EEN THEATERVAN GLAS

#1

3

EEN THEATER VAN GLAS

Ik zou graag een theater van glas

ter beschikking hebben. Als je op

straat voorbijloopt, kan je naar bin-

nen kijken en zien hoe er gerepe-

teerd wordt. Op sommige dagen is

de voorkant open en kunnen voor-

bijgangers naar binnen komen.

Het decor staat opgesteld. De ac-

teurs en het team zitten aan tafel,

ze lezen de tekst en praten over

de enscenering. Het gaat me erom

het ontstaansproces van een stuk

openbaar te maken. Het gaat me

om transparantie en inspiratie.

In de eerste fase van de repetities

komt het vaak voor dat een acteur

van tafel opstaat en vraagt: ‘Kijk

eens mensen, zou het een idee zijn

dat ik dit bijvoorbeeld zo speel?’ Hij

stapt het podium op, toont wat, zet

zich weer neer. We praten en lezen

verder. Opnieuw toont iemand een

voorstel, enzovoort. Dat vind ik

de mooiste, interessantste fase. Ik

probeer die fase steeds zo uitge-

breid mogelijk te maken, zo lang

mogelijk te laten duren. De stap

van de tafel naar het podium wordt

zo heel organisch. Gedachte en

lichaam spelen samen. Zulke pro-

cessen openbaar maken, daarom

gaat het me in deze fantasie.

In een theater van glas trek je niet

alleen de realiteit binnen, maar

geef je de acteurs ook een zicht-

bare plaats in het openbare leven.

Stadsbewoners zien de acteurs, de

acteurs zien de stad.

Gedurende de twee, drie laatste re-

petitieweken wordt het glas steeds

donkerder. Je kan steeds moeilij-

ker naar binnen kijken. De concen-

tratie wordt gerichter. Het geheim

ontstaat. De enscenering krijgt

vorm. Je kan kaartjes kopen voor

de voorstelling en kijken wat het

resultaat is van het proces, waar-

van je het begin hebt meebeleefd.

Wat me inspireert om na te denken

over een theater van glas, is mijn

opinie over de kunst van het to-

neelspelen. Ik denk niet zoals Sta-

nislawski, die vond dat een acteur

zich totaal met zijn rol zou moeten

identificeren. Dat al zijn uitdruk-

kingen voortkomen uit het perso-

nage en de psychologie daarvan.

Ik heb een andere manier van wer-

ken. Voor mij is elke gedachte toe-

gelaten. Als acteur kan je je collega

aankijken en bijvoorbeeld denken:

Mijn God, wat heeft zij mooie be-

nen. Of: Vandaag ziet ze er moe uit.

Of: Man, hij is vandaag echt goed.

Of: Ach, deze zin heb ik slecht

uitgesproken. De volgende wordt

beter... Weer ernaast! Of: Vandaag

zit er wel heel weinig publiek in de

zaal. Of: Ik zou me nu weer beter

op mijn tekst concentreren. Zoveel

mogelijk gedachtes zou je moeten

toelaten. Niks tegenhouden. Alles

tonen en deel laten uitmaken van

je spel. Ook de angsten. Ook de

mogelijkheid van de mislukking.

Vaak heb je sowieso maar twee of

drie opvoeringen van een voorstel-

ling waarbij je het gevoel hebt dat

alles goed is gegaan. Dat is hele-

maal geen probleem. Theater is de

meest menselijke kunst, omdat ze

uit momenten bestaat waarop je

een poging onderneemt. Het the-

ater drijft op vrijheid. Die vrijheid

in jezelf toelaten en trachten mee

vorm te geven, wordt op het podi-

um in het spel van de acteurs tot

uiting gebracht. De toeschouwer

krijgt inzicht in de gedachtes van

de spelers. In mijn fantasie heeft

dat te maken met het theater van

glas. Transparante gebouwen,

transparante lichamen.

In mijn theater van glas worden

vele talen gesproken. De verwar-

ring is onderdeel van de utopie.

Er werken kunstenaars uit de hele

wereld en uit de meest diverse

disciplines. Ze hebben een con-

tract voor vijf jaar. Ze werken in

verschillende constellaties en met

wisselende regisseurs, choreogra-

fen, dirigenten, beeldende kunste-

naars. Acteurs leren van dansers

en muzikanten: lichaamsspanning,

concentratie, tekstbehandeling.

Theatertekst als partituur, de stem

wordt instrument. Het lichaam

wordt precies zo belangrijk als het

hoofd.

Er ontstaan nieuwe uitdrukkingen.

Nieuwe woorden, nieuwe dialec-

ten. Iedereen leert nieuwe talen.

Het theater van glas is een heden-

daagse toren van Babel. Welkom in

NTGent!

4

5

E

F

D

I would like to have a the-atre of glass at my disposal. When you walk past you can look in and see rehearsals going on. Some days the front is open and passers-by can just walk in. What I am talking about is revealing the genesis of a play to the public. I am concerned with transparency and inspirati-on. In a glass theatre you not only draw in reality, you also give the actors a visible place in public life.

The city-dwellers see the actors, the actors see the city. In the last two or three weeks of rehearsals, the glass becomes darker and dar-ker. It becomes increasingly diffi-cult to see inside. The concentra-tion is more focused. Secrets are born. The staging takes shape. You can buy tickets for the play and see the results of the process whose initial stages you have been able to experience.

Many languages would be spoken in my glass theatre. Artists from all over the world and from a wide variety of disciplines work there. They work in varying combinations and with different directors, choreo- graphers, conductors and visual artists. New expressions are coined. New words, new dialects, new languages. The glass theatre is a contemporary Tower of Babel. Welcome to NTGent!

J’aimerais avoir à ma dis-position un théâtre de verre. De-puis la rue, on y voit ce qu’il se passe à l’intérieur, on assiste au déroulement des répétitions. Cer-tains jours, à l’avant, c’est portes ouvertes, entrée libre. Je voudrais que la genèse d’une pièce de théâ-tre soit publique. C’est une ques-tion de transparence, une source d’inspiration. Dans un théâtre de verre, on peut non seulement faire entrer la réalité, mais aussi donner aux acteurs une place visible dans la vie publique. Les citadins voi-

ent les acteurs, les acteurs voient la ville. Pendant les deux ou trois dernières semaines de répétition, la teinte du verre s’assombrit un peu plus chaque jour. Regarder à l’intérieur devient de plus en plus difficile. La concentration devient totale. Le travail devient secret. La mise en scène prend forme. On peut acheter des tickets pour la re-présentation et voir le résultat du processus dont on a perçu le com-mencement. Dans mon théâtre de verre, on parle de nombreuses lan-gues. Des artistes du monde entier

et des disciplines les plus diverses viennent y travailler. Ils travaillent dans des constellations diverses  ; metteurs en scène, chorégraphes, chefs d’orchestre, artistes des beaux-arts s’y succèdent. De nou-velles formes d’expression y voient le jour. De nouveaux mots, de nou-veaux dialectes. Tout le monde apprend de nouvelles langues. Le théâtre de verre est une tour de Babel contemporaine. Bienvenue au NTGent !

Ich hätte gern ein Thea-ter aus Glas zu meiner Verfügung. Wenn Sie auf der Straße daran vorbeigehen, können Sie hinein-schauen und sehen, wie dort ge-probt wird. An manchen Tagen ist die Vorderseite geöffnet und die Passanten können hineinkommen. Es geht mir darum, den Entste-hungsprozess eines Stücks offen-bar werden zu lassen. Es geht mir um Transparenz und Inspiration. In einem Theater aus Glas zieht man nicht nur die Realität herein, son-dern gibt auch den Schauspielern

einen sichtbaren Platz im öffentli-chen Leben. Stadtbewohner sehen die Schauspieler, die Schauspieler sehen die Stadt. Während der zwei, drei letzten Probenwochen wird das Glas immer dunkler. Es wird immer schwerer, von außen etwas zu sehen. Die Konzentration wird gezielter. Das Geheimnis entsteht. Die Inszenierung nimmt Form an. Sie können Karten für die Vorstel-lung kaufen und sich das Ergebnis dieses Prozesses, dessen Beginn Sie miterlebt haben, anschauen.

In meinem Theater aus Glas wer-den viele Sprachen gesprochen. Dort arbeiten Künstler aus der ganzen Welt und aus den unter-schiedlichsten Disziplinen. Sie arbeiten in verschiedenen Kon-stellationen und mit verschiede-nen Regisseuren, Choreografen, Dirigenten, bildenden Künstlern. Neue Ausdrücke entstehen. Neue Wörter, neue Dialekte. Jeder lernt neue Sprachen. Das Theater aus Glas ist ein moderner Turm von Babel. Willkommen im NTGent!

6

HET MOET VONKEN!ER MAG EN MOET MEER KLEUR KOMEN OP TERMIJN

Johan Simons maakt school. Die

uitdrukking is nergens meer op

zijn plaats dan in Varik, een lieflijk

dorpje naast een potige rivierarm

van de Rijn: de machtige Waal. Hier

grijpen de wortels van Simons’ le-

ven en werk diep in de vruchtbare

grond, met daarboven zijn thuis-

haven sedert jaren: een voormalig

schooltje naast de plaatselijke kerk.

Het is een gezellig onderkomen

waar op een dag als vandaag – een

donderdag in mei – leven en werk

als vanzelf in elkaar lijken over te

vloeien. Zo ook tijdens een dub-

belgesprek met zijn rechterhand,

dramaturg Koen Tachelet, over

de nieuwe plannen voor NTGent.

Op zo’n meidag in Varik wordt

al snel veel duidelijk, soms zelfs

tussen de bedrijven door. Zo is er

vandaag een productieteam te gast

van de Ruhrtriennale, het festival

in Duitsland dat de regisseur de

komende drie jaar gaat leiden. Het

is het team dat mee de locatievoor-

stelling Das Rheingold zal maken,

muziektheater naar de beroemde

opera van Richard Wagner. Onder

hen de Vlaamse dramaturg Jan

Vandenhouwe, maar ook de Duit-

se scenografe Bettina Pommer.

En zoals dat gaat ten huize van

wordt iedereen na de vergadering

onmiddellijk aan het werk gezet

om te helpen voor het avondmaal.

Lees: de asperges schillen en de

erwtjes doppen. De heer des hui-

zes zal straks zelf de aardappelen

opzetten, maar heeft eerst nog

twee interviews te gaan. Waaron-

der één voor het blad Etcetera,

met Rits-docent Geert Opsomer

als vragensteller en als onderwerp:

hoe zit het met de doorstroming

van jong talent in de grotere struc-

turen? En een ander dat ongeveer

begon als volgt.

JE BENT ALS ARTISTIEK LEIDER IN NTGENT TERUG VAN WEGGEWEEST, NA VIJF JAAR BIJ DE MÜNCHNER KAMMERSPIELE. IS ER IN DIE TUSSENTIJD VEEL VERANDERD? WAT HERKENDE JE BIJ JE TERUGKEER? OF JUIST NIET?

Wat mij meteen weer op-

viel, was dat de zaal zo ontzettend

JS

7

© J

ules

Aug

ust

8

dicht bij de straat zit. Bij de mees-

te schouwburgen moet je door

allerlei gangen heen, door een pu-

blieksfoyer en weet ik wat nog alle-

maal. In Gent ga je enkele trappen

op en loop je meteen de zaal in.

Ideaal zou zijn dat je die ene muur,

ter hoogte van waar de techniek zit

(de laatste rij van de parterre, SH),

doorzichtig maakt. Om te laten

zien wat er binnen allemaal plaats-

vindt. Dat kan natuurlijk niet, om

allerlei redenen, maar dat neemt

niet weg dat ik – zonder te slijmen

– kan stellen dat het werkelijk de

allermooiste theaterzaal is die ik

ken. Dat valt me elke keer weer

op: hoezeer ik verliefd ben op die

zaal. Het is een zaal die ongelooflijk

makkelijk communiceert. Alsof het

publiek mee op scène zit.

Waar ik heel blij om ben, is om te

zien dat het café beneden nu zo

goed draait. Dat hebben we vori-

ge keer niet voor mekaar gekre-

gen. Dat is eigenlijk hetzelfde als

met die zaal: het zit zo dicht op de

straat, op het plein. Dat is een kwa-

liteit die we nog veel meer moeten

uitspelen, de komende jaren.

IN DE MÜNCHNER KAMMERSPIELE WAS ER SPRAKE VAN EEN VEELHEID IN ALLES: PRODUCTIES, MEDEWERKERS, BUDGET... IN GENT IS DAT WEL ENIGSZINS ANDERS, IN VERGELIJKING. ER MOETEN DUS SCHERPE KEUZES GEMAAKT WORDEN.

Dat klopt. In Gent gaat

het uiteindelijk over zes of zeven

nieuwe voorstellingen per seizoen,

niet meer. Wat we in München heb-

ben gemerkt, is dat je met theater

enorm je stempel kan drukken,

zowel bij je publiek als op de stad

in het algemeen. Omdat het huis

altijd toegankelijk is – elke avond

staat er wel iets op het program-

ma. Ter vergelijking: per seizoen

hadden we daar achttien creaties.

Met theater kan je enorm je

stempel drukken op je publiek

en op de stad.

Maar goed, ook met minder nieuwe

voorstellingen wil ik véél impact

genereren, binnen en buiten Gent.

Als je de inhoud van zo’n program-

ma, inclusief de gastvoorstellingen,

goed op elkaar afstemt, kan je een

grotere actieradius ontwikkelen

voor de ideeën die erachter zitten.

Een schouwburg moet een plek

van discussie zijn. Dat gaat nog een

stap verder dan een ontmoetings-

plek. Daar wil ik aan werken.

EEN VAN DE KERNWOORDEN IN DE NIEUWE ARTISTIEKE PLANNEN IS: EUROPEES. WAARUIT BESTAAT DAT PRECIES?

’Europees’ bestaat er niet

alleen uit dat je zegt: we gaan co-

produceren met Hamburg, zoals

nu al gebeurt. Of een coproduc-

tie met de Volksbühne in Berlijn,

waar nu Chris Dercon is aange-

steld als directeur. Samenwerking

kan in zoveel vormen bestaan.

Maar het uitgangspunt moet al-

tijd zijn: de som is meer dan de

delen. Volgende week zit ik met

Dercon samen. Hij wil met mij

spreken over Tempelhof, de vroe-

gere stadsvlieghaven van Berlijn

(ooit door de nazi’s gebouwd en

na de oorlog bij de blokkade van

Berlijn als luchtbrug gebruikt voor

West-Berlijn, SH). De stad Berlijn

heeft nu de Volksbühne gevraagd

om iets met die gigantische ruim-

te te doen. Daar wil ik graag mee

over nadenken. Het werken in dit

soort ruimtes is een constante

in mijn artistieke ontwikkeling.

Vele van de voorstellingen die ik-

zelf beschouw als ijkpunten, zijn

buiten de schouwburgen tot stand

gekomen: De val van de goden.

Sentimenti. Gen. En nu weer Ac-

cattone. Werken op locatie is voor

mij nieuwe lucht inademen. Op die

manier is voor mij een Europees

verhaal ook altijd een persoon-

lijk verhaal. Door internationale

samenwerkingen heel dicht bij

mezelf te houden, dicht bij mijn

fascinaties en thema’s, ontstaat er

een vruchtbare wisselwerking. Dat

was zo bij Hollandia, toen we door

de internationale festivals werden

opgepikt, dat was zo in München,

en dat geldt ook voor NTGent.

Net zo belangrijk als de bewe-

ging van Gent naar de wereld,

is de omgekeerde beweging: de

wereld naar Gent halen.

Maar Europees gaat over nog veel

meer. Net zo belangrijk als de be-

weging van Gent naar de wereld,

is de omgekeerde beweging: de

wereld naar Gent halen. Toen ik in

München een aantal Nederlandsta-

lige acteurs bij het ensemble haal-

de en onmiddellijk grote rollen liet

JS

JS

9

spelen, was het fijnproeverspubliek

van de Kammerspiele aanvankelijk

gechoqueerd. Maar na die eerste

shock gingen mensen die vreem-

de elementen als een verrijking

zien. Dat wil ik in Gent ook doen.

Iemand zoals Risto (Kübar, SH),

die komt uit Estland. Risto heeft

een zeer sterke persoonlijkheid.

Daarvoor hoeft hij niet eens te

spreken: zelfs als hij zwijgend op

het toneel staat, geraakt iedereen

in zijn ban. Wat wij ook verder wil-

len uitbouwen, is de meertaligheid.

Een voorstelling als Dit zijn de

namen maakt gebruik van ver-

schillende talen. Luk Perceval doet

dat trouwens ook, bijvoorbeeld in

FRONT, en volgend seizoen in La

Promesse. Het grote probleem van

de Europese cultuur is een taal-

probleem. Maar dat is tegelijk onze

rijkdom. De Europese economie

en het financiële systeem zijn erop

gericht om verschillen uit te vlak-

ken. Terwijl een cultureel Europa

maar kan bestaan als het verschil-

len waardeert, door ze soms naast

elkaar te laten bestaan en soms op

elkaar te laten botsen. Als wij Eu-

ropeanen allemaal Engels zouden

spreken, dan waren we binnen de

kortste keren een verenigde na-

tie zoals Amerika, daar ben ik van

overtuigd. Maar dan zou het ver-

lies vele malen groter zijn dan de

winst. In het Europese DNA speelt

het verschil een veel grotere rol

dan de overeenkomst. Niet voor

niets hebben veel Amerikaanse

kunstenaars de oversteek naar Eu-

ropa gemaakt.

Eigenlijk importeren wij

in het theater sowieso heel wat

‘vreemde’ elementen. De meeste

stukken die worden gespeeld ko-

men uit het buitenland, van Sha-

kespeare tot Jelinek. Maar daarbij

wordt het taalprobleem op voor-

hand opgelost: door een vertaling

te hanteren. Wat wij de volgende

jaren willen onderzoeken, is wat

er gebeurt wanneer je dat soort

problemen niet vooraf oplost. We

willen het als een gegeven, als een

realiteit, in het werkproces inte-

greren. Dat heeft natuurlijk heel

wat consequenties. Om te begin-

nen: welke taal hanteer je tijdens

het repetitieproces? En hoe com-

municeer je met je publiek? Hoe

ga je met de tekst om? Want dat is

natuurlijk een verschil met dans,

daar vormt de taal geen hindernis.

Het is nu aan ons om van die hele

talenkwestie een kracht te maken

in het theater.

WAAROM IS DAT NOG NIET EERDER GEBEURD: INZETTEN OP MEERTALIG, EUROPEES THEATER? OMDAT HET ZOVEEL VERDER GAAT DAN EEN BOVENTITELING VOORZIEN?

Ik denk dat de urgentie

groter is geworden. Europa is als

context vandaag niet zo vanzelf-

sprekend meer: er zijn steeds meer

mensen die zeer sceptisch staan

tegenover het idee van een unie.

Kijk maar naar de verkiezingen in

de ons omringende lidstaten. Wat

we altijd heel vanzelfsprekend

hebben gevonden – samenwer-

ken over de grenzen heen – staat

vandaag onder grote druk. Er ligt

dus een kans voor het teksttheater

om met die spanning om te gaan,

om iets teweeg te brengen in het

collectieve bewustzijn op een ma-

nier die door andere disciplines

misschien niet zo lukt. Er zit nog

een andere urgentie, die vanuit de

samenleving zelf komt. We kennen

meer dan ooit een instroom van

mensen die hier een nieuw leven

willen. De demografie van onze

steden wordt steeds diverser. Het

is een fenomeen dat we moeten

aanpakken, als onderwerp van

onze stukken, maar ook in onze

dagelijkse artistieke praktijk.

ER IS SPRAKE VAN EEN ‘SUPERDIVERSITEIT’ ALS DE NIEUWE REALITEIT. IN WELKE MATE KAN OF WIL JE DIE BINNENHALEN?

Op dit moment kan ik al-

leen maar zeggen dat het in mijn

hoofd zit. Als een reële intentie:

om dat de komende jaren con-

creet te maken. Ik had het al over

iemand als Risto daarnet, maar er

mag en moet meer kleur komen op

termijn. En het moet naar de basis

gaan, zo’n intentie, anders blijft het

te veel buitenkant.

Wat het multiculturele

betreft, was er lange tijd weinig

instroom aan onze toneelopleidin-

gen. Dat lijkt te veranderen, en

gelukkig maar. Het komt er nu op

aan om een manier te vinden om

dat talent aan te spreken, op korte

en langere termijn. De grote kracht

maar ook de grote beperking van

NTGent is dat wij bewust kiezen

voor een ensemble van acteurs.

Elke maker of regisseur die in ons

huis binnenkomt, krijgt het aanbod

KT

KT KT

JS

10

om met dat ensemble te werken.

Het is een ensemble dat bovendien

een specialisatie heeft opgebouwd,

door de jaren heen. Iets wat niet

zo een, twee, drie toegankelijk

is voor mensen die nog maar net

in het vak stappen. Anderzijds is

het zo dat sommige makers met

een ander artistiek of cultureel

referentiekader, niet in die speci-

alisatie, en dus in dat ensemble,

geïnteresseerd zijn. Omdat zij

liever met een ander type acteur

werken. En dat is perfect legitiem

natuurlijk. Maar dé grote uitdaging

is de vermenging, het samenbren-

gen van wat op het eerste gezicht

elkaar uitsluit. In het vermengen

van disciplines – theater, dans,

muziek, beeldende kunst - heeft

NTGent de voorbije tien jaar grote

stappen gezet, denk aan de samen-

werking met Les ballets C de la B

of met iemand als Christoph Hom-

berger. Nu komt het erop aan om

datzelfde te doen met het mengen

van artistieke en culturele referen-

tiekaders.

Er mag en moet meer kleur ko-

men. De grote uitdaging is de

vermenging, het samenbren-

gen van wat op het eerste ge-

zicht elkaar uitsluit.

