Open & Bloot najaar 2009

Onderwijs

Nummer 3

Thema:

Najaar 2009

•Anti- liberaal peuteronderwijs •Yes We Will!•Free state project •Nederlandsvriendelijke universiteiten •Bejaardenverwerkende

bedrijven•Een falend schoolsysteem

Ledenblad der Groninger Jonge Democraten

retouradres:Groninger Jonge DemocratenGedempte Zuiderdiep 34a

9711 HH Groningen

Open & Bloot

Engels als voertaal op universiteiten Voldoet het onderwijssysteem?

Colofon

Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen zonder de uitdrukkelijke toestemming van de redactie. Geplaatste stukken verschijnen op persoonlijke titel. Plaatsing betekent niet dat de mening van de redactie of van de vereniging tot uitdrukking wordt gebracht.

Hoofdredacteur

Redactie

Bernhard Brugman

Hidde Boersma Joris Heijn Pim Inberg Chris-Jan Kamminga Gabe Sytema Arno Vos

Opmaak

Oplage

Gabe Sytema

280 exemplaren

Open & Bloot Najaar 2009

[email protected]

Inhoudsopgave

Voorwoord | Non scholae 3

Opinie | Keiweek & PVV 4

Beschouwing | Free State Project 6

Themabetoog | Seculier onderwijs: Vrijheid boven alles 8

Themabetoog | Pleidooi voor vernederlandsing van universiteiten 10

Opinie| Laura Dekker: Angst voor inspiratie 13

Themabetoog | YES WE WILL! 14

Betoog | Gezocht: Juiste persoon op de juiste plek 16

Opinie | Het recht op leven 19

Themabetoog | Een falend schoolsysteem 22

Impressie | 21e eeuwse geschiedenis 24

Themabetoog | Peuteronderwijs is anti- liberaal 26

Opinie | Esperanto & Europa 28

Opinie | Bejaardenverwerkende bedrijven 30

Opinie | Waar is de wetenschap? 32

Vereniging | Bestuursnieuws 35

Agenda | September - November 2009 36

2

Door Bernhard Brugman

‘Non scholae, sed vitae discimus’ Wij leren niet voor de school, maar voor het leven. Deze uitspraak is welbekend, en wordt toegeschre-ven aan Seneca,

maar dan wel andersom, als diens kritiek op ‘kamergeleerden’. Non Vitae...

Het onderwijs neemt sinds jaar en dag een prominente plaats in op de overheidsagenda, en met goede reden. Kennis moet immers worden doorgegeven. Oorspronkelijk had deze Open & Bloot in de KEI-week uit moeten komen, maar door ver-traging werd dit het begin van het nieuwe studiejaar, wat het thema eigenlijk nog passender maakt. Vol-gens de media zijn er meer nieuwe studenten ingeschreven dan ooit te-voren, en de kamernood rijst in veel steden de pan uit. Experts geloven dat vooral de crisis hier debet aan is, steeds meer mensen realiseren zich dat een academisch papiertje straks wel eens het verschil zou kunnen betekenen tussen wel of geen baan. Het is goed dat steeds meer mensen de voordelen van doorleren inzien,

het is alleen jammer dat voor deze openbaring een crisis nodig was. Toch blijkt eens temeer dat moeilijke omstandigheden en uitdagende situ-aties een mens tot nieuwe hoogten kunnen doen stijgen. Kamernood is een kleine prijs om te betalen voor een uiteindelijke toename in het lan-delijk ontwikkelingsniveau, net zoals het fijn is om Seneca ongelijk te zien krijgen. Studeren was al lang niet meer zoals vroeger uitsluitend weg-gelegd voor een kleine elite, maar onder sommigen gold het toch nog steeds een beetje als een statussym-bool. Nu wordt het steeds meer de norm, aangezien een goede oplei-ding meer en meer de kansen op de arbeidsmarkt bepaalt. Het onderwijs in Nederland is echter verre van per-fect. Van kleuterschool tot eindstage zijn er wel zaken die rammelen, en het is aan ons om die te verbeteren. Met ietwat bittere dank aan de crisis leren nu steeds meer mensen ‘voor het leven’. Met wat we leren, moe-ten wij ook het leren zelf vervolma-ken. Ironisch genoeg is zo de cirkel rond: Vitae et scholae discimus!

Voorwoord | Non scholae

3


‘dat we minder militair moeten bij-dragen aan (vredes-)operaties.’ Een paar regels verder staat: ‘Wij moeten meer bijdragen aan de bescherming van de mensenrechten in het buiten-land en aan de strijd tegen het inter-nationale terrorisme wereldwijd’. Het is me onduidelijk hoe we dat zonder militairen gaan doen.

Verder lees ik niets over bezui-nigingen (anders dan het uitkleden van defensie), maar willen ze wel miljarden aan belastingverlagingen, en miljarden extra voor onderwijs en zorg. Dus misschien toch het kleine zusje van de SP? Deze willen dit ook en hebben ook een sterk nationalis-tisch gevoel. Natuurlijk er is wel een verschil. De communisten geven de vrije markt de schuld van alles, ze hebben geen oplossing, weten mis-schien ook niet helemaal hoe het zit, maar één ding weten ze zeker: het

Door Komson Sander NijboerBij de afgelopen

Europese verkie-zingen was de PVV de grote winnaar. Waren het vroeger de socialisten waar je moest zijn als je ergens tegen was, nu is het Geert

Wilders. Ja, inderdaad Geert Wilders, elke keer blijkt weer dat hij en hij al-leen de macht heeft binnen de partij.

Wat wil de PVV nu echt met Ne-derland? Een korte blik op hun web-site, en een verkiezingsprogramma uit 2006. Een paar zaken die opval-len. De PVV wil graag dat geëxpa-trieerde EU burgers geen stemrecht meer hebben voor de lokale verkie-zingen. Dit zal betekenen dat we uit verschillende Europese verdragen moeten stappen. Dan lees ik verder

Het is Keiweek, ’s avonds laat, en ik wacht op een wet T-shirt contest terwijl ik een droog T-shirt van de JD aan trek. Nadat ik dit shirt aanheb wordt mij gevraagd: “Boen joe von dis?” (sic). Ik loop erheen, en vertel dat ik inder-daad lid ben van de Jonge Democraten. Ik leg uit dat we de jongeren organisatie zijn van D66 en dat wij het libe-ralisme belangrijk vinden. Men blijkt geen interesse te hebben, en vindt dat Wilders wel duidelijke taal spreekt en een oplossing biedt tot ‘het probleem’.

Opinie | Keiweek & PVV

4

gepleegd. Ook ik heb dit persoonlijk ondervonden toen ik een paar weken geleden geïmmobiliseerd werd door een lid van een etnische minder-heidsgroep. Dit voor een paar euro en een Sony Ericsson.

Maar anders dan de PVV ons wil doen geloven zijn dit tweede/derde/vierde generatie immigranten, en zijn ze net zo Nederlands als de ge-middelde JD-er. Deze mensen kun je niet zomaar terug sturen. Ze zijn hier geboren en getogen, als we dat gaan doen moet elke crimineel een

enkeltje Almere Mu-ziekwijk oftewel Siberië krijgen. Alleen de com-munisten waren hier destijds erg goed in.

Wij moeten de dia-loog aangaan, en dan niet alleen met de Turken en Marokkanen, ook met de PVV-ers. Wij moeten ervoor zorgen dat immigranten niet verval-len in criminaliteit. Meer kennis van elkaar kan hierbij helpen. Wij leren iets over hen en zij over ons. De al bekende leus uit de koude oorlog komt dan weer tevoorschijn: “Make Love Not War”. Anders gezegd; een Moslima die samen met Fleur mee-doet aan een wet T-shirt contest. Ik meld me nu al aan als jurylid!

ligt aan de vrije markt en de (grote) coöperaties. Bij de PVV ligt het aan de Islam, of beter gezegd aan de Turken en Marokkanen. Uit het programma: “Immigratiestop niet-westerse allochtonen (Marokkanen en Turken) voor 5 jaar”. Kennismi-gratie uit deze landen is dan ook uit den boze. Dit is toch een schending van het gelijkheidsbeginsel. Zelf wil-len ze een nieuw artikel 1 namelijk: Een christelijk / joods / humanistische cultuur moet in Nederland dominant blijven. Als ik dit zo voor me zie, zie ik een toekomst waar kinderen de Bijbel uit hun hoofd leren en vergeten we even dat de christenen de joden keer op keer hebben uitgemoord.

In Nazi-Duitsland in de jaren ‘30 had men ook vastgelegd wat Duits was en vooral wat niet. Duitsland was voor raszuivere Germanen al-leen. Nu ga ik er vanuit dat het in Nederland zo ver niet komen zal, maar bepaalde mensen stemrecht afnemen en een immigratiestop om zekere mensen te weren, dat heeft toch wel wat markante trekjes.

De aanhang van Nationalisten stijgt vooral in onzekere tijden. In de koude oorlog was alles zwart en wit. Tegenwoordig is de echte vijand is niet meer aan te wijzen. Echter, mensen volgen het nieuws en horen dat een Marokkaan een overval heeft

“Tegenwoordig is de echte vijand niet meer aan te wijzen”

5


Beschouwing | Free State Project

Door Nick VolleberghVan die laatste

methode bedient zich ook een ande-re groep mensen: vrijheidslievende Amerikanen. In 2002 zette zo’n vrijheidsliefheb-ber een internet

gebaseerd project op waar mensen zich konden inschrijven, en doopte dit het Free State Project (FSP). Het doel van het FSP is het doelgericht laten verhuizen van 20.000 vrijzinnig-liberalen en libertariërs naar een bepaalde staat binnen de Verenigde Staten, om daar te leven in maximale vrijheid. Het middel om dit te berei-ken is commitment van duizenden vrijheidslievende mensen die in poli-tiek opzicht met de neuzen dezelfde kant op staan en die bereid zijn om

binnen 5 jaar na het behalen van de grens van 20.000 toezeggingen naar de doelstaat te verhuizen, te settelen en daar voor vrijheid te stemmen dan wel politiek actief te worden. Doel-gerichte politieke migratie in optima forma!

