| 1

MediatrainingMichel van Baal en Roy Meijer9 en 11-10-2012

|

Programma

• 12.30 Inleiding + voorstelrondje

• 12.45 – 13.45 Hoe werken de media?- Publiciteitstrategie- Hoe werkt taal?- De telefoon gaat…

• 13.45 – 15.00 Pauze

• 15.00 – 17.00 Oefenen!

• 17.00 - Afronding

| 4

Publiciteitstrategie• Doel• Doelgroep• Boodschap• Middel

Een beetje logisch nadenken over wie je precies wilt bereiken

met je communicatiestrategie/persbericht, wat je ze wilt

vertellen en wat je wilt dat ze met die informatie doen, en hoe

je dat dan het beste kunt brengen, verpakken en versturen.

Blog: Communicatie 101

| 5

Doel

| 6

Doel• Resultaat bekend maken • Publiek uitnodigen• Vakgenoten informeren• ‘Ik wil dat er iets mee gedaan wordt…’• Maatschappelijke discussie:• - op de politieke agenda krijgen • - een bijdrage leveren aan…• ‘Klandizie krijgen’

| 7

Doelgroep

|

Doelgroep

• Wetenschapper tegen voorlichter: ‘Ik wil graag een bericht over mijn onderzoek in NRC Handelsblad, want die lees ik zelf en dat vind ik een goede krant.’

8

| 9

Doelgroep• Landelijk / politiek / bedrijfsleven:

• landelijke dagbladen, nieuws- en actualiteitenprogramma's, ANP, GPD, VN, Elsevier, ed.

• Regionaal: • AD, Delftse Post

• Vakgenoten / specifieke doelgroepen:• Aandrijftechniek, Computable, Cobouw,

Tweakers.net, ScienceGuide, Architectenweb, VNG Magazine, etc.

• Studenten: • Delta, Hoger Onderwijs Persbureau

(HOP),Technisch Weekblad, Metro?, Techno!

| 10

Boodschap

|

Boodschap• Komt allen• Neemt hier allen kennis van• Verander van standpunt• Doe er ‘s wat aan• Koop mijn product• Neem contact op• U kunt rustig gaan slapen

11

| 12

niet doen wel doen

Oud nieuws brengen Hard Nieuws brengen!Goed nieuws brengen Verontwaardiging ventilerenHet hele verhaal vertellen Het interessantste stukje…Opzettelijk fouten maken Selectief shoppenZelf nieuws bij je halen Reageren op aangedragen infoUitleggen HOE het werkt Uitleggen WAAROM het er toe doetVertellen wat jij leuk vindt Vertellen wat hun doelgroep…

Boodschap; wat journalisten…

| 13

Boodschap: Wat is nieuws?

• Actueel / dichtbij• Maatschappelijk belang• Menselijk element • Conflict • Bekende personen• Uitzonderlijk/uniek • Maatschappelijke gevolgen• Eenvoudig uit te leggen• Grappig: goh-momentje• Vervolg op eerder nieuws, follow-up• Sport, gezondheid, seks, milieu, emotie• Visuele impact

• Nou en? Blog: Nou en?

| 14

Wat is nieuws?

De informatie is relevant voor de maatschappij

| 15

Wat is nieuws?

Er is een link met sport, gezondheid, sex of milieu

| 16

Wat is nieuws?

Negativiteit (fraude is goed, netjes boekhouden niet)

| 17

Wat is nieuws?Continuïteit / trends

| 18

Wat is nieuws?Conflict

| 19

Wat is nieuws?Nabijheid

| 20

Wat is nieuws?Visuele impact 1

| 21

Wat is nieuws?Visuele impact Elsevier

| 22

Wat is nieuws?Goh

|

Boodschap: verpakking…‘Wiskundige maakt mayo lekkerder’, kopte De Telegraaf een dag na de promotie van Jok Tang op 8 september 2008 aan de Technische Universiteit Delft. Zo’n kop maakt stiekem nieuwsgieriger dan de titel van zijn proefschrift: Two-level preconditioned conjugate gradient methods with applications to bubbly flow problems.(NAW 5/10, 1 maart 2009)

Wiskundige modelleert martelpraktijkIn de middeleeuwen beheersten beulen de kunst van het snijden en brandmerken tot in de puntjes. Dat blijkt

uit wiskundig onderzoek van dr.ir. Fred Vermolen van EWI.

