NTvG • JAARGANG 164 • NUMMER 7 • 14 FEBRUARI 2020

NTvG • JAARGANG 164 • NUMMER 7 • 14 FEBRUARI 2020

0\ D

R/O

<

Geb

ruik

van

e-meedenk-

cons

ulte

n in

tern

eg eneeskunde door hui

sart

sen

DEN

NIS MU

RIS,

MAR

IELL

E KR

EKEL

S, ANKE SPREEUWENBERG, MAR

GJE BLOM, PAUL BERGMANS EN JOCHEN W,L

. CA

LS

Het Ned

erla

ndse

gezondheidszorgsysteem is

een

van

de du

urst

ein Eur

opa.

',2 Medisch-specialistische zor

g is

een

van

de facto-

ren die da

araa

n bijdraagta

-, Een de

el van deze zo

rg bet

reft

patient-

cons

ulte

n op de polikliniekwaar we

llic

ht in

terc

olle

giaa

l ove

rleg

tuss

en de hu

isar

ts en sp

ecia

list

had kun

nen vo

lsta

an. Hu

isar

tsen

kunnen beh

oeft

e he

bben

aan

consultatie van een

spec

iali

st wan-

neer

een

pat

ient

een wei

nig vo

orko

mend

symptoom hee

ft waa

r-ov

er onzekerheid bestaat, of w

anneer de hu

isar

ts — die ove

rbe

perk

te diagnostische mid

dele

n beschikt — tw

ijfelt ove

r de di

ffe-

rentiaaldiagnose of v

ragen he

eft o

ver ee

n vo

lgen

de beh

ande

lsta

p.Bi

j bepaalde vragen kun

nen al

tern

atie

ve vormen van intercollegiaal

over

leg e

en uit

koms

t bi

eden

en daarmee ko

sten

bes

pare

n.6

Waa

r dit i

nter

coll

egia

te overleg tu

ssen

huisarts e

n sp

ecia

list

vaak

telefonisch ge

beur

t, wor

dt de we

derz

ijds

e bereikbaarheid steeds

lastiger. Bekende ob

stak

els z

ijn contact op een

ongeschikt

moment, problemen om de meest i

nhoudsbekwame specialist te

bereiken—vanwege par

ttim

e dienstverbanden, sc

haalvergroting of

wer

kzaa

mhed

en op meerdere lo

cati

es — en he

t feit d

at de sp

ecia

list

op het moment va

n telefonisch ov

erle

g onvolledige in

form

atie

heeft o

ver de dia

gnos

tiek

die de hu

isar

ts al

verricht hee

ftGez

ien he

t sterk dif

fere

ntia

aldi

agno

stis

che de

nken

, he

t beschou-

wende kar

akte

r en de st

apsg

ewij

ze dia

gnos

tiek

meenden we dat

juist h

et in

tern

isti

sch s

pectrum zich uitstekend zou le

nen vo

ore -meedenkconsulten voo

r huisartsen. M

edisch Coordinatie Cen

-tr

um (MCC) Omnes in

itie

erde

het

e-me

eden

kcon

sult

inte

rne

gene

esku

nde (

IG) voo

r patienten die ni

etvo

or de be

tref

fend

ekl

acht ond

er beh

ande

ling

zijn in he

t zie

kenh

uis,

maar ov

er wie de

hui

sart

s adv

ies wil i

nwin

nen bi

j de in

tern

ist Met de

ze alt

erna

tiev

evorm van intercollegiaal overleg kun

nen hu

isar

tsen

en specialisten

beter en ge

stru

ctur

eerd

overleggen, waardoor de

effi

cien

tie en de

SAM E N VATT I N G

DOEL Int

erco

lleg

iaal

overleg tussen hu

isar

ts en sp

ecia

list

ove

r een

pati

ent ge

beur

t tr

adit

ione

el tel

efon

isch

, Telefonische consultatie

over een onbekende patient bij

een niet-spoedeisende vraag van

de

hui

sart

s kan be

perk

inge

n geven. Bi

j he

t ni

euw op

geze

tte e-mee-

denk

cons

ult interne geneeskunde kan de huisarts de expertise van

een

int

erni

st inwinnen met een patientgerelateerde klinische vraag.

In deze st

udie

eva

luer

en we de e-m

eede

nkco

nsul

ten.

I Observationeel ond

erzo

ek.

METHODE We includeerden al

le pat

ient

en voo

r wi

e de huisarts in

de periode 2017-2018 een e-m

eede

nkco

nsul

t interne geneeskunde

inze

tte in

Zuyderland locatie Si

ttar

d-Ge

leen

. We legden de patient-

kenmerken, het

ond

erwe

rp en de klinische vraag van

het

e-m

ee-

denkconsult en

eve

ntue

el eer

dere

doo

r de huisarts verrichte

diagnostiek vas

t. We cat

egor

isee

rden

het

antwoord va

n de int

er-

nist, i

nclu

sief

de eventuele verwijsaanbeveling.

RESULTATEN Van de 154 hui

sart

sen maakten 136 (88,6%) ten

min

ste ee

n ke

er geb

ruik

van

het

e-m

eede

nkco

nsul

t, wa

arbi

j de

klin

isch

e vr

agen

alle deelgebieden van

interne geneeskunde

betroffen. Van de 1047 pat

ient

en bij

wie

de hui

sart

s een e-m

ee-

denk

cons

ult in

zett

e, kwam 19,6% bin

nen 3 maanden op de pol

ikli

-

niek Interne Gen

eesk

unde

. Het inzetten va

n e-meedenkconsulten

inte

rne geneeskunde do

or hui

sart

sen le

idde

tot een

reductie va

n

70% van

de fysieke ver

wijz

inge

n te

n opzichte van

de sit

uati

e

waa

rin de e-meedenkconsulten niet beschikbaar waren.

CONCLUSIE Hui

sart

sen gebruikten e-meedenkconsulten interne

geneeskunde voo

r ee

n gr

oot scala aan vr

agen

ove

r al

le deelgebie-

den va

n de interne gen

eesk

unde

. Ru

im 80% van

de pat

ient

en bij

wie de huisarts een e-m

eede

nkco

nsul

t inzette kon verder war

den

beha

ndel

d do

or de huisarts. Het aantal fysieke ve

rwij

zing

en naar

de polikliniek Interne Geneeskunde daa

lt doo

r he

t ge

brui

k va

n

e-meedenkconsulten.

effe

ctiv

itei

t van de zo

rg mogelijkverbeteren.,

Eerder onderzoek li

et zi

en dat

het aa

ntal

'live'

verw

ijzi

ngen

naa

r de medisch specialist en de

kost

en afn

amen

bij

toepassing van e-m

ee-

denk

cons

ulte

n.8-" Hoew

el deze re

sult

aten

vee

l-

belovend zi

jn, moet di

t concept ge

evalueerd

worden in

het Ned

erla

ndse

getrapte gezond-

heid

szor

gsys

teem

. We voerden een

observa-

tionele studie van

2 ja

ar uit

om de ef

fici

enti

e

van het e

-mee

denk

cons

ult IG te e

valu

eren

en

na te gaan welk dee

l va

n de patie

nten

binnen

3 maanden alsnog naar de po

likl

inie

k Int

erne

Geneeskunde werd ve

rwez

en.