Men heeft als staat natuurlijk niet het 33,5 miljoen inwoners tellende Californië gekozen, omdat 20.000 mensen daar niet veel zoden aan de dijk zetten, en men wilde ook niet naar Mississippi verhuizen, waar de politieke kleur meer confessioneel dan vrijzinnig is. Er werd dus gezocht naar een staat met een pro-freedom attitude en weinig inwoners, om zo gebruik te maken van de lage kies-drempel. Na een uitgebreid onder-zoek naar alle Amerikaanse staten bleven twee staten over: Wyoming (530.000 inwoners) en New Hamp-shire (1,3 miljoen inwoners), en na

Als je politiek actief wordt, doe je dat veelal met maar één doel: jouw politieke filosofie in Nederland groot maken. Maar op welke manieren kun je dit voor elkaar krijgen? Methoden om een land naar jouw politiek-filosofische hand te zetten zijn o.a. de democratische manier (werkt natuurlijk niet), een eventuele gewapende revolutie (de voorkeursmethode van rood) of doelgerichte politieke migratie (Moslimbroederschap). Deze laatste is echter nog om een andere reden interessant.

6

plicht en is de vrijheid van wapenbe-zit nagenoeg onbeperkt. Euthanasie en physician assisted suicide zijn he-laas nog wel strafbaar, maar abortus niet, en toch is het aantal abortussen structureel lager vergeleken met de rest van de VS.

Tegenstanders van zulke ongebrei-delde vrijheid wijzen graag naar de nadelen voor de onderste laag in de samenleving, maar de werkloosheids-cijfers en armoedecijfers zijn lager dan in de rest van de VS. Vergeleken met Nederland zijn deze cijfers hoger,

maar het is de vraag hoeveel waarde men hieraan moet

hechten, omdat er mo-gelijke verschillen in de definitie van “werkloos-heid” en “armoede” tus-sen de Verenigde Staten

en Nederland zitten.Over het algemeen

klinkt New Hampshire dus als een prima leefomgeving voor

de vrijzinnig-liberale medemens, en volgens de statistieken vinden 11 Nederlanders dat ook. Zoals het er nu naar uitziet zal FSP over minder dan 15 jaar de 20.000 toezeggingen bereiken en zal een groot deel van deze mensen binnen 20 jaar dus in New Hampshire wonen, werken en stemmen. Het duurt dus nog zeker 20 jaar voordat iedereen in de wereld zal kunnen zien hoe een verregaande liberale samenleving er in de praktijk uitziet. Ik ben zeer benieuwd!

de laatste kiesronde werd besloten dat de doelstaat van het project New Hampshire zou worden, de staat waar het motto “live free or die!” al geruime tijd de kentekenplaat sierde.

Als we de statistieken op de site moeten geloven, welke overigens ruim onderbouwd zijn, bungelt New Hampshire ergens onderaan in de nationale lijsten als het gaat om de hoogte van de belastingdruk (8,0%), kent New Hampshire geen BTW, inkomstenbelasting, vermogensbe-lasting, en slechts een lage rente-, dividend- en onroerend zaken-belasting. De overheid is zowel absoluut als relatief een van de kleinste in Amerika en heeft weinig kosten. De State House of Representatives telt 400 leden, die per per-soon per jaar welgeteld $100 verdienen, en voor slechts twee jaar gekozen wor-den. De meeste besluiten worden echter op lokaal niveau in een Town meeting genomen.

De staat komt altijd voor in de ho-gere regionen van de prestatielijsten als het gaat om economische com-petitiviteit, is voor het vijfde jaar op rij de most liveable state, is de meest veilige staat in de USA en de op één na meest gezonde staat. Het rijtje gaat door! Zo wordt het bezit van kleine hoeveelheden wiet gedecrimi-naliseerd, zijn autogordels niet ver-

7


Themabetoog | Seculier onderwijs: Vrijheid boven alles

Door Bernhard BrugmanHet Koninkrijk

der Nederlanden zoals het van-daag de dag eruit ziet wordt vaak omschreven als voortgekomen uit een Joods-christelijke traditie

met klassieke in-vloeden, een beschrijving die voor grote delen van Europa geldig is. Twee jaar geleden noemde Ella Vo-gelaar al de mogelijkheid dat men over enige jaren wellicht in Neder-land zou kunnen spreken van een Islamitisch-Joods-Christelijke traditie, en nog eerder wist Piet Hein Don-ner te melden dat wat hem betreft de Sharia-wetgeving mocht worden ingevoerd, indien de meerderheid dit wenste. Nederland is zo goed als van het begin af aan altijd al een multi-culturele samenleving geweest, en in de loop der eeuwen zijn we een toevluchtsoord geweest voor onder andere Hugenoten, Joden, en Mos-lims. Aan verschillende godsdiensten is op zich niets mis, ze bepalen mede het cultureel erfgoed van ons land, en op grotere schaal dat van de we-

reld. Het probleem ontstaat echter wanneer die godsdiensten orthodox, extremistisch en bij gevolg intolerant worden opgevat. Over intolerantie in de Islam is genoeg bekend ge-worden de afgelopen jaren, maar vlak ook het christendom niet uit. De documentaire ‘Jesus Camp’ illustreert precies dit probleem. Indien u deze niet kent, hij beschrijft in ziekma-kend detail de indoctrinatie en effec-tieve hersenspoeling van een grote groep kinderen binnen de Ameri-kaanse Pentecostal Church (Pink-stergemeente). Abortus is moord, homoseksuelen leven in zonde en verdienen beslist het hellevuur, zelfs Harry Potter is nog blasfemie. Na in tongen gesproken gebedssessies en een horrorverhaal met plastic foetus-sen (“dit zijn jullie broertjes en zusjes die er nu niet bij kunnen zijn”) zag men sommige kinderen hysterisch huilen, gek van verdriet over hoe erg de maatschappij om hen heen wel niet zondigde tegenover het woord van Christus.

Natuurlijk is dit soort dingen in Nederland niet aan de orde. Ne-derlandse basisscholen zijn ruw-weg onderverdeeld in openbare, protestants-christelijke, katholieke

Godsdienst binnen het onderwijs blijft voor veel mensen een heet hangijzer en een voortdurende basis voor me-ningsverschillen. Is dit anno nu nog zo’n gezond idee?

8

paald vreemde dingen aan. Enige tijd terug was het bij veel meisjes mode om een rokje over een lange broek te dragen. Onschuldig? Nee, mocht niet. Óf een broek, of een rok. Die laatste niet te kort natuurlijk. Er-achter gekomen dat je homo bent? Hou dat maar liever stil als je op zo’n school zit. Nog afgezien van het hel-levuur zijn er kandidaten genoeg om je aardse leven ook aardig hels te maken. Ben je leraar, en homo? Zelfde verhaal, hou het stil, of ver-

wacht je sollicitatiebrief binnen zeer afzienbare tijd in de papierversnip-peraar.

Natuurlijk zijn dit randgevallen, maar ik vind dat godsdienst so-wieso iets is van jezelf, en niet van een school. Iedereen moet zijn/haar eigen keuze maken, daar kan religieuze pro-grammering prima bij gemist worden. Je kunt best gelovig zijn en op

een openbare school zitten. Het is zelfs beter, aangezien niemand zal proberen om je het geloof voor te kauwen, je mag het vormen voor je-zelf. Mocht je er zelf meer van willen weten, er zijn van alle richtingen wel mensen bereid om je te onderwijzen, en je vindt ze makkelijk. Maak alle scholen seculier, en stop program-mering en opgedrongen ideeën.

en islamitische. Binnen de laatste drie, de religieus ingestelde scholen, wordt in de meeste gevallen aan-dacht besteed aan de godsdienst zonder nadruk op extremisme, en zonder openlijke discriminatie jegens andersdenkenden of jegens mensen met een andere seksuele voorkeur. Toch kan het ook anders. Ik herinner mij een geval van een islamitische basisschool waar plegers van zelf-moordaanslagen (martelaren, ja ja) werden verheerlijkt, maar los van dit extreme geval is het op die scholen vaak zo dat in de hogere klas-sen de hoofddoek min of meer verplicht wordt gesteld aan meisjes, en dat soms jongens en meisjes apart les krijgen. Dit soort middeleeuwse toestanden heeft in een hedendaagse maatschap-pij geen plaats, zou ik denken. Overal ter we-reld vochten en vechten vrouwen voor gelijkheid. Zelfde capaciteiten, zelfde rechten, gelijkwaardigheid! Waarom dan op de basisschool al separatie op ge-slacht? Jongens zullen meisjes altijd blijven zien als ‘die anderen’, en hoe erg ik het ook vind om dit te zeggen, dit draait, ook onder invloed van wat minder progressieve ouders, vaak uit op ‘die minderen’.

Tegelijkertijd treffen we binnen de orthodoxe christelijkheid ook be-

9


Op Nederlandse universiteiten is gebruik van de Engelse taal nagenoeg onontkoombaar. Hoe verlossen wij ons van deze linguïstische rariteit?Door Jan Roukens

Opgelet!U betreedt de

campus van de Uni-versiteit Delft. De voertaal is hier En-gels. Van bezoekers wordt verwacht dat zij de taal- en om-gangsregels respec-

teren die door het College van Bestuur zijn vastgesteld. Het meenemen naar de campus van Nederlandse dagbla-den, tijdschriften en boeken wordt ontraden, om de taalhomogeniteit niet te schaden. Alle aanwijzingen op het terrein zijn in het Engels gesteld, be-zoekers worden verondersteld die taal te beheersen.

Dit besluit is identiek aan dat van alle Nederlandse Rijksuniversiteiten en daarmee gelijkgestelde instellin-gen. Het berust op een beslissing van de Ministerraad dat is vastgesteld bij Koninklijk Besluit. De Raad heeft de universitaire campus bovendien een statuut toegekend dat toelaat bepaal-de Nederlandse wetten op de campus niet toe te passen. Dit betreft de Wet

op het Hoger Onderwijs en toekom-stige taalwetten.

Overgenomen uit: Dromen met Ritzen. Futuristische Pers B.V.

Jo Ritzen was minister van On-derwijs, later ook van Cultuur (1989-1998). Hij baarde als pril minis-ter opzien in Nederland en vooral in zuidelijke Europese landen, met het voorstel Engels in te voeren als voer-taal op de universiteiten. In de Italiaan-se pers werd hij afgeschilderd als een cultuurbarbaar, voortgebracht door het eeuwig mercantiele Nederland. Ritzen zou echter niet juist geciteerd zijn en moest in allerijl tegen zichzelf en de volkswoede in bescherming worden genomen. Hij kon daarna bijna twee termijnen als minister volmaken. Zodra Ritzen de kans kreeg (2003) liet hij zich benoemen tot bestuursvoorzit-ter van de universiteit Maastricht, waar hij precies deed wat hij niet gezegd zou hebben. In enkele jaren vormde hij de jongste universiteit om tot de eerste Engelstalige ‘transnationale’ universi-teit van Nederland. 2003 was ook het jaar waarin het evenwichtige KNAW1 rapport Nederlands, tenzij… uitkwam. Later smeedde Maastricht een eigen

Themabetoog | Pleidooi voor vernederlandsing van universiteiten

10

sen de Engelse structuren, omdat het (nog) niet anders kon. Nederlandse universiteiten, waarvoor de opleiding van Nederlandse studenten tot beoefe-naren van beroepen in de Nederlandse samenleving geen prioriteit is, dat wringt. Hoe kan Nederland van deze anomalie verlost worden, en welke volwaardige Nederlandse universiteit wensen de Nederlanders wél? En wel-ke enorme politieke obstakels moeten worden genomen om met het huidige beleid te breken?