Er valt nog een lange weg af te leg-

gen, een weg die je niet aflegt met

ronkende verklaringen maar met

het verzamelen van expertise en

het ontwikkelen van methodieken

die resulteren in concrete projec-

ten. Aan ons om bescheiden en

uitgaand van eigen kracht aan die

weg te timmeren.

INTERNATIONAAL ZIJN ER EVENEENS GESPREKKEN GAANDE. MET ROTTERDAM, MET HAMBURG… KAN JE DAAR AL IETS MEER OVER ZEGGEN? HOE STRUCTUREEL WORDEN DIE ALLIANTIES?

In essentie gaan zulke al-

lianties altijd over personen. De

samenwerking tussen NTGent en

de Ruhrtriennale voelt zeer van-

zelfsprekend aan, als iets orga-

nisch. Als we hier vandaag toeko-

men, zitten er mensen met wie ik

hier vorige week nog samenzat om

aan een andere productie te wer-

ken. Dat voelt aan als een bron van

mogelijkheden, met Johan als ver-

bindende factor. Maar hij is daar

ook niet het alfa en omega van,

want het overstijgt elk individueel

verhaal. Alleen duurt dat wel een

tijdje, in de praktijk, vooraleer alle

contacten in de juiste plooi val-

len. Ik vind het bijvoorbeeld zeer

interessant wat er in Rotterdam

gebeurt, maar ik heb tezelfder-

tijd het gevoel dat wij als NTGent

daar nog redelijk veraf van staan.

Er is daar een intens intern pro-

ces bezig waartoe we ons willen

verhouden, zodra dat proces meer

naar buiten komt. Hetzelfde geldt

voor Hamburg: het voelt goed aan

om die brug met Thalia Theater

– en zeker met Luk Perceval als

regisseur – te verstevigen. Al was

het maar omdat het een artistiek

verhaal is dat al een tijdje bezig

is, ook onder Wim. Meertaligheid,

thema’s uitdiepen die in alle Euro-

pese culturen een rol spelen, pro-

duceren over de beperkingen van

theatersystemen heen, en artis-

tiek uitblinken. Dat is de inzet van

onze samenwerking met het Thalia

Theater en van de uitwisseling van

regisseurs Luk Perceval en Johan

Simons tussen Gent en Hamburg.

In 2015-2016 bouwen we aan een

vervolg op de weg die we eerder al

met FRONT hebben gelopen. Per-

ceval laat zich deze keer inspireren

door de Belgische filmscène en zet

in Hamburg en in Gent een traject

uit dat in beide steden de proble-

matiek van de diversiteit ook op de

bühne tastbaar maakt.

WAARUIT BESTAAT DE SAMENWERKING VANAF 2017 MET THEATER ROTTERDAM?

In Rotterdam ga ik, om

daar alvast mee te beginnen, niet

regisseren. Of het zou in coproduc-

tie met NTGent moeten zijn. Wat ik

er wel ga doen, heeft alles te ma-

ken met mijn ervaring met stads-

theaters. Ze willen daar namelijk

een theater waarin de schouwburg

centraal staat, met daaromheen

enkele units. Zoals Wunderbaum

en het RO Theater. En het Produc-

tiehuis. Maar ook: de Internationa-

le Keuze van de Schouwburg (een

jaarlijks festival, SH). En de Opera-

dagen. Deze units blijven op zich

nog wel bestaan, maar het komt

allemaal onder de vlag van Theater

Rotterdam. Die benadering moet

onder meer mogelijk maken dat je

makkelijker kunt samenwerken, op

stadsniveau. Concreet krijg je dus

een artistieke tafel waar één keer

per twee weken alle makers rond

zitten om met elkaar in gesprek te

gaan, over de actualiteit en over

hun eigen plannen. Zo hebben

KT

JS

11

we voor Bianca van der Schoot

gekozen als de nieuwe artistiek

leider van het RO Theater. Om-

dat ik meen, en anderen met mij,

dat we het grote toneel opnieuw

moeten uitvinden. Als ik naar haar

werk kijk, zie ik dat zij die potentie

heeft. Omdat ze een heel pregnan-

te vormtaal heeft. En in de grote

zaal moet je grote thema’s behan-

delen, maar heb je ook een sterke,

originele vorm nodig. Mij gaat het

om de schouwburgen: daar moet

veel meer geëxperimenteerd wor-

den, ook door de jonge generatie.

Er moeten weer risico’s aangegaan

worden. Mijn rol daarbij, wat Rot-

terdam betreft, is zo’n beetje een

vaderrol. Noem het een mentor-

schap.

NA ‘INTERCULTUREEL’ EN ‘INTERNATIONAAL’ KOMEN WE ZO BIJ EEN DERDE VARIANT UIT: HET INTERDISCIPLINAIRE. BIANCA VAN DER SCHOOT KOMT UIT DE MIME. TOEVAL OF NIET? OOK CHRIS DERCON IN BERLIJN VERZAMELT DIVERSE KUNSTDISCIPLINES ROND ZICH. ZEKER NIET ALLEEN UIT HET TEKSTTHEATER.

Dat is ook alleen maar

goed. Ik heb nu bijvoorbeeld con-

tact met B’Rock, een barokorkest

uit Gent. Zij zouden heel graag the-

aterconcerten willen ontwikkelen,

liefst in en met NTGent. Dan gaat

het niet over één concert per jaar,

maar over een serie. Waardoor wij

ineens in het huis ook muziek la-

ten klinken en we tegelijk een an-

der publiek zullen krijgen. Verder

heb je Kabinet K bijvoorbeeld: zij

maken dansvoorstellingen met kin-

deren. Dat vind ik heel interessant

– met hen gaan we binnenkort het

gesprek aan. Het is ook een manier

om versnippering tegen te gaan.

Op dit moment is het aangaan van

structurele partnerships een be-

langrijk signaal.

Het interdisciplinaire ligt

in de traditie van NTGent, toch

zeker sinds Johan in 2005 begon.

Ook iemand als Sanne van Rijn

kwam uit een andere hoek: veeleer

uit de mime en de beeldende

kunst. Peter Verhelst idem. Hij is

als schrijver bij ons gekomen om

juist níet met tekst te werken, in

eerste instantie. Ik denk dat dit

belangrijk is om het apparaat dat

we ter beschikking hebben fris en

dynamisch te houden door mensen

aan het huis te verbinden die een

verschillende manier van produce-

ren hebben. Dat maakt de output

telkens weer verrassend, maar het

heeft ook intern een belangrijke

meerwaarde, omdat het elke keer

weer een bevraging van je appa-

raat inhoudt. Omdat medewerkers

op andere dingen worden aange-

sproken dan de vorige keer, en je

zo investeert in kwaliteit. Het is de

beste manier om routine tegen te

gaan. Als Benny (Claessens, SH)

volgend jaar zijn voorstelling zal

maken, dan zal die op een totaal

andere manier gemaakt worden

dan wanneer Johan De kersentuin

zal maken.

DE EERSTE NIEUWE PRODUCTIE VOLGEND SEIZOEN IS GEBASEERD OP EEN FILM VAN PASOLINI:

ACCATTONE. WAAROM DIE FILM ALS EERSTE? ALS STATEMENT?

Ik doe veel te weinig stuk-

ken, vind ik, die met mijn eigen

afkomst te maken hebben. Daarom

was de voorstelling Tien geboden

zo geslaagd: omdat ik die wereld

kende en herkende, omdat ik ver-

domd goed wist waarover het ging.

Accattone betekent letterlijk

bedelaar.

Met Accattone, wat letterlijk ‘be-

delaar’ betekent, heb ik dat ook.

Het is de eerste zwart-witfilm van

Pasolini, waarin de mens wordt

geportretteerd, niet als een moreel

of immoreel, maar als een amoreel

wezen. Het lijken wel dieren die dat

verhaal bevolken. Het verschil tus-

sen Goed en Kwaad? Waarom zou

iemand zich daar druk over ma-

ken? Als je niks te eten hebt? Voor

Pasolini ging het over het sub-pro-

letariaat. Iets waarvan hij tien jaar

later zei: het bestaat niet meer,

helaas, alles is nu massacultuur ge-

worden. Waarschijnlijk had hij nog

gelijk ook, maar dit even terzijde.

Mijn bewering is dat je vandaag de

dag opnieuw een sub-proletariaat

ziet ontstaan. Mensen die geen en-

kele toegang hebben tot de wereld

van consumptie en vooruitgang.

En ik vind de vorm heel aantrek-

kelijk. Want in wezen is het een

passieverhaal. In de film zelf hoor

je alleen maar muziek van Bach.

Het is voor mij een droom om met

het Collegium Vocale Gent onder

leiding van Philippe Herreweg-

he en Christoph Siebert samen

KT

JS

JS

12

te werken, het beste Bach-koor

dat er bestaat. Ik ben eindelijk

weer getuige, of ik neem eraan

deel, van een echt grote produc-

tie. Het gaat nog niet eens om het

omvang, hoewel de locatie enorm

is. Maar het gaat ook over het pu-

bliek. Dat zal zich verloren voelen,

juist door die locatie. Alles wat je

ziet, maakt deel uit van hetzelfde

scènebeeld. Daarbij lijkt zelfs het

koor klein – en al zeker de acteurs.

Dus ja, we zitten samen onder de

hemel en we komen ineens tot de

ontdekking hoe nietig we zijn. En

daar moeten we maar vrede mee

nemen. Dat is wat dat stuk alles-

zins bij mij teweegbrengt. Plus, het

gaat over de werkloze. In dit geval

is hij de hoogste in de hiërarchie.

Aan iedereen die gaat werken,

vraagt hij: waarom doe je dat nou?

Wat heeft het voor zin? Zoals Koen

soms zegt: de hoogste in rang in

het stuk is de bedelaar, de tweede

is de dief en de derde is de pooier.

Pasolini, vergis je daar niet

in, beschreef de zelfkant van de

samenleving, maar er zit ook een

hele utopie onder. Hij voelde eind

jaren vijftig, begin jaren zestig, dat

de consumptiemaatschappij kwam

opzetten – hij was daar echt visi-

onair in. De gewelddadigheid van

zo’n consumptiemaatschappij, hoe

de mens in zichzelf en zijn natuur

gaat ingrijpen om aan de wetten

van die samenleving te beantwoor-

den. Pasolini werd daar steeds

pessimistischer over, wat uiteinde-

lijk resulteerde in zijn laatste film

Salò, waar exploitatie en brute

machtsuitoefening de enige vorm

van menselijke relatie is geworden.

Maar in het begin van zijn carrière

geloofde hij nog in een ander soort

kracht. Accattone is een gedicht

over de mens die zoals een plant of

een dier zou moeten zijn, namelijk:

er niet op gericht om dingen van

anderen te ontnemen, maar lou-

ter en alleen gericht op het eigen

voortbestaan. Dit stuk nu opvoe-

ren, is een ode aan dat soort van

mensen, die binnen dat dominante

economische systeem van vandaag

bijna als een vorm van ‘afval’ func-

tioneren, maar daar voor zichzelf

een antwoord op hebben bedacht.

Het gaat over iemand die zegt: ik

neem de consequenties voor de

volle honderd procent voor het feit

dat ik niet werk en dat ik dus hon-

ger heb. Dat is mij liever dan mijn

ziel te verkopen aan een systeem

waar ik niet mee kan leven, name-

lijk: het idee dat ik acht uur op een

dag zou werken, daar duizend lire

voor krijg, en iemand anders met

KT

© Jules August

13

vijfduizend lire gaat lopen. Dat

accepteer ik niet, dus neem ik de

consequentie daarvan. Dan ben ik

maar een bedelaar.

VOOR JOUW TWEEDE REGIE, JOHAN, LIGT EEN TONEELKLASSIEKER OP TAFEL: DE KERSENTUIN.

Een van de mooiste stuk-

ken van Tsjechov. Ik heb Tsjechov

nooit gedaan, ik wist niet wat ik er-

mee moest vertellen, tot ik in Mün-

chen de regie van iemand moest

overnemen, kort voor de première,

Oom Wanja. En toen heb ik iets

ontdekt, wat ik in De kersentuin

verder wil onderzoeken. Eigenlijk

gaat het stuk over het oude geld

– de adel – tegenover het nieuwe

geld. En net als bij Accattone her-

ken ik wel een en ander. Elsie (de

Brauw, zijn echtgenote en actrice

bij NTGent, SH) is namelijk ook

van adel. Ik kom dus wel eens in

die kringen en mij fascineert hoe

sommige mensen kunnen uitstra-

len dat geld voor hen zo evident

is als de lucht die ze inademen.

Zij gedragen zich als zondagskin-

deren, alsof het leven hen op een

dienblaadje is aangereikt. Daarte-

genover staat de agressie van het

nieuwe geld. Ook een herkenbaar

gegeven, natuurlijk, zeker in deze

tijd. Maar goed, die tegenstelling

is te gemakkelijk. Tsjechov maakt

het complexer door een soort van

platonische verbintenis tot stand

te brengen tussen diegene die het

landgoed opkoopt en diegene die

het bezit. Tussen het oude en het

nieuwe geld ontstaat een subtiele

liefdesverhouding.

Wat betekent het om een

landgoed te verkopen dat al gene-

raties tot dezelfde familie behoort?

Wat heb je dan verkocht van jezelf,

van je geschiedenis? In dat op-

zicht zitten we opnieuw dicht bij

Accattone: bij het verschil tussen

wat iets kost en wat iets werkelijk

waard is. Ook Tsjechov heeft dat in

zijn stukken gethematiseerd.

DE VASTE SPELERSKERN VAN NTGENT WORDT VOLGEND SEIZOEN UITGEBREID. RISTO KÜBAR HEBBEN WE AL GENOEMD, MAAR ER IS OOK PIERRE BOKMA.

Pierre is een goeie vriend

en een fantastisch acteur. Het

goeie aan Pierre Bokma is dat hij

altijd opnieuw wil experimenteren.

Hij wil het theater telkens opnieuw KT

JS

JS

14

uitvinden. Het mag vooral niet lij-

ken op het vorige. Bovendien vind

ik hem bijzonder omdat hij nooit

ofte nimmer, uit principe, recla-

mes doet. Hij zegt: ‘Ik wil niet dat

als ik in een zaal zit en ik de stem

van een acteur hoor, dat ik meteen

moet denken aan een bepaald

merk schoencrème.’

BENNY CLAESSENS KOMT NAAR NTGENT, ALS ACTEUR MAAR OOK ALS THEATERMAKER.

Benny is een ‘portret’, zo-

als ze zeggen. Een vedette. Een

moeilijk mens ook. Maar een on-

gelooflijk intelligent en begaafd

acteur. En hij is een provocateur.

Maar willen wij een theaterhuis

hebben dat aan de weg timmert,

dan kunnen we alleen maar blij zijn

dat Benny Claessens weer in Gent

komt werken.

Hij stelt altijd weer scher-

pe vragen. Over een tekst, over zijn

personage. Over wat er gebeurt tij-

dens de repetities, als we samen een

voorstelling maken. Hij gaat naar

de fundamenten. En daarbij stelt

hij de kunst voorop. Telkens weer.

Iets wat je niet zo vaak meer ziet.

Binnen een gezelschap

fungeert hij als een maatstaf. Ie-

dereen scherpt zich aan Benny.

Des te beter, want we hebben be-

hoefte aan radicaliteit.

DAT DOET ME DENKEN AAN HET WERK VAN PETER VERHELST. HIJ BLIJFT?

Ik vind Peter een gewel-

dig persoon. En ik heb heel goeie

herinneringen aan onze samen-

werking. Zo onder meer toen hij de

vertaling schreef van de Leenane

Trilogie, en Richard III bewerkte

tot een overweldigende partituur.

En er was onze Beckett: Krapps

laatste band. Ik heb dus wel een

band met hem opgebouwd, en Wim

heeft die voortgezet. Ik ben heel

blij dat hij blijft.

Wat zo bijzonder is aan Pe-

ter – en daarom hoort hij ook echt

in een ensembletheater thuis – is

dat je zou kunnen denken: dat is

toch veel meer beeldende kunst of

performance. En toch, bijna alle

acteurs van het ensemble willen

heel graag met Peter samenwer-

ken. Omdat Peter iemand is die –

op een totaal andere manier dan

Johan – een bepaalde kwaliteit in

een acteur naar boven haalt. En

omgekeerd: voor wat hij wil maken

heeft hij ook hele goeie acteurs no-

dig. Daarom is het zo’n verrijking.

NTGENT VERWELKOMT OOK JONGE REGISSEURS UIT DUITSLAND. ZO KOMT PHILIPP BECKER NAAR GENT VOOR DE TONEELBEWERKING VAN DIT ZIJN DE NAMEN, NAAR EEN ROMAN VAN TOMMY WIERINGA. LIJKT ME GEEN EVIDENTE OPDRACHT.

Dat is de reactie van wel

meer mensen: hoe ga je van dat

boek ooit een theatervoorstel-

ling kunnen maken? Hoe begin je

daaraan? Wel, soms gebeurt het,

niet zo vaak, dat je een boek leest

en dat je onmiddellijk weet: hier

moeten we een voorstelling van

maken. Dat gevoel had ik bij De

asielzoeker van Grunberg. En dat

had ik bij Wieringa opnieuw. Hij

beschrijft in zijn roman de tocht

van een groep vluchtelingen door

de steppe, maar de manier waarop

hij dat doet, is zeer merkwaardig.

Op geen enkele manier krijg je als

lezer een ‘waarheid’ voorgescho-

teld. Het komt zelfs bijna niet tot

een echt verhaal, in de traditionele

betekenis van dat woord. Wieringa

pleegt bijna obstructie in zijn eigen

schriftuur. Juist bij die passages

waarin je als lezer zou willen we-

ten: hoe voelt dat nu, zo’n tocht in

ontbering, blijft het antwoord uit.

Daardoor krijgt medelijden geen

kans, maar wordt de lezer op een

andere manier aangesproken. Hij

moet aan het werk.

Elke vluchteling die sterft in de

woestijn of op zee, werpt ons

een vraag in het gezicht die de

fundamenten van ons mens-

beeld doet wankelen.

Hoe kan je als gegoede West-

Europese mens empathie ontwik-

kelen voor iets wat je uiteindelijk,

als buitenstaander, nooit écht zult

kunnen begrijpen? Bestaat er zo-

iets als een tussengebied, tussen

zij die het hebben meegemaakt en

zij die het nooit zullen meemaken?

Het is een belangrijke vraag voor

deze tijd. Omdat we allemaal wel

aanvoelen dat elke vluchteling die

sterft in de woestijn of op zee, ons

een vraag in het gezicht werpt die

de fundamenten van ons mens-

beeld doet wankelen. Het tonen

van dit wankelen heeft alles met

KT

KT

KT

JS

JS

JS

15

toneelspelen te maken. Als acteur

kan je nooit een hongerlijdende

vluchteling spelen, maar juist die

onmacht kan het eigenlijke thema

worden, omdat het in die onmacht

is dat de toeschouwer zich zal her-

kennen.

BEHALVE PHILIPP BECKER KOMT OOK DE JONGE DUITSE REGISSEUR FLORIAN FISCHER NAAR GENT. WAAROM DEZE TWEE MENSEN? HOE PASSEN ZIJ IN HET VERHAAL?

Beiden hebben volgens

mij een expliciet gevoel voor de

grote zaal. Omdat ze ermee opge-

groeid zijn, daar begint het al mee.

Nederlandse en Belgische makers

hebben die affiniteit doorgaans

veel minder, zeker wat de jongere

generatie betreft. Maar het is wel

zaak om daarop in te zetten de

komende jaren. Dus halen we nu

twee generatiegenoten binnen,

twee jonge regisseurs die boven-

dien erg belezen zijn. Ik hoop dat

ze hier anderen zullen aansteken.

Want je kunt er echt wat beteke-

nen, in die grote zaal. Het is zo ont-

zettend belangrijk om op die plek

te gaan staan. Een belangrijk ele-

ment in het theater is de vormge-

ving. Ik hou van decorontwerpers

die een bepalende dramaturgie in

hun ontwerp steken. Iemand zoals

Katrin Brack bijvoorbeeld. Ik heb

met haar de voorstelling Hoppla,

wir sterben! gemaakt, een tekst

van Arnon Grunberg. Ze bedacht

een decor waarbij de spelers rond

een vuur moeten plaatsnemen.

Een vuur dat je doet denken aan

Afghanistan, maar ook aan het

ontstaan van oeroude verhalen.

Dat was best even wennen, want

in de tekst van Grunberg worden

bijvoorbeeld wel huiskamers be-

schreven. Ik kreeg dus vooral een

obstakel in handen. Iets dat je

moet overwinnen, als speler maar

ook als regisseur. Kijk, dat is inte-

ressant. Op die manier wil ik jonge

makers meenemen.

ALS KICK-OFF IN SEPTEMBER IS ER EEN PARTY IN DE SCHOUWBURG. WAAROM?

Als je de stoelen van de

parterre weghaalt, is de schouw-

burg de allermooiste discotheek

die je je kunt voorstellen. Het zal

wel met mijn achtergrond als lo-

catietheatermaker te maken heb-

ben. Ik wil ook de schouwburg op

zoveel mogelijk manieren trans-

formeren. Daarom kijk ik echt uit

naar de periode dat de schouw-

burg verbouwd zal worden. Dat is

op zich lastig, maar het zal ook heel

veel creativiteit losmaken. Er moet

weer meer over het theater ge-

sproken worden. Het is een groot

probleem dat recensies verdwijnen

of kleiner worden. Omdat er daar-

door steeds minder over theaters,

en wat erin gebeurt, gesproken of

geschreven wordt. Conclusie: we

gaan gewoon zelf dingen maken

waarover zal gesproken worden.

Dat is stap één. Zoals er over Acca-

ttone zal gesproken worden. Om-

dat het met Philippe Herreweghe

is, en op een bijzonder locatie. En

dan krijg je een rustiger voorstel-

ling, zoals de Tsjechov. En daarna

Dit zijn de namen. Maar je moet

soms dingen hebben die vlammen,

begrijp je? Zoals Benny ongetwij-

feld iets zal maken waarover de

halve wereld zich zal opwinden.