METHODE

S tud" -

- -

'-el

neme

rsDez

e ob

serv

atio

nele

studie wer

d ui

tgev

oerd

in het ve

rwijsgebied va

n Zu

yder

land

Med

isch

Gerelateerd a

rtik

el:

Commentaar va

nNynke S

cherpbier, et

al.

(04

555)

, blz

. 32

NTvG • JAARGANG 164 • NUMMER 7 • 14 FEBRUARI 2020

0\ D

R/0

<NTvG • JAARGANG 164 • NUMMER 7 • 14 FEBRUARI 2020

C ent

rum,

loca

tie Si

ttar

d-Ge

leen

, waa

rvan

het a

dher

enti

egeb

ied 15

4 hu

isar

tsen

en

191.979 pa

tien

ten te

lt We eva

luee

rden

alle

e -meedenkconsulten die

wer

den ingezet i

nde per

iode

1 ja

nuar

i 201

7-31

december 20

18 bi

jde afdeling In

tern

e Geneeskunde van Zu

yder

-la

nd. Pat

ient

en wer

den ge

lncl

udee

rd als

ze vol-

deden aa

n de voo

rafg

este

lde inclusiecriteria:

voor de in

tern

e ge

nees

kund

e onbekende pa

ti-

enten of bek

ende

patienten met een

nie

uwp r

obleem op het

gebied van de in

tern

e genees-

kund

e met de le

efti

jd van >18

jaar

.Dez

e studie werd go

edge

keur

d do

or de

med

isch

-eth

isch

e commissie van Zu

yder

land

(protocolnummer 14

-N-6

9).

TABEL 1;

1111

11=I

lE -meedenkconsulten

Voo

r ho

evee

l pa

tien

ten,

hoe

veel

aan

vrag

ers,

hoe

sne

lb ean

twoo

rd?

kenmerk

n (%)*

patienten

1047

g eslacht

9629(60,1)

418(39,9)

leeftijd in j

aren

; gemiddelde (SD

)61

,2(17,4)

l eeftijdsgroep

18-

39 ja

ar135(12,9)

40-

59 ja

ar309(29,5)

60-

79 ja

ar448(42,8)

80+ ja

ar155(14,8)

hui

sart

sen

154

aantal aanvragers van e-meedenkconsult

136(88,3)

a ant

al e-m

eede

nkco

nsul

ten per huisarts;

5(2-12)

med

iaan

(uitersten)

specialisten

20

e -meedenkconsult bea

ntwo

ord bi

nnen

992 (

94,7)

2 werkdagen

e-meedenkconsulten bea

ntwo

ord per

16(4-79)

spec

iali

st; m

ediaan (u

itersten)

* Tenzij an

tlers ve

rmel

d.

26

Proces va

n he

t e-m

eede

nkco

nsul

tDe hu

isar

tsen

moc

hten

het

e-meedenkconsult al

leen

inzetten vo

ore en ee

nmal

ig ad

vies

, waa

rdoo

r vervolgvragen ni

et mog

elij

k wa

ren.

De va

kgro

ep sel

ecte

erde

per su

bspe

cial

isme

2 er

vare

n specialisten

die de

e-m

eede

nkco

nsul

ten be

antw

oord

den.

Het proces verliep al

svolg

t

Als

een hui

sart

s de

internist w

il co

nsul

tere

n, in

formeert de hu

isar

tsde

pat

ient

over

het

proc

es. V

ervo

lgen

s vra

agt d

e huisarts het

e-mee-

denkconsult a

an via

de verwijsmodule Zo

rgDo

mein

. De huisarts

f ormuleert een

dui

deli

jke vr

aag en stu

urt r

elev

ante

inf

orma

tie

mee. Bij ont

vang

st van het

e-meedenkconsult in

Zuyderland pl

an-

nen de

secretaresses v

an de po

likl

inie

k Int

erne

Gen

eesk

unde

het

e -me

eden

kcon

sult

in de ag

enda

van de in

tern

ist;

atha

nkel

ijk v

anhe

t onderwerp wordt het

een

consult bi

j de nefroloog, en

docr

ino-

loog, mdl-arts of hemato-oncoloog. De in

tern

ist be

antw

oord

t he

te -me

eden

kcon

sult

binnen 2 werkdagen en verstuurt he

t antwoord

via e

en elektronische specialistenbrief mid

dels

Edi

fact

Dataverzameling en -a

naly

seDe volgende geg

even

s van de

geincludeerde patienten wer

den ui

tZorgDomein en het zi

ekenhuisinformatiesysteem ge

haal

d:p a

tien

tken

merk

en, a

anvu

llen

de diagnostische testen di

e de huis-

arts

had aangevraagd voordat het e-

meedenkconsult werd inge-

diend, het

aantal in

gedi

ende

e-m

eede

nkco

nsul

ten pe

r huisarts, h

etonderwerp en de

kli

nisc

he vragen van het e

-meedenkconsult, de

datum van he

t e-meedenkconsultverzoek, d

e verwijsaanbeveling

en de ad

viez

en van de specialist, en de datum waa

rop de sp

ecia

list

het e

-meedenkconsult beantwoordde.

Teve

ns werd nagegaan of de pa

tien

ten — na

het e-meedenkconsult —

werden doorverwezen naa

r Zuyderland door de

diagnosebehandel-

codes (DBC) ui

t het

ziekenhuisinformatiesysteem te ext

rahe

ren.

We

k ozen vo

or een

follow-uptijd van

3 maa

nden

, omdat ge

bleken is

dat d

e meeste aanbevelingen van de specialist binnen 3o dagen

worden ge

Impl

emen

teer

d, met een

uit

loop

tot

3 maanden."

Tot s

lot gingen we na wat de

effi

cien

tie en de

effecten op de ko

sten

en de verwijzingen waren van de inzet van het

e-m

eede

nkco

nsul

t7De ef

fici

enti

e van de e-

meed

enkc

onsu

lten

werd ge

base

erd op het

a antal voorkomen fysieke verwijzingen na

ar de in

tern

ist De fina

n-ci

erin

g van de e-

meed

enkc

onsu

lten

was

ond

erde

el van

het

sam

en-

werk

ings

verb

and '

Anders Bet

er' tus

sen zorgverleners, de patienten-

orga

nisa

tie,

de pr

efer

ente

zorgverzekeraar CZ

en MCC Omnes in

de

regio. Zo

rgve

rzek

eraa

rs bet

aald

en€ 60

,00 per e-

meed

enkc

onsu

ltV oor

de ko

sten

eval

uati

e werd een

vergelijking gem

aakt

tussen de

kosten van dit e-meedenkconsult en de kos

ten voor een

con

vent

io-

neel

fysi

ek con

sult

? De

ze conventionele kos

ten we

rden

geb

asee

rdop he

t gew

ogen

gemiddelde va

n de

enkelvoudige DB

C-ta

riev

en

voor

de 8 mee

st voorkomende in

ternistische dia

gnos

en; deze

bedroegen€ 233

,00.

