ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe...

53
ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL OMGEVINGSONDERWIJS Studentenhandleiding thema 5, 2018-2019 Cursuscode CU19074, 19075, 19076, 19077 OPLEIDING LERAAR BASISONDERWIJS ACADEMIE VOOR EDUCATIE & PEDAGOGIEK

Transcript of ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe...

Page 1: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL

OMGEVINGSONDERWIJS

Studentenhandleiding thema 5, 2018-2019 Cursuscode CU19074, 19075, 19076, 19077

OPLEIDING LERAAR BASISONDERWIJS ACADEMIE VOOR EDUCATIE & PEDAGOGIEK

Page 2: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

2

INHOUDSOPGAVE STUDEERHANDLEIDING THEMA 5: Ontdek de wereld rondom de school 1 Inleiding 4

1.1 Centrale Opdracht .................................................................................................................................................................................. 6

1.2 Voorschriften voor de oplevering .......................................................................................................................................................... 9

1.3 Uitwerking Fases ............................................................................................................................................................................ 10

2 Toetsing 13 2.1 Leerdoelen van de cursus ..................................................................................................................................................................... 13

2.1.1 Competenties ................................................................................................................................................................................ 13

2.1.2 Deeltaken en leerdoelen bij thema 5 ..................................................................................................................................... 14

2.2 Toetsen ................................................................................................................................................................................................. 16

2.3 Bronnen bij de toetsen ................................................................................................................................................................... 16

2.4 Herkansing ............................................................................................................................................................................................ 17

2.5 Digitale leer- en ontwikkelingsmiddelen .............................................................................................................................................. 17

3 Route, begeleiding en inhouden 18 3.1 Overzicht van contactmomenten / vakgebieden ................................................................................................................................. 18

4 Rollen en taken 19 5 Studiematerialen en aanbevolen literatuur 20 6 Inhoud van de lessen per vakgebied 21

6.1 Nederlands ........................................................................................................................................................................................... 21

6.2 Rekenen ................................................................................................................................................................................................ 23

6.3 Engels.................................................................................................................................................................................................... 27

6.4 Aardrijkskunde ..................................................................................................................................................................................... 28

6.5 Geschiedenis ........................................................................................................................................................................................ 30

6.6 Natuur & techniek ................................................................................................................................................................................ 32

6.7 Onderwijskunde ................................................................................................................................................................................... 35

6.8 Onderzoek ............................................................................................................................................................................................ 37

Page 3: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

3

6.9 Maastricht ............................................................................................................................................................................................ 39

7 Opdrachten 40 7.1 Studieopdrachten overzicht ........................................................................................................................................................... 40

7.2 Werkplekopdrachten overzicht en inhoud........................................................................................................................................... 44

7.2.1 Overzicht ....................................................................................................................................................................................... 44

7.2.2 Inhoud ........................................................................................................................................................................................... 45

7.3 Eindopdracht ........................................................................................................................................................................................ 49

Bijlage 1 50 Beroepsproduct: thema 5 Ontdek de wereld rondom de school 50

Page 4: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

4

1 Inleiding Op een dag vraagt een leerling: “Waarom ligt Fort Rammekens zomaar achter een dijk?” De leerkracht grijpt deze vraag aan om wereldoriënterend onderwijs een impuls te geven. De leerkracht bespreekt een aantal zaken over Fort Rammekens (in woord en beeld) en organiseert een excursie naar het fort. De leerkracht daagt de leerlingen uit door samen met de leerlingen vragen te formuleren die de onderzoekende houding van de leerlingen stimuleren. Kinderen gaan op zoek naar antwoorden en presenteren de resultaten van deze onderzoekjes. De kinderen luisteren naar elkaar, geven feedback en hebben samen het antwoord op de vragen gevonden.

Fort Rammekens bij Ritthem In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving voor het oudere kind vanuit de verschillende takken van ‘Boeiend Onderwijs’ heb je leren kennen. De komende periode zal een verdere invulling van die betekenisvolle leeromgeving aangeboden worden. Binnen thema 5 staat ‘Omgevingsonderwijs’ centraal. De bovenstaande situatie schetst een voorbeeld van omgevingsonderwijs. De eigen leefomgeving zoals hier in de buurt van Ritthem en Vlissingen geeft aanleiding om te komen tot leren en staat centraal als uitgangspunt en object voor studie. Er zijn verschillende redenen waarom het aansluiten bij de leefwereld belangrijk is. In Omgevingsonderwijs (Van Riessen & Van Manen, 2006) worden tien redenen genoemd. De belangrijkste voor thema 5 zijn: • Omgevingsonderwijs dwingt tot actief en zelfstandig leren. Er op uittrekken om onderzoek te doen in je eigen omgeving is vanuit

leerpsychologisch perspectief het tegendeel van klassiek-frontaal onderwijs. De leerlingen zullen zelf alle onderdelen moeten doormaken die

Page 5: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

5

anders in het boek worden “voorgekauwd”: waarnemen, vragen stellen, vergelijken, interpreteren, analyseren, induceren, deduceren, enzovoort.

• Bij omgevingsonderwijs maak je ook gebruik van andere bronnen dan alleen boeken. Je maakt gebruik van de driedimensionale wereld, waarin alle zintuigen in werking worden gezet. Dat leidt tot ervaringskennis. Ervaringskennis vormt een krachtige basis voor de constructie van nieuwe kennis.

• Omgevingsonderwijs brengt de werkelijkheid terug naar het vak of leidt het vak terug naar de werkelijkheid. Daarmee is het een goed middel om te komen tot lessenintegratie.

• Omgevingsonderwijs brengt de vakken tot leven. Het vak komt tot leven omdat het praktische elementen bevat, dingen die je kunt doen, ondernemen en uitzoeken. Omgevingsonderwijs doorbreekt de routine, niet alleen voor kinderen, maar ook voor docenten. Het is gewoon ontzettend leuk.

Naast deze redenen zijn er in Engeland vele publicaties over Omgevingsonderwijs of Outdoor Learning, bijvoorbeeld (Wait, 2013; Beames, Higgings, Nicol, 2012). In deze publicaties gaat het onder andere over: • Het positieve signaal dat je afgeeft als school; het belang van het leren van de omgeving die je als school geeft, als team, aan de ouders en aan

de kinderen. De relatie tussen de verschillende onderwerpen in de omgeving, de relevantie om je omgeving te leren kennen en de persoonlijke en culturele waarden van die omgeving.

• Er hoeft geen competitie te zijn tussen binnen en buiten leren. Ze zijn beide nodig om de maximale leeropbrengst uit kinderen te halen. • Tijd die buiten besteed wordt zorgt voor betere concentratie in het klaslokaal, voor betere conditie en voor een beter algemeen welbevinden. Genoeg reden om gedurende dit thema de blik op de buitenomgeving (de wereld) van jezelf en de basisschool te richten. Gedurende dit thema ga je op onderzoek in de omgeving van Maastricht; hoe kan je in deze ‘vreemde omgeving’ leren kijken naar de omgeving en die vertalen naar het onderwijs. Met dit voorbeeld ga je omgevingsonderwijs ontwikkelen, met je regionale leerteam, voor de bovenbouw van het basisonderwijs. Door het ontwikkelen en ervaren van en te reflecteren op omgevingsonderwijs verwachten we dat je de belangrijke pluspunten voor omgevingsonderwijs zult ervaren.

Zoals al eerder beschreven draait het in dit thema om de omgeving van kinderen en het aanbieden van leren daarin in een groep. Het is daarbij belangrijk dat je als leerkracht verder kijkt dan je lokaal en de methodes. Maar welke onderdelen binnen deze omgeving zijn bruikbaar om inhoud aan je lessen te geven en de bij omgevingsonderwijs passende didactische werkvormen in te zetten? Omgevingsonderwijs als middel en als doel dus: de kinderen in (met behulp van) hun omgeving laten leren en ook over hun omgeving laten leren. Vorm geven van dit soort onderwijs vraagt om een onderzoekende houding. Aan deze onderzoekende houding wordt in dit thema gewerkt. Je onderzoekt een ‘nieuwe’ omgeving: Maastricht. Daarna ga je terug naar je ‘eigen’ omgeving en onderzoekt die op een zelfde manier, zodat je omgevingsonderwijs kunt organiseren en ervaren op je eigen leerwerkplek. Na het uitvoeren kijk je terug op de organisatie en uitvoering en ook op de betrokkenheid van de kinderen in je klas. De ontwikkeling in je leerteam en op je leerwerkplek binnen dit thema houd je bij op een eigen

Page 6: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

6

gekozen manier van waaruit je een afsluitend dossier samenstelt. In het voorgaande hoofdstuk zijn de competenties en de daarvan afgeleide leerdoelen weergegeven. In het algemeen en in de gekozen toetsvorm voor dit thema. In dit hoofdstuk wordt verder ingegaan op de toetsing. Vanuit de centrale opdracht wordt er terug vertaald naar de structuur in de lesweken met daarin de vakinhouden, leerteambijeenkomsten en de leerwerkplekopdrachten. 1.1 Centrale Opdracht

Binnen dit thema werken we met de onderzoeks- en ontwerpcyclus (figuur 1) die ook in voorgaande thema’s aan bod is geweest. Je onderzoekt in feite twee dingen:

- De omgeving van de school en hoe die bruikbaar is voor omgevingsonderwijs: hoe organiseer je dit soort onderwijs in relatie met bestaande leerlijnen?

- De effecten (didactisch en pedagogisch) van het uitvoeren van omgevingsonderwijs: welke effecten heeft het op de betrokkenheid van de kinderen en de leerkracht?

Figuur1: Ontwerp- en Onderzoekscyclus

Page 7: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

7

Fase Stap Uitwerking voor eigen regio Ontwerpen: Uitwerking voor Maastricht

1 Verwonderen Oriëntatie op de onderzoeksvraag: “Welke effecten heeft het betrekken van de omgeving op wereldoriënterend (inclusief taal, rekenen en Engels) onderwijs in de bovenbouw voor zowel de leerkracht als de leerling?”.

Oriëntatie op de onderzoeksvraag: “Hoe kan een lessenserie Maastricht er uit zien?”.

2 Verkennen Wat weet je (jullie) van de omgeving? Welke bronnen kan ik raadplegen? Wat geven de verschillende bronnen voor informatie?

Wat weet je (jullie) van Maastricht Welke bronnen kan ik raadplegen? Wat geven de verschillende bronnen voor informatie?

3 Onderzoek opzetten Welke deelvragen zijn er binnen de onderzoeksvraag “Welke effecten heeft het betrekken van de omgeving op wereldoriënterend (inclusief taal, rekenen en Engels) onderwijs in de bovenbouw op zowel de leerkracht als de leerling” te onderscheiden?

Welke deelvragen zijn er binnen de onderzoeksvraag “hoe kan een lessenserie Maastricht eruit zien” te onderscheiden?

4 Onderzoek uitvoeren Op welke wijze krijgt het antwoord op de vragen vorm. Welke informatie is op welke wijze om te zetten in lessen en reflectie op die lessen?

Op welke wijze krijgt het antwoord op de vragen vorm. Welke informatie is op welke wijze om te zetten in lessen?

5 Concluderen Welke effecten heb je ervaren rondom het omgevingsonderwijs bij de leerkracht en de leerling?

Een concept van een opzet van een lessenserie ‘Maastricht’ vanuit de betrokken vakken binnen Thema 5.

6 Presenteren Presentatie van het dossier met daarin de zelfbeoordeling aan de hand van kernreflectie.

Welke mogelijkheden biedt Maastricht binnen een lessenserie wereldoriënterende vakken

Page 8: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

8

inclusief Nederlands, Engels en Rekenen?

0 Reflecteren Reflecteer op proces en resultaat met behulp van de vragen binnen kernreflectie.

Reflecteer op proces en resultaat met behulp van kernreflectie. Tevens denk je na over een toepassing (een ‘doorkijkje’) van de mogelijkheden in/met de omgeving van de leerwerkplek.

Tabel1: uitwerking van de fases binnen de onderzoekscyclus

Wat ga je nu concreet doen in deze opdracht? Je onderzoekt de omgeving, ontwikkelt onderwijsinhoud en organiseert lesactiviteiten in of vanuit de omgeving en voert een aantal lesactiviteiten uit. Zet bij het uitdenken van de lesactiviteiten de didactische route in. Na het uitvoeren evalueer je de lesactiviteiten en ga je na of de kinderen meer betrokken waren. Je gaat op je werkplek na wat de effecten waren van omgevingsonderwijs. Het onderzoeken van je omgeving doe je samen met je leerteam. Jij en je leerteamleden zijn allemaal in dezelfde regio op een stageschool geplaatst. Jullie hebben daardoor eenzelfde regio waarbinnen je het omgevingsonderwijs vorm gaat geven. Ten slotte vat je het hele proces samen in een dossier waarin je onder andere met foto’s en filmpjes laat zien wat je in dit thema uitgevoerd en geleerd hebt.

Page 9: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

9

1.2 Voorschriften voor de oplevering

- Dossier: is toegankelijk (structuur, inhoudsopgave, verwijzingen…. ) - Binnen het dossier geef je overzichtelijk de fases weer.

Centrale opdracht: ONTDEK DE WERELD IN DE OMGEVING VAN HET KIND Leerteam Leerwerkplek Ontworpen lessen Feedback reflecties Eigen regio Doorlopen van de

stappen binnen onderzoekscyclus en ontwerpcyclus op het gebied van omgevingsonderwijs.

