HET MAGAZINE VAN DE LIJN VOOR UW GEMEENTE

NR 89September 2014

Driemaandelijkse uitgave

afgiftekantoor Gent X

P409030OP 1 LIJN

› Gratis op uitstap met de klas

› De Lijn op zomerfestivals

› DOSSIER INFORMATIE & COMMUNICATIE

› Reisinformatie: overal, altijd en voor iedereen › De toekomst van digitale informatie

02 OP1LIJN›NR.89

INHOUD

COLOFONVERANTWOORDELIJKE UITGEVER › Tamara De Bruecker, De Lijn, Motstraat 20, 2800 Mechelen ›› REDACTIE › Sandra

De Bel (Kluwer), Erwin Debruyne (VVSG), Tom Depla (Kluwer), Cécile Dusart (De Lijn), Astrid Hulhoven (De Lijn),

Erik Mottar (De Lijn), Marc Nuytemans (De Lijn), Griet Similon (De Lijn), Michel Teughels (De Lijn), Frederik Van Langenhove

(De Lijn) ›› FOTOGRAFIE › Stefaan Van Hul ›› ILLUSTRATIE › Conz ›› CONTACTPERSONEN › Michel Teughels, De Lijn,

Motstraat 20, 2800 Mechelen, tel: 015 40 89 24, fax: 015 40 89 99, michel.teughels@delijn.be / Erwin Debruyne, VVSG,

Paviljoenstraat 9, 1030 Brussel, tel: 02 211 56 09, fax: 02 211 56 00, erwin.debruyne@vvsg.be ›› EINDREDACTIE › Kluwer ›› OPMAAK › EHBOntwerp ›› DRUK › Geers Offset ›› De papiersoort van het Op 1 Lijn-magazine, de Condat matt Perigord,

heeft een label FSC-Mixed Sources.

REACTIES ALTIJD WELKOMWilt u graag reageren op een artikel in dit

Op 1 Lijn-magazine? Of hebt u suggesties

voor een onderwerp dat in een volgend

nummer aan bod kan komen? Laat het dan

weten aan de redactie via op1lijn@delijn.be.

PAG. 6

PAG. 8

PAG. 17

PAG. 22

DOSSIER INFO & COMMUNICATIE

e-versie Op 1 Lijn: In plaats van een gedrukt exemplaar van het Op1Lijn-magazine kunnen wij u een elektronisch exemplaar bezorgen. Mail uw naam, uw functie en adres naar op1lijn@delijn.be en wij mailen u voortaan de PDF-versie van het Op 1 Lijn-magazine.

07 Wij blijven reisinfo afstemmen op de klant

08 Overal, altijd en voor iedereen reisinformatie van De Lijn

14 Communicatie - en mobiliteitsdienst: de ideale mix

17 Beringen: bereikbaarheidskaarten bij nieuw busnet

18 De Lijn Vlaams-Brabant informeert gemeenten en inwoners

19 Realtime op de smartphone

Ook in dit nummer

04 Kort nieuws

05 Nieuwe Vlaamse minister van Mobiliteit en Openbare Werken

06 Gratis op culturele of milieu-uitstap met de klas

20 Een lijn door Vlaanderen: Hoeilaart

21Kort nieuws

22 Toegankelijkheid + jargon

23 De Lijn bracht festivalgangers weer veilig thuis

24 Stelplaats deel van grootste graffitikunstwerk in België

OP1LIJN›NR.89 03

TELEX

KUSTTRAM › Zo’n 3,7 miljoen toeristen en

kustbewoners spoorden dit jaar in juli en augus-

tus met de Kusttram. Dat is 3 % meer dan vorig

jaar. De meeste reizigers namen de Kusttram

op 21 juli, 6 augustus en 16 augustus. Dit waren

topdagen met meer dan 72 000 reizigers.>

De verkoop van dagpassen en Kusttram-

Pluskaarten – waarbij de toegang tot een

attractie is inbegrepen – steeg. Ten opzichte

van vorig jaar werden er in juli en augustus

7 % meer dagpassen en 17 % meer Kusttram-

Pluskaarten verkocht. Er was het meest vraag

naar Kusttram-Pluskaarten voor Plopsaland,

het Zandsculpturenfestival en SEA LIFE.

›› NACHTNET GENT › Gent kan vanaf 17

oktober 2014 rekenen op een uitgebreid en

verbeterd nachtnet. Er komen niet alleen meer

buslijnen, maar 8 bussen zullen ook op elke

dag van de week rijden. De Lijn wil hiermee

beter inspelen op de behoefte aan openbaar

vervoer in de late uurtjes. Het nieuwe nachtnet

komt er dankzij extra budget van de Vlaamse

Regering en met de steun van de stad Gent.

Tot zolang blijft het huidige aanbod gelden. ››

SCHUILHUISJES › Beveren bestelde in februari

van dit jaar 12 schuilhuisjes (4 type A en 8 type

B). Begin juni bestelde de gemeente nogmaals

6 schuilhuisjes type A. In totaal bestelde de

gemeente Beveren dus al 18 schuilhuisjes dit

jaar. > Melle bestelde begin mei 12 schuilhuisjes

(3 type A, 1 type B en 8 type D). In totaal heeft

deze gemeente dit jaar nu al 17 schuilhuisjes

besteld.

INTRO

REISINFORMATIE: ALTIJD EN OVERAL

Naar tweejaarlijkse gewoonte voerden we dit

voorjaar een ruim onderzoek naar de tevre-

denheid van onze reizigers. De algemene

tevredenheid blijft stabiel met 61 % van de

ondervraagden die tevreden tot zeer tevreden

zijn over onze dienstverlening. Dat cijfer ligt

onder de norm die we onszelf opleggen, maar

is wel een status quo ten opzicht van 2012.

We trekken twee belangrijke conclusies: een

betere doorstroming en accurate reisinforma-

tie blijven belangrijke werkpunten.

Slechts 46 % van onze reizigers is tevreden over de stiptheid van onze

dienstverlening. De ontevredenheid over te late bussen en trams weegt

zwaar door op de algemene tevredenheid van onze klanten. Hoe we er

samen voor kunnen zorgen dat het aanbod stipter rijdt, kwam uitgebreid

aan bod in het vorige nummer. Laat ons samen verder blijven stappen zet-

ten richting een betere doorstroming.

Ook aan de reisinformatie moeten we blijven werken. Vooral als het fout

gaat, bij (on)voorziene storingen en omleidingen blijven onze klanten nog

te vaak in de kou staan. Dit ondanks de vele communicatiekanalen die ter

beschikking zijn. In dit nummer geven we een overzicht van onze reisinfor-

matietoepassingen. Onze routeplanner wordt volledig vernieuwd. U kunt

ons helpen om onze kanalen mee bekend te maken bij een grotere groep

van mensen. Door bijvoorbeeld een widget naar onze site op uw website te

integreren of realtime halte-info te projecteren op schermen bij grote attrac-

ties zoals een zwembad of uw gemeentehuis. Ik nodig u daarom uit om een

kijkje te gaan nemen en het gebruiksgemak te ervaren.

Verder in dit nummer stellen we u graag het nieuwe openbaarvervoer-

knooppunt in Beringen voor en laten we u de sfeer opsnuiven op enkele

zomerse muziekfestivals.

Veel leesplezier!

Roger Kesteloot

Directeur-generaal De Lijn

'Doorstroming en reisinformatie blijven

belangrijke werkpunten’'

04 OP1LIJN›NR.89

Op 16 oktober heeft opnieuw de twee-

jaarlijkse Trefdag van de Vereniging van

Vlaamse Steden en Gemeenten plaats

in Gent. De Trefdag is een inspiratiedag

op maat van lokale overheden met tal

van sessies en een doorlopende inspi-

ratiemarkt over verschillende thema’s

die lokale besturen aanbelangen. Een

van de sessies heeft als onderwerp

‘Coproduceren voor een betere mobili-

teit’. In die ‘aan de toog’-sessie kunnen

alle caféhangers de dialoog aangaan met

Roger Kesteloot, directeur-generaal van

De Lijn. Hij komt met u van gedachten

wisselen over het openbaarvervoeraan-

bod. Waar zijn de meeste winsten te

halen in stedelijk gebied? En hoe exploita-

tie efficiënter maken in landelijk gebied?

Zijn hier efficiëntere alternatieven en/of

lokale aanvullende initiatieven, al dan

niet van de gemeente, mogelijk? En wat

betekent dit voor – de sociale rol van – de

basismobiliteit? Maar ook uw andere vra-

gen aan De Lijn kunnen aan bod komen.

Daarnaast zijn er andere sessies rond

actuele mobiliteitsgerelateerde thema’s.

De Lijn heeft tevens een infostand die

doorlopend geopend is. Inschrijven is nog

mogelijk via www.trefdag.be.