Dat

a-ex

trac

tie werd uit

gevo

erd do

or twe

e be

oord

elaa

rs (M. B. en

A.S.); in

gev

al van tw

ijfe

l was

er overleg met een

derde beo

orde

laar

(LC

.), d

it ge

beurde bij 15% van

de e-

meed

enkc

onsu

lten

. De eer

ste

20 e-m

eede

nkco

nsul

ten we

rden

beoordeeld do

or al

le beo

orde

laar

som uniformiteit t

e garanderen en he

t 'case-r

ecor

d-fo

rm' t

e op

ti-

mali

sere

n. We berekenden gemiddelden met st

anda

ardd

evia

tie of

medianen met ui

ters

ten,

afha

nkel

ijk v

an de verdeling v

an de data,

met SP

SS ve

rsie 25 (IBM, Armonk, NY

).

RESULTATEN

Dat

a-ex

trac

tie

In 2017 en 20

18 wer

den 12

50 e-m

eede

nkco

nsul

ten aangevraagd

door

de hu

isar

tsen

, waa

rvan

we 203 ui

tslo

ten va

n verdere analyses:

151 omdat de

ze niet v

olde

den aa

n de

incl

usie

crit

eria

, 27 va

nweg

etech

nisc

he fou

ten en

25 va

nweg

e ee

n dubbele aa

nvra

ag. Uiteinde-

lijk

wer

den 10

47 e-m

eede

nkco

nsul

ten meegenomen in de de

fini-

tiev

e analyse.

Kenm

erke

n va

n patienten, hu

isar

tsen

en

inte

rnis

ten

In tab

el 1 staan de kenmerken van de patien-

ten, hu

isar

tsen

en in

tern

iste

n. De 1047 e-

mee-

denk

cons

ulte

n werden aangevraagd doo

r136 van de 15

4 hu

isar

tsen

(88,3%) met een

med

iaan

van 5 e-

meed

enkc

onsu

lten

per

huis-

arts

(uitersten: 2

-12). 94,

7% van de e-

meed

enk-

cons

ulte

n werd bea

ntwo

ord binnen de vo

oraf

v ast

gest

elde

term

ijn van z wer

kdagen. De

med

iaan

van het

aant

al bea

ntwo

ordd

e e-

mee-

denk

cons

ulte

n pe

r specialist was 16 (

4-79

).Hui

sart

sen gebruikten e-m

eede

nkco

nsul

ten

IG voo

r ee

n gr

oot s

cala

aan vragen over al

led e

elge

bied

en van de in

tern

e geneeskunde.

In 274 van de 10

47 e-m

eede

nkco

nsul

ten

(26,2%) ging

de vr

aag ov

er het su

bspe

cial

isme

e ndo

crin

olog

ie, i

n 24

1 (23,0%) ov

er hem

ato-

onco

logi

e, in

228 (21,8%) o

ver nefrologie, i

n174 (

16,7

%) ov

er maag-darm-leverziekten en

in

130 (

12,4

%) over

alg

emen

e in

tern

e gene

es-

kunde.

TABU 2

De eff

icie

ntie

van het e-meedenkconsult*

Verwijzingen va

n hu

isar

ts naar internist voor en ná he

t e-

meed

enkc

onsu

lt

verwijzing als

er geen

pati

ent ve

rwez

en bin

nen 3 maa

nden

e -meedenkconsult was geweest?

na een e-m

eede

nkco

nsul

t

ja; n

(%)

nee;

n (%)

tota

al; n

totaal; n

jane

e69(22,0%)

244(

78,0%)

313

25(13,3%)

163 (

86,7%)

188

94407

501

* De eff

icie

ntie

van de e-

meed

enkc

onsu

lten

wer

d ge

mete

n aan de

hand van een verplichte vra

ag aan de hu

isar

tsgedurende he

t ve

rwij

spro

ces van een e-

meed

enkc

onsu

lt: 'Ha

d u de

ze patient zonder de

mogelijkheid van he

te -me

eden

kcon

sult

verwezen naar de internist?' Deze vraag we

rd ingesteld per 1 ap

ril 2018 en de

antwoorden

wer

den af

geze

t teg

en de ge

geve

ns over de

doorverwijzingen naar het

Zuyderland Me

disc

h Centrum bi

nnen

3 ma

ande

n na geb

ruik

van het

e-m

eede

nkco

nsul

t. Al

s he

t an

twoo

rd op de

vra

ag 'j

a' was en de pat

ient

nie

tbinn

en 3 maa

nden

na he

t e-

meed

enkc

onsu

lt wer

d doorverwezen naar he

t Zuyderland Medisch Centrum, t

elde

dit e

-meedenkconsult als '1 fysieke verwijzing voo

rkem

en'.

Als he

t an

twoo

rd 'n

ee' was

en de patient wel bin

nen

3 maanden we

rd verwezen naar het

Zuyderland Medisch Ce

ntru

m, te

lde he

t e-

meed

enkc

onsu

lt al

s '1 ex

tra

onts

tane

fysieke ve

rwij

zing

',

27

NIT,

G • JAARGANG 164 • NUMMER 7 • 14 FEBRUARI 2020

ON D

R/0

<NT,G • JAARGANG 164 • NUMMER 7 • 14 FEBRUARI 2020

Follow-up na het

e-meedenkcort-

Van de 1047 pati

enten bi

j wie de hu

isar

ts een

e-me

eden

kcon

sult

inzette, wer

den er

205

(19,6%) bi

nnen 3 maanden naar de

tweede lijn

verw

ezen

, de meerderheid van he

n (1

69 patien-

ten,

82,4%) in de ee

rste

maa

nd; de

med

iaan

van de periode tus

sen he

t antwoord op het

e-meedenkconsult en de

verwijzing naa

r de

twee

de li

jn bedroeg 4 dag

en. Bij 80,

4% van de

e-meedenkconsulten (8

42 pat

ient

en) kon de

hui

sart

s de zo

rg ze

lf bl

ijve

n le

vere

n.

Van de 761 e-m

eede

nkco

nsul

ten waarin de

inte

rnis

t gee

n verwijsadvies g

af, kwamen

62 pa

tien

ten (8,1%) a

lsnog bi

nnen

3 maanden

in de tw

eede

lijn.

FIGUUR 1

Tre

nd in e-meedenkconsulten en ver

wijz

inge

n

Minder verwijzingen naar po

likl

inie

k Interne Ge

nees

-

kunde Zuy

derl

and

verwijzingen per 1000 patienten

18

16 14 12

10 8 6 4 2 0

411••••••••••la

ndel

ijk (NI

VEL)

Zuyderland MC

e-me

eden

kcon

sult

en

2014

2015

2016

2017

2018 ja

ar

Wee

rgeg

even

is he

t aantal ver

wijz

inge

n per i000 pat

ient

en naar

poli

klin

ieke

n In

tern

e Geneeskunde in de periode 2014-2018.

Na het in

stel

len van e-meedenkconsulten daalde he

t aantal

verw

ijzi

ngen

naar Zu

yder

land

Med

isch

Centrum sterker dan het

land

elij

k ge

midd

elde

.

, ko,

t —7 -,1,

m,-

-.