Tussenproducten voor het beroepsproduct (=lessen omgevingsonderwijs):

Ontworpen lessen binnen omgevingsonderwijs Ondersteund door bijvoorbeeld digitaal /audio, foto’s

Evaluatie lessenserie (met kinderen en door mentor) Wekelijkse feedback op leerproces

Reflectie op omgevingsonderwijs voor kinderen, leerkracht en student

Maastricht Doorlopen van stappen binnen de onderzoekscyclus in de omgeving van Maastricht.

Ontworpen Digitaal/audio, foto’s

Maastricht en feedback op werk

Reflectie op omgevingsonderwijs voor kinderen, leerkracht en student

Totaal

Aantoonbare verwerking van periodiek ontvangen feedback (met behulp van kernreflectie (ui, spiraal))

Zelfbeoordeling: Reflectie en transfer op jouw leerproces (met behulp van kernreflectie (ui, spiraal))

Voorbereidingsfase Uitvoeringsfase: Oefening in Maastricht. Feedback ontvangen en verwerken (formatief) om in eigen regio aan de slag te kunnen. Toepassingsfase: Uitvoeren in eigen regio. Daarna evalueren zelf/groep en met kinderen.

Page 10: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

10

1.3 Uitwerking Fases Fase 1 Verwonderen

Titel Omgevingsonderwijs in het basisonderwijs Achtergrond Oriëntatie op de onderzoeksvraag: “Welke effecten heeft het betrekken van de omgeving op wereldoriënterend

(inclusief taal, rekenen en Engels) onderwijs in de bovenbouw voor zowel de leerkracht als de leerling?”. Opdracht Oriënteer je op omgevingsonderwijs in alle vakken.

a. Verwerf inzicht in de methodes (meer informatie in de les) b. Verwerf inzicht in de ideeën van de school: leerkrachten, schoolgids, coördinatoren etc. Koppeling onderwerp met onderwijskunde en zaakvakken: het belang van omgevingsonderwijs om te komen tot leren.

Voorschriften aanpak Bijeenkomst 1 (onbegeleid) Vergelijk de methodes (ak, gs, na en n&t) van de werkplekschool en bespreek deze. Beschrijf de doorgaande lijnen binnen de verschillende methodes. Bijeenkomst 2 (onbegeleid) Geef resultaten weer in een matrix en bewaar op zelfgekozen manier (Wordpress etc.) Bijeenkomst 3 (begeleid): Verzamel feedback op jouw document (inhoud en vorm). Pas dit zo nodig aan. Vooruitblikken op Maastricht. Feedbackronde op matrix (1 groep centraal bespreken, rest leert daarvan. Eis voor matrix: is toegankelijk voor leken).

Voorschriften vorm Eigen keuze Fase 2 Verkennen

Titel Omgevingsonderwijs in de omgeving van het basisonderwijs Achtergrond Welke bronnen kan ik raadplegen? Wat geven de verschillende bronnen voor informatie? Opdracht Als leerteam zitten jullie in een bepaalde regio. Wat is er in deze regio te vinden? Waar staat de regio bekend om?

Ga op zoek naar de antwoorden op deze vragen. Voorschriften aanpak Eigen keuze Voorschriften vorm Eigen keuze

Page 11: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

11

Fase 3 Onderzoek opzetten Titel Ontwikkelen lessen omgevingsonderwijs in de regio Achtergrond Welke deelvragen zijn er binnen de onderzoeksvraag “Welke effecten heeft het betrekken van de omgeving op

wereldoriënterend (inclusief taal, rekenen en Engels) onderwijs in de bovenbouw op zowel de leerkracht als de leerling” te onderscheiden?

Opdracht Lessen omgevingsonderwijs ontwerpen Voorschriften aanpak Eigen keuze Voorschriften vorm Eigen keuze

Fase 4 Onderzoek uitvoeren

Titel Gegeven lessen omgevingsonderwijs en reflectie op de lessen Achtergrond Op welke wijze krijgt het antwoord op de deelvragen vorm? Welke informatie is op welke wijze om te zetten in

lessen en reflectie op die lessen? Opdracht Ontwikkelen, uitvoeren van de lessen en daarop reflecteren Voorschriften aanpak Eigen keuze Voorschriften vorm Eigen keuze

Fase 5 Concluderen

Titel Effecten omgevingsonderwijs Achtergrond Welke effecten heb je ervaren rondom het omgevingsonderwijs bij de leerkracht en de leerling? Opdracht Vind een manier om te achterhalen hoe jijzelf, kinderen en mentor dit onderwijs hebben ervaren. Voorschriften aanpak Eigen keuze Voorschriften vorm Eigen keuze

Fase 6 Presenteren

Titel Schriftelijk presentatie omgevingsonderwijs in de regio Achtergrond Schriftelijk presentatie van het dossier met daarin de zelfbeoordeling aan de hand van reflectie op het ontwikkelen

van de lessen, het geven van de lessen en de integratie vanuit de eerste 4 thema’s. Opdracht Verzamelen en verwerken van bewijsmateriaal om je dossier samen te stellen. Voorschriften aanpak Zie beoordelingsmodel my.HZ Voorschriften vorm Zie beoordelingsmodel my.HZ

Page 12: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

12

Fase 0 Reflecteren en Transfer binnen zelfbeoordeling

Titel Met kernreflectie werken naar zelfbeoordeling Achtergrond De doorlopen fases geven inzicht in het uiteindelijke antwoord op je onderzoeksvraag. Naast dit antwoord heb je

binnen de fases van de ontwerpcyclus gereflecteerd en feedback ontvangen en gegeven rondom omgevingsonderwijs. Binnen deze laatste fase ga je in een zelfbeoordeling na in welke mate je de onderdelen (en vanuit leerdoelen) beheerst en waar je nog aan zou willen en moeten werken…

Leerdoelen 6.2. Je kunt onderwijs evalueren en ontwikkelen: de inhoud en de didactische aanpak van je onderwijs uitleggen en verantwoorden. 7.2 Je kunt reflecteren op je eigen pedagogisch-didactisch handelen.

Opdracht Ga vanuit de doorlopen fases met behulp van de ontvangen en gegeven feedback (verschillende partijen) reflecteren op het geheel.

Voorschriften aanpak Gebruik de vragen vanuit de ui of spiraal bij kernreflectie. Voorschriften vorm Maximaal ongeveer vier A4. (handvatten voor de invulling op my.HZ)

Page 13: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

13

2 Toetsing 2.1 Leerdoelen van de cursus

2.1.1 Competenties

De omgeving van het kind geeft aanleiding tot leren. Welke onderdelen binnen deze omgeving geven de handvatten voor de inhoud en de didactische werkvormen. Dit vraagt een onderzoekende houding. Deze onderzoekende houding wordt in dit thema inhoud gegeven door naar een ‘nieuwe’ omgeving te gaan, Maastricht, en daarnaast met ‘andere ogen’ naar de eigen regio te kijken. Organiseer het leren van kinderen in een groep, dat voer je uit en reflecteert daarop. Organiseren, uitvoeren en reflecteren op ontwikkelen van inhouden en het geven van lessen omgevingsonderwijs. De bovenstaande beschrijving vormt de basis binnen dit thema. Binnen deze beschrijving werk je aan competenties. Deze competenties vormen de basis voor de eisen om aan te kunnen tonen dat je een startbekwame leerkracht bent. De competenties en deeltaken waar je binnen dit thema aan werkt worden in onderstaande overzichten besproken. Overzicht SBL-competenties leerkracht primair onderwijs

SBL-competentie Korte omschrijving 1. Interpersoonlijk competent Leiding geven en zorgen voor een goede sfeer van omgaan met en samenwerking tussen

leerlingen. 2. Pedagogisch competent Zorgen voor een veilige leeromgeving en bevorderen van persoonlijke, sociale en morele

ontwikkeling of: bevorderen van de ontwikkeling tot een zelfstandig en verantwoordelijk persoon.

3. Vakinhoudelijk en didactisch competent

Zorgen voor een krachtige leeromgeving en bevorderen van het leren.

4. Organisatorisch competent Zorgen voor een overzichtelijke, ordelijke en taakgerichte sfeer en structuur in de leeromgeving.

5. Competent in het samenwerken met collega's

Zorgen dat het werk afgestemd is op dat van collega’s; bijdragen aan het goed functioneren van de schoolorganisatie.

6. Competent in samenwerking met de omgeving

In het belang van de leerlingen een relatie onderhouden met ouders, buurt, bedrijven en instellingen.

7. Competent in reflectie en ontwikkeling

Zorgen voor de eigen professionele ontwikkeling en de professionele kwaliteit van de beroepsuitoefening.

Page 14: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

14

In thema 5 werk je aan de volgende competenties: interpersoonlijk, pedagogisch, vakinhoudelijk en didactisch, organisatorisch, omgeving, ontwikkeling en reflectie. Binnen de competenties zijn de deeltaken (vaardigheden/kennis) beschreven waaraan leerdoelen zijn gekoppeld. Deze leerdoelen kan je aantonen middels de verschillende toetsen in dit thema.

2.1.2 Deeltaken en leerdoelen bij thema 5

In onderstaande tabel is een overzicht opgenomen van de leerdoelen zoals ze binnen dit thema gekoppeld zijn aan de beoordelingscriteria.

Beoordeelde leerdoelen: 2.1.2 De elementen uit de sociale psychologie en de communicatietheorie worden toegepast bij het beschrijven van de persoons- en

identiteitsontwikkeling van zichzelf en enkele leerlingen (en medestudenten). Hierbij gaat het om de inclusietheorie (zoals Schultz), ontwikkeling van en in groepen (zoals Lewin), besluitvorming in groepen, behoeftehiërarchie (zoals Maslow), attributie en cognitieve dissonantie (zoals Festinger).

3.1.2 De geroutineerde beheersing van taal en rekenen wordt professioneel ingezet in studie en beroep. Door geroutineerde kennis van en inzicht in taal wordt doelgericht en publieksgericht schriftelijk en mondeling gecommuniceerd.

3.2.2 Door de geroutineerde beheersing van het kerndeel van de kennisbasis wordt de leerstof toegepast in een activerende didactiek (beredeneerd aanbod). Hierbij worden de leerlingen gestimuleerd om de leerstof met een onderzoekende, oplossingsgerichte en gemotiveerde houding te leren en zo de kerndoelen te behalen. Hierbij is aandacht voor de sleutelfunctie van taal (taalbeschouwing) en rekenen (getallen, meten/meetkunde).

3.4.2 Theoretische kennis van de leerstof en de praktische uitwerking hiervan in leerinhouden, onderwijsmethoden, materialen en organisatie wordt gekoppeld aan het werken in onder- of bovenbouw.

3.9.2 Op basis van kennis van het BHV-model (basisstof, herhalingsstof en verrijkingsstof) (verantwoording van onderwijskundige en vakdidactische keuzes) wordt gedifferentieerd en recht gedaan aan de verschillen tussen leerlingen.

3.12.2 De kennis van de didactische leer- en werkvormen wordt gekoppeld aan de psychologische achtergronden en daarmee samenhangende doelstellingen zoals het bevorderen van zelfstandigheid, het versterken van begrip en samenwerken. (beredeneerd aanbod organisatie lessen)

4.2.2 Op basis van de leerdoelen wordt een les ontworpen met accent op leeractiviteiten. In deze leerroute wordt gependeld tussen de componenten: leerstof, leerling en leefwereld. (onderwijskundige keuzes)

6.2.2 Gegeven lessen en leeropbrengsten van de leerlingen worden geanalyseerd en gerelateerd aan het leerdoel van de lesactiviteit om de inhoudelijke en didactische aanpak van het onderwijs te kunnen uitleggen en verantwoorden. (planmatig evalueren en formuleren aanpassingen)

6.3.2 Door het in aanraking komen met verschillende (inter)nationale settings wordt het kritisch bewustzijn vanuit (inter)nationaal perspectief vergroot wat zich vertaalt in een betrokken houding en gedrag. (Maastricht en verkenning eigen regio) (bronnenonderzoek in de fysieke omgeving)

7.2.2 De bekwaamheden in de hoofdfase omvatten allereerst de bekwaamheden beschreven bij de propedeuse. In deze fase wordt systematisch en doelgericht gereflecteerd op meerdere niveaus van denken, voelen, willen verbonden aan eigen overtuiging, identiteit en betrokkenheid. Hierbij worden de kernkwaliteiten en belemmeringen benoemd en hoe daarmee te werken en om te gaan. Deze inzichten worden verbonden aan de opvattingen over de beroepshouding met vragen als: wie ben ik als leraar en welke waarden zijn daarbij belangrijk (beschrijven van de impact

Page 15: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

15

van jouw handelen op omgevingsonderwijs)? Wat leren leerlingen; hoe ervaren leerlingen mijn ZIJN? wat doen, denken, voelen en willen de leerlingen? Hoe ga ik om met diversiteit in leren? (reflectie op de effecten van omgevingsonderwijs op de betrokkenheid van de kinderen en de leerkracht) Dit professionele leren wordt gekoppeld aan de eigen motivatie, leerstijl en leervaardigheden die actief verder ontwikkeld worden (bijdragen van mensen en instanties bij de ontwikkeling van je persoonlijke ontwikkeling). In het geordende en samenhangend bekwaamheidsdossier wordt vanuit deze reflectieve gemotiveerde houding planmatig aan de eigen onderwijsvisie, ontwikkeling en eigen pedagogisch-didactisch handelen gewerkt. Deze reflecties leiden ook tot de bereidheid om de eigen praktijk – in een leergemeenschap- nader te onderzoeken vanuit een open mind, heart en will (feedback van verschillende peers). Belemmerende gedachten, idealen en kwaliteiten (beschrijving van uitbreiding van kwaliteiten en onderbouwing daarvan) worden daarin meegenomen. (kernreflectiemodel van Korthagen, Uimodel)

7.3.2 Onder begeleiding wordt er systematisch en planmatig een onderzoek (Onderzoekscyclus) opgezet en uitgevoerd. De verkregen gegevens (bronnenonderzoek Maastricht en eigen regio) worden overzichtelijk weergegeven en met verschillende analysemethoden verwerkt zodat zinvolle interpretatie mogelijk wordt. De analyse bevat een vergelijking met gelezen literatuur. Op basis hiervan worden conclusies getrokken (ontwerpen en evalueren van omgevingsonderwijs) en aanbevelingen gedaan. De verkregen onderzoeksresultaten worden schriftelijk en mondeling gedeeld met collega’s binnen de basisschool om zo te komen tot kennisvermeerdering. Er wordt systematisch en planmatig sturing gegeven aan het eigen professionele leerproces gekoppeld aan onderzoekthema’s, middels praktijkonderzoek dat handvatten oplevert voor gewenste ontwikkelingen in de eigen groep.