Reizigers van De Lijn kunnen surfen op de

tram. Vandaag kan dat al op 15 trams in

Gent, tegen eind november zullen er 90

wifitrams zijn in Antwerpen en Gent. De

gratis wifi is mogelijk door de samenwer-

king tussen De Lijn, haar reclamedochter

LijnCom en Hello bank!. Hello bank!

financiert het wifinetwerk en wil met de

wifitrams merkbekendheid winnen. Met

de gratis wifi wil De Lijn haar reizigers een

extra service bieden en ook onderweg

digitaal mobiel maken.

Roger Kesteloot, directeur-generaal van

De Lijn: ‘De voorbije jaren hebben we

wifi getest op enkele trams, nu gaan

we voor een grootschalige publiekstest

met 90 voertuigen. Met de wifi maken

we het onze reizigers ook makkelijker

om onze realtime reisinfotoepassingen

te gebruiken, want daarvoor heb je een

dataverbinding nodig. Na een proefpe-

riode evalueren we of er wifi kan komen

op bijkomende voertuigen.’ Om techni-

sche redenen worden voorlopig alleen

Hermelijntrams uitgerust met gratis wifi.

De wifitrams maken gebruik van het

3G/4G-netwerk van Mobistar. Ze zijn

herkenbaar aan een flankaffiche van Hello

bank!. Daarop staat ‘Ontdek-hier-het-

gratis-wifi-gevoel-op-de-tram’.

Door het verdwijnen van de gratis

bussen in Hasselt begin dit jaar

moesten de hogeschool- en universi-

teitsstudenten weer voor hun busrit

betalen. Om hen toch zo voordelig

mogelijk te laten reizen met het

openbaar vervoer en autogebruik

niet in de hand te werken, gingen de

Hogeschool PXL en de Universiteit

Hasselt samen met De Lijn op zoek

naar een oplossing. Daaruit werd de

'Campuspas' geboren. Studenten

van beide scholen konden voor 20

euro reizen onbeperkt reizen op alle

openbare buslijnen in Diepenbeek

binnen de zones 04 en 38 en in

Hasselt binnen de zone 01. De beide

scholen pasten het verschil bij aan De

Lijn. Vorig academiejaar zijn er meer

dan 1 000 Campuspassen verkocht.

Vanwege het grote succes, wordt de

Campuspas dit academiejaar opnieuw

aangeboden. Een Campuspas kost

20 euro en is geldig vanaf 15 septem-

ber 2014 t.e.m. 14 september 2015.

Opnieuw passen de Hogeschool

PXL en de Universiteit Hasselt het

verschil bij. Ook de stad Hasselt en

de gemeente Diepenbeek ondersteu-

nen het initiatief. De Campuspas is

enkel te koop op het secretariaat van

de betrokken scholen. Meer info op

www.delijn.be/campuspashasselt.

16 OKTOBER: TREFDAG VVSG

Aan de toog met Roger Kesteloot

Gratis surfen op de tram

KORTNIEUWS

Wie gratis wil surfen, moet zich eerst registreren op een wifitram. Dat doet u door uw

gsm-nummer in te voeren op www.lijnnet.be en een login te kiezen. Vervolgens krijgt

u een sms’je met een code die u moet invoeren. Als dat gebeurd is, kan u surfen.

Opnieuw Campuspas in Hasselt en Diepenbeek

OP1LIJN›NR.89 05

Ben Weyts (N-VA) is de nieuwe Vlaamse minister van Mobiliteit,

Openbare Werken, Vlaamse Rand, Toerisme en Dierenwelzijn. In het

nieuwe Vlaamse regeerakkoord staan op vlak van openbaarvervoer-

beleid basisbereikbaarheid, doorstroming en kostendekking centraal.

Op deze pagina vindt u enkele citaten uit

het Vlaamse regeerakkoord (juli 2014) die

verband houden met het openbaarver-

voerbeleid van de nieuwe regering. Meer

details volgen in de Beleidsbrief van de

Vlaamse Regering. In het volgende num-

mer van het Op 1 Lijn – magazine gaan we

hier verder op in.

GEEN ‘GRATIS’- POLITIEK

‘Het openbaar vervoer moet aantrekkelijker

worden, met comfortabele voertuigen,

optimale frequenties, concurrentiële snel-

heid (o.a. door betere tramverbindingen) en

eenvoudig geïntegreerde dienstverlening en

tarieven. Het concept basismobiliteit wordt

basisbereikbaarheid. We verhogen de

kostendekkingsgraad van De Lijn, zodat die

vergelijkbaar wordt met buitenlandse voor-

beelden. We stappen af van de "gratis"-

politiek en beperken de uitgaven voor de

interne organisatie bij De Lijn, zorgen voor

extra inkomsten uit reclame, controle op

zwartrijden, commercieel medegebruik van

infrastructuur en meer rechtvaardige en

gedifferentieerde tarieven.’

VRAAGGESTUURD OPENBAAR VERVOER

‘We willen een goed openbaar vervoer-

aanbod waarborgen dat meer vraagge-

stuurd is. Voor de reiziger betekent dat

maximaal inzetten op comfortabele voer-

tuigen, optimale frequenties, concurrenti-

ele snelheid en eenvoudig geïntegreerde

dienstverlening en tarieven. Het concept

van basismobiliteit wordt geëvalueerd en

evolueert op basis hiervan naar basisbe-

reikbaarheid.

In dunbevolkte gebieden realiseren we in

nauw overleg met de lokale besturen een

antwoord op de specifieke vervoersvragen

en dit wordt op basis van reizigersver-

voersstromen, via de MOBIB-kaart en

het ReTiBo-systeem verzameld. Met een

gericht aanbod wordt vervoersarmoede

vermeden. We zetten daarvoor in op

innovatieve vervoersconcepten en stimu-

leren die sterk, zoals bijvoorbeeld belbus-

sen, deeltaxi’s/regiotaxi’s, buurtbussen,

deelfietsen, deelauto’s …’

OPTIMALE BEZETTINGS-GRAAD

‘Voor De Lijn is de efficiënte inzet van

publieke middelen essentieel. Voldoende

eigen vervoersinkomsten, een optimale

bezettingsgraad van de voertuigen, het

juiste voertuig op de juiste plaats (tram-

snelbus-lijnbus-trambus-belbus-buurt-

bus-taxi), en een vlotte doorstroming zijn

daarvoor essentieel’.

REALTIME

‘We maken ons verplaatsingsgedrag

slimmer door in te spelen op technolo-

gische innovaties en het aanbieden van

multimodale real-time-informatie aan alle

weggebruikers. We investeren intensief

in ITS-maatregelen (intelligente transport

systemen) om de doorstroming te opti-

maliseren voor alle vervoerswijzen.’

KETENMOBILITEIT

‘We benadrukken de complementariteit

van de verschillende modi die we als

evenwaardig beschouwen en sturen aan

op een meer gevarieerd gebruik ervan.

We besteden extra aandacht aan het

ontwikkelen van de knooppunten waar

de verschillende vervoerssystemen elkaar

ontmoeten, zodat overstappen vlot en

logisch verloopt. Voldoende grote P+R’s

met vlotte en comfortabele overstapmo-

gelijkheden voor reizigers en een vlotte

dienstverlening zijn essentieel om de

ketenmobiliteit te versterken.’

Nieuwe Vlaamse minister van Mobiliteit en Openbare Werken

BELEID

Vlaams minister Ben Weyts

Martelaarsplein 7

1000 Brussel

kabinet.weyts@vlaanderen.be

www.benweyts.be

06 OP1LIJN›NR.89

De Lijn heeft met MOS en CANON, de Cultuurcel van het

Agentschap voor Onderwijscommunicatie, een overeenkomst: na

aanvraag en goedkeuring van de uitstap via MOS of CANON mogen

klassen gratis mee met de tram of bus.

MOS-SCHOLENMOS, het vroegere ‘Milieuzorg op School’,

is een initiatief van het Departement

Leefmilieu, Natuur en Energie van de

Vlaamse overheid. Het project stimuleert

basis- en secundaire scholen om van de

school een milieuvriendelijke en duur-

zame leeromgeving te maken. Het MOS-

programma blijkt zeer succesvol: bijna 80

% van al de basis- en secundaire scholen

namen milieuzorg op in hun schoolcultuur.

Dankzij een speciale overeenkomst tussen

MOS en De Lijn kunnen alle MOS-scholen

gratis met de trams en bussen van De Lijn

reizen naar een milieu-educatieve bestem-

ming die geregistreerd is als MOS-schakel.

DYNAMO3

Scholen die lid zijn van Dynamo3 kunnen

via hetzelfde principe gratis vervoer krij-

gen, maar dan naar musea, culturele cen-

tra, bibliotheken, bioscopen en academies

die geregistreerd staan als ‘cultuurscha-

kels’. Dynamo3 is een onderdeel van de

CANON Cultuurcel, de cultuurcel van het

Departement Onderwijs en Vorming.

MAX 30 LEERLINGEN

Groepen die via MOS of Dynamo3 een

gratis uitstap doen, mogen wel niet gro-

ter zijn dan 30 leerlingen en de reis mag

niet tijdens de spitsuren gepland worden.

