Ontdek ons Kempens Erfgoed - april tem juli 2016

1

GratisBrochure

Activiteitengids

Ontdek ons Kempens Erfgoed!

ActiviteitengidsApril t.e.m. juli

Kom naar erfgoeddag - 24 april Feest mee met de ‘Vaart Verjaart’ - 19 t.e.m. 24 april

Beleef onze tradities en feestenBezoek onze expo’s, musea en kerken

32

De volgende maanden kun je iedere week wel ergens in de k.erF-regio een stukje uniek erfgoed ontdekken. Daarom bundelden we alle activiteiten in 1 handige brochure.

1 | De Vaart Verjaart – pagina 3

2 | Erfgoeddag – pagina 21

3 | Kunst in de Kempen – pagina 26

4 | Tradities om te koesteren – pagina 32

5 | Fietsen en wandelen langs erfgoed - pagina 37

6 | Bezoek onze kerken en abdijen - pagina 40

54

Feestprogramma ‘De Vaart Verjaart’

DinsDAg 19 April13u café De Vaart en expo open! – Feestboot SAS 418u30 Workshop zeefdrukken – Feestboot SAS 4

WOEnsDAg 20 April14u en 15u30 ‘Verteltheater met Pol’ – Feestboot SAS 420u15 cabaret ‘in m’n sas’ door Koen cools en Dagmar Feyen trio Feestboot SAS 4

DOnDErDAg 21 April13u café De Vaart en expo open! – Feestboot SAS 420u Bootfestival met the Baboons – Feestboot SAS 4

VrijDAg 22 April20u comedy op ’t water met arnout Van den Bossche en Bram Vanden Broecke Feestboot SAS 419u30 Folkconcert ‘er zit vaart in’ door VrhoeM! – GC Den Dries

ZAtErDAg 23 April 13u café De Vaart en expo open! – Feestboot SAS 413u Kinderrommelmarkt met BBQ – Fietsers- en voetgangersbrug Zanddijk/Grensstraat20u Feestelijke Lichtvloot van Brug 2 naar sas 420u sas 4 Kermis fuif – Tent aan Sas4-toren

ZOnDAg 24 April – grOOt fEEst tussEn Brug 2 En sAs 4erfgoeddag! en opening toeristisch seizoenVan 10u tot 18u.expo’s, marktjes, demonstratie vaartketsen, historische boten, muziek, eten en drinken. Vanaf 13u30 Vervoer via taxiboten en treintje de Zilverlijn

De Vaart Verjaart150/170 jAAr KAnAAl DEssEl-schOtEn19 April t.E.m. 24 April - ErfgOEDDAgtussEn sAs 4 (DEssEl) En Brug 2 (rEtiE)

in 2016 is het 170 jaar geleden dat het eerste deel van het kanaal Dessel-turnhout-schoten werd geopend. Deel 2, tot aan st.-Lenaarts, opende 150 jaar geleden. het grote openingsfeest van toen doen we nog eens over. Met concerten, humor, een lichtvloot, marktjes, een volkskermis en ook enkele interessante tentoonstellingen op en naast het water!in ieder van de 10 gemeentes langs de vaart vieren ze van einde april tot aan de zomer om de beurt feest. Dessel en retie mogen deze feestelijke tournee starten!

www.devaartverjaart.be

Volg De Vaart Verjaart ook op Facebook!

de

de De Vaart verjaartdeDe Vaart verjaart

DinsDag 19 april tem 24 april

EEn DuiK in hET VErlEDEnronDVarenDe expo ‘De Vaart Verjaart’ en BootBar ‘CaFé De Vaart’

Open op: Dinsdag 19 april - donderdag 21 april - zaterdag 23 april van 13u tot 17u - zondag 24 april open van 10u tot 18ulocatie: Feestboot aan SAS 4prijs: GratisOrganisator: De Vaart Verjaart koepelmeer weten? www.devaartverjaart.be - www.erfgoedcelkerf.be

om goederen over de Kempense kanalen te transporteren werd een speciaal vrachtschip ontwikkeld, een ‘Kempenaar’. Zo’n Kempenaar meert tijdens de feestweek van de Vaart Verjaart aan in Dessel. in het schip vind je een expo over de geschiedenis van het kanaal Dessel-schoten. Waarom werd het gegraven? Wie voerde de werken uit? hoe was leven op de vaart?extra troef: als de expo open is, opent erfgoedcel k.erF samen met de heemkringen ook de bar. Welkom in ‘café De Vaart’!

DinsDag 19 april Expo en cafe De Vaart open, 13-17u

KunST op DE DijK Workshop zeeFDrukken

uur: 18u30 locatie: Feestboot aan SAS 4, nieuwedijk 72z, 2480 Desselprijs: 50 euro ppOrganisator: Boothuis Brauhausinschrijven: Sms naar 0499 40 24 47 (vermeld ‘workshop zeefdrukken Dessel + je naam)meer weten? www.devaartverjaart.be – Facebookpagina ‘Cappi’s little sweatshop’

De feestboot aan de sas4-toren herbergt een zeefdrukkerij. schipper tom Dries kent alles van zeefdrukken. hij stelt zijn atelier op dinsdag 19 april open en geeft een workshop zeefdrukken. ontwerp en creëer je eigen t-shirt, tote-bag, …!