Dat is alleen maar goed. Opwin-

ding is goed. Het moet… vonken.

Ja, dat is het: vonken.

STEVEN HEENE

JS

JS

16

WE HEBBEN ELKAAR NOG HEEL WAT TE VERTELLEN EN UIT TE LEGGEN. EN DAT MOET NOG ALLEMAAL BEGINNEN.

© S

teph

an V

anfle

tere

n

17

4 januari 1999. Het einde van een

millennium. De euro maakt zijn de-

buut op de financiële markten. In

het station van Amsterdam wacht

een man met een koffer op zijn

trein. Zijn doel: ‘een soort eindin-

spectie’ van Europa. ‘Hoe lag het

continent erbij, aan het slot van de

20ste eeuw?’ Geert Mak. Vijftiger,

journalist, publicist. ‘Ik wilde eruit,

grenzen overschrijden, ervaren

wat het inhield, dat mistige begrip

‘Europa’. Mak reisde een jaar lang

door Europa. Las veel, keek veel,

en sprak vooral veel met mensen.

De bestseller In Europa (2004)

is de neerslag van die reis, die

eerder als een reisverslag in NRC

Handelsblad verscheen. Het boek

begint in West-Europese zelfbe-

wuste metropolen als Parijs, Lon-

den, Berlijn, Wenen, en eindigt met

plekken van conflict en ontredde-

ring. Tsjernobyl, Srebrenica, Sa-

rajevo… Elfhonderd pagina’s. Om

dan te eindigen met de conclusie:

‘We hebben elkaar nog heel wat te

vertellen en uit te leggen. En dat

moet allemaal nog beginnen.’

Komend seizoen brengen we IN EUROPA van Geert Mak in onze

schouwburg (coproductie met

LOD muziektheater). In vijf afle-

veringen reizen we vanuit Gent af

naar de plekken die Mak bezocht.

Een theatrale reis door Europa en

door de 20ste eeuw. Op het toneel

de acteurs van NTGent, geflan-

keerd door enkele muzikanten; de

regie is in handen van Johan Si-

mons en de muziek wordt gecom-

poneerd door Dick Van der Harst.

Waarom dit boek? Omdat we

met dezelfde nieuwsgierigheid als

Mak willen kijken naar de wereld

rondom ons. En ook omdat we

de NTGent-toeschouwer meer als

Europeaan zien, dan als Gente-

naar of Vlaming. Europeaan zijn,

dat wil zeggen: mede-erfgenaam

van eeuwenoude democratische

samenlevingsafspraken en van

een al even oud joods-christelijk

waardenstelsel, maar ook van ge-

institutionaliseerd geweld als het

fascisme, van de verregaande ont-

menselijking door de industrialisa-

tie... De 20ste eeuw, dat is de eeuw

van onze grootouders en ouders.

Ze heeft ons gemaakt tot wie we

vandaag zijn. ‘De twintigste eeuw

is de eeuw geweest van de komst

van een andere mensheid, van een

radicale verandering van wat de

mens is’, zo stelt de Franse filosoof

Alain Badiou in De twintigste eeuw

(2005). Een gedachte die onwille-

keurig ook de vraag oproept wat

de mens van nu dan is, en wat de

mens van morgen zal zijn. Hoe

vertrouwd zijn we met onze plaats

in de geschiedenis en wordt onze

afkomst niet al te veel naar de ver-

getelheid verdrongen? Niet zonder

gevaar, volgens de Britse historicus

Tony Judt. In zijn boek De verge-

ten twintigste eeuw (2008) waar-

schuwt hij dat we tegen een razend

tempo onze samenlevingswaarden

en –verworvenheden aan het ver-

geten en verkwanselen zijn. Judt:

‘De drie voorbije decennia zijn we

afgedwaald van wat we in de 100

jaar daarvoor hadden bereikt.’ De

fall out, aldus Judt: een stuitende

groei in ongelijkheid. En bijgevolg:

de dreiging van geweld. Arnon

Grunberg: ‘Geweld is voor velen

de enige manier om niet langer on-

zichtbaar te zijn. Niets nemen we

zo serieus als geweld. En iedereen

kan erover beschikken. Geweld is

het meest democratische middel

om de illusie te voelen dat je mee-

telt op deze wereld. Niet langer

word je geschoven, je schuift zelf.’

(De asielzoeker, 2003)

In Europa gaat over het verleden, en wat het verleden met ons doet. Het

gaat over verscheurdheid en onwetendheid, over historie en angst, over

armoede en hoop, over alles wat ons nieuwe Europa scheidt en bindt.

(Geert Mak)

18

De schouwburg van NTGent werd

opgetrokken in 1899. Stille getui-

ge van een bewogen eeuw waarin

de wereld meer dan ooit tevoren

veranderde. En samen met die

wereld, de mens. In het licht van

het voorgaande beschouwen we

onze schouwburg als een plek

waar verborgen of onder de mat

geveegde verhalen worden verteld.

De ontluisterende, schrijnende,

ontaarde of obscene keerzijde van

een geglobaliseerde samenleving.

NTGent als een plek die niet wil

vergeten. De stukken van het ko-

mende seizoen ontstonden in de

loop van de 20ste eeuw. Noem het:

repertoire van het niet-vergeten.

Johan Simons keert terug naar

onze schouwburg met DE KER-SENTUIN, het laatste stuk van

Tsjechov. Het mag toeval zijn:

stuk en schouwburg zijn op twee

of drie jaar na even oud. De ker-

sentuin met bijhorend landhuis is

eeuwenlang bezit geweest van de-

zelfde familie landeigenaars, maar

wordt nu op de markt gegooid om

te worden verkaveld. De bewoners

moeten het landgoed verlaten; een

band met het verleden wordt door-

gesneden. De koper, Lopachin, is

een van lijfeigenen afstammende

boerenzoon, die zich heeft opge-

werkt. Hij belichaamt de tragiek

van de twintigste eeuw: om vooruit

te geraken moet worden gebroken

met het verleden. Zo functioneert

de moderniteit: vergetelheid als

brandstof voor vooruitgang. Wat

we opofferen zijn onze wortels.

Tsjechov zet de moderne mens

neer als een nomade, die nergens

nog rust kan vinden. De kersentuin

markeert het begin van een nieu-

we tijd. Een tijd waarin zij die het

hardst werken de norm bepalen.

Tsjechov beschrijft rond 1903 in De kersentuin ook het breukvlak van

twee tijden: het oude feodale tijdperk is voorbij, de lijfeigenschap is

afgeschaft, en er dient zich een nieuw tijdperk aan. De kersentuin

moet afgebroken worden, er zullen zomerhuisjes gebouwd worden;

dan komt die bijl in de boom en hoor je dat onheilspellende geluid.

(Kester Freriks in NRC Handelsblad)

© Stephan Vanfleteren

19© Stephan Vanfleteren

© Stephan Vanfleteren

Tegen deze gedachte tekent Ac-

cattone, titelpersonage van Paso-

lini’s eerste langspeelfilm uit 1961,

verzet aan. Johan Simons bewerkt

de film tot een muziektheatervoor-

stelling, in samenwerking met Col-

legium Vocale Gent (coproductie

met de Ruhrtriennale en Gent Fes-

tival van Vlaanderen). Deze wordt

na haar Duitse première opge-

voerd in een loods in de Gentse ha-

ven. ACCATTONE speelt in het

Italië van de jaren vijftig, dat na het

debacle van de Tweede Wereldoor-

log razendsnel industrialiseert. Er

wordt gewerkt, en door te werken

kan de burger delen in de vruchten

van de vooruitgang. De werkende

mens wordt beloond: hij wordt

consument. Accattone weigert te

zwichten voor dat nieuwe systeem.

Hij kiest ervoor werkloos te blijven

en zich zo te onttrekken aan de

vergiftigende impact van kapita-

lisme en consumentisme, dat de

tweede helft van de 20e eeuw de

orde van de dag zou gaan bepalen.

Eppure che è la fame? Un vizio! È tutta un’impressione!

(uit Accattone van Pier Paolo Pasolini)

Thema’s als onze herkomst, de rol

van werk in onze samenleving, het

geweld als onderdeel van de men-

selijke natuur, macht, en het den-

ken over een nieuwe mens vormen

de essentie van het verhaal dat Jo-

han Simons de komende jaren met

NTGent wil vertellen. Daarvoor

nodigt hij een aantal gastregisseurs

uit, met werk dat substantieel bij-

draagt tot dit verhaal: jonge ma-

kers en gevestigde namen.

De jonge Duitse regisseur Phi-

lipp Becker brengt een thea-

terbewerking van DIT ZIJN DE NAMEN (2012). Deze ro-

man van Tommy Wieringa mar-

keert het begin van de 21ste

eeuw. Een vluchtelingenstroom

trekt richting Europese gren-

zen. Politiecommissaris Pontus

Beg is een denkbeeldige poort-

wachter van het moderne Europa

en wordt geconfronteerd met de

toestromende groep vluchtelin-

gen. Maar Beg is zelf op de dool; hij

heeft geen liefdesleven, zijn enige

vitaliteit vindt hij in geweld. Hij

gaat op zoek in het verleden, naar

tekenen van zijn afkomst, om zo

een nieuwe houvast te vinden.

Die vindt hij in het jodendom. Zo

keert Beg terug naar de oorsprong

van de westerse waarden, de

joods-christelijke traditie. Beg be-

lichaamt de vraag naar zingeving,

waarbij hij teruggrijpt naar een

heilsverhaal uit het Oude Testa-

ment. Zoals het theater een plaats

kan zijn om echo’s van oude en

nieuwe verhalen te laten klinken,

en te verbeelden.

Allemaal waren ze alleen op weg gegaan, toeval had ze bij elkaar ge-

bracht, niemand was verantwoordelijk voor een ander. Zo lang je kon

lopen, behoorde je tot de groep, zolang je kon lopen, maakte je haar ster-

ker. Als de groep voor haar afzonderlijke leden moest gaan zorgen, ver-

zwakte ze. Altruïsme betekende haar einde. Strikt eigenbelang vergroot-

te de kans op overleving. (uit Dit zijn de namen van Tommy Wieringa)

20

De titel van LA PROMESSE –

regie van Luk Perceval; copro-

ductie Thalia Theater – klinkt

als de belofte van zo’n heilsver-

haal. Deze film van de gebroe-

ders Dardenne toont de duistere

kant van een samenleving op het

einde van de 20ste eeuw. Igor is

de zoon van een corrupte huis-

jesmelker die mensen zonder pa-

pieren illegaal aan het werk zet.

Tijdens een arbeidsinspectie komt

een van hen ongelukkig ten val:

een Afrikaan die naar Europa is

gekomen om te overleven. Na-

dat Igor aan de stervende arbei-

der beloofde voor diens vrouw te

zorgen – ‘la promesse’ – komt het

tot een conflict tussen vader en

zoon, waarbij de zoon het verzet

belichaamt tegen een verziekt sys-

teem. De mens gereduceerd tot

vervangbare werkkracht: we zien

terug de contouren opdoemen van

de lijfeigenschap waarvan de af-

schaffing de motor was achter de

gebeurtenissen in De kersentuin.

Dans La Promesse, ils tournent la page et adoptent une attitude toute au-

tre. Non plus partir d’idées, mais du réel : le visage des acteurs, dont la

caméra, tenue au poing, va se rapprocher considérablement. ‘Revenir

aux corps, aux accessoires, aux lieux, aux murs, aux portes, au fleuve.

Partir du concret, pas des idées’, explique Jean-Pierre. Et Luc ajoute:

‘Être dans la matière, pas dans la construction dramatique, dans le re-

gard, pas dans l’intrigue.’ (…)

Les films des frères Dardenne sont une plongée dans le quotidien, une

expérience qui ne nous retire de la vie que pour nous en montrer davan-

tage la beauté et nous rendre à elle aussitôt, un peu plus humains.

(Paul Anel in Sept clés pour comprendre le cinéma des frères Dardenne)

Peter Verhelst komt met werk

waarin wordt gezocht naar een po-

sitief alternatief. Dat resoneert al-

vast in de titel LIEFDE, een nieuw

stuk dat Verhelst schrijft en regis-

seert. Hierin gaan liefde en geweld

een duister verbond aan. Een moe-

der, een vader, een dochter. De

vader, een militair, verkrachter en

moordenaar, keert terug van het

front. Een liefdevol gebaar van een

moeder naar haar kind: ze wijdt

haar dochter in in de spelregels van

een gewelddadige wereld, hopend

er haar beter tegen te kunnen wa-

penen. Zo lijkt Peter Verhelst een

oeroud mensbeeld te herstellen:

geweld is zo oud als de mens zelf

en maakt een wezenlijk onderdeel

uit van zijn mens-zijn. Of gaat het

toch over een andere, nieuwe vorm

van hoop? Die vraag drijft Verhelst

verder door in ABSENCE, dat

hij samen met Eric Joris (CREW)

maakt. Hoe kan een mens zichzelf

opnieuw uitvinden? Het oorspron-

kelijke uitgangspunt van dit pro-

ject was het beeld van een door

het natuurgeweld weggeveegde

beschaving. Hoe terug een leven

opbouwen vanuit de afwezigheid

van alles? Is het mogelijk het ‘oude’

te herstellen? In het werk van

Verhelst en Joris speelt technolo-

gie een vitale rol. Technologie als

middel om te leven. Met Absence

ontdoen Verhelst en Joris de mens

van alles wat hem altijd heeft om-

ringd, om hem opnieuw te laten

beginnen.

© Stephan Vanfleteren © Stephan Vanfleteren

21

We zijn als samenleving doorgaans snel gefixeerd op de schuldigen:

wie zijn de daders? Maar ik wil kijken naar de mensen die met die

schuldigen willen of moeten samenleven. Dat vind ik fascinerend. Even

plastisch gezegd: je weet, als echtgenote, dat er bloed aan de handen van

jouw man kleeft, en wellicht ook aan zijn geslachtsdeel. En diezelfde

man zit naast jou aan tafel, ligt naast jou in bed. Hoe doe je dat?

(Peter Verhelst over Liefde)

Nog naakter wordt de mens ge-

toond in LEARNING HOW TO WALK van Benny Claessens. Is het

mogelijk om opnieuw te beginnen?

Wat betekent dat dan voor een ac-

teur? Alles afwerpen en kwetsbaar

zijn op het toneel. Die manier van

zijn: naakt, kwetsbaar, zichtbaar.

‘Misschien is het theater wel de

uitgelezen plek geworden om een

zeer concrete ondragelijke en on-

ontwijkbare realiteit onder ogen te

zien, en die realiteit heeft met de

realiteit van lichamen te maken,

vlees bloed organen hersens, het

enige wat wij zijn.’ Bestaat er, naar

analogie met het editoriaal van

dit nummer, zoiets als: een speler

van glas? En wat doet dat met de

toeschouwer? ‘Waarom kunnen we

uren kijken naar een kind dat speelt

op het strand, maar beginnen

we in het theater al na een uur

op onze horloge te kijken?’ On-

willekeurig wordt zo een cirkel

rondgemaakt. Het robuuste thea-

tergebouw dat aan de vooravond

van de 20ste eeuw werd opgetrok-

ken transformeert ruim honderd

jaar later tot een gebouw waar-

in naar een nieuwe verbeelding

wordt gezocht. Als samenleving

zijn we daar dringend aan toe: een

verbeelding die de kwetsbaarheid

van alles waar we mee bezig zijn in

zich draagt. Een theater van glas.

Er is radicaliteit voor nodig om

deze verbeelding in al zijn conse-

quenties tastbaar te maken. En

de toeschouwer uit te nodigen om

naar een essentie te gaan. Deze ligt

besloten in het woord schouwburg.

Het schouwen. Het is als een trai-

ning: weer leren zien. Leren kijken.

Telkens opnieuw.

KOEN HAAGDORENS

© Stephan Vanfleteren

© Stephan Vanfleteren

22

ACCATTONE première op woensdag 16 september 2015

in de haven van Gent

naar Accattone (1961) van Pier Paolo Pasolini | muziek

Johann Sebastian Bach | regie Johan Simons | muzikale

leiding Philippe Herreweghe / Christoph Siebert | muzikale

uitvoering Collegium Vocale Gent, Dorothee Mields

(sopraan), Damien Guillon (contratenor), Thomas Hobbs

(tenor) en Peter Kooij (bas) | spel Benny Claessens, Elsie

de Brauw, Anna Drexler, Sandra Hüller, Steven Scharf,

Steven Van Watermeulen, Lukas von der Lühe, Jeff Wilbusch,

Lien Wildemeersch, Mandela Wee Wee, Pien Westendorp

| dramaturgie & bewerking Koen Tachelet, Tobias Staab |

muziekdramaturgie Jan Vandenhouwe | scenografie Muriel

Gerstner | kostuumontwerp Anja Rabes | geluidsontwerp &

soundscapes Steven Prengels | geluidsdesign Will-Jan Pielage

| lichtontwerp Wolfgang Göbbel | productie Ruhrtriënnale

& NTGent in samenwerking met Haven van Gent & Gent

Festival van Vlaanderen

ABSENCE

première op zaterdag 17 oktober 2015

in NTGent Minard

concept Eric Joris & Peter Verhelst | tekst & regie Peter

Verhelst | video Eric Joris | spel Frank Focketyn, Fumiyo

Ikeda | dramaturgie Marnix Rummens | kostuumontwerp An

De Mol | productie NTGent & CREW

DE KERSENTUIN

première op zaterdag 28 november 2015

in NTGent Schouwburg

tekst Anton Tsjechov | regie Johan Simons | spel Pierre

Bokma, Benny Claessens, Elsie de Brauw, Els Dottermans,

Alejandra Theus, Oscar Van Rompay, Lien Wildemeersch

| dramaturgie Koen Haagdorens | decorontwerp Muriel

Gerstner | kostuumontwerp Teresa Vergho | lichtontwerp

Dennis Diels | productie NTGent

DIT ZIJN DE NAMEN

première op woensdag 20 januari 2016

in NTGent Schouwburg

naar Dit zijn de namen (2012) van Tommy Wieringa |

regie Philipp Becker | spel Tim Bogaerts, Frank Focketyn,

Lia Hoensbroech, Risto Kübar, An Miller, Steven Van

Watermeulen | dramaturgie & bewerking Koen Tachelet |

kostuumontwerp Katerina Müller | decorontwerp Bettina

Pommer | muziekontwerp Johannes Hofmann | productie

NTGent

LA PROMESSE

première op woensdag 2 maart 2016

in NTGent Schouwburg

naar La Promesse van Jean-Pierre & Luc Dardenne | regie

Luk Perceval | tekstbewerking Luk Perceval, Julia Lochte,

Steven Heene | dramaturgie Julia Lochte, Steven Heene

| spel Marina Galic, Bert Luppes, Kristof Van Boven e.a.

| decorontwerp Annette Kurz | video Philip Bussmann |

lichtontwerp Mark Van Denesse | kostuumontwerp Annelies

Vanlaere | productie Thalia Theater Hamburg & NTGent

LIEFDE

première op woensdag 13 april 2016

in NTGent Arca

tekst & regie Peter Verhelst | spel Els Dottermans, An

Miller | decorontwerp Luc Goedertier | kostuumontwerp

Ilse Vandenbussche | lichtontwerp Mark Van Denesse |

geluidsontwerp Kreng | productie NTGent

LEARNING HOW TO WALK

première op woensdag 18 mei 2016

in NTGent Minard

regie Benny Claessens | spel Lara Barsacq, Benny Claessens,

Elsie de Brauw, Lisi Estaras, Risto Kübar | dramaturgie Koen

Tachelet | kostuumontwerp Teresa Vergho | lichtontwerp

Dennis Diels | componist NID / SANZY | productie NTGent

IN EUROPA

vijf leesavonden met het NTGent-ensemble; eerste editie op dinsdag 6 oktober 2015 in NTGent Schouwburg

naar In Europa (2004) van Geert Mak | regie Johan Simons | compositie Dick Van der Harst | spel NTGent-ensemble |

dramaturgie Koen Haagdorens, Steven Heene, Koen Tachelet | productie NTGent & LOD muziektheater

23

E

F

D

Such themes as our orig-ins, the role of work in our society, violence as a component of human nature, power, and reflection on a new mankind make up the essence of the story Johan Simons would like to tell at NTGent in the years to come. To this end he has invited a number of guest directors.

The young German director Phi-lipp Becker will present a stage adaptation of Tommy Wieringa’s novel These Are the Names (Dit zijn de namen, 2012), which marks the beginning of the 21st century. A stream of refugees is heading for the European borders. The police commissioner Pontus Beg is an

imaginary gatekeeper in the mo-dern Europe and is faced with this flood of refugees. But Beg himself is a man adrift. He is searching the past for signs of his origins so as to find something new to hold on to.

The title of La Promesse – direc-ted by Luk Perceval and co-pro-duced by Thalia Theater – sounds like the promise of one of those stories of salvation. This film by the Dardenne brothers shows the dark side of a society at the end of the 20th century.

Peter Verhelst is looking for a posi-tive alternative. This already reso-nates in the title – Love (Liefde).

A mother, a father, a daughter. The father, a rapist and murderer, re-turns from the front. The mother initiates her daughter into the ru-les of a violent world, hoping to be able to arm her against it. Absence, which he is making with Eric Joris, was the image of a civilisation wi-ped off the map by the violence of nature. How can one rebuild a life when there is nothing left?

Man is shown in an even more ex-posed state in Benny Claessens’ Learning How to Walk. Is it pos-sible to start again? What does this mean for an actor? Casting every-thing off and showing one’s vulne-rability on stage…

Johan Simons nous revi-ent avec La Cerisaie (De kersen-tuin), de Tchekhov. Cette cerisaie est restée des siècles durant la propriété de la même famille de propriétaires terriens, mais elle menace de disparaître. Un lien avec le passé est sur le point d’être tranché. L’acheteur est un fils de paysans issu d’une famille de serfs enrichie. Il incarne le côté tragique

du xxe siècle : pour avancer, il faut rompre avec le passé.

