkeling houdt de moed erin: je weet het nooit…Maar het zal wel even duren voor het echte oranjegevoel weer terug is in de Oranjewijk.

Ineke Evink

EpiloogWat iedereen al vreesde gebeurde.

Het is afgelopen voor het Oranje-elftal. Een voor een slopen de Oranjewijkers weg uit

de Volksarena. De kranten stonden een dag later vol verhalen over de herrie in het team, de lelijke woorden van Robben tegen Van Marwijk, de treurnis op Schiphol met voetballers die, op drie na, niet wisten hoe snel

ze in de bus moesten stappen. Ach guttegut. De volgende dag stak de oranje versiering uit de

grijze container. Afgelopen.

de faceBookpagina van de oranjewijk

al 129 vrienden


faceBook veRBindt oRanjeWijkBeWoneRs

‘Het kost te veel tijd en ik heb geen idee wat ik erop moet zetten,’ hoor ik vaak van mensen die niet op Facebook zitten. Of : ‘Wie wil nou weten wanneer ik mijn tanden heb gepoetst, want er staat toch alleen maar van dat soort onzin op?’ Ik geef toe dat ik er eerst ook niet warm voor liep, maar na een workshop Social Media was ik verkocht.

Tijdens die workshop van een Social Media Goeroe, leerde ik alles over Twitter, LinkedIn, Facebook, Wordpress, Four Square en

Google Alerts. Ik zal al op LinkedIn, maar kende de fijne kneepjes of het strategisch inzetten daarvan niet. Twitter, daar had ik wel eens naar gekeken, maar ik werd er niet warm of koud van. En van Facebook ook niet. Het leek me allemaal veel tijd te kosten en weinig op te leveren.

PrachtbronNa de workshop heb ik eerst een twitteraccount aangemaakt. Er ging werkelijk een wereld voor me open. Wat een schat aan informatie was daar te vinden! Al het nieuws uit de belangrijkste kranten en nieuwssites ter wereld, werd je hier zomaar in de schoot geworpen. Met een hashtag (#) kon je eenvoudig zoeken naar informatie over een onderwerp. Een prachtbron. Zelfs televisie kijken werd anders, want een avondje The Voice of Holland werd een stuk leuker, door alle zin en onzin die over de deelnemers werd getwitterd.

Functioneel twitterenDe Social Media Goeroe had me echter wel gewaarschuwd: je kunt niet alles lezen en je kunt ook niet alles bijhouden. Haar tip om je een bepaald moment van de dag of week met twitter bezig te houden, moest ik na een paar weken echt opvolgen. Ik bespeurde dat het asociaal kan overkomen, als je overal en nergens op je Blackberry zit te koekeloeren om te kijken of je sms’jes of re-tweets hebt ontvangen. Ook het thuisfront, dat niets van Social Media moet hebben, keek/kijkt bedenkelijk als ik naar mijn telefoontje grijp. Dus, ik twitter nu ‘functioneel’ en op een bepaald deel van de dag of week.

Oude kloffieDaarna begaf ik me op het Facebookpad. Ik maakte twee pagina’s aan: een voor mezelf en een voor de Oranjewijk. Het prettige van Facebook is dat je alles kunt afschermen voor mensen van wie jij niet wilt dat ze je foto’s of berichtjes kunnen zien. De Social Media Goere, een dertiger, gaf

aan dat iedereen alles van haar mag weten, dus op haar Facebookpagina kan iedereen haar trouwfoto’s bewonderen of zien hoe ze gezellig met haar man in d’r oude kloffie op de bank hangt. Dat gaat mij wat te ver. Mijn eigen pagina is goed afgeschermd; de Oranjewijk-Facebookpagina staat open voor meer mensen.

‘MET FACEBOOK BEREIK JE MEER JONGEREN’


BindmiddelReden voor het starten van een Oranjewijk-Facebookpagina was eigenlijk heel simpel. De website en de Hyvespagina van de Oranjewijk worden amper bezocht. Natuurlijk is er de Oranjeglossy, maar die

verschijnt vier keer per jaar en of we daarmee alle Oranjewijkbewoners bereiken; ik denk het niet. De jongeren in de wijk behoren waarschijnlijk

niet tot de meest fervente lezers. Met die Facebookpagina kun je de jongeren wel bereiken en kun je het ook inzetten als bindmiddel voor alle Oranjewijkbewoners.

Virtueel boeketjeHet was een middagje flink zoeken naar Oranjewijkbewoners met een Facebookpagina, maar het resultaat van dat speurwerk was een bestand van vijftig vrienden. Ik begon voorzichtig met reageren op bepaalde berichtjes. Hier en daar gaf ik een ‘duimpje’ (voor de niet-facebookers: daarmee geef je aan dat je een bericht, een foto of een reactie leuk vindt) en soms gaf ik een uitgebreider antwoord als het Oranjewijk-gerelateerd was.