WoensDag 20 april

CulTuur op hET wATEr De VerhalenBoot – Verteltheater met pol

Aanvangsuur: 14u en 15u30locatie: Feestboot aan SAS 4-toren, Desselprijs: GratisOrganisatie: Bibliotheken van Dessel en retiemeer weten? www.erfgoedcelkerf.be – www.devaartverjaart.be

schip ahoi! op woensdagnamiddag 20 april wordt de feestboot van de ‘Vaart Verjaart’ een verhalenboot. in het ruim wordt er een verteltheater georganiseerd voor kinderen van het eerste, tweede en derde leerjaar. er is een vertelsessie om 14u en eentje om 15u30. het verteltheater gaat over Pol, een zandmannetje dat bij de witzandontginning woont.© heemkring ‘Zeven neten retie’

76de De Vaart verjaartdeDe Vaart verjaart

WoensDag 20 april

CulTuur op hET wATErCaBaret ‘in m’n sas!’koen Cools en het Dagmar Feyen trio

Aanvangsuur: 20u15locatie: Feestboot aan SAS 4-toren, Desselprijs: 8 euro VVK – 10 euro Kassatickets: Gemeentehuis Dessel – Gemeentehuis retie – Bibliotheken retie en DesselOrganisatie: Koen Cools & het Dagmar Feyen Triomeer weten? www.erfgoedcelkerf.be – www.devaartverjaart.be

Koen cools brengt samen met het Dagmar Feyen trio een muzikaal cabaretprogramma dat weleens in ’t water zou kunnen vallen…

tekst en zang: Koen cools, Piano: Dagmar Feyen, sax: Koen Dries, contrabas: catharina Feyen.

© joke Melis ©The Baboons

DonDerDag 21 april Expo en cafe De Vaart open, 13-17u

CulTuur op hET wATErBootFestiVal met the BaBoons

Aanvangsuur: 20ulocatie: Feestboot aan Sas 4-toren, Desselprijs: 7 eurotickets: Gemeentehuis Dessel – Gemeentehuis retie – Bibliotheken retie en DesselOrganisatie: Gemeente Dessel en retie i.s.m. scouts retiemeer weten? www.devaartverjaart.be

the Baboons zijn vijf jongemannen uit turnhout. en waar houden gezonde jongemannen van? rock-’n-roll! rauwe rhythm and blues, rockabilly en soul, daar gaan ze voor. Live creëren the Baboons een eigenzinnige sound.



VrijDag 22 april

EEn DuiK in hET VErlEDEneVoCatie met Folkmuziek ‘er zit Vaart in!’een kanaal sluisDe De kempen mee in een VeranDerenDe WerelD.

Aanvagsuur: 19u30 locatie: Gemeenschapscentrum Den Dries, Kerkhofstraat 37, retieprijs: 10 euro VVK – 13 euro Kassatickets: Gemeentehuis retie, Gemeentehuis Dessel, Bibliotheken retie en DesselrETiE: Café Folia, Café Gildenhuis, café Bazaar, Sporthal retie, Beenhouwer Geert en wendyDEssEl: Café De Campina, via VrhoeM! : 0498 36 38 52 (Eddy Van Gestel)Organisatie: VrhoeM! Vzw, i.s.m. Bluewire, Galley head, jes en lief proostmeer weten? www.erfgoedcelkerf.be – www.devaartverjaart.be – Facebookpagina VrhoeM!

evocatie in woord, beeld en vooral hedendaagse zelf-reizende folk, americana en Bluegrass vol verhalen met als draad: “De Kempen is een wildernis en Kempenaren zijn halve wilden”, schreef een Brits reiziger in 1840. het was er stil en de heide schoon. hard labeur ook! De Vaart kwam, wie vroeg er om? Wit zand en klei werden gevonden, ons goud! Vandaag horen we bij de rest van de wereld? De wildernis is weg en de stilte ook? Wordt dat nu net niet het goud van de toekomst naar wat de dennen fluisteren?

© inhuldiging van het kanaal te Turnhout’ Frans loyens_1847_Taxandriamuseum – TrAM 41

VrijDag 22 april

CulTuur op hET wATErComeDy op het Watermet arnout Van Den BossChe en Bram VanDen BroeCke

Aanvangsuur: 20ulocatie: Feestboot aan SAS 4-toren, Desselprijs: 7 eurotickets: Gemeentehuis retie - Gemeentehuis Dessel - Bibliotheken retie en DesselOrganisatie: Gemeente retie en Dessel i.s.m. Club Kwaremont.meer weten? www.erfgoedcelkerf.be – www.devaartverjaart.be

in 2009 liet de jury van humo’s comedy cup zich overtuigen door de subtiele en originele observatiehumor van arnout Van den Bossche en kroonde hem tot winnaar. Zijn voorstelling ‘De Relatiefluisteraar’ speelde meer dan 200 keer in België en Nederland en werd al in primetime uitgezonden op eén.Vandaag brengt arnout splinternieuw werk. Je maakt kennis met arnouts verleden op de werkvloer waar hij naar eigen zeggen

“meer komedie moest spelen dan op het podium”. Vijftien jaar lang vervolmaakte arnout zich in de kunst van werk uitstellen, papieren goed leggen, bazen paaien en koffiedrinken. Zijn belangrijkste taak was het tijdig bezorgen van een zakje paaseitjes aan de collega’s. omdat hij toch niets nuttigs te doen had, is hij maar begonnen met zijn echte specialiteit: mensen observeren. Met zijn onafscheidelijke bord en stiften geeft hij je zijn eigen tips voor het overleven in deze plezante mensenjungle.

een comedy Night is niet compleet zonder een Master of ceremony. Niemand minder dan Bram Vanden Broecke zorgt voor de opwarming. in de loop der jaren is geen enkele professionele komiek in België nog niet aangekondigd geweest door Bram. in december 2015 was hij al eens te gast in retie. “Voor herhaling vatbaar” was toen de consensus. en dus bij deze…

© A

rnou

t van

den

Bos

sche

© B

ram

van

den

Broe

cke


zaterDag 23 april Expo en cafe De Vaart open, 13-17u

FEEST lAnGS DE VAArT!kinDerrommelmarkt en BBQ hap

uur: 13u tot 18ulocatie: Fietsers- en voetgangersbrug, Grensstraat 70, retieprijs: GratisOrganisatie: VrhoeM! vzwstandje op de markt? inschrijven is verplicht! 0498 36 38 52 [email protected] weten? www.devaartverjaart.be

Een gezellige rommelmarkt met speelgoed langs de vaart, aan de fietsen voetgangers-brug in de Grensstraat. tiP: eerst lekker eten op de BBQ langs de vaart en daarna genieten van de Lichtvloot!

