Opdrachtgeverschap in ICT: 'Alles zelf blijven doen is geen optie'.

9 april 2013

Alles zelf blijven doen is geen optie

Beheersen door los te laten

L.A. Bosch

9 april 2013

Externe Kwaliteitsborging en Systeemgerichte Contractbeheersing

Beheersen door los te laten

Nu ook voor de ICT sector …

Rijkswaterstaat9 april 2013

Waarom

Systeemgerichte

contractbeheersing?


Aanleiding veranderingen RWS

In 2003 ontstaat verhoogde politiek-maatschappelijke druk op Rijkswaterstaat:• Rijkswaterstaat is te groot, te duur en doet te veel zelf

• Burger wil meer waar voor zijn belastinggeld

• Bouwmarkt wil duidelijker rol van Rijkswaterstaat

• Algemene Rekenkamer eist betere en efficiëntere bedrijfsvoering

In 2006 wordt RWS agentschap met ambitie in Agenda 2012: • Publieksgerichte netwerkmanager

• Betrouwbare Efficiënte Partner

• Toonaangevend Opdrachtgever

• SCB als middel eerst bij GWW nu ook bij IV ( ICT & DATA)


Hoe voert de RWS SCB in?

Doe dit, doe dat ...

Van uitvoering ..., van controle …

Ze zijn goed bezig ...

... naar regie, naar vertrouwen!

Groeipad, met maatwerk per contract, samen met de markt


De kracht van Kwaliteitsborging• Meer vertrouwen in en verantwoordelijkheid voor ON• Aantoonbare zelfcontrole ON• High trust, high penalty


Van sturen door Opdrachtgever ………………. …………………naar zelfsturing door Opdrachtnemer

Gedachten bij de werkwijze van RWS: “Sturen op afstand”

• Bij toepassen van SCB vertrouwt de Opdrachtgever op het ISO certificaat of vergelijkbaar kwaliteitssysteem van de Opdrachtnemer

• Voorwaarden in het contract leggen de verplichting tot aantonen van kwaliteit (omgekeerde bewijslast) bij de Opdrachtnemer

• Van “meekijken” en controleren (reactieve eigen waarneming door OG) naar proactief toetsen (door (lead-)auditor)

• Van “Do” naar “Plan Do Check Act”• Van “wantrouwen” naar “vertrouwen”


Beheersing door de Opdrachtgever• Toetsen door de Opdrachtgever• Werkt het systeem van de Opdrachtnemer


Soorten toetsen:• Systeemtoets

Toets op functioneren van het integrale projectmanagementsysteem van de Opdrachtnemer

• (nadruk op naleving van het systeem en de kwaliteitsborging)

• Procestoets Toets op het werk tijdens een ontwerp- of uitvoeringsproces (kan een toets op papier zijn)

• Producttoets Toets in de uitvoering op betrouwbaarheid van test-/keurings-/verificatieresultaten van de Opdrachtnemer

Let op: De producttoets heeft een reactief karakter!

Niet: doet de Opdrachtnemer het goedmaar: werkt het systeem van de Opdrachtnemer (daar zoeken we naar!)


Toetsen, Bevindingen, Bijsturen, Betalen ▼▼

• Risicogestuurd: geen risico, geen toets• Toetsmix:

– Systeemtoets– Procestoets– Producttoets

• Bevindingen:– Tekortkomingen

• Betalen– Op planning– Op voortgang– Op product


(Kwaliteits)Borging) door de Opdrachtnemer


De Opdrachtnemer

levert kwaliteitsborging

volgens de

veronderstelde werking

van het ISO certificaat of vergelijkbaar kwaliteitssyteem


Aantoonbaar voldoen aan eisen

Ontwerp Uitvoering Onderhoud SloopVraag-

specificatie

VerificatieplanOntwerpfase

Keuringsplanuitvoerings-fase

Keuringsplanonderhouds-fase

Keuringsplansloopfase

Verificatienota

De Opdrachtnemer moet gedurende de uitvoering van het werk aantoonbaar voldoen aan de eisen uit het contract en aan de eisen die hij zichzelf heeft

opgelegd in zijn Kwaliteitsplan

ISOcertificaat

Hoe past ISO in onderaanneming?


OG: Meer regie, minder uitvoeringON: Meer aantonen, meer uitvoering

Controle

Vertrouwen

Mate

van v

ert

rouw

en

Mate

van c

ontr

ole

Mate van afstand

Van .. Naar ..


Mooi dat werken op afstand, maar ik wil toch wel zeker

weten dat we goeie producten krijgen

• Kunnen we in ons vakgebied loslaten?

Externe Kwaliteitsborging: beheersing op afstand


Overeenkomsten maar ook verschillen

GWW-sector

• Contractvormen UAV-gc, D&C, …• Duidelijk rollenmodel• Eyes-on, hand-off

– afgebakend– functionele specs– scheiding eisen-oplossingen

• RWS dominante opdrachtgever• Marktpartijen gewend• …

ICT-sector

• Contractvormen ARBIT, ARVODI• Project/proces focus (Prince2, ITIL, ASL, ...)• Co-development

– omgeving bepalend– input gebruikers– iteratief

• RWS één van velen• Nieuw voor marktpartijen• …

Bewezen Risicogestuurd Standaard werkwijze

Scepsis: leerervaring nodig Cultuur van accepteren en testen Vertaling en tuning nodig Leren loslaten …


• Doel van de dag was het delen van de resultaten in het kader van het onderzoek naar de “geschiktheid” van marktpartijen voor het Werken onder Kwaliteitsborging

• Het komen tot afspraken om elkaar te helpen en samen het groeipad vorm te geven onder het motto: samen lerend voorwaarts!

Leveranciersdag november 2012


• Gezamenlijk komen tot een praktische opdrachtnemershandleiding voor Kwaliteitsborging IV contracten (naar analogie met de Praktische handleiding Kwaliteitsborging bij Design & Construct contracten in de GWW-sector). De handleiding zal worden opgesteld door de marktpartijen zelf en niet door Rijkswaterstaat. Rijkswaterstaat zal wel steun verlenen daar waar nodig.

• Het gezamenlijk met marktpartijen evalueren van lopende trajecten. Het project SCB@DID zal dit voorbereiden door middel van een ‘evaluatie-instrument’.

• Aandachtspunten: ‘garbage in, garbage out’ en ‘whats in it for me’. De evaluatie zal tweezijdig worden ingevuld, door zowel ON als OG.

• Het gezamenlijk met marktpartijen analyseren van ‘best practices’ in het publieke domein om te komen tot meer functioneel en minder technisch specificeren.

Leveranciersdag november 2012


OG voert regie op de uitvoering en het kwaliteitsmanagementsysteem van de ON is bepalend.

4Regisseur

OG is actief meedenkend maar ON is in the lead en het kwaliteitsmanagementsysteem van de ON is leidend.

In de uitvoering wordt gebruik gemaakt van het kwaliteitsmanagementsysteem van de ON.

3Partner

OG besteedt wel uit maar is zelf nog relatief bepalend in de oplossing.

2Manager

OG is meewerkend voorman.

OG voert zelf het leeuwendeel van het inhoudelijk werk uit.

Loslaten

Ver

tro

uw

en

Controle

1Uitvoerend

5Ontzorgd

Niveaus SCB Volwassenheid

Technisch specificeren

Functioneel specificeren

Niveau van dienstverlening / functionaliteit geborgd

Opdrachtgeverschap in ICT: 'Alles zelf blijven doen is geen optie'.

Business

Transcript of Opdrachtgeverschap in ICT: 'Alles zelf blijven doen is geen optie'.