Toen begon ik alle jarigen een virtueel boeketje toe te sturen, namens de héle Oranjewijk. En dat sloeg aan. Op een gegeven moment kreeg ik de vraag: ‘Wie ben jij Facebookbeheerder! Wij piekeren ons suf!’ Ja, toen was het voorbij met de anonimiteit.

Vandaag de dag heeft de Oranjewijk 129 ‘vrienden’ en de laatste 79 hebben zich zelf aangemeld. En het is leuk op de Facebookpagina van de Oranjewijk! Alles wat interessant is voor de Oranjewijk staat er op. Schaatsende Oranjewijkers, in het oranje uitgedoste Oranjewijkers tijdens het EK, Oranjewijkkids met lampionnen en paaseieren, Oranjewijkers die de Elfstedentocht hebben gefietst of de Slachtemarathon hebben gelopen, Oranjewijkmeiden die eerste zijn geworden met voetballen of met het Pasveerkorps, alles wordt met elkaar gedeeld.

JackMaar er staan ook berichten op van het wijkpanel en de wijkvereniging, aankondigingen van de gemeente, uitnodigingen voor culturele bijeenkomsten in de stad, leuke ideeën van wijkbewoners voor pluktuinen of volkstuintjes en filmpjes van Oranjewijkers die spannende of leuke dingen hebben beleefd. Zelfs een hond is vriend geworden van de Oranjewijk: ‘Jack Russell’ heeft een eigen Facebookpagina, waarop hij al zijn belevenissen met z’n vrienden deelt.

Pen en papierNatuurlijk kan een mens ‘leven’ zonder Social Media. Maar het hoort bij deze tijd en het is onomkeerbaar. Handgeschreven brieven of verjaardagskaartjes ontvang je zelden meer. Alles gaat tegenwoordig digitaal. Dat kun je jammer vinden, maar zo werkt het nu. En als je meewilt in het nu en morgen, zul je daar wat voor moeten doen. Maar bovenal moet je het leuk vinden! Als je er echt niks aan vindt, lees dan alleen de Oranjeglossy. Grijp gewoon weer naar pen en papier en weet dat je boodschap pas vier dagen later arriveert. Dat is niet erg natuurlijk,

maar voor iedereen die een beetje nieuwsgierig is en het leuk vindt om te weten wat er in de Oranjewijk speelt, zou ik zeggen: Join the Oranjewijk Facebookclub!

Christine Pietersen

Dat de gemiddelde leeftijd met name op hyves en facebook relatief hoog is, komt door de grootouders die zo contact houden met hun kleinkinderen of door ouders, die willen weten wat hun kind uitspookt.

Gemiddelde leeftijden:

Hyves: 30 jaarFacebook: 38 jaarTwitter: 39 jaarLinkedIn: 44 jaar

‘HANDGESCHREVEN BRIEVEN ONTVANG JE ZELDEN MEER’

kennismaking met een chauffeur

oud papier


omRinchauffeuR fRans koolstRa komt gRaag in de oRanjeWijkHet is u misschien ontgaan maar sinds een jaar of vijf hebben ‘we’ onze eigen Omrin-chauffeur, Frans Koolstra. Hij bestuurt meestal de papierwagens op de eerste maandag van de maand. En het blijft niet bij sturen alleen: hij is voor de oud-papier vrijwilligers instructeur, helper in nood, vrolijke noot, knoppenbediener en bakkenkenner. Ga er maar aan staan! Wie is deze vriendelijk man? We zochten hem op.

In eerste instantie bediende Frans ook nog een andere wijk voor het oud papier, maar dat is gelukkig verleden tijd, hij kan zich nu met

de volle aandacht op de Oranjewijk richten. En zo hoort het ook! Ooit begonnen in het hoveniersvak in het bedrijf van zijn vader, tussen-door bij de groenvoorziening van de gemeente gezeten, chauffeur

op de vuilniswagen geweest en uiteindelijk terecht gekomen bij de ongediertebestrijding…. Frans heeft het nodige meegemaakt in zijn carrière. Wat doet iemand van de ongediertebestrijding op de papierwagen? Frans legt uit dat het rijden op de diverse papierwagens op vrijwillige basis geschiedt en hij kiest ervoor omdat het een prima


manier is om de vrachtwagenrijvaardigheden bij te houden. Vooral de Oranjewijk - met niet al te brede straten – is ideaal terrein om ‘bij te blijven’.