FEEST lAnGS DE VAArT!unieke liChtVloot - VerliChte Bruggen

Aanvangsuur: Start om 20u30 aan Brug 2, retielocatie: Van Brug 2 tot aan SAS 4 prijs: GratisOrganisatie: Gemeentelijke sportraad Dessel i.s.m. port-Aventura, Molski, Molse Kajakclub en windsurfclub, Vissersclub De Snoekbaars, Drum- en percussieband Euphoniameer weten? www.devaartverjaart.be

het is in 2016 150 jaar geleden dat het kanaal Dessel-schoten werd ingehuldigd. op het openingsfeest in turnhout sierden tientallen verlichte bootjes de vaart. Verschillende watersportclubs uit de regio doen deze stunt nog eens over. een vloot van verlichte boten zal van Brug 2 in retie tot aan sas 4 in Dessel varen. ook de 4 bruggen op het traject worden verlicht. Drum- en percussieband euphonia leiden aan de Brug 2 de lichtvloot met zwier in! ontdek de vaart by night!

aansluitend kun je gaan dansen op de sas 4-kermis fuif!

15Erfgoeddag

zonDag 24 april - groot Feest!!

TIP: Kom met de fiets! Kom je met de auto? Parkeer die op het Meiplein (Witgoor) en neem vanaf 13u de Zilverlijn naar de vaart. Gedurende de dag varen er taxiboten op de vaart, vanaf 13u30.

EEn DuiK in hET VErlEDEnopenluCht expo ‘het Verhaal Van De Vaart’

te bezichtigen: Van zondag 24 april t.e.m. eind augustuslocatie: op locaties tussen SAS 4 en Brug 2prijs: GratisOrganisator: Erfgoedcel k.ErF, heemkring ‘Zeven neten’ retie, heemkring De Griffioen Dessel, Werkgroep Cultuur en Geschiedenis Rauw, De Molse Kamer voor heemkundemeer weten? www.devaartverjaart.be - www.erfgoedcelkerf.be

Aan Brug 2 lag ooit een strand. De dodendraad van de Eerste wereldoorlog liep pal langs het kanaal, maar dat hield de Desselaars niet tegen om te smokkelen.in 1939 bezochten koning leopold iii en koningin Elisabeth Brug 2 in retie.

De erfgoedverenigingen uit de regio bundelden hun kennis van de vaart in één expo. De expopanelen vind je op het traject tussen sas 4 en Brug 2, verankerd naast de vaart.

tiP! Bezoek op zondag 24 april ook gans de dag de toeristische markt en erfgoedmarkt aan de sas 4-toren!

EEn DuiK in hET VErlEDEnexpo ‘De Vaart in postzegels’

Datum: Van 19 april t.e.m. 2 mei – tijdens openingsuren bezoekersruimte SAS 4-toren.op 24 april van 10u tot 18u.locatie: SAS 4-toren, nieuwedijk 72z, 2480 Desselprijs: GratisOrganisator: Filatelie De Kempen, i.s.m. Gemeente Desselmeer weten? www.devaartverjaart.be - www.erfgoedcelkerf.be

De Desselse club Filatelie De Kempen dook de eigen collectie in op zoek naar de mooiste postzegels van Dessel en de vaart in al zijn aspecten. in een overzichtsexpo tonen ze deze wonderlijke postzegels waarvan sommige echte kunstwerkjes zijn!

EEn DuiK in hET VErlEDEngegiDste BunkerWanDeling Door Dries majeWski

Datum: Zondag 24 april om 10u (wandeling 1) en om 13u30 (wandeling 2)locatie: Start aan SAS 4-toren, nieuwedijk 72z, 2480 Desselprijs: GratisOrganisator: Molse Gidsenkring i.s.m. Vereniging Vaderlandslievende Groeperingen (VVG)meer weten? www.devaartverjaart.be en www.erfgoedcelkerf.bereserveren: [email protected] of 0495 44 52 62

Langsheen de oevers van de kanalen vinden we verschillende bunkers. het zijn stille en laatste getuigen van de oorlogsjaren in onze streek. als onderdeel van de Vooruitgeschoven stelling werden de bunkers bewust gebouwd.

herbeleef tijdens de wandelingen de meidagen van 1940 en breng, onder begeleiding van gidsen Dries Majewski en Gil Geerings, een bezoek aan een bunker.

1716ErfgoeddagErfgoeddag

EEn DuiK in hET VErlEDEnFietsBroChure ‘Vaartketsersroute’

te verkrijgen vanaf: Zondag 24 aprillocatie: op de toeristische markt aan SAS 4, nieuwedijk 72z, 2480 Desselprijs: GratisOntwikkelaars: Diensten toerisme retie, Mol en Dessel i.s.m. erfgoedcel k.ErF, de heemkringen van Dessel, retie, Mol en rauw en het gemeentearchief van Mol. Met dank aan SCr-Sibelco nvmeer weten? www.erfgoedcelkerf.be – Toeristische infopunten

Vroeger werden de boten op de Kempense kanalen met de hand getrokken door mannen en vrouwen, soms met behulp van een paard. Deze schuittrekkers noemen we in het lokale dialect ‘Vaartketsers’. De fietsbrochure ‘Vaartketsersroute’ neemt je mee langsheen de jaagpaden van de vaart, dwars door de geschiedenis van de Kempense kanalen die Dessel, retie en Mol doorkruisen. een boekje vol weetjes over de vaart en de meren langs de kanalen. De mooiste fietstocht langs het water!