De bussen rijden volgens de normale

dienstregeling (er worden geen extra rit-

ten ingelegd) en de leerlingen moeten

in- en uitstappen aan een halte van De

Lijn. De voorbereidingen voor de rit kun-

nen samen met de leerlingen gebeuren,

wat tegemoetkomt aan de eindterm

Wereldoriëntatie WO – Verkeer en mobi-

liteit ET 6.16. Ook andere ontwikkelings-

doelen en eindtermen kunnen aan bod

komen bij de voorbereidingen. Ook hier

wil De Lijn ondersteunen met educatieve

pakketten (zie kader).

Gratis op culturele of milieu-uitstap met de klas

Educatieve pakkettenBUZZY-PAKKETLeerlingen vertrouwd maken met het

openbaar vervoer is een vast onder-

deel in de eindtermen van het lager

onderwijs. Daarom ontwikkelt De Lijn

jaarlijks een lespakket bestemd voor

de derde graad van het basisonder-

wijs. Om de leerlingen extra te moti-

veren, koppelt De Lijn daar een leuke

doe-opdracht en wedstrijd met prijzen

aan vast. Eens de leerlingen de theorie

van reizen met bus en tram onder de

knie hebben, is het tijd om te tonen

wat ze kunnen. Elke klas die het les-

pakket bestelt, krijgt gratis dagpasjes

om met bus of tram op uitstap te gaan

naar een bestemming naar keuze. Dat

lespakket kan u gratis downloaden op

www.buzzy.be.

Meester, mag ik op de bel duwen?

In het educatieve pakket ‘Meester,

mag ik op de bel duwen?’ staan o.a.

oefeningen op de dienstregelingen,

een openbaarvervoerspel in de stad,

kostprijs van een ritje, een klassikale

uitstap met het openbaar vervoer

voorbereiden ... Zo’n pakket is gratis

te downloaden op

www.verkeerskunde.be.

SCHOLEN

OP1LIJN›NR.89 07

Sinds 2011 biedt De Lijn gebundelde digitale informatie aan. De

eerste app dateert al van maart 2012. Edwine Bruyndoncx en Ines

Ielegems, deskundigen reisinformatie bij De Lijn, lichten toe hoe

digitale reisinformatie binnen De Lijn gelijk staat aan voortdurende

innovatie.

Hoe evolueerden de informatiebehoef-

ten van de reizigers?

Ines Ielegems: ‘De verwachtingen over

reisinformatie van onze reizigers evolueren

snel. Nog maar enkele jaren geleden lag de

focus op snelle, eenvoudige, kwaliteitsvolle

maar statische en generieke informatie.

De voorbije jaren werd de behoefte aan

accurate realtime informatie steeds groter.

De reiziger wil bovendien steeds vaker

gepersonaliseerde informatie via mobiele

apparaten kunnen opvragen. Hij wil zijn

reis vooraf kunnen plannen en kunnen

wijzigen tijdens de trip. Hij wil ook graag

alternatieve voorstellen als er vertragingen

of onvoorziene omstandigheden optreden.

Een persoonlijke reisassistent als het ware.

Gemiddeld geeft onze routeplanner 3,5

miljoen reisadviezen per maand. Daarvan

komen er nu 2 miljoen van computers en

1,5 miljoen van smartphones.’

Hoe blijven jullie op de hoogte van de

trends?

Edwine Bruyndoncx: ‘Als openbaarver-

voermaatschappij proberen we zo veel

mogelijk op de reële wensen in te spelen,

en die behoeften zelfs een paar stappen

voor te zijn. We volgen vanzelfsprekend de

trends en technologieën nauwlettend op.

We analyseren bovendien de tweejaarlijkse

tevredenheidsmetingen en we kijken ook

regelmatig over de grenzen. De informa-

tiebehoeften in de ons omringende landen

zijn immers grotendeels gelijklopend. Voor

de ontwikkeling van onze apps bijvoor-

beeld hebben we eerst een onderzoek over

het gebruik van openbaarvervoer-apps in

Nederland geconsulteerd. Daaruit bleek al

snel dat reizigers vooral opzoekingen doen

via de routeplanner, gevolgd door opzoe-

ken van realtime doorkomsten en locaties

op kaart. Deze toepassingen hebben we

dan ook als eerste ontwikkeld, gebaseerd

op het Nederlands model.‘

Is reizigersinformatie belangrijk voor

De Lijn?

Ines Ielegems: ‘Uit internationaal onderzoek

blijkt dat goede reisinformatie een belang-

rijk positief effect heeft op het aantal reizi-

gers. Reizigersinformatie is dus zeker een

belangrijke pijler binnen onze service. We

blijven dan ook niet alleen nadenken over

mogelijke nieuwe toepassingen, maar we

willen ook de bestaande toepassingen blij-

ven verbeteren. Zo zijn we het hele aanbod

op de website grondig aan het herbekijken.

Onze reisinformatie wordt herschikt en

getransplanteerd van www.mijnlijn.be naar

www.delijn.be. De nieuwe site heeft een

responsive design. Dat betekent dat de

pagina zich aanpast aan de schermgrootte

van verschillende apparaten en dus zowel

op een computer als een tablet en een

smartphone kan geconsulteerd worden.

Omdat 90 % van de websitebezoekers

de routeplanner raadpleegt, heeft die

een prominente plaats gekregen op de

nieuwe startpagina . De nieuwe routeplan-

ner is ook veel gebruiksvriendelijker dan de

vorige. Er is minder invulwerk en de reiziger

kan zijn route ook bekijken op kaart. Maar

onze digitale informatie gaat verder dan

louter routeplanning. Zo is er de aankon-

diging van onvoorziene storingen op de

infoborden aan de stations. Een ander voor-

beeld: bedrijven, gemeenten, scholen,…

kunnen op een digitaal infoscherm realtime

halte-informatie tonen over de bus of tram

die de nabijgelegen haltes bedient.’

Welke plannen liggen er nog op tafel

voor de toekomst?

Edwine Bruyndoncx: ‘We willen vooral nog

meer informatie op maat aanbieden. Dat

betekent onder meer dat we informatie

over voorziene en onvoorziene storingen

snel en correct bij de reiziger moeten krij-

gen en nog beter moeten verwerken tot

accurate realtime aankondigingen. Een

andere piste waar we momenteel aan

werken is halteaankondiging: momenteel is

er een pilootversie voor iPhone in omloop.

Met die app kan je op het voertuig de route

van de bus met alle haltes volgen. De reac-

ties zijn voorlopig zeer positief. Als dat zo

blijft, zullen we de halteaankondiging inte-

greren in onze nieuwe apps die er de eerste

helft van volgend jaar aankomen. Begin vol-

gend jaar zullen reizigers ook via de website

die dienstregelingen - zoals ze aan de hal-

tes hangen - kunnen downloaden. Andere

ideeën zijn de aanduiding van voorverkoop-

punten op een kaart, voor- en natransport-

informatie, P+R mogelijkheden,…‘

‘We blijven reisinfo afstemmen op de klant’

DOSSIER INFO & COMMUNICATIE

08 OP1LIJN›NR.89

Overal, altijd en voor iedereen reisinformatie van De LijnDe Lijn heeft de laatste jaren sterk geïnvesteerd in digitale informatie, maar

ook de oude vertrouwde lijnfolders en de informatie aan de haltes blijven hun

nut dagelijks bewijzen. Dankzij de vele toepassingen kunnen reizigers informatie

opzoeken vanuit hun zetel thuis, aan de halte of zelfs op het voertuig.

Voor elk wat wils!

DOSSIER INFO & COMMUNICATIE

OP1LIJN›NR.89 09

In het Middelheimziekenhuis in Antwerpen kunnen bezoekers van het ziekenhuis op het infoscherm in de hal in realtime zien wanneer de bussen ver-trekken. Download deze gratis applicatie op www.delijn.be (klik op ‘zakelijk aanbod’, dan op ‘reisinformatie op maat’).

WEBSITE DE LIJN

Op www.delijn.be vindt u alle reisinfor-

matie over bussen en trams van De Lijn.

Onder meer:

• een routeplanner voor deur-tot-deur info

• de doorkomsttijd aan een bepaalde halte

• de dienstregeling van een welbepaalde lijn

• netplannen

• realtime informatie

GEMEENTELIJKE WEBSITE

Steeds meer gemeenten hebben op hun

website een rechtstreekse link naar de rou-

teplanner van De Lijn. Dat kan via de plug-in

routeplanner. Deze kunt u installeren via

www.delijn.be (klik op ‘zakelijk aanbod’, dan

op ‘reisinfo op maat’). Het is ook mogelijk

om in de routeplanner alvast de bestem-

ming in te geven, zodat bezoekers enkel nog

hun vertrekplaats moeten invullen.

INFOSCHERM MET REALTIME INFO

Via www.delijn.be kunnen gemeen-

ten of bedrijven een applicatie

downloaden waarmee ze realtime

doorkomsttijden kunnen weergeven

op een infoscherm.