Accattone, rôle-titre du premier long métrage de Pasolini, entre en résistance contre cette conception du monde. Johan Simons trans-forme le film en représentation théâtrale qui prend place sur un quai du port de Gand. Accattone se déroule dans l’Italie des années

cinquante, qui s’industrialise à la vitesse « grand V » après la débâ-cle de la Seconde Guerre mondi-ale. Tout le monde est au travail et le travail permet au citoyen de recueillir les fruits du progrès. Ac-cattone refuse de succomber à ce nouveau système. Il choisit le chô-mage, se soustrayant de la sorte à l’impact toxique du capitalisme et du consumérisme.

Geert Mak reiste ein Jahr lang durch Europa; In Europa (2004) ist der Niederschlag dieser Reise. Das Buch beginnt in wes-teuropäischen, selbstbewussten Metropolen wie Paris, London, Berlin, Wien, und endet mit Orten, die für Konflikte und Zerstörung stehen: Tschernobyl, Srebrenica, Sarajevo…

In fünf Folgen reisen wir zu den

Orten, die er besuchte. Eine thea-tralische Reise durch Europa und durch das 20. Jahrhundert. Auf der Bühne die Schauspieler des NTGent, ihnen zur Seite einige Musiker. Die Regie liegt in Händen von Johan Simons, die Musik kom-ponierte Dick Van der Harst.

Warum? Weil wir die Welt um uns herum mit der gleichen Neugier be-trachten wollen wie Mak. Und weil

wir die NTGent-Zuschauer eher als Europäer sehen und nicht in er-ster Linie als Genter oder Flamen. Europäer sein, das heißt: Miterbe jahrhundertealter, demokratischer gesellschaftlicher Vereinbarun-gen und eines ebenso alten jü-disch-christlichen Wertesystems, aber auch von institutionalisierter Gewalt wie dem Faschismus, der Entmenschlichung durch die In-dustrialisierung ...

24 1 gecreëerd door de Münchner Kammerspiele 2 gecreëerd door NTGent 3 gecreëerd door KASK / Corpus Ca.

1 ALLE EIGEN CREATIES OP EEN RIJNTGent, Ruhrtriennale & Collegium Vocale Gent |

Accattone

NTGent & CREW | Absence

NTGent | De kersentuin

NTGent | Dit zijn de namen

NTGent | Liefde

NTGent & Thalia Theater | La Promesse

NTGent | Learning How to Walk

2 BEPROEFD REPERTOIRENTGent | Spectacular lightshows of which u

don’t see the effect 1

NTGent | Hotel Malaria

t,Arsenaal | Saw it on television/DIDN’T UNDER-

STAND 2

NTGent, les ballets C de la B & Münchner Kammer-

spiele | Tauberbach

NTGent | Africa

NTGent | 4.48 Psychosis 2

NTGent | We Shall Overcome. Friede, Vrede,

Paix, Peace, Pax.

NTGent | Platonov

NTGent & Thalia Theater

Hamburg | FRONT Polyphonie

NTGent | We are already dead 1

3 NIEUW REPERTOIRE VOOR DE GROTE ZAALToneelhuis | Passions humaines

SKaGeN | PARDON! Sorry dat ik leef

Braakland / ZheBilding | Crisis-

trilogie: Hebzucht/Angst /Hoop

Wunderbaum | We doen het zelf wel

Toneelhuis / Olympique Dramatique | Creatie 2016

Toneelgroep Amsterdam | Het jaar van de kreeft

4 KLASSIEK REPERTOIRE MET EEN TWISTToneelgroep Maastricht | Othello

Zuidpool | Macbeth

Bloet / Jan Decorte | Geboeid / Prometheus

Toneelhuis | Hedda Gabler

5 MUZIEKTHEATER EN CONCERTEN IN DE SCHOUWBURGZita Swoon Group / Needcompany | Nothing That Is

Everything

Channel Zero | Unplugged

Arsenal | in concert

Ultima Vez | Monkey Sandwich Live

LOD muziektheater & Cie. Artara | Children of

nowhere

LOD muziektheater | De sleutel

LOD muziektheater | Zonder bloed

6 DANSANT THEATER EN PERFORMANCEPeeping Tom | Vader

Damaged Goods / Meg Stuart | Hunter

Rosas | Verklärte Nacht

Kunst/Werk | A T M O S P H E R E

7 NIEUW REPERTOIRE VOOR DE KLEINE ZAALWunderbaum | Helpdesk op locatie

Stormvogels | De Meester en Margaritha

De Warme Winkel | Amadeus

Cie Cecilia | Angelena

DNA | Pax Europa

8 MONOLOGEN EN BIJNA-MONOLOGENDe Verwondering | Socrates

KVS | Missie

DADANERO / Koen De Sutter | Montaigne

9 FAMILIETHEATER VOOR JONG EN OUDHETPALEIS | ZOO doen ze de dingen (+6)

HETPALEIS | Het Hamiltoncomplex (+12)

t,Arsenaal | Dis-moi wie ik ben (+12)

10 LITERATUUR EN THEATRALE LEZINGENNTGent | Het ensemble leest: In Europa

NTGent & UGent | De Vuurmond

PARCOURS DOORHEEN ONS SEIZOEN

25

© A

nne

Van

Aer

scho

t

DANS KRIJGT EEN PROMINENTE PLEK

WO 22, VR 23, ZA 24/10

Peeping Tom | Franck Chartier

VADER

WO 23/12

Ultima Vez | Wim Vandekeybus

MONKEY SANDWICH LIVE (FILM)

DO 18, VR 19, ZA 20/02

Damaged Goods | Meg Stuart

HUNTER

DO 24, VR 25, ZA 26/03

Rosas | Anne Teresa De Keersmaeker

VERKLÄRTE NACHT

ZA 23/04

Kunst/Werk | Marc Vanrunxt

A T M O S P H E R E

Voor €86 kunt u deze voorstellingen opnemen in ons nieuwe dansabonnement

26

ONZE ABONNEMENTSFORMULES VOOR HET SEIZOEN 2015-2016

Een NTGent-abonnement biedt u het voordeel reeds van bij het begin van het seizoen die voorstellingen te boe-

ken die u echt niet wil missen en bovendien geniet u een mooie korting. Vanaf dit seizoen lanceren we een paar

nieuwe formules om nog beter op uw wensen in te spelen. Het bespreekbureau helpt u graag met de praktische

afhandeling. Om u nog beter te dienen, kunt u voor het boeken van abonnementen en bijkomende voorstellingen

ook mailen naar abo@NTGent.be, zo vermijdt u wachttijden aan de telefoon of ter plekke.

NIEUW WERK

Het abonnement Nieuw Werk

spreekt voor zich en geeft u alle

nieuwe producties voor het vol-

gende seizoen. U kiest zelf de da-

tum en de categorie. Het abonne-

ment geeft u perfect inzicht in de

artistieke visie van Johan Simons

voor het nieuwe seizoen en omvat:

» Accattone

» Absence

» De kersentuin

» Liefde

» Dit zijn de namen

» La Promesse

» Learning How to Walk

» één voorstelling naar keuze uit

de vijfdelige reeks In Europa

Exclusief: Er zijn van dit abonne-

ment slechts 150 stuks beschik-

baar aan de zeer uitzonderlijke

prijs van €150. Snel zijn is dus de

boodschap.

PREMIÈRE

Wilt u het verhaal van Johan Si-

mons nog exclusiever meemaken

vanop de eerste rij, dan kan dat.

Hetzelfde aanbod van het abon-

nement Nieuw Werk, maar u komt

naar alle premières. U krijgt er

meteen ook een receptie na de

voorstelling bovenop. Hier zijn de

beschikbare plaatsen zeer beperkt.

Voor een premièreabonnement be-

taalt u €200.

CARRÉ

U kiest naar eigen smaak minimaal

vier voorstellingen uit ons sei-

zoensaanbod. Hoe sneller u boekt,

hoe beter de plaatsen die we u

kunnen aanbieden — we starten in

eerste rang! Voor een Carré betaalt

u €76. U kunt dit abonnement on-

beperkt aanvullen met bijkomende

voorstellingen aan dezelfde voor-

delige voorwaarden. Een Carré

is strikt persoonlijk en uiteraard

slechts geldig voor de aankoop van

1 ticket per voorstelling.*

SEXTET

Een Sextet biedt u dezelfde voor-

delen van een Carré maar voor mi-

nimaal zes voorstellingen naar

eigen keuze.* U betaalt €108.

Binnen uw Carré of Sextet kunt u

ook opteren voor een voorstelling

uit het aanbod van Vooruit die u

kunt boeken via ons bespreekbu-

reau.

(zie blz. 42 van dit magazine)

MATINEE

Komt u graag op zondagnamid-

dag naar het theater, dan is een

matineeabonnement zeker iets

voor u. Dit jaar bieden wij u voor

zo goed als alle nieuwe producties

een matineevoorstelling aan maar

u kunt dit ook gebruiken bij gast-

voorstellingen. Voor vijf voorstel-

lingen betaalt u €85.

TRIPLE JONG

Bent u jonger dan 26 en prikkelt

het theaterbezoek? Kies dan voor

een Triple Jong abonnement: drie

voorstellingen naar keuze, inclu-

sief de dans* voor slechts €42.

* niet geldig voor premières, concerten en voorstellingen met uitzonderingstarieven.

27

DANS

NTGent brengt dit seizoen de he-

dendaagse dans opnieuw naar

Gent. Bent u ook zo nieuwsgierig

om Rosas, Meg Stuart, Marc Van-

runxt en nog veel meer in onze

stad te zien? Teken dan in op dit

abonnement. Voor slechts €86

heeft u 4 top dansvoorstellingen

en 1 dansfilm.

X-LARGE

Bent u een échte NTGent-ambas-

sadeur die liefst zo veel mogelijk

voorstellingen ziet, ook nader

kennis maakt met een acteur of

regisseur of eens iets speciaals

wil meemaken? Dan is een X-Lar-

ge-abonnement écht iets voor u!

Met een X-Large-abonnement op

zak betaalt u eenmaal per seizoen

€275 en kunt u nagenoeg alle acti-

viteiten van het seizoen 2015–2016

bijwonen.*

Bovendien ontvangt u een VIP-uit-

nodiging voor de seizoenspresen-

tatie, geniet u speciale kortingen

op acties in de loop van het jaar

en kunt u intekenen op exclusieve

evenementen.

Het volstaat om tijdig een ticket

te reserveren via ons bespreekbu-

reau. Om oneigenlijk gebruik tegen

te gaan kunt u uw ticket pas vanaf

1 uur voor aanvang van de voor-

stelling aan de kassa komen op-

halen op vertoon van uw abonne-

mentskaartje. Dit strikt persoonlijk

abonnement biedt de echte thea-

terliefhebber een aanzienlijk prijs-

voordeel, maar het aanbod is be-

perkt: we verkopen maximaal 100

X-Large-abonnementen!

Een eerste activiteit speciaal voor

X-Large-abonnees staat gepland

op zaterdag 26 september: een

eendagsreis naar de Ruhrtriënna-

le waar Johan Simons intendant

is. Hij regisseert er een bijzonde-

re versie van Das Rheingold van

Richard Wagner. Samen met de

Wagnervrienden leggen wij een

bus in van Gent naar Bochum om

deze voorstelling te zien. De voor-

stelling is om 15u. De bus vertrekt

rond 9u in Gentbrugge, er zijn ook

opstapmogelijkheden in Antwer-

pen en Brussel. Als X-Larger kan u

exclusief op dit aanbod intekenen

voor €110 (ticket in cat. 3 + bus).

Meer info bij het bespreekbureau.

PODIUMHOPPER

Bij aankoop van een abonnement

in NTGent krijgt u een Podium-

hopper cadeau die bij elk van onze

collega’s — Handelsbeurs, Vooruit,

Vlaamse Opera Gent en Bijloke —

een eenmalige korting van €5 biedt

bij het reserveren van een ticket.

podiumhopper.be/Gent

CADEAUBON

We bieden ook cadeaubonnen aan.

Een mooi geschenk voor elke ge-

legenheid, voor cultuurliefhebbers

van alle slag. Je kiest een bedrag

tussen 5 en 500 euro, en krijgt een

bon voor dat bedrag. De bon is te

koop aan ons bespreekbureau of

online. Wie aan het bespreekbu-

reau bestelt, krijgt de bon(s) mee

naar huis, wie online koopt, ont-

vangt een mail in knappe lay-out,

met daarbij een unieke code. De

ontvanger kan daarmee tickets

bestellen voor de voorstelling naar

keuze, tot het bedrag op is. Indien

er nog onvoldoende credit aan de

code hangt om een nieuw ticket te

boeken, kan het saldo worden bij-

betaald.

STRIPPENKAART

Deze kaart kost €200 en biedt u

de mogelijkheid om tijdens het

seizoen 2015–2016 tien voorstel-

lingen bij te wonen aan een vast

reductietarief: €20 per voorstel-

ling. Het grote voordeel aan deze

Strippenkaart is dat ze niet per-

soonlijk is en niet beperkt is tot

1 ticket per voorstelling. Geef ze

dus gerust door aan vrienden, of

nodig ze uit om aan reductietarief

mee op verkenningstocht te gaan

door ons aanbod.* Niet geldig voor

Accattone.

Meer info over tickets en abon-

nementen op ntgent.be

28

IN EUROPA \ IN GENT

NTGent heeft een missie. Die laat zich samenvatten in vier krachtlijnen. Maar NTGent staat uiteraard niet los

van zijn omgeving, integendeel; alleen al onze ligging, centraal aan het Sint-Baafsplein, tussen stadhuis, belfort

en kathedraal, is wat dit betreft veelzeggend. Wij vroegen onze buren (bisschop en burgemeester), de rector van

de Gentse universiteit en de ceo van het Gentse Havenbedrijf om vanuit hun positie te reageren op onze missie.

NTGent would like to communicate its new artistic vision

by focusing on four roles, as:

» a European city-theatre that has strong ties with Ghent

» a place for creation and reflection, passion and emotion

» an epitome of quality, ethics, sustainability and diversity

» a combination of people: the company and the creators

and the audience

Daniël Termont, 1953. Socialistische

burgervader, de op een na beste burge-

meester ter wereld.

NTGent wil ‘zich bezighouden met

de grote vragen van vandaag’. Dat

horen we graag. Want waar het aan

inspiratie ontbreekt, valt het le-

ven stil. Het mag provoceren, het

mag daveren op de grondvesten.

Het mag ingetogen, doordacht,

fluisterend zelf. Alles mag, niets

moet. Of toch: het moet goed

zijn. Dat zijn we aan Gent en de

Gentenaars verplicht. Dat soort

chauvinisme, daar heb ik het wel

voor: niet toeteren dat je de bes-

te bént, wel er altijd naar streven

de beste te zijn. Of op zijn minst:

alles zo goed mogelijk willen doen.

Johan Simons zal zijn artistieke

visie baseren op vier pijlers. Ik

ontwaar schitterende parallellen

tussen die pijlers en de missie en

het werk van het stadsbestuur en

onze diensten.

Zoals: grenzeloos werken. Zorg

voor een sterke band met je eigen

stad en zijn inwoners, maar laat

je niet hinderen door landsgren-

zen. Sta open voor samenwerking,

deel kennis, leer en inspireer.

De toekomst van Europa – en,

29

bij uitbreiding, de wereld – zal

in de steden worden gemaakt.

Cultuurhuizen leggen mee het

fundament. Zoek de ‘juiste’ me-

destanders in steeds wisselende

netwerken in functie van de doel-

stelling. Dat klinkt allemaal heel

instrumenteel en dat is het ook:

samenwerking is een middel, geen

doel. Schoonheid, wijsheid, kracht

– dáár is het ons om te doen.

Zo komen we als vanzelf bij ‘cre-

atie’, en bij passie en emotie. Wat

zou een mens zijn zonder passie en

emotie? Een robot, een treurwilg

in brakke grond. We moeten zien

en horen en ruiken. We moeten

voelen om te zijn. Pijn en plezier

en alles daartussenin. In de poli-

tiek geldt de stelregel: als je een

punt wilt maken, ga naar het hoofd

van de mensen via hun hart. Raak

ze. Geldt die ook in het theater? Ik

zou zeggen: ongetwijfeld. Of is dat

te gemakkelijk, te gratuit? Laat ons

de vraag in het midden houden en

het antwoord samen zoeken.

‘Samen’: het woord is er uit, het

moést komen. Doorheen alles wat

wij doen in Gent loopt als een rode

draad: laten we het samen met

anderen doen. Niet evident voor

overheden, politici, machthebbers.

‘Gaan we het volk mee laten be-

slissen? Daar dienen verkiezingen

toch voor?’ Die idee is al een tijd

lang uitgewoond. Een anachronis-

me. Gent wil vooral een ‘smart city’

zijn, een ‘slimme stad’ die het po-

tentieel van zijn bewoners en scho-

len en verenigingen en handelaars

en kunstenaars volop benut om

daar allemaal samen beter van te

worden. NTGent heeft daar over-

duidelijk zijn rol in te spelen. Doe

denken. Doe praten. Doe lachen en

huilen tegelijk. Door te doen waar

je goed in bent: verras, verwonder,

choqueer desnoods. Als het maar

niet passeert zonder rimpeling op

het oppervlak.

Laten we vooral niets nog zomaar

doen zonder na te denken over wat

daarvan het gevolg kan zijn in de

toekomst. ‘Après nous le déluge?’

Zo zijn wij niet. Wij kijken verder

dan onze neus lang is. Wij zorgen

voor elkaar en voor de anderen.

Onze keuzes zullen duurzaam zijn

of zullen niet zijn. Een Lichtend

Voorbeeld. Te hautain? Opnieuw:

het streven is nobel.

Het NTGent is 50 jaar, verlost van

zorgen, springlevend. Straks komt

Johan Simons terug naar huis. Om

het goede te doen omwille van

het goede. Ik ben medestander

en ik ben niet alleen. Wijs is dat.

Typisch Gents. Tot slot: dank aan

Wim Opbrouck voor zijn artistieke

leiderschap, openheid én spelple-

zier van de afgelopen jaren. Hem

een ‘adoptiezoon’ noemen zou hem

onrecht aandoen. Noem hem ‘Gen-

tenaar’. Hij verdient dat.

DANIËL TERMONT Burgemeester van Gent

30

Het Sint-Baafsplein in Gent

concentreert de fundamentele

waarden van de mens. Niet en-

kel die van de Gentenaar, maar

van al wie hier langskomt, van

dichtbij of van ver. De geschie-

denis spreekt tot ons vanuit het

Belfort, de christelijke basis van

onze samenleving lezen we in de

kathedraal, op de achtergrond

staan het stadhuis en de stadshal

als getuigen van het leven van de

stad. Publieke gebouwen. Dat wil

zeggen dat iedereen er welkom is.

NTGent speelt als stadstheater een

eigen rol op deze plek van samen-

gebald leven. Een huis van kunst

en cultuur waar men probeert die-

per door te dringen in de mense-

lijke waardigheid en verscheiden-

heid. Men toont er wat schoonheid,

creativiteit en misschien zelfs ook

goedheid betekent. En men staat

er garant voor de reflectie over de

fundamentele menselijke waarden.

 

De geschiedenis van NTGent

doet hopen dat dit de komende

jaren met evenveel of nog meer

elan zal gebracht worden. Dat is

mijn hartelijke wens voor alle me-

dewerkers van deze belangrijke

plek in onze stad.

LUC VAN LOOYBisschop van Gent

De drie torens. Sint-Baafskathedraal,

Belfort, Sint-Niklaaskerk, samen de

skyline van Gent.

Johan Simons keert terug naar

NTGent. Misschien past het beter

om te zeggen dat Johan Simons te-

rug komt naar Gent. Ook dat is ech-

ter te beperkt om de terugkeer van

Johan Simons juist te omschrijven.

Het eerste ‘Johan Simons keert

terug naar NTGent’ laat uitschijnen

dat Johan enkel met theater zou

bezig zijn. Het tweede ‘Johan Si-

mons keert terug naar Gent’ laat

uitschijnen dat Johan zijn actie-

radius zou beperken tot ongeveer

15.000 ha of 250.000 personen. Al

deze beperkingen zouden zowel

Johan, de stad als NTGent te veel

oneer aandoen.

Misschien is het net daarom gepast

om ook vanuit de economische

sector en vanuit de haven even stil

te staan bij de thuiskomst van Jo-

han. Ook de economie - en zeker

de economie binnen een haven –

laat zich immers niet begrenzen of

in een hokje stoppen. De artistieke

visie die Johan naar voor schuift, is

gebaseerd op vier pijlers die stuk

voor stuk een sterke gelijkenis

hebben met wat ons drijft om de

haven van onze Arteveldestad te

laten bloeien.

De Gentse haven heeft vanuit haar

genen Europese en soms zelfs we-

reldambities. Vele van de aanwezi-

ge bedrijven zijn niet te vatten in

een stedelijke, Vlaamse of Belgi-

sche logica. Beperking in grenzen,

talen en nationaliteiten zijn niet

alleen ongepast in een haven, ze

zouden het wezen van een interna-

tionale economie aantasten.

31

Toch betekent dit geenszins dat

de haven haar band met de stad

kan of wil loslaten. Gent is im-

mers ontstaan langs het water.

De oude middeleeuwse pakhui-

zen langs de Graslei belichamen

nog steeds de eeuwenoude eco-

nomische kracht en drang naar

koppige onafhankelijkheid van de

Gentenaar. De haven zou zonder

de band met onze prachtige stad

een zielloze plek zijn. Deze ambi-

tie van de haven spoort zo perfect

met Johans eerste pijler: NTGent

als Europees stadstheater op de

kaartzetten, maar de sterke band

met Gent niet loslaten. Wie het he-

dendaagse theater niet kent, heeft

ongetwijfeld een stereotiep beeld

van wat zich achter de schermen

van het Sint-Baafsplein afspeelt.