De universitaire besturen zijn er in een tien-tal jaren in geslaagd, gesouffleerd door het be-drijfsleven en

met de actieve steun van een reeks Nederlandse kabinetten, om het Ne-derlandstalig wetenschappelijk on-derwijs zwaar te hypothekeren, onder het oog van de Nederlandse volksver-tegenwoordigers. De besturen waren bovendien bij machte om de betekenis en de strekking van het glasheldere taalartikel van de Nederlandse WHO4 om te keren, en van de toegelaten uit-zondering de regel te maken. De eerste zin van die Wet luidt immers:

Het onderwijs wordt gegeven en de examens worden afgenomen in het Nederlands.

Wie dit opzij kan schuiven, beschikt over een aanzienlijke politieke macht. In alle politieke strekkingen die in het

motto: Engels, tenzij …. Ritzen spreekt in zijn driekoppige bestuurscollege En-gels met zijn Nederlandse medeleden. Een consequente man, met gevoel voor humor.

Alle Nederlandse universiteiten hebben besloten de droom van Ritzen waar te maken. Geen continentaal EU land is zo ver doorgeschoten op het pad van de universitaire verengelsing als Nederland, dat zich daarmee in het gezelschap bevindt van Ierland en andere ex-koloniën van het Verenigd Koninkrijk, vele in Afrika. Jongelui die anno 2009 in Nederland studeren, kun-nen hun studies inderdaad niet meer in het Ne-derlands volbrengen2. Er wordt ze ook geen keus gelaten. Bent u Nederlander, Duitser, Fransman, of Chinees: Engels dus. In de oostelijke grensregio’s Gro-ningen, Twente, Maastricht studeren nogal wat Duitsers, vaak om hun ‘Ne-derlandse buren’ te leren kennen. En-gels dus. De Nederlandse universiteiten stellen zich tegenover Nederlanders, maar ook tegenover buitenlanders Nederlandsonvriendelijk op3.

Een kleine meerderheid van de 2e Kamer sprak zich in april 2009 uit te-gen de ‘opmars’ van het Engels op de universiteiten. De Kamer loopt achter, de verengelsing van de universiteiten is een feit. Hun bestuurders hebben dat beslist en uitgevoerd. Hier en daar liggen nog lappen Nederlands tus-

“De Nederlandse universiteiten stellen zich

‘Nederlandsonvriendelijk’ op”

11


laatste decennium de regering ge-steund hebben.

De vernederlandsing van de weten-schap en het onderwijs is omstreeks 16005 ingezet met de wis- en natuur-kunde. Nederlandstalige wetenschap-pen hebben zich daarna ontwikkeld in alle domeinen, tot het einde van de 20e eeuw. Er is geen met deze weten-schappelijke ontwikkeling samenhan-gende reden waarom daarmee opeens moest worden gebroken. Wetenschap werd en wordt in veel talen bedreven. Er waren ook altijd enkele talen die een brugfunctie vervulden. Bovendien wordt wetenschappelijke kennis in de praktijk gebracht, wellicht 90% van de universitair afgestudeerden brengt de opgedane kennis in de praktijk in het land dat en de taal die zij het beste kennen. Als bestuurder, overheids-ambtenaar, bedrijfsleider, jurist, arts, psycholoog, socioloog, econoom, in-genieur, leraar.

Veel Nederlanders vertrouwen erop dat politici het initiatief nemen om de weg in te slaan naar de normaliteit, naar de vernederlandsing van de Ne-derlandse universiteiten en naar een moderne invulling van vier eeuwen Ne-derlandse academische ontwikkeling.

Jan Roukens is lid van Europese, Nederlands/Vlaamse organisaties op het gebied van taal en terminolo-gie, en bestuurslid van de stichting Nederlands. Hij woont met zijn vrouw in Brussel.

noten:1 Koninklijke Nederlandse Academie

van Wetenschappen: Nederlands, tenzij….Rapport van de commissie Nederlands als wetenschapstaal in de geestes-, de ge-drags- en de maatschappijwetenschappen, Amsterdam, 2003

2 In Vlaanderen kan dat wel.3 Persoonlijke informatie: Duitse erva-

ringen in Groningen en Utrecht4 Wet op het Hoger Onderwijs en

Wetenschappelijk Onderzoek, tekst gel-dend op 17 juli 2009: www.st-ab.nl/wet-ten/0718_Wet_op_het_hoger_onderwijs_en_wetenschappelijk_onderzoek_WHW.htm. Artikel 7.2 Taal luidt volledig:

Het onderwijs wordt gegeven en de examens worden afgenomen in het Neder-lands. In afwijking van de eerste volzin kan een andere taal worden gebezigd:

a. wanneer het een opleiding met be-trekking tot die taal betreft, b. wanneer het onderwijs betreft dat in het kader van een gastcollege door een anderstalige docent gegeven wordt, of c. indien de specifieke aard, de inrichting of de kwaliteit van het onderwijs dan wel de herkomst van de stu-denten daartoe noodzaakt, overeenkomstig een door het instellingsbestuur vastgestelde gedragscode.

5 Baanbrekend was het werk van de wis- en natuurkundige, tevens ingenieur en taalkundige, Simon Stevin (Brugge 1548 - Den Haag 1620), die door zijn boeken en onderwijs aan studenten gewicht gaf aan de deels door hemzelf ontwikkelde Neder-landse wetenschappelijke terminologie

12

Opinie | Laura Dekker: Angst voor inspiratie

Door Bernhard BrugmanHet is natuur-

lijk niet niks, een 13-jarig kind dat in haar eentje in een klein zeiljacht de wereldzeeën en daarmee een we-reld aan gevaren wil trotseren. Links en rechts spreken

mensen er schande van. ‘Zo’n kind laat je dat toch niet doen?!’ Haar ouders moesten wel gestoord zijn, dus natuurlijk werd de kinderrechter er al snel in betrokken. Het doel? De ouders ‘tijdelijk’ uit de macht ontzet-ten, om het ‘kind’ tegen zichzelf te beschermen. Hoe nobel. Wat heerlijk om te zien hoe onze immer oplet-tende samenleving haar kinderen bewaakt. Juist ja. Hoe hypocriet kun je het hebben?! Natuurlijk, het is zo makkelijk om te zeggen wat een 13-jarig meisje wel of niet aan-kan. Hebben we een woordje voor: minderjarig. Op een dag haalt een jochie van 11, een ‘wonderkind’, zijn

diploma aan de universiteit. Iedereen staat sprakeloos van bewondering, en het ventje wordt alom geprezen. Tezelfdertijd is in Jemen een 12-jarig meisje voor de tweede keer zwanger van haar echtgenoot, een oude sjeik die het meisje al op haar zesde met haar ouders had ‘besproken’. ‘Goed, dat is naar’ zegt de Nederlander, ‘Maar dat hoort nu eenmaal in die cultuur’. Makkelijk, n’est-ce pas?

Dan is daar Laura. Ze is 13, ze kan uitstekend zeilen, ze is jong, ze heeft een droom. Niets geen dwang, geen bovennatuurlijk genie, gewoon een vrij, onafhankelijk meisje met een duidelijk doel, en met meer moed in haar pink dan de gemiddelde Ne-derlander in zijn/haar hele lijf. ‘Nee,’ zegt de wijze kinderkadi, ‘zij blijft mooi aan wal’. Ondertussen denkt men: ‘Gelukkig! Ik had dat immers ook niet gedurfd vroeger! Dat is toch ook normaal?’

Recentelijk is er in het nieuws veel te doen geweest rond Laura Dekker, het 13-jarige meisje dat in haar eentje een so-lozeiltocht rond de wereld wil maken. Op het moment van schrijven heeft de kinderrechter dit voorlopig beperkt, en haar ouders tijdelijk onder toezicht gesteld. Maar waarom?

13


Themabetoog | YES, WE WILL!

Door Frans Zwarts,

De Rijksuniver-siteit Groningen wordt steeds meer internationaal en is steeds meer op het buitenland georiënteerd. Er is bijvoorbeeld een strategische samenwerking met Uppsala, Göt-

tingen en Gent. Illustratief is ook het toenemende aantal buitenlandse studenten en onderzoekers dat tijde-lijk of langdurig aan de RUG verbon-den is: in 2008 waren dat al 2.200 studenten (inclusief gaststudenten), op een totaal van 26.500; 870 PhD-studenten op een totaal van 1.500; 469 fte wetenschappelijk personeel op een totaal van 2417 (inclusief UMCG). Het gebruik van het Engels, ook in het onderwijs, neemt snel toe: van de 115 masteropleidingen zijn er bijvoorbeeld al 75 Engelstalig.

Internationalisering is direct ge-koppeld aan het proces van mondi-alisering, waarvan de achtergronden bekend zijn: politieke ontwikke-lingen, toenemende welvaart en handel, technologische vernieuwing (de komst van media als internet), uitbreiding van reis- en transportmo-gelijkheden, migratie enzovoort. Een

universiteit die met deze revolutio-naire veranderingen geen rekening houdt, verliest: niet alleen het con-tact met de realiteit, maar uiteinde-lijk haar toekomst! Het is een kwes-tie van ‘adapt or die’.

Toch ben ik niet primair een voorstander van internationalise-ring omdat de universiteit zich zo nodig moet aanpassen aan veran-derende tijden. Nee, een misschien belangrijker reden is dat het vrijwel onmogelijk is wetenschap te beoe-fenen zonder volledige openheid en gerichtheid naar buiten. Internatio-nale uitwisseling van ideeën leidt tot een vruchtbaar intellectueel klimaat – nooit tot bekrompenheid en stag-natie. Dat is uitermate belangrijk, gezien de problemen waarmee de mensheid kampt en waar de weten-schap mogelijk uitwegen, oplossin-gen en remedies zal vinden.