GEMEENTELIJK INFOBLAD

Via het gemeentelijk infoblad kan volgen-

de info gecommuniceerd worden:

• nieuwigheden of veranderingen in de

dienstverlening

• duiding bij het openbaarvervoerbeleid

• speciale acties, zoals de invoering van

een derdebetalersysteem, of openbaar

vervoer met korting in de eindejaars-

periode

• aangekondigde controles in de regio

10 OP1LIJN›NR.89

DOSSIER INFO & COMMUNICATIE

LIJNFOLDERS

De lijnfolders van De Lijn bevatten het overzicht en de

dienstregeling per lijn of per stadsnet. Ze worden minstens

één keer per jaar bijgewerkt. De lijnfolders kunnen gepresen-

teerd worden in een folderdisplay van De Lijn (zie hiernaast).

E-MAIL

Reizigers kunnen zich online inschrijven op een mailinglijst om infor-

matie te ontvangen over hun meeste gebruikte lijnen bij omleidin-

gen of grote wijzigingen in de dienstregeling. Dit kan via www.delijn.

be (klik op ‘reisinfo’ dan op ‘lijnen’ en op ‘info op maat via mail’).

LIJNWINKELS

De Lijn heeft bijna 30 Lijnwinkels verspreid over heel

Vlaanderen. Daarnaast zijn er aan de kust 40 Lijnwinkels

Kust waarvan de openingsuren variëren naargelang

vakanties, toeristische drukte, evenementen,... Sinds

kort zijn er ook mobiele Lijnwinkels. Die bezoeken afwis-

selend plaatsen waar veel mensen bijeenkomen, zoals

markten. Een overzicht van de vaste halteplaatsen vindt

u op www.delijn.be onder de rubriek Vervoerbewijzen -

Verkooppunten .

In de Lijnwinkels kunnen reizigers

• vervoerbewijzen kopen

• persoonlijk informatie vragen aan de loketbediende

• folders, netplannen en lijnfolders meenemen

FOLDERDISPLAYS

Elke provincie heeft een mobiele Lijnwinkel die wekelijks een aantal markten bezoekt.

De Lijn biedt gratis displays aan om folders en dienstregelin-

gen te presenteren. Er is een vloerdisplay en een toonbank-

display beschikbaar. De displays worden ter plaatse geleverd

en zijn bedoeld om te plaatsen op openbare plaatsen zoals

het gemeentehuis, het zwembad of de bibliotheek. De

displays blijven eigendom van De Lijn. Voor meer info en

bestellingen kunt u terecht bij de relatiebeheerders van De

Lijn. Zie www.delijn.be (klik op ‘zakelijk aanbod’ dan op ‘ste-

den en gemeenten’) voor contactgegevens.

50,2 cm

172

cm

Vloerdisplay

Tafeldisplay

37,4 cm

33,6 cm

OP1LIJN›NR.89 11

DE LIJNINFO

Bij De LijnInfo, het telefonisch informatie-

punt voor de dienstverlening van De Lijn

kunnen reizigers terecht voor

• vragen over de dienstregeling

• vragen over vervoerbewijzen

• info over verloren voorwerpen

Op weekdagen is De LijnInfo bereikbaar

van 7 tot 18 uur en op zaterdagen van 10

tot 18 uur op het nummer 070 220 200

(0,30 EUR/min). De LijnInfo is gesloten

op zon- en feestdagen.

PER BRIEF

Naar aanleiding van speciale acties, wij-

zigingen in de dienstregelingen of in de

tarieven naar aanleiding van een derde-

betalersysteem kunnen ook - in samen-

werking met De Lijn - rechtstreekse en

gepersonaliseerde brieven verstuurd wor-

den naar de inwoners.

APPS

De website van De Lijn bundelt verschil-

lende apps die downloadbaar zijn op

een smartphone. Er bestaan apps om

een (multimodale) reis te plannen voor

iPhone, Android, Nokia, Windows 8 en

Windows Phone. De nieuwste app is die

voor de halteaankondiging, voorlopig

enkel ontwikkeld voor iOS 7. Met die app

kunt u tijdens uw rit op bus of tram op

een eenvoudige manier zien welke de

volgende haltes zijn en wanneer u die

zal bereiken. Op welke rit u zich bevindt

wordt berekend aan de hand van gps-

positiebepaling. Als die nieuwste app

succesvol is, wordt hij ook voor andere

smartphones ontwikkeld in de loop van

2015. Ook een mobiele versie van de

website en de routeplanner is te consulte-

ren via de smartphone.

TWITTER EN FACEBOOK

Via Twitter en Facebook kunnen reizigers

info krijgen over voorziene omleidingen

of problemen met een bepaalde lijn. De

Lijn verspreidt via deze kanalen ook infor-

matie over aangekondigde controles en

speciale diensten. De Twitteraccount van

De Lijn telt ondertussen al ruim 16 000

volgers en De Lijn heeft al ruim 20 000

Facebookvrienden.

Hoeilaart duidt haltes van De Lijn al aan op haar gedrukte stratenplan sinds 2003. Zo willen ze de inwoners attent maken op de mogelijkheid om de bus te gebruiken.

STRATENPLAN

In sommige steden en gemeenten wordt informatie over haltes van openbaar vervoer mee opgenomen in het officiële stratenplan.

Drukt u binnenkort ook een nieuw stratenplan? De Lijn kan u informatie bezorgen over de plaatsing van haltes op de kaart.

12 OP1LIJN›NR.89

DOSSIER INFO & COMMUNICATIE

INFOKADERS

Aan elke halte van De Lijn hangen info-

kasten of infokaders met daarin de dienst-

regelingen van de passerende bus- en/of

tramlijnen. Die informatie wordt geplaatst

en indien nodig geactualiseerd door De

Lijn. Sinds 2009 zijn alle nieuwe gesub-

sidieerde schuilhuisjes ook standaard

uitgerust met een ingebouwd zonnepa-

neel, een accu en een schemerschakelaar.

De lampen zijn niet centraal ingewerkt,

maar iets meer naar achter, zodat ze de

infokaders goed kunnen verlichten en de

informatie gemakkelijk te consulteren is

in het donker. Sinds eind 2012 rust De Lijn

op eigen kosten ook de oude schuilhuis-

jes - besteld tussen augustus 2002 en

december 2009 - uit met zonnepanelen.

De IRTIS-borden werken via een gps-verbinding, maar de connectie is niet altijd optimaal waardoor deze bor-den niet altijd goed werken.

Realtime borden aan grote haltes geven aan wanneer de volgende bus komt. Alle info loopt langs de dispatching van De Lijn.

Elke lijn heeft een eigen kleur op het haltebord.

REALTIME BORDEN

Aan de grote busstations van De Lijn staan realtime informatieborden. Die elektronische borden staan in verbinding met de dispatching van

De Lijn. Dankzij een gps op de voertuigen verschijnt het tijdstip wanneer de bus of tram zal aankomen. Momenteel heeft De Lijn 65 realtime

borden aan busstations, voornamelijk aan treinstations. Ook het gros van de haltes langs het traject van de Kusttram heeft (kleinere) real-

time borden. Zo’n 400 haltes in verschillende centrumsteden werken nog met een ander systeem en zijn uitgerust met ‘IRTIS-borden’. Die

borden werken met GPRS-data, maar zijn daardoor gevoeliger voor technische fouten. De Lijn werkt aan alternatieven om realtime info aan

te bieden aan middelgrote en kleinere haltes. Ook mensen zonder smartphone moeten immers toegang hebben tot realtime info.

HALTEBORD

Elke halte van De Lijn heeft een uni-

form haltebord. Elke lijn die aan die

halte stopt, is aangeduid in een eigen

kleur. Ook de naam van de halte en

het telefoonnummer van De LijnInfo

zijn aangegeven op het haltebord. Aan

elk schuilhuisje is aan de voorkant en

de zijkant een bordje bevestigd met

de haltenaam, zo kunt u van in de bus

gemakkelijker de naam van de halte

lezen.

OP1LIJN›NR.89 13

VISUELE EN AUDITIEVE HALTEAANKONDIGINGEN

48 Kusttrams en 125 Hermelijntrams in

Gent en Antwerpen zijn al jaren uitgerust

met een gesproken en geschreven halte-

aankondiging. De volgende halte wordt

omgeroepen in het voertuig en de naam

van de halte verschijnt op een ledscherm.

Op 48 nieuwe trammodellen, die vanaf

eind dit jaar verwacht worden, wordt een

modernere versie van auditieve en visu-

ele halteaankondiging geïnstalleerd. De

volgende haltes worden dan ook weer-

gegeven op breedbeeld TFT-schermen.

Op die schermen kunnen ook andere

boodschappen getoond worden, zoals

overstapmogelijkheden. Door een kop-

peling met de nieuwe boordcomputers

(ReTiBo) zal de informatie bovendien

sneller geactualiseerd kunnen worden.

Op bussen is het systeem van audiovi-

suele halteaankondiging voorlopig nog

niet in dienst. Zo’n 900 bussen zijn wel al

uitgerust met het systeem en de nodige

ledschermen. Momenteel worden de

systemen nog getest. Na de implemen-

tatie van de interface (koppeling) op de

nieuwe boordcomputer zal de uitrol in

de toekomst sneller kunnen verlopen.