Draak op Belfort. Symbolische bewa-

ker van de stad en haar privilegies

sinds de 14de eeuw.

Het is in de haven niet anders.

Creativiteit en innovatie heb

ben het al lang gewonnen van de

klassieke productieprocessen en

alleen maar zware havenarbeid. De

passie en emotie van de mensen

die elke dag in de havenbedrijven

het beste van zichzelf geven, be-

paalt in grote mate het resultaat.

De bedrijven in de Gentse haven

hebben dit goed begrepen. Niet

voor niets staan vele Gentse bedrij-

ven aan de wereldtop op het vlak

van innovatie. Ook het NTGent wil

een plek zijn voor creatie, reflectie,

passie en emotie: de vier noodza-

kelijke ingrediënten voor succes.

Large enough to scope, small

enough to care. Deze baseline

komt in alle communicatie van

de Gentse haven voor. Vrij ver-

taald ‘topkwaliteit om u te die-

nen, voldoende betrokkenheid

om u te koesteren’. Het Haven-

bedrijf is dan ook bij uitstek een

waarden gedreven organisatie. In

deze derde pijler die Johan voor

het NTGent naar voor schuift,

herken ik hetzelfde. Waarden als

kwaliteit, ethiek, duurzaamheid en

diversiteit zijn ook in het Gentse

bedrijfsleven geen loze woorden.

Afronden doet Johan Simons met

dit statement: theater gaat niet om

een gebouw, een scène, teksten

en decors, theater gaat over een

constellatie van mensen. Het gaat

ook niet alleen om de mensen die

aan de maakzijde betrokken zijn,

maar bovenal om het publiek. Ook

ondernemen gaat niet over gebou-

wen, terminals, IT-systemen of

processen. Het gaat evenzeer om

het samenspel van mensen.

Misschien lijkt het verrassend dat

er zo veel parallellen zijn tussen

waar Johan Simons met NTGent

naartoe wil en waar ik met de ha-

ven van Gent naar toe wil. Voor mij

is dat absoluut geen verrassing.

Ademen we immers beiden niet

vooral de geest van onze prachtige

stad uit?

DAAN SCHALCKCEO Havenbedrijf Gent

32

BETER EEN GOEDE BUUR DAN EEN VERRE VRIEND

We kennen die volkswijsheid al-

lemaal. Maar net door hun van-

zelfsprekende aanwezigheid doen

we niet altijd de moeite om onze

buren écht goed te leren kennen.

En moet een plotse eyeopener ons

doen opmerken wat er eigenlijk al-

tijd al geweest is.

Tussen NTGent (trouwens, zegt

u ook nog altijd NTG?) en UGent

(zeg dus niet RUG, want dat zijn

we allang niet meer) is dat niet

anders. Al 50 jaar zijn we buren.

Nooit problemen gehad. Niet dat

we elkaars deur platlopen, dat nu

ook weer niet, maar we zijn wel al-

tijd vriendelijk voor elkaar. Enfin,

zoals dat gaat bij buren, zeker?

Maar zie, nu we met enige aan-

drang de vraag kregen om even stil

te staan bij de visie van de nieuwe

artistiek directeur, viel het plots

op: we zijn niet zo maar buren in

het bruisende Gent, we blijken ook

bijzonder veel met elkaar gemeen

te hebben.

Ingebed in het hart van de stad,

maar met een open geest de we-

reld intrekkend.

Een plek voor creatie en reflectie,

passie en emotie.

Een baken van kwaliteit, ethiek,

duurzaamheid en diversiteit.

Een constellatie van mensen.

Actief bezig met de grote vragen

van vandaag.

Een collectieve schuilplaats voor

het denken.

Niet op een belerende of documen-

taire manier, wel door nieuwe per-

spectieven te zoeken.

De mensen met prangende vragen

en hypotheses op weg sturen.

Dat zijn allemaal fragmenten uit

de artistieke visie van het NTGent,

waarover u elders in dit magazine

veel meer kan lezen. En met eni-

ge verwondering stel ik vast: het

zijn allemaal fragmenten die zó uit

de missieverklaring van de UGent

hadden kunnen komen.1

Die vele raakvlakken tussen UGent

en NTGent bieden een bijzon-

der vruchtbare bodem om samen

mooie dingen te doen – veel meer

dan die vriendelijke goeiedag in

het toevallige passeren.

UGent kijkt alvast uit naar de

komst van Johan Simons. Want

hij wordt niet alleen onze nieuwe

buurman. Ik ben zeker dat hij ook

een goede vriend wordt.

ANNE DE PAEPERector Universiteit Gent

De illustraties op deze pagina’s

zijn van de hand van Sanny

Winters. Zij ontving voor het

boek BELGIUM XTRA BOLD

het Henry van de Velde label

2014 en een nominatie voor een

Cutting Edge Award voor Best

Vormgegeven Boek 2014. Met

het boek GENT XTRA BOLD gaat ze door op haar elan en

brengt ze de Arteveldestad in

100 kleurrijke, typografisch

uitgepuurde tekeningen in

beeld. Gentse iconen, boeiende

plekken en markante feiten

en actuele en historische

gebeurtenissen krijgen een

plekje.

GENT XTRA BOLD is een

uitgave van Lannoo en ligt nu

in de boekhandel. Een selectie

tekeningen is tot 13 september

2015 te bezichtigen in het De-

sign Museum Gent.

winterswonderland.be

Boekentoren, 1936-1939,

Henry van de Velde, 1863-1957.

Boekentoren, modernistisch

landmark, ontworpen door Henry

van de Velde.

1 Zie de “Waarvoor staat de UGent?”-pagina op onze website: ugent.be/nl/univgent/waarvoor-staat-ugent/

33

DE VUURMONDOp 8 maart 2014 stierf Gerard Mortier, op zeventig-

jarige leeftijd. Met hem verloor ons land een belezen

en welbespraakte man, een sterke persoonlijkheid die

zich graag mengde in het publieke debat: als opera-in-

tendant, baron, doctor in de rechten, bruggenbouwer,

provocateur en strateeg. Hij was ook Gentenaar en de

zoon van een bakker. Maar bovenal was Mortier een

sleutelfiguur in de carrière van heel wat Europese

kunstenaars, zowel in de opera als in het theater en de

dans. Tot op het laatst was hij een vurige verdediger

van de kunsten als een essentiële maatschappelijke

pijler, naast de politiek en de economie.

Ter nagedachtenis aan Gerard Mortier organiseert

NTGent, in samenwerking met de Universiteit Gent,

vanaf maart 2016 een jaarlijkse Vuurmond in onze

schouwburg. Deze lezing annex concert wil, behalve

een eerbetoon aan de man (de titel verwijst naar de

letterlijke betekenis van zijn familienaam), ook een

publieke uitnodiging zijn om het denken over kunst,

als belangrijke maatschappelijke pijler in een verenigd

Europa, verder te zetten. Tegelijk kunnen we die pijler

niet los zien van de politiek of andere domeinen: het

profiel van de spreker in kwestie zal dus overeenstem-

men met de overtuiging van wijlen Mortier.

De eerste Vuurmond vindt plaats in onze schouw-

burg op donderdag 10 maart om 20 uur.

De drie grote werelden – de politiek, de economie en de kunst –moeten voortdurend met elkaar in verbinding blijven. Ze hebben elkaar nodig. Samen kunnen ze een fantastische staat maken.

GERARD MORTIERin Knack, 9 oktober 2013

34

HETENSEMBLE

Elsie de Brauw is sedert 2005 lid van het NTGent-ensemble. Nu, tien jaar

later, verwelkomt ze Pierre Bokma, een van de nieuwe aanwinsten van

het NTGent-ensemble waarmee we in De kersentuin (hernieuwd) kun-

nen kennismaken.

Mij is gevraagd om Pierre Bokma

bij u te (her)introduceren. Om te

vertellen wie hij is. Dat ga ik niet

doen, want dat kan ik niet: nie-

mand kan vertellen wie hij is, niet

in België, maar ook niet in Neder-

land.

Maar ik kan wel vertellen hoe het

is om een tijdje met Pierre op te

lopen. Iedereen kent Pierre van

zijn successen, maar ik heb met

Pierre ook in voorstellingen ge-

staan die ronduit mislukt waren.

Voorstellingen waar we ons naar-

toe moesten slepen, waar we elke

avond weer wat van probeerden

te maken, waar we de slappe lach

fotografie: Jules August

\ ELSIE DE BRAUW

35

kregen. Voorstellingen die goede

herinneringen generen, omdat sa-

men lijden nu eenmaal verbroedert

en verbindt.

Omdat Pierre onnavolgbaar is in

zijn fantasie, beleef je met hem

avonturen. Als je je er aan overle-

vert, als je je er niet tegen verzet.

Soms kan ik dat.

We dronken whisky, veel whisky.

We hadden energie en zin in een

spel.

Tijdens de Gentse speelreeks van

Instinct, een voorstelling die niet

mislukt was en die we met veel

plezier speelden en zongen, ble-

ven we na afloop lang hangen in

de toenmalige T-bar. Als de laatste

bezoeker weg was, ging de deur op

slot en mochten we binnen roken.

We dronken whisky, veel whisky.

We hadden energie en zin in een

spel. Pierre, Kristof Van Boven en

ik verzonnen verhalen die zichzelf

vertelden, die gewoon opbloeiden

en bestonden omdat wij ze be-

dachten. En we gingen als kinde-

ren stiekem de donkere zaal in, de

kelder, de kleedkamers, de verga-

derzalen en steeds maar absurder

en spannender werd het verhaal.

Het hield op zoals het begon, zo-

maar, zonder gedegen einde, zon-

der oordeel, zonder kater. Opeens

was het klaar.

Absurde humor, die verder gaat

dan ik kan bedenken, ongebreidel-

de fantasie, vrij als een kind, daar

heeft Pierre zo veel van. Gents

publiek, wees blij, verheugd en

nieuwsgierig om en naar Pierre.

Hij gaat u verbazen en heel veel

vreugde en verwondering brengen.

Omarm hem.

ELSIE DE BRAUW

\ ELSIE DE BRAUW \ PIERRE BOKMA

36

\ STEVEN VAN WATERMEULEN

37

\ FRANK FOCKETYN

\ ELS DOTTERMANS

38

\ AN MILLER

\ OSCAR VAN ROMPAY

39

\ AN MILLER

\ BERT LUPPES

\ WIM OPBROUCK

40

\ RISTO KÜBAR

BENNY CLAESSENS

\ LIEN WILDEMEERSCH

41

\ PETER VERHELST

\ CHRIS THYS

42

Benny Claessens is een nieuwe acteur-theatermaker in het NTGent-en-

semble. Hij speelt mee in Accattone en De kersentuin en brengt met

Spectacular Lightshows of Which U Don’t See The Effect en Learning

How To Walk eigen producties waarin we ook Risto Kübar aan het werk

zullen zien, een ander nieuw ensemblelid dat vanuit München overkomt

naar Gent (en die ook meespeelt in Dit zijn de namen).

in juli 2013 was ik in Spanje

op een strand tussen twee rotsen,

aan een baai

tegen een uur of acht liep het hele

strand vol kinderen die steentjes

verzamelden en die dan in het wa-

ter smeten

een puberdochter liet zich door

haar moeder fotograferen op een

steen alsof ze ging duiken

drie blonde Zweedse meisjes be-

oordeelden het jurkje van een

Spaans meisje dat eruitzag als de

kindversie van Anna Wintour

iemand deed iemand een huwe-

lijksaanzoek

vrienden hadden in de rots kaar-

sen geïnstalleerd

ze zei ja

iedereen was blij...

mijn gedachte was: waarom kan ik

hier vier uur naar kijken in stilte en

kan ik dat in theater meestal niet

of laat ons zeggen nooit?

omdat het mij gerust liet misschien

omdat het mij toeliet te kijken

omdat ik me niet moest verhouden

tot…

ik weet het nog steeds niet

en toen kreeg ik het idee dat ik dit

strand graag in het theater wilde

zien

ik begon veel te tekenen en te

schrijven

na het maken van Spectacular

Lightshows was ik er meer en

meer van overtuigd geraakt dat

een niet-theatrale kwetsbaarheid

mij het meest interesseerde op

toneel

daar zocht ik ook steeds meer naar

als ik speelde

het moment vlak voor je in je broek

kakt en dat je weet dat zevenhon-

derd mensen dat gelijk gaan zien

\ BENNY CLAESSENS

43

in juli 2014 zat ik op het terras op

het gelijkvloers voor mijn kamer in

München

in een rolstoel

ik had te veel gewerkt en mijn li-

chaam had gezegd: nu is het ge-

noeg geweest

ik brak mijn voet

en was immobiel

zeven weken lang

ik zat daar alleen met mijn gedach-

ten

keek naar bomen die groeiden en

schreef een tekst

die tekst is nu Learning How to

Walk

die een deel zou kunnen zijn van

de voorstelling die ik in NTGent zal

maken

mijn ervaring echter vertelt me dat

ik die tekst waarschijnlijk weggooi

omdat sprakeloosheid en stilte een

grote rol spelen in het werk dat ik

intussen maak

stilstand

landschappen aankijken

ik schreef wat ik had gezien

en wat ik niet zag en nog wilde zien

en wat ik wilde zien op dat moment

mijn stilstand werd zeer actief

De laatste jaren hou ik me bezig

met een boek van Richard Sennett

Fall of Public Man / Tyranny of

intimacy

daarin beschrijft Sennett hoe ons

urbane leven zich over de jaren

ontwikkelde

en ook hoe theater zich daarin po-

sitioneerde en zelfs het publieke

leven manipuleerde

met waarschijnlijk als gevolg dat

wij in West-Europa in ons publieke

leven

als we niet thuis zijn en zelfs dan

heel veel spelen

nu vind ik spelen als kunstenaar

niet interessant

als de meerderheid van de mens-

heid sowieso al speelt waarom zou

ik dat dan nog in het theater doen

en misschien is theater wel de

uitgelezen plek geworden om een

zeer concrete ondragelijke en on-

ontwijkbare realiteit onder ogen te

zien

en die realiteit heeft met de reali-

teit van lichamen te maken

vlees bloed organen hersens

het enige wat wij zijn 

en misschien is dat ook de on-

draaglijke waarheid

is dat we niet meer zijn dan dat

‘in mij is geen innerlijke rijkdom of

wereld, ik ben een ding’ om Freud

vrij te citeren

de laatste maanden begin ik dat

te linken aan stammen die door

de eeuwen heen hun eigen spoor

volgen

als je deze mensen gelijk in een

westerse samenleving smijt

en ik zeg expliciet westers, niet

modern

grijpen vele van hen naar de fles

want onze westerse wereld beoor-

deelt en vernietigt zijn landschap-

pen om er zijn kunsttempels en

burchten op te bouwen

de Aboriginals denken dat ze van

het landschap zijn

niet zoals wij die denken dat het

landschap van ons is

en als je een landschap vernietigt,

vernietig je een mens

en ik wil een pleidooi houden voor

dat landschap

en voor een lichaam dat op zijn

poten terechtkomt als deel van dat

landschap

als je een kat in de lucht gooit,

spartelt ze

om dan uiteindelijk terug verder te

lopen

met Learning How to Walk wil ik

misschien wel opnieuw beginnen

alles wat ik leerde opnieuw formu-

leren

elk begrip 

elke beweging

alles opnieuw definiëren

en dan weer in vraag stellen

als een soort verloren tussenge-

bied dat constructief is

zonder drama

ik werk daarvoor met fantastische

mensen

een Nederlands meisje dat nieuws-

gierigheid uitstraalt

een Argentijns-Joodse danseres

waarin ik zie wat voor een kindje

ze was

een Amerikaans-Franse danseres

die beweegt als een golf

een Estse jongen die alles concreet

en nuchter houdt

soit, ik had ook kunnen schrijven

‘ik ga mijn best doen’

maar daar ben ik gewoon heel erg

slecht in

groetjes, 

BENNY

44

VOORUIT MET NTGENT!

Ook volgend seizoen zet NTGent de samenwerking voort met kunstencentrum Vooruit. Net als de voorbije ja-

ren bestaat die samenwerking onder meer uit een reeks titels die we in copresentatie aan ons beider publiek

willen aanbieden. Concreet komt het erop neer dat we in wat volgt vier voorstellingen onder de aandacht willen

brengen die volgend seizoen in Vooruit te zien zijn en waarvan we denken dat ze ons publiek zullen bekoren. Te

boeken via ons bespreekbureau, ook als onderdeel van een Carré of Sextet.

LES BALLETS C DE LA B Coup Fatal

do 29 t/m za 31.10 | 20:00 Theaterzaal | €26 / 22 (red)

Barok op z’n Congolees. Dertien muzikanten uit Kin-

shasa wagen zich aan muziek van Händel, Vivaldi,

Monteverdi en Bach. De jonge Congolese contratenor

Serge Kakudji neemt de zangpartijen op ronduit in-

drukwekkende wijze voor zijn rekening. Daarrond

trekt het buitengewone orkest – onder leiding van de

Brusselse componist Fabrizio Cassol en gitarist Rodri-

guez Vangama – een uitbundig en organisch geheel op

van barokfrasen, traditionele Congolese muziek, rock,

jazz, en Congolese populaire muziek. De choreografie,

waarbij de muzikanten optreden als ‘sapeurs’, constru-

eerde Alain Platel samen met danser Romain Guion.

MOKHALLAD RASEM Body Revolution / Wachten

vr 04.12 | 20:00 Scène Theaterzaal | €12 / 8 (red)

De Arabische Lente: een golf van protest in het Mid-

den-Oosten tegen onderdrukking, oneerlijke verkie-

zingen, corruptie, prijsstijgingen, gebrek aan politieke

vrijheid en werkloosheid… Theatermaker Mokhallad

Rasem stelt zich met Body Revolution de vraag wat

al die beelden doen met zijn collega-makers en -perfor-

mers in België die wortels hebben in Marokko, Tune-

sië, Irak, Syrië… In het tweede luik buigt Rasem zich

over een essentiële menselijke ervaring: Wachten.

Speelt je achtergrond een rol in wat wachten voor je

betekent? Betekent wachten overal ter wereld hetzelf-

de? Doet het ertoe op wie of op wat je wacht, in welke

omstandigheden? Er zijn talloze vormen van wachten:

wachten op papieren, wachten op inzicht, wachten tot

de pijn over gaat, wachten op een brief, op de terugkeer

van de geliefde, op de dood, op God, op betere tijden,…

MILO RAU / IIPMThe Civil Wars

wo 24 & do 25.02 | 20:00 Theaterzaal | €16 / 12 (red)

Vier acteurs – Sara De Bosschere (De Roovers), Johan

Leysen, Sébastien Foucault en Karim Bel Kacem – zit-

ten in de huiskamer van Syriëstrijder Joris. Ze halen

herinneringen op aan hun jeugd en hun vaders: van

angst voor een gewelddadige vader tot een nostalgisch

terugblikken op jeugdherinneringen over het verdriet

om een vroeg gestorven ouder. Onvermijdelijk hebben

de vaders sporen nagelaten op de vier spelers, maar

hun artistiek parcours heeft de acteurs een uitweg ge-

boden. Hadden ze in andere omstandigheden andere,

radicalere keuzes gemaakt? Een meertalige voorstel-

ling in regie van Milo Rau.

TONEELHUIS & TONEELGROEP AMSTERDAM De Welwillenden

wo 30 & do 31.03 | 19:00 Theaterzaal | €24 / 20 (red)

Bijna duizend pagina’s telt hij, de controversiële roman

De Welwillenden (2006) van Jonathan Littell over de

Jodenvernietiging tijdens WO II. Het verhaal werd be-

werkt door Bart Meuleman en wordt verteld vanuit het

standpunt van een dader, de SD-officier Max Aue. Die

houdt ons voor dat we in de ‘juiste’ omstandigheden

allemaal dader kunnen worden. Het Derde Rijk was

immers niet bevolkt door monsters of perverten, maar

met gewone burgers zoals wij, die collectief meegezo-

gen werden in totale waanzin. Met Katelijne Damen,

Kevin Janssens, Johan Van Assche, Abke Haring, Hans

Kesting, Bart Slegers, Jip van den Dool, Aus Greida-

nius Jr. en Alwin Pulinckx. Guy Cassiers regisseert.

45

NTGENT IN EEN NIEUW KLEEDJE

U merkt het: met het nieuwe sei-

zoen en de komst van een nieuwe

artistieke directeur zit NTGent in

een nieuw kleedje!

Deze rebranding start met een

basisconcept dat de fundamenten

legt voor een sprekende en her-

kenbare communicatie. Daarbij

kiezen we voor een eenvoudig

maar sterk logo: een logo dat NT-

Gent laat spreken maar dat de in-

houd niet overstijgt. Less is more!

Een sterke branding is er een die

kan evolueren en groeien. Door

de juiste interactie met zijn om-

geving krijgt ze vorm. En eens

de vorm er staat, kan die reac-

ties uitlokken, verwonderen,

soms zelfs provoceren. Maar een

huisstijl moet vooral een bin-

dende visuele factor zijn tussen

publiek en instituut. Hij omsluit

het verleden en het heden, maar

moet ook durven vernieuwen.

Het nieuwe visuele concept heeft

één embleem als basis waarbij de

initialen, die meteen ook de roots

van NTGent weerspiegelen, volop

in de verf worden gezet. Samen

vormen ze een tekstballon die let-

terlijk staat voor communicatie,

interactie en expressie.  Een logo

dat de grote T naar voren schuift

van theater en toneel, maar waar-

bij wij ook de N van Nederlands-

talig intact bewaren. We plaatsen

de stad Gent op een prominente

plaats in onze naamgeving. De

eenvoudige schuine lijn die de N

naar voren tovert, staat symbool

voor het multidisciplinaire ka-

rakter van dit huis: theater, mu-

ziek, dans – ontroeren, uitdagen,

bevreemden – lokaal, nationaal,

internationaal – bevragen, reflec-

teren en beantwoorden.

Deze nieuwe huisstijl vond een

perfecte symbiose met de pure

no-nonsense-fotografie van Jules

August. Jules August en Chilli von-

den elkaar nog voor het NTGent

project, maar matchten voor het

eerst echt goed tijdens de uitwer-

king van deze rebranding.

Het verder doortrekken van die

nieuwe basis vormde een grote

uitdaging. Zo brengt de uitge-

puurde website zowel technisch,

grafisch als inhoudelijk een heel

transparant beeld dat spoort met

dit basisconcept. Een nieuw ma-

gazine zorgt voor een polyvalente

plank die nieuws, programmering

en inzichten op een interessan-

te  manier kan brengen. En bin-

nenkort zal het geheel zich ook

doortrekken tot in de kleinste ge-

ledingen van NTGent. Maar kom

dit vooral zelf ontdekken.

Voor de affiches van de nieuwe

producties gaat NTGent in zee met

Stephan Vanfleteren. Hij levert

iconische zwart-witbeelden die de

sfeer van elke productie verdui-

delijken. Speciaal voor NTGent

dook hij in zijn archieven en zocht

hij passende beelden bij de voor-

stellingen. Het werd een zoektocht

door beelden vol emoties, krachti-

ge statements en historische an-

kerpunten.

STEPHAN VANFLETERENStephan Vanfleteren is gespeci-

aliseerd in zwart-witportretten

en langdurige reportages in bin-

nen- en buitenland en werkt mo-

menteel vooral voor buitenlandse

kranten en tijdschriften. Stephan

Vanfleteren is medeoprichter van

Uitgeverij Kannibaal en werkt er

als artdirector. Sinds 2010 is hij

ook gastdocent aan het KASK in

Gent. Zijn werk werd meermaals

bekroond (Fuji Awards, World

Press Photo, Henri Nannen Price,

Cultuurprijs Provincie West-Vlaan-

deren, Nationale Portretprijs Ne-

derland). stephanvanfleteren.com

CHILLINTGent heeft ervoor gekozen in

zee te gaan met een team van de-

signlovers uit Gent, die zowel gra-

fisch als technisch van aanpakken

weten. Weinig blabla, maar steeds

op zoek naar een visueel overtui-

gend resultaat. chilli.be

JULES AUGUST Fotograaf Dirk Goethals ging op

stap met onze acteurs en actrices

en toont hen in hun dagelijkse

bezigheden. In bijna-paparazzis-

tijl toont hij een ongekende kant

van de leden van ons ensemble.

Het portret van de zaal brengt dan

weer de rijke geschiedenis van

ons huis in beeld. julesaugust.com

46

DAT HEET DAN GELUKKIG ZIJN. EEN DEUR DIE PLOTS OPEN GAAT.

Wat Saartje Cauwenbergh en Dirk Crommelinck doen,

is even eenvoudig als meervoudig en veelvormig. Zij

nemen u mee op wandel langs de vele deuren en

drempels die NTGent rijk is – letterlijk en figuurlijk.

Ze doen dat om uw persoonlijke theaterervaring zo

rijk mogelijk te maken, en graag op maat, van kleuter

tot grijsaard. Omdat zij ‘het publiek’ niet als een massa

beschouwen, maar als een verzameling individuen met

eigen interesses, identiteit en sociale omgeving. Hun

doel is uw band met de schouwburg en zijn ensemble

zo concreet, specifiek en veelzijdig mogelijk te maken.

Maar welke deuren maken Saartje, Dirk en hun equipe

vrijwilligers en stagiaires nu concreet zoal open?

Ten eerste die van de façade van onze Gentse schouw-

burg, tijdens de rondleidingen achter de schermen.

Of die van de bibliotheek en het archief, waaruit naar

goede gewoonte op gelegenheden als Erfgoed- en

Open Monumentendag een en ander aan interessants

wordt opgediept en opengesteld. U kunt een van de

vele theaterworkshops bijwonen, of een tekentaalge-

sprek volgen om de knepen van het theaterkijken on-

der de knie te krijgen, of een gegidste theatrale wan-

deling meemaken. Of wordt u liever zelf deel van het

panel Nieuwe NTGentenaars? Ook voor kinderen staat

de deur open met kids+-workshops, Kunstendag voor

kinderen, Schatten van Vlieg of de mogelijkheid om

deel te nemen aan de NTGent-kinderjury.

Ten tweede ontsluiten Saartje en Dirk alle mogelijke

perspectieven op de theaterscène zelf. Voor iedere

voorstelling opnieuw, zowel in eigen huis als op tour-

nee, is er een hoogstaande omkadering op maat van

het publiek, diverse minderheidsgroepen inclusief.

Ook gastproducties in de schouwburg worden inge-

leid. Daarbovenop wordt elke eigen NTGent-voorstel-

ling omkaderd met open repetities, uitnodigingen voor

try-outs en avant-premières, inleidingen 45 minuten

voor aanvang van de voorstelling, inleidingen XL

door de productiedramaturg, nagesprekken met de

acteurs, inleidingslessen of -gesprekken, lesmappen,

productieworkshops en verweNTGentarrangementen.

Tot slot is het parcours van de publiekswerking een

inclusief parcours, opdat NTGent ook toegankelijk zou

zijn voor hen die de drempel vaak niet over komen:

blinden en slechtzienden, doven en slechthorenden,

mensen met een laag inkomen, etnisch culturele min-

derheden, (anderstalige) nieuwkomers, rolstoelge-

bruikers, thuisloze jongeren, personen met een men-

tale beperking… Deel van het brede diversiteitsplan

zijn onder andere een samenwerking met het Fonds

Vrijetijdsparticipatie, een werking ‘op maat’, het part-

nerschap in GEN2020 en YOUnited9000, de onder-

steuning van speciale evenementen, tot zelfs de moge-

lijkheid om zelf op de planken te staan bij een van de

spiegelprojecten. Publiekswerking wil voor élke cul-

tuurliefhebber de mogelijkheid creëren om volwaardig

te participeren aan het aanbod van NTGent - zowel in

de betekenis van deelnemen als deelhebben.

Het volledige aanbod aan publiekswerkingsactivitei-

ten, alsook alle andere extra activiteiten rond de voor-

stelling binnen NTGent, vindt u voortaan onder de

noemer ‘PLUS’ en kunt u herkennen aan het icoontje.

TINEKE DE MEYER

47

WHAT’S IN A WORD?

TEKENTAALGESPREKElke kunstvorm heeft zijn eigen

jargon, zijn eigen codes. Als u daar

wat inzicht in heeft, is het bijwo-

nen van een voorstelling nog aan-

genamer.

PRODUCTIEOMKADERINGInhoudelijke toeleiding naar elke

NTGent-productie om die nog fijner

te beleven, bijvoorbeeld via speci-

fieke workshops.

NIEUWE NTGENTENAARSNieuwe Gentenaars kunnen bij de

start van het seizoen intekenen op

een kennismakingsparcours met

ons huis: bezoek achter de scher-

men, het bijwonen van enkele

voorstellingen etc.

KINDEREN KIJKT!Per seizoen selecteren we ook

een groepje kinderen die kennis-

maken met ons theaterhuis en na

een inleiding op maat een aantal

NTGent-producties bijwonen en er

nadien met de makers en/of spe-

lers over van gedachten wisselen.

SCHATTEN VAN VLIEGZoektocht die kinderen tijdens de

zomer vertrouwd maakt met cul-

tuur(huizen). Nu ook via een gratis

downloadbare app. ntgent.be

OPEN REPETITIESommige van onze repetities zijn

publiek toegankelijk, mits u vooraf

een seintje geeft via:

publiekswerking@ntgent.be

VERWENTGENT-ARRANGEMENTEen speciaal op uw wensen afge-

stemd theaterbezoek met omka-

dering.

FONDS VRIJETIJDSPARTICIPATIEBehoort u tot een organisatie die

actief is buiten Gent, en is deze

organisatie lid van het Fonds Vrije-

tijdsparticipatie, dan kunt u via dit

Fonds genieten van een financiële

tegemoetkoming voor sommige van

onze voorstellingen en activiteiten.

Welke dit precies zijn, vindt u op:

fondsvrijetijdsparticipatie.be

UITPASDigitale kaart waarmee u, via het

bijwonen van voorstellingen in

NTGent, punten spaart die recht

geven op bijkomende voordelen en

extraatjes. uitingent.be/uitpas

GEN2020NTGent is partner van GEN2020,

een traject en platform voor grens-

verleggend theater. Het onder-

steunt talentvolle acteurs en thea-

termakers van diverse origine door

een aanbod van masterclasses,

coaching en coproducties.

YOUNITED9000NTGent is ook partner van YOUni-

ted9000, een nieuwe atelierwer-

king voor Gentse jongeren met

diverse roots, opgestart door Vic-

toria Deluxe. Via een kwaliteitsvol-

le atelierwerking sporen ze ontlui-

kend jong talent op dat zich traag

én duurzaam kan ontbolsteren.

SPIEGELPROJECTOnder begeleiding van makers en/

of spelers van NTGent een eigen

voorstelling maken, gespiegeld aan

een NTGent-productie. Interesse

om dit met uw groep, organisatie,

school te doen? Mail dan naar

publiekswerking@ntgent.be

AUDIODESCRIPTIEEen live beschrijving via hoofdtele-

foon van wat er op scène gebeurt,

bedoeld voor blinden en slecht-

zienden.

VOELSTOELENKussens die op stoelen geplaatst

worden en die geluid omzetten in

trillingen om muziek en andere

geluiden te kunnen voelen. Voor

doven en slechthorenden.

RINGLEIDINGSysteem dat het scènegeluid ver-

sterkt. Enkel toepasbaar voor

hoortoestellen met een T-stand.

SOCIAAL VERHAAL VOORMENSEN MET AUTISMEEen Sociaal Verhaal is een be-

schrijving van een sociale situa-

tie met als doel inzicht te geven

in sociale signalen, waarbij het

verhaal aansluit bij de specifie-

ke situatie van een persoon met

autisme. We hebben er eentje

voor onze rondleidingen maar

ook voor het bijwonen van een

voorstelling in onze schouwburg.

publiekswerking@ntgent.be

48

IN EUROPA \ BELGIË VERSUS NEDERLAND

Hij gaf Gent een universiteit en een

zeekanaal, creëerde een econo-

misch klimaat waarin Gent kon op-

bloeien, organiseerde in onze stad

voor het eerst onderwijs voor ie-

dereen: zo iemand kan Gent alleen

maar dankbaar zijn. Die ‘iemand’

is koning Willem I van de Verenig-

de Nederlanden, die van 1815 tot

1830 over noord en zuid regeerde.

Maar dat is niet het hele verhaal.

Een milde weldoener schuif je

na vijftien jaar niet bruusk opzij,

tenzij er nog wat anders was, dat

minder tot juichen stemt. Willem I

was een autocraat, alleen zijn wil

was wet. Zijn koninkrijk bestond

uit twee delen, die sterk van elkaar

verschilden. Tussen noord en zuid

was immers sinds de 16de eeuw

een gigantische mentaliteitskloof

gegroeid. In het zuiden was de

Kerk oppermachtig; tegelijk had-

den de liberale principes van de

Franse Revolutie er een stevige

aanhang gevonden. En bovendien

was de taal van de elite in dat zui-

den het Frans. Koning Willem bleef

echter die specifieke gevoelighe-

den van de zuiderlingen negeren.

De repressie nam hand over hand

toe, totdat de Kerk en de liberalen

in het zuiden mekaar vonden in

een ‘monsterverbond’, één groot

oppositieblok dat een grondige

liberalisering voorstond. Willem

reageerde met een nog verder

doorgedreven repressie, tot in au-

gustus 1830 het zuiden er genoeg

van had en na een korte revolutie

België werd.

Met Gent Kleurt Oranje wil de stad

Gent in 2015 dit alles terug onder

de aandacht brengen. Omdat wij,

als Gents stadstheater, al vele ja-

ren met onze acteurs en theater-

makers noord en zuid in ons huis

verenigen en met hen ons hele

taalgebied bespelen, meer nog, ons

taalgebied in theaters wereldwijd

prominent op het voorplan plaat-

sen, omarmen wij welwillend deze

herdenking. Bij de lancering van

dit project, begin mei in het Gent-

se stadhuis, lieten de Nederlandse

rocker-columnist Rick De Leeuw en

professor emeritus Mathijsen-Ver-

kooijen (Universiteit Amsterdam)

in spitse toespraken hun licht

schijnen over dit boeiende verhaal.

Hieronder vindt u Ricks ingekorte

toespraak; voor de insteek van me-

vrouw Mathijsen-Verkooijen, die

vanuit een ‘what if’ analyseert wat

had kunnen gebeuren indien Bel-

gië in 1830 niet onafhankelijk was

WIJ WILLEN WILLEM WEG! WIL WILLEM WIJZER WORDEN, WIJ WILLEN WILLEM WEER!

49

WIJ WILLEN WILLEM WEG! WIL WILLEM WIJZER WORDEN, WIJ WILLEN WILLEM WEER!

geworden, verwijzen we u graag

door naar onze website ntgent.be of

stad.gent/gent-kleurt-oranje

GENT KLEURT ORANJE

Op mijn lagere school werd veel

gezongen. Elke maandagochtend

werden we in alle vroegte in de

gymzaal bijeen gedreven, alwaar

ons klassikaal en met een rond-

uit charmante meedogenloosheid

urenlang een dikke bundel stokou-

de liederen werd aangeleerd: ‘Kun

je nog zingen, zing dan mee’ heette

deze negentiende-eeuwse verza-

meling montere gezangen. Het was

het Noord-Nederlandse equivalent

van het hier in Vlaanderen lange tijd

alom gekende ‘Singhet ende weset

vro’, de liederenbundel die sinds

het midden van de vorige eeuw

voor de godsvruchtige, rechtscha-

pen Vlaming de veilige leidraad

vormde in het woelige bestaan.

Eén van de liederen die er bij

ons op school blijmoedig werd in-

gestampt, was het volkslied dat

bijna tweehonderd jaar geleden

onder onze koning Willem I werd

gekozen als het lied dat onze vol-

keren aaneen moest smeden tot

een nieuwe hechte natie. ‘Wien

Neerlands bloed door d’aderen

vloeit, van vreemde smetten vrij,’

zongen wij, jong en ons van geen

kwaad bewust, uit volle borst in de

bedompte gymzaal van mijn jeugd.

Op die maandagochtenden was

overigens ook de stad Gent regel-

matig en op mysterieuze wijze aan-

wezig, meer bepaald in het mach-

tige lied Klokke Roeland. ‘Boven

Gent rijst, eenzaam en grijsd, ’t oud

Belfort zinbeeld van ’t verleden.’

Een ronkend zwaar lied met een

gebeeldhouwde melodie dat ik zeer

graag zong, al had ik geen flauw

idee wat er precies bezongen werd.

In het midden van de jaren 1980

leerde ik de stad Gent daadwerke-

lijk kennen, inmiddels als zanger

van de rockband de Tröckener

Kecks. Eerder dan door Antwer-

pen, Leuven of Brussel werden de

Kecks in Vlaanderen door Gent

omarmd en die liefde was geheel

wederzijds. Wild, luidruchtig en

met toenemend succes speelden

we onze longen leeg in de Vooruit,

het Paradiso van Vlaanderen. De

kloof tussen droom en daad werd

traag maar gestaag gedicht door

twee gitaren, een trommel en een

bas, gekoppeld aan een ruime do-

sis jeugdig enthousiasme dat de ze-

ker zo grote hoeveelheid jeugdige

onkunde diende te maskeren.

Nu of nooit was ons devies, en nooit

was voor mij nooit echt een optie.

Na afloop van die concerten be-

proefde ik graag mijn geluk in

50

het Gentse nachtleven. Vrolijke

nachten waren het, lange nachten

vooral. Als Nederlander was ik van

jongs af aan gewend aan het strikte

sluitingsuur dat werd gehanteerd

in het Nederlandse uitgaansleven,

een straf regime dat vooral in Am-

sterdam met een slaafse pennen-

likkersmentaliteit werd nageleefd.

Tegen twee uur ’s nachts hoorde

je bij ons in de stad in de cafés op

schelle toon de bel voor de laatste

ronde weerklinken en sprong tien

minuten later als op commando de

tl-verlichting aan. Kil en onverbid-

delijk.

Gent daarentegen bleek op dit ge-

bied geen beleid te kennen. Hier

sloot een café pas als de laatste

klant het pand verlaten had. Dit

verschil in cafécultuur bracht ons

overigens op tal van andere vlak-

ken versneld samen, veel culturele

verschillen werden in die late uren

moeiteloos en liefdevol overbrugd

of bezegeld. En bij het naar buiten

gaan, wat uiteindelijk door geldge-

brek of ander ongemak toch een

onontkoombaarheid bleek, knip-

perden we met de ogen en zagen

een nieuwe dag geboren worden.

Een magistraal stralende ochtend-

zon kleurde de hemel boven het

Sint-Pietersplein. De dageraad

was veelbelovend en geurig als

lentebloesem. Gent was een meisje

toen, zoet en vochtig als de mor-

gendauw.

Het was in die jaren dat, ook toen

al, veel van onze vertrouwde we-

reldbeelden kantelden. Misschien

wel meer nog dan in onze huidige

wankele tijden zagen we onze ge-

betonneerde zekerheden één voor

één vervliegen. Het ijzeren gor-

dijn sloopte zichzelf, de Berlijnse

muur brokkelde voor onze ogen

af, het zo lang zo intens gevreesde

communisme verdween door de

achterdeur en Francis Fukuyama

kondigde doodgemoedereerd de

Westerse democratie aan als de

uiteindelijke vorm van menselijk

bestuur en markeerde daarmee

gemakshalve het einde van de ge-

schiedenis zoals wij die kenden.

Maar misschien wel nóg belangrij-

ker dan al die gebeurtenissen sa-

men, was wat aan die historische

stroomversnelling ten grondslag

lag: identiteiten die eeuwenlang

verankerd lagen, raakten op drift,

het onmogelijke geachte werd

werkelijk: de Rode Duivels werden

vierde op het WK-voetbal in Mexi-

co. De stille wereldrevolutie begon

hier, in de Lage Landen.

Want waar de Nederlandse samen-

leving generaties lang de loftrom-

pet had gestoken op de zegeningen

van het collectief, waar teamspor-

ten als voetbal, volleybal, hockey,

ja zelfs korfbal werden gezien als

de verbeelding van een diep ge-

voelde volksaard van vereende

krachten en gemeenschapszin,

daar werd het plots overvleugeld

door een samengeraapt zooitje dat

schouder aan schouder in staat

bleek wereldmachten als Spanje

en de Sovjet-Unie te verslaan. Aan

beide zijden van onze grens groei-

de het ongeloof.

Hier in Vlaanderen was het sinds

mensenheugenis de verering van

het individu geweest die centraal-

stond, en die zijn jaarlijks hoogte-

punt vond in de Ronde van Vlaan-

deren, de hoogmis voor de dappere

eenling, niet voor niets ieder jaar

in het weekeinde van Pasen verre-

den. Het was de jaarlijkse verrijze-

nis van de kranige volksjongen, die

sterk en sluw in zijn strijd tegen

de elementen, door het slijk en de

modder en achtervolgd door het

jagende peloton, vooral had af te

rekenen met zijn grootste vijand:

zichzelf. Groot in zijn eenvoud, en

op een koppige wijze bescheiden.

Even stuurs als onoverwinnelijk.

Dat was wat de Vlaming oprecht

bewonderde, dat was waarvoor hij

bereid was een volledige zondag in

zijn zetel voor de televisie te blij-

ven zitten.

Maar zie, verandering is de enige

constante in onze geschiedenis: de

Vlaming en de Hollander, ze leren

van elkaar en groeien naar elkaar

toe. Want al leek Mexico ’86 een

eenmalige bevlieging, onderhuids

kon je voelen dat de kiem was ge-

zaaid. ‘Wacht maar,’ was bijna der-

tig jaar lang mijn antwoord, als een

Vlaming mij er hoofdschuddend op

wees dat de Oranjegekte die bij elk

EK of WK weer in Nederland de

kop opstak hem nooit zou overko-

men. ‘Dat zal hier nooit gebeuren,’

zei hij dan en wees met nauwelijks

verholen weerzin op de pruiken,

de pakken, de vlaggen, de toeters,

de bellen en al die andere smake-

loosheid waarmee het Oranjele-

gioen zich worsten verorberend,

pils drinkend, luid zingend tooide.

‘Daar zijn wij veel te nuchter voor.’

Zoals gezegd, bijna dertig jaar lang

was ‘wacht maar’ mijn antwoord,

en vorige zomer hebben we met

z’n allen kunnen constateren dat

51

hier ten lande een indrukwekken-

de inhaalbeweging plaats heeft

gevonden. De totale gekte is niet

langer exclusief voorbehouden aan

de Oranje-fan. Of dat een ontwik-

keling ten goede is, laat ik in het

midden, maar om de toenadering

niet van één kant te laten komen,

fietste ik eerder deze maand hier

in de Vlaamse Ardennen, in die

prachtige achtertuin van de stad

Gent, onder barre omstandighe-

den voor de vierde maal de volledi-

ge Ronde van Vlaanderen. Het kan

verkeren.

‘Oranjegekte? Daar zijn Vlamingen veel te nuchter voor... Wacht maar!’

In de voorbije dertig jaar is Vlaan-

deren een deel van mij geworden.

Hier heb ik liefdes gekend, vriend-

schappen gekoesterd, dierbaren

ten grave gedragen, hier heb ik za-

len doen volstromen en zalen doen

leeglopen. Een stuk van mijn leven

heeft zich hier stevig vastgezet en

heeft me op een beslissende wijze

minder Nederlander gemaakt, het

heeft de zuiderziel doen ontwaken

in een noorderling. Grenzeloos, en

duurzaam ontheemd, in het blije

besef dat wie met beide benen

op de grond staat, nooit een stap

vooruit komt. En het heeft me

vooral geleerd dat het nóóit nooit

is, maar altijd nu.

Want de verschillen tussen Neder-

land en Vlaanderen worden klei-

ner. En ze blijven even groot. En

die verschillen groeien. Het is maar

net wat je wil zien en veel hangt af

© Stephan Vanfleteren

52

van hoe scherp je inzoomt. Van

grote hoogte gezien liggen we

broederlijk naast elkaar in de del-

ta van Maas en Schelde een potje

vreedzaam te co-existeren.

Je moet al een heel scherp oog

hebben om van die afstand de ver-

schillen op te kunnen merken tus-

sen de letterlijke, calvinistische,

niet-mystieke, hyper-realistische

mens van boven de rivieren en zijn

zachtaardiger, meer omfloerste,

bij voorkeur de confrontatie uit de

weg gaande zuiderbuur. En zo sim-

pel is het: wie de overeenkomsten

wil zien, ziet ze, wie de verschillen

wil zien, ziet ze evenzeer.

Als we over elkaar praten, doen we

dat nog regelmatig in stereotypen,

daar zijn we nu eenmaal mee op-

gegroeid. De onnozele Vlaming, de

gierige Hollander, we kennen ze

allemaal, van haver tot gort. Nog

altijd proberen we elkaar soms

te beschrijven aan de hand van

die paar sleetse en nogal obligate

algemeenheden. Terwijl wat ons

vandaag de dag vooral verbindt,

vooral het simpele feit is dat we

ons geen van beiden meer herken-

nen in het beeld dat de ander van

ons heeft. Dit wederzijdse misver-

stand schept stilaan een nieuwe,

nog wonderlijker band tussen ons.

De gelijkenissen tussen Neder-

land en Vlaanderen zijn inmiddels

overweldigend. Want al zingen we

uit verschillende bundels, onze

dromen, onze benauwdheden en

onze verlangens zijn nagenoeg ge-

lijkluidend. En aan de verschillen,

die er gelukkig nog altijd bestaan,

kunnen we ons warmen, wrijving is

immers energie, en die kleine ver-

schillen leggen bovendien af en toe

iets groters bloot.

Een voorbeeld? Een voorbeeld:

In Nederland wordt een verkeers-

licht vaak abusievelijk een ‘stop-

licht’ genoemd, alsof zo’n ding de

hele dag alleen maar op rood staat.

Je hoort de Nederlander trouwens

nooit spreken van een ‘doorrijlicht’,

dus het is waarschijnlijk méér dan

alleen een simpele constatering.

En er zit natuurlijk ook wel iets

in: ons verplaatsen is waarvoor we

in de eerste plaats in het verkeer

aanwezig zijn, en het verkeerslicht

valt ons pas op wanneer het ons

op hinderlijke wijze dwingt om te

stoppen met doorrijden. Pas als we

weer verder mogen, is de door ons

gewenste toestand hersteld. Het

is het één of het ander, stoppen

of doorrijden, en de Nederlander

houdt van die vorm van overzich-

telijke helderheid, niet lullen maar

poetsen. Groen of rood. Aan of uit.

Nu of nooit.

De Vlaming daarentegen voelt zich

meer op zijn gemak in die kleine

ruimtes tussen de grote zekerhe-

den in. In de milde chaos die hij

graag rondom zich creëert, zoals

een boer de grond duchtig om-

ploegt voordat hij zaaien gaat. De

Vlaming voelt zich op zijn plek in

de spannende zone die ligt tussen

het stoppen en het doorrijden in.

In die weelderige rijkdom van de

derde mogelijkheid. Waar alles, al

is het maar voor de fractie van een

moment, even mogelijk lijkt. Waar

de sprankelende suggestie gebo-

den wordt dat er misschien een

uitweg is aan de knellende ketens

van onze lineaire werkelijkheid.

Inderdaad: niet groen, niet rood,

maar oranje.

En misschien is het wel dát oranje

wat we vandaag hier met z’n al-

len vieren. Het oranje waarin we

ons vandaag – al is het maar voor

heel even – kunnen verenigen. Een

oranje dat deuren opent die anders

gesloten blijven. Want misschien is

het wel dát wat Gent voor mij Gent

maakt. De stad waar je altijd het

onverwachte kan verwachten.

Het Gent waar het altijd nu is en

het nooit nooit zal zijn. Het Gent

dat ademt, dat leeft en telkens

nieuwe horizonten schetst. Het

Gent dat al lang geen meisje meer

is voor mij, maar een dame, mooi

en mysterieus. Een koningin, een

koning waardig, met een bont ver-

leden en een tintelende toekomst.

Want Gent kleurt, niet alleen oran-

je, Gent kleurt ons allemaal. Laat

het feest dus maar beginnen, we

zijn er klaar voor!

RICK DE LEEUW

53

NTGent is in het seizoen 2015-2016 te gast in Aalst, Aarschot, Amsterdam, Antwerpen, Arnhem, Berlare,

Bierbeek, Breda, Brugge, Brussel, Delft, Dendermonde, Den Haag, Deventer, Diest, Eeklo, Eindhoven, Geel,

Groningen, Haarlem, Halle, Harelbeke, Hasselt, Herentals, Herk-de-Stad, ‘s Hertogenbosch, Herzele, Heusden-

Zolder, Ieper, Koksijde, Kortrijk, Kuurne, Lokeren, Leuven, Maasmechelen, Maastricht, Menen, Meppel,

Merksem, Middelkerke, Mol, Ninove, Oostende, Oosterzele, Roeselare, Rotterdam, Sint-Lievens-Houtem, Sint-

Niklaas, Strombeek, Tiel, Tielt, Tienen, Tilburg, Torhout, Turnhout, Utrecht, Vilvoorde, Waregem, Wevelgem

en Wilrijk.

Buiten ons taalgebied spelen we in Alès, Angers, Annecy, Berlijn, Besançon, Boulazac, Buenos Aires,

Boekarest, Caen, Châteauvallon, Chaux-de-fonds, Chur, Dinslaken, Douai, Edinburgh, Evreux, Frankfurt,

Grenoble, Hamburg, Lausanne, Leipzig, Londen, Lucca, Luik, Luxemburg, Marseille, Meyrin, Modena,

Montpellier, Montreuil, Namen, Parijs, Rome, Sankt-Pölten, Sevilla, Sierre, Straatsburg, Stuttgart, Turijn,

Valence, Villeneuve-d’Ascq, Warschau en Zagreb.

Voor de internationale verkoop van enkele van zijn voorstellingen werkt NTGent samen met Frans Brood Producties.

54

WE MOETEN STILAAN NIET ALLEEN BESEFFEN DAT WE IN EUROPA LEVEN, MAAR ER OOK ARTISTIEK NAAR HANDELEN

Erwin Mortier verwelkomt in een brief Johan Simons in Gent. Vanaf volgende editie zal Arnon Grunberg een vaste column in dit magazine verzorgen.

55

DEZE STAD BLEEF JEUKEN EN KNAGEN AAN ZIJN ZIEL EN ZIJN BOTTEN

Het begon een beetje akelig stil te

worden in Gent. Jan Hoet dood.

Gerard Mortier dood. Walter De

Buck dood en wanneer de sterfe-

lijkheid zich ook al aan jonkies als

Luc De Vos begeeft, dan dreigt Gent

net wat te chronisch op de provin-

ciestad te lijken die zij doorgaans

alleen maar tussen eind juli en half

september mag zijn, wanneer de

theaters gaan slapen, de concert-

zalen verstommen, wanneer de

Gentse Feesten verleppen en de

studenten naar huis zijn. En het

heeft ook iets, die stoffige verlaten-

heid, die ietwat surreële leegte à la

De Chirico, maar lang moet ze niet

duren. Eén zomermaand volstaat.

Gent heeft me, onder veel meer, van

theater leren houden. Er was de

oude Minard, waar Romain Deco-

ninck en zijn troupe vaudeville en

revue brachten, en waar dames op

leeftijd het ondanks verbeten in-

zet van al hun kringspierkracht in

hun broek deden van het lachen,

op die verschoten zittingen van

die reumatische stoeltjes, die met

elke lachstuip tot in de uilenbak

jankten. En er was het NTG in de

KNS, de Koninklijke Nederlandse

Schouwburg zowaar. Een Instituut,

vond ik toch, als jonge snaak, waar

je grootheden als Cyriel van Gent,

Blanca Heirman of Hugo Van Den

Berghe kon zien.

Alles in Gent zag er in die tijd bijna

vanzelf instituut-achtig uit, onder

dat grijszwarte waas, de zware

adem van de industriële revolutie,

en dat alles dooraderd door water-

armen waaraan zeker op regenach-

tige dagen de eigenaardigste wal-

men ontstegen. Alles zag er even

voornaam als zwaarmoedig uit,

en ook wat kleinburgerlijk. Maar

alleen in Gent, denk ik dan, niet

vrij van enig chauvinisme, kan uit

een akoestische doodskist als onze

opera een Gerard Mortier tevoor-

schijn springen om de operawereld

heilzaam op zijn kop te zetten. Al-

leen in Gent kan een flamboyante

ambtenaar als Jan Hoet ongeveer

letterlijk een tempel voor de he-

dendaagse kunst in elkaar boksen.

En waar elders zou er uit een rijk

amateurkoorleven een fenomeen

als het Collegium Vocale kunnen

opstaan? En waar anders had een

Arne Sierens kunnen gedijen, of

een Alain Platel, en ik vergeet we-

gens plaatsgebrek nog een goed

handvol andere namen?

Eigenlijk is het Gentse stadstheater

pas laat gaan heropbloeien. Geen

kwaad woord over zijn voorgan-

gers, maar laat ons eerlijk zijn: pas

met de komst van Johan is de tent

gaan opleven zoals je dat van een

theaterhuis in de 21ste eeuw mag

verwachten, en met hem kwam

ook nog eens zijn wederhelft mee.

Ik ben een fan, en dus allesbehal-

ve objectief, maar Elsie de Brauw

die zich in Gent komt vestigen,

dat is toch alsof Maxima zou be-

sluiten dat ze het wel gehad heeft

met Den Haag en zich liever koes-

tert in de zon over de Brusselse

boulevards.

Er klonk wat geneuzel, toen Johan

de eerste keer naar Gent kwam.

Moest dat dan, iemand van elders?

Toen hij weer wegging waren die

stemmen gelukkig allang ver-

stomd. Ik heb memorabele voor-

stellingen gezien, en ook moed, en

experimenteerdrift, en geestdrift,

en kracht en liefde. En gelukkig

liet Gent Johan niet los, deze stad

bleef jeuken en knagen aan zijn ziel

en zijn botten.

Ik hoop dat je deze keer wat langer

blijft, lieve Johan. We hebben je no-

dig. Toen we laatst zo gulhartig en

warm bij jou en Elsie werden ont-

vangen, zei je dat het tijd werd om

allerlei grenzen te overstijgen, dat

we stilaan niet alleen moeten be-

seffen dat we in Europa leven, maar

er ook artistiek naar handelen.

Laat maar komen. Volgaarne. Gooi

de deuren maar open, voor ons en

voor het noorden en het oosten en

het zuiden. Het is eigenlijk nooit

anders geweest, als ik naar de ge-

schiedenis van Gent kijk.

’s Zomers, wanneer deze stad zich

in stof en leegte wikkelt, gaan we

dan uitwaaien in het jou en Elsie

dierbare rivierenland. Wappe-

ren op de dijk boven de machtige

Waal, met de elegant mee wap-

perende hond, en ooievaars, en

boomgaarden waar vrouwtjes in

steunkousen peren plukken. Of we

verkennen het land dat Vlaanderen

heet, want ik weet dat jullie graag

lange wandelingen maken. Wij

ook. Daarna tafelen we. Altijd. Dat

spreekt voor zich.

ERWIN MORTIER

56

Helemaal mee,helemaal Knack.

Met Knack, Knack Focus & Knack Weekend ben je helemaal mee. Bovendien geniet je als abonnee wekelijks aantrekkelijke kortingen voor een waaier van culturele evenementen. Surf naar abonnementen.be en je bent helemaal mee.

Word dan nu helemaal

50 jaar NTGent in de schijnwerpers …Gelukkige verjaardag.

KNA-CULT-50JNTG-165x225.indd 1 18/05/15 17:26

Verwacht het onVerwachte

De Standaard brengt u de kunst bij van de onverwachte vondst. Duik in exclusief nieuws, wijk af naar een onmisbaar interview, blijf hangen bij beelden van de beste fotografen, rol om uw as bij een vurige opinie. Wat een glijbaan is voor het lichaam, is De Standaard voor de geest.

V erwacht h et on V erwacht e

De Standaard_hersenen_225x165.indd 1 12/05/15 15:53

57

Verwacht het onVerwachte

De Standaard brengt u de kunst bij van de onverwachte vondst. Duik in exclusief nieuws, wijk af naar een onmisbaar interview, blijf hangen bij beelden van de beste fotografen, rol om uw as bij een vurige opinie. Wat een glijbaan is voor het lichaam, is De Standaard voor de geest.

V erwacht h et on V erwacht e

De Standaard_hersenen_225x165.indd 1 12/05/15 15:53

58

59

EVEN PRAKTISCH

St-Baafsplein 17, 9000 Gent | parkings: Vrijdagmarkt, Reep, Sint-Michiels, Kouter

Minnemeers 8, 9000 Gent | parking: Vrijdagmarkt

St. Widostraat 4, 9000 Gent | parkings: Vrijdagmarkt, Ramen, Sint-Michiels

Walpoortstraat 15, 9000 Gent | parkings: Zuid, Kouter, St. Pietersplein

check ntgent.be

LAAT U RIJDEN! ZONDER PARKEERZORGEN NAAR HET THEATER.Uw NTGent-ticket geldt op de dag

van de voorstelling als vervoersbe-

wijs heen en terug voor bussen en

trams van De Lijn. De Park & Ride

plaatsen in Gentbrugge, Flanders

Expo en aan het St. Pietersstation

laten u genieten van bus of tram.

Zo kunt u de parkeerdrukte in de

stad vermijden. Het nachtnet van

De Lijn (tot 1u) brengt u veilig

terug. Om uw reisweg te plannen

surft u naar delijn.be/nl/routeplan-

ner.

Dagelijks open van 10u ’s ochtends

tot 20u op dagen zonder voorstel-

ling en tot 3 uur na het vallen van

het doek. Proef er de beste koffie

of een theatraal glaasje bubbels,

geniet er het gezelschap van ac-

teurs en theaterliefhebbers of lees

er in een aangenaam kader een

krant, tijdschrift of goed boek.

Elke weekdag bieden we u tussen

12u en 14u een gezond buffet aan.

Het NTGent Café zal u dit seizoen

zeker verrassen!

Het mooiste zonneterras van Gent

in combinatie met heerlijke gas-

tronomische gerechten, originele

wijnen of Belgische bieren: het

team van NTGent Foyer verwacht

u elke dag behalve op maandag en

dinsdag voor heerlijke bistroge-

rechten, Belgische klassiekers of

voor de populaire brunchformule

op zondag. Met het theaterarran-

gement boekt u een ticket in rang

1 en kunt u vooraf genieten van

een goed getimed dinner zodat u

op tijd naar de voorstelling kan.

Reserveren kan via + 32 9 234 13

54 of info@foyerntgent.be

GRAND HOTEL REYLOFGrand Hotel Reylof is het kroonju-

weel van de tophotels in Gent. Een

hotel dat u zal verrassen door de

unieke samensmelting van authen-

tiek en origineel design, comfort

en luxe. Met een toprestaurant,

mooie wellness en een prachtige

binnentuin waar u tot rust kunt

komen. Allemaal op een steen-

worp van het historische centrum

van Gent. In samenwerking met

NTGent geniet u er speciale ta-

rieven in de charmekamers, en

krijgt u er een welkomstdrankje

bovenop! U boekt deze pormotie

rechtstreeks in het hotel met ver-

melding ‘arrangement NTGent’ via

+32 9 235 40 70. Dit biedt u een

quick dinner formule (2 gangen

binnen 50 minuten) in combinatie

met een ticket rang 1.

60

COLOFONredactie Nele Buyst | Sophie Cocquyt | Dirk Crommelinck | Benny D’haeseleer | Caroline Eliano |

Koen Haagdorens | Steven Heene | Koen Tachelet | Koen Van Caekenberghe (coördinatie & eindredactie)

vertalers Gregory Ball (E), André Verkaeren (F) en Sibylle Jung (D)

fotografie Stephan Vanfleteren (affichebeelden) | Jules August (corporate photography)

vormgeving Chilli (Hannah De Jonghe, Frederik Vanderfaeillie)

verantwoordelijke uitgever Kurt Melens | Sint-Baafsplein 17, 9000 Gent

U ontvangt deze publicatie op basis van klantgegevens van NTGent.

Wenst u dit niet, laat het ons dan weten via info@ntgent.be

NTGent wil een open huis zijn,

toegankelijk voor iedereen. Een

NTGent productie bijwonen is een

recht. Daarom maken we ons aan-

bod zo toegankelijk mogelijk voor

iedereen. NTGent is rolstoeltoe-

gankelijk, heeft een ringleiding voor

doven en slechthorenden, en voor-

ziet bij sommige voorstellingen ook

audiodescriptie, tolken Vlaamse

gebarentaal, voelstoelen en/of bo-

ventiteling. Om u de beste service

te kunnen bieden, vragen wij u om

steeds alle relevante informatie

te vermelden bij uw reservering.

Meer info via:

publiekswerking@ntgent.be

+32 9 269 35 29 | +32 9 269 35 30

Trouwe NTGent-bezoekers

hebben het allicht al gemerkt:

het bespreekbureau van NT-

Gent werd verzelfstandigd en

is nu een autonome organisa-

tie, Tickets Gent.

Tickets Gent werkt nog

steeds met dezelfde dames,

hetzelfde enthousiasme en

dezelfde professionaliteit

maar stelt zijn expertise nu

ook ter beschikking van onder

organisaties zoals het Festival

van Vlaanderen.

ticketsgent.be | +32 9 225 01 01

info@ticketsgent.be

Ontdek het aanbod op

ticketsgent.be of kom langs,

nog tot eind juni op de ver-

trouwde stek, maar vanaf het

nieuwe seizoen in een spik-

splinternieuw verkoopsbu-

reau op het St. Baafsplein én

met uitgebreidere openings-

uren: dinsdag tot vrijdag van

10u tot 18u, zaterdag van 14u

tot 18u, zondag en maandag

gesloten.

Tijdens de Gentse Feesten

(van vr 17 tot zo 26/07) zijn

we dagelijks open van 14 tot

21u; van ma 27/07 tot en met

ma 17/08 zijn we gesloten.

NTGENT ZOEKT VRIJWILLIGERSNTGent is steeds op zoek naar vrijwilligers met een groot hart voor theater. Wilt u graag deel utmaken van een

actieve en dynamische ploeg vrijwilligers en kunt u ons helpen bij het onthaal, de bar, de promotie enz., geef ons

dan een seintje via vacature@ntgent.be

61

NTGENT IN GENT \ SEIZOEN 2015-2016

SEPTEMBER

WO 16 20:30 \ ACCATTONE PREM

NTGent, Ruhrtriennale & Collegium Vocale Gent

Houtimport Lemahieu (haven) | €15-50

‘Of ik ga kapot aan de wereld, of de verdomde

wereld aan mij’. Locatievoorstelling in de

Gentse haven in regie van Johan Simons

met een internationale topcast. Naar de ge-

lijknamige film van Pier Paolo Pasolini, op

muziek van Johann Sebastian Bach die live

wordt vertolkt door solisten en het Collegium

Vocale Gent onder leiding van Philippe Herre-

weghe en Christoph Siebert.

DO 17 20:30 \ ACCATTONE €15-45

VR 18 20:30 \ ACCATTONE €15-50

ZA 19 20:30 \ ACCATTONE €15-50

ZO 20 20:30 \ ACCATTONE €15-45

WO 30 20:00 \ SPECTACULAR LIGHTSHOWS OF WHICH U DON’T SEE THE EFFECT PREM

NTGent | Minnemeers | €14-22

De ontmoeting tussen twee mensen als po-

ging tot echtheid en intimiteit. Van en met

Benny Claessens en Risto Kübar.

OKTOBER

VR 02 20:00 SPECTACULAR LIGHTSHOWS €14-20

ZA 03 20:00 \ SPECTACULAR LIGHTSHOWS €14-20

DI 06 20:00 \ IN EUROPA NTGent | Schouwburg | €12

Met Geert Maks boek als leidraad reizen

NTGent-acteurs virtueel door het Europa van

de 20ste eeuw. Een reeks van vijf avonden in

regie van Johan Simons, verspreid over het

seizoen.

DO 08 20:00 PASSIONS HUMAINES Toneelhuis | Schouwburg | €14-26

Een bas-reliëf van Jef Lambeaux in hartje

Brussel vormt het hoofdpersonage van dit

docudrama in regie van Guy Cassiers en op

tekst van Erwin Mortier. Met zijn tweetalige

cast is Passions humaines in alle opzichten

een Belgisch verhaal. ZA 10 20:00 NOTHING THAT IS EVERYTHING

Zita Swoon Group | Needcompany

Schouwburg | €23,5-26,5

In maart 2015 maakte Zita Swoon Group

samen met Jan Lauwers’ Needcompany

een eigen voorstelling op basis van een

dadaïstische performance uit 1916 in het

Cabaret Voltaire te Zürich; hierin zitten alle

elementen die ook zij gebruiken: beeldend

werk in decor, maskers en kostuums, dans,

muziek, ritmiek, poëzie, (spraak)verwarring

en humor.

DO 15 20:00 OTHELLOToneelgroep Maastricht | Schouwburg | €14-26

Shakespeares meesterwerk, verrijkt met

muziek uit Verdi’s opera, bewerkt door Jibbe

Willems (tekst) en Bendix Dethleffsen (mu-

ziek), in een regie van Servé Hermans. Met

o.m. Koen De Sutter en Michaël Pas.