7.4.2 De didactische aanpak (toepassing van de activiteit in Maastricht en omgevingsondewijs in je eigen leerwerkplek) en het handelen wordt op basis van een resultaatgerichte evaluatie (beschrijven van impact van jouw handelen op omgevingsondewijs)van de effecten geanalyseerd en bijgesteld dan wel bevestigd.

Page 16: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

16

2.2 Toetsen

De toetsen binnen dit thema staan op de my.HZ onder vier verschillende toetsmatrijzen. In onderstaand schema zijn ze samengebracht. Voor informatie over de wegingsfactor en de duur van tentamens verwijzen we je naar de toetsmatrijzen op my.HZ onder de diverse cursuscodes en de toetsprogramma’s op https://www.edugroepen.nl/sites/hzpabo/SitePages/Opleidingsdocumenten.aspx

Nr. Cursuscode Toetsvorm Omschrijving Koppeling LD/DT Beoordelaar 1 CU19074 Schriftelijke toets Nederlands taalbeschouwing Ld.3.1.2, Ld.3.2.2, Ld.3.4.2. Henriëtte op den Brouw 2 CU19074 Schriftelijk toets Rekenen Ld.3.1.2, Ld.3.2.2, Ld.3.4.2. Jolanda Audenaerd

3 CU19074 Schriftelijke toets Engels Ld.3.1.2, Ld.3.2.2, Ld.3.4.2. Danou Duifhuizen 4 CU19075 Rapportage / verslag Dossier met zelfbeoordeling

omgevingsonderwijs Ld.3.2.2, Ld.3.4.2, Ld.3.9.2, Ld.3.12.2, Ld.4.2.2, Ld.6.2.2, Ld.6.3.2, Ld7.2.2, Ld.7.3.2

leerteambegeleiders

5 CU19076 portfolio Leren van binnen en van buiten (reflectie) Ld 7.2.2, Ld 7.4.2 leerteambegeleiders 6 CU19077 Eigen invulling HZ personality SLC en Ingrid Snijders

2.3 Bronnen bij de toetsen

Toets Nr.

Toetsvorm + omschrijving Te bestuderen bronnen

1 Meerkeuzevragen Nederlands taalbeschouwing

Taaldidactiek: deel E hoofdstuk 1, 2, 3 Basiskennis Taalonderwijs: hoofdstuk 10 (zie ook www.lesintaal.nl – zoek bij Kennisplatform taalonderwijs het domein taalbeschouwing) My.HZ: De Taalcanon: hoofdstuk 11, 14, 15, 17, 20, 29, 30, 33, 35, 36, 46, 48

2 Open vragen rekenen bovenbouw

Verhoudingen, procenten, breuken en kommagetallen: hoofdstuk 1,2 en 3

3 Eigen vaardigheid in ontwikkelen van een Engelse les.

Praktische Didactiek voor Engels in het Basisonderwijs (2013) Door docent aangereikt materiaal.

4 Dossier integratieopdracht Alle bovenstaande literatuur en literatuur vanuit de verschillende aangeboden vakken en verzamelde literatuur en bronnen.

5 Reflectieverslag Informatie volgt

Page 17: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

17

2.4 Herkansing

Alle herkansingsmomenten zijn opgenomen in het toetsprogramma pabo 2. Dit is te vinden onder de volgende link https://www.edugroepen.nl/sites/hzpabo/SitePages/Opleidingsdocumenten.aspx Indien het een inlevertoets betreft worden er 2 inleverkansen aangemaakt in de documentenbalie. De documentenbalie is bereikbaar via www.hz.nl. 2.5 Digitale leer- en ontwikkelingsmiddelen

Gebruik van Wordpress / Edmodo als digitale klas Binnen dit thema maken we geen gebruik van Wordpress of Edmodo in de lessen. Je bent natuurlijk vrij om binnen het leerteam gebruik te maken van Wordpress / Edmodo of een ander systeem waarmee je de samenwerking meer tijd- en plaatsonafhankelijk kunt maken. Gebruik van documentenbalie Van de toetsen in deze cursus kunnen er twee worden ingeleverd via de documentenbalie op my.hz.nl. Dit zijn de toetsen CU19075 dossier Omgevingsonderwijs en CU19076 reflectieverslag. De inlevermomenten voor deze toetsen zijn geautomatiseerd.

Page 18: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

18

3 Route, begeleiding en inhouden 3.1 Overzicht van contactmomenten / vakgebieden

De cursus is onderverdeeld in verschillende contactmomenten en vakgebieden. In onderstaand overzicht is opgenomen hoeveel lessen er voor de verschillende contactmomenten en vakgebieden staan geroosterd, wie de lessen zal geven en wat men kan verwachten van het soort contactmoment/vakgebied.

Nr. Contactmoment/Vakgebied Aantal lessen

Docent Toelichting contactmoment / vakgebied

1 Leerteam zelfstandig 10 n.v.t. Iedere week 2x90 min. leerteam zelfstandig 2 Leerteam begeleid 5 Divers, zie rooster Iedere week 1x90 min. leerteam begeleid o.l.v. een vaste docent 3 Nederlands 5 Henriëtte op den Brouw Taalbeschouwing 4 Rekenen - wiskunde 5 Jolanda Audenaerd Verhoudingen en procenten 5 Engels 5 Danou Duifhuizen Didactiek en eigen vaardigheid 6 Aardrijkskunde 5 André de Hamer Aardrijkskunde en de schoolomgeving, inclusief verkeersonderwijs 7 Geschiedenis 5 Ferdinand Spinnewijn Geschiedenis en schoolomgeving, inclusief ontwikkeling van

historisch tijdsbesef bij kinderen 8 Natuur & Techniek 5 Walter Ivens Natuur, wetenschap en technologie in de schoolomgeving 9 Onderwijskunde 5 Wouter Vermeule Samenwerken in de groep 10 Onderzoek 5 Carlien Nijdam Oriënteren en richten binnen de onderzoeks- en ontwerpcyclus

Page 19: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

19

4 Rollen en taken Rol Toelichting Studieloopbaancoach (SLC)

Tijdens je opleiding tot een bekwaam leerkracht basisonderwijs gaat het niet alleen om het verwerven van kennis en vaardigheden. Tijdens de opleiding zal zeker ook jouw persoonlijke ontwikkeling centraal staan. De studieloopbaancoach is een docent van de opleiding die je gedurende de eerste twee jaren van de opleiding intensief zal begeleiden gericht op jouw persoonlijke ontwikkeling. In het begin zal je gerichte opdrachten krijgen en naarmate de opleiding vordert zal het initiatief steeds meer bij jou komen te liggen. Kortom: de studieloopbaancoach begeleidt je bij het ontwikkelen van je persoonlijkheid en de wijze waarop je deze kunt inzetten in je toekomstige werk. Je leert je sterke kanten ontdekken, ontwikkelen en toepassen. Heb je naast de bijeenkomsten nog behoefte aan advies, begeleiding of een goed gesprek? Vraag dan je studieloopbaancoach!

Docent Tijdens dit eerste blok zal je kennis maken met een aantal docenten uit de opleiding. Deze docenten hebben allemaal een andere achtergrond en kiezen dus voor een andere invalshoek. De docent geeft les in zijn/haar vak en is beschikbaar voor vragen binnen dit vakgebied. De docent structureert de gelezen theorie en organiseert en stimuleert het uitwisselingen van leerervaringen. Daarnaast zet de docent aan tot verdieping (verder kijken) en helpt bij transfer. Met transfer bedoelen we de constante koppeling tussen theorie en de praktijk (de basisschool). Om een constante pendel tussen theorie en praktijk te kunnen maken is het belangrijk je goed voor te bereiden op iedere les. We vinden het daarom ook erg belangrijk dat je vragen en/of leerwerkplekervaringen deelt in de lessen op de HZ!

Werkplekdocent De werkplekdocent is de leerkracht op de basisschool de juf of meester van jouw leerwerkplek. Van deze werkplekdocent zul je ontzettend veel gaan leren door goed naar hem/haar te kijken, je vragen te stellen en feedback te ontvangen. Samen met de werkplekdocent maak je wekelijks een activiteitenplanning: wat ga je doen, wanneer en met welk doel? Jouw werkplekdocent zal je begeleiden tijdens jouw eerste stappen in het vak van leerkracht. Hij/zij zal antwoord geven op je vragen en feedback geven op jouw gedane activiteiten. Overhandig hem/haar ook deze studentenhandleiding.

Leerteambegeleider Binnen je leerteam zul je gedurende dit blok verschillende opdrachten uitvoeren. De leerteambegeleider zal aanwezig zijn tijdens een aantal leerteambijeenkomsten. Deze begeleider is beschikbaar voor vragen omtrent de gegeven opdrachten.

Student Tot slot…de student dat ben jij! We bieden dit eerste blok een uiteenlopend programma waarin we hopen dat jij geïnspireerd en geprikkeld raakt met een wens uit te groeien tot een fantastische leerkracht basisonderwijs. We verwachten een actieve en onderzoekende houding. Concreet betekent dit dat we je vragen je grondig voor te bereiden op alle lessen zodat we tijdens lesmomenten echt kunnen ingaan op het onderwerp van dat moment middels diverse werkvormen. Natuurlijk verwachten we deze houding ook tijdens je leerwerkplekscholen in het basisonderwijs! Er wordt binnen het HBO onderwijs een groeiende mate van zelfstandigheid van je verwacht. Hier zal je misschien best wel aan moeten wennen: we willen je helpen en ondersteuning bieden maar…het initiatief ligt (grotendeels) bij jou!

Page 20: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

20

5 Studiematerialen en aanbevolen literatuur Titel Druk Auteur ISBN Uitgeverij thema

Taaldidactiek 2e herz. druk

R. Beernink, E. van Koeven en M. Vreman

ISBN 978 90 06 95517 0

Thieme Meulenhoff

Nederlands 1, 2, 3, 4, 5

Basiskennis taalonderwijs H. Huizenga en R. Robbe ISBN 978 90 01 82296 5

Noordhoff Uitgevers

Nederlands 1, 2, 3, 4, 5

Verhoudingen, procenten, breuken en kommagetallen

M. van Zanten en J. van den Bergh ISBN: 978 90 06

95537 8 Thieme Meulenhoff

Rekenen

Praktische didactiek voor Engels in het basisonderwijs

6e druk S. Oskam ISBN 978 90 46 90352 0

Uitgeverij Coutinho Engels

Geowijzer A. Peter en F. Westerveen ISBN 978 90 01 78504 8

Noordhoff Uitgevers

Aardrijkskunde

Geschiedenis & Samenleving C. van der Kooij en M. de Groot-Reuvekamp

ISBN 978 90 01 81530 1

Noordhoff Uitgevers

Geschiedenis

Natuur en Techniek geven. Praktische vakdidactiek voor het basisonderwijs

2e druk H. de Jongh, F. van Bussel en M. Ottenheim

ISBN 978 90 232 5217 7

Koninklijke Van Gorcum

N&T

Ont-moeten, boeiend onderwijs in een lerende school.

J. Jutten ISBN 987 90 813444 1 8

Natuurlijk Leren B.V.