Nieuwe bussen zullen ook voorzien wor-

den van een breedbeeld TFT-scherm en

een koppeling met de boordcomputer.

DE CHAUFFEUR

De chauffeurs zijn voor veel reizigers het

meest rechtstreekse aanspreekpunt voor

informatie. Ze krijgen in hun opleiding dan

ook een basiscursus communicatie en

omgang met klanten. Regelmatig zijn er

ook opfriscursussen.

14 OP1LIJN›NR.89

DOSSIER INFO & COMMUNICATIE

Oud-Turnhout

Communicatie- en Mobiliteitsdienst: de ideale mix Oud-Turnhout heeft – net als

de meeste Vlaamse gemeen-

ten - een maandelijks gedrukt

gemeentelijk infoblad. In

bijna elk nummer staat er

een bijdrage rond mobiliteit,

vaak over openbaar vervoer.

Dat is het resultaat van een

intense samenwerking tus-

sen de Communicatie- en

de Mobiliteitsdienst.

Schepen van Mobiliteit Leo Van Miert: ‘We

willen als duurzame gemeente onze inwoners

goed inlichten over De Lijn in Oud-Turnhout.

Dan bedoel ik niet louter de informatie rond de

dienstregelingen en de lijnen. We willen ruimer

informeren: hoe zit het met de MOBIB-kaarten,

wat moet je doen om een abonnement aan te

schaffen, wie krijgt korting, waarom vindt ons

bestuur openbaar vervoer belangrijk , is er een

nieuw schuilhuisje geplaatst …’

Gert Van Echelpoel , mobiliteitsambtenaar:

‘Recent zijn in Oud-Turnhout bijvoorbeeld de

OP1LIJN›NR.89 15

QR-codes ingevoerd aan de haltes. Wij zijn die zelf gaan testen en

nadien hebben we onze ervaringen neergeschreven in een artikeltje

voor het gemeentelijk infoblad. Het is belangrijk om mensen te

wijzen op deze nieuwe mogelijkheid en bovendien is het systeem

heel handig. Bij elk nieuws of elke wijziging rond openbaar vervoer

vragen we ons automatisch af of en hoe dat naar de burger moet

gecommuniceerd worden. Vaak loop ik dan gewoon even langs bij

mijn collega van de Communicatiedienst om te bekijken of dit kan,

of er fotomateriaal en tekst ter beschikking is, …‘

VEEL GELEZEN

‘We proberen zo flexibel mogelijk te zijn,’zegt Ivo Van der Steen,

communicatieambtenaar. ‘Samen bekijken we ook welke vorm

van communicatie het meest aangewezen is. Bijna altijd zetten

we een artikeltje in het gemeentelijk infoblad, omdat we merken

dat dat toch het grootste publiek bereikt. Daarnaast heeft onze

dienst ook gratis ruimte in een regionaal weekblad. Ook daar

maken we soms gebruik van om iets te communiceren rond het

openbaar vervoer in Oud-Turnhout. We publiceren uiteraard ook

informatie op de gemeentelijke website. In de (nabije) toekomst

willen we ook meer communiceren via sociale media.’

BRIEF OP MAAT

Voor speciale acties doet Oud-Turnhout ook een speciale inspan-

ning. Het gemeentebestuur van Oud-Turnhout bood dit jaar

bijvoorbeeld voor het eerst alle inwoners die 12 jaar worden (en

alle inwoners ouder dan 12 jaar die na de zomervakantie voor de

eerste maal de stap zetten naar het secundair onderwijs) 25 %

korting op de Buzzy Pazz. Greet Oris, schepen voor Informatie en

Inspraak: ‘Om deze actie bekend te maken, hebben we naast de

gewone communicatie in ons infoblad samen met De Lijn een

brief opgemaakt en verstuurd naar alle potentiële abonnees. In

totaal zijn 144 persoonlijke brieven verstuurd. In de brief ver-

melden we ook duidelijk dat de gemeente de resterende 25 %

betaalt. Ook onze motivatie gaven we mee: via deze tegemoet-

koming wil het bestuur van Oud-Turnhout jongeren die voor het

eerst naar het middelbaar onderwijs gaan, motiveren om dat met

de bus te doen. ‘

Schepen Van Miert vult aan: ‘Als jongeren vandaag gemotiveerd

worden om de bus te nemen, zullen ze later immers minder

geneigd zijn om de wagen te nemen.’

Van links naar rechts: schepen voor Informatie en Inspraak Greet Oris , schepen voor Mobiliteit Leo Van Miert, mobiliteitsambtenaar Gert Van Echelpoel en communicatieambtenaar Ivo Van der Steen.

16 OP1LIJN›NR.89

Dienst Toerisme en De Lijn promoten elkaar

Infobeurs voor anderstalige nieuwkomers

De Dienst Toerisme van Oostende en De Lijn West-Vlaanderen werken samen voor com-

municatie en promotie-acties bij evenementen. Door samen te communiceren naar toeris-

ten winnen beide partijen. Ook voor de toerist is geïntegreerde informatie interessanter.

Toerisme is de motor van de economie

in Oostende. Dag- en verblijfstoerisme

zorgen voor een groot deel van de tewerk-

stelling in de regio. Lokale ontsluiting

is dan ook een belangrijk punt om dat

toerisme te stimuleren. Sinds 2013 is er

voor een tiental evenementen een samen-

werkingsovereenkomst tussen De Lijn en

de Dienst Toerisme. De samenwerking

houdt in dat De Lijn steeds vermeld wordt

bij communicatie over de evenementen

op websites, tv-spots, affiches,… en dat

de dienstregeling van De Lijn afgestemd

wordt op de begin- en einduren van de

evenementen. De communicatiekanalen

van De Lijn worden ook mee ingezet om

de evenementen te promoten. De Lijn

biedt visuele ondersteuning en is aanwe-

zig met onder meer spandoeken, vlaggen

en occasioneel ook met promoteams of

een infostand.

BIERVILTJES

Het nieuwste initiatief is een shopping-

campagne , waarbij het Economisch Huis

als derde partner bij de samenwerking

betrokken is. Tijdens die campagne wor-

den de voordelen van het shoppen met

openbaar vervoer in de verf gezet: geen

parkeerplaats zoeken, ontspannen win-

kelen,… Naast de gangbare communica-

tiekanalen zoals affiches, promoteams en

advertenties worden ook de handelaars

bij deze actie betrokken. Zij delen tijdens

de shoppingcampagne speciale kaartjes

uit waarmee de klanten bij hun volgende

bezoek gratis de tram of de bus kunnen

nemen. Ook de horecazaken doen mee:

zij serveren hun drankjes tijdens de shop-

pingcampagne op bierviltjes met het

beeld van de campagne.

In Gent organiseerde het Centrum voor Basiseducatie Leerpunt Gent-Meetjesland-

Leieland een infobeurs voor anderstalige cursisten. Ook De Lijn was aanwezig.

Leerpunt Gent–Meetjesland-Leieland is één

van de dertien centra voor basiseducatie

in Vlaanderen. Jaarlijks komen meer dan

25 000 volwassenen een cursus volgen bij

deze centra, onder meer anderstalige nieuw-

komers. Er worden cursussen Nederlands,

computercursussen en cursussen rond

algemene vorming aangeboden. Ook het

gebruik van het openbaar vervoer behoort

tot het lessenpakket. Het leerpunt Gent-

Meetjesland-Leieland organiseerde op 15

mei een infobeurs ‘Stad in de school’ voor

de cursisten. Op de infobeurs staan allerlei

stands, waaronder een stand van De Lijn.

Ine Pieters van De Lijn Oost-Vlaanderen was

erbij: ‘We werkten voor de eerste keer mee

aan een dergelijke infobeurs. Het was een

leerrijke ervaring, zowel voor de cursisten

als voor ons. De interesse was erg groot. Wij

gaven vooral zeer praktische uitleg: hoe lees

je een doorkomsttabel of een lijnfolder? Hoe

gebruik je een netplan? Deze beurs was voor

ons een kans om een iets moeilijker te berei-

ken doelpubliek toch eens live te ontmoeten.’

Kathleen Vervaet van Leerpunt : ‘Stad in

de School wordt georganiseerd om te

werken aan het zelfvertrouwen van de

cursisten. Ze leren bepaalde taken uitvoe-

ren en zichzelf evalueren. Het gebruik van

het openbaar vervoer maakt ook deel uit

van ons lessenpakket. Maar veel cursisten

hebben faalangst en durven het aange-

leerde niet in de buitenwereld toe te pas-

sen. Daarom was het interessant om De

Lijn uit te nodigen, zo kreeg De Lijn een

gezicht en werd er de mogelijkheid gecre-

eerd om vragen te stellen in een “veilige”

omgeving. Onze cursisten konden ook

live kennis maken met de verschillende

kanalen waarlangs De Lijn informatie ver-

spreidt: folders, netplannen, dienstregelin-

gen,… Het is voor hen immers nuttig om

te ontdekken dat er ook informatie buiten

de school wordt aangeboden. ‘

DOSSIER INFO & COMMUNICATIE

Op evenementen in Oostende is De Lijn met infostand en/of promoteams aanwezig.

OP1LIJN›NR.89 17

Sinds deze zomer is het nieuwe busknooppunt aan het station van

Beringen samen met het nieuwe busnet in gebruik. Op 1 septem-

ber maakten veel jongeren er voor het eerst gebruik van op weg

naar school. Om dit vlot te laten verlopen, maakte De Lijn op vraag

van de gemeente onder meer bereikbaarheidsfiches op maat van

elke school.

Eind vorig jaar opende de nieuwe

treinstopplaats in Beringen. Het was de

eerste stap in de uitbouw van een nieuwe

stationsomgeving als regionaal knoop-

punt voor openbaar vervoer. In het kader

van het Spartacusplan bouwde De Lijn er

ook een nieuw busstation, dat sinds juli

dit jaar in gebruik is. Tegelijk werd ook het

nieuwe busnet ingevoerd in Beringen. Op

een aantal buslijnen zijn trajecten, haltes

en rijtijden aangepast. Andere buslijnen

verdwenen en in de plaats kwamen er

nieuwe buslijnen met meer mogelijkhe-

den. Het nieuwe busnet is ook beter afge-

stemd op de vertrek- en aankomsturen

van de trein.

Jean Vanhees, Schepen van Mobiliteit:

‘Sommige trajecten en reistijden zijn

sinds de invoering van het nieuwe busnet

grondig veranderd. We informeerden

onze inwoners daarom herhaaldelijk via

alle traditionele kanalen zoals onze web-

site, het gemeentelijke infoblad en onze

facebook-account. De Lijn maakte nieuwe

lijnfolders en op de website van De Lijn

kon men meer uitleg vinden over de wijzi-

gingen per buslijn.’

VLOT TERUG NAAR SCHOOL

Beringen heeft een grote scholenge-

meenschap. Hoewel het nieuw busnet

en busstation al van 14 juli in gebruik

zijn, betekende de start van het nieuwe

schooljaar een grote aanpassing voor

veel scholieren. Schepen: ‘We waren

erg bekommerd dat onze jongeren bij de

start van het nieuwe schooljaar niet goed

zouden weten hoe op school te geraken.

Chaos wilden we uiteraard ten allen

prijzen vermijden. We hebben onze zorg

geuit bij De Lijn en zo hebben zij beslist

om voor al onze scholen een bereikbaar-

heidskaart op maat op te maken. In de

aanloop naar het nieuwe schooljaar heeft

De Lijn flyers uitgewerkt op maat van de

Beringse secundaire scholen. Hierin is per

school informatie terug te vinden over alle

voor de school relevante, bushaltes en -lij-

nen. De grote test van het nieuwe busnet

op 1 september is dan ook zonder al te

veel kleerscheuren kunnen verlopen.’

Beringen: bereikbaarheids-kaarten bij nieuw busnet

Jean Vanhees: 'We informeerden via veel ver-schillende kanalen.'

Het nieuwe busstation in Beringen in sinds juli in gebruik.

18 OP1LIJN›NR.89

Voor de realisatie van het Brabantnet zijn de lokale

besturen samen met hun inwoners de belangrijk-

ste belanghebbenden. Zij kennen de lokale situatie

het best en dus is hun input erg waardevol. De Lijn

betrekt hen daarom zo vaak mogelijk via inspraak- en

infomomenten.

Op verschillende dagen zijn er inspraak-

momenten rond Brabantnet. Begin 2013

was er bijvoorbeeld de publieke consulta-

tie in het kader van de PlanMER. Ook bij

stappen in de toekomst, zoals de opmaak

van het ruimtelijk uitvoeringsplan of bij

de aanvraag van de milieu- en bouw-

vergunning zijn zo’n inspraakmomenten

voorzien. Los van de officiële procedures

wil De Lijn feedback van de burgers via

persoonlijk contact: in september trekt

De Lijn daarom naar de verschillende

adviesraden uit de betrokken gemeenten

en in oktober informeert De Lijn de inwo-

ners zelf. De eerste infomomenten vinden

plaats in Grimbergen (4/10), Willebroek

(18/10), Machelen (24/11), Diegem

(26/11), Meise (6/12) en Vilvoorde

(13/12).

OOK INPUT

De Lijn zal informeren, maar de mensen

zullen ook hun zeg kunnen doen, legt

Johan Van Looy, directeur De Lijn Vlaams-

Brabant uit: ‘Op de infomomenten zal De

Lijn de mensen op de hoogte brengen van

de stand van zaken: welk werk is er al ver-

richt, wat moet nog gebeuren? Daarnaast

kunnen ze zelf ook input geven voor het

project: hoe moet een halte eruit zien?

Welke infrastructuur moeten ze zeker

hebben? Hoe kan de tram het toerisme in

de gemeente verbeteren? Hoe zorgen we

ervoor dat de tramhaltes voor alle weg-

gebruikers bereikbaar worden? Zo willen

we te weten komen wat de knelpunten

zijn, maar ook waar de kansen voor de

gemeenten liggen.’

DOSSIER INFO & COMMUNICATIE

Brabantnet

De Lijn Vlaams-Brabant informeert gemeenten en inwoners

Wat is Brabantnet?Brabantnet is een plan voor drie tram-

lijnen naar en rond Brussel. Een snel-

tram langs de A12 van Willebroek naar

Brussel-Noord, een ringtram van Jette

via Vilvoorde naar Brussels Airport

en een luchthaven tram van Brussel-

Noord naar Brussels Airport. Deze

drie tramlijnen wil De Lijn samen met

de MIVB realiseren tegen 2020. Eind

2013 keurde de Vlaamse Regering

hiervoor de tracés van deze tramlijnen

goed. In het nieuwe Vlaamse regeerak-

koord werd bovendien benadrukt dat

de tramlijnen de prioriteit tot realisatie

krijgen. Brabantnet is een deel van de

oplossing om het mobiliteitsprobleem

rond Brussel te helpen oplossen.

Meer info: www.brabantnet.be. Tip:

door in te schrijven op de nieuwsbrief

van Brabantnet via deze website, blijft

u op de hoogte van de laatste ontwik-

kelingen.

Johan Van Looy, directeur De Lijn Vlaams-Brabant: 'We geven info, maar vragen ook input.'

OP1LIJN›NR.89 19

In Antwerpen loopt een proefproject van De Lijn met QR-codes aan

haltes. Als de reiziger de code inscant met de smartphone, krijgt hij

de realtime info van die halte meteen op zijn telefoon te zien.

Begin dit jaar rustte De Lijn Antwerpen

350 tramhaltes uit met een QR-code. Een

QR-code is een soort tweedimensionale

streepjescode. De letters staan voor

Quick Response. Zo’n code kan via een

app op de smartphone gelezen worden

en geeft dan actuele informatie over de

doorkomsttijden van alle trams en bussen

die dat punt passeren. Om de informatie

te genereren maakt de apparatuur gebruik

van de gps-signalen op de voertuigen.

EXTRA SERVICE

De Lijn speelt hiermee in op het almaar

groeiende gebruik van smartphones.

Toch blijft het vooral een extra service

aan de reiziger. ‘Wie over mobiel internet

beschikt, kon voordien al via de website

www.mijnlijn.be/haltenummer de actuele

doorkomst- en wachttijden raadplegen’,

zegt Marc Deschuyter, woordvoerder

De Lijn Antwerpen: ‘De QR-code geeft

hetzelfde resultaat, maar is veel gebruiks-

vriendelijker. Ze heeft het grote voordeel

dat je het haltebord gemakkelijk in uw tas

of zak kan meenemen. Zo kunt u het hal-

tebord ook raadplegen terwijl u nog in de

winkelstraat loopt, of in een koffiehuis zit.

Uit een enquête aan de 350 Antwerpse

tramhaltes blijkt dat reizigers de QR-codes

veel gebruiken en tevreden zijn over de

toepassing. In mei werden de QR-codes aan

de tramhaltes 3 510 keer gebruikt. In juni

steeg dat tot 4 956 raadplegingen, of 41 %

meer. In juli steeg het gebruik en in augus-

tus telden we zelfs 26 365 raadplegingen.

Het aantal gebruikers blijft ook stijgen. Uit

feedback blijkt dat de reizigers de QR-code

handig vinden in gebruik en dat deze vorm

van informatie aansluit bij de informatie-

nood van de occasionele reiziger.’ De Lijn

promootte het bestaan van de QR-codes

via de kranten en lokale tv-zenders. Er was

ook een foldercampagne op trams en een

campagneaffiche aan de haltes.

UITBREIDING

De eerste fase van het proefproject is

ondertussen afgerond en tijdens de zomer

werd het systeem - na een gunstige eva-

luatie - verder geïmplementeerd in het

Antwerpse. Alle 6 000 Antwerpse bus-

haltes kregen ook een QR-code. Na afloop

zal De Lijn bekijken of het opportuun is

om het systeem ook elders in Vlaanderen

in te voeren. ‘Voor dit proefproject heb-

ben we ons geïnspireerd op buitenlandse

voorbeelden. Het systeem is al succes-

vol ingevoerd in Engeland, Nederland,

Frankrijk en in een aantal Oosterse

landen. Een QR-code wordt bij ons nog

vaak geassocieerd met reclame, maar bij

openbaar vervoer is die associatie er niet.