Leuke wijkEn natuurlijk zijn de Oranjewijkbewoners erg leuke mensen om mee te werken… dit laatste werd weliswaar weinig subtiel gesuggereerd door

ondergetekende maar uiteraard van harte bevestigd door Frans. Hij voegt daar overigens spontaan aan toe dat het inderdaad een leuke wijk is om ‘te doen’: met koud weer krijgt hij wel eens koffie en koek

aangereikt door bewoners en dat gebeurt niet in iedere wijk. Hij heeft er ook lol in omdat hij “elke stap die jullie zetten en ieder blaadje dat waait” via het scherm in zijn cabine kan zien. Soms zijn dat Youtube-waardige plaatjes, weet hij me met een onverholen grijns te vertellen.

ZijladersDe Oranjewijk blijkt af te wijken van de ‘normale’ tijden: in de meeste wijken wordt om 17.30 uur gestart met het ophalen van oud papier, bij ons is dat 19.00 uur. Voor Frans geen probleem, hij woont in Leeuwarden en kan dus na zijn om 07.30 uur gestarte werkdag tussendoor naar huis eer hij de papierauto moet ophalen. In veel grotere wijken, zoals bijvoorbeeld Cammingaburen, wordt wel met vier of vijf papierwagens per avond gewerkt en meestal zijn dat zogenaamde zijladers. De

chauffeur kan dan vanuit zijn cabine een soort van grijparm bedienen en daar komt dus geen vrijwilliger aan te pas. In de Oranjewijk is zoiets onmogelijk omdat er aardig wat ruimte nodig is voor het zijlaadsysteem.

Sociale contactenElders in dit blad vraag ik me af waarom veel mensen klaar staan om hun oud papier onmiddellijk na het legen weer hun dierbare erf op te trekken. Waarom doet men dat veel minder met de andere bakken? Voor Frans is dat duidelijk: ten eerste is ’s avonds iedereen thuis (dat had ik zelf ook kunnen bedenken) en ten tweede is het voor de sociale contacten. Niet in de zin dat de wijk vol zit met contactgestoorde bewoners die het oud-papier-evenement gebruiken om ook eens onder de mensen te zijn, maar in de zin dat de vrijwilligers bekenden zijn voor wie je gewoon even naar buiten loopt voor een drankje en een praatje. Daar zit wat in.Frans doet méér dan ongediertebestrijding en oud papier: hij is ook één van de vijf mensen van het calamiteitenteam en hij is inzetbaar voor de gladheidbestrijding. Dat is best een logische combinatie: de kans op wespen in de winter is ongeveer net zo groot als gladheid in de zomer.

Troep hoort in de containerTot slot vertelt hij over project ‘Bijzet’: momenteel gaat hij –samen met collega’s- iedere maandag avond tot en met donderdagavond van 17.30 – 19.30 uur door de wijken die ondergrondse containers hebben. Ze gaan daadwerkelijk huis-aan-huis om de bewoners erop te wijzen dat het de bedoeling is dat de troep in en niet naast de container hoort. Een vorige actie op dit gebied leverde maar liefst een verbetering op van 60%. Ik kan me voorstellen dat dat wel stimulerend werkt. Maar je bent op deze manier wel veel avonden van huis. Overigens heeft Frans ook een verklaring voor zijn uithuizigheid: hij heeft vier zoons thuis…Ik vraag hem of een ondergrondse container voor oud papier ook iets voor de Oranjewijk zou kunnen zijn, of dat goedkoper zou zijn dan de huur van auto en chauffeur. Nee, blijkt geen slim idee: de kosten van een ondergrondse container én de kosten voor de speciale vrachtwagen wegen niet op tegen de kosten die Omrin nu maakt. De afgelopen twee keer hadden we een andere chauffeur omdat Frans voor het project

‘Bijzet’ in een andere wijk bezig was. Maar hij heeft me beloofd dat hij terugkomt en onze wijk trouw zal blijven. Daar houden we hem aan!

Janny Kamp

Noot van de redactie: De Oranjewijk heeft twee ondergrondse papiercontainers. Op het parkeerterrein van de Albert Heijn is er een te vinden en de andere staat bij de speeltuin (Oranje Nassaustraat WZ). Die is daar geplaatst voor de bootbewoners aan de Emmakade, nadat de inhoud van hun papiercontainers een aantal malen in de fik was gestoken. Deze containers worden aan het eind van de maand geleegd. Waarschijnlijk door een andere Omrinchauffeur dan ‘onze’ Frans!

Frans Koolstra

‘Ik krijg wel eens koffie en koek aangereikt’

Garage Emmakade

Emmakade 148 zz8933 AX Leeuwarden

Tel: 058 212 82 13Fax: 058 215 44 50

E. Hoeksma

Garage Emmakade

Emmakade 148 zz8933 AX Leeuwarden

Tel: 058 212 82 13Fax: 058 215 44 50

E. Hoeksma

nieuwe cursus in de oranjewijk

vormgeving


Wat Was eR eeRdeR, het Blik of de openeR?Alles heeft vorm. Je rijdt er in, zit er op, leest er bij of uit, draagt het of maakt er een blik mee open. De uitvoering van al deze dagelijkse dingen heeft zowel een praktische als een esthetische kant. Ze zijn bedacht om het leven eenvoudiger en prettiger te maken. En vaak mooier.