Onderwijskunde

Ontwerpen van onderwijs C. de Munnik en K. Vreugdenhil ISBN 978-90-01-71600 4

Noordhoff Uitgevers bv

Onderwijskunde

Aanbevolen

Verborgen talenten, jeugdliteratuur op de basisschool hs. 12 t/m 15 en 18

P. Mooren, K. Ghonem-Woets, E. van Koeven, J. Kurvers en H. Verschuren

ISBN 978 90 469 0288 2

Uitgeverij Coutinho Jeugdliteratuur & rekenen/zaakvakken/Engels

Praktijkonderzoek in de school C. van der Donk en B. van Lanen ISBN 978 90 469 0513 5

Uitgeverij Coutinho Onderzoek

Hoe bedenk je het?! Creatief denken in het basisonderwijs

J. de Bode en L. Nijman ISBN 978 90 469 0377 3

Uitgeverij Coutinho

Page 21: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

21

6 Inhoud van de lessen per vakgebied 6.1 Nederlands

Nederlands les 1. Taal is overal - taalbeschouwing Ld 3.2.2, Ld 3.4.2 Vóór de les Tijdens de les Na de les Lees artikel op my.HZ: Onderwijs in taalbeschouwing Lees Taalcanon hs. 14 op my.HZ

Doelen: • Je weet wat het einddoel is waar we voor het vak Nederlands naar

toe werken in dit blok en welke (formatieve) tussendoelen er zijn. • Je weet welke domeinen en begrippen uit de Kennisbasis

Nederlandse Taal in deze cursus centraal staan. • Je ontdekt hoe gelaagd taal is en hoe uitdagend het kan zijn om

kinderen dat ook te laten ontdekken. Inhouden: • Leerdoelen en opdrachten van het onderdeel taalbeschouwing

binnen dit thema • Je eigen taalattitude • Vorm, betekenis en functie van taal • Verdelen van kennisbasisbegrippen over leerteams

Verdeel binnen je leerteam de kennisbasisbegrippen en ga uitwerken vanaf nu Geef op je leerwerkplek een methodeles taalbeschouwing (kan in alle weken hierna) Verzamel beelden van ‘taal van de straat-ABC’ en breng minstens één foto mee naar de les

Nederlands les 2 Ld 3.2.2, Ld 3.4.2 Vóór de les Tijdens de les Na de les Lees Taaldidactiek deel E hs. 1 en 2 Lees artikel op my.HZ: Werken met taalfrappanten 2009 Verzamel binnen je leerteam een aantal taalopvallendheden

Doelen: • Je weet hoe je een taalverschijnsel in de klas kunt aanpakken • Je kent de taalbeschouwingsstrategieën • Je ontdekt hoe je de omgeving kunt gebruiken bij taalbeschouwing

Inhouden: • Didactiek bij taalbeschouwing • Methodelessen taalbeschouwing • Omgevingsonderwijs en taalbeschouwing

Bekijk je omgeving met een ‘talige’ blik Verzamel in je leerteam elementen uit de omgeving die bruikbaar zijn voor taalbeschouwingslessen Werk aan de studieopdracht taal is overal Verzamel beelden van ‘taal van de straat-ABC’ en breng minstens één foto mee naar de les

Page 22: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

22

Nederlands les 3 Ld 3.2.2, Ld 3.4.2 Vóór de les Tijdens de les Na de les Lees Taalcanon hs. 20, 29, 30 Bekijk filmpje 1 op my.HZ

Doelen: • Je weet hoe het Nederlands ontstaan is en hoe taal verandert • Je kunt linken leggen tussen taal en andere vakgebieden • Je verzamelt ideeën voor eigen taalbeschouwingslessen

Inhouden: • Carrousel met verschillende opdrachten

Werk aan de studieopdracht taal is overal

Verzamel beelden van ‘taal van de straat-ABC’ en breng minstens één foto mee naar de les

Nederlands les 4

Ld 3.2.2, Ld 3.4.2 Vóór de les Tijdens de les Na de les Lees Taalcanon hs. 33, 35, 36 Lees artikel op my.HZ: De taalles als taallab

Doelen: • Je kent de zes taalniveaus • Je kunt activiteiten bedenken passend bij de taalniveaus • Je hebt nagedacht over talige omgeving

Inhouden: • Opdrachten rondom taalniveaus • Taalomgeving en taal in 3D

Werk aan de studieopdracht taal is overal Verzamel beelden van ‘taal van de straat-ABC’ en breng minstens één foto mee naar de les

Nederlands les 5

Ld 3.2.2, Ld 3.4.2 Vóór de les Tijdens de les Na de les Lees Taalcanon hs. 46, 48, 17 Bekijk filmpje 2 op my.HZ Breng mee je uitgewerkte les taalbeschouwing Noteer vragen over de toetsstof (indien nodig)

Doelen: • Je kent de zes taalniveaus • Je kunt activiteiten bedenken passend bij de taalniveaus • Je evalueert je eigen en andere lessen taalbeschouwing

Inhouden: • Opdrachten rondom taalniveaus • Taalomgeving en taal in 3D • Uitgewerkte lessen bekijken

Werk aan de opdracht taal is overal Lever de uitgewerkte kennisbasisbegrippen in

Page 23: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

23

6.2 Rekenen

Rekenen les 1 Relatienetwerk Ld 3.1.2, Ld 3.2.2, Ld 3.4.2, Ld 3.9.2, Ld 6.2.2, , Ld 7.2.2 Vóór de les Tijdens de les Zelfstandige verwerking Lezen: Artikel absoluut en relatief, een lastig onderscheid (Zie www.paborekenen.nl 1.1.2)

Doelen: • Je kunt uitleggen wat er in de studie en werkplek van je verwacht wordt. • Je kunt uitleggen wat een relatienetwerk is. • Je kunt uitleggen wat het doel is van het verstrengelen van deze 4 leergebieden • Je kent het verschil tussen absoluut en relatief en kunt deze verhoudingsgewijze

vergelijkingen oplossen Inhouden: • Oefening m.b.t doel van verstrengeling • Toelichting module algemeen; opzet deel rekenen • Toelichting literatuur • Toelichting toetsing • Absoluut en relatief vergelijken

Huiswerk: Maken: C- opgaven blz. 12, 13 Lezen: Artikel absoluut en relatief, een lastig onderscheid (Zie www.paborekenen.nl 1.1.2) VPBK blz. 11 - 14

Rekenen les 2 Verhoudingen Ld 3.1.2, Ld 3.2.2, Ld 3.4.2, Ld 3.9.2, Ld 6.2.2, , Ld 7.2.2 Vóór de les Tijdens de les Zelfstandige verwerking Maken en lezen: Zie huiswerk les 1

Doelen: • Je kunt beschrijven wat de Gulden Snede is en wat deze met Fibonacci te maken heeft. • Je kunt het aangeven of een gegeven verhouding kwalitatief of kwantitatief is • Je kunt een voorbeeld geven van een conflictsituatie bij kwalitatieve verhoudingen. • Je kunt het verschil aangeven tussen interne en externe verhoudingen • Je kunt een verhoudingstabel op verschillende manieren toepassen bij verschillende

berekeningen • Je kunt uitleggen wat een evenredige relatie en een niet evenredig verband is.

(definitie van verhouding) • Je eigenvaardigheid met betrekking tot verhoudingen is op het niveau van start-1

kwalificatie • Je kunt een omgevingsles over verhoudingen voorbereiden en uitvoeren Inhouden: • Hoofdstuk 1 • Hoofdstuk 2 – blz. 46 • (Niet) evenredige verbanden • De gulden Snede • Wiskunde taal • Uitleg opdracht Maastricht

Huiswerk: Maken: C- opgaven blz. 16, 17, 22, 23, 24, 30, 31, 36, 39, 40, 46 Lezen: VPBK Hoofdstuk 1, Hoofdstuk 2 - 46

Page 24: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

24

Rekenen les 3 Verhoudingstabel Ld 3.1.2, Ld 3.2.2, Ld 3.4.2, Ld 3.9.2,Ld 4.2.2, Ld 6.2.2, Ld 7.2.2

Vóór de les Tijdens de les Zelfstandige verwerking Uitwerking van studieopdracht 2 rekenen

Doelen: • Je kent de verschillende strategieën voor het gebruik van een verhoudingstabel in de

basisschool en je kunt deze benoemen in een gegeven tabel. • Je kent de opbouw van de leerlijn verhoudingstabellen en kunt voorbeelden noemen

en deze plaatsen in de leerlijn van de basisschool. • Je kent de meest overzichtelijke wijze om opgaven met samengestelde grootheden op

te lossen • Je kunt de leerlijn verhoudingen plaatsen binnen de leerjaren op de basisschool • Je kunt de kerninzichten behorende bij de didactiek van verhoudingen benoemen en

voorzien van een voorbeeld • Je kunt verhoudingsopgaven met schaal oplossen ook als deze over 2 of 3

dimensionale figuren gaan. • Je kunt opgaven op het niveau van groep 8+ oplossen voor het leerdomein

verhoudingen Inhouden: • Hoofdstuk 2 • Verhoudingsgewijs vergelijken • Verhoudingstabel • Modellen • Schaal

Maken: C- opgaven blz. 50, 51, 55, 60, 61, 63, 64 Lezen: VPBK Hoofdstuk 2 Voorbereiden: omgevingsles verhoudingen

Rekenen les 4 Procenten Ld 3.1.2, Ld 3.2.2, Ld 3.4.2, Ld 3.9.2,Ld 4.2.2, Ld 6.2.2, Ld 7.2.2 Vóór de les Tijdens de les Zelfstandige verwerking Methodeonderzoek: Visie op de 1e methodeles procenten. Lees § 3.2.1 (Introductie van procenten in de basisschool). Op welke manier worden in de methode van jouw basisschool de procenten geïntroduceerd? En wat vind jij daar van? Ga op zoek naar de eerste les procenten in de methode van jouw

Doelen: • Je hebt een eigen visie over het introduceren van procenten in het

basisonderwijs en kunt deze met argumenten ondersteunen. • Je kunt het voordeel en het nadeel van een les volgens Guided

Reinvention aangeven en je kunt een opgave (geschikt) maken voor het lesgeven volgens Guided Reinvention.

• Je kunt de eigenschappen van procenten benoemen en uitleggen aan de hand van voorbeelden wat het effect van deze eigenschappen is op het rekenen met procenten.

Huiswerk: Maken: C- opgaven blz. 70, 71, 72, 74, 78, 79 Lezen: VPBK Hoofdstuk 3

Page 25: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

25

basisschool, die zit over het algemeen in groep 7 zo rond de kerst (leerlingenboek en handleiding). Analyseer de les uit jouw methode en bepaal voor welke introductiemanier de methodemakers hebben gekozen Ondersteun je analyse met beelden (scan/kopie/foto) van de procenten introductie les. Wat vind jij van de keuze die ze hebben gemaakt? Als je zelf mocht kiezen voor welke manier van introductie zou jij dan gaan, en waarom voor die manier?

• Je kunt uitleggen waarom redeneren met procenten in het basisonderwijs minstens zo belangrijk is als het oefenen van rekenopgaven met procenten.

• Je kunt uitleggen wat procenten asymmetrie is door het geven van een voorbeeld.

• Je kunt uitleggen waarom schatten in de basisschool vaak wordt geoefend met procenten opgaven.

• Je kent de vier verschillende strategieën voor het berekenen van procenten opgaven en je kunt deze strategieën inzetten voor het berekenen van gegeven sommen, waarbij je bewust kiest voor een bepaalde strategie in combinatie met de moeilijkheidsgraad van de opgave.

• Je kunt alle typen opgaven op het niveau van groep 8+ oplossen voor het leerdomein procenten, gebruik makend van alle 4 de reken strategieën.

Inhouden: • Visie op introductie van procenten op de basisschool • Eigenschappen van procenten • Procentasymmetrie • Reken strategieën om te kunnen rekenen met procenten • Visie op de 1e les procenten in methode basisschool

Rekenen les 5 modellen Ld 3.1.2, Ld 3.2.2, Ld 3.4.2, Ld 3.9.2,Ld 4.2.2, Ld 6.2.2, Ld 7.2.2 Vóór de les Tijdens de les Zelfstandige verwerking Methodeonderzoek: Modellen om te rekenen met procenten (Zie §3.2.3). Welke modellen worden er in de methode van ‘jouw’ basisschool gebruikt binnen het procenten onderwijs en op welke manier worden ze ingezet?

Doelen: • Je kunt uitleggen wat verstrengeling is en opgaven waarin

verstrengeling voorkomt herkennen. • Je kent de modellen die vaak worden gebruikt voor procenten

opgaven en kan aangeven bij welk type sommen welk model moet worden gebruikt en waarom.

Huiswerk: Maken: C- opgaven blz. 82, 83, 87, 88, 92, 93, 95, 96, 98, 99 Lezen: VPBK Hoofdstuk 3

Page 26: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

26

Ga in de methode (leerlingenboek en handleiding) van ‘jouw’ basisschool op zoek naar voorbeelden van de drie genoemde modellen (groep 7 en 8). Probeer van elk model tenminste 1 voorbeeld (scan/kopie/foto) te vinden. Wat vind je van het door de methode gekozen model? Had je in dit geval dezelfde keuze gemaakt of zou je liever met een ander model werken? Zo ja, waar zou je voor kiezen en waarom?

• Je kunt de modellen die in de methode worden gebruikt beschrijven en beoordelen met een duidelijke argumentatie.

• Je kunt het didactisch verschil tussen een strook en een dubbele getallenlijn verwoorden.

• Je kent de twee verschillende soorten tabellen die voor het procenten rekenen worden ingezet en je kunt het didactisch verschil tussen beide verwoorden.

• Je kunt aangeven welk type opgaven, en waarom niet geschikt zijn voor zwakke leerlingen (m.b.t. procenten).

• Je kent ”de leerlijn” procenten en kunt van een bepaalde opgave aangeven welk type het is en waar deze in de leerlijn van de basisschool hoort.

• Je kunt alle typen opgaven op het niveau van groep 8+ oplossen voor het leerdomein procenten, ook gebruik makend van de modellen voor procenten.

