Opbrengstgericht werken in mijn school/klas: Hoe realiseer

ik dat?

Juliette Vermaas

Wat is volgens jou OGW?

• Welke positieve/negatieve beelden heb je bij OGW?

• Welke beelden heb je bij het vakmanschap van de

leraar?

 

Programma

• Introductie op OGW: de zes bouwstenen• Bouwsteen 1: visie en schoolontwikkeling • Bouwsteen 3: onderwijsproces en

vakmanschap• Succesfactoren OGW• Simulatie OGW

Wat is OGW?

Docenten/secties buigen zich regelmatig over de vraag wat de resultaten zeggen over de leerlingen en over het onderwijs en gebruiken de conclusies om hun aanpak gericht te verbeteren.

Vraagt om onderzoekende vaardigheden:vooraf formuleren van doelenverzamelen van informatiecyclische/planmatige aanpak

 

Zes bouwstenen van OGW

Bouwstenen van OGW

1. Visie en beleid: Wat is onze visie op goed onderwijs? Wat verwachten we van onze leerlingen? Welke doelen hebben wij en zijn die ambitieus genoeg?

2. Sturing: Hoe organiseren wij OGW systematisch? Hoe planmatig sturen we de organisatie aan om meer resultaatgericht te werken?

3. Onderwijsproces: Welke verwachtingen en doelen stellen we aan onze leerlingen? Hoe weten we waar de leerlingen staan en waar we de leerlingen naar toe willen brengen?

4. Cultuur: Hoe belangrijk vinden wij prestaties? Hoe reflecteren we op ons eigen werk? Hoe spreken wij elkaar aan?

Opdracht 1: Meetlat OGW

In welke mate is OGW al in uw school

aanwezig? – Zitten we allemaal op dezelfde lijn wat betreft het doelgericht

werken

aan hogere prestaties?

– Zijn de (eind)doelen voor iedereen duidelijk en ambitieus

genoeg?

Bouwsteen 1OGW = Schoolontwikkeling!

Niet alleen richten op prestaties (terugkijken), maar resultaten analyseren en gebruiken om vooruit te kijken:–Wat zeggen de resultaten over de leerlingen en over het onderwijs?

–Conclusies gebruiken om de aanpak gericht te verbeteren!

 

Samen (hang) OGW

• OGW vraagt gezamenlijke verantwoordelijkheid

van leidinggevenden, kwaliteitszorgmedewerkers,

docenten, leerlingen en ouders!

• Link met Determinatie en Toetsbeleid:

gezamenlijke afspraken over inhoud en organisatie

 

OGW-cyclus 1. Visie hebben op leren en onderwijs waarin hoge verwachtingen

van de school, zichzelf en de leerlingen centraal staan

2. Visie vertalen in heldere en meetbare (leer)doelen

3. Onderwijs in richten

4. Sturen op het realiseren van de gewenste doelen door (prestatie-) afspraken met docenten/leerlingen

5. Vorderingen (zowel harde resultaten als zachte vaardigheden) continu meten

6. Vorderingen analyseren: in hoeverre zijn doelen/normen bereikt, hoe is dat per klas/leerjaar/vak/docent en in vergelijking met vorig jaar?

7. Resultaten verklaren: waar ligt het aan?

8. Resultaten bespreken door feedback te geven en te krijgen

9. Activiteiten/werkwijze bijstellen.

OGW-cyclus

Opdracht 2: OGW-cyclus

• Welke fase van de OGW-cyclus is bij jullie op orde? Noteer hier een + of ++

• Welke fase van de OGW-cyclus vraagt extra aandacht? Noteer hier een – of ±

Bouwsteen 3:Vakmanschap en OGW

OGW heeft vaak nog een negatieve klank:• Moet van de inspectie

• Kost veel tijd, komt er bij

• Alleen maar focus op cijfers

• Negatief voor pedagogisch klimaat

Maar: praktijk laat meerwaarde zien van OGW voor de eigen ontwikkeling en die van de leerling

-> OGW= vakmanschap versterken!

Kenmerken van vakmanschap

 

Bevlogenheid

Resultaat-gericht

Klassen-management

Kennis & Ervaring

Uitdagend & Doelgericht

Rand-voorwaarden

ProcesInhoud

Onderzoek laat zien dat:

1. hogere doelen/verwachtingen,

2. feedback geven,

3. studievoortgang bijhouden en

4. differentiëren…

…het meest bijdragen aan leerwinst & welzijn

van lln:– Les sluit beter aan bij leerontwikkeling

– Leerling wordt uitgedaagd

– Leerling merkt dat hij vooruit gaat

– Er ontstaan doorlopende leerlijnen!