In de cursus vormgeving gaan we kijken naar de totstandkoming van de vanzelfsprekende dingen om ons heen. Hierbij komen materialen

en technieken aan de orde maar ook ideevorming en uitwerking. We kijken naar verhoudingen, kleur en vorm en gaan dit toepassen in eigen ontwerpen. Aan het eind van iedere les worden de ontwerpen uitvoerig in groepsverband besproken.

LesopbouwIn de eerste lessen worden alledaagse dingen ontleed in materiaal, techniek, functie, vorm et cetera. Vanuit een bestaand product wordt het ontstaanstraject herleid. Op basis hiervan gaan we zelf zo’n alledaags ding vormgeven. Hiervoor worden eenvoudige manieren van schetsen en technisch tekenen geleerd. De volgende lessen wordt er op basis van het voorgaande gewerkt aan eigen ontwerpen. Hierbij komt ook het maken van schaalmodellen aan de orde. Uiteindelijk resulteert dit in een gebruiksklaar prototype. Deze worden ten slotte feestelijk gepresenteerd.

Docent Minne Velstra heeft zowel een werktuigbouwkundige als kunstacademie achtergrond en werkt al meer dan 25 jaar als zelfstandig vormgever. Dus, heb je zin om de rubberboot opnieuw uit te vinden, ergens eens een ander licht op te laten schijnen of de kapstok van je leven te ontwerpen, schrijf je dan snel in voor deze cursus. Inschrijven kan tot 10 september.

Cursus vormgeving Minne Velstra 10 lessen kosten: € 125,- Oranjewijkgebouw Dinsdagavond 20.00 uur tot 22.30 uur Aanvang 18 september - Mail naar [email protected] www.havenfamkes.nl of bel 06 30 37 14 81

colofon ken uW Wijk

De huizen in de Oranjewijk zitten stikvol leuke details. Zo leuk, dat het altijd een

plezier blijft in de wijk rond te wandelen. Om uw oplettendheid een handje te helpen en nog beter te kijken naar al die mooie versieringen waar de bouwvakker anno 1900 nog tijd en ruimte voor kreeg, heeft uw Buurtkroniek de rubriek Ken uw wijk.Weet u waar het detail op de foto te vinden is, compleet met straatnaam en huisnummer? Stuur de oplossing in naar [email protected]. Beloning: eeuwige roem, of in ieder geval tot het volgende nummer uitkomt. Voor de goede orde: eigenaren van het

betreffende pand zijn niet uitgesloten van deelname. Wel hebben andere Oranjewijkers voorrang als ze de goede oplossing weten.

Het balkon dat staat afgebeeld op de foto is te vinden aan de achterzijde van het huis aan het Oranjeplein nr. 13, dacht Marian Brouwers. Helaas, fout. Het is Emmaplein 13. We begrijpen best dat Marian in Oranjesferen verkeerde, maar omdat er op het hele Emmaplein geen oranje te bekennen was, kunnen we het niet goed rekenen. Iedereen in de herkansing met de nieuwe foto!

redactieHein Kray

Ineke Evink

Christine Pietersen

KopijInleveren vóór:

15 september 2012

mail naar: [email protected]

ContactpersoonHein Kray

Emmaplein 8

tel: 058 - 216 48 45

GastschrijversPeter Jeeninga

Janny Kamp

Luuk van der Veen

Grafische vormgevingAlle Schilstra

OpmaakChantal de Jongh/ Alle Schilstra

FotografieJonny Bijlsma

Ineke Evink

Janny Kamp

Arnoud Oosterwijk

Christine Pietersen

Luuk van der Veen

De halve Oranjewijk (collage)

Oplage900

BezorgingJordi Postma

PrintserviceCopy Service Leeuwarden

Jaargang 12zomer 2012

www.oranjewijk.nl

zuidergrachtswal 2 8933 ad leeuwarden t 058 299 11 55 [email protected] www.gho.nl

Welkom in de Wereld van GH+o. kom verder.

GHO0350 adv oranjewijk2.indd 1 13-04-12 11:40

Conceptontwerp voor mogelijke rotonde kruispunt Willem Lodewijkstraat / Achter de Hoven. In de volgende Oranjeglossy meer!

Oranjewijk Ons Koninkrijk Zomer 2012

Documents

Transcript of Oranjewijk Ons Koninkrijk Zomer 2012