EEn DuiK in hET VErlEDEnshoWCase Vaartketsen

Datum: Zondag 24 april om 13u30locatie: Vaartketsen start aan de brug van Den Diel (nabij SAS 4) tot aan de fietsers- en voetgangersbrug en terug.Boot Marinekadetten ligt aan de fietsers- en voetgangersbrug (nabij Brug 2)prijs: GratisOrganisatie: Gemeentelijke sportraad Dessel, i.s.m. Desselina, la Muze, touwtrekkersclub Familie janssens uit retie, luc honsiameer weten? www.erfgoedcelkerf.be – www.devaartverjaart.be

We kunnen het ons moeilijk voorstellen dat de mensen hier vroeger de boten met de hand trokken. Daarom laten we het voor een keertje nog eens zien! op erfgoeddag trekt touwtrekkersclub Familie Janssens een oude trekschuit over de vaart. Ze worden aangemoedigd door zangkoor La Muze en accordeonclub Desselina.

© heemkring De Griffioen Dessel - Bewerking woestijnpaleis rauw

© Collectie woestijnpaleis rauw


FEEST lAnGS DE VAArT!sas 4 Volkskermis en toeristisChe markt

Datum: Zondag 24 apriluur: 10u tot 18ulocatie: SAS 4, Desselprijs: GratisOrganisatie: Cultuurraad Dessel en de diensten toerisme en VVV’s van Balen, Dessel, Geel, Meerhout, Mol, laakdal en retie – archieven en heemkringen van de regio.meer weten? www.devaartverjaart.be

Waar is de tijd dat ze op sas 4 nog een kermis organiseerden…ondertussen is het al eventjes geleden, maar op erfgoeddag blaast de cultuurraad deze traditie opnieuw leven in. er zullen drank, Kempense hapjes en rijstpap zijn. en natuurlijk ook volksspelen zoals caviarace, sjoelen, dubbel dobbel, enz. De groep opgeweckt zorgt voor de muzikale noot.

De diensten toerisme, VVV’s en erfgoedorganisaties sluiten zich bij de markt aan en brengen op een speelse manier hun aanbod aan de man. Laat zien waar de Kempenaren zo in uitblinken: FeesteN!

© heemkring De Griffioen Dessel

© Marinekadetten Geel

FEEST lAnGS DE VAArT!Workshop marinekaDetten

Datum: Zondag 24 apriluur: 10u tot 18ulocatie: Fietsers- en voetgangersbrug nabij Brug 2prijs: GratisOrganisatie: Gemeentelijke Sportraad Dessel i.s.m. Koninklijke Marine Kadetten Geelmeer weten? www.devaartverjaart.be

De Koninklijke Marinekadetten van Geel meren nabij Brug 2 aan. Ze tonen hoe je zeemansknopen maakt en wat zij allemaal kunnen met hun marineschip.

neem De taxiBoot!

Datum: Zondag 24 apriluur: Vanaf 13u30 locatie: KanaalOrganisatie: Gemeentelijke Sportraad Dessel i.s.m. port-Aventura, Molskimeer weten? www.devaartverjaart.be

Pendel tussen de verschillende activiteiten per taxiboot. open afstapplaatsen: sas 4-toren, Fietsers- en voetgangersbrug en Brug 2.


KunST op DE DijKkunsten- en amBaChtenmarkter zit Vaart in!

Datum: Zondag 24 apriluur: 10u tot 18ulocatie: Fietsers- en voetgangersbrug, Grensstraat 70, retieprijs: GratisOrganisatie: VrhoeM! vzw i.s.m. verschillende kunstenaars wil je graag deelnemen aan de markt? inschrijven is verplicht via [email protected] – 0498 36 38 52meer weten? www.devaartverjaart.be

De vaart is niet enkel handig voor transport, het is een wonderlijk mooie plek. op deze inspiratievolle plaats organiseert VrhoeM! een kunsten- en ambachtenmarkt waar kunst wordt gecreëerd en verkocht. Met muziek en drankstandjes!

© Kempisch jaagpad, tekening jakob Smits, collectie jakob Smitsmuseum

Neem op 24 april deel aan erfgoeddag. in de k.erF-regio heb je keuze uit heel wat activiteiten. Dit jaar draait alles rond rituelen.

22Erfgoeddag

erFgoeDDag langs De Vaart

erfgoedcel k.erF en heel wat lokale erfgoedverenigingen nemen op erfgoeddag deel aan het grote Vaart Verjaart Verjaardagsfeest. Je vindt het ganse erfgoeddagprogramma van pagina 22 t.e.m. 25.

opening nieuW klompenBeleVingspaDrituelen in het klompenmuseum

Datum: Zondag 24 apriluur: 10u tot 18u, opening klompenbelevingspad om 13ulocatie: Klompenmuseum, hoeve den Eik 3, 2431 laakdalprijs: GratisOrganisatie: Klompenmuseum laakdal i.sm. gemeente laakdalmeer weten? www.laakdal.be, www.facebook.com/cultuurtoerismegemeentelaakdal, i.s.m. Kempens landschap vzw

op de erfgoeddag van 24 april worden vergeten rituelen over klompen en klompenmakers nieuw leven ingeblazen. Wist je dat er bij een trouw mooi bewerkte trouwklompen gedragen werden? of ken jij de tekst uit het klompenlied nog? Vier de opening van het vernieuwde klompenbelevingspad! op erfgoeddag kan jij de eerste stappen zetten op het vernieuwde klompenbelevingspad. om 13u wordt het klompenbelevingspad feestelijk heropend.

