Noord - Zuid in de

Gezondheidszorg

Dr. Louis IdeBij overname: graag bronvermelding

Internationale medische citaten

• In The Lancet March 15, 1997 issue, Durand de Bousingen

published an article, which states “Belgium faces health-

insurance split in 1999”

• Walloons are particularly more oriented – culturally as well as

scientifically – to France, whereas Flemish people are on the

same wavelength as countries with Anglo-Saxon culture and

science. The Lancet, van Houdenhove B.

• A health-care system based on primary health care should be

organising integrated and seamless care, linking prevention, acute

care and chronic care across all components of the health system.

The Lancet, Lee Jong-wook.

Spalski et al.

Spalski, een Franstalige Brusselse

orthopedist, beschouwt België

als een ideaal onderzoeksgebied:

een bi-cultureel land waar de

bevolking dezelfde toegang tot de

gezondheidszorg heeft.

©Medimedianet , Artsenkrant

De financiële aspecten

Met dank aan Prof. E. Ponette, Secessie

De Vlaams-Waalse uitgavenkloof in de ziektekostenverzekering is de som

van wat Vlaanderen in vergelijking met het aantal rechthebbenden (eventueel

inwoners) minder uitgeeft en van wat Wallonië meer uitgeeft.

Minister Demotte kan 20.86% van

de uitgaven niet toewijzen:

de correcte verdeling uitgaven

gezondheidszorg (2002)

niet toe te wijzen

20,86%

Vlaanderen 45,31%

Wallonië 26,19%

Brussel 7,64%

20.86%, de “onverdeelde fractie”

Met dank aan Prof. E. Ponette, Secessie

De cijfers die minister R. Demotte vrijgaf over de globale uitgaven voor

gezondheidszorgen voor de ganse bevolking in 2002 zijn minder transparant,

aangezien hij 20,86% van deze uitgaven naar eigen zeggen niet gewestelijk

kan localiseren.

Minister Demotte maakt het ons in 2002 nog wat moeilijker inzake

transparantie, wanneer uit zijn cijfers kan vastgesteld worden dat de

„onverdeelde fractie” in 2001, 2000 en 1999 zich op een duidelijk lager

niveau bevond, namelijk 13,33 tot 13,63% van de totale uitgaven. Die

vaststelling roept vragen op die door de minister onvoldoende beantwoord

worden in een tijdperk van SIS-kaarten en computers.

Wanneer de uitgavencijfers van minister Demotte verrekend worden t.o.v. de

ledentallen van de ziekenfondsen i.p.v. de bevolkingscijfers (en de cijfers van

het rapport Jadot 1997 hiervoor worden gebruikt bij gebrek aan latere

beschikbare cijfers), dan komt men voor de Vlaams-Waalse uitgavenkloof van

de „verdeelde” plus „onverdeelde” fractie tot het hypothetische bedrag van

13,855 miljard BEF (344 miljoen Euro).

Wanneer de cijfers van minister Demotte vergeleken worden met die van de

Jadot-rapporten, valt bovendien op dat de Heer Jadot als norm voor de

gewestelijke toewijzing van de uitgaven de ledentallen van de ziekenfondsen

(„rechthebbenden”) nam terwijl minister Demotte de bevolkingscijfers neemt.

De Vlaams-Waalse inkomstenkloof in de ziektekostenverzekering is de som van wat Vlaanderen

in vergelijking met het aantal inwoners meer inbrengt en van wat Wallonië minder inbrengt. Uit

het document van minister Demotte kennen we de totale uitgaven voor de gezondheidszorgen in

2002.

Uit de KBC-studie inzake de financiële transfers tussen de Belgische gewesten kennen we de

gewestelijke verdeelsleutel van de financiering van de Sociale Zekerheid (SZ) in datzelfde jaar. Uit

de verrekening van beide gegevens kan de Vlaams-Waalse inkomstenkloof berekend worden op

51,485 miljard BEF (1,276 miljard Euro).

Verschil in visie

TABEL 1 VLAAMS-WAALSE

KLEMTOON-VERSCHILLEN

In Wallonië zijn de uitgaven per CM-lid

minstens 15 % hoger dan in Vlaanderen voor :

� Beeldvorming + 20,3 %

� Dringendheidshonoraria + 28,5 %

� Farmaca publieke officina + 18,3 %

� Inwendige geneeskunde + 26,5 %

� Klinische biologie + 20,0 %

� Verlossingen + 23,7 %

Bron : CM studie – Regionale analyse van de ziektekosten - jaar 2001, Algemene Regeling (publ. okt. 2003)

Grafiek 1: aantal euro per jaar per hoofd

radiologie

0

10

20

30

wes

t-vla

ande

ren

vlaa

ms-

brab

ant

antw

erpe

n

oost-v

laan

dere

nlim

burg

brus

sel

luxe

mbu

rg

waa

ls-b

raba

nt

hene

gouw

en luik

nam

enbe

lgië

euro's

Cijfers van het RIZIV

Cijfers van Marc Justaert, de Artsenkrant:

Het aantal dure PET-scanners in Franstalig

België staat op 14 en in Vlaanderen zijn er 5.

Met dank aan Prof. E. Ponette, Secessie

Spalski et al.

Grafiek 2: regionale verschillen

01020304050

radiologie

klinische

biologie

apotheek

omzetten

tandartsen

inkomsten

huisbezoek

vaste

huisarts

10 staat voor 10 euro per patiënt tenzij voor:

het jaarlijks tandartseninkomen dient vermenigvuldigd met 1000

apotheekomzet in BEF vermenigvuldigd met 1000000

aantal huisbezoeken per persoon vermenigvuldigd met 1000000

% van de bevolking vaste huisarts

vlaanderen

brussel

wallonië

belgië

Herwerkte cijfers van het VVT, APB, RIZIV en apr. Raes (Artsenkrant)

TABEL 3 VLAAMS-WAALSE

KLEMTOON-VERSCHILLEN

In Vlaanderen zijn de uitgaven per CM-lid minstens 15 %

hoger dan in Wallonië voor :

� Thuisverpleging + 20,9 %

� Verpleegdagprijzen PVT

+ Beschut Wonen A + 35,9 %

Bron : CM studie – Regionale analyse van de ziektekosten - jaar 2001, Algemene Regeling (publ. okt. 2003)

Vaste huisarts, GMD

• De kaap van drie miljoen Belgen met een GMD werd al in januari 2004 gerond. De CM telde toen 1,75 miljoen leden met een medisch dossier (58% van alle GMD’s). Intussen is dat cijfer aangedikt met 15%, tot 2 miljoen. Als de stijging half zo sterk was bij de andere ziekenfondsen, dan hebben die nu samen om en bij de 1,350 miljoen leden met GMD. Samengeteld brengt dat het totaal op 3,350 miljoen Belgen met een GMD.

• In Vlaanderen scoort het medisch dossier veel hoger dan in de andere regio’s Een Vlaamse huisarts beheert gemiddeld 293 GMD’s, alleen van CM-leden. In Wallonië en Brussel is dat aanzienlijk lager, maar de CM heeft daar ook minder leden.

Artsenkrant

©Medimedianet , artsenkrant

©Medimedianet , Artsenkrant

Conjungaatvaccins tegen

meningokok C resultaten in Ierland

Grafiek WIV

vaccination rate in Belgium (%) (2000)

0

10

20

30

40

50

60

Flemish

Community 60-

69 years

French-

speaking

Community 60-

69 years

Flemish

Community 70+

years

French-

speaking

Community 70+

years

vaccination rate (%)

Cijfers van de VRIND

Opgepast met data: doelgroep

bias.

Cijfers van de VRIND

Grafiek 2: regionale verschillen

01020304050

radiologie

klinische

biologie

apotheek

omzetten

tandartsen

inkomsten

huisbezoek

vaste

huisarts

10 staat voor 10 euro per patiënt tenzij voor:

het jaarlijks tandartseninkomen dient vermenigvuldigd met 1000

apotheekomzet in BEF vermenigvuldigd met 1000000

aantal huisbezoeken per persoon vermenigvuldigd met 1000000

% van de bevolking vaste huisarts

vlaanderen

brussel

wallonië

belgië

Herwerkte cijfers van het VVT, APB, RIZIV en apr. Raes (Artsenkrant)

Grafiek 3: geneesmiddelen omzet per arrondissement

per apotheek

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

gent

brug

ge

diks

muidelie

ge

oude

naardehuy

eeklo

antw

erpe

n

charleroitie

lt

sint-niklaasiepe

r

dend

ermon

deko

rtrijkaa

lst

brus

sel

warem

memon

sve

urne

gemidde

lde

verviers

leuv

en

roes

elare

dina

ntna

mur

halle

-vilv

oorde

oosten

de

mec

helen

soignies

tong

eren

philipp

eville

tourna

i

hass

elt

neufch

atea

u

maa

seik

turnho

utthuinath

bastog

nemarch

enive

lles

mou

scronvirtonarlon

arrondissement: zwarte balk: Wallonië

witte balk: Vlaanderen

grijze balk: Brussel

miljoen BEF

Cijfers van het APB

Met dank aan D. Monnet

ESAC

Epidemiologisch Bulletin van de Vlaamse Gemeenschap

• Volgens de Artsenkrant van 2001 verbruikt

Wallonië 30% meer antibiotica.

• In Vlaanderen zijn er significant meer

(goedkopere) daghospitalisaties dan in

Wallonië.

http://www.health.fgov.be/vesalius/devnew/NL/prof/regsys/mkg/publication/variageo/th1-4.pdf

Voedingsgewoontes

http://www.nice-info.be/html/PROF/NUTRINEWS_PDF/NN0904/02adolescent0904.pdf

J Epidemiol Community Health 1999; 53 : 89-98

“The importance of language as a predictor of reporting

“ever had” LBP and reporting first episode of LBP is a

striking finding of this study. It cannot be attributed to

different demographic characteristics of the Flemish-speaking

(Nothern) and French-speaking (Southern).”

Spalski et al.

Spalski et al.

Spalski et al.

PAP uitstrijkjes door huisartsen.

PAP uitstrijkjes.

In 2000 was de screeningcouverture of dekkingsgraad 59%. Onder dekkingsgraad verstaand we het percentage van de doelbevolking van vrouwen tussen 25 en 64 jaar, bij wie een cytologisch onderzoek van een cervixuitstrijk heeft plaatsgevonden minder dan drie jaar geleden. Het verschil in couverture tussen de gewestenwas gering: 57% in het Vlaamse Gewest, 58 % in Brussel en 61% in het Waalse Gewest. De stijging van de couverture, gemeten over de periode 1996-2000, was beperkt en bedroeg respectievelijk 2%, 5% en 3% voor het Vlaamse Gewest, voor Brussel en voor het Waalse Gewest. Deze beperkte toename in het Vlaamse Gewest is opmerkelijk aangezien enkel in dit gewest een opsporingscampagnegeorganiseerd werd over het ganse grondgebied.

Het aandeel van huisartsen in de afname van cervixuitstrijkjes is beperkt en varieert sterk tussen de gewesten. In 2000, werd één vijfde van de uitstrijkjes in het Vlaams Gewest afgenomen door huisartsen, en respectievelijk 8% en slechts 3% in Brussel en het Waals Gewest.

Colposcopieën.

Een indrukwekkend aantal colposcopieën worden in België uitgevoerd. Op nationaal vlak wordt er gemiddeld één colposcopie uitgevoerd op drie uitstrijkjes. In het Waalse Gewest is de verhouding van het aantal uitstrijkjes tot het aantal colposcopieën zelfs minder dan twee, terwijl in het Vlaamse Gewest deze verhouding vijf is. In bepaalde Waalse arrondissementen is het aantal onderzochte uitstrijkjes gelijk aan het aantal uitgevoerde colposcopieën. De verhouding aantallen biopsieën/aantallen colposcopieën is laag (gemiddeld 5%) hetgeen te wijten is aan het zeer hoge aantal colposcopieën bij normale vrouwen.

Het is duidelijk dat de colposcopie niet gebruikt wordt volgens de indicaties in nationale of internationale richtlijnen.

http://www.iph.fgov.be/epidemio/epien/cervixen/intermut.pdf

©Medimedianet , Artsenkrant

©Medimedianet , Artsenkrant

OECD

Met dank aan Prof. E. Ponette, Secessie

©Medimedianet , Artsenkrant

"Systematische overconsumptie in

Wallonië en Brussel blijft“ ASGB nav.

vijfde rapport Jadot.

* "Systematische overconsumptie in Wallonië en Brussel blijft" : Een gemiddeld bedrag van 1.077 frank volstaat voor pre-operatieve onderzoeken klinische biologie bij patiënten opgenomen voor een appendectomie. Dat kan afgeleid worden uit de wetenschappelijke literatuur en de guidelines. Laat men de gecompliceerde gevallen buiten beschouwing, dan blijkt in werkelijkheid dat Wallonië en Brussel respectievelijk 1.880 en 2.229 frank uitgeven en Vlaanderen 1.188 frank.

* “Deze trend werd op 26/10/2004 bevestigd door het Federaal Kenniscentrum”

Met dank aan G. Verrijken, De Huisarts

www.fgov.be

©Medimedianet , Artsenkrant

Cijfers van het Intermutualistisch agentschap

“De verschillen tussen de regio's vallen het meest op. Het aantal tests ligt in Wallonië 6,6 procent hoger dan wat verwacht kon worden, in Brussel 5,6 procent hoger en in Vlaanderen 7,5 procent lager. Uitgedrukt in het aantal geteste patiënten zijn de verschillen nog groter. In Brussel worden 32 procent meer patiënten aan medische tests onderworpen dan verwacht, in Wallonië 20 procent. In Vlaanderen daarentegen worden bijna 18 procent minder patiënten getest dan verwacht.

Die verschillen zijn zeer zichtbaar in de rangschikking van ziekenhuizen met de meeste geteste patiënten. De eerste 24 in de lijst liggen alle in Wallonië of Brussel, met als koploper het CentreHospitalier Universitaire in La Louvière. Het eerste Vlaamse ziekenhuis, het regionaal ziekenhuis Sint-Maria in Pepingen, komt slechts op plaats 25. Omgekeerd liggen de 35 ziekenhuizen waar het zuinigst met medische tests wordt omgesprongen, allemaal in Vlaanderen. Het allerzuinigst is het Regionaal Ziekenhuis Heilig Hart in Leuven.”

De Standaard

Besluit: Noord - Zuid in de

Gezondheidszorg• Citaten

• Financiële aspecten

• Visie: Radiologie

• Visie: Klinische biologie

• Visie: Voedingsgewoontes

• Visie: Aantal en soorten artsen

• Visie: Antibiotica en resistentie

• Visie: Geneesmiddelen

• Visie: Vaccinatie

• Visie: Screening prostaatkanker, borstkanker, baarmoederhalskanker

• Visie: Lage rugpijn

• Visie:Appendectomie, pre-operatieve onderzoekingen

• Visie: Thuiszorg

• Visie: Chronische pijn

• Visie: klachten bij de Orde

• Visie: Vaste huisarts

• Durand de Bousingen D. Belgium faces health-insurance split in 1999. The Lancet 1997; 349: 783.

• van Houdenhove B. Correspondence. The Lancet 2001; 357:1889.

• Lee Jong-wook. Global health improvement and WHO: shaping the future. The Lancet 2003; 362: 2083-2088.

• Vermeulen V, Coppens K, Kesteloot K. Impact of health technology assessment on preventive screening in Belgium: case studies of mammography in breast cancer, PSA screening in prostate cancer, and ultrasound in normal pregnancy. Int J Technol Assess Health Care. 2001; 17: 316-28.

• Remans J. De hemel op aarde? Over de betaalbaarheid van gezondheidszorgen in België. Acco publishers, Leuven.

• Dewolf D. Vaccination policy in Flanders. Verh K Acad Geneeskd Belg. 2000; 62: 269-84.

• Humblet PC, Wollast E, Vandenbussche P, Leleux P, Buekens P. Organization of prenatal care in Belgium. Biol Neonate. 1989; 55: 55-62.

• Arbyn M, Van Oyen H. Cervical cancer screening in Belgium. Eur J Cancer. 2000; 36: 2191-7.

• Deccache A, van Ballekom K. Patient education in Belgium: evolution, policy and perspectives. Patient Educ Couns. 2001; 44: 43-8.

• Vlaamse Regionale Indicatoren, VRIND, 2002. Available at: http://aps.vlaanderen.be/statistiek/publicaties/pdf/VRIND/vrind2002/05_gezondheid.pdf

• Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid, WIV, 19e seminarie, Brussel. Available at: http://www.iph.fgov.be/epidemio/epifr/plabfr/semfr/sem19.pdf

• Intermutualistisch Agentschap 2002.

• Flamaing J, Verhaegen J, Peetermans WE. Streptococcus pneumoniae bacteraemia in Belgium: differential characteristics in children and the elderly population and implications for vaccine use. J Antimicrob Chemother. 2002; 50: 43-50.

• Peleman RA, Peetermans WE, Van Laethem Y, Bachez PG, Vanatoru J, Van Wassenhove K, Struelens MJ, Verhaegen JL. Prevention of pneumococcaldisease: an update on the Belgian Consensus Report. Acta Clin Belg. 1999; 54: 321-7.

• OECD Health Data 2004, 1st edition.

• Gollogly L. Ways around the NHS. The Lancet. 2004; 363: 914.

• Decision of 29/08/1997.

• Decree of the Walloon Community of 05/09/1994.

• Decree of the French Community (Dupuis) of 27/02/2003.

• Proposition of law (Doyen-Fonck, Gerkens and Viseur) of 21/11/2003 to change decision number 78 of 10/11/1967.

• Peter Backx. Academisch gezanik over artsentekort moet stoppen. Journal of Physicians (“Artsenkrant”). 2004; 1601: 38. Available at: http://www.medimedianet.be

• Ludwig Verduyn. Demotte pleit dan toch voor versoepeling contingentering. Journal of Physicians (“Artsenkrant”). 2004; 1589: 40. Available at: http://www.medimedianet.be

• Vincent Claes. 3.8 miljoen GMD’s in België. Journal of Physicians (“Artsenkrant”). 2004; 1598: 60. Available at: http://www.medimedianet.be

• Proposition of Law (Laloy) of 08/07/2003.

• Study of the Christian Health Insurance in 2001, published in october 2003.

• Reports of the Belgian National Health Insurance Institute “RIZIV-INAMI”, 2001.

• Patrick DM, Marra F, Hutchinson J, Monnet DL, Ng H, Bowie WR. Per capita antibiotic consumption: how does a North American jurisdiction compare with Europe? Clin Infect Dis. 2004; 39: 11-7.

• Available at: http://www.ua.ac.be/main.asp?c=*ESAC&n=515&ct=ESACCONF03

• Lambert ML. Young general practitioners in an area with oversupply of doctors: the case of Brussels. Cah Sociol Demogr Med. 1998; 38: 271-96.

• Szpalski M, Nordin M, Skovron ML, Melot C, Cukier D. Health care utilization for low back pain in Belgium. Influence of sociocultural factors and health beliefs. Spine 1995; 20: 431-42.

• Skovron ML, Szpalski M, Nordin M, Melot C, Cukier D. A population-based study in Belgian adults. Spine 1994; 19: 129-37.

• Jans, B, Suetens C, De Gheldre Y, Glupczynski Y, Struelens M, De Mol P and the GOSPIZ. Multiresistente Enterobacter aerogenes: een probleem in Belgische ziekenhuizen. Epidemiologisch Bulletin van de Vlaamse Gemeenschap 2004; 48: 1-6. http://www.wvc.vlaanderen.be/epibul/