Inhouden: • Verstrengeling • Modellen bij procentonderwijs • Toename/afname • Redeneren met procenten

Page 27: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

27

6.3 Engels

Engels les 1 Ld 3.1.1, Ld 3.2.1, Ld 3.7.1, Ld 3.20.1, Ld 3.23.1 Vóór de les Tijdens de les Na de les Volgt later

Engels les 2

Ld 3.1.1, Ld 3.2.1, Ld 3.7.1, Ld 3.20.1, Ld 3.23.1 KBENG 2.4 Vóór de les Tijdens de les Na de les Volgt later •

Engels les 3

Ld 3.1.1, Ld 3.2.1, Ld 3.7.1, Ld 3.20.1, Ld 3.23.1 Vóór de les Tijdens de les Na de les Volgt later

Engels les 4

Ld 3.1.1, Ld 3.2.1, Ld 3.7.1, Ld 3.20.1, Ld 3.23.1 Vóór de les Tijdens de les Na de les Volgt later •

Engels les 5 Ld 3.1.1, Ld 3.2.1, Ld 3.7.1, Ld 3.20.1, Ld 3.23.1 KBENG 1.3 Vóór de les Tijdens de les Na de les Volgt later •

Page 28: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

28

6.4 Aardrijkskunde

Aardrijkskunde les 1 Ld 3.1.1, Ld 3.2.1, Ld 3.7.1, Ld 3.20.1, Ld 3.23.1 Vóór de les Tijdens de les Na de les Inventariseer aanknopingspunten omgeving - aardrijkskundemethode rond je stageschool

Doel: • Zicht krijgen op/verkennen mogelijkheden AK onderwijs in de

omgeving van je leerwerkplek. Inhouden:

• Uitvoeren opdracht O.W.P. • Aan de slag met de Geografische Vierslag: praktische oefening. • Korte presentaie opbrengst opdracht bijeenkomst.

Op leerwerkplek inventariseren en vastleggen mogelijkheden AK onderwijs.

Aardrijkskunde les 2

Ld 3.1.1, Ld 3.2.1, Ld 3.7.1, Ld 3.20.1, Ld 3.23.1 Vóór de les Tijdens de les Na de les Bestudeer Geowijzer hst. 16, Veldwerk. Artikel Naturalis: Zeekleibodem Zeeuws Landschap.

Doelen: • Aardrijkskunde in de praktijk: grondboren in het Zeeuwse landschap

rond de HZ. Ervaren van de zintuigen. • Studenten ervaren zelf de sensatie van het werken in het landschap

rond de HZ en elders.

Inhouden: • Presentatie Archeologische Dienst Walcheren ter plekke. • Zelf aan de slag onder deskundige begeleiding. • Inventariseren opbrengsten.

Inventariseer mogelijkheden praktische oefening grondboren in omgeving leerwerkplek.

Aardrijkskunde les 3

Ld 3.1.1, Ld 3.2.1, Ld 3.7.1, Ld 3.20.1, Ld 3.23.1 Vóór de les Tijdens de les Na de les Bestudeer voor de les : Geowijzer hst 16.1, blz. 334 – 336: Educatieve Spellen.

Doel: • Ontwerpen van een educatief geografisch spel waarbij de

schoolomgeving een rol speelt.

Onderzoeken toepassingsmogelijkheden educatieve spellen op leerwerkplek. Inventariseren aanwezig materiaal op leerwerkplek.

Page 29: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

29

• Inzetten creativiteit om aardrijkskundedoelen in de vorm van een spel te verwezenlijken

Inhouden: • Uitwerken opdracht per leerteam. • Aan de slag met kant en klaar materiaal, uitwisselen ervaringen.

Inzetten eigen ontwerp.

Aardrijkskunde les 4

Ld 3.1.1, Ld 3.2.1, Ld 3.7.1, Ld 3.20.1, Ld 3.23.1 Vóór de les Tijdens de les Na de les Document verkeersonderwijs, wordt eind bijeenkomst 3 uitgedeeld (actueel)

Doelen: • Kennismaken met aspecten van goed verkeersonderwijs, belang en

plaats van verkeersonderwijs. • Inzicht verwerven in sociale redzaamheid. Inhouden: • Ontwikkelen met leerteam vragenlijst betreffende de sociale

redzaamheid van kinderen op je leerwerkplek. • Casus bespreken binnen leerteam Verkeerssituatie. • Sociale Redzaamheid en het jonge kind.

Afnemen interview mentor/directeur leerwerkplek. Format wordt uitgereikt.

Aardrijkskunde les 5

Ld 3.1.1, Ld 3.2.1, Ld 3.7.1, Ld 3.20.1, Ld 3.23.1 Vóór de les Tijdens de les Na de les Document Sociale Redzaamheid: Kind zijn in het verkeer.

• Doelen:

• Aspecten van goed verkeersonderwijs, belang en plaats van verkeersonderwijs.

• Inzicht verwerven in sociale redzaamheid. Inhouden: • Terugkoppeling opbrengsten afgenomen interview binnen leerteam –

plenair. • Opstellen aanbevelingen n.a.v. analyse interviews. • Les Sociale Redzaamheid ontwerpen waarbij de eigen omgeving het

uitgangspunt vormt.

In eindopdracht portfolio thema 5 item Sociale Redzaamheid opnemen. Mogelijkheden worden tijdens deze laatste bijeenkomst besproken.

Page 30: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

30

• Kennismaken div. ondersteunende instanties op gebied Sociale Redzaamheid.

6.5 Geschiedenis

Geschiedenis les 1 Ld 3.1.1, Ld 3.2.1, Ld 3.7.1, Ld 3.20.1, Ld 3.23.1 Vóór de les Tijdens de les Na de les Lees

Doelen: Geschiedenis in de omgeving van de HZ, een casus Inhouden: • Onderzoek naar mogelijkheden van een werkwijze voor GS in de

omgeving van de HZ • Werkwijze toepasbaar in Maastricht en elders?

Werk Ontwerp een manier van werken waarmee je omgevingsonderwijs kunt ontwerpen aan de hand van voorbeelden uit de omgeving van de HZ

Geschiedenis les 2

Ld 3.1.1, Ld 3.2.1, Ld 3.7.1, Ld 3.20.1, Ld 3.23.1 Vóór de les Tijdens de les Na de les Lees

Doelen: Je oriënteert je op je eigen omgeving en op mogelijke aanknopingspunten en ontdekt mogelijke aanknopingspunten met de methodische leerlijnen zoals die in de geschiedenismethodes aan bod komen Inhouden: • Onderzoek naar mogelijkheden voor GS in de omgeving van de

stageschool

Werk Inventariseer aanknopingspunten omgeving - geschiedenismethode rond je stageschool Analyseer de Methode voor geschiedenisonderwijs. Groslijst (tabel) samenstellen, overleg met mentor, werken in tweetallen

Geschiedenis les 3

Ld 3.1.1, Ld 3.2.1, Ld 3.7.1, Ld 3.20.1, Ld 3.23.1 Vóór de les Tijdens de les Na de les Lees Doelen: Werk

Page 31: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

31

Bestudeer voor de les: Geschiedenis & Samenleving, pag. 243 - 257

Je oriënteert je op de ontwikkeling van het historisch tijdsbesef van kinderen, 1 Inhouden: • Biologisch tijdsbesef • Dagelijks tijdsbesef • Historisch tijdsbesef • Historisch bewustzijn • Piaget, Bruner, Vygostsky

Oriënteer je in de theorie over de ontwikkeling van tijdsbesef bij kinderen in de basisschoolleeftijd

Bereid

Verzamel

Geschiedenis les 4

Ld 3.1.1, Ld 3.2.1, Ld 3.7.1, Ld 3.20.1, Ld 3.23.1 Vóór de les Tijdens de les Na de les Lees Bestudeer voor de les: Geschiedenis & Samenleving, pag. 257 - 267

Doelen: Je oriënteert je op de ontwikkeling van het historisch tijdsbesef van kinderen en het gebruik van tijdbalken, 2 Inhouden: • Waarom gebruik je tijdbalken en hoe geef je vorm aan tijdbalken?

Werk Vergelijk de inhoud van de bestudeerde stof met de manier waarop de GS-methode de ontwikkeling van tijdsbesef aanpakt. Heb je tips voor verbetering? Bereid Schaar en lijm meenemen tijdens de les

Geschiedenis les 5

Ld 3.1.1, Ld 3.2.1, Ld 3.7.1, Ld 3.20.1, Ld 3.23.1 Vóór de les Tijdens de les Na de les Lees Bestudeer voor de les: Geschiedenis & Samenleving, pag. 243 – 267

Doelen: Beeldvorming en historisch tijdsbesef in relatie met omgevingsonderwijs. Je ontwikkelt vaardigheden om ook bij omgevingsonderwijs tijdbalken te gebruiken en welke criteria daarvoor gelden Inhouden: • Nut en noodzaak van tijdbalken maar ook de gebrekkigheid daarvan

Werk Aan de slag met tijdbalken in het perspectief van methodes en omgevingsonderwijs.

Page 32: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

32

6.6 Natuur & techniek

Natuur & techniek les 1 Ld 3.1.1, Ld 3.2.1, Ld 3.7.1, Ld 3.20.1, Ld 3.23.1 Vóór de les Tijdens de les Na de les Lees Natuur en techniek geven 3.2 Doorkijkje: Bladeren zoeken .

Doelen: Leren omgaan met en ontwikkelen van waarnemen en ordenen bij de levende natuur. Omgevingsonderwijs vorm geven met behulp van een educatief pad. Inhouden: Waarnemen en ordenen bij planten en dieren Ontwikkelen en werken met zoekkaarten; determineren, Inzet van een educatief pad bij omgevingsonderwijs

Huiswerk: Maak een eigen zoekkaart planten van je eigen woonomgeving Bereid Gebruik § 3.3 van Natuur en techniek geven. Natuur en Techniek geven H. 1.1 en 1.2 Verzamel Verzamel 5 verschillende planten en beschrijf ze op dezelfde wijze als in de les.

Natuur & techniek les 2

Ld 3.1.1, Ld 3.2.1, Ld 3.7.1, Ld 3.20.1, Ld 3.23.1 Vóór de les Tijdens de les Na de les Lees Natuur en techniek geven 5.2. Natuur en Techniek geven H 1.3

Doelen: Inzet van buitenwerk voor inzicht over kringlopen en ecologie. Verkennen van ecosystemen in de eigen omgeving. Verkennen van de mogelijkheden van verhalend Ontwerpen. Inhouden: Onderscheiden van ecosystemen rondom de HZ. Inzet van buitenwerk. Determineren van vogels Verhalend Ontwerpen

Werk Inventariseer welke ecosystemen er rondom de stageschool of woonplaats te vinden zijn. Bereid Maak gebruik van de methode op de leerwerkplek school om een eigen les over kringlopen of ecosystemen rond de school te ontwikkelen Verzamel Voorbeelden van verstoringen van kringlopen.

Page 33: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

33

Natuur & techniek les 3

Ld 3.1.1, Ld 3.2.1, Ld 3.7.1, Ld 3.20.1, Ld 3.23.1 Vóór de les Tijdens de les Na de les Lees: Natuur en techniek geven, paragraaf 4.2

Doelen: Inzicht in het dierenrijk. Inzetten van het vijf-stappenplan voor natuuronderwijs Inhouden: Determineren van braakballen van uilen met behulp van het vijf-stappenplan

Werk Ontwerp zelf een practicum over een concreet materiaal. Formuleer verschillende onderzoekbare vragen bij dit practicum. Bereid Gebruik §4.3 bij het ontwerpen van het practicum. Verzamel Diersoorten in de eigen omgeving vanuit het seizoen herfst.

Lees: Natuur en techniek geven, § 11.2 en 11.3.

Doelen: Inzicht in organisaties die onderwijs ondersteunen en de mogelijkheden daarvan. Koppeling tussen de wereld van de school en de wereld er omheen en de ontwikkeling daarbinnen. Inhouden: Gebruik van educatief materiaal anders dan de methode. Inzet van anderen bij het ontwikkelen van lessen.

Werk Informeer op welke wijze de school gebruik maakt van informatie uit de eigen regio om het lesprogramma te verrijken. Bereid Ontwerp (en geef) een omgevingsles over natuur of techniek in de eigen omgeving. Verzamel Welke educatieve diensten zijn er actief in jouw regio?

Page 34: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

34

Natuur & techniek les 4

Ld 3.1.1, Ld 3.2.1, Ld 3.7.1, Ld 3.20.1, Ld 3.23.1 Vóór de les Tijdens de les Na de les Lees: Natuur en techniek geven, H 8

Doelen: Toepassen van W&T bij omgevingsonderwijs Inhouden: Een voorbeeld van een W&T- les : vliegen of survival

Werk Verzamel uit de omgeving van de basisschool mogelijkheden voor W&T. Bereid Ontwerp (en geef) een W&T- les voor je stageklas. Verzamel Bestudeer in de methode van je stageklas de lessen W&T. Zijn die lessen uitdagend?

Natuur & techniek les 5

Ld 3.1.1, Ld 3.2.1, Ld 3.7.1, Ld 3.20.1, Ld 3.23.1 Vóór de les Tijdens de les Na de les Lees: Bedrijf plus school Informeer jezelf over de mogelijkheden van een bedrijfsbezoek met de basisschool en vraag na of jouw leerwerkplek school ook bedrijfsbezoeken plant met de groepen.

Doelen: Mogelijkheden verkennen van het organiseren van een bedrijfsbezoek Inhouden: Bezoek aan een technisch bedrijf. Het belang van het informeren van en interesse kweken bij jonge kinderen over technische bedrijven in de regio.

Werk Verken de mogelijkheden en bereid een bedrijfsbezoek voor of plan en ontwikkel een gastles binnen je eigen groep.

Page 35: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

35

6.7 Onderwijskunde

Onderwijskunde les 1 Hoe gebruik ik de didactische route om uitdagend (omgevings)onderwijs te ontwerpen? Ld 4.2.2 Op basis van leerdoelen wordt een les ontwerpen met accent op leeractiviteiten. In deze leerroute wordt gependeld tussen de componenten: leerstof, leerling en leefwereld. Vóór de les Tijdens de les Na de les Neem mee: Bekijk: - Instructiefilmpje ‘didactische route’ (zie: my.HZ) - Instructiefilmpje ‘doelen stellen’. - Instructiefilmpje ‘beginsituatie’. Lees: - Ontwerpen van Onderwijs – hoofdstuk 4 (voor schoolvakken ontwerpen).