 

OGW

1. Hogere doelen

1. Waar staan mijn leerlingen nu?

2. Waar stonden ze 1-2 maanden geleden?

3. Waar moeten ze over 1-2 maanden zijn?

4. Hoe ga ik dat aanpakken?

5. Hoe ga ik het effect meten?

6. Welk effect merk ik van mijn handelen?

7. Wat vind ik van dat effect, ben ik tevreden?

8. En wat vindt de leerling ervan?

9. Welke conclusies verbind ik hieraan?

10. Hoe vertaal ik die conclusies naar concreet handelen?

 

2. Structurele feedback

• Op inhoud en op leerproces• Hoe los je moeilijke opdrachten op? • Belang van positieve feedback• Feedback van

leerlingen op jou

en op zichzelf

 

3. Bijsturen o.b.v. voortgang

Van volgend naar plannend onderwijs:

opdracht 3

Leerling

Cijfer

1 2 3 4 5 Gem./lln.

1 6,6 6,1 7,2 7,0 7,0 6,8

2 4,5 5,3 6,0 5,3 5,1 5,2

3 5,1 4,5 6,0 5,4 4,9 5,2

4 9,1 4,5 6,1 6,2 6,1 6,4

5 7,5 2,1 6,1 4,3 5,9 5,2

Gemiddeld cijfer 6,6 4,5 6,3 5,6 5,8 5,8

4. Differentiatie

• Het bewust omgaan met verschillen in de klas• Wat betekenen de resultaten voor mijn (eind)doelen,

planning, toetsen, klassenmanagement?• Voorbeeld klassenhandelingsplan

 

HELE KLASBijv. klassenplattegrond, afspraken rond zelfstandig werken, etc.

DIFFERENTIATIE  LEESVAARDIGHEIDOnder niveau:Boven niveau: WOORDENSCHATOnder niveau:Boven niveau: REKENEN/WISKUNDEOnder niveau:Boven niveau: EIGEN VAKOnder niveau:Boven niveau:

HANDELINGSPLANNEN:Weergave van individuele speerpunten.

Wim: Graag bij Wim na de overgang van de Uitlegfase naar de Zelfstandig-Werk-fase checken of hij weet wat hij nu moet gaan doen. Zo nodig de opdracht kort en krachtig herhalen volgens een gestructureerd stappenplan. Klaas: Graag bij Klaas checken of hij zijn huiswerk heeft gemaakt.

Succesfactoren OGW1. Gezamenlijke verantwoordelijkheid voor visie, doelen,

resultaatafspraken.2. OGW-cultuur:

• Hoge doelen/verwachtingen• Analyseren en verbeteren: actie!• Reflectie en feedback: vertrouwen!

3. Planmatige aanpak tot in de klas door:• Vakwerkplannen o.b.v. resultaten en syllabus• Blijvende aanpassing pta/pto/toetsen• Lesinrichting/differentiatie o.b.v. resultaten

4. Samenwerking en afstemming in de sectie:doorlopende leerlijnen!

 

Wat vraagt dit van mij als leraar?

• Zorg voor een veilige cultuur en duidelijke structuur in de les.

• Blijf opletten hoe het gaat met de leerlingen.• Werk planmatig, stuur steeds bij o.b.v. de resultaten.• Maak en bespreek samen toetsen en analyses.• Ga bij elkaar kijken in de les.• Geef leerlingen/elkaar feedback.• Maak leerlingen en ouders mede verantwoordelijk voor de resultaten.

 

Wat vraagt dit van de schoolleider?

Meer manager zijn!

Meer leiderschap!

 

Strategisch denken

Inspireren

Begeleiden

Sturen

Informeren

Complimen-teren

Delegeren

Meten en analyseren

Doel Simulatie

nr

Bewustwording van de mogelijkheden van OGW in de school (dus nog niet in de klas)

Inzicht krijgen in:o de cyclus van OGWo bevorderende en belemmerende factoreno wat er op de eigen school al goed gaat/beter kan

Besluiten hoe je samen de komende periode OGW in de eigen school verder gaat versterken

Hoe?

nr

o Door samen te analysereno Door samen SMART doelen te formuleren:o Specifiek (eenduidig)o Meetbaar (concrete resultaten)o Acceptabel en realistischo Tijdgebonden (wanneer moet het klaar zijn?)

o Door analyses en doelen samen te bespreken

o Door concrete verbeteracties af te spreken

Voordat we beginnen met de simulatie

1. Simulatie = vereenvoudiging van de werkelijkheid

2. Werkwijze = snelkookpan. Frustratie hoort daarbij!

3. Gaat om het proces, geen test voor de beste analyse of het beste plan.

4. Leef je in, blijf in het spel, maar ga geen typetje spelen.

nr

Wie, wat, waar?

Amsterdam: Theaterzaal, Spelleider Juliette NB: Start met lunch!

Eindhoven: Loodszaal, Spelleider Irma

Zwolle: Meetkamer, Spelleider Paula

nr