Onderzoek naar de toepassing van fysieke fixatie bij de bewoners

van het woon- en zorgcentrum Oosterzonne.

Voorwoord:

In de ouderenzorg worden er regelmatig maatregelen genomen om valincidenten te voorkomen zoals het gebruik van fysieke fixatie. Maar omdat fysieke fixatie ook negatieve gevolgen kan

hebben op de oudere, ben ik in samenwerking met Dhr. Rudi Kusters, directeur van WZC – Oosterzonne, gestart met een wetenschappelijk onderzoek naar de toepassing van fysieke fixatie bij

de bewoners van ons woon- en zorgcentrum. Op die manier krijgen we inzicht in het gebruik van fixatiemiddelen binnen ons WZC en kunnen eventueel de nodige stappen ondernomen worden

om het fixatiebeleid te optimaliseren.

0 5 10 15 20

rolstoel

rolstoel+veiligheidsriem

rolstoel+fixatieriem

rolstoel+voorzettafel

fixatieriem zetel

voorzettafel

fixatieriem bed

slaapzak

bedsponden

Toepassing fysieke fixatie /41 bewoners

toepassing Voorschrift aantal bewoners Grafiek 2

56% (23)

44% (18)

Toepassing fysieke fixatie / 41 bewoners

Geen fysiekefixatiefysieke fixatie

Onderzoek en methodologie:

Doelstelling: het observeren van de soorten fysieke fixatie die worden toegepast bij onze bewoners en nagaan of het fixeren verloopt zoals voorgeschreven door de arts.

Door middel van het doornemen van de procedure rond fysieke fixatie die in ons WZC van toepassing is en het uitpluizen van het verpleegdossier, ben ik gegevens gaan verzamelen. Om een

volledig mogelijk beeld te krijgen, ben ik op 3 tijdstippen (voormiddag, namiddag en in de late avond) gaan observeren welke fysieke fixatie werkelijk van toepassing waren.

Vaststellingen:

Van de 41 bewoners zijn er 23 bewoners (56%) die niet fysiek gefixeerd worden( zie grafiek 1). Bij de andere 18 bewoners (44%) was er wel fysieke fixatie van toepassing (zie grafiek 2). 16

bewoners zitten overdag in een rolstoel, waarvan 6 bewoners met veiligheidsriem (2 meer dan voorgeschreven) en 1 bewoner met een fixatieriem gefixeerd word. Een voorzettafeltje in de zetel

wordt 4 keer toegepast ( 2 meer dan voorgeschreven). ‘s Nachts worden 2 bewoners in bed gefixeerd met een fixatieriem en 2 bewoners met een slaapzak. 15 bewoners hebben gedurende de

nacht beide bedsponden omhoog. De fixatieriem in de zetel en het voorzettafeltje in de rolstoel worden niet gebruikt.

Conclusie:

Het voorzettafeltje in de zetel en de veiligheidsriem in de rolstoel worden telkens bij 2 bewoners meer toegepast dan voorgeschreven.

Alle overige fixatiematerialen worden toegepast zoals voorgeschreven.

De fixatieriem in de zetel en een voorzettafeltje aan de rolstoel worden gelukkig niet toegepast.

De bedsponden en de rolstoel worden het meest toegepast, wat het percentage van het aantal bewoners met fysieke fixatie (zie grafiek 1) doet stijgen .

Uit het onderzoek blijkt dat de fixatieriem, de veiligheidsriem, de slaapzak en het voorzettafeltje enkel toegepast worden bi j bewoners die zwaar zorgbehoevend zijn (forfait CD).

Dit onderzoek wekt natuurlijk weer nieuwe vragen op: Hoe is ons fixatiebeleid t.o.v. andere woon- en zorgcentra? Welke fixatiecultuur heerst er en hoe is de kennis over fysieke fixatie? Waar

kunnen we ons verbeteren of welke alternatieven kunnen we aanbieden?

Op 9 februari 2012 geef ik een bijscholing binnen ons woon- en zorgcentrum waarin ik dit onderzoek zal terugkoppelen, de procedure van fysieke fixatie zal doorlopen,…

Verder onderzoek en meer metingen zouden nog betere resultaten kunnen opleveren.

Bronvermelding:

- procedure veiligheidsmaatregelen bij bewoners met een valrisico en registratie hiervan, kwaliteitshandboek, 10/2008,WZC Oosterzonne

- cursus wetenschappelijk onderzoek, Robert Jacobs, 12/09/2011,EHB

- www.valpreventie.be/_resources/pdf/Artikel_fixatie_Gastmans.pdf

- www.valpreventie.be/nl/gezondheidswerkers/valpreventie_in_woon_en_zorgcentra.htm

- www.ouderenhart.be Timmermans Jessica Banaba zorgmanagement Erasmushogeschool Brussel 2011/2012

Grafiek 1