Doelen: • Je frist je voorkennis m.b.t. de lesvoorbereiding op • Je hebt ideeën voor persoonlijke leerdoelen voor de komende

tijd. • Je kunt aan de slag met de didactische route in combinatie met

het lesvoorbereidingsformulier. Inhouden:

• Coöperatieve werkvorm: om de beurt • Persoonlijke leerdoelen (competenties): kwaliteitenspel + nut

voor kinderen. • Didactische route gericht op omgevingsonderwijs.

Je vult voor minimaal 1 les per stagedag een lesvoorbereiding in. Denk aan een kloppende doelstelling (inhoud-, gedrag- en didactische component), een uitgebreide beginsituatie en de didactische route.

Onderwijskunde les 2 Hoe organiseer ik samenwerkend leren in mijn groep?

Ld 3.12.2 De kennis van de didactische leer- en werkvormen wordt gekoppeld aan de psychologische achtergronden en daarmee samenhangende doelstellingen zoals het bevorderen van zelfstandigheid, het versterken van begrip en samenwerken Vóór de les Tijdens de les Na de les Bekijk: - Verdiep je verder in coöperatief leren m.b.v. Leraar24 (https://www.leraar24.nl/dossier/741/cooperatief-leren#tab=0) Schrijf op waaruit je inspiratie hebt gehaald. Lees:

Doelen: Je kunt de volgende aspecten van samenwerkend leren benoemen:

• Argumenten voor het toepassen van samenwerkend leren in jouw onderwijs (blz. 21 t/m 26).

• Vijf sleutelbegrippen van samenwerkend leren (blz. 31 t/m 39) • Groeperen bij samenwerkend leren: hoe en waarom (blz. 52 en

58). • Regels in de groep (blz. 58 t/m 61) • Taken en rollen (blz. 61 t/m 64)

Page 36: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

36

Neem mee:

Inhouden: • Check in: inspiratie coöperatief leren • Coöperatieve werkvorm: legpuzzel • Theorie: het organiseren van samenwerkend leren.

Onderwijskunde les 3 Hoe kan ik rekening houden met alle verschillen in mijn groep?

Ld 3.9.2 Op basis van kennis van het BHV model (basisstof-herhalingsstof-verrijkingsstof) wordt gedifferentieerd en recht gedaan aan de verschillen tussen leerlingen.Ld 3.1.1, Ld 3.2.1, Ld 3.7.1, Ld 3.20.1, Ld 3.23.1 Vóór de les Tijdens de les Na de les Lees: - Ontwerpen van onderwijs hoofdstuk 10 (ontwerpen van adaptief en passend onderwijs) Bekijk: - Inspiratie voor alle groepen van de basisschool https://www.youtube.com/watch?v=QZIkeX9-kGI

Doelen: • Je kunt voor jezelf omschrijven wat adaptief onderwijs voor jou

betekent. • Je kunt een lesontwerp maken dat past bij verschillende

leervoorkeuren in het thema van de kinderboekenweek. Inhouden:

• Coöperatieve werkvorm: dobbelen • Een inkijkje in adaptief onderwijs • Feedbackronde op meegebrachte lesdoelen/voorbereidingen.

• Les ontwerpen naar leervoorkeuren in het thema van de kinderboekenweek.

Tijdens de les gaan we aan de slag met het voorbereiden van een adaptieve les in het thema van de kinderboekenweek, deze voer je uit in de stageweek.

Onderwijskunde les 4 Waarom is samenwerkend leren belangrijk in de ontwikkeling van kinderen?

Ld 2.1.2 De elementen uit de sociale psychologie en de communicatietheorie worden toegepast bij het beschrijven van de persoons- en identiteitsontwikkeling van zichzelf en enkele leerlingen. Hierbij gaat het om de inclusietheorie (zoals Schultz), ontwikkeling van en in groepen (zoals Lewin), besluitvorming in groepen, behoeftehiërarchie (zoals Maslow), attributie en cognitieve dissonantie (zoals Festinger). Vóór de les Tijdens de les Na de les Bekijk: Lees: Neem mee:

Doelen: • Je kunt de sociaal-emotionele achtergronden van

samenwerkend leren uitleggen. Inhouden:

Page 37: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

37

- Noteer wat momentjes uit de stageweek.

• Coöperatieve werkvorm: hoeken • Evaluatie stageweek

• De achtergronden van samenwerkend leren (hoofdstuk 4) Onderwijskunde les 5 Hoe kan ik ICT doelmatig inzetten in het realiseren van omgevingsonderwijs?

Ld 6.2.2 Gegeven lessen en leeropbrengsten voor leerlingen worden geanalyseerd en gerelateerd aan het leerdoel van de lesactiviteit om de inhoudelijke en didactische aanpak van het onderwijs te kunnen uitleggen en verantwoorden. Vóór de les Tijdens de les Na de les Lees: - Ontwerpen van onderwijs hoofdstuk 5 (aspecten van onderwijs)

Doelen: • Je kunt ICT inzetten in combinatie met omgevingsonderwijs. • Je kunt jouw inhoudelijke en didactische aanpakken uitleggen en

verantwoorden a.d.h.v. de aspecten van onderwijs. Inhouden:

• Coöperatieve werkvorm • Aspecten van onderwijs: een hulpmiddel om te kunnen uitleggen

en verantwoorden. • Inspiratie: ICT en omgevingsonderwijs!

6.8 Onderzoek

Onderzoek les 1 Ld 3.1.1, Ld 3.2.1, Ld 3.7.1, Ld 3.20.1, Ld 3.23.1 Vóór de les Tijdens de les Na de les Oriënteer: Onderzoekende houding, wat is dat eigenlijk? • Zelfscan onderzoekende

houding invullen.

Doelen: Verkennen van de eigen onderzoekende houding en daaraan acties koppelen. De centrale opdracht verkennen. Voorbeeld vanuit een onderzoeksopdracht lectoraat inbrengen. Inhouden: • Wat speelt er in de eigen regio wat gebruikt kan worden voor

omgevingsonderwijs?

Huiswerk: Verzamel ten minste vier bronnen die bruikbaar zijn met informatie over actuele onderwerpen in de regio. Schriftelijke en mondelinge is mogelijk.

Onderzoek les 2

Ld 3.1.1, Ld 3.2.1, Ld 3.7.1, Ld 3.20.1, Ld 3.23.1

Page 38: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

38

Vóór de les Tijdens de les Na de les Oriënteer: Welke bronnen zijn er beschikbaar in de eigen regio of vanuit een thema?

Doelen: Weten waar bronnen te vinden zijn en kunnen selecteren op bruikbaarheid. Bronnengebruik in voorbeeldonderzoek bestuderen. Inhouden: • Mindmap maken over de eigen regio vanuit de verschillende

bronnen. • Mindmap bronnen in voorbeeldonderzoek.

Huiswerk: Verder vormgeven van de mindmap over de regio.

Onderzoek les 3

Ld 3.1.1, Ld 3.2.1, Ld 3.7.1, Ld 3.20.1, Ld 3.23.1 Vóór de les Tijdens de les Na de les Oriënteer: Welke bronnen zijn bruikbaar voor omgevingsonderwijs voor de eigen regio? Wat is het onderzoeksdoel bij je lessen omgevingsonderwijs?

Doelen: Weten hoe en welke specifieke bronnen bruikbaar zijn voor het beantwoorden van eigen onderzoeksvragen. Oriënteren op een praktijkprobleem in de eigen regio en vanuit voorbeeldonderzoek. Inhouden: • Verkennen van een regio met behulp van schriftelijke bronnen. • Inzetten van verschillende technieken om op zoek te gaan naar een

praktijkprobleem (§ 3.1, 3.2, 3.3 Praktijkonderzoek in de school) • Voorbeeldonderzoek analyseren.

Huiswerk: Oriënteer je op de eigen regio met behulp van verschillende bronnen. Maak hier een overzicht van. Gebruik de bronnen om verder inhoud te geven aan het ‘praktijkprobleem’ eigen regio. Mogelijkheden verkennen voor inhoud geven aan voorbeeldonderzoek,

Onderzoek les 4

Ld 3.1.1, Ld 3.2.1, Ld 3.7.1, Ld 3.20.1, Ld 3.23.1 Vóór de les Tijdens de les Na de les Oriënteer: Welke onderzoeksvragen zijn er mogelijk binnen de het bronnenonderzoek van de eigen regio?

Doelen: Inzicht in onderzoeksdoelen. Inzicht in onderzoeksvragen. Inhouden: • Omzetten van onderzoeksdoelen in onderzoeksvragen en

onderzoeksvragen opsplitsen in deelvragen. • Voorbeeldonderzoek aanvullen vanuit eigen waarnemingen en

gegevens.

Werk Bepalen van onderzoeksdoelen binnen de eigen regio voor de lessen in de eigen groep. Mogelijkheden verkennen voor inhoud geven aan voorbeeldonderzoek,

Page 39: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

39

Onderzoek les 5 Ld 3.1.1, Ld 3.2.1, Ld 3.7.1, Ld 3.20.1, Ld 3.23.1 Vóór de les Tijdens de les Na de les Oriënteer: Welke omgevingsonderwijslessen in de eigen regio gekoppeld aan deelvragen binnen het onderzoek zijn er ontwikkeld?

Doelen: Bepalen op welke wijze de onderzoeksvragen tot stand zijn gekomen en deze verder uitwerken. Verdieping van voorbeeldonderzoek. Inhouden: • Formuleren en controleren van onderzoeksvragen. • Koppelen van lesinhouden aan deelvragen. • Gegevens van voorbeeldonderzoek inbrengen en verwerken.

Huiswerk Zet de onderzoeksvragen om in bruikbare inhouden voor lessen in je leerwerkplekklas. Voorbeeldonderzoek aanvullen en plannen.

6.9 Maastricht

Excursie Maastricht (Onder voorbehoud van veranderingen) Woensdag 5-9-2018 Donderdag 6-9-2018 Vrijdag 7-9-2018 Hoe kan een lessenserie (AK, GS, N&T, Ned, Rek, Eng) in Maastricht er uit zien? Ld 3.4.2, Ld 4.2.2, Ld 6.3.2, Ld 7.3.2. 13.30 uur Verzamelen in Stayokay Maastricht

8.00 uur Ontbijt in Stayokay

8.00 uur Ontbijt en kamers opruimen

14.00 uur Verkennen Maastricht per leerteam

9.00 uur Leerteams zijn opgesplitst in verschillende vakinhoudelijke onderwerpen en gaan naar specifieke excursies

9.00uur Start presentaties in twee zalen

17.30 uur Verzamelen in Stayokay

12.30 uur lunch

11.00 uur Uitwisseling over de presentaties en reflectie.

18.00 uur Gezamenlijk eten in Stayokay

13.00 uur Overleg in de leerteams. Integratie van de verschillende vakken in de lessenserie.

12.00 uur Lunch

19.00 uur Uitwisselen in de leerteams omtrent onderzoeksvraag Maastricht. Mogelijkheden lessenserie bovenbouw.

15.00 uur Vrije tijd om Maastricht in te gaan

13.00 uur vertrek naar huis

21.00 uur Spelletjes in het park of binnen, avondprogramma

18.00 uur Gezamenlijke maaltijd

Page 40: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

40

20.00 uur Presentatie voorbereiden

7 Opdrachten 7.1 Studieopdrachten overzicht Alle studieopdrachten behoren tot de formatieve toetsen. Dat betekent dat de studieopdrachten een voorbereiding op de summatieve toets zijn. Door deze opdrachten goed uit te voeren, zal de kans op succes bij het uitvoeren van je werkplekopdrachten en de summatieve toetsen groter zijn. Voor deze toetsen krijg je geen cijfer. Per studieopdracht zijn er beoordelingscriteria uitgewerkt. Soms betreft dit alle actieve deelname, aanwezigheid van bepaalde onderdelen of een formatieve beoordeling. Deze beoordelingen geven jou als student een beeld van je ontwikkeling op dat moment en inzicht in je studiehouding.

Titel Studieopdracht 1 Nederlands: Taal is overal Achtergrond Taal is overal, zelfs als je denkt dat er geen taal te ontdekken valt in een omgeving. In deze opdracht ontdek je dat zelf en

maak je kinderen enthousiast om dat ook te gaan ontdekken. Opdracht Voor in de les: we zoeken met de klas naar letters en cijfers in de omgeving en maken een verzameling.

Voor op de leerwerkplek: Ga in de taalmethode na welke lessen onder het domein taalbeschouwing vallen. Kies een les om uit te voeren in de groep, al dan niet aangevuld/aangepast (bijv. met voorbeelden uit media, foto’s uit omgeving, teksten of gedichten…). Bedenk of de les vooral toetsend of meer taalontwikkelend is (maak gebruik van het artikel Onderwijs in taalbeschouwing). Leg je bevindingen vast en bespreek en vergelijk in je leerteam. Kies daarnaast een taalonderwerp van de lijst (zie my.HZ) en onderzoek hoe je dit tegenkomt in de omgeving/het dagelijks leven. Het kan ook andersom: je ziet iets in je omgeving waarover je een taalbeschouwingsles zou willen geven en zoekt in de lijst welk taalonderwerp je daaraan kunt koppelen. Je verzamelt voorbeelden (foto’s, filmpjes, teksten, materialen, producten…) en ontwerpt hiermee een les voor jouw groep. Werk samen met je leerteam, je kunt ook vanuit de regio taalelementen kiezen en samen lessen ontwerpen. Zorg in ieder geval dat je jouw idee deelt met je team en dat je van ten minste twee medestudenten feedback ontvangt op je lesontwerp. Voer de les uit in je groep en vraag feedback van je mentor. Je kunt zo’n les als ‘taalles’ geven, maar je kunt ook combinaties maken met de andere vakken in dit thema bij de overkoepelende opdracht (en daarbuiten: muziek, beeldende vorming, … ).