9Ta

bel 2 ge

eft de ef

fici

enti

e va

n verwijzingen van de e-meedenkcon-

sulten weer. De huisarts zou 313

van de 501 patienten (62,5%) na

ar

de in

tern

ist h

ebbe

n verwezen al e

r ge

en e-meedenkconsult

beschikbaar wa

s ge

wees

t Binnen dez

e gr

oep werd door de inzet van

het e

-meedenkconsult 2

44 (78,0%) van de fysieke verwijzingen naa

r

de in

ternist voorkomen. Al

s gev

olg va

n de e-m

eede

nkco

nsul

ten

ontstonden 25 ex

tra f

ysieke ver

wijz

inge

n. Door de

ze ex

tra verwij-

zing

en en de

voorkomen verwijzingen we

rden

in totaal 21

9 (24

4-25

)

fysi

eke verwijzingen voorkOmen. Dit was

70,

0% (2

19/313 patienten)

van de

gro

ep pat

ient

en die de hu

isar

tsen

had

den verwezen indien

het e

-meedenkconsult ni

et beschikbaar was

gew

eest

Figu

ur i la

at het

aantal ve

rwijzingen naa

r de pol

ikli

niek

Int

erne

Gen

eesk

unde

in de

periode 201

4-20

18 zi

en, zowel la

ndel

ijk a

ls voo

r

Zuyderland. Waa

r de

land

elij

ke tre

nd een

toe

name

laat

zien in he

t

aant

al verwijzingen na

ar de po

li IG (

13,5/100o patienten in

2014 en

14,3

/100

o patienten in

201

8), werd ee

n af

name

gez

ien in

de verwij-

zingen naa

r de

pol

i IG van Zuyderland door de bet

reff

ende

hui

sart

-

sen (

13,1

/100

0 pa

tien

ten in

201

4 en 11,

6/10

00 patienten in 2018).

Dez

e af

name

zette z

ich in

van

af de introductie van de e-

meed

enk-

cons

ulte

n eind 2016. In

201

6 be

droe

g he

t ve

rsch

il tussen de ve

rwij-

zing

en naa

r Zu

yder

land

en het l

andelijke aantal ve

rwijzingen

1,1/

1000

pat

ient

en, i

n 20

18 2,

7/100o patienten.

De to

tale

kos

ten voor een

e-meedenkconsultpatient waren

€16

6,01

. Dit bedrag is

de optelling v

an de ko

sten

per

pat

ient

voor

pati

ente

n die na

of na

ar aanleiding v

an een

e-meedenkconsult ve

r-

weze

n we

rden

(€ 60,00+(94/313)*€ 23

3,00

) en de kos

ten die de

zorgverzekeraar betaalde voo

r de

188 patienten die sow

ieso

nie

t

verwezen zouden wo

rden

en na

een

e-meedenkconsult ook nie

t

verwezen war

en (€ 60

,00*(188/313)). Bi

j toe

pass

ing van het e-mee-

denkconsult da

alde

n de

kos

ten vo

or een

ver

weze

n pa

tien

t dus van

€ 23

3,00

naa

r €1

66,0

1, een

red

ucti

e va

n 28

,8%.

Aam?

'r'r-.°4 ' gg

rios

tiek

voor

het e-meedenhonsult

In 888 (84,8%) van de 10

47 e-m

eede

nkco

nsul

ten werd — vi

:56r

het

verzoek om een

e-m

eede

nkco

nsul

t— aanvullende dia

gnos

tiek

aan-

gevr

aagd

doo

r de

hui

sart

s di

e re

leva

nt was voor de ges

teld

e kl

ini-

sche

vra

ag. Dit be

trof

1209

aan

vull

ende

diagnostische tes

ten (

tabel

3), w

aarv

an het

mer

ende

el lab

orat

oriu

mond

erzo

ek.

Classificatie v

an kl

inis

che v

ragen

De hu

isar

tsen

ste

lden

in de

1047 e-

meed

enkc

onsu

lten

1644 klini-

sche

vragen (

figu

ur 2a

), waa

rvan

het

mer

ende

el een

vra

ag om

algemeen adv

ies was (n = 50

4). De medisch specialisten gaven

2098 ad

vieze

figu

ur 21

)), waa

rvan

het

mer

ende

el ove

r aanvullende

diag

nost

iek

ng (n = 46

2).

BESCHOUWING

Hui

sart

sen z

etten e-

meed

enkc

onsu

lten

IG in

v oor

een

gro

ot sc

ala aan vragen ove

r al

le dee

l-

gebi

eden

van de IG. Ruim 8o% van de patienten

uit deze observationele stu

die ko

n na

een

e-me

eden

kcon

sult

van de internist v

erde

r wo

r-

den be

hand

eld do

or de hu

isar

ts. Hu

isar

tsen

verrichtten vo

or het in

zetten van e-m

eede

nk-

cons

ulte

n in

85% van de gevallen ze

lf al

diagnos-

tiek

. Het ge

brui

k van de e-m

eede

nkco

nsul

ten

door

hui

sart

sen le

idt t

ot een

red

ucti

e van 70%

van de fy

sieke verwijzingen ten

opz

icht

e van de

situ

atie

waarin de e-m

eede

nkco

nsul

ten ni

etbe

schikbaar z

ijn.

Dit al

les r

esul

teer

t in ee

n

afname van verwijzingen voor 'l

ive' po

likliniek-

bezo

eken

IG. Onze re

sultaten suggereren da

t de

interne ge

nees

kund

e zich uitstekend le

ent v

oor

e-meedenkconsulten door hu

isar

tsen

en da

teen gr

oot d

eel v

an de patienten vo

or wie een

e-me

eden

kcon

sult

is aan

gevr

aagd

, ni

et wor

dtverwezen naa

r de twe

ede lijn.

In de gr

oep patienten voor wie de hu

isar

ts een

e-me

eden

kcon

sult

inzette, verminderde het

aantal fy

sieke verwijzingen met 7o%

. We zi

en dit

ook terug al

s we de fysieke verwijzingen naa

r de

poli

IG van Zuyderland vergelijken met de Ia

n-de

lijk

e tre

nd: e

r wa

s ee

n ve

rsch

il van 2,7

verwij-

zingen per

1000 patienten in

2018. De opt

elso

m

van de fy

sieke c

onsu

lten

op de polikliniek en

e-meedenkconsulten nam Lic

ht to

e do

or de

intr

oduc

tie van de e-m

eede

nkco

nsul

ten,

wat

sugg

eree

rt dat

de dr

empe

l vo

or het

inze

tten

van

een e-

meed

enkc

onsu

lt door hu

isar

tsen

lag

er is

dan vo

or een

fysieke v

erwijzing. Het aa

ntal

fysi

eke verwijzingen is

ech

ter af

geno

men en

aang

ezie

n de geschatte relatieve kos

ten vo

or

een e-meedenkconsult 28

,8% la

ger l

iggen da

nvoor

een

fysi

ek consult— nog lo

s va

n de ve

rvol

g-

kost

en — kun

nen we concluderen dat

de totale

zorg

kost

en zi

jn afg

enom

en door de introductie

van he

t e-meedenkconsult Dit komt overeen

met st

udies waarin is

aangetoond da

t do

or de

inzet v

an e-m

eede

nkco

nsul

ten he

t netto aa

ntal

verw

ijzi

ngen

naa

r de medisch sp

ecialistische

zorg met 22

- 68% vermindert;

8-" dit g

eeft

een

kostenbesparing van na

ar sc

hatt

ing 18%!

111=

E111

1•11

1Waa

rove

r ga

at het

e-meedenkconsult?

