Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

48
Fysieke belasting werkhouding, onderbelasting

Transcript of Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Page 1: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Fysieke belasting

werkhouding, onderbelasting

Page 2: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Kirsten Schreibers Msc EurErg

Senior HFE consultant (> 1995)

Onderzoek/advies werkbelasting

Ontwerp kritische systemen

Focus:

• efficiency

• risico (human error)

• tevreden gebruikers

Page 3: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Relatie werkbelasting, werkorganisatie, techniek

Drie benaderingen van fysieke belasting:

1. Oorzakelijke factoren van beschadiging

2. Instrumenten voor risico-inventarisatie• Werkhoudingen

3. Wettelijke (minimum-)eisen

Leerdoelen – bekend zijn met

Page 4: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Is dit goed werk?

Page 5: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Context: Mens - Machine - Omgeving

Page 6: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Systeem-ergonomische ontwerpaanpak

1. Voorbereiding

2. Analyses

3. Ontwerp

4. Realisatie

5. Invoering

6. Evaluatie

Bewust en systematisch verdelen van taken

Page 7: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Feiten fysieke belasting

Volgens monitorarbeid doet van alle werknemers:

• 42% fysiek belastend werk

• 35% repeterende bewegingen

• 19% krachtuitoefening

• 10% ongunstige werkhoudingen

• dagelijks 3,8u beeldschermwerk

€ 800 miljoen/jr, € 200/p/d

66% beroepsziekten betreft bewegingsapparaat

21% arbeidsongeschiktheidsuitkering bewegingsapparaat

Page 8: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Gezondheidsklachten

• Ca. 2,5 miljoen ‘regelmatig’ of ‘heel vaak’ staand werk

• Soms aanleiding voor pijn in lage rug, benen, knie, voet, spataderen

• Zwangeren verhoogd risico vroeggeboorte

Ca. > 900.000 mensen knielen / hurken

• Eén van de gevolgen: lage rugklachten

• 25% van lage rugklachten kan chronisch worden

• 30% van mensen met rugklachten verzuimt

Page 9: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Belasting - belastbaarheid

Gezondheid = kunnen herstellen

belastbaarheidbelasting

Page 10: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Het menselijk lichaam

Page 11: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Drie benaderingen vanuit vakgebieden

• Energetische benadering:- spierkracht nodig voor houding/beweging

- verbruik energie: O2-opname, hartritme enz.

• Biomechanica:- botten, spieren, etc. als mechanische constructie

- krachten analyseren met mechanica

• Psychofysiologie- mens als individu, reageert op prikkels

- fysiek en psychosociaal verweven

Page 12: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Beschadigingen bewegingsapparaat

Bewegingsarmoede

Dynamische overbelasting

Statische overbelasting

Page 13: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Beschadigingen bewegingsapparaat

Bewegingsarmoede

Dynamische overbelasting

Statische overbelasting

Page 14: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Beschadigingen bewegingsapparaat

Bewegingsarmoede

Dynamische overbelasting

Statische overbelasting

Page 15: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Fysieke belasting verdiepen

Goede RI&E en PvA verplicht per bedrijf

• basis-/sectorinstrumenten

Arbocatalogus op sectorniveau

• referentiekader handhaving & maatregelen

Verdiepen bij structureel fysiek werk

Individuele functie analyseren

Deze technieken

Preventiemedewerker voert uit of regie over extern

Page 16: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Wanneer wat?

Kracht of gewicht > 3 kg

repeterende

bewegingen

belastende

werkhoudingen

energetische

belasting

duwen/

trekken

Dezelfde bewegingen

worden binnen 30 s herhaald

Totale duur > 1u/dag

Lichaamssegmenten

> 4 s in één niet-neutrale

stand

Totale duur > 1u/dag

Aangrijpingspunt

van de kracht op

de handen

Krachtrichting

verticaal en

staand/lopend werk

tillen/

dragen

ja

ja

ja

ja

nee

nee

nee

janee

Page 17: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Wet- en regelgeving – Arbowet & -besluit

(3,19, 5,1-5,6)

• Taak, arbeidsplaats, productie- & werkmethode en hulpmiddelen op medewerker afgestemd

• Inrichting werkplek volgens ergonomische beginselen• beeldschermwerk >2u: optimaal doen (taken, software,

verlichting, geluid, tafel, stoel, middelen)

• elke 2 uur ‘pauze’, controle gezichtsvermogen

Beleidsregels >>>>

Arbocatalogus soms nadere eisen

PAGO bij restrisico’s RI&E (wet) evt. aanvullend PMO (vrij)

Page 18: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Wet- en regelgeving - beleidsregels

5.2-2 Fysieke belasting kinderdagverblijven (werkhoogten aankleedtafels, box, bed, laag zitten)

5.3-2 Fysieke belasting kappersbedrijven (zitmiddelen)

5.4-1a Zittend werk, beenruimte (NEN-EN1335, NEN2441)

5.4-1b Gebruik stasteun

5.4-2 Zitgelegenheid kassa & zelfbedieningswinkel

5.4-3 Zitgelegenheid baliewerk (reiken, ruimte, zitten, ...)