(Delta, 5-11-2009)

|

Middelen

24

| 25

Middelen• Persbericht• Internet, www.tudelft.nl • Wetenschapsagenda• Nieuws pluggen, journalisten souffleren• Delta, Delft Integraal/Outlook• Opinieartikel• Ingezonden brief • Blog (artikel TheScientist:

You Aren’t Blogging Yet?!? )• Twitter• LinkedIn• Persconferentie of –bijeenkomst• Advertentie

| 26

Nota Benes• Niet alleen ‘af’ onderzoek, maar ook: TU

Delft start onderzoek naar…• Niet per se Science of Nature (afstuderen

regenmeters Stijn de Jong > artikel Trouw)• Visueel/bewegend beeld (er gebeurt iets

leuks > filmploeg langskomen)• Geef ons graag (minstens) een weekje ‘heads

up’…

Blog: Leidraad voor wetenschappers: wanneer is iets nieuws

| 27

Hoe werkt taal?

|

Virgiel: “Het zijn echt geen martelpraktijken of zo”

Richard Nixon: “I am not a crook”

Geert Wilders: “kopvoddentax”

Republicans: Tax cut-> tax relief

Meer weten: George Lakeoff: Don’t think of a Pink

ElephantHans de Bruijn: Framing

Voorbeelden

| 29

Voorbeeld

|

Ter illustratie: Voorstel nanolab… Dit hightech complex vol geavanceerde onderzoeksfaciliteiten is

vooral een aanwinst voor bedrijven en onderzoekers die werkzaam

zijn op het gebied van de micro- en nanotechnologie. Het VLL van TNO

en de TU Delft gaat een hoofdrol spelen in het speerpunt

nanotechnologie in het Nederlandse innovatiebeleid.

Innovatie is de sleutel tot economische groei. Innovatie krijg je

tegenwoordig vooral door een multidisciplinaire aanpak. Daarmee

onderstreep ik nogmaals hoe belangrijk het is wat hier gebeurt:

kennisinstellingen, universiteiten en bedrijven moeten duurzaam met

elkaar samenwerken, ze moeten elkaars vakgebieden en expertise

kennen en respecteren.

En juist dat is wat zich hier in dit laboratorium aan het

voltrekken is”, aldus Jan Mengelers, voorzitter van de TNO

Raad van Bestuur.

|

Ter Illustratie: Persbericht

… Het complex bestaat uit een combinatie van cleanrooms en trillingsvrije laboratoria en is met meer dan 300 gebruikers, 6.000 m2 labruimte en 3.000 m2 cleanrooms een van de grootste onderzoeksfaciliteiten op het gebied van nanotechnologie in Europa.Een bijzondere faciliteit is de ruimtekoepel: deze vangt het licht van zon, maan of sterren en leidt het naar een grote vacuümketel van 1,8 meter diameter. In deze ketel worden heelalcondities (lage temperatuur, vacuüm) nagebootst. Dit maakt het onder meer mogelijk om extreem gevoelige ruimtevaartinstrumenten te testen en te kalibreren. De Europese ruimtetelescoop Herschel bevat bijvoorbeeld nanotechnologie uit Delft.

|

Nu.nl…TU Delft en onderzoeksinstituut TNO beschikken sinds woensdag over

een ruimtekoepel, die het licht van zon, maan en sterren opvangt.

De koepel leidt dit licht door naar een vacuümketel, waarin de

condities van het heelal nagebootst kunnen worden. Dat maakt het

mogelijk om in Delft extreem gevoelige ruimtevaartapparatuur te

testen.

De ruimtekoepel staat bovenop het gloednieuwe Van Leeuwenhoek

Laboratorium, dat woensdag door minister Ronald Plasterk van

Wetenschap wordt geopend.

|

En dan gaat de telefoon…Neem de CONTROLE!• Naar aanleiding waarvan belt journalist?• Voor welk medium belt de journalist?• Waarom belt de journalist (achtergrondinfo,

interview)• Wanneer wordt een item geplaatst/uitgezonden?• Wanneer, waar, hoe laat zou interview plaats

moeten vinden?• Telefonisch of een bezoek?• Wie wordt er nog meer geïnterviewd?• Contactgegevens journalist

Vraag bedenk/voorbereidingstijd en bel zsm terug.Journalisten hebben altijd haast, maar claim je recht op voorbereidingstijd!

|

Voorbereiding• Onderhandel! De journalist wil meestal iets anders

dan jij, probeer elkaar te vinden. Geef je grenzen aan.