Aantallen vragen va

n huisartsen en adviezen van

medisch specialisten

vraag

algemeen adv

ies

medicatie

a anv

ulle

nde di

agno

stie

k

vraag of

verwijzing no

odza

keli

jk is

d iag

nose

of differentiaaldiagnose

prog

nose

persoonsgerelateerd aan de patient

a advies

8

16

rich

tlij

nen

3

0

aanv

ulle

nde di

agno

stie

k

d iagnose of differentiaaldiagnose

med

icat

ie

verw

ijsa

dvie

s

r ich

tlij

nen

exp

ecta

tief

bel

eid

leefstijladvies

prognose

erfelijkheid

persoonsgerelateerd aan de patient

b

.411111 316

309

1-11.11

lean 254

244

504

100

200

300

400

500

600

80

17 16 16

156

217

286

462

450

428

0

100

200

300

400

500

(a) Hu

isar

tsen

ste

lden

in de e-meedenkconsulten 1644 vragen, die geclassificeerd zijn in

8 categorieen. (b) Medisch spe

cial

iste

n gaven in antwoord op deze vra

gen 2098 adv

ie-

zen. Het aantal vr

agen

van de hui

sart

sen

is hoger dan het

aantal e-meedenkconsulten

doo

rdat

hui

sart

sen meer dan een vra

ag per consult

konden ste

llen

. De specialisten gaven

soms meerdere adviezen

bij een kli

nisc

he vraag; di

t gebeurde vooral

bij de vra

gen om

algemeen adv

ies,

28

29

NTvG • JAARGANG 164 . NUMMER 7 • 14 FEBRUAR1 2020

0\ D

R/0

<NTvG • JAARGANG 164 • NUMMER 7 • 14 FEBRUAR12020

30

p7

-;p3'ki,;r,

.<,Il '7

"1

", Cf7,,Trl,f?

Onze studie hee

ft ve

rsch

ille

nde be

perk

inge

n. Te

n ee

rste

volgden

we patienten 3 maa

nden

," waardoor patienten die later w

erde

nd o

orverwezen naar de

tweede li

jn bui

ten de

analyses bleven. Het

lijkt e

chte

r on

waar

schi

jnli

jk dat

het om een

gro

ot aa

ntal

patienten

gaat, w

ant va

n de

patienten die uiteindelijk na

een e-meedenkcon-

sult

werden verwezen, w

erd 82

,4% bi

nnen

i maand ver

weze

n. Te

ntwee

de bra

chte

n we al

leen

de verwijzingen naar Zuyderland in

beeld. Pat

ient

en die

na een e-

meed

enkc

onsu

lt naar ee

n an

der zi

e-ke

nhui

s we

rden

gestuurd, zi

jn nie

t meegenomen in de

analyse. De

kans dat

een

pat

ient

naa

r een ander zi

eken

huis

wer

d ve

rwez

en is

echt

er kle

in, omdat Zu

yder

land

het eni

ge ziekenhuis is

bin

nen het

adherentiegebied. Verwijzingen naar Zuyderland loc

atie

Hee

rlen

kond

en wel wor

den meegenomen in de

ana

lyse

door de

fusie va

nde zie

kenh

uize

n op de locaties Heerlen en Sittard-Geleen.

TABA 3

Aanvullende dia

gnos

tiek

door de huisarts

With. het e-meedenkconsult

diag

nost

iek

n (%)*

(n = 1047)

laboratoriumonderzoek

b loed

803(76,7)

urine

148(14,1)

fece

s

beeldvormend onderzoek

echografie

25

109

(2,4

)

(10

,4)

ront

geno

nder

zoek

22(2

,1)

DEXA

func

tiet

este

n

24-uursbloeddrukmeting

12

44

(1,1

)

(4,2)

over

ige functietesten

endoscopie

colo

nosc

opie

25

13

(2,4

)

(1,

2)

gastroscopie

8(0

,8)

DEXA = 'dual-energy X-

ray absorptiometry'.

* Aa

ngez

ien de huisarts meer dan een diagnostische test pe

r

pati

ent kon aa

nvra

gen,

is het aantal diagnostische testen in

tota

al hog

er dan het aan

tal ingediende e-meedenkconsulten.

Vrsordoj,

!^^

4,9T

1

E-meedenkconsulten IG he

bben

verschillende

voor

dele

n ten op

zich

te van

het

hui

dige

telefo-

nische ove

rleg

tussen huisarts en specialist

ove

r patienten die nog niet bij de sp

ecia

list

inbe

handeling zi

jn. Ten

eer

ste krijgt de specialist

de gel

egen

heid

om het ant

woor

d te bas

eren

op

volledige informatie van

de hu

isar

ts, waa

ron-

der de

verrichte diagnostiek. Dit li

jkt c

ruci

aal,

aang

ezie

n de

hui

sart

s bij 85% van

de patienten

al dia

gnos

tiek

had verricht Door inspanningen

van MCC Omnes vr

aagt meer da

n 95% van

de

huis

arts

en in de

reg

io hun eer

stel

ijns

dia

gnos

-tiek aan

via Zuy

derl

and,

waa

rdoo

r de uit

slag

enal

tijd zowel voo

r de huisartsen als v

oor de

medisch specialisten va

n Zuyderland bes

chik

-baar en inzichtelijk zi

jn.',

Ten

tweede wo

rdt

door

de inzet v

an het e-meedenkconsult

gewaarborgd da

t de

meest inh

ouds

bekw

ame

spec

iali

st de vraag va

n de hui

sart

s beant-

woordt De afdeling In

tern

e Ge

nees

kund

e va

nZuyderland heeft zo verschillende internisten

inge

zet om de e-

meed

enkc

onsu

lten

te beant-

woorden, wa

arbi

j de e-

meed

enkc

onsu

lten

worden toegewezen aan

de internist met de

mee

ste kennis over het be

tref

fend

e onderwerp.

Ten de

rde wa

arbo

rgt het i

nzet

ten van e-

mee-

denk

cons

ulte

n de ver

slag

legg

ing va

n het over

-leg in

zowel het patientendossier bij de huis-

arts

als het zi

ekenhuisdossier.

CONCLUSIE

Met deze studie laten we zi

en dat

huisartsen

het e

-meedenkconsult IG geb

ruik

ten vo

or een

groot s

cala aan

vragen over al

le deelgebieden

van de

int

erne

geneeskunde. Ru

im 8o% van

de

pati

ente

n bij w

ie een

e-meedenkconsult werd

inge

zet,

kon ver

der wo

rden

behandeld door de

hui

sart

s. Het ge

bruik va

n de e-m

eede

nkco

nsul

-ten le

idde

tot

een

afn

ame va

n 70% van

de

fysi

eke verwijzingen ten opz

icht

e va

n de si

tua-

tie waarin e-m

eede

nkco

nsul

ten ni

et bes

chik

-baar war

en.

Een e-meedenkconsult tu

ssen hui

sart

s en spe-

cialist g

eeft ge

lege

nhei

d vo

or een

pla

nbaa

rdi

gita

al overleg waa

rbij

de verslaglegging van

het o

verleg in z

owel het patientendossier bij de

hui

sart

s als

het zi

eken

huis

doss

ier is

gew

aar-

borg

d.