wat kan je allemaal beleven? - Gratis toegang tot het Klompenmuseum met de

vaste collectie en een pop-up tentoonstelling over rituelen op klompen

- Gratis toegang tot het klompenbelevingspad vanaf 13u - speciaal voor kinderen: klompenzoektocht vanaf 13u - Volkse muziek en animatie - Bij taverne den eik kan je terecht voor lekkere

hapjes en drankjes

De sChatkamer Van jakoB smitsmet Blik aChter De sChermen, in het museumDepot

Datum: Zondag 24 apriluur: 10u tot 18u, rondleiding in het depot om 14ulocatie: jakob Smitsmuseum, Sluis 155a, 2400 Molprijs: Gratisinschrijven? Graag, voor de rondleiding in het depot (plaatsen beperkt)014 31 74 35 of [email protected] Organisatie: jakob Smitsmuseum i.s.m. Vrienden van het jakob Smitsmuseummeer weten? 014 31 74 35, [email protected], www.jakobsmits.be

op erfgoeddag zet het Jakob smitsmuseum zijn deuren open. al zijn deuren! Voor deze gelegenheid kan je immers ook een kijkje nemen achter de schermen en in de vernieuwde depotruimte van het museum. Je krijgt bovendien tekst en uitleg van de museummedewerkers over alle gebruiken en rituelen van een klein museum.De rondleiding in het museumdepot start om 14u.

© C

ollec

tie ja

kob S

mits

mus

eum

© h

eem

krin

g De G

riffio

en D

esse

l


lampen en rituelen

Datum: Zondag 24 apriluur: 10u tot 18u locatie: lampenmuseum, heimerik 19, 2440 Geel prijs: GratisOrganisatie: lampenmuseum i.s.m. Toerisme Geelmeer weten? 014 58 69 10 - www.erfgoedcelkerf.be

Lampen hebben vaak een religieuze functie. Zo brandden de Grieken speciale olielampjes als offer. en hoeveel theelichtjes branden er op dit moment niet nabij een katholiek heiligenbeeld? in een kerk vind je steevast een ‘godslamp’ naast het tabernakel, in een synagoge zevenarmige kandelaars. ontdek in het Lampenmuseum lampen die geen verlichtingsfunctie maar wel een ritueel doel dien(d)en.

© Collectie Gasthuismuseum

© C

ollec

tie ja

kob S

mits

mus

eum

26 27

kunst in De kempen

De Kempen heeft als streek altijd kunstenaars geïnspireerd. het is ook de thuisbasis van heel wat kunstenaars. in het voorjaar 2016 zijn er verschillende momenten om de schone Kempense Kunsten te ontdekken. We zetten de events en expo’s hier op een rijtje!

Kunst in de Kempen

Wak in laakDal - matCh

Datum: Van 29 april t.e.m. 8 meilocatie: ’t Fortun, Bibliotheek laakdal, handelaars uit laakdal prijs: GratisOrganisatie: Gemeente laakdal i.s.m. laakdalse kunstenaarsmeer weten? www.laakdal.be, Vrijetijdsbalie laakdal: 013 35 31 60

Ben jij ook benieuwd wat de Laakdalse kunstenaars voor jou in petto hebben tijdens de Week van de amateurkunsten? ontdek hoe onze kunstenaars de Match maken van 29 april tot 8 mei op verschillende locaties in Laakdal! Naast de centrale locaties ’t Fortun en de bibliotheek zal er ook kunst te bekijken zijn in de vitrines van Laakdalse handelaars.

tentoonstelling jan VostersjakoB smitsmuseum

Datum: Van 19 maart tot 1 meiOpen: Dinsdag t.e.m. zondag van 13u tot 17ulocatie: jakob Smitsmuseum, Sluis 155a, 2400 Molprijs: 3 euro volwassenen, 2 euro volwassenen met korting, gratis -12 jaar, 1 euro -26 jaar, 2 euro per persoon: groepen na afspraak vanaf 10 personenOrganisatie: Vrienden van het jakob Smitsmuseum meer weten? 014 31 74 35 - [email protected] www.jakobsmits.be

Fascinatie voor oerbronnen waaruit levensstromen ontspringen is de rode draad in de kunst van Jan Vosters. hij balanceert langs de afgronden van de ziel om geheime energiebronnen zo dicht mogelijk te naderen. De beloning schuilt in de ontdekking van ondoorgrondelijke diepten en ruimtelijke verten: de onpeilbare spelonken van de ziel en de oneindige uitgestrektheid van de geest (Wim van der Beek over Jan Vosters in 1997).