• Let op: je kunt in de voorbereiding/onderhandeling ook geciteerd worden

• Bedenk wie van je project het beste geïnterviewd kan worden

• TV/Radio: • Representatief?• Neutrale stem?• Bondig/puntig?

• Kan je verhaal in beeld gebracht worden (TV/radio?)

|

Als je besluit op verzoek in te gaan• Formuleer je kernboodschappen (2-3)• Bepaal de 5 W’s (wie, wat, waar, wanneer en

waarom)• Bedenk wat je wel/niet wil zeggen• Bedenk aansprekende

voorbeelden/vergelijkingen• Denk na over (lastige) vragen die journalist

kan stellen, en bedenk antwoorden, the q’s and a’s

• Ken de journalist en het medium waarvoor hij werkt. Zo passen je antwoorden beter

• Oefen eventueel met bekenden

|

Voorbeeld: kernboodschap

Studentenraket TU Delft breekt Europees hoogterecord

| 37

Voorbeeld: Hoe het echt niet moet

|

Het interview• Bedenk:

• Het is leuk!!!!• Beide partijen willen een goed resultaat• 80-93% communicatie is NON-Verbaal

(ook print)• Wees je bewust van jezelf en je omgeving:

• Voorkom afleidingen• Rommelig? Wat staat er op je whiteboard?• Wees je bewust van lichaamstaal (

www.lichaamstaal.com) • Voor TV:

• Vraag hoe je in het shot komt• Draag geen ruitjes of streepjes, vermijd zwart en wit• Maak oogcontact, kijk nooit in lens,

draag geen zonnebril, eet geen spinazie

|

Het interviewNeem de CONTROLE: • Kom zsm met de kernboodschap • Vertel je verhaal zo begrijpelijk mogelijk. • Gebruik geen jargon• Geef niet teveel informatie• Wees geduldig• Blijf bij je boodschap/ Herhaal de boodschap• Onderscheid meningen en feiten• Alert, assertief, actief, afstandelijk• Wees altijd eerlijk• Durf stiltes te laten vallen• JIJ bepaalt wat jij zegt• Pingpong

• BRIDGE!! (en oefen dat)

| 40

Het interviewBruggetjes:

“ik zal u een voorbeeld geven…”“ons project heeft bijvoorbeeld altijd…”“ik zal u uitleggen hoe wij daar mee omgaan”“Om uw vraag te beantwoorden, moet ik eerst…”“Dat is een goede vraag”“wat dat aspect betreft..”

| 41

Voorb: “Bruggetje” JP in 2008

Vanaf 3:30 begint het besproken onderdeel

|

Lastige vragenWat niet te doen: de vraag ontwijkenBeter: Maak journalist onderdeel van jouw

probleem

• Blijf kalm, eerlijk en positief!• Neem de tijd• NOOIT: “geen commentaar”• Geef antwoord• NIET lachen• Weerspreek suggestieve vragen!• Maar: negatieve woorden NIET herhalen• Gebruik “veilige zinnetjes” (bridge key m.)• Pas op voor aardige journalisten• Bedenk: ze doen hun werk!

|

De afronding• Is alles gezegd/gevraagd?• Is er nog aanvullend materiaal nodig?• Vertrouw erop dat de journalist zijn/haar werk

goed doet• Bied aan op feitelijke onjuistheden te checken• Montage bekijken voor uitzending vrijwel

onmogelijk• Doe vriendelijke suggestie als je iets anders

gewijzigd wilt zien• Je kunt de publicatie niet verbieden!

Interview klaar?? Pfoeee…. En DAN worden de grote fouten gemaakt

|

Iets rechtzetten• Bedenk of rectificatie van belang is

• Rectificatie• aanpassing op website• rectificatie in krant ed

• Klacht bij de hoofdredactie• Ingezonden brief• Raad voor de journalistiek• Rechter• Boycot

| 47

Knipsels

©