Page 19: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Wet- en regelgeving - zwangeren

• Vanaf 20e week <2u/ dag staan

• Vanaf 30e week <1u staan

• Noodzaak tot bukken, knielen of hurken zoveel mogelijk voorkomen.

• In laatste 3 maanden niet verplichten om dagelijks meer dan eens per uur te hurken, knielen, bukken of staande voetpedalen te bedienen

Page 20: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Is dit goed werk?

Page 21: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Is dit goed werk?

Page 22: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Is dit goed werk?

Page 23: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Werkhouding

Basishouding (benen)

Werkhouding (armen/ hoofd)

Extreme houding

Krachtuitoefening

Statisch vs. dynamisch

Page 24: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Mensmeetkunde nodig

Inrichten van werksituaties

Ontwerp van gereedschap

Bereikbaarheid middelen

Page 25: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Mensmeetkunde

Page 26: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Voorover gebogen werkhouding - gevolgen

Page 27: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Voetpedalen - gevolgen

Page 28: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Werkhoudingen

>1u dag extreme/ongemakkelijke houding (geen kracht)

> 4 sec

Page 29: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Werkhoudingen

Basishouding: • staan > 4 u/dag of > 1 u achtereen (plaatsgebonden),

• knielen (> 1u/dag), staand bedienen pedalen

Statische werkhoudingen (> 4 s in een houding)

> 1/3 taakcyclus of > 1 u/dag:

• rug > 60˚ gebogen of rug gedraaid,

• nek > 25˚ gebogen,

• bovenarm > 60˚ geheven,

• overige extreme gewrichtsstanden

Zo niet, nadere analyse

rood

rood

Page 30: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)
Page 31: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Biomechanische belasting basishoudingen

Staan = incl. pasje voor/achterwaarts

Page 32: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Is dit goed gereedschap?

Page 33: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Is dit goed gereedschap?

Page 34: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Werkhoudingen – Quick scan WHI (2011)

Voor taken:

• totaal 30 min/ dag

• éénhandige krachtuitoefening < 1kg/ 10 N

• medewerkers 18-65 jaar

• alles behalve beeldschermwerk

Stap 1: taken vastleggen

Stap 2: werkhoudingen observeren en vastleggen

Stap 3: werkhoudingen beoordelen per taak

Page 35: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Werkhoudingen – WHI (1)

Page 36: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Werkhoudingen – WHI (2)

Page 37: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Werkhoudingen – WHI (3)

Page 38: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Werkhoudingen – WHI (4)

Page 39: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Werkhoudingen – WHI (5)

Page 40: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Werkhoudingen – meer weten?

NEN-EN 614 / 894/ 1005-4 veiligheid machines

NEN-EN-ISO 11226 statische werkhoudingen

OWAS

KIM-tool

Beeldschermwerk:

NEN-EN 527/ NEN 2449 (tafel)

NEN-EN 1335/ NPR 1813 (stoel)

NEN-EN-ISO 9241-5 (werkplek)

Page 41: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Is dit goed werk?

Page 42: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Is dit goed werk?

Page 43: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Instructie nodig?

Page 44: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Terugblik fysieke belasting

Let op:

• Juiste blootstellingsfrequentie, Q genomen steekproef

• RI&E : relatieve beoordeling op deelaspecten

• Wetgeving: minimum-eisen

• Optelling delen soms meer dan som der delen

• Basis instrumenten “gezonde jonge goden”; let op oudere populatie vrouwen, jongeren, ‘zieken’, …

• Arbocatalogi vooral ‘middelen’

• Relatie met taak(allocatie), techniek en organisatie

Page 45: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Wat is gunstige fysieke belasting?

• Dynamische belastingo Geen statische

• Afwisseling lichte/belastende houdingen/ bewegingen

• Beperk krachtuitoefeningo Uitgangshouding, rustig, geschikte spieren, handvatten

• Beperk frequentie/duuro verleng/ voeg taken toe

Page 46: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Terugblik leerdoelen – bekend zijn met

Relatie werkbelasting, werkorganisatie, techniek

Drie benaderingen van fysieke belasting

Oorzakelijke factoren van beschadiging

Instrumenten voor risico-inventarisatie

- Werkhoudingen

Wettelijke (minimum-)eisen

Page 47: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Vragen?

Page 48: Webinar Fysieke belasting (werkhouding, onderbelasting)

Bedankt voor uw aandacht!

Morgen ontvangt u van ons een e-mail met:

• een link naar deze presentatie

• een link naar het evaluatieformulier

De antwoorden op de vragen die niet aan de orde geweest zijn, zetten wij snel op onze website. U ontvangt hierover bericht.