© ja

n Vo

rster

s

2928Kunst in de KempenKunst in de Kempen

retrospeCtieVe tentoonstelling antoon (1943-2011)

Datum: Van 4 mei tot 20 augustusOpen: 5, 6, 7, 8, 14, 15, 16, 21 en 22 mei van 14-18uTijdens de openingsuren van het gemeentehuis:maandag van 9-12u, van 14-16 u en van 17-19u dinsdag, woensdag, donderdag en vrijdag van 9-12ulocatie: Gemeentehuis Meerhoutprijs: GratisOrganisatie: Tarmac i.s.m. gemeentebestuur Meerhoutmeer weten? Team Cultuur van de gemeente Meerhout - 014 24 99 [email protected] – www.meerhout.be

Kunstenaarscollectief tarmac blikt met het gemeentebestuur terug op de rijk gevulde en verrassende carrière van Jozef Gastmans, alias antoon.‘Meerhout’ en ‘kunst’ is altijd een goede match gebleken. Wie het dorp een beetje kent, moet vroeg of laat zeker in aanraking gekomen zijn met werk van antoon. hij was een gerenommeerd eigentijds kunstschilder, graficus, beeldhouwer èn ontwerper die regelmatig tentoonstelde in Geel, Mol en turnhout, maar even goed in Nancy, New York, Dallas en tokyo. Je vindt zijn beelden op verschillende openbare plekken in Meerhout en in talloze huiskamers van lokale kunstminnaars.Deze uitgebreide overzichts-tentoonstelling is een gepast eresaluut aan Meerhouts meest vooraanstaand kunstenaar. het wordt een rijk en verrassend overzicht van in zijn prille beginjaren tot aan zijn allerlaatste werken.

© jan Scheunders © Gemeente Meerhout

kunstenFestiVal mak 2016

Datum: Van 14 tot 22 meiuur: Van 14u tot 16ulocatie: Verschillende locaties op Meerhouts grondgebiedprijs: GratisOrganisatie: Gemeente Meerhout i.s.m. Meerhoutse kunstenaarsmeer weten? www.meerhout.be - 014 24 99 28 - [email protected]

Meerhoutse kunstenaars brengen i.s.m. het gemeentebestuur een gevarieerd programma. op verschillende locaties kan je genieten van creaties van één of meerdere kunstenaars. Je vindt er schilderijen, tekeningen, beelden, foto’s, handwerk en nog veel meer. Daarnaast worden er demonstraties, workshops en concerten gegeven.Voor deze editie worden een fietsen wandellus vastgelegd die je langs alle locaties en nog meer mooie plekjes in Meerhout brengen. Nieuwkomer onder de locaties is het voormalige woonzorgcentrum De Berk. het volledige programma vind je vanaf 15 april op de website van de gemeente Meerhout.

Kunst in de Kempen30

urBexkempen² - expo

Datum: Van 1 juli t.e.m. oktoberOpen: weekdagen van 8u30 tot 16u30 – weekenddagen van 10u tot 14ulocatie: Ecocentrum De Goren, postelsesteenweg 71, 2400 Molprijs: GratisOrganisatie: M.art i.s.m. de lokale heemkringen, archieven en erfgoedcel k.ErFmeer weten? Facebookpagina M.art - [email protected] - 014 81 66 07

enkele jonge fotografen bezochten de afgelopen maanden verlaten panden en landschappen in de Kempen. Deze lokale vorm van ‘urban exploring’, een populaire tak in de fotogafie, werd voor dit project herdoopt tot URBEXKempen. het verhaal achter de gefotografeerde plekken zochten de jonge fotografen in de archieven hier in de streek. Het resultaat van dit artistiek fotografieproject wordt in het ecocentrum gepresenteerd.take only pictures, leave only footprints.

tentoonstelling smits, Briljant tekenaarjakoB smitsmuseum

Datum: Van 25 juni tot 14 augustusOpen: Dinsdag t.e.m. zondag 13-17ulocatie: jakob Smitsmuseum, Sluis 155a, 2400 Molprijs: 3 euro volwassenen, 2 euro volwassenen met korting, gratis -12 jaar, 1 euro -26 jaar, 2 euro per persoon: groepen na afspraak, vanaf 10 personenOrganisatie: Vrienden van het jakob Smitsmuseum meer weten? 014 31 74 35 [email protected] - www.jakobsmits.be

Jakob smits was een verwoed en begenadigd tekenaar. aanvankelijk met houtskool en pastel, later met zwart en rood krijt. Daarmee schiep hij een grote hoeveelheid schetsen, waarin men zijn hand nog voelt natrillen en hij doorwerkte tekeningen die volwaardige kunstwerken zijn. het museum toont uit zijn collectie van meer dan tachtig tekeningen een representatieve selectie waarin smits’ thema’s moeder en kind, Kempens landschap, interieur, portret en bijbels tafereel op schitterende wijze aan bod komen.

© han Geboers - handmade © Collectie jakob Smitsmuseum

32 33

meiBoomplanting Vorst (laakDal)

Datum: Zaterdag 30 apriluur: 18ulocatie: Markt in Groot-Vorst, 2430 laakdalprijs: GratisOrganisatie: Meiboomcomité i.sm. gemeente laakdal en verenigingenmeer weten? www.laakdal.be - Vrijetijdsbalie laakdal - 013 35 31 60

Jaarlijks vindt er in de Laakdalse deelgemeente Vorst een groot dorpsfeest plaats dat de verenigingen samen organiseren. het doel van dit grote feest is het planten van de meiboom, een oud volksgebruik dat het nieuwe en goede verwelkomt. in Laakdal is dit een bijzondere meiboom, omdat elke vereniging een plaats op de boom krijgt via een schild. Natuurlijk kan je ook weer rond de meiboom terecht voor leuke muziek, fijne kinderanimatie en lekkere hapjes en drankjes!

© Gemeente laakdal©

Col

lectie

jako

b Sm

itsm

useu

m

32Tradities om te koesterenKunst in de Kempen

traDities om te koesteren

in de Kempen zijn we trots op de vele tradities die de mensen hier nog in het hart dragen. sommige tradities zijn al eeuwenoud, andere werden een paar jaar geleden opgestart. Wat ze allemaal met elkaar gemeen hebben? Ze verbinden mensen en generaties, brengen leven in de brouwerij.