Bovendien staat u aan een halte toch stil,

dus er is voldoende tijd om de code even

in te scannen’, aldus nog Deschuyter.

Hoe werkt het?• Download een QR-lezer op uw smartphone. Die is gratis te vinden op het internet.

• Scan de QR-code van het haltebord in.

• U komt terecht op de realtime info van de halte. U ziet een lijst van de bussen en

trams die onderweg zijn en hoe lang het nog duurt voor ze de halte bereiken. Gaat

het om een voertuig zonder gps, dan ziet u de theoretische doorkomsttijd.

• Wie het haltebord opslaat bij ‘favorieten’ kan altijd en overal de realtime door-

komsttijden aan die halte bekijken op zijn smartphone, ook wanneer hij of zij niet

aan de halte staat.

Proefproject QR-codes

Realtime op de smartphone

Marc Deschuyter, hoofd Communicatie De Lijn Antwerpen: 'Wie een smartphone heeft, heeft nu ook het haltebord op zak.'

20 OP1LIJN›NR.89

EENLIJNDOORVLAANDEREN

‘De nadruk van ons openbaarvervoerbeleid ligt op het gebruik van de

bus door jongeren, de bereikbaarheid van het centrum en de aanslui-

ting bus-trein. Hoeilaart stimuleert het openbaar vervoer ook via ver-

schillende financiële tussenkomsten’, dat zegt schepen van Mobiliteit

Jean-Paul Van Horenbeke.

‘In Hoeilaart zijn er geen middelbare

scholen en er is ook geen zwembad.

Daarom neemt de gemeente 20 % van

de kostprijs van alle Buzzy Pazzen van

jongeren uit de gemeente op zich. Zo kun-

nen ze zich goedkoper verplaatsen naar

naburige gemeenten, Brussel en Leuven’,

aldus schepen Jean-Paul Van Horenbeke.

‘Hoeilaart deelt eveneens gratis gemeen-

tekaarten uit. Hiermee kunnen alle inwo-

ners gratis reizen op het grondgebied van

de gemeente. Ook de twee lagere scholen

krijgen elk schooljaar gratis gemeente-

kaarten om uitstappen te maken.‘

40 RITTEN PER MAAND GRATISIn mei 1998 werd in Hoeilaart als een

van de eerste gemeenten in Vlaanderen

het systeem van nulbiljetten ingevoerd.

Wie in- en uitstapte op het grondgebied

van Hoeilaart kon gratis reizen, dank-

zij een financiële tussenkomst van de

gemeente. Schepen Van Horenbeke:

‘Sinds januari 2011 maken we gebruik van

”gemeentekaarten”. De gemeente koopt

die aan bij De Lijn en inwoners kunnen

ze gratis afhalen op het gemeentehuis,

in het Sociaal Huis en in de sporthal. Elke

inwoner heeft recht op maximaal vier

gemeentekaarten per maand. Die kaarten

kunnen enkel gebruikt worden door inwo-

ners op het grondgebied van Hoeilaart.

De gebruikte kaarten inleveren is een

voorwaarde om er nieuwe te kunnen ont-

vangen. Jongeren tot en met 24 jaar in het

bezit van een Buzzy Pazz en 65-plussers

hebben geen kaarten nodig. Vorig jaar

werden 2 147 gemeentekaarten verdeeld.’

SCHUILHUISJES

‘Wij vinden dat het openbaar vervoer

ook op vlak van accommodatie aantrek-

kelijk moet zijn. Praktisch alle haltes in

Hoeilaart hebben dan ook ten minste

aan één straatkant een schuilhuisje.

Dat er niet overal en aan beide kanten

schuilhuisjes staan, heeft te maken met

gebrek aan ruimte. Toch proberen we

hier oplossingen voor te zoeken, want de

reizigers hechten veel belang aan goede

halteaccommodatie. Dat merken we

aan de reacties wanneer er iets fout zit.

Binnenkort krijgt het Dumbergplein alvast

twee nieuwe schuilhuisjes. Om de nodige

ruimte te voorzien, moeten we de halte

iets verplaatsen.’

BUS EN TREIN

De bus-treinaansluiting is voorlopig nog een

pijnpunt in het openbaarvervoerbeleid. De

bus komt soms net te laat aan. Daardoor is

de doorstroming naar het station nog niet

altijd optimaal. Vorig jaar probeerden we

hier samen met De Lijn een mouw aan te

passen door de lus rond het Gemeenteplein

te supprimeren. Maar dat blijkt niet altijd

voldoende. We hebben recent nog rond

de tafel gezeten en gaan nog enkele maat-

regelen nemen om de doorstroming aan

Groenendaal Station te verbeteren.’

‘Gratis gemeentekaarten voor inwoners’ Hoeilaart

Hoeilaart

10 630 inwoners

2 043 ha oppervlakte

46 haltes

14 schuilhuisjes

881 Buzzy Pazzen

539 Omnipassen (incl. Omnipas 60+)

Derdebetalersysteem: 20 % op Buzzy Pazz, gratis gemeentekaart voor op- en afstap binnen de gemeentegrenzen van Hoeilaart

Jean-Paul Van Horenbeke: 'Elke inwoner heeft recht op vier gratis gemeentekaarten per maand.'

OP1LIJN›NR.89 21

KORTNIEUWS

Klimaatweekend Leuven

In Leuven vond op 30 en 31 augustus het

klimaatweekend plaats. Op zondag 31

augustus was het centrum van Leuven

helemaal autovrij, een deel bleef wel

bereikbaar voor bussen van De Lijn. In

het centrum was een pop-up-camping

opgesteld: Camping Zero Emissie. De

Leuvenaars konden er overnachten in ten-

ten, genieten van akoestische sets rond

het stadsvuur, ‘live’ bereide, vegetarische

ovenschotels, een bio-ontbijt of brunch

en mee nadenken over een duurzaam

stadsleven. Vzw Leuven Klimaatneutraal

2030 organiseerde op 31 augustus, tij-

dens Leuven Autovrij, samen met De Lijn

en andere partners de wedstrijd ‘Pimp

je Parkeerplaats’. Verschillende vereni-

gingen en burgers toverden een aantal

parkeerplaatsen op een ludieke, duurzame

manier om tot een andere, opvallende

functie. De Lijn verdeelde 100 dagpassen

onder de winnaars.

KLIMAATNEUTRAAL

Het klimaatweekend is een initiatief van vzw

Leuven klimaatneutraal 2030, een organisa-

tie van stad Leuven, KU Leuven, De Lijn en

meer dan 140 andere bedrijven, overheden,

organisaties en burgers, die samen de han-

den in elkaar slaan om ervoor te zorgen dat

Leuven tegen 2030 netto geen CO2 meer

uitstoot. Dit betekent concreet dat men de

uitstoot van broeikasgassen wil verminderen

tot hij lager is dan de natuurlijke opname

van CO2 door planten. Op deze manier wil-

len de vele partners werken aan een veer-

krachtige toekomst voor Leuven, en hiermee

zoveel mogelijk andere partners inspireren

en erbij betrekken.

De FOD Binnenlandse Zaken lanceert samen met de

openbaarvervoermaatschappijen NMBS, TEC, MIVB en

De Lijn een nieuwe campagne rond gauwdiefstal. Dat

is nodig, want in 2013 registreerde de politie 40 416

feiten van zakkenrollerij. De meeste slachtoffers van zak-

kenrollers vallen op plaatsen waar veel mensen samen

zijn, zoals markten, toeristische plaatsen, maar ook op

en rond het openbaar vervoer en in horecazaken. Om

de campagne de nodige visibiliteit te geven, worden de

affiches onder meer verspreid via trein, tram en bus. De

campagne loopt nog tot eind dit jaar in heel België. Ze

wordt vooral geconcentreerd in steden of regio’s waarvan de politie weet dat er

gauwdieven aan het werk zijn.

Half september lanceerde De Lijn haar

nieuwe campagne ‘hou je handen vrij

voor de leuke dingen’.

Daarmee speelt De Lijn in op één van

de voordelen van met bus of tram te

reizen: u hebt uw handen vrij voor leuke

dingen zoals spelletjes, bijpraten met

je vrienden of de krant te lezen. Vanaf

begin oktober start De Lijn ook met een

‘activatiecampagne’. De reizigers van

De Lijn maken dan kans om kortingen

te krijgen op hun aankopen bij hun favo-

riete winkel, op een museumbezoek,

op een restaurantbezoek, ... De reiziger

moet in de bus of tram op zoek gaan

naar kortingen (sterren) die op ramen

langs de binnenkant van het voertuig

gekleefd zijn. Wanneer ze voorbij hun

favoriete bestemming passeren, moe-

ten ze een foto met hun smartphone

of gewoon fototoestel nemen van

de kortingsster met de bestemming.