De ‘internationaliteit’ of universa-liteit van de academische wereld be-schouw ik als de essentie van de uni-versiteit: grenzen, barrières en beper-kingen passen niet bij wetenschap, die er juist op gericht is scheids-muren te slechten en kenniskloven te overbruggen. Het internationale karakter is daarom het universitaire ‘geboorterecht’. Het zit in haar DNA, vanaf het begin. Daarom is de hui-dige internationalisering misschien wel te interpreteren als het herstel

Het proces van internationalisering dat universiteiten onder-gaan is onafwendbaar. Het is noodzakelijk, maar, en dat wil ik hier benadrukken, ook zeer wenselijk – en bovendien plezierig!

14

betekende dat er grenzen kwamen, in meer dan één opzicht. Men ging denken in nationale termen, zeker na 1800: onderwijs en onderzoek in de landstaal, curricula en diplomering die per land verschilden, reis- en ver-blijfbeperkingen enzovoort, wat een scheiding der geesten en tussen vol-keren in de hand werkte. Dat wordt pas nu gecorrigeerd, door internatio-nalisering.

Tot slot een kleine persoonlijke noot, waarmee ik, omdat het voor mij zo belangrijk is, graag wil beslui-ten. Internationalisering kan, zeker op individueel niveau, zo geweldig verrijkend en leerzaam zijn! Zelf heb ik het voorrecht gehad dat ik er veel

van heb mogen proeven. Ik heb enige tijd in Ame-rika mogen werken en studeren, aan het MIT te Boston en later aan UCLA

in Los Angeles. Het waren beide ‘experiences of a lifetime’. Ik heb toegang gekregen tot internationale netwerken van collega-wetenschap-pers. En bijna dagelijks ontmoet ik in Groningen en daarbuiten, buiten-landse studenten, onderzoekers en bestuurders, contacten die blijven inspireren en stimuleren. En dat wens ik een ieder toe...

Frans Zwarts is Rector Magnificus aan de Rijksuniversiteit Groningen

van een situatie die ooit in zekere zin al bestond.

Laten we een korte historische excursie maken. De eerste moderne universiteit ontstond in 1088 in Bologna, waarna elders in Europa soortgelijke instellingen werden gesticht. Contacten tussen weten-schappers werden vergemakkelijkt doordat er een lingua franca was: het Latijn. Ideeën konden via de kerk vrij circuleren… inzichten, theorieën konden – binnen de beperkingen van de tijd – tamelijk vrij circuleren. Deze kruisbestuiving heeft in niet onbelangrijke mate bijgedragen aan het ontstaan van belangrijke gees-tesstromingen als de Renaissance, de Reformatie en de Verlichting.

Het internatio-nale karakter van academia was toen vanzelfsprekender dan het later zou worden. Een goed voorbeeld is onze eigen universiteit, gesticht in 1614. Van de eerste zes aangestelde hoog-leraren kwamen er maar liefst vier uit het buitenland, onder wie rector Ubbo Emmius. En gedurende de zeventiende eeuw schreven zich ge-middeld jaarlijks honderd studenten in, van wie de helft of meer van bui-ten de Nederlanden afkomstig wa-ren: van Rusland tot IJsland en van Griekenland tot Finland, maar vooral uit het Duitse Rijk.

Deze ‘eerste’ internationalisering werd grotendeels tenietgedaan eerst door de vorming en versterking van de nationale staat, overal in Europa. De universiteiten maakten bijgevolg een ‘nationalisering’ door (als anto-niem van ‘internationalisering’). Dat

“Grenzen, barrières en beperkingen passen niet

bij wetenschap”

15


Beste Jonge Democraten (knipoog naar links), mijn naam is Rick de Groot. Ik ben 22 jaar en studeer Politicologie en Bestuurs-kunde. Al jaren ben ik lid van D66. Ik heb stage gelopen bij Alexander Pechtold en werk nu op het Landelijk Secretariaat.

Door Chris-Jan Kamminga Ik pleit voor

een samenleving waarin ieder in-dividu in vrijheid kan leven. Vrijheid betekend voor mij meer dan keuze-vrijheid. Ook is het de mogelijkheid

tot ontplooiing. Ieder mens is uniek en heeft bepaalde capaciteiten. Vele capaciteiten worden vandaag de dag onvoldoende benut, daarom is goed onderwijs van wezenlijk belang. “On-derwijs, Onderwijs, Onderwijs” was destijds de slogan van D66. Deze zou ik graag terug zien! Niet het gezin, het onderwijs is de hoeksteen van de samenleving! Later hoef ik niet perse in de politiek, maar daar ligt wel mijn hart. Ik ben goed ingelezen en heb al enkele lezingen gegeven. Beste mensen, stem op mij als Pen-ningmeester in het LB.

Hallo allemaal. Mijn naam is Jo-han van de Berg, ik ben 23 jaar en studeer Accountancy. Ik ben nog

niet zo lang lid van de JD, wel heb ik eerder op D66 gestemd. Ik moet zeggen dat ik het een beetje span-nend vind om hier zo voor jullie te spreken. Ik ben al eerder penning-meester geweest bij de schaakvereni-ging en later in de congrescommissie van mijn studie. Controle vind ik erg belangrijk. Desnoods bel ik iemand ’s nachts wakker wanneer bonnetjes niet op tijd zijn ingeleverd. Ik zeg altijd maar zo “vertrouwen is goed, maar controle is beter”. We moeten bezuinigen, maar we moeten er ook voor zorgen dat de vereniging blijft draaien. Als de JD een land was zou ik zeggen; maak er een politiestaat met linkse hobby’s van. Stem op mij als Penningmeester in het LB.

Ook dit keer heb ik voor mijn co-lumn over de organisatie van de JD een mogelijke situatie uitgewerkt. Aan de hand van deze casus wil ik betogen dat de JD momenteel kansen laat liggen, door nauwelijks beleid te voeren om het juiste lid de juiste plek binnen onze vereniging te geven. Het is nu 2009, maar wie

Betoog | Gezocht: Juiste persoon op de juiste plek.

16

afdelingsbestuur allemaal besturen zijn. Hoe je het ook went of keert de belangrijkste taak van een bestuur is besturen. Te vaak hoor ik mensen argumenten gebruiken als “Rick gun ik het gewoon”. Dit zorgt ervoor dat de verkeerde mensen op de verkeerde plek komen, en de goede mensen hun actieve lidmaatschap beëindigen.

Naar mijn idee worden de ge-volgen hiervan onderschat. Ook op

dit moment zitten er mensen als Rick in functies die daar niet zitten vanwege de functie zelf. Geef ik hier de stemmer op het congres de schuld? Nee. Hiervoor moeten we kijken naar de diepere oor-zaak van kandidaat-stellingen van mensen als Rick.

Men doet vaak omslachtig en soms zelfs weglacherig over

kandidaatstellingen voor het LB. Maar in feite is het niets anders dan; “CV!”, “Mensen leren kennen”, “Net-werken” (hoeveel mensen zijn er wel niet in een leuke raads-/staats-/par-lements-fractie gerold, of willen dat nu?), “Status”, “Ontplooiing”,“Leuke feestjes/congressen”, “Vergoeding”

weet staan Rick en Johan over 3 jaar voor ons op het congres. Wie kiezen we?

Rick is een talentvolle welbe-spraakte knappe jongen. Loyaal aan de partij, een prachtig C.V. Het Pen-ningmeesterschap van de JD zou hij als een mooie toevoeging hierop zien. Hij heeft blijkbaar wel brains en ervaring om iets te kunnen bereiken. Oftewel een enorme aanwinst voor de JD.

Johan daarente-gen komt over als een lulletje rozenwa-ter. Hij is nog maar kort lid en zal dus ook minder bekend zijn onder de leden. De politieke zaken die hij noemt zijn bijna beangstigend.

Toch hoop ik dat de tijd komt dat mensen als Johan wel verkozen wor-den. Het moet bin-nen de JD niet gaan om wie je kent, maar wie je bent. Niet wat je gedaan hebt binnen de JD of D66, maar je ervaringen met de functie die je wilt uitoefenen is van belang. Kwaliteit en niet ‘je poli-tieke mening’.

Wat we niet moeten vergeten dat het INCO-, het landelijk- en het

17


(Bestuursbeurs à 150 euro per maand, telefoonkosten en reiskos-ten), “Iets kunnen betekenen voor of veranderen in de organisatie”, “Macht”. Mijn tip overigens; wan-trouw mensen die ook maar één van deze argumenten ontkennen!

Maar hoe los je deze ‘doelcom-plexiteit’ op? Men kan natuurlijk het LB-lidmaatschap minder aantrekkelijk maken. Minder macht, minder geld, minder declaratiemogelijkheden en de leuke uitstapjes eerlijk verdelen over de leden. Maar ook door stren-gere eisen aan LB’ers te stellen. Een bestuursdag in plaats van blokje van 45 minuten, zoals afdelingen een AAV hebben. Het congres mag dan wel ALV heten, het is nu en te weinig politiek, èn te weinig organisatie.

Wat ook kan is actief zorgen dat iedereen uit de vereniging kan halen wat hij of zij wil. Dit vergt echter een sterke organisatie. Mensen als Rick willen penningmeester worden omdat er geen alternatieven zijn. Er is een groot aanbod van organisato-rische functies. Ruim 50 afdelings-bestuursfuncties, negen (!) LB’ers en vier internationale bestuurders (INCO). Het aantal politieke functies daarentegen beperkt zich tot on-geveer tien. Helaas laat dit systeem te wensen over. Het aantal actieve werkgroepen is beperkt en het aan-

tal activiteiten hierdoor georgani-seerd al helemaal.

Zinvol lijk het me te kijken naar hoe andere organisaties dat doen. Bijvoorbeeld onze Deense zuster or-ganisatie, daar zien we een systeem van woordvoerders. Meteen bij het uitbreken van de Iran-crisis, stonden er kenners en woordvoerders klaar. Hoe prachtig moet het zijn om als student Internationale Betrekkingen en gespecialiseerd in Iran je kennis kwijt te kunnen in onze organisatie? Zowel de persoon (“woordvoerder Iran-beleid” staat prachtig op je CV), maar ook de JD gaat hiermee er op vooruit.

Oftewel; willen meer met politiek doen, dan moeten we gebruik ma-ken van de vele individuen, verschil-lende achtergronden, verschillende studies, en verschillende kwaliteiten van onze leden.

Terug naar Rick en Johan. Beide kunnen een enorme toevoeging zijn voor de JD. De toekomstig accoun-tant Johan als Penningmeester in het LB, en toekomstig Tweede Kamer-lid Rick als JD-woordvoerder onderwijs in vele kranten en tijdschriften.

Chris-Jan Kamminga is secretaris promotie in het landelijk bestuur. Dit is zijn derde artikel in een serie over orga-nisatorische kwesties binnen de JD. Dit artikel verschijnt op persoonlijke titel

18

Over zelfbeschikking, het recht op leven en het recht op een zelfgekozen humane dood. Het ironische aan een van de basisrechten van de mens, het recht op leven, is dat het zich voor een belangrijk deel manifesteert op het gebied van de dood, en wel de zelfgekozen dood.Door Nick Vollebergh

Waar komt dit recht eigenlijk vandaan? Wel-licht ken je de drie basisrechten uit het natuurrecht: life, liberty en pro-perty I; rechten die zogezegd ‘onher-

roepelijk en onveranderbaar’ zijn, die aan elk menselijk individu toekomen en als zodanig beschreven zijn door John Locke. De drie pijlers vindt men ook terug in het deontologische li-bertarisme II, omdat zij tezamen het non-agressiebeginsel impliceren: gij zult niet wederrechtelijk inbreken in andermans lijf, bewegingsvrijheid, keuzevrijheid en eigendom.

Door de geschiedenis heen is het idee van zelfbeschikkingsrecht doorgesijpeld en in de lagere liberale klassen zoals het sociaalliberalisme terechtgekomen, waar het nu door bijvoorbeeld leden van D66, Groen-Links en VVD omarmd wordt.

Het recht op sterven is interna-tionaal door velen gepropageerd.

In 1991 pleitte de Nederlandse rechtsgeleerde Huib Drion voor het beschikbaar stellen van een middel waarmee ouderen op een humane wijze een eind aan hun leven kon-den maken: de “Pil van Drion” III. De Amerikaanse patholoog Jack Kevorkian claimde ruim 130 mensen middels actieve euthanasie te heb-ben laten overlijden. Een misdaad in Michigan, waardoor hij in de periode van 1999 tot 2007 in de gevangenis zat. De Australische natuurkundige en arts Philip Nitschke assisteerde vier mensen met hun zelfgekozen overlijden, en was in 2007 voor-nemens om als adviseur met een groep mensen mee te vliegen toen deze een dodelijk medicijn in Mexico wilden aanschaffen IV. In Nederland zorgde de Stichting Wetenschappe-lijk Onderzoek Zorgvuldige Zelfdo-ding in 2008 voor opschudding toen zij op grote schaal de Informatiegids over zorgvuldige levensbeëindiging V in de handel brachten, waarin me-disch- en niet-medisch onderlegde mensen wetenschappelijk onder-

Opinie | Het recht op leven

19


Er moet:1. sprake zijn van een vrijwillig

en weloverwogen besluit van de pa-tiënt.

2. sprake zijn van uitzichtloos en ondraaglijk lijden.

3. voorgelicht zijn over de situatie waarin de patiënt zich bevond en zijn/haar vooruitzichten.

4. sprake zijn van geen andere redelijke oplossing.

5. tenminste één medische se-cond opinion gevraagd zijn over voorgaande vier punten.

6. sprake zijn van medisch zorg-vuldig uitgevoerde hulp bij zelfdo-ding.

De spelregels geven erg veel ruimte; het zal menig persoon

verbazen dat ook ern-stig depressieve (of

psychiatrische) pa-tiënten soms

in aanmerking komen voor actieve euthanasie: zij zijn wilsbekwaam als zij relevante informatie hebben opgenomen en begrepen, en zich bewust zijn van de motieven voor deze keuze VIII.

Hoeveel ruimte ook, het moge duidelijk zijn dat bovenstaande wets-regels geenszins in de buurt komen van het (absolute) zelfbeschikkings-recht. De patiënt is in hoge mate af-hankelijk van zijn/haar behandelende

bouwde informatie konden opzoe-ken over de verschillende manieren van levensbeëindiging en de voor- en nadelen daarvan.

De meningen van deze mensen zijn niet uniek: er zijn verschillende landen en staten in de

wereld die euthanasie onder voorwaarden gelegaliseerd heb-ben. Zo is dat in de Amerikaanse staten Oregon en Washington het geval, is het korte tijd in Australië legaal geweest voordat deze vrijheid door het parlement aldaar de nek omgedraaid werd, en is euthanasie onder voor-waarden legaal in België en Nederland. Er zijn landen, zoals Zwitserland, Duitsland en Colombia, waar men wegkomt met hulp bij zelfdoding VI.

Het recht op een zelfgekozen dood, uitgevoerd door een ander – euthanasie – heeft pas recentelijk zijn intrede in de Nederlandse wet-geving gedaan. In de nadagen van Paars-1 diende D66 Tweede Kamerlid van Boxtel een initiatiefwet in ter le-galisatie van euthanasie, en vier jaar later, op 1 april 2002, trad de wet in werking. De essentie van de wet is dat actieve euthanasie, dus uitge-voerd door een ander, niet strafbaar is, mits er voldaan is aan een aantal zorgvuldigheidsregels VII.

20

artsen en hun informatievoorziening, want hoewel de arts bij gewetensbe-zwaren een verwijsplicht heeft, komt het soms voor dat zij dit negeren en de patiënt wat zijn/haar rechten be-treft in het ongewisse laten. Het kan daarom, zoals bij veel Nederlandse wetgevingen, eenvoudiger.

Hoe? Door allereerst het recht op zelfbeschikking te erkennen voor hen die in staat zijn hier een goed oordeel over te vellen, en ten tweede door de wetgeving vanuit een ander oogpunt te schrijven: “euthanasie is legaal, tenzij”.

Men zou zich achter de oren moeten krabben en afvragen wat de overheid het recht geeft te interfe-reren in de bewuste keuze van een individu. Euthanasie is een eigen keuze die iemand maakt, en of dit overhaast is of niet, het is niet de taak van de overheid om deze per-soon tegen zichzelf te beschermen, zolang deze persoon wilsbekwaam is. Daarom zal men in Nederland uit-eindelijk naar een systeem toe moe-ten werken waarin meerderjarigen (hoewel men aan wilsbekwaamheid geen leeftijd kan koppelen) op art-senrecept medicijnen kunnen krijgen waarmee een humane zelfdoding binnen handbereik is. De enige taak van de arts is het weigeren van zo’n recept aan personen die hij of zij niet wilsbekwaam acht, e.g. personen die

psychotisch of onder invloed zijn, of door derden gedwongen worden.

Echter, euthanasie beperkt zich niet tot meerderjarigen. De huidige Nederlandse regelgeving waarbij 16- en 17-jarigen hun ouders of voogd bij de beslissing moeten betrekken, en 12- tot 15-jarigen instemming moeten hebben van hun ouders of voogd, geeft een goede invulling aan de glijdende schaal tussen wilsonbe-kwaamheid en wilsbekwaamheid, en moet daarom gehandhaafd blijven.

I http://en.wikipedia.org/wiki/Inalie-nable_rights

II http://en.wikipedia.org/wiki/Deon-tological_libertarianism

III http://www.nrc.nl/W2/Tegen-spraak/Drion/artikeldrion.html

IV http://www.the-age.com.au/news/World/NZ-offered-Mexican-suicide-drug-trips/2007/02/06/1170524056505.html

V http://www.wozz.nl/VI http://en.wikipedia.org/wiki/As-

sisted_suicide#Legality_by_countryVII http://wetten.overheid.nl/

BWBR0012410/geldigheidsdatum_15-07-2009#HoofdstukII

VIII Hulp bij zelfdoding bij een pa-tiënt met een psychiatrische stoornis; richtlijnen voor de psychiater, A.J. Tholen et al, Ned Tijdschr Geneeskd. 1999;143:905-9

21


Betoog | Een falend schoolsysteem

Door S. van Daalen

Je bent vier jaar en mag eindelijk naar school. Op school ga je heel veel leren en dat zie je helemaal zitten. Na twee weken blijkt dat een jammerlijke

vergissing. Je leert niets nieuws en je moet doen wat de juf zegt. Geen bouwhoek waar je nog van alles te ontdekken had, maar de poppenhoek die je absoluut niet interessant vindt. Dit leidt tot een dermate grote frus-tratie dat je je gaat verzetten. Je ou-ders moeten vaak op gesprek komen omdat je gedragsproblemen hebt.

Of je zit in de kleuterklas en je hebt alle puzzels van groep 1 al ge-daan en ook die van groep 2. De werkjes die je moet doen van juf zijn elke dag weer hetzelfde. Je durft het ook niet te zeggen tegen de juf, want iedereen moet dit doen. Je wordt er ziek van. Dat duurt maar een paar dagen en na een week kun je weer naar school, maar na drie weken ben

je weer ziek. En na een paar keer ziek zijn heb je drie weken nodig om te herstellen en ben je na een week school alweer ziek. Gevorderde stof blijft buiten je bereik, dat komt im-mers pas in groep 3.

Of je bent iemand die moeilijk stil kan zitten en die enthousiast reageert op elke prikkel die zich aandient. Op de basisschool heb je het gered om-dat je het hebt getroffen met begrip-volle leerkrachten die je bezig hielden en die het niet erg vonden dat je niet op je stoel kon blijven zitten. Nu zit je op het voortgezet onderwijs en door-dat je hoofd steeds zo vol zit vergeet je dingen, je komt vaak te laat, en je concentratie wordt er ook niet beter op. Je cijfers kelderen naar beneden, en je lijkt het nooit goed te kunnen doen. Je reageert met gedragsproble-men of je wordt depressief en trekt je steeds meer in jezelf terug.

Of stel dat je geboren bent met het syndroom van Down waardoor je veel herhaling nodig hebt en je er misschien wel twee of meer keer zo lang over doet om je vmbo-tl te ha-len?

In Nederland lijkt het onderwijssysteem goed geregeld, en kan het aardig meekomen binnen Europa. Voor de massa wel te verstaan. Maar hoe moet het met de minderheid, zij die ex-tra aandacht, of, in elk geval, mogelijkheden nodig hebben?

22

en de mogelijkheden van jongeren waarvoor het systeem niet werkt. Ze komen er tot rust, krijgen de tijd en de ruimte om zich te herstellen en worden op weg geholpen naar een plek in de samenleving – een baan, de universiteit. Alles wordt op hen aangepast, en zo wordt de negatieve spiraal omgebogen. Er wordt nauw samengewerkt tussen jongeren, ouders en begeleiders waardoor ont-

wikkeling ontstaat zonder pillen en

therapieën. Onder-

wijsin-stituut Dia-mant

uit Drachten

ondersteunt met pedago-

gisch en onderwijs-kundig advies en heeft een onderwijs-systeem ontwikkeld waarbij er voor elk kind dezelfde kansen tot ontwik-keling zijn en je al deze ellende voor-komt. Nu is de overheid aan zet om de mogelijkheden te scheppen voor de realisering van dit schoolsysteem in de praktijk. Het schoolsysteem faalt, en wil of weet het niet om te zetten.

Mevrouw Van Daalen is directeur van Stichting Cerato te Drachten, als-mede van Onderwijsinstituut Diamant.

En wat als je zintuigen altijd op volle toeren draaien en je hoofdpijn krijgt van het gezoem van de verlich-ting in school, of van de lijflucht van ruim twintig mensen in een lokaal die je de adem en concentratie beneemt, of de stemmingen die je voelt van al die duizenden mensen en die je in verwarring brengen?

En wat nu als je ...........? Mis-schien heb je een ander verhaal, maar is de uitkomst het-zelfde. Je past niet in het systeem en het sy-steem is niet van plan zich aan jou aan te passen. Je kunt jezelf niet verloo-chenen en wordt agressief, verdraagt geen autoriteit, komt in verzet, ver-stoort, maakt belachelijk en blijft dus onaangepast. Of je doet uiterste moeite om je aan te passen en in dat proces verlies je jezelf en wordt depressief, suïcidaal, gaat automutile-ren, ontwikkelt autismestoornissen en raakt zo nog meer getraumatiseerd. “De terreur van het gemiddelde” noemde professor Zijdeveld (Erasmus-universiteit Rotterdam) het.

In Drachten maakt Stichting Ce-rato zich hard voor de eigenheid

23


Impressie | 21e eeuwse geschiedenis

Door Komson Sander NijboerEen gedeelte uit

een geschiedenis-boek anno 2210.

September 2001. Door een terroristische aan-slag op New York en Washington valt de NAVO Irak en Afghanistan bin-

nen. Dit lijdt tot enkele politieke rel-letjes tussen Moskou en Washington. Sommige geleerden denken dat de verstandhouding tussen het westen en het oosten nooit helemaal goed is geweest na de tweede wereldoorlog. In ieder geval bleven de landen Af-ghanistan en Irak tot en met de derde wereldoorlog een gebied van proble-men. Tegelijkertijd groeit het aantal kernmogendheden gestaag. Landen

zoals Pakistan, India, Iran en Noord-Korea beschikken rond deze tijd ook over kernwapens waar ze die in de koude oorlog nog niet hadden.

De consumptie van energie en voedsel stijgen drastisch, en het wordt steeds moeilijker om in deze behoefte te kunnen voorzien. Grote westerse multinationals hebben grote delen van Afrika gecultiveerd om de vraag naar voedsel te bevredigen. Terwijl fossiele brandstoffen alleen nog in Rusland zijn te vinden leidt dit tot spanningen tussen beide blokken. De Verenigde Naties, na de tweede wereldoorlog opgericht om oorlog te voorkomen, staat steeds vaker buitenspel. Er zijn meerdere brandhaarden, vooral tussen moslims en niet-moslims, dit als indi-rect gevolg van de aanslagen van sep-tember 2001 en de reactie die hierop volgde vanuit het westen.

Hoe zal het begin van 21e eeuw de geschiedenisboeken in-gaan? Wat leren de kinderen over 200 jaar op school over deze tijd? Het is een tijd van veranderingen, internet breekt door en verandert onze maatschappij radicaal. De eerste zwarte Amerikaanse president wordt gekozen, te midden van onze honger naar energie en de schaarste van grond-stoffen. Ondertussen overwinnen wij steeds meer ziektes, en vinden we deze eeuw wellicht tekenen van buitenaards leven. Het kan echter ook heel anders gaan. Voor het erg-ste doemscenario zijn alle voortekenen nu al aanwezig.

24

als eerste in te zetten. Oktober 2093. Rusland lanceert een intercontinentale ballistische raket; voor het westen is het doel hiervan onbekend. De raket wordt door het aanwezige raketschild vernietigd, en als tegenzet worden meerdere atoomwapens op Rusland afgevuurd. Rusland slaat terug, en de derde wereldoorlog is een feit. Het is

nooit bekend ge-worden of die eerste raket inderdaad een aanval was of een oefening, zoals de Russen altijd hebben beweerd. In ieder

geval is dit het grootste conflict ge-weest dat de wereld ooit zag, en van de bijna tien miljard mensen van voor de oorlog hebben er slechts 3 miljard die overleefd.

Ook nu nog zijn grote delen van het Noordelijk halfrond nog steeds onbegaanbaar door de straling. Wel heeft de derde wereldoorlog bijge-dragen aan het feit dat er nu al meer dan 100 jaar geen armoede en oorlog meer is in de wereld.

Natuurlijk er zijn vaker voorspel-lingen als deze gedaan, gelukkig zijn ze tot dusver niet uitgekomen. Andere voorspellingen, zoals het einde van de wereld tijdens de recente eeuwwis-seling, bleken ook onterecht. Wel zal de komende tijd het aantal (kleine) brandhaarden toenemen, als gevolg van machtsversplintering. De vraag is dan: kunnen we hier iets aan doen, en zijn we bereid?

Zo ook de aanslagen op Londen in april 2093, toegeschreven aan moslimactivisten, als reactie op de bombardementen op Iran door de NAVO. De gebruikte explosieven ble-ken van Russische makelij, en niet Iranese, zoals men eerst dacht. Dit bracht een geruchtenstroom op gang dat Moskou de NAVO en haar mono-polie in Afrika aan het wankelen zou willen brengen. Rusland was ook al tegen het militair ingrijpen in Iran, mede doordat er in Afghanistan en Irak nog steeds NAVO troepen aanwezig waren om de rust te bewaren. Als gevolg hiervan moch-ten westerse bedrijven geen handel meer drijven met Rusland, waardoor Rusland zich genoodzaakt voelde om enkele voedseltransporten te kapen. Als reactie hierop werden deze voort-aan begeleid door de westerse marine. Hierdoor kwam een groot aantal mari-neschepen tegenover elkaar te liggen. Een marineoefening in mei 2093 van de NAVO is toen geïnterpreteerd als een daad van oorlog, met als resultaat dat Rusland Oekraïne is binnengeval-len. Deze inval werd afgeslagen door aldaar aanwezige NAVO troepen. Dit was een grote nederlaag voor de pre-sident van Rusland, de heer Vladimiro-vitsj Poetin, die toen dreigde atoom-wapens te gebruiken. Als reactie liet de NAVO weten dat zij als verdediging het recht behield om nucleaire wapens

“Oktober 2093: Rusland lanceert een

intercontinentale ballistische raket”

25


Is het nodig dat tweejarigen fitnessen om zo obesitas op latere leeftijd te voorkomen en hun motoriek te ver-fijnen? En moeten peuters onderwijs krijgen, zodat de kans op schooluitval vermindert? En hoe liberaal is het om peuteronderwijs of vroeg- en voorschoolse educatie (vve) te willen laten afdwingen door de overheid?

Door Arno Vos

Op 23 juli 2009 verscheen in Trouw het artikel ‘Fitness met een speen in de mond’. In het artikel breekt bedenker Peter Koelewijn een lans voor een

dagelijks half uurtje fitness op speci-aal afgestelde fitnessapparaten. De beoogde doelgroep? Peuters. Volgens Koelewijn is 2 jaar de leeftijd om een basis te leggen voor een gezond li-chaam, zonder obesitas en met een uitstekende conditie.

‘We beginnen zo jong met fitnes-soefeningen omdat kinderen tussen de 2 en 6 jaar nog heel kneedbaar zijn’, aldus Koelewijn. Daar is inder-daad geen speld tussen te krijgen, zoals elke ouder zal beamen. Kinderen leren in hun eerste levensjaren vrijwel alles over interactie met de buiten-

wereld. Ze worden gekneed in een bepaalde vorm door de omgeving en hun ouders, ook qua gezondheid. Of het gezondheidsdeel van het kneed-proces per se moet gebeuren op een My First Treadmill® is natuurlijk een discussiepunt.

Veel interessanter dan wel of geen peuterfitness, is het standpunt van de Jonge Democraten tegenover peuter-onderwijs, ook bekend als vroeg- en voorschoolse educatie. In het Politiek Programma (PM) staat het als volgt omschreven: ‘(...) Het peuteronder-wijs, dat begint bij de leeftijd van twee jaar, moet een aantal dagdelen per week verplicht zijn. Peuteronder-wijs kost in eerste instantie meer geld, maar die investering betaalt zich terug doordat achterstanden in het vervolg-onderwijs voorkomen worden.’ Het is met name de verplichting die botst met het liberale gedachtegoed van de Jonge Democraten.

We laten de discussie omtrent de financiën even buiten beschou-

Themabetoog | Peuteronderwijs is anti-liberaal

26

beknot je andere peuters juist in hun ontwikkeling.

Nu zullen heel wat onderwijskun-digen verontwaardigd wijzen op een aantal studies, waarin onomstotelijk wordt aangetoond dat het adagium ‘voorkomen is beter dan genezen’ wat betreft peuteronderwijs zeker opgaat. Dat klopt wel gedeeltelijk, maar met name over de lange termijn effecten

van dergelijk onderwijs is maar bar weinig bekend. Om het dan maar vast verplicht te stellen gaat simpelweg een stap te

ver. Daarnaast komt ook weer het gegeven om de hoek dat de effectiviteit van peuteron-derwijs kleiner wordt naar-mate er minder achterstand is. Met andere woorden, een kleine achterstand laat zich niet wegwerken door peuter-onderwijs.

Kunnen we peuter-onderwijs liberaal noe-men? Ik denk het niet.

Gezien de nauwelijks bewezen effecten, de grote druk die het gaat leggen op de kinderopvangsector en de inperking van keuzemogelijkheden van ouders door lijkt me dit een plan bij uitstek om bij de Jonge Socialisten te deponeren. Laten wij als Jonge Democraten vooral liberaal blijven, en onze wil niet aan peuters en ouders opleggen.

wing, maar concentreren ons op het verplicht willen stellen van het peuteronderwijs. Voorstanders be-nadrukken dat het verplichte karakter ervoor zorgt dat elk kind evenveel kansen krijgt om vooruit te komen in het leven. Er zullen immers geen crèches zijn die geen peuteronderwijs aanbieden, wanneer de wetgever dit verplicht stelt. En zelfs al zou het niet verplicht zijn, dan nog zouden crèches zonder peuteronderwijs op den duur failliet gaan, puur vanwege de voor-keur van elke ouder voor peuteron-derwijs ‘omdat het zo goed is voor de kleine.’