3534Tradities om te koesterenTradities om te koesteren

© Gemeentearchief Mol

meiBoomplantingen in mol

- eZaart: zaterdag 30 april om 19u, o.L.V.-Kapelletje schoolstraat

- roZeNBerG – zaterdag 22 april om 19u, aan de spoorweg, rozenberg. Met o.a. samenzang van het traditionele Jachtlied van de Jacht st.-hubert.

- GiNDerBuiteN – zaterdag 30 april, meiboomplantingen in verschillende wijken

lanCering Boek oVer en Fietsroute langs De retiese kapelletjesDe BuurtComités in De Bloemetjes!

Datum: Zondag 1 meiuur en locatie: Fietstocht start om 14u aan de St.-pieterskapel, St.-pietersstraat, 2470 retie.om 15u wordt in de oude pastorij, passtraat 12 in Retie het boek en de nieuwe fietsbrochure gelanceerd.prijs: Deelname fietstocht is gratis.Organisatie: VVV retie en heemkring ‘Zeven neten’ retie i.s.m. de gemeente retieinschrijven en info:

- Inschrijven voor de fietstocht kan via de dienst toerisme van retie - 014 38 92 30

- Buurtcomités die graag aanwezig zijn het kapelletjesfeest in de oude pastorij schrijven in via [email protected].

- wie graag meer weet over het boek van de heemkring surft naar www.zevenneten.be.

in retie zijn ze heel erg trots op de vele kapelletjes die je langs de retiese wegen ziet. al jaren spannen buurtcomités zich met steun van de gemeente in om de kapelletjes te onderhouden. Ze zorgen er ook voor dat hun kapel tijdens de Meimaand mooi versierd wordt. Meimaand in retie is dus bijzonder, maar dit jaar is 1 mei extra speciaal:

- De heemkring ‘Zeven Neten’ stelt het boek ‘De kapellen en kapelletjes van retie en schoonbroek’ over de retiese Kapelletjes voor.

- De VVV trekt ieder jaar per fiets op pad langs de kapelletjes. Hun ervaring bundelden ze in een mooie fietsbrochure die op 1 mei wordt gelanceerd.

- alle buurtcomités die een kapel onderhouden, worden in de bloemetjes gezet.

37

BeDeVaart Van eersel naar De kapel Van WerBeek in retie

Datum: Zaterdag 25 juniuur: programma start om 10u30prijs: GratisOrganisatie: Bedevaartcomité Eersel i.s.m. de gemeente retie en VVV retieinfo: Dienst Toerisme - 014 38 92 30 - [email protected]

Naar jaarlijkse traditie komen de laatste zaterdag van juni bedevaarders uit eersel naar de kapel van Werbeek om onze-Lieve-Vrouw ter sneeuw te eren. Dit jaar is het de 355ste keer dat de eerselse pelgrims naar de kapel trekken.Deze traditie ontstond in de periode 1660 - 1670 toen de Kempen geplaagd werd door de pest. De inwoners van eersel en Veldhoven deden een belofte om elk jaar op bedevaart naar Werbeek te gaan indien deze dorpen gespaard bleven van de besmetting.Voor de bedevaartgangers uit eersel is dit nog altijd een hoogtijdag.

programma - 10u30: h. Mis in de sint-Martinuskerk van retie - 13u00: serenade harmonie De Goede hoop en Vendelgroet Gilde van

eersel voor kerkelijke en wereldlijke overheden op plein aan gemeentehuis - 13u30: Processie naar Werbeek - 14u30: Bidstonde in de kapel van onze-Lieve-Vrouw ter sneeuw van Werbeek

iedereen is welkom om de eucharistieviering bij te wonen en samen met de pelgrims te voet naar Werbeek te gaan.

36Tradities om te koesteren

Fietsen en WanDelen langs erFgoeD

Ga op pad en ontdek de verhalen die hier in de Kempen werden en worden verteld. Zelf verhalen vertellen in één van de vele gezellige Kempense café’s onderweg is een absolute aanrader!

1 mEinetelusFietsen Door het zanDlanD – zie ook ‘sporen in het zanD’

uur: 8-15uVertrekpunt: VC De Kruierie Balen en Far west MeerhoutKostprijs: 3 euro en -12jaar 2 euroinfo: VVV Balen en VVV Meerhout

5 juniDrieproVinCiënrouteFietsen langs De routes Van De koopslieDen Die per Fiets hun

koopWaar in De streek leurDen.

uur: 8-15 uVertrekpunt: Vrije Basisschool Meerlaar, Meerlaarstraat 95, 2430 laakdal en Feestzaal de Kapel, St.-Jozeflaan 10, 2450 MeerhoutAfstand: 35 of 63 kilometerKostprijs: 4 euroinfo: www.drieprovincienroute.be

24 April - 30 sEptEmBErFotozoektoCht - tutterzoektoChtDe olmenaren WorDen ook Wel eens De ‘tutters’ genoemD.

ontDek het tutterDorp.

De zoektocht start op 24 april en eindigt op 30 september.Afstand: 7 kilometerKostprijs: 3 euroinfo: VVV Balen - VC De Kruierie - 014 74 40 50 - [email protected]

24 April - 30 sEptEmBEr FietszoektoCht – langs De tutterBoomDe olmenaren heBBen een mooie traDitie: De tutterBoom. Die

inspireerDe De VVV Balen Voor hun zoektoCht.

De zoektocht start op 24 april en eindigt op 30 september.Afstand: 26 kilometerKostprijs: 3 euroinfo: VVV Balen - VC De Kruierie - 014 74 40 50 - [email protected]

3938Fietsen en wandelen langs erfgoedFietsen en wandelen langs erfgoed

niEuw! ontDek mol met De Digitale staDsWanDeling Van ojooDeze app gidst je langsheen de mooiste plekjes in het centrum van Mol. onderweg word je getrakteerd op interessante weetjes, leuke foto’s en toffe spelletjes op je smartphone.

Afstand: 26 kilometerKostprijs: Gratis (download de gratis app van ojoo op je smartphone)info: Dienst Toerisme - 014 33 07 85 - [email protected] - www.visitmol.be

sporen in het zanD

erfgoedcel k.erF lanceerde vorig jaar i.s.m. regionaal Landschap Kleine en Grote Nete en de Provincie Antwerpen een rijk geïllustreerde fietsbrochure. Die leid je doorheen de geschiedenis en het landschap van de Kempense landduinen. Gratis te verkrijgen op de diensten toerisme van Balen, Mol, Geel en Meerhout!

Bezoek BranDglasramen postel – 7 mei De Retiese Heemkundige Kring ‘Zeven Neten’ vzw fietst op zaterdag 7 mei 2016 naar de abdij van Postel voor een geleid bezoek aan de brandglasramen. samenkomst aan de abdijkerk om 14u.

open kerkenDag – 4 en 5 juni – gratis

het thema van open Kerkendag dit jaar is ‘Klanken en stilte’. Deze kerken doen mee:

5 juni

st.-pieter- en pauWelkerk rondleiding langsheen klokkengeluid, orgelmuziek, processieliederen, belletjes,… i.s.m. academie voor Woord en Muziek locatie: Mol-Centrum, Markt 12uur: 14-14u45 en 16-16u45 info: 014 33 07 85 - [email protected]

5 juni

st.-lamBeruskerk

concert georganiseerd door de kerkraad Geel-Bel i.s.m. regionaal orgel centrum Kempen – ‘op muzikale reis doorheen het europa van de 16de en de 17de eeuw’. locatie: Geel-Bel, Bel 129uur: 16uinfo: 014 72 02 85 - [email protected]

4 en 5 juni

st.-gertruDiskerk

expo van de kunstschatten van de kerk.locatie: Vorst-laakdal, Kerkstraat 19uur: 10-18uinfo: 013 66 26 55 - [email protected]

41Kerken en abdijen

40Kerken en abdijen

Bezoek onze kerken en aBDijen

De kerken in onze streek en de abdij van Postel zetten geregeld hun deuren open. hét ideale moment om een blik te werpen op het religieuze erfgoed van onze streek!

ColoFon

Deze brochure is een uitgave van erfgoedcel k.erF, de Billemontstraat 117, 2440 Geel. [email protected] - 014 566 688 - 0498 17 14 76

v.u. Erfgoedcel k.ErF, de Billemontstraat 117, 2440 Geel

redactie: Erfgoedcel k.ErF

Beelden: met dank aan onze heemkringen, archieven, musea en diensten toerisme

Vormgeving: Dasi - Silke Daneels

Drukwerk: SVh Die’zain

Bezoek aan De aBDij Van postelo.l.v. de Molse GidsenData: iedere zaterdag van juli en augustusuur: 14-16uKaarten: 13u30 in huyze Colibrant, Abdij postel, Abdijlaan 16, 2400 Molprijs: 6 euro (inc. proevertje en postelbier), kinderen -6 jaar gratis, kinderen 6-18 jaar 3 euroinfo: 014 33 07 85 - [email protected]

Bezoek aan het torenmuseum molo.l.v. de Molse Gidsenin de toren van de Molse st.-Pieter- en Pauwelkerk bevinden zich de schatten van de kerk en de beiaard. Data: 4 en 18 juli – 8 en 22 augustusuur: 18u – 19u30 (aansluitend kun je vrijblijvend genieten van een beiaardconcert)Kaarten: vanaf 17u30 in het kerkportaalprijs: 1,5 euro, kinderen -12 jaar gratisVertrek: hoofdingang St.-pieter- en pauwelkerk, Markt, 2400 Mol

42Kerken en abdijen

© Gemeentearchief Mol

de

19 maart - 1 meitentoonstelling in het Jakob smitsmuseum - ‘Jan Vosters’ - Mol

19 - 24 aprilFeestweek De Vaart Verjaart - sas 4 Dessel en Brug 2 retie

24 aprilerfgoeddag en opening toeristisch seizoen

Jakob smitsmuseum Mol - Klompenmuseum Laakdal - st.-Dimpnakerk Geel - Lampenmuseum Geel - Vaart Verjaart Feest Dessel en retie

VanaF 24 aprilFotozoektochten in tuttersdorp olmen - Balen

29 april - 8 meiWeek van de amateurkunsten in Laakdal - Match

1 meiKapelletjesfietstocht, lancering boek en fietsbrochure Retiese Kapelletjes

Netelus fietstocht

4 mei - 20 augustus

retrospectieve tentoonstelling antoon (1943-2011) - Meerhout

7 meiBezoek Postelse brandglasramen - Mol

14 - 22 meiMaK - kunstenfestival - Meerhout

4 en 5 juniopen Kerkendagen in Mol, Geel en LaakdalDrieprovinciënroute - Laakdal en Meerhout

25 juni - 14 augustustentoonstelling in het Jakob smitsmuseum - ‘smits, Briljant tekenaar’ - Mol

ieDere zaterDag in juliBezoek aan de abdij van Postel o.l.v. de Molse Gidsen - Mol

juli tot noVemBerFotografie-expo URBEXKempen - Mol

4 juli en 18 juli

Bezoek torenmuseum Mol en beiaardconcerten - Mol

Ontdek ons Kempens Erfgoed - april tem juli 2016

Documents

Transcript of Ontdek ons Kempens Erfgoed - april tem juli 2016