Daarna posten ze deze foto op insta-

gram of laden ze deze op via delijn.be/

fotopromo. Er zullen wekelijks winnaars

worden gekozen die kans maken om

hun korting terug te winnen.

Campagne tegen gauwdiefstal

Hou je handen vrij

22 OP1LIJN›NR.89

De doorkomsttijd aan een halte is het

tijdstip waarop de bus of tram volgens de

dienstregeling aan die halte passeert. Bij

de planning van een dienstregeling worden

voor de verschillende momenten van de

dag/week accurate inschattingen gemaakt

van de benodigde rijtijden, en dit niet alleen

voor de volledige rit maar tot op halteniveau.

De initieel zo accuraat mogelijke inschattin-

gen van rijtijden en doorkomsttijden worden

gaandeweg verfijnd door gebruik van een

softwaremodule, die de historische rijtijd-

data analyseert en in nog meer accurate

(want gebaseerd op werkelijke prestaties)

rijtijden en dus ook doorkomsttijden aan

elke halte omzet. Het spreekt voor zich dat,

los van deze accurate rijtijdbepaling, De Lijn

aan haar klanten vraagt om steeds enkele

minuten vroeger naar de halte te gaan.

TOEGANKELIJKHEID

JARGON

Mobiliteitscongres ‘Iedereen op weg’Bouwen aan een Vlaams vervoersbeleid voor mensen met een mobiliteitsbeperkingOp maandag 13 oktober 2014 organiseert

Enter, het Vlaams Expertisecentrum

Toegankelijkheid, in het Vlaams Parlement

het Mobiliteitscongres ’Iedereen op

weg’, met steun van het Ministerie van

Mobiliteit en Openbare Werken.

Recente onderzoeken tonen aan dat men-

sen met een beperking en ouderen heel

wat mobiliteitsproblemen ondervinden.

Daarom wil Vlaanderen werk maken van

een efficiënt, geïntegreerd en gebieds-

dekkend vervoerssysteem waartoe alle

vervoersactoren hun steentje kunnen bij-

dragen. Meer toegankelijk openbaar vervoer

alsook een vangnet van aangepast deur-

tot-deurvervoer vormen daarbij voorname

werkpunten. Momenteel wordt in elke

provincie het concept Mobiliteitscentrales

Aangepast Vervoer (MAV) uitgetest. Een

MAV beantwoordt concrete vervoersvragen

van mensen met een mobiliteitsbeperking

en verwijst hen naar de meest aangewezen

vervoerder; openbaar vervoer is hierbij

steeds de eerste keuze.

Dit mobiliteitscongres wil een beeld

schetsen van de actuele situatie in

Vlaanderen, en reikt mogelijke pistes aan

voor de toekomst. Het congres nodigt de

deelnemers aan stil te staan bij de plan-

nen van De Lijn en NMBS en inspireert

hen met praktijkvoorbeelden uit het

buitenland. Het is ook uitkijken naar de

antwoorden die Vlaamse beleidsverant-

woordelijken formuleren op enkele raak

gekozen vragen. Het congres richt zich

naar een breed publiek zoals gebruikers,

welzijnssector, lokale besturen, de ver-

voerssector en beleidsverantwoordelijken.

Het mobiliteitscongres ‘Iedereen op weg’

wil inspireren, maar ook iedereen uitnodi-

gen om mee te denken over welke keuzes

we in Vlaanderen moeten maken om

iedereen meer mobiel te maken.

VoorbeeldU wilt vrijdag 17 oktober rond 10 uur

de bus nemen aan de halte ‘Mechelen

Brusselpoort’ om naar de kerk van

Hofstade te gaan. Uit de dienstrege-

ling van lijn 280 Mechelen – Vilvoorde

blijkt dat de bus daar gepland is met

een doorkomsttijd van 10u14 aan de

halte ’Mechelen Brusselpoort’. Zorg

dan dat u om 10u10 zeker aan de halte

aanwezig bent. De reistijd naar de

halte ‘Hofstade kerk’ is 7 minuten.

WAAR EN WANNEER?

13 oktober, Vlaams Parlement,

zaal De Schelp

MEER INFO EN INSCHRIJVINGEN:

www.meermobiel.be of

www.entervzw.be

Doorkomsttijd

OP1LIJN›NR.89 23

EVENEMENTEN

DE LIJN ANTWERPEN Tom Janssens tom.janssens.ant@delijn.be 03 218 15 69

Harry Vrijsen harry.vrijsen@delijn.be 03 218 14 52

DE LIJN LIMBURG Benny Vermeyen benny.vermeyen@delijn.be 011 85 42 27

Christine Janssens christine.janssens@delijn.be 011 85 42 51

DE LIJN OOST-VLAANDEREN Marianne Thysebaert marianne.thysebaert@delijn.be 09 211 92 33

Mindy Leroy mindy.leroy@delijn.be 09 211 92 34

DE LIJN VLAAMS-BRABANT Anke Gevels anke.gevels @delijn.be 016 31 37 68

Toni Waelburgs toni.waelburgs@delijn.be 016 31 37 69

DE LIJN WEST- VLAANDEREN Pascal Vanhoenacker pascal.vanhoenacker@delijn.be 059 56 53 27

Jasmine Van Leerberghe jasmine.vanleerberghe@delijn.be 059 56 53 03

Deze zomer stond De Lijn opnieuw paraat met extra bussen, trams en chauffeurs

om heel wat reizigers naar zijn of haar favoriete festival of evenement te brengen.

Gedurende enkele dagen moet een vaak

ietwat afgelegen festivalterrein dan plots

tienduizenden mensen ontvangen, of moet

het busaanbod naar het centrum vergroot

worden om de extra toevloed reizigers op

te vangen en zo een parkeerchaos te ver-

mijden. Veel bussen en trams waren vaak

zelfs gratis voor de reizigers dankzij een

tussenkomst van de gemeente en/of de

organisator van het evenement.

OOK IN UW GEMEENTE?

Hebt u in uw gemeente ook een evene-

ment gepland waar extra aanbod van De

Lijn kan zorgen voor een vlotte bereikbaar-

heid zonder grote parkeerchaos? Aarzel

niet en neem - eventueel samen met de

organisator - tijdig contact op met onze

relatiebeheerders voor een voorstel op

maat. Dit kan ook interessant zijn voor

bijvoorbeeld kerstshopping of tijdens de

koopjesperiode.

De Lijn bracht festivalgangers weer veilig thuis

De Lijn werkte mee aan duurzaam vervoer voor deze festivals en evenementen: Ubuntu

Festival (Boom) - Graspop (Dessel) - Yourin (Tongerlo) - Pennenzakkenrock (Mol)

- Summerfestival (Antwerpen) - Sfinksfestival (Boechout) - Tomorrowland (Boom) -

Antillianse Feesten (Hoogstraten) - Dodentocht (Bornem) - Laundry Day (Antwerpen)

- Groezrock (Meerhouy) - Extrema Outdoor (Houthalen – Helchteren) - GP Motorcross

(Lommel) - Summer Swing (Kiewit) - Pukkelpop (Kiewit) - Ha’fest (Gent) - Zaradi

Tebe (Gent) - Jazzenede (Assenede) - Boombalfestival (Lovendegem) - Love The

Samba (Gent) - Duivelse Feesten (Gent) - Jommekesdag (Gent) - Gent Jazz Festival

(Gent) - Openluchtfuif Nieuwkerken (Sint -Niklaas) - The Qontinent (Wachtebeke)

- Crammerock (Stekene) - Rock Werchter - TW Classic (Werchter) - Gordelfestival

(Brusselse Rand) - Marktrock (Leuven) - Beleuvenissen (Leuven) - Ostend Beach

(Oostende) - Beachland (Blankenberge) - Afro C Festival (Bredene) - 25 jaar VTM

(Nieuwpoort) - Backstreetboys (Oostende) - Woosha (Oostende) - Vuurwerkfestival

(Duinbergen) - Bloemencorso (Blankenberge) - Theater aan Zee (Oostende) -

Dranouter - Brugge zingt - Paulusfeesten (Oostende) - Cactusfestival (Brugge) - Kortrijk

Carnaval - Elements festival (Brugge) - Leffingeleuren (Leffinge) …

Stelplaats deel van grootste graffitikunstwerk in België

INDEKIJKER

Meeting of Styles, een gerenommeerd graffitifestival dat in 20

landen georganiseerd wordt, streek eind augustus neer in Berchem.

Daarbij namen 120 graffitispuiters uit binnen- en buitenland enkele

muren onder handen. De muur van de busstelplaats Zurenborg

van De Lijn in de Krugerstraat kreeg een kleurrijk jasje aangeme-

ten en ook op een muur langs het nieuwe Singelfietspad in de

Uitbreidingstraat toonden de muurkunstenaars hun kunnen. De

muur van de stelplaats van De Lijn maakt nu deel uit van het groot-

ste graffitikunstwerk van België en zelfs de op één na grootste, lega-

le graffitimuur ter wereld. Met de graffitikunstwerken wil het district

Berchem overlast, zoals sluikstorten en wildplassen, tegengaan.