44

column

Ora et labora!Het bier van de Abdij der Trappisten van Westmalle is bijzonder populair. De vraag naar ‘Tripel’ en ‘Dub-

bel’, de specialiteiten van de abdij, overtreft het aanbod ruimschoots. Ondanks dit marktpotentieel peinzen de monniken er niet over om de productie te vergroten. Geïnspireerd door hun bescherm-heilige Sint Benedictus, beschouwen de monniken arbeid binnen de abdij als een vorm van gebed. Arbeid waarin de monnik zijn solidariteit betuigt met ‘gewone’ medewerkers die in hun eigen levensonderhoud moeten voorzien. Vanuit deze overtuiging zien de monniken het als hun ver-

antwoordelijkheid om te waken over de arbeidsomstandigheden van hun medewerkers en de werkdruk voor hen te beperken. Er is tenslotte meer tussen hemel en aarde.

Kom daar eens om bij de OPEC. Ook in het illustere gezelschap van olieproducerende landen heeft men ervaring met het beperken van de productie, zij het doorgaans om minder nobele motieven dan de zorg

voor mens en milieu. De opkomst van nieuwe economische grootmachten leidt tot een dramatische toe-name van de vraag naar olie, terwijl de voorraden in rap tempo uitgeput raken. Toenemende schaarste dus. Een marktsituatie die de olieproducenten graag ten volle uitbuiten. En neem het ze eens kwalijk. Of de markt nu gedicteerd wordt door Onze Lieve Heer of door de markt van vraag en aanbod, bedrij-ven zien zich meer en meer geconfronteerd met veranderende consumentbehoeften en veranderen-

de eisen van werknemers. De aanleiding hiervoor is gelegen in de materiële overdaad die onze aangename westerse leventjes zo kenmerkt. De oneindige hoeveelheid producten en keuze-

mogelijkheden (wat dacht u van zo’n duizend verschillende biersoorten?) die ons ter beschikking staat, heeft geleid tot een zekere mate van verzadiging, to put it mildly.

In reactie hierop gaan we op zoek naar betekenis en zingeving. Consumeren blijft belangrijk, maar met een nieuwe dimensie: de behoefte aan authenticiteit. Het is

deze ontwikkeling die centraal staat in het boek ‘The Experience Economy’ van James Gilmore en Joseph Pine. We willen nog wel werken, maar het moet ons leven ook in immateriële zin verrijken.In de boze buitenwereld vereist de aandeelhouder natuurlijk vooral financieel

rendement en daar is niks mis mee. Toch valt er wel wat te leren van het arbeidsethos van de Westmaller monniken. Goede arbeidsomstandigheden,

werkgelegenheidsgarantie en solidariteit zijn tenslotte lang niet altijd vanzelfsprekend. Fundamentele waarden worden ook in het bedrijfsle-

ven belangrijker, simpelweg omdat de nieuwe generatie niet langer genoegen neemt met een functie in een bedrijf dat alleen maar naar

platte winst streeft. Gelukkig realiseren steeds meer bedrijven zich dat winstmaxima-lisatie niet bij iedereen de adrenaline sneller doet stromen, en dat er dus ook andere motieven nodig zijn om arbeidskracht te mobi-liseren. En dat is niet eenvoudig. Want hoe kom je tegemoet aan zoiets abstracts als de behoefte aan authenticiteit? Alleen daarom

al is het goed om eens te rade te gaan in Westmalle. U kunt zich wenden tot de gastenbroeder voor een paar dagen van bezinning.

Wat er ook voor u uitkomt, ‘de hele afdeling met sabbatical’ zal niet snel realiteit worden. Maar één ding is wel duidelijk: met een Cup-a-

soup-automaat alleen gaat u de naar zingeving zoekende medewerker niet voor uw bedrijf winnen.

Patrick Houtkamppatrick.houtkamp@brightcompany.nl

Patrick Houtkamp is managing consultant bij Bright & Company | HR Strategy, een adviesbureau gespecialiseerd in de vertaling van business strategie naar HRM.

44_HRs05_CLM Bright_v2.indd 44 09-10-2008 09:03:43