Hoe anti-liberaal wil je het heb-ben? Je ontneemt ouders de keus hoe ze de eerste vier jaar van het leven van hun kind bepalen. Zoals Peter Koelewijn al betoogde, de kneedbaarheid van het kind maakt die leeftijd zo essentieel om basisvaardigheden aan te leren, zoals het leggen van sociale contacten en de ontwik-keling van creativiteit en fantasie. De charme van dat proces is juist dat elk kind dat op zijn/haar eigen manier doet, daarbij geholpen door diegenen die hem/haar het beste ken-nen: de ouders. Dit vormt karakters voor personen die later uniek zijn in hun benadering van de wereld en de vraagstukken die daarin spelen. Door peuteronderwijs help je misschien een peuter met een taalachterstand, maar

27


Opinie | Esperanto & Europa

Door Douwe Beerda

Binnen de Europese unie worden sinds 1 januari 2007 23 talen gebruikt. Met 23 officiële talen zijn 506 talencom-binaties mogelijk, aangezien elke taal vertaald kan

worden in de 23 andere. Om deze uitdaging aan te kunnen beschikt het Europees Parlement over diensten voor vertolking, vertaling en controle van juridische teksten. Met deze 23 talen vergt de Europese samenwerking al een monsterinspanning, en dit terwijl er in de EU nog maar 1/10 van de ta-len die er in totaal in Europa zijn wordt gebruikt. Op het moment dat we alle 239 talen die Europa rijk is zouden ge-bruiken, zijn er maar liefst 56.882 ta-lencombinaties mogelijk. Het is helder dat dit een onbegonnen taak is.

Zou er niet een oplossing bedacht kunnen worden voor dit Europese taalprobleem? En wat zouden de ken-

merken van zo een gezamenlijke taal moeten zijn?

Als eerste zou de taal gemakkelijk te leren moeten zijn. Op die manier is de taal toegankelijk voor iedereen en vergt het een minimale inspanning om maximale communicatie mogelijk te maken. Daarnaast zou het praktisch zijn als de taal politiek neutraal is en niet toebehoort aan een bepaald land of politiek systeem. Nu leren mensen in grote landen vaak geen enkele bui-tenlandse taal, terwijl die in kleinere landen er meerdere leren. Als er vervol-gens communicatie plaatsvindt tussen de partijen dan zijn de mensen die de taal vanaf de geboorte spreken ook nog eens in het voordeel. Een ‘pan-Europese’ taal zou alle huidige talen binnen Europa met evenveel respect moeten behandelen.

Kortom, een taal die eenvoudig te leren is, die politiek neutraal is, die gelijkheid onder de sprekers voorstaat en die de huidige diversiteit van talen binnen Europa respecteert. Dat zou ideaal zijn. Een taal die aan al deze vereisten vol-

Er is een enorme verscheidenheid aan talen op de wereld. Elke taal heeft haar eigen waarde, en iedereen voelt, beleeft en droomt in zijn of haar eigen taal. Wereldwijd zijn er 6.912 officieel erkende talen, Europa kent binnen haar grenzen 239 verschillende talen. Internationale communicatie wordt met zoveel verschillende talen snel ingewikkeld.

28

te kunnen communiceren. Dit zal een enorme impuls geven aan de gezamen-lijke Europese economie.

Als iemand 20 jaar geleden had geroepen dat Europa een gezamenlijke munt zou hebben, was die persoon waarschijnlijk voor gek verklaard. In-middels is de Euro onbreekbaar en een van de stabielste muntsoorten op het wereldtoneel. Wellicht dat het idee van Esperanto als gezamenlijke Euro-

pese taal mensen nieuw voorkomt en wellicht ietwat ambitieus gevonden wordt. Maar Espe-ranto kan net zo een succes worden als de Euro, misschien zelfs wel groter want is communi-catie en onderling begrip uiteindelijk niet belangrijker dan geld?

Esperanto kan Europa een gezamenlijke identiteit ge-ven met behoud van alle diversiteit. De communicatie tussen de verschillende Europese landen zou dusdanig verbe-teren dat Europa veel sterker op haar eigen benen staat. Europa zou een plek worden waar we niet alleen overal met hetzelfde geld terecht kunnen, maar waar we elkaar ook allemaal kunnen verstaan in onze gezamenlijke tweede internationale taal.

Na de Euro, is het tijd voor Espe-ranto in Europa!

doet is Esperanto. Esperanto zou ideaal zijn als gezamenlijke taal in Europa. Als heel Europa Esperanto invoert naast haar moedertaal dan zijn er voor Euro-pese samenwerking geen 56.882 talen-combinaties maar slechts 240 nodig.

Dit zorgt voor een veel simpelere en efficiëntere manier van communicatie. Dit bespaart niet alleen veel kosten, het maakt de communicatie tussen landen binnen Europa aanzienlijk sneller en efficiënter.

Frankrijk, Enge-land, Duitsland en Spanje hoeven niet langer te ruziën over wie precies wiens taal juist wel of niet zou moeten leren, en kleine landen zoals Nederland hoeven niet langer 3 tot 4 talen te onderwij-zen maar kunnen met 1 of 2 talen terecht zodat er meer tijd vrij komt voor andere belangrijke vakken.

Esperanto als gezamenlijke taal geeft tevens identiteit aan Europa. Noord-Amerika heeft het Engels, China het Mandarijn en India het Hindi. Hoe mooi zou het zijn als Europa ook haar eigen taal heeft. Esperanto is gemakke-lijker te leren dan welke nationale taal ook waardoor Europa veel toegankelij-ker wordt. Een buitenlandse handels-partner hoeft dan slechts Esperanto te leren om met alle landen van Europa

29


De laatste jaren heeft Nederland te maken met een - in snel tempo - stijgende vergrijzing. De bevolking groeit, mensen leven langer, mensen zijn langer oud, en voor veel mensen komt er een tijd waarin ze te oud zijn om nog goed zelfstandig te kunnen wonen. Dit betekent voor veel ouderen doorgaans een verzorgings- dan wel verpleeg-huis. Nu, stel dat deze instellingen kans zien hun winsten te vergroten per nieuwe bewoner. Een mogelijk scenario.

Bernhard BrugmanMevrouw van

Rooijen is oud. Ze is niet dement en allesbehalve levens-moe. Ze is echter slecht ter been, en op haarzelf wo-nen lukte gewoon niet meer. Haar kinderen werken

full time, en wonen bovendien op meer dan een uur rijden van haar vandaan. Hoe erg ze het ook vindt, een verpleeghuis is het enige wat erop zit.

“Huize Avondwake – waar het om ú gaat” Deze slogan prijkte uit-nodigend op folders en postpapier van deze instelling. Het verplegend personeel onderling vulde deze spot-tend aan met “…in de jaarcijfers”, maar dat wist Mevrouw van Rooijen

natuurlijk niet. De eerste dag na haar aankomst was ze al vrij snel geset-teld. Ze had een eigen kamer op de 3e verdieping: een ‘riante, knusse, zit/leef/slaapunit’ van zegge en schrijve 2 bij 3 meter. Het huis heeft er zo enige honderden, afgewisseld met een centrale zitkamer per 20 mensen. Een lange tafel met wat tijdschriften – handwerkpatronen, damesbladen, zelfs een enkele Pippo, en een grote TV. Deze laatste staat het merendeel van de dag op een kinderzender. De al dementerende mensen vinden dat immers leuk, en de geestelijk nog gezonde mensen huilen en gillen tenminste niet als ze hun zin niet krijgen. Eten is er 3 keer per dag. ’s Morgens en ’s avonds een soort week, lichtverterend, dieet-brood met naar keuze ham, kaas of jam. Deze drie verschillen onderling qua textuur meer dan qua smaak,

Opinie | Bejaardenverwerkende bedrijven

30

en zelfs dit wordt door mevrouw van Rooijen en enkele van haar nog mondige medebewoners betwist. ’s Middags een warme maaltijd. Optie oranje, optie groen, optie bruin. For-meel heet het eerste ‘hemelse huts-pot’, het tweede ‘spinazie à la crème de la crème’ en het derde ‘jachtscho-tel’. Het was echter allemaal pap: chemisch gekleurd, en de smaak was afwezig.

Mevrouw van Rooijen had aan de tv, de tijdschriften en het varkens-voer nog kunnen wennen, maar het was het personeel dat haar het meest pijn deed. De broe-ders en zusters wasten haar op vaste tijden, met de liefde en toewijding waarmee je anders de auto wast of de kelder uit-sopt. Ze had ontdekt dat, als ze naar de WC moest, ze dit maar beter 1 à 2 uur van tevoren kon aanvragen. Twee keer al was de zuster te laat gekomen en werd ze snel en efficiënt van schone kleren voorzien. Vroe-ger had mevrouw van Rooijen zelf nog meer aandacht besteed aan het verschonen van de kattenbak. Een andere keer werd ze wel op tijd op de wc gezet, om er vervolgens an-derhalf uur te blijven: ‘oh, vergeten, gut, sorry omaatje’. En zo kwamen en gingen de dagen.

Wat mevrouw van Rooijen niet wist, was dat ze inmiddels op de rendementslijst was gezakt van categorie A-zw naar D-r 0. Ze was binnengekomen als A- zeer winstge-vend. Ze was net nieuw hier, wilde niet lastig zijn, en haar pensioen liep via de financiële sectie van Avond-wake NV. Inmiddels was ze D- ren-dement 0. Haar verblijf was vooruit betaald, ze werd mondiger, vroeg meer tijd en aandacht, en schaadde zo de efficiency. Er was nog één categorie lager: X. Over de beteke-

nis van de X werd nooit gesproken. Ook niet toen me-vrouw van Rooijen op een dinsdag-morgen weer eens

op de WC werd ‘vergeten’. Deze keer zo lang, dat ze uiteindelijk zelf had geprobeerd terug te klimmen in haar rolstoel. Ze gleed uit, en sloeg hard met haar hoofd op de stenen vloer. Toen het personeel haar een uur later vond, was het te laat. Voor mevrouw van Rooijen dan. Voor Avondwake NV precies op schema. Het bericht kwam voor de nabestaanden als een schok, maar ze was ‘vredig gegaan, stilletjes in haar slaap’. Ze waren te-vreden. Maria van Rooijen, de 47-ja-rige dochter, kijkt stil naar de ven-sterbank. Daar staat een zandloper.

“Over de betekenis van de X werd nooit

gesproken”

31


Opinie | Waar is de wetenschap?