ZA 17 20:00 \ ABSENCE PREM

NTGent, CREW | Minard | €14-22

Auteur Peter Verhelst en videast Eric Joris

zijn gefascineerd door de dualiteit aanwezig-

heid afwezigheid / realiteit niet-realiteit. In

deze performance laten zij spitstechnologie

interageren met danseres Fumiyo Ikeda en

acteur Frank Focketyn.

ZO 18 15:00 ZOO DOEN ZE DE DINGEN (6+)

HETPALEIS | Schouwburg | €14-26

Een beestige dansvoorstelling van choreograaf

Randi De Vlieghe die aantoont hoe abstractie

de ware verbeelding kan prikkelen.

DI 20 20:00 \ ABSENCE €14-20

WO 21 20:00 \ ABSENCE €14-20

WO 21 20:00 \ HOTEL MALARIA NTGent | Arca | €14-20

In dit theatergedicht van Peter Verhelst maken

een man (Bert Luppes) en een vrouw (Lien

Wildemeersch) het publiek medeplichtig aan

de meest fundamentele hunkering: door een

62

ander gezien te worden, door een ander tot

in het uiterste aangekeken te worden. ‘Mooier

en suggestiever dan dit wordt een vrijscène

op het toneel niet meer.’ (Knack)

DO 22 20:00 \ HOTEL MALARIA €14-20

DO 22 20:00 VADER Peeping Tom | Schouwburg | €14-26

Hoe de herinneringen van een oude man

voortdurend de realiteiten van het dagelijks

leven in fantasie doen omslaan.

VR 23 20:00 VADER €14-26

VR 23 20:00 \ ABSENCE €14-20

VR 23 20:00 \ HOTEL MALARIA €14-20

ZA 24 20:00 \ ABSENCE €14-20

ZA 24 20:00 \ HOTEL MALARIA €14-20

ZA 24 20:00 VADER €14-26

ZO 25 15:00 \ ABSENCE MAT €14-20

DI 27 20:00 \ ABSENCE €14-20

WO 28 20:00 \ ABSENCE €14-20

DO 29 20:00 \ ABSENCE €14-20

DO 29 20:00 SOCRATES De Verwondering | Schouwburg | €14-24

‘Het enige wat ik weet, is dat ik niets weet.’

Socrates, de filosoof der filosofen, gespeeld

door Bruno Vanden Broecke, op tekst en in

regie van Stefaan Van Brabandt (Het Voor-

deel van de Twijfel).

VR 30 20:00 CHANNEL ZERO UNPLUGGEDSchouwburg | €30,5-34,5

Legendarische Belgische metalband gaat

back to basics met een volledig unplugged

album én een uitgebreide unplugged concert-

tournee die halt houdt in onze schouwburg.

VR 30 20:00 \ ABSENCE €14-20

ZA 31 20:00 \ ABSENCE €14-20

ZA 31 20:00 HET HAMILTONCOMPLEX (12+)

HETPALEIS | Schouwburg | €14-24

Dertien meisjes van dertien en één bodybuil-

der in een voorstelling van Lies Pauwels over

kantelmomenten in het leven.

NOVEMBER

DI 10 20:00 \ IN EUROPA €12

WO 11 20:00 MACBETH

Zuidpool/Mauro | Schouwburg | €14-24

Getroffen door de ritmiek, de klank en de

muzikaliteit van Shakespeare, ontstond het

idee om deze Macbeth in het Engels op te

voeren; Mauro Pawlowksi werd aangezocht

om er muziek voor te componeren, die live

wordt uitgevoerd.

DO 12 20:00 HELPDESKWunderbaum | locatie n.t.b. | €14-20

Een telefoniste moet voor haar diverse

klanten steeds andere identiteiten aannemen

en specialistaties beheersen. Zo vervreemdt

ze van haar eigen lichaam. Via interactieve

hoofdtelefoons wordt het publiek onderdeel

van haar versplinterde realiteit.

VR 13 20:00 HELPDESK €14-20

ZA 14 20:00 HELPDESK €14-20

DI 17 20:00 PARDON! SORRY DAT IK LEEF SKaGeN | Schouwburg | €14-24

De kleine man clasht met de grote structu-

ren, een productie van SKaGeN, gebaseerd

op het documentair werk van Magnum-foto-

graaf Raymond Depardon.

WO 18 20:00 GEBOEID / PROMETHEUS Bloet / Jan Decorte | Schouwburg | €14-24

Een krachtig en dreigend portret van onver-

zettelijkheid, gebaseerd op de tragedie van

Aischylos, bewerkt door Jan Decorte.

DO 19 20:00 HELPDESK €14-20

DO 19 20:00 SAW IT ON TELEVISION/ DIDN’T UNDERSTAND

‘t Arsenaal | St.Baafsplein | €14-20

Van oost naar west en van zuid naar noord. In

Saw it on television/DIDN’T UNDERSTAND

bundelt Michael De Cock zijn verhalen, inter-

views en getuigenissen met vluchtelingen.

Remake van een ophefmakende NTGent-

voorstelling uit 2004.

VR 20 20:00 HELPDESK €14-20

VR 20 20:00 SAW IT ON TELEVISION €14-20

ZA 21 20:00 HELPDESK €14-20 ZA 21 20:00 SAW IT ON TELEVISION €14-20

63

ZA 28 20:00 \ DE KERSENTUIN PREM

NTGent | Schouwburg | €14-30

De moderne mens is als een nomade die is

vervreemd van zijn oorsprong en zijn verle-

den. Johan Simons dringt binnen in

De kersentuin, Tsjechovs laatste toneelstuk.

DECEMBER

DI 01 20:00 \ DE KERSENTUIN €14-24

WO 02 20:00 \ DE KERSENTUIN €14-24

VR 04 20:00 \ DE KERSENTUIN €14-26

ZA 05 20:00 \ DE KERSENTUIN €14-26

ZO 06 15:00 \ DE KERSENTUIN MAT €14-24

DI 08 20:00 \ DE KERSENTUIN €14-24

WO 09 20:00 \ DE KERSENTUIN €14-24

DI 15 20:00 \ IN EUROPA €12

VR 18 20:00 \ TAUBERBACH

NTGent, les ballets C de la B, Münchner

Kammerspiele | Schouwburg | €14-26

‘Zelden was de brute poëzie van Platels

danstheater zo helder en zo fundamenteel

aangrijpend als in dit meesterwerkje’, oor-

deelde De Standaard over deze ontroerend

mooie voorstelling met actrice Elsie de Brauw

temidden van vijf dansers op een vuilnisbelt.

ZA 19 20:00 \ TAUBERBACH €14-26

ZO 20 20:00 \ TAUBERBACH €14-24

DI 22 20:00 ARSENAL €27,5-30,5

Schouwburg

WO 23 20:00 MONKEY SANDWICH LIVE

Ultima Vez | Schouwburg | €14-24

Film van Wim Vandekeybus over Jerry, een

obsessieve maar gefrustreerde regisseur die

de leugenachtige theaterwereld de rug toe

keert om elders een controversieel project te

starten. Live begeleid door onder andere Elko

Blijweert en Joris Caluwaerts, met een knip-

oog naar de jaren ’70.

JANUARI

WO 20 20:00 \ DIT ZIJN DE NAMEN PREM

NTGent | Schouwburg | €14-30

Moet een samenleving eerst worden ontdaan

van zijn illusies alvorens er terug ruimte ont-

staat voor empathie, zorg en barmhartigheid?

En wie zal ons bij deze hernieuwde tocht door

de woestijn gidsen? Toneelbewerking door

Koen Tachelet van Tommy Wieringa’s be-

kroonde boek, in regie van Philippe Becker.

VR 22 20:00 \ DIT ZIJN DE NAMEN €14-26

ZA 23 20:00 \ DIT ZIJN DE NAMEN €14-26

ZO 24 15:00 \ DIT ZIJN DE NAMEN MAT €14-24

DI 26 20:00 \ DIT ZIJN DE NAMEN €14-24

WO 27 20:00 \ DIT ZIJN DE NAMEN €14-24

DO 28 14:00 DIS-MOI WIE IK BEN (12+)

t,Arsenaal | Arca | €14-16

Een grappige en ontroerende voorstelling

over de zoektocht naar identiteit van Aïcha

en Aminata, twee Vlaams-Afrikaanse actrices.

DO 28 20:00 DIS-MOI WIE IK BEN €14-16

DO 28 20:00 \ DIT ZIJN DE NAMEN €14-24

VR 29 20:00 \ DIT ZIJN DE NAMEN €14-26

FEBRUARI

DI 02 20:00 MISSIE

KVS | Schouwburg | €14-24

Bruno Vanden Broecke kruipt in de huid van

een oude maar nog steeds vitale missionaris

die terugblikt op zijn leven. Monoloog op tekst

van David Van Reybrouck.

WO 03 20:00 MISSIE €14-24

VR 05 20:00 CRISISTRILOGIE: HEBZUCHT

Braakland/ZheBilding | Schouwburg | €14-26

Dit drieluik maakt de balans op van tien woeli-

ge jaren in Europa. (Een stukje) politiek thea-

ter in regie van Stijn Devillé.

ZA 06 16:30 CRISISTRILOGIE: ANGST €14-26

ZA 06 20:00 CRISISTRILOGIE: HOOP €14-26

WO 10 20:00 \ DIT ZIJN DE NAMEN €14-24

DO 11 20:00 \ DIT ZIJN DE NAMEN €14-24

VR 12 20:00 \ DIT ZIJN DE NAMEN €14-26

DI 16 20:00 WE DOEN HET WEL ZELF Wunderbaum | Schouwburg | €14-24

Hoe groot willen wij onze overheid? Voelen

we ons in de steek gelaten of zijn we eindelijk

bevrijd? En is de braafste ‘bottom up’ leerling

uiteindelijk niet de ware liberaal? Een avond

met autarkische punk-invloeden en een band

samengesteld uit zelfredzame burgers. Over

64

de glorende participatiesamenleving en de

grondbeginselen van het liberalisme.

WO 17 20:00 WE DOEN HET WEL ZELF €14-24

DO 18 20:00 HUNTER

Damaged Goods/Meg Stuart | Minnemeers

€14-20

‘Hoe kan ik de vele invloeden en sporen ver-

werken die mij hebben gevormd als persoon

en als kunstenaar? Sluimeren er nog nieuwe

ervaringen en ongeschreven levensverhalen

in mijn lichaam?’ In haar eerste solo geeft cho-

reografe Meg Stuart zichzelf bloot.

DO 18 20:00 MONTAIGNE

DADANERO/Koen De Sutter | Schouwburg

€14-24

‘Que sais-je?’ Over de zoektocht van Mon-

taigne naar zijn eigen bestaan. Door Koen De

Sutter.

VR 19 20:00 HUNTER €14-20

ZA 20 20:00 HUNTER €14-20

MA 22 20:00 \ IN EUROPA €12

DI 23 20:00 DE MEESTER EN MARGARITHA

Stormvogels | Arca | €14-16

Naar Michail Boelgakovs gelijknamige roman

waarin het repressieve regime van Stalin op

de korrel wordt genomen. Alain Pringels zorgt

voor de tekstbewerking, Julie Van den Berghe

regisseert.

WO 24 20:00 DE MEESTER EN MARGARITHA €14-16

WO 24 20:00 \ DE KERSENTUIN €14-24

DO 25 20:00 \ DE KERSENTUIN €14-24

VR 26 20:00 \ DE KERSENTUIN €14-26

ZA 27 20:00 \ DE KERSENTUIN €14-26

MAART

WO 02 20:00 \ LA PROMESSE PREM

NTGent, Thalia Theater Hamburg | Schouwburg

€14-30

DO 03 20:00 \ LA PROMESSE €14-24

VR 04 20:00 \ LA PROMESSE €14-26

ZA 05 20:00 \ LA PROMESSE €14-26

DI 08 20:00 CHILDREN OF NOWHERELOD muziektheater, Cie. Artara | Schouwburg

€14-24

Na Ghost Road gaat Fabrice Murgia via vi-

deogetuigenissen, poëtische beelden, volks-

gezang en concrete monologen op zoek naar

verhalen en herinneringen van ontheemde

kinderen. Dominique Pauwels tekent voor de

muziek.

WO 09 20:00 CHILDREN OF NOWHERE €14-24

DO 10 20:00 \ DE VUURMONDNTGent & UGent | Schouwburg | €12

Een avond die het gedachtegoed van wijlen

Gerard Mortier warm houdt.

DO 10 20:00 \ SPECTACULAR LIGHTSHOWS €14-20

VR 11 20:00 \ SPECTACULAR LIGHTSHOWS €14-20

ZA 12 20:00 AMADEUS

De Warme Winkel | Arca | €14-20

Over de noodlottige botsing tussen het onver-

sneden talent van Mozart en het hardwerken-

de vakmanschap van de hofcomponist Salieri.

VR 18 20:00 ANGELENA

Cie Cecilia | Arca | €14-20

Angelena is geïnterneerd, zit al vier jaar in de

gevangenis en heeft geen enkel uitzicht op

vrijlating. Een verhaal van Mieke Dobbels dat

recht door de ziel snijdt.

ZA 19 20:00 ANGELENA €14-20

DI 22 20:00 ANGELENA €14-20

DI 22 20:00 HEDDA GABLERToneelhuis | Schouwburg | €14-24

Henrik Ibsens toneelstuk door Bart Meuleman

bewerkt naar de wereld van vandaag. Over

hoe personages zich opsluiten in een kleine,

benauwende wereld in tijden die nieuwe ze-

kerheid eisen.

DI 22 20:00 \ AFRICA

NTGent | Minnemeers | €14-20

Over Africa als gedroomde continent, het

voorwerp van verlangen, die onbegrijpelijke

plek vol exotisme, muziek, seks en geweld,

natuurschoon, muziek, kleuren en geuren.

Een voorstelling van Peter Verhelst met Oscar

Van Rompay in de rol van zijn leven.

WO 23 20:00 \ AFRICA €14-20

WO 23 20:00 ANGELENA €14-20

DO 24 20:00 AFRICA €14-20

65

DO 24 20:00 VERKLÄRTE NACHTRosas | Schouwburg | €14-26

Op de tonen van Schönberg keert Anne

Teresa De Keersmaeker met dit schaamteloos

romantische stuk terug naar de essentie.

VR 25 20:00 VERKLÄRTE NACHT €14-26

ZA 26 20:00 VERKLÄRTE NACHT €14-26

APRIL

DI 12 20:00 \ WE SHALL OVERCOME. FRIEDE, VREDE, PAIX, PEACE, PAX.

NTGent | Schouwburg | €14-24

In alle toonaarden verkondigt dit liedjespro-

gramma zijn geweldloos verzet tegen oorlog

en geweld. Een eigenzinnige selectie uit het

wereldklasserepertoire met Wim Opbrouck

als leader of the band.

WO 13 20:00 \ LIEFDE PREM

NTGent | Arca | €14-30

‘Je weet, als echtgenote, dat er bloed aan de

handen van jouw man kleeft, en wellicht ook

aan zijn geslachtsdeel. En diezelfde man zit

naast jou aan tafel, ligt naast jou in bed. Hoe

doe je dat?’ Nieuwe voorstelling van Peter

Verhelst, over militairen die terugkeren naar

huis, naar hun gezin, en over moeders die

hun dochters weerbaar willen maken voor het

echte leven. Met Els Dottemrans en An Miller.

WO 13 20:00 \ WE SHALL OVERCOME €14-24

DO 14 20:00 \ WE SHALL OVERCOME €14-24

VR 15 20:00 \ LIEFDE €14-20

VR 15 20:00 DE SLEUTEL LOD muziektheater | Schouwburg | €14-24

Een toneelstuk waarin dagboeken, geheime

verlangens en seksuele behoeften centraal

staan. Naar het boek van Junichiro Tanizaki,

bewerkt door Josse De Pauw.

ZA 16 20:00 DE SLEUTEL €14-24

ZA 16 20:00 \ LIEFDE €14-20

ZO 17 15:00 \ LIEFDE MAT €14-20

DI 19 20:00 \ IN EUROPA €12

DI 19 20:00 \ 4.48 PSYCHOSIS

NTGent | Minard | €14-20

Twee bijzondere versies van dezelfde aan-

grijpende monoloog van Sarah Kane op één

avond, gespeeld door Lien Wildemeersch en

Benjamin Cools.

WO 20 20:00 \ 4.48 PSYCHOSIS €14-20

DO 21 20:00 \ PLATONOVNTGent | Schouwburg | €14-24

Herneming van de indrukwekkende Tsje-

chov-regie waarmee Luk Perceval terugkeer-

de naar België en Bert Luppes met een top-

vertolking zijn debuut maakte als lid van ons

ensemble.

VR 22 20:00 \ PLATONOV €14-26

ZA 23 20:00 A T M O S P H E R E

Kunst/Werk | Schouwburg | €14-24

Een Belgisch-Turkse productie van choreo-

graaf Marc Vanrunxt waarin hij zijn persoonlij-

ke obsessies met tijd en ruimte laat ontdekken

door vijf Turkse dansers met verschillende

achtergronden.

WO 27 20:00 PAX EUROPADNA | Arca | €14-20

Kleine intieme verhalen van bewoners, reizi-

gers en vluchtelingen uit alle windstreken, die

samenleven op Europese bodem. Geschreven

door de veelgeprezen Vlaams-Marokkaanse

auteur Fikry El Azzouzi, geregisseerd door de

Irakees Mokhallad Rasem.

DO 28 20:00 \ FRONT - POLYPHONIENTGent, Thalia Theater Hamburg | Schouwburg

€14-24

Meertalige voorstelling in regie van Luk Per-

ceval die het leed van de onfortuinlijke man-

schappen uit de Grote Oorlog tastbaar aanwe-

zig stelt en ‘de toeschouwer genadeloos door

elkaar schudt’ (De Groene Amsterdammer).

Met muziek van Ferdinand Försch.

VR 29 20:00 \ FRONT - POLYPHONIE €14-26

ZA 30 20:00 \ FRONT - POLYPHONIE €14-26

ZA 30 20:00 A BRAVE NEW JUNGLE

Eisbär | Minnemeers | €14-20

Een voorstelling van Femke Heijens en Grego-

ry Frateur over het menselijk falen dat we al-

lemaal direct van onze ouders en indirect van

onze vele voorouders hebben geërfd.

66

MEI

DI 03 20:00 HET JAAR VAN DE KREEFT

Toneelgroep Amsterdam| Schouwburg | €14-26

Twee grote meneren (Hugo Claus en Luk Per-

ceval) kruisen elkaars wegen. Het resultaat is

een voorstelling over liefde en de duisternis

van onvolkomen verlangens.

WO 04 20:00 HET JAAR VAN DE KREEFT €14-26

DI 17 20:00 CREATIE 2016Olympique Dramatique | Schouwburg | €14-24

Na het succesvolle Bij het kanaal naar links

(2011) volgt nu een nieuwe samenwerking

tussen de Nederlandse theater- en filmmaker

Alex van Warmerdam en het Vlaamse collec-

tief Olympique Dramatique. Ze koesteren al-

lebei een grote liefde voor het gewone, maar

dat gewone krijgt bij hen altijd een slagje, het

ontspoort en de duistere drijfveren van ons

handelen komen boven...

WO 18 20:00 \ LEARNING HOW TO WALK PREM

NTGent | Minard | €14-30

‘Met Learning How to Walk wil ik misschien

wel opnieuw beginnen, alles wat ik leerde op-

nieuw formuleren, elk begrip, elke beweging,

alles opnieuw definiëren en dan weer in vraag

stellen als een soort verloren tussengebied

dat constructief is, zonder drama.’ (Benny

Claessens)

WO 18 20:00 CREATIE 2016 €14-24

DO 19 20:00 CREATIE 2016 €14-24

VR 20 20:00 ZONDER BLOEDLOD muziektheater | Schouwburg | €14-24

Over wraak, verzoening en de gevolgen van

oorlog. Naar de novelle van Alessandro Baric-

co, met muziek van Dominique Pauwels.

VR 20 20:00 \ LEARNING HOW TO... €14-24

VR 20 20:00 \ LIEFDE €14-20

ZA 21 20:00 \ LEARNING HOW TO... €14-24

ZA 21 20:00 \ LIEFDE €14-20

ZA 21 20:00 ZONDER BLOED €14-24

ZO 22 15:00 \ LEARNING HOW TO...MAT €14-24

DI 24 20:00 \ LIEFDE €14-20

WO 25 20:00 \ LEARNING HOW TO WALKWO 25 20:00 \ LIEFDE €14-20

DO 26 20:00 \ LEARNING HOW TO... €14-24

VR 27 20:00 \ LEARNING HOW TO... €14-24

ZA 28 20:00 \ LEARNING HOW TO... €14-24

ZA 28 20:00 \ WE SHALL OVERCOME €14-24

DI 31 20:00 \ LEARNING HOW TO... €14-24

JUNI

WO 01 20:00 \ LEARNING HOW TO... €14-24

WO 01 » ZA 05 \ WE ARE ALREADY DEADNTGent | Minnemeers

Performance die Florian Fischer voor de

Münchner Kammerspiele uitwerkte, nu in een

remake met Oscar Van Rompay.

Prijs en aanvangsuren nog te bepalen

Afgesloten op 21/05/2015. Alle weergegeven informatie

is onder voorbehoud van wijzigingen in de loop van

het seizoen.

NTGENT.BE

FOLLOW US ON:

FACEBOOKTWITTER

INSTAGRAM

NTGent magazinespeciale seizoenseditie juni 2015

jaargang 13 #1 | juni 2015

Verschijnt 6x per jaar in februari, april, juni, augustus, oktober, december

Afgiftekantoor Gent X | P209538

Afzendadres | Kurt Melens, St-Baafsplein 17, 9000 Gent

PB-PP|B-31355BELGIE(N)-BELGIQUE

dankt zijn sponsors en subsidiënten