Leerdoelen Ld3.1.2, Ld3.2.2, Ld3.4.2 Studielast 4 Voorschriften aanpak In les 5 breng je je zelfontworpen les mee.

Page 41: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

41

Voorschriften vorm • Je kiest een eigen manier van verslaglegging. • Je werkt volgens de beschreven stappen. • Er is sprake van een creatieve en heldere uitwerking van de opdracht. • Er is sprake van een meer taalontwikkelende ontworpen activiteit.

Titel Studieopdracht 3 Rekenen: Methodeonderzoek modellen Achtergrond Deze opdracht vormt een verdere verdieping op de leerlijnen voortgezet rekenen in de bovenbouw domein procenten Opdracht In de lessen rekendidactiek worden de leerlijnen voortgezet rekenen verhoudingen en procenten toegelicht. In de

methodes van de basisschool komen deze leerlijnen terug. Herken je de leerlijnen in de rekenmethodes? (3.2.1 VPBK) Kijk in de gebruikte rekenmethode van de basisschool en geef antwoord op de volgende vragen: Modellen

Titel Studieopdracht 2 Rekenen: Methodeonderzoek procenten Achtergrond Deze opdracht vormt een verdere verdieping op de leerlijnen voortgezet rekenen in de bovenbouw domein procenten Opdracht In de lessen rekendidactiek worden de leerlijnen voortgezet rekenen procenten toegelicht. In de methodes van de

basisschool komen deze leerlijnen terug. Herken je de leerlijnen in de rekenmethodes? (3.2.1 VPBK) Kijk in de gebruikte rekenmethode van de basisschool en geef antwoord op de volgende vragen: Procenten Ga op zoek naar de eerste les procenten in de methode van jouw basisschool, die zit over het algemeen in groep 7 zo rond de kerst (leerlingenboek en handleiding). Analyseer de les uit jouw methode en bepaal voor welke introductiemanier de methodemakers hebben gekozen Ondersteun je analyse met beelden (scan/kopie/foto) van de procenten introductie les. Wat vind jij van de keuze die ze hebben gemaakt? Als je zelf mocht kiezen voor welke manier van introductie zou jij dan gaan, en waarom voor die manier? •

Leerdoelen studielast 3 Voorschriften aanpak In les 4 neem je de uitwerking mee naar de les. Voorschriften vorm • Je kiest een eigen manier van verslaglegging

• Er wordt antwoord gegeven op de beschreven vragen. • Er is sprake van een creatieve en heldere uitwerking van de vraagstelling.

Page 42: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

42

Welke modellen worden er in de methode van ‘jouw’ basisschool gebruikt binnen het procenten onderwijs en op welke manier worden ze ingezet? Ga in de methode (leerlingenboek en handleiding) van ‘jouw’ basisschool op zoek naar voorbeelden van de drie genoemde modellen (groep 7 en 8). Probeer van elk model tenminste 1 voorbeeld (scan/kopie/foto) te vinden. Wat vind je van het door de methode gekozen model? Had je in dit geval dezelfde keuze gemaakt of zou je liever met een ander model werken? Zo ja, waar zou je voor kiezen en waarom?

Leerdoelen studielast 3 Voorschriften aanpak In les 5 neem je de uitwerking mee naar de les. Voorschriften vorm • Je kiest een eigen manier van verslaglegging

• Er wordt antwoord gegeven op de beschreven vragen. • Er is sprake van een creatieve en heldere uitwerking van de vraagstelling.

Titel Studieopdracht 4 aardrijkskunde Achtergrond Informatie volgt Opdracht Leerdoelen Studielast Voorschriften aanpak Voorschriften vorm

Titel Studieopdracht 5 geschiedenis Achtergrond - Hoe geef je omgevingsonderwijs bij geschiedenis vorm?

- Is het noodzakelijk om aan historisch tijdsbesef bij kinderen te werken? In het onderwijs wordt hier vaak weinig aandacht aan besteed.

Opdracht - Ontwikkel minstens één les omgevingsonderwijs waarin geschiedenis een bepalende rol speelt Is het noodzakelijk om aan historisch tijdsbesef bij kinderen te werken? In het onderwijs wordt hier vaak weinig aandacht aan besteed.

Page 43: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

43

- Oriënteer je op de inhoud van de theorie over tijdsbesef met de manier waarop je mentor en de geschiedenismethode de ontwikkeling van tijdsbesef bij kinderen van jouw stagegroep aanpakt. Zie je overeenkomsten/verschillen? Heb je tips voor verbetering?

In les 5 van geschiedenis neem je de uitkomsten van deze opdracht mee. Leerdoelen Je krijgt zicht op de ontwikkeling van tijdsbesef en hoe daarmee in de praktijk gewerkt wordt Studielast 3 Voorschriften aanpak Je legt relaties tussen theorie en praktijk Voorschriften vorm Verwerk deze opdracht in je dossier van dit thema

• Er wordt antwoord gegeven op de hierboven gestelde vragen • Er is sprake van een scherp geformuleerde uitwerking van de vragen over de ontwikkeling van historisch tijdsbesef

Titel Studieopdracht 6 natuur & techniek Achtergrond Didactische en pedagogische materiaal en werkvormen bij N&T verfijnen Opdracht In de lessen komen verschillende didactische en pedagogische werkvormen aan bod, zoals 5-stappenplan, buitenwerk,

zoekkaarten. Deze werkvormen bespreek en verfijn je in je leerteam. Leerdoelen Ontwikkelen en reflecteren op materiaal en werkvormen binnen N&T Studielast Voorschriften aanpak Kies per groep een werkvorm uit.

Eerst kan het gaan om zelf ontworpen materiaal, de zoekkaart, deze vergelijk je met elkaar en breid je het verder uit. Tweede is de reflectie op een gehanteerde werkvorm tijdens de stage. Hoe was het voorbereid, hoe verliep het inhoudelijk en pedagogisch. Welke aanpassingen zijn er mogelijk.

Voorschriften vorm Verwerkingen van de aanpassingen noteren en eventueel een aangepaste les voorbereiden.

Titel Studieopdracht 7 Engels Achtergrond Informatie volgt Opdracht Leerdoelen Studielast Voorschriften aanpak Voorschriften vorm

Page 44: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

44

7.2 Werkplekopdrachten overzicht en inhoud

Plaats al je werkplekopdrachten in je dossier. Onderstaand overzicht dient direct als werkplekkaart waarop je de uitvoeringsdatum noteert. Houd er rekening mee dat je werkplekbegeleider tijdens een werkplekbezoek kan vragen om inzicht te geven in je vorderingen m.b.t. uitvoering en kwaliteit van uitvoering. Vraag je mentor om een formatieve beoordeling te geven met behulp van het WPA. Deze werkplekopdrachten vormen de basis om je te ontwikkelen in omgevingsonderwijs en kun je aanvullen met allerhande lesactiviteiten om omgevingsonderwijs verder te ontdekken, vorm te geven en te organiseren. De opdrachten zijn gericht op de verschillende vakgebieden. Probeer bij het ontwerpen van de werkplekopdrachten ook vakoverstijgend te werken. Hierbij kan het accent op een vakgebied liggen, maar er zijn vaak raakvlakken met andere vakgebieden in het ontwerp. 7.2.1 Overzicht

Nr. Vakgebied Soort Titel Uitvoeringsdatum Summatieve beoordeling

1 Integratieopdracht Onderwijsactiviteit omgevingsonderwijs Nee 2 Nederlands Lesactiviteit Taalbeschouwingsactiviteit uit methode en

zelf ontwikkeld (zie studieopdracht Ned.) Vanaf start thema 5, minimaal 2x

Ja

3 Rekenen Lesactiviteit Methodeles rekenen (verhoudingen/procenten)

Vanaf lesweek 3 Minimaal 2x

Ja

4 Engels Lesactiviteit Volgt. Vanaf de start thema 5, minimaal 2x

Ja

5 Aardrijkskunde Lesactiviteit Omgevingslessen AK, eventueel met behulp van de gebruikte methode in de school.

Vanaf de start thema 5, minimaal 2x.

Ja

6 Geschiedenis Lesactiviteit Omgevingslessen GS, eventueel in relatie met de methodische leerlijnplaats. In de lessen is aandacht besteed aan de ontwikkeling van historisch tijdsbesef bij kinderen.

Vanaf de start thema 5, minimaal 2x.

Ja

7 Natuur & techniek Lesactiviteit Omgevingslessen N&T, eventueel met behulp van de gebruikte methode in de school.

Vanaf de start thema 5, minimaal 2x.

Ja

Page 45: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

45

7.2.2 Inhoud

Hier gaat het dus om in de uitvoering:

- In je leerteam ontwikkel je per persoon minimaal twee activiteiten omgevingsonderwijs - met het hele leerteam voer je alle ontwikkelde activiteiten uit - per vak geef je sowieso één les uit de methode/met behulp van de methode/zelf ontworpen (zie 7.2.1) - daarnaast voer je dus de activiteiten uit die je met het leerteam ontwikkeld hebt kortom: dit resulteert in individuele uitvoering van (minimaal) twee activiteiten omgevingsonderwijs zoals ontwikkeld met het leerteam en (minimaal) één (methode)les per vak.

Werkplekopdracht Omgevingsonderwijs Vakgebied Integratie Soort Onderwijsactiviteit 1. Opdracht Omgevingsonderwijs

- in overleg met je leerteam en je mentor oriënteer je je op een onderzoeksgebied, uit de schoolomgeving en de regio, dat geschikt is als lesstof voor jouw klas;

- formuleer binnen je leerteam en in overleg met je mentor een onderwerp voor de lessen omgevingsonderwijs. - je ontwerpt lessen: voor AK, GS, N&T en eventueel vanuit taal (Ned. & Eng.) en rekenen of overkoepelend vanuit verschillende vakken,

waarbij steeds de schoolomgeving uitgangspunt is. Per persoon ontwikkel je minimaal twee lesactiviteiten, zodat je in het leerteam een mooie verzameling omgevingsonderwijsactiviteiten hebt;

- je geeft de lessen omgevingsonderwijs (zorg dat je met het leerteam alle ontwikkelde activiteiten uitvoert) en individueel neem je per vak (AK, GS, N&T) minimaal één (model)les op in je verslag;

- je evalueert de gegeven lessen op inhoud, didactische en pedagogische aspecten; - je reflecteert op de ontwikkeling en uitvoering van de lessen en het effect van kinderen daarom.

Je plaatst je verslag pas op de documentenbalie als het volledig afgerond is. 2. Relatie competenties, deeltaken en leerdoelen Ld. 6.2.2, 6.3.1, Ld 7.2.2, 7.3.2 3. Criteria Je maakt gebruik van de omgeving van de kinderen om inhoud te geven aan je onderwijs. Je kunt reflecteren op de ontwikkeling van kinderen vanuit didactisch- en pedagogisch oogpunt door het gebruik van de methode te vergelijken met het inzetten van de omgeving bij het onderwijs..

Page 46: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

46

Hier gaat het dus om in de uitvoering:

- In je leerteam ontwikkel je per persoon minimaal twee activiteiten omgevingsonderwijs - met het hele leerteam voer je alle ontwikkelde activiteiten uit - per vak geef je sowieso één les uit de methode/met behulp van de methode/zelf ontworpen - daarnaast voer je dus de activiteiten uit die je met het leerteam ontwikkeld hebt kortom: dit resulteert in individuele uitvoering van (minimaal) twee activiteiten omgevingsonderwijs zoals ontwikkeld met het leerteam en (minimaal) één (methode)les per vak.

Werkplekopdracht Omgevingsonderwijs Vakgebied Integratie Soort Onderwijsactiviteit 4. Opdracht Omgevingsonderwijs

- in overleg met je leerteam en je mentor oriënteer je je op een onderzoeksgebied, uit de schoolomgeving en de regio, dat geschikt is als lesstof voor jouw klas;

- formuleer binnen je leerteam en in overleg met je mentor een onderwerp voor de lessen omgevingsonderwijs. - je ontwerpt lessen: voor AK, GS, N&T en eventueel vanuit taal (Ned. & Eng.) en rekenen of overkoepelend vanuit verschillende vakken,

waarbij steeds de schoolomgeving uitgangspunt is. Per persoon ontwikkel je minimaal twee lesactiviteiten, zodat je in het leerteam een mooie verzameling omgevingsonderwijsactiviteiten hebt;

- je geeft de lessen omgevingsonderwijs (zorg dat je met het leerteam alle ontwikkelde activiteiten uitvoert) en individueel neem je per vak (AK, GS, N&T) minimaal één (model)les op in je verslag;

- je evalueert de gegeven lessen op inhoud, didactische en pedagogische aspecten; - je reflecteert op de ontwikkeling en uitvoering van de lessen en het effect van kinderen daarom.

Je plaatst je verslag pas op de documentenbalie als het volledig afgerond is. 5. Relatie competenties, deeltaken en leerdoelen Ld. 6.2.2, 6.3.1, Ld 7.2.2, 7.3.2 6. Criteria Je maakt gebruik van de omgeving van de kinderen om inhoud te geven aan je onderwijs. Je kunt reflecteren op de ontwikkeling van kinderen vanuit didactisch- en pedagogisch oogpunt door het gebruik van de methode te vergelijken met het inzetten van de omgeving bij het onderwijs..