Door Hidde BoersmaOnlangs sprak

President Obama de wens uit dat de wetenschap een grotere rol zou spelen in het beleid van de Verenigde Staten. Met deze uitspraak brak hij met de

lijn van de regering Bush, die zoveel mogelijk de voorkeur gaf aan ideolo-gische analyses van complexe maat-schappelijke problemen. Ironisch genoeg doet Obama deze uitspraak op een moment dat in Nederland het tij kerende is. Politieke programma’s staan bol van standpunten die in strijd zijn met wetenschappelijke kennis en wetenschappelijke rappor-ten worden afgedaan alsof ze maar één kant van het verhaal belichten. Ook in de rest van de samenleving is deze tendens zichtbaar. Politici, journalisten en burgers buitelen over elkaar heen om de betrouwbaarheid van wetenschappelijke resultaten te betwisten en de objectiviteit van de wetenschapper in twijfel te trekken.

Bestuurders hebben een verant-woordelijkheid om naar beste kun-nen het land te regeren. Wetenschap zou in het middelpunt moeten staan van dit politiek beleid. Immers, al-leen op grond van onderbouwde cijfers en gegevens kan goedwerken-de politiek worden bedreven. Om de ernst van de situatie aan te geven, volgen hier enkele willekeurige voor-beelden uit de laatste paar jaar.

Om met iets kleins beginnen. Na enkele incidenten in 2007 en 2008 besluit Minister van VWS Ab Klink (CDA) eind vorig jaar de teelt en verkoop van hallucinerende pad-denstoelen (paddo’s) aan banden te leggen. Om tot een helder en weten-schappelijk onderbouwd standpunt te komen, liet het ministerie van Volksgezondheid het ‘Coördina-tiepunt Assessment en Monitoring nieuwe drugs’ (CAM) in samenwer-king met het RIVM een uitgebreide risicoanalyse uitvoeren. Dat leidde in 2007 tot een omvangrijk rap-port waarin de eerste zin luidt: ‘Het gebruik van hallucinerende padden-stoelen (paddo’s) levert een dusda-nig laag risico op voor de individuele gezondheid en de samenleving dat

Wetenschap en emotie kunnen nogal eens botsen, zo blijkt overal in de wereld om ons heen. In hoeverre lijdt de politiek hieronder, en wat kan men hieraan doen?

32

een hogere opbrengst. Voorts biedt het ontwikkelen van droogteresis-tente gewassen mogelijkheden voor hogere oogstzekerheid voor boeren in ontwikkelingslanden.

Bij meerdere politieke partijen houden ideologie en dogma’s echter innovatie en implementatie hiervan tegen. Zo staat de huidige regerings-partij ChristenUnie uitermate nega-tief tegenover de techniek. Het par-tijprogramma stelt dat ‘genetische

verandering van planten en dieren de fun-damenten van Gods schep-ping raakt’ en

dat er ‘hoge prioriteit moet worden gegeven aan onderzoek naar en ontwikkeling van alternatieven die genetische manipulatie van planten en dieren overbodig maken.’

Ook GroenLinks zet zich in voor het behoud van het moratorium op genetisch gemodificeerd voedsel. Zo staat in het verkiezingsprogramma voor de afgelopen Europese ver-kiezingen dat het streeft naar ‘een landbouw die vrij is van genetische modificatie’ en dat het ‘gentechvrije productieketens ondersteunt’. Dit tegen de opvatting van het gros van wetenschappers en experts in.

Beide politieke partijen verschui-len zich met hun argumentatie ach-ter het voorzorgprincipe: zolang de

het verbieden van paddo’s een te zwaar middel is in verhouding met de overlast en schade door het hui-dige gebruik.’

Helaas strijkt dit advies recht-streeks tegen de ideologische haren van Klink in. Hij besluit eigenhandig het dure, door experts samengestel-de rapport aan de kant te schuiven, en verordonneert alsnog een pad-doverbod. Niet wetenschappelijke gegevens, maar de starre ideologie van het Christen Democratisch Appel bepaalt het beleid.

Ook bij meer complexe problema-tiek met een grotere impact op de samenleving wordt ideologie als de maat der dingen genomen. Neem bijvoorbeeld geneti-sche modificatie. Al jaren woedt hier-over in de politieke arena een debat, dat in een patstelling lijkt terecht te zijn gekomen. Feit is echter dat met de verwachte bevolkingsgroei er snel behoefte is aan meer voedsel. Omdat het onmogelijk is om zonder schade aan het toch al kwetsbare milieu het landbouwareaal te vergroten, proberen wetenschappers te zoeken naar manieren om de opbrengst per hectare te verbeteren. Genetische modificatie kan daarbij uitkomst bieden. Door bijvoorbeeld het in-bouwen van resistenties vermindert de schade door plagen, wat leidt tot

“De starre ideologie van het CDA bepaalt het

beleid”

33


gevaren op lange termijn onduidelijk blijven, en zolang er geen honderd procent zekerheid kan worden ge-geven dat er geen uitkruising van de ingebrachte genen in het milieu plaatsvindt, mag er geen introductie plaatsvinden van biotechgewassen.

Een nobel streven, zo op het eerste gezicht. Voordat iets geïntro-duceerd wordt moeten de potentiële gevaren zo goed mogelijk worden onderzocht, daar zal iedereen het over eens zijn. Echter, op dit moment staan er buiten Europa honderd-duizenden hectares vol met bio-techgewassen zonder dat er enige noemenswaardige schade aan mens en milieu is vastgesteld. Bovendien zijn er honderden publicaties in peer-reviewed tijdschriften verschenen die hetzelfde resultaat laten zien: van een veiligheidsrisico is nauwelijks sprake. De vraag is dus hoeveel on-derzoek er nodig is voordat de resul-taten de ideologie doorbreken.

De PVV maakt het met het ne-geren van wetenschappelijke ken-nis misschien wel het meest bont. Volgens de partij van Geert Wil-ders is het hele klimaatprobleem een sprookje. Decennia werk door tientallen experts van bijvoorbeeld het International Panel on Climate Change (IPCC) worden door de partij afgedaan als hysterie. In het verkiezingspamflet komt het woord milieu niet voor, en in moties van

PVV-kamerleden moet het milieu meermaals wijken voor de economie. Bovendien is er, ondanks algehele consensus in de wetenschappelijke wereld, volgens de partij geen sprake van dat de Noordpool smelt. “Pure indoctrinatie en bangmakerij”, zo verwoordde PVV-Kamerlid Martin Bosma zijn visie recentelijk naar aan-leiding van een project om school-kinderen bekend te maken met de huidige milieuproblematiek.

Idealiter zouden de kiezers hun gekozenen op onwetenschappelijk-heid moeten afrekenen. Echter, bij complexe zaken laat gebrekkige informatietoegang en –opname dit zelden toe. Essentieel is daarom dat het ambtenarenapparaat en de Eerste Kamer optreden als buffers tegenover ministers die onderbuik-gevoelens of ideologieën laten prefe-reren boven wetenschap. Zij dienen te controleren en te sturen. IJdele hoop waarschijnlijk, omdat ook zij behept zijn met ideologieën en on-derbuikgevoelens.

Het is daarom te hopen dat de speech die Obama hield voor de Na-tional Acadamy of Sciences nagalmt op het binnenhof, langzaam de har-ten verovert van de politici en we-tenschap weer in het centrum gaat staan van het te bepalen beleid. Daar waar het hoort.

34

Invulling bestuur

Het bestuur wil graag medede-len dat er twee bestuursleden op ad-interim basis zijn toegetreden. Het betreft Nick Vollebergh, die de functie secretaris politiek zal vervul-len, en Welmoed Brugman, die als algemeen bestuurslid is toegetreden. Het bestuur wil meer politieke inhoud geven aan de afdeling en hoopt dit met Welmoed en Nick te kunnen gaan bereiken.

Naast dit heuglijke nieuws wil het bestuur ook mededelen dat de secretaris promotie, Ellen Kraal, tot onze spijt het bestuur om persoonlijke redenen heeft verlaten. Dit bestuurs-blokje biedt ons ook de kans het nieuws te brengen dat de functie se-cretaris promotie vanaf heden vacant is. Mocht je interesse hebben om deze

functie op ad-interim basis te vervul-len neem dan even contact op via: [email protected].

Keiweek

Daarnaast wil ik graag van de gele-genheid gebruik maken om alle leden te bedanken die ons hebben gehol-pen tijdens de KEI-week. Hoewel het KEI-bestuur ons op meerdere punten heeft tegengewerkt zijn wij toch van mening dat deze week een groot suc-ces was. We hebben een groot aantal nieuwe leden weten te werven en misschien nog wel meer belangstel-lenden. Hulde daarvoor aan eenieder die heeft geholpen.

Met vrijzinnige groet,

Jeroen van Leeuwen Voorzitter Groninger Jonge Democraten

Vereniging | Bestuursnieuws

Oproep | Redactieleden gezocht

In deze tijden van crisis is niet alleen geld schaars, redacteuren zijn helaas ook dun gezaaid… De Open & Bloot is dringend op

zoek naar betrouwbare en capabele versterking!!!

• Hou jij van schrijven?• Lijkt het je leuk om door anderen gelezen te worden?• Ben je graag betrokken bij de wereld om je heen, en schrik je er niet voor terug om af en toe tegen wat schenen te schoppen om je punt over te brengen?• Ben jij ook

voor vrijheid boven alles, en wil je daar uitdrukking aan geven?

• De Open & Bloot is weliswaar kleinschalig, maar al jaren lang hebben we een hoge standaard weten vast te houden.

We zoeken talent, we zoeken jou!!!

Interesse? Mail ons op: [email protected]


Agenda | September - November 2009

September

Dag tijd locatie wat

Di 22 20:00-0:00 n.t.b Debat en motieavond

Di 29 20:00-0:00 Hotel de Doelen Stromingenavond: Het Thorbeckeinitiatief

Oktober

Za10 & Zo11 Hele dag n.t.b. Lustrum Groninger JD

Di 13 20:00-0:00 Hotel de Doelen AAV

Di 20 20:00-0:00 n.t.b (Groningen) Snertdebat

Vr23t/mZo25 Hele dag Tilburg JD Congres

November

Di 10 20:00-0:00 n.t.b Vaststellen verkiezings programma D66 Groningen

Locatie: Hotel de Doelen, Grote Markt 36-1 Groningen n.t.b: (Nog Te Bepalen) Locatie wordt nog via de mail bekend

gemaakt.

Voor meer informatie over de hierboven weergegeven activiteiten kunt u altijd contact opnemen met het bestuur van de Groninger JD via:

[email protected]

36

Open & Bloot najaar 2009

Documents

Transcript of Open & Bloot najaar 2009