In ver

volg

onde

rzoe

k moet wor

den aa

nget

oond

of he

t e-

meed

enkc

onsu

lt ook ef

fectief i

s voo

ran

dere

spe

cial

isme

n. Ook moet de co

mple

xi-

teit van

de vraagstellingen — en een

mogelijk

leer

effe

ct bi

j de huisartsen — wor

den geanaly-

seerd. To

t sl

ot moet een

kos

tene

ffec

tivi

teit

s-an

alys

e wo

rden

uit

gevo

erd wa

arbi

j de verhou-

ding met de te

lefo

nisc

he con

sult

en in ac

htg enomen wor

dt en op gro

nd waa

rvan

conclu-

sies getrokken kun

nen wo

rden

ove

r de bes

tetari

feri

ng voo

r tr

ansm

ural

e communicatie.

— On

line

artikel e

n reageren op m1

19,1

1/03

860

— Me

disc

h Co

ordi

nati

e Cen

trum

(MCC) O

mnes

, Sit

io rd

:dr

. D. M

uris, gez

ondh

eids

wete

nsch

appe

r (revels: C

APHRI,

vakg

roep

Huis

arts

gene

esku

nde)

; dr. M. Kr

ekel

s, in

tern

ist;

drs.

P Ber

gman

s, hu

isar

ts. U

niversiteit M

aastricht, Ca

re and

Public H

ealth Research In

stit

ute (CA

PHRI

), va

kgroep Hu

isar

ts-

geneeskunde, Ma

astricht: A. S

preeuwenberg, B

Sc, e

n M.

Blom,

BSc, st

uden

ten g

eneeskunde ; prof

dr. J

. Cals, hu

isar

ts.

Contact: J .W.L. Ca

ls (j.cals@maastrichtuniversiry.n1)

Belangenconflict en

financiele on

dersteuning: ge

en ge

meld

.Aa

nvaard op

16 s

epte

mber

2019

Cite

er al

s: Ned Ti

jdschr Ge

neeskd. 202

o:16

4:D3

86o

LITERATUUR

Kron

eman

M, B

oerm

a W,

van de

n Be

rg M, G

roen

eweg

en P, d

elong), va

n Gi

nnek

en E.

Netherlands: He

alth Sy

stem Rev

iew.

Heal

th Sy

stTransit. 20

16;18:1-24o.

2 CB

S. Zo

rgui

tgav

en st

ijge

n in 201

7 me

t 2,1

procent. ht

tps://

www

. cbs. n

l/n1

- nl/

nieu

ws/2

o18/2 2

/zor

guit

gave

n-st

ijge

n-in

-20

17- m

et-2-1-procent, ger

aadp

leeg

d op 2

1 januari 20

2o.

3 Va

n de

r HorstA, Va

n Erp F

, De Jong J.

Tren

ds in

gezo

ndhe

id en

zorg

. Den

Haa

g: Ce

ntraal Pl

anbu

reau

; 2011. p.

16.

4 Wammes Ieurissen P

, Westeit G,

Tank

e M. T

he Dutch Health

Care

System. h

aps:

//in

tema

tion

al.c

ommo

nwea

lthf

und.

org/

c ountries/netherlands/, ger

aadp

leeg

d op 2

/ januari 202

0.5

Bourgueil Y , MarekA, Mo

usqu

e s J,

(Pro

sper

e/Ir

des)

. Thr

ee mo-

dels of primary ca

re or

ganisation in

Eur

ope,

Canada, A

ustralia

and New -

Zeal

and.

Issu

es in

Health Ec

onom

ics.

2009

;141

:1-6

.6 Va

n Dijk CE

, Kor

evaa

r IC, de

Jong JD

, Koo

pman

s B, va

n Di

jkM, de Ba

kker OH. Ke

nnisvraag: Ru

imte

voorsubstitutie?

Verschuivingen van tw

eedelijns- na

aree

rste

lijn

szor

g. Ut

recht:

NIVEL; 2013

.7

Van de

r Hei

jden

JP, d

e Kei

zer N

E, Spul

s PI, Wit

kamp

L. Te

lede

r-ma

tolo

gisc

h co

nsul

t door d

e hu

isar

ts: b

eter

e zor

g teg

en la

gere

kosten. N

ed Ti

jdschr Ge

neeskd. 2

012;156:A4253•

9 1 0 11 12 13

Liddy C

, Moroz I,

Mih

an A,

Nawa

r N, Ke

ely E

. A sy

stematic

revi

ew of asynchronous, pr

ovider-t

o-pr

ovid

er, e

lect

roni

c con

-sultation s

ervi

ces t

o imp

rove

acce

ss to

specialty c

are a

vailable

worldwide. T

elemed) E He

alth. 2

019;

25:1

84-9

8.Ke

ely E

, Liddy C,

Afkham A. Utilization, be

nefits, and imp

act o

fan

e-consultation se

rvic

e acr

oss d

iver

se sp

ecia

ltie

s and

primary

care pr

ovid

ers.

Telemed I

E He

alth. 2

013;19:733-8.

Lidd

y C, D

rosi

nis P

, Der

i Armstrong C,

McKellips F

, *ham A,

Keely E

. What a

re th

e cost sav

ings

associated wit

h pro

vidi

ngac

cess

to sp

ecia

list

care

through the C

hamp

lain

BASE e

Consult

service? A costing e

valu

atio

n. BM) Open. 2

016;

6:eo

log2

o.Liddy C

, Moroz I,

Afkh

am A,

Keel

y E. S

usta

inab

ilir

y of a primary

care-d

rive

n eCo

nsul

t ser

vice

. Ann

Fam Med. 2

018;16:120-6.

P arikh PJ,

Mow

rey C,

Gall

imor

e J, H

arrell 5,

Burke B

. Evaluating

e-consultation im

plementations b

ased

on use and ti

me-l

ine

a cro

ss va

rious s

pecialties. I

ntl Med In

form

. 2017;108:42-8.

Mulls DM, van A

cker BA

, Cra

sbor

n EL, Be

rgmans HW.

Diagnos-

tiek

in de e

erst

e lijn k

an sl

imme

r. Me

disc

h Contact, 28

mei

2 018.

NTvG • JAARGANG 164 • NUMMER 7 • 14 FEBRUARI 2020

COMMF- \TAAR

Gerelareerd a

rtik

el:

Onderzoekvan

Dennis M

aris et

al.

(D386o), b

lz. 24

Elders in

dittijdschrift st

aan d

e res

ulta

ten v

an ee

n onderzoek naar h

eteffect va

n e-

meed

enkc

onsu

lten

. Dit

onderzoek l

aat zie

n ho

e ken

nis u

itde

twee

de li

jn kan wor

den benut i

n de e

erste l

ijn. Ko

rt geze

gd kom

t het

erop ne

er da

t een

generalist de

same

nhan

g der d

inge

n be

waak

t en

waa

r nod

ig ex

pertise v

an ee

n spe

cial

ist i

nroept. i

s her

e-me

eden

kcon

sult

de op

loss

ing om ex

pertise b

eschikbaar te

maken

zond

er da

t de z

org d

uurder wo

rdt?