Werkplekopdracht Rekenen

Page 47: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

47

Vakgebied Rekenen Soort Lesactiviteit Contextvariabelen Inhoud Verzorg een rekenles volgens de handleiding van de rekenmethode Pedagogisch/ Didactische aanpak

Verzorg een rekenles volgens de handleiding van de rekenmethode en de opgedane kennis (pabo-1 en 2)

Leeromgeving werkplekgroep Groepsgrootte en - samenstelling

Hele groep

Duur 30-45 min Verantwoordelijkheid student Opdracht • Verzorg een rekenles volgens de handleiding van de rekenmethode. • Kies lessen die gaan over verhoudingen en procenten. Vaak is dit slechts een onderdeel van de les en worden er ook andere rekenonderwerpen

behandeld. Geef in dat geval de volledige les. • Doe dit met een grote groep van 10-30 kinderen of de hele klas, afhankelijk van de organisatiemogelijkheden in je groep. Als je mentor met

niveaugroepen werkt, geef dan les aan één niveaugroep: de gemiddelde leerlingen, mits die groep uit meer dan 10 leerlingen bestaat. • Gebruik de handleiding en geef de les zoals deze in de handleiding staat, tenzij de mentor anders aangeeft. Blader ook enkele lessen terug om te kijken

wat de kinderen al geleerd hebben over het onderwerp, en op welke manier. • Kijk het werk van de kinderen na afloop van de les ook na. • Bekijk dus ruim van te voren wanneer er (onderdelen van) lessen over verhoudingen en procenten aan de beurt zijn. • Deze opdracht herhaal je tot onderstaande criteria (ruim) voldoende zijn (minstens 2 keer). • Neem één van jouw ‘modellessen’ rekenen op in je verslag

1. Relatie competenties, deeltaken en leerdoelen Criteria Voorbereiding: 1. beschrijft vragen of sommen die de voorkennis activeren; 2. beschrijft bij de te maken sommen de gewenste oplossing of oplossingsstrategie; 3. heeft materialen klaarliggen; Uitvoering: BOEIEND 4. vertelt de leerlingen welke vaardigheid geoefend gaat worden en stelt na de activiteit met de kinderen vast of de vaardigheid voldoende beheerst wordt; 5. daagt kinderen uit om mee te denken over mogelijke oplossingen;

Page 48: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

48

6. geeft voldoende ruimte voor het inoefenen van de sommen; 7. ondersteunt het denken van leerlingen door gebruik te maken van didactisch materiaal, modellen of schema’s zoals dit in de methode gebruikt wordt; 8. sluit qua rekenstrategieën aan bij hoe de kinderen het geleerd hebben in de methode; 9. er zit vaart in de oefening; Reflectie: 2. kan in samenspraak met de mentor evalueren of de voorbereiding en de uitvoering van de les voldoet aan bovenstaande criteria - theorie, boeiend

onderwijs Identiek aan criteria WPA Kt-fase

Werkplekopdracht Engels Vakgebied Engels Soort Lesactiviteit Contextvariabelen volgt Inhoud • methodeles of eigen ontwikkelde les Engels Pedagogisch/ Didactische aanpak

• Verzorg een methodeles Engels aan de hele groep of: …

Leeromgeving • Groepsgrootte en - samenstelling

• Hele groep

Duur • 30-45 minuten Verantwoordelijkheid • Student 3. Opdracht

Geef een les Engels waarin je de omgeving betrekt (toeristen, kreten op straat/ in de winkelstraat, in de media) of …

4. Relatie competenties, deeltaken en leerdoelen Vanuit de eigen of vreemde omgeving van de kinderen te stimuleren Engels te gebruiken als communicatiemiddel. 5. Criteria Identiek aan criteria WPA Kt-fase

Page 49: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

49

7.3 Eindopdracht

In de eindopdracht komen de studieopdrachten en de werkplekopdrachten samen en door middel van reflectie op je beroepsproducten geef je in een zelfbeoordeling aan wat je geleerd hebt en hoe. Verdieping volgt in de begeleide leerteambijeenkomsten.

Dossier met zelfbeoordeling Omgevingsonderwijs (CU19075 en CU19076) Leerdoelen: Ld.1.1.2, Ld.3.2.2, Ld.3.4.2, Ld.3.9.2, Ld.3.12.2, Ld.4.2.2, Ld.6.2.2, Ld.6.3.2, Ld7.2.2, Ld.7.3.2. Aspecten daarin zijn: Reflectie per onderdeel (feedback van verschillende actoren (leerteam, mentor/oids, externen, docenten, ouderejaars, …), opdrachten, …)

Transfer – wat ga je nu met deze kennis en vaardigheden doen (onderwijskundig en vakdidactisch)?

Via kernreflectie (ui of spiraal) evalueren op ontwikkelproces. Kort houden, dit geldt als zelfbeoordeling In dossier laat je de achterliggende info zien, evt. via hyperlinks

Je dossier bestaat uit een collectief gedeelte van het leerteam en de verslaglegging van je individuele inbreng op basis van onderstaande vragen die in je evaluatie worden beantwoord:

- Hoe ervaar ik een omgeving en leer ik een omgeving kennen? - Hoe vertaal ik dat naar kinderen/onderwijs? - Hoe geef ik les vanuit mijn regio, hoe zet ik de didactische route in? - Hoe leren kinderen/hoe ervaren ze dit leren? - In hoeverre heb ik ervaringen en theorieën uit thema 1 t/m 4 ingezet? - Welke bronnen heb ik gebruikt en op welke manier? (APA-notatie) - Wat ga je met deze kennis en vaardigheden met betrekking tot omgevingsonderwijs doen (onderwijskundig en vakdidactisch)?

De bovenstaande vragen zijn verwerkt in de criteria van het beoordelingsmodel in bijlage 1

Page 50: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

50

Bijlage 1

Beroepsproduct: thema 5 Ontdek de wereld rondom de school CU19075 en 19076 Vanuit het proces rondom omgevingsonderwijs verzamel je verschillende producten en feedback waarmee je je dossier vormgeeft. In het dossier maak je onderscheid tussen leerteaminbreng en individuele inbreng.

Aan de hand van dit dossier schrijf je een zelfbeoordeling waarin je reflecteert op je eigen ontwikkeling. Dit doe je met behulp van de beoordelingscriteria zoals die vermeld staan in het beoordelingsmodel. Bekijk dit model goed om na te gaan wat er zoal in het dossier zit.

Een student uit een ander leerteam beoordeelt jouw dossier en zelfbeoordeling ook en geeft feedback. Je levert het geheel (zelfbeoordeling en dossier) in op de documentenbalie.

Nr. Cursuscode Toetsvorm Omschrijving Beoordelaar 4 CU19075 Verslag Dossier (Geïntegreerde themaopdracht) Leerteambegeleiders

Naam: Klas:

Leerteam:

a. Beoordelingseisen algemene structuur en taalgebruik Samenhang, zinsconstructie en taalgebruik Leerdoelen Nee / Ja

1. Er is sprake van een correcte toepassing van de regels op het gebied van spelling, grammatica en interpunctie.

2. Zinnen zijn helder geformuleerd (korte zinnen, afwisselende zinslengte, duidelijke formuleringen). 3. Er is samenhang tussen de zinnen. 4. Er is samenhang tussen de alinea’s.

Vormvoorschriften Nee /Ja 5. Er is een inhoudsopgave, paginanummering en heldere lay-out. 6. Titel van het verslag en paragraaftitels geven duidelijk aan waar het over gaat. 7. Toegevoegd beeldmateriaal is passend en functioneel. 8. Bronvermelding gebeurt m.b.v. APA-normen

Eisen met betrekking tot reflectie en samenwerking Nee / Ja 9. In het dossier is een overzicht opgenomen van mensen/instanties die hebben bijgedragen aan de

totstandkoming van het dossier.

10 In het dossier is een ingevuld werkplekoverzicht (hoofdstuk 7.2.1) met uitgevoerde opdrachten toegevoegd.

Page 51: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

51

11 Jullie beschrijven wat de impact is geweest van de activiteiten in Maastricht op het ‘ontdekken van de wereld rondom je heen’, het verwonderen en verkennen in de onderzoekscyclus. Ld 7.3.2

12 In het dossier wordt duidelijk gemaakt wat de bijdrage van deze mensen/instanties is geweest voor de ontwikkeling van de lessen omgevingsonderwijs. Ld 7.3.2

b. Beoordelingseisen individueel dossier (CU19075) 1 2 3 13 Je hebt relevante mogelijkheden voor omgevingsonderwijs in jouw regio geïnventariseerd. Ld 6.3.2 14 Je hebt de inhoud van het thema verkend door middel van bronnenonderzoek en toont het gebruik van deze

bronnen aan in je lessenserie. Ld 6.3.2, Ld7.3.2

15 Je beschrijft de keuze van het thema en onderbouwt deze met argumenten die voortkomen uit een oriëntatie op de werkplek en uit de theorie. Ld 3.4.2,

16 Je maakt in de uitwerking van het thema een beredeneerde keuze voor inhoud, vormgeving en organisatie van je lessen.

Ld 3.2.2, Ld3.4.2, Ld3.12.2

17 Je verantwoordt jouw onderwijskundige en vakdidactische keuzes. (eisen, opbouw, aanpak, verdeling leerstof, keuze van werkvormen)

Ld 3.2.2, Ld3.9.2, Ld3.12.2 Ld4.2.2

18 Je relateert jouw vakdidactische keuzes aan (methodische) leerlijnen. Ld3.4.2, Ld3.9.2, Ld4.2.2

19 Je hebt alle lessen die op de werkplek zijn uitgeprobeerd planmatig geëvalueerd en vervolgens aanpassingen geformuleerd en toegepast. Dit wordt zichtbaar in één overall reflectie van de uitgevoerde lessen. Ld 6.2.2

Page 52: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

52

Nr. Cursuscode Toetsvorm Omschrijving Beoordelaar 5 CU19076 portfolio Leren van binnen en van buiten (reflectie) SLC Naam: Klas:

Leerteam:

c. Beoordelingseisen algemene structuur en taalgebruik Samenhang, zinsconstructie en taalgebruik Leerdoelen Nee / Ja

1. Er is sprake van een correcte toepassing van de regels op het gebied van spelling, grammatica en interpunctie.

2. Zinnen zijn helder geformuleerd (korte zinnen, afwisselende zinslengte, duidelijke formuleringen). 3. Er is samenhang tussen de zinnen. 4. Er is samenhang tussen de alinea’s.

Vormvoorschriften Nee /Ja 5. Er is een inhoudsopgave, paginanummering en heldere lay-out. 6. Titel van het verslag en paragraaftitels geven duidelijk aan waar het over gaat. 7. Toegevoegd beeldmateriaal is passend en functioneel. 8. Bronvermelding gebeurt m.b.v. APA-normen

Eisen met betrekking tot reflectie en samenwerking Nee / Ja 9. In het dossier wordt duidelijk gemaakt wat de bijdrage van deze mensen/instanties is geweest voor de

ontwikkeling van de lessen omgevingsonderwijs. Ld 7.3.2

10 In het dossier wordt duidelijk gemaakt wat de bijdrage van deze mensen/instanties is geweest voor je persoonlijke ontwikkeling. Ld 7.2.2

11 In het dossier is een beoordeling opgenomen van een medestudent uit een ander leerteam. Ld 2.1.2 12 Er wordt gereflecteerd met behulp van reflectiemodel van Korthagen Ui-model. Ld 7.2.2

Beoordeling dossier d. Beoordelingseisen individuele reflectie (CU19076) 1 2 3 13 Je beschrijft wat de toepassing is geweest van de activiteiten in Maastricht op het ‘ontdekken van de wereld

rondom je heen’, in het omgevingsonderwijs op je eigen leerwerkplek. Ld 7.4.2

14 Je beschrijft wat de impact is geweest van jouw handelen op het vormgeven, organiseren en uitvoeren van omgevingsonderwijs (denk aan denken, voelen, willen).

Ld 7.2.2, Ld7.4.2

15 Je reflecteert met behulp van de feedback van verschillende peers op het eerste deel van de centrale opdracht (hoe organiseer je dit soort onderwijs in relatie met bestaande leerlijnen?) Ld 7.2.2

16 Je reflecteert met behulp van de feedback van verschillende peers op het tweede deel van de centrale opdracht (welke effecten heeft het op de betrokkenheid van de kinderen en de leerkracht?) Ld 7.2.2

17 Je geeft aan hoe je je kwaliteiten hebt uitgebreid en onderbouwt dit. Ld 7.2.2 18 Je beschrijft duidelijk waaraan jouw leerteam heeft kunnen zien dat jij je kwaliteiten hebt uitgebreid. Ld7.2.2

Beoordeling reflectie

Page 53: ONTDEK DE WERELD RONDOM DE SCHOOL - Edugroepen · 2018. 9. 9. · In thema 4 heb je onderzocht hoe jij als leerkracht ‘Boeiend Onderwijs’ kunt verzorgen. De betekenisvolle leeromgeving

53

Beoordeling en feedback overall = CU19075 Voldaan aan alle algemene eisen (categorie a)

JA / NEE

Totaal aantal punten bij categorie B Eindcijfer:

Feedback:

Beoordeling en feedback reflectie = CU19076 Totaal aantal punten Eindcijfer:

Feedback: