TWO 2Methodologie

Methodologie

Het onderzoeksdesign

Onderzoeksdesign Soorten onderzoek

De steekproeftrekking

Validiteit van het onderzoek

Onderzoeksdesign Soorten onderzoek

De steekproeftrekking

Validiteit van het onderzoek

Soorten onderzoek

Longitudinaal onderzoek

Transversaal onderzoek

Experimenteel onderzoek

Correlationeel onderzoek

Kwantitatief onderzoek

Kwalitatief onderzoekToegepast wetenschappelijk onderzoek

Zuiver wetenschappelijk onderzoek

Toegepast wetenschappelijk onderzoek

Zuiver wetenschappelijk onderzoek

Zuiver (fundamenteel) wetenschappelijk onderzoek

Theorievorming !!

“weten om te weten”

Toegepast wetenschappelijk onderzoek

Oplossen van welbepaalde problemen

Uniek project, produkt, methode, …

2

2

PWO-arteveldehs

Kwantitatief onderzoek

Kwalitatief onderzoek

3

7

Kwantitatief onderzoek Maximale objectiviteit door meetbaarheid en standaardisatie Wiskundige verwerking Geschikt voor oorzaak – gevolg, hypothese, … Nadeel : kan alleen maar dingen meten die reeds beschreven zijn Voordeel : onderzoeksverslagen zijn gemakkelijk te lezen en te

interpreteren. Kwalitatief onderzoek

Intensief en lang contact met het object Beschrijvende info Ongestructureerd interview, observatie, focusgroepen, … Nadeel : weinig controleerbaar, vraagt veel ervaring om af te nemen Voordeel : kan wel dieper graven in onderwerp

Kwantitatief onderzoek

Verschillende vormen Beschrijvend onderzoek

Ordenen, tabellen, grafieken procenten, … Exploratief onderzoek

Combineren van meerdere variabelen Geslacht versus gestalte, … Bvb. Geslacht – bloeddruk - leeftijd

Verklarend onderzoek Theoretisch model Toeval !! Gebruik van hypothesen, … zie later

3

4

3

Kwantitatief onderzoek

Verschillende vormen … Experimenteel onderzoek

Maximale controle van de onafhankelijke variabele Actieve deelname van de onderzoeker Manipuleren onafh. var. … effect afh. variabelen !!! Zie ook chemie, natuurkunde, … Experimentele en controlegroep !! Vergelijken resultaten

Effect ??5

Kwantitatief onderzoek

De 3 principes van causaliteit

moeten voldaan

zijn !!!

Zie later !!!

Een goed experiment : Manipulatie van de onafhankelijke variabele (bij

een deel van de participanten) = ingreep, interventie, tussenkomst, behandeling,

methode, treatment, …) GEEN ingreep of interventie = “nep” of placebo

behandeling Controlegroep versus experimentele groep

1 of meer controles worden ingebouwd : Er is een controlegroep Valide en betrouwbare instrumenten Voormeting

Toewijzing participanten op een random-manier !!!

Longitudinaal Langere periode proefpersonen opvolgen en

onderzoeken (vb. PNLK) Transversaal

1 onderzoek, op 1 ogenblik van één of meer personen die zich in verschillende stadia van een proces bevinden

Donornier : patiënten bestuderen op één ogenblik, maar op verschillend moment na transplantatie.

Longitudinaal onderzoek

Transversaal onderzoek

8

Experimenteel onderzoek

Correlationeel onderzoek

Experimenteel : zie vroeger Correlationeel (oorzakelijk verband <> samenhang):

Wanneer ? Als een experiment niet kan !! Niet alle kenmerken zijn te manipuleren

Ethische redenen !! (vb. roken moeders – foetus)

Oorzaak – gevolg wordt moeilijk te bewijzen !! Multi-causale oorzaken

Méér dan één factor beïnvloedt de afhankelijke variabele Onderzoeker wenst alleen samenhang te kennen

9

10

10

Correlationeel onderzoek

Veel gebruikt in ergotherapie Waarom ?

Gemakkelijk en snel te ontwikkelen Realistisch beeld van de werkelijkheid Experiment is onmogelijk, onnodig of ongewenst Onafhankelijke variabele is niet altijd te

manipuleren (geslacht, leeftijd) Onvoldoende tijd, geld en medewerking voor

experiment

Correlationeel onderzoekSamenhang

Causaliteit = oorzakelijk verband

1. Samenhang : er is een verband aantoonbaar tussen de vermoede oorzaak en het vermoede effect

2. Tijdsvolgorde : oorzaak komt voor het gevolg

3. Geen invloed door een derde variabele !! (vb. doktersbezoek <- ziek zijn <-> dood gaan )

Correlationeel onderzoekVoorwaarden voor causale conclusies

12

Retrospectief Voorkomen van fenomeen in het heden

wordt gerelateerd aan fenomeen uit verleden (vb. oorzaken colonkanker)

Prospectief Starten nu – op later tijdstip vermoedelijke

effecten bestuderen (vb. risico longkanker – roken)

Correlationeel onderzoekProspectief en retrospectief

13

13

Onderzoeksdesign Soorten onderzoek

De steekproeftrekking

Validiteit vanhet onderzoek

Steekproeftrekking

Universum

Populatie

Steekproef

        

 

Bereikbaar voor onderzoeker• Wanneer behoort iemand tot de populatie ?• Wat betekent een bepaald begrip (“oudere”), “thuiswonende”, … ?• …

Alle elementen met gemeenschappelijk kenmerk

15

Soorten steekproeven Uitnodigende steekproef Accepterende steekproef Data-producerende steekproef

 

 

Universum

Populatie

Steekproef

Bevindingen

Uitnodigendesteekproef

Accepterendesteekproef

Data-producerendesteekproef

16

Wie wordt gevraagd ? Wie stemt toe ?

Wie levert correcte data ?

gen

era

lise

ren

De grootte van de steekproef De representativiteit van de steekproef

Voorwaarden om te generaliseren

Steekproefgrootte

Voldoende groot nemen (N=10 versus N=1000) Nauwkeurigheid (… op 1mm nauwkeurig … (spreiding )) Verscheidenheid (diversiteit) binnen de steekproef Norm vastleggen … grotere steekproef Te kleine steekproef met tot gevolg een vertekening

(bias = systematisch meetfout). Minimaal 12 à 15 elementen minimaal vereist !

Grote steekproeven leveren snel significante verschillen op tussen groepen Daarom nog niet relevant …

17

17

18

Representativiteit

Def. : een representatieve steekproef is er één die qua samenstelling gelijkt op de populatie waaruit hij getrokken wordt en waarnaar gegeneraliseerd wordt.

Werkwijze om goede steekproef samen te stellen !! Gelegenheidssteekproef !! Door toeval gevormd

Dikwijls wel niet-toevallige steekproeven (vragenlijsten in ziekenhuis, eerste 100 patiënten, …)

Aselecte-samenstelling (vb. auto-ongeval versus alcohol)

19

!!! Representatieve steekproef = aselect + groot genoeg !!!!

Aselect = alle eenheden in de populatie hebben evenveel kans om in de steekproef voor te komen

Steekproeftrekkingmethodes

Enkelvoudige aselecte steekproef Iedereen evenveel kans – random selection Methoden

Grabbelton (lotto) Randomgetallen

Systematische steekproef Iedereen even veel kans – random selection Keuze willekeurig getal en dan verder tellen met sprong

Gestratifieerde enkelvoudige aselecte steekproef Sub-populaties (= strata) zoals geslacht, inkomen, …

Met zelfde verhouding Met éénzelfde aantal elementen per stratum

Clustersteekproef Groepen van mensen worden geselecteerd

22

22

Steekproeftrekkingmethodes om proefpersonen toe te wijzen

Randomiseren : random assignment Wie in experimentele groep ? Wie in controlegroep ? Zo zullen de groepen alleen door de gevolgde methode van elkaar

verschillen Beide groepen moeten wel groot genoeg zijn !

Matchen Groepen samenstellen die van elkaar verschillen voor bepaalde

variabelen

23

23

Onderzoeksdesign Soorten onderzoek

De steekproeftrekking

Validiteit van het onderzoek

Validiteit van het onderzoek

Interne validiteit Relatie van onafhankelijke met afhankelijke variabele !! Bedreigingen door

Rijping (maturation) Selectie History Instrumentatie Testing Uitval

Externe validiteit Veralgemening naar de populatie

Wijze van steekproeftrekking Representativiteit is dan het gevolg Random selectie !!

Bedreiging door Kenmerken van de onderzoekssituatie (vb. geen medewerking

personeel)

25

26

27

28

In welke mate kan geconcludeerd worden dat de onafhankelijke variabele gerelateerd is met de afhankelijke variabele ?

In welke mate kan men de resultaten uit de steekproef veralgemenen naar de populatie waaruit de proefpersonene kwamen ?