Een hui

sart

s als a

anspreekpunt voo

r de

patient en als poortwachter naar de

twe

ede

lijn is

een

logische manier om de zo

rg in te

rich

ten als het s

trev

en is

om zor

g in

samen-

hang

en doelmatig te org

anis

eren

. Dit g

edach-

tegoed is t

erug

te vinden in

div

erse

rapporten

van de

overheid, medisch specialisten en

hui

s-artsen, d

ie de laatste ti

jd het li

cht

E-meedenkconsulten passen in

deze manier

van denken.

In het onderzoek naar e-

meed

enkc

onsu

lten

dat e

lders in

dit ti

jdsc

hrif

t staat bes

chre

ven,

gaven de

hui

sart

sen aan of zij de pa

tien

t verwe-

zen zo

uden

heb

ben als het meedenkconsult

niet had bestaan.,

Uit het onderzoek blijkt d

athe

t aan

tal verwijzingen naar de

pol

ikli

niek

Inte

rne Geneeskunde ge

dure

nde de

ond

er-

zoek

sper

iode

daadwerkelijk daa

lde.

Om aan te

tone

n da

t de

dating in

het aa

ntal

verwijzingen

toe te rek

enen

is aan de in

terv

enti

e, zo

u ee

nge

rand

omis

eerd

e tr

ial m

oeten pl

aats

vind

en.

Toch vinden wij d

it een

vee

lbel

oven

de manier

van we

rken

. Om dit duurzaam in

te bedden

moe

ten we ech

ter met een

bre

dere

blik kijken

naar onze manier van

samenwerken, de rol

van

ICT, onz

e aandacht voo

r pa

tien

tbet

rokk

enhe

iden de opleiding va

n de zo

rgpr

ofes

sion

als va

n

de toekomst

Van e-meedenkconsult na

are-samenwerkconsult

Het e-meedenkconsult in

het onderzoek was

FOTO: MATTJEACOCK/ISTOCK.COM

beperkt t

ot nieuwe patienten, bi

j wie de hu

is-

arts

het

initiatief he

eft Hoe mooi zou het zi

jnom e-m

eede

nkco

nsul

ten te verbreden naar

e-samenwerkconsulten voo

r be

kend

e patien-

ten. Dat

geef

t mogelijkheden om of t

e stem-

men ove

r patienten die al

onder beh

ande

ling

zijn van de medisch sp

ecia

list

Bij patienten

met mul

timo

rbid

itei

t die onder beh

ande

ling

zijn bij mee

rder

e medisch specialisten gee

ftdi

t ook de ze

er gewenste mo

geli

jkhe

id tot

e -samenwerkconsulten tussen medisch specia-

list

en ond

erli

ng. Het in

itia

tief

kan zo

wel bij de

hui

sart

s als bij de medisch specialisten lig

gen.

Dan is

er nog de ui

tdag

ing om ook andere

z orgprofessionals t

e betrekken bij e-samen-

werk

cons

ulte

n. Wat da

cht u va

n de wij

kver

-

'4

pleegkundige? Durven we het aan om ook bui-

ten het domein van

dokters een

ove

rleg

moge

-li

jkhe

id in te ric

hten

en nu eens echt meer

samenhang in

de zo

rg aan

te brengen? Er z

ijn

veel

init

iati

even

met ge

deelde dos

sier

s, maar

dat g

aat v

aker

om het de

len va

n gegevens dan

om het de

len en ont

wikk

elen

van kennis en

inzi

chte

n ov

er een

patient di

e bij a

lien bekend

is. De Sii

lo-a

pp bijvoorbeeld bi

edt w

eliswaar

de mog

elij

khei

d om met mee

rder

e specialis-

men te ov

erle

ggen

ove

r ee

n 'casus', maar ni

etzo

zeer ove

r ee

n bekende patient

Of he

t nu gaat om bekende of o

nbekende

patienten, bi

j e-consultaties is

ove

reen

stem

-ming ove

r de

spelregels noodzakelijk. Een

voorbeeld hi

erva

n zijn de re

gels

ove

r co

nsul

ten

NTvG • JAARGANG 164 • NUMMER 7 • 14 FEBRUARI 2020

COMM

AAR

NTvG • JAARGANG 164 • NUMMER 7 • 14 FEBRUARI 2020

in de Si

ilo-

app;

deze app ha

ntee

rt de Pr

isma

g edr

agsc

ode., De ju

ridi

sche

ver

antw

oord

elij

k-heid bij

alle consultaties moet helder zi

jn. Bi

jnieuwe pat

ienten

ligt de ve

rant

woor

deli

jkhe

idbi

j deg

ene die contact heeft me

t de

patient

6 Bi

jge

meen

scha

ppel

ijke

patienten vraagt d

itafst

emmi

ng; daarvoor is

ons nog

geen over-

koepelend beleid bekend.

ICT

Het

is noodzakelijk da

t de digitale inr

icht

ing

van e-samenwerkconsulten past bij de dage-

lijk

se manier va

n werken van

zor

gpro

fess

io-

nals en

bij de be

hoef

ten die patienten hebben.

In het onderzoek wer

d ge

brui

kgem

aakt

van

de

b estaande ICT-mogelijkheden en wer

d aa

nge-

sloten bij

het

huisartsen- en ziekenhuisinfor-

matiesysteem (H

IS en ZIS). A

ppli

cati

es die

niet

of slechts aa

n ee

n zijde passen bij

HIS of Z

IS of

andere elektronische zo

rgdossiers zi

jn onwen-

selijk. S

lechts inc

iden

teel

is er e

en mogelijk-

heid voo

r patien

ten om inzage te kri

jgen

in de

c omm

unic

atie

tus

sen pr

ofes

sion

als of om

eigen meetwaarden of filmpjes te

ben

utte

n bi

jdi

e communicatie. De Alg

emen

e Verordening

P ers

oons

gege

vens

(AVG) s

peelt hierin ech

ter

een remmende rol, w

ellicht onb

edoe

ld en

mog

elij

k ont

erec

ht,

De ov

erhe

id wil ele

ktro

nisc

he geg

even

suit

wis-

seling versnelle

n do

or har

moni

seri

ngva

n taal-

gebr

uik en tec

hnis

che ko

ppel

inge

n.8 I

n deze

`DE HUISARTS IS HET

AANSPREEKPUNT VOOR DE

PATIENT EN DE POORTWACHTER

NAAR DE TWEEDE LIJN'

34

bewe

ging

zal d

e ge

dach

tevo

rmin

g ov

er de uit-

wiss

elin

g va

n kennis in co

nsul

ten moeten wor

-de

n meegenomen. Wij hou

den geen pleidooi

voor

een

landelijke aansturing van

ove

rleg

plat

-forms; eni

ge vorm va

n co

ncur

rent

ie is

gew

enst

als s

timulans voo

r innovatie en pri

jsst

elli

ng.

Het wor

dt ec

hter

wel

een hele puzzel om dat

brede palet met vi

deoc

onsu

ltat

ie, c

hatt

en en

n og te

bedenken applicaties ov

erzi

chte

lijk

,pr

aktisch en

eenvoudig te

houden.

Wat

vindt de p

atient ervan?

Het

e-meedenkconsult is

uiteraard geen doel

op zich, maar wil

een

bijdrage leveren aa

n de

k wal

itei

tvan

zor

g. De pat

ient

is degene die

bepaalt o

f de zo

rg bij

draa

gt aan

zijn

of haar

kwaliteit van Lev

en. Pa

tien

ten ve

rwac

hten

van

med

isch

specialisten en huisartsen da

t zij

ond

erli

ng samenwerken, maar vooral ook dat

zij sam

enwe

rken

met pa

tienten. Het e-mee-

denkconsult is

een

mooi voo

rbee

ld van

een

digi

taal

hul

pmid

del bi

nnen

een

zorgnetwerk

waa

rbij

verschillende sp

eler

s in

het net

werk

op

vers

chil

lend

e momenten waa

rde ku

nnen

toe-

voegen voo

r de

patient Ook het zo

rgnetwerk

moe

t de

beh

oeft

e va

n de

pat

ient

als ui

tgan

gs-

punt nemen.

Wij

zijn dan

ook hee

l be

nieu

wd hoe

de pa

tien

tde toegevoegde waa

rde va

n het e-

meed

enk-

cons

ult e

rvaart Wat kun

nen wij l

eren van

de

pati

ent?

Laten we nadrukkelijk de

pat

ient

betr

ekke

n bij de on

twik

keli

ng, a

dopt

ie en

i mplementatie van in

nova

ties

.

De aios: h

uisarts en me

disc

h spe

cial

ist van

de to

ekom

stChapeau voo

r de

tijd

en energie di

e de hui

sart

-se

n en medisch specialisten in

het e-m

eede

nk-

cons

ult he

bben

gestoken. Maa

r waarom zi

jn de

aios

sen hier niet bij b

etrokken? Voor de aios-

sen kan dit een

lee

rins

trum

ent z

ijn al

s ze in

nauw contact met hun opl

eide

r e-

cons

ulte

nbean

twoo

rden

.,

We erkennen allemaal da

t het s

ucces va

n tech-

nologische inn

ovat

ies mede afhankelijk is

van

d e aanpassingsbereidheid en he

t aanpassings-

`HET E-MEEDENKCONSULT KAN HELPEN OM TOT MEER

SAMENHANG IN DE ZORG TE KOMEN'

verm

ogen

van

zor

gpro

fess

iona

ls. Da

t techno-

logi

sche

innovatie een

plaats v

erdi

ent i

n de

e erstelijns- en medische ver

volg

ople

idin

gen,

iswat

ons bet

reft

helder. Maa

r ho

e do

e je

dat?

Om aio

ssen

en op

leid

ers hi

ervo

or han

dvat

ten

te bie

den he

eft De Jonge Spe

cial

ist samen met

d e Fed

erat

ie Medisch Specialisten ee

n handrei-

king

ontwikkeld.rn De aio

ssen

van nu zijn pro-

acti

ef be

zig met hun toe

koms

t Juist onz

ejong

e collegae in opleiding z

ijn de cre

atie

ve en

i nno

vati

eve geesten di

e wij zo nodig he

bben

voor

onze to

ekom

st Onze ti

p: geef a

iossen de

ruimte en

tijd

om mee te

leren, t

e exploreren

en te ex

peri

ment

eren

. Laat hen

het

vlie

gwie

lv ormen voo

r de

ze nieuwe manieren van wer

-ken.

TOT S LOT

We hopen daadwerkelijk da

ter meer sam

en-

hang

in de zor

g zal komen: meer meedenken

en sam

enwe

rken

. La

ten we datvooral nie

ta l

leen digitaal d

oen.

Elkaar ontmoeten, e

lkaar

lere

n ke

nnen

en ee

ns eve

n de telefoon pakken

is st

raks mis

schi

en oud

erwe

ts, maar ons per

-soonlijk contact za

l he

t fun

dame

nt bl

ijve

nwaarop we ver

der moeten bou

wen.

Onl

ine a

rtikel en

reageren op nt

vg.n

l/D4

555

R adb

oudu

mc, N

ijmegen, af

d. Ee

rste

lijn

sgen

eesk

unde

:dr

. N. S

cherpbier, hu

isar

ts; Radboudumc H

ealth A

cademy:

prof dr

. J. d

e Graaf, i

nter

nist

. UMC Ut

rech

t, Ju

lius Ce

ntrum,

Utrecht: d

rs. L

. Mei

jer,

huis

arts

.C o

ntac

t: J.

de Graaf Oacq

ueli

ne.d

eGra

af@r

adbo

udum

c. nO

— Be

lang

enco

nfli

ct en

jina

ncie

le on

ders

teun

ing:

geen

gemeld.

— A

anvaard o

p 4 de

cemb

er 20

19Ci

teer

als:

Ned Tijdschr Ge

neeskd 202

0;16

4:04

555

LITERATUUF

i De

juistezorg op de

juis

te pl

ek. D

en Haa

g: Ta

skforce ̀

de Ju

iste

Zorg

op de

Juis

te Pl

ek'; 20

19.

2 LHV. Ke

rnwa

arde

n en kerntaken huisartsenzorg. w

ww.lhv.nl/

u w-beroep/kwaliteit/toekomstvisie-2o22/kemwaarden-en-

kemtaken-huisartsenzorg.

3 Visiedocument M

edis

ch Sp

ecia

list

2025

. Utrecht: Fe

deratie

Medisch Sp

ecia

list

en; 201

7.4

Muris D

, Kre

kels

M, S

preeuwenberg A,

et al

. Gebruikvan

e -me

eden

kcon

sult

en in

terne g

eneeskun

de do

or hu

isar

tsen

. Ned

Tijd

schr

Geneeskd 2020;164:D386o.

5 Prisma ge

dragscode. Ve

rsie ap

ril 2019. ht

tps:

//in

o3.

h ostcontrol.com/resources/21b42ece59b5b9/0e7314a6a7/

f ile

-obj

ect/

Hoe%

2owe

%20s

amen

werk

en%w

op%2

0Pri

sma.

pd f, ge

raad

plee

gd op

22 j

anua

ri 20

20.

6 KN

MG. Ve

ra nt

woordelijkheden be

hand

elend a

rts en co

lleg

a bij

c oll

egia

al co

nsul

t. ww

w.knmg.nl/advies-richtlijnen/artsen-

in folijn/praktijkdilem ma

s-i/praktijkdi

lemm

a/ve

rant

woor

de-

lijkheden-behandelend-arts-en-collega-bij-collegiaal-consult.

htm,

gera

adpl

eegd

op 22 j

anua

ri 20

20.

7 Bloemendal H,

van Bo

ven J

. Pri

vary

wet o

nnodig st

reng

uitg

e-le

gd. M

edis

ch Co

ntac

t, 24 j

anuari 20

19.

8 Ka

merb

rief

over

elek

tron

isch

e geg

even

suit

wiss

elin

g in d

e zorg.

Den

Haa

g: Mi

nist

erie

van

VWS; 2

018.

9 Janssen M

, Sagasser MH,

Laro EAM

, et a

l. Le

arning in

tra-

prof

essi

onal

coll

abor

atio

n by p

arti

cipa

ting

in a co

nsultation

prog

ramm

e: wh

at an

d how di

d primary an

d sec

onda

ry ca

retrainees le

arn?

BMC Med Ed

uc. 2

017;17:125.

10 Tec

hnol

ogis

che i

nnovatie in

de medisch-specialistische v

ervo

lg-

opleiding. Ut

recht: De

'tinge Sp

ecia

list

; 2018.

35