Aan de inhoud van dit document kunnen geen rechten worden ontleend. Dit document is met grote zorg samengesteld door Uitgever Ebooks. Incidentele onvolkomenheden kunnen zich desalniettemin voordoen. Uitgever Ebooks is niet aansprakelijk voor eventuele onjuistheden, onvolkomenheden en/of ontstane schade ten aanzien van de in dit document getoonde informatie. Aan gegevens uit deze site kunnen daarom geen rechten worden ontleend.

Niets van dit document mag zonder onze toestemming worden gebruikt voor andere documenten of websites. Het kopiëren van dit document is alleen toegestaan voor persoonlijk gebruik.

Copyright Stefan Rooyackers, Uitgever Ebooks,

Informatie over de auteur

Stefan RooyackersStefan Rooyackers, geboren in 1959 in Eindhoven, is een bekend auteur van eBooks. In korte tijd heeft hij enorme successen geboekt en sindsdien wordt hij zeer gewaardeerd door zijn vele lezers. Hij verkoopt honderden eBooks per jaar, zowel in Nederland als in het buitenland. Stefan Rooyackers schrijft eBooks over de meest uiteenlopende onderwerpen. Omdat hij zelf iemand is die op zijn doelen afgaat, probeert hij zijn lezers aan te zetten om nieuwe doelen in hun eigen leven na te streven.

Voorwoord

Met dit boekje willen wij u onder meer informeren over mogelijke rampen, wat u in het geval dat een ramp zich volstrekt het beste kunt doen en hoe u uzelf en anderen kunt helpen in verschillende crisissituaties. Het Ministerie van Binnenlandse zaken en Koninkrijksrelaties, verantwoordelijk voor onze veiligheid, heeft het noodpakket en de nationale campagne Denk Vooruit in het leven geroepen. Deze moet de burgers bewust maken van eventuele risico’s die zij kunnen lopen wanneer een ramp zich volstrekt, maar ook hoe zij zich daar zo goed mogelijk op kunnen voorbereiden. Sinds dit jaar is een kant-en-klaar noodpakket ontwikkeld om de burger te helpen in de voorbereiding op mogelijke rampen en zo meer veiligheid te bieden.

Wij informeren u ook over de mogelijke verzekeringen die u kunt afsluiten om uzelf en uw bezittingen te verzekeren tegen schade, al dan niet veroorzaakt door bepaalde rampen. Hierdoor komt u nooit zomaar met lege handen te staan.

For lifeMet het For Life logo heeft u de rest van uw leven recht op gratis updates die automatisch voor u worden toegepast (inclusief video’s). Hierdoor bent u altijd op de hoogte van de nieuwste ontwikkelingen en tips.

Waarom krijgt de burger deze taak op zich?

Natuurlijk heeft de overheid de verantwoordelijkheid om in te grijpen wanneer een ramp zich volstrekt. De overheid doet er dan ook alles aan om zich goed voor te bereiden en per gemeente is er een rampenplan die is aangepast op de gevaren die op die gemeente van toepassing zijn. Er wordt regelmatig getest of deze werken en deze plannen zijn en blijven in ontwikkeling.

Echter, door onze steeds complexere samenleving zijn de crisissen die kunnen ontstaan door zo’n ramp steeds veelomvattender, want we zijn tegenwoordig steeds en steeds meer afhankelijk van de nutsvoorzieningen. Het verkeer, verwarming en ventilatie, mobiele telefoon, internet, onze voedselvoorzieningen... Onze samenleving steunt en vertrouwt steeds meer op de aanwezigheid van elektriciteit, gas, stromend water en telecommunicatie.Daarnaast raken we zo gewend aan al deze gemakken dat we er nog maar weinig rekening mee houden dat het wel eens zo zou kunnen zijn dat deze voorzieningen niet meer werken.

Dus stel dat door een explosie in de elektriciteitscentrale in uw omgeving de stroom uitvalt, voor een paar dagen? Misschien veroorzaakt het de nodige problemen in het verkeer, maar u zit waarschijnlijk ook een paar dagen in het donker. De kans bestaat dat u geen vervangende lichtbronnen in huis heeft, zoals een zaklamp (en batterijen natuurlijk), kaarsen, theelichtjes en lucifers. Er zijn ook steeds minder huizen die nog verwarmen op hout of kolen, dus wat als in een strenge winter het gas voor langere tijd is afgesloten? Of stel dat het buiten zo extreem weer is dat u niet naar buiten kunt om uw medicatie te halen? Hoewel de kans op een ramp dus redelijk klein is, zijn de mogelijke crisissen die daardoor kunnen ontstaan en de risico’s die we lopen - mede omdat we er geen rekening mee houden - groeiend.

Hulpdiensten kunnen nooit overal tegelijk zijn en zullen als eerste diegenen helpen die in de meest kritieke situatie zitten. Wat natuurlijk niet wil zeggen dat wanneer u een paar dagen in hartje winter zonder stroom zit, u zich niet in een benarde situatie bevindt! Daarom heeft de regering de Denk Vooruit campagne gestart en het noodpakket in het leven geroepen. Dit noodpakket bevat dat wat u nodig heeft voor een aantal dagen mocht u op zichzelf aangewezen zijn. Ook kunt u deze noodpakketten afstemmen op uw persoonlijke leefwijze door ze aan te vullen met dat wat u niet een paar dagen kunt missen; denk aan medicatie of bijvoorbeeld babyvoeding. Bovendien zijn deze noodpakketten voorzien van certificering vanuit de overheid, die de kwaliteit en houdbaarheid van de producten in de noodpakketten waarborgt.

Dit boek kan u helpen om beter voorbereid te zijn in geval van nood.

Neem dit boek eens goed door en bespreek het eventueel met uw kinderen of andere gezinsleden. Wanneer u het helemaal leest, is de kans namelijk groter dat u waarschuwingen etcetera beter begrijpt en dat u zich deze sneller zult herinneren mocht een noodsituatie zich voordoen. Print eventueel belangrijke zaken uit, zodat u deze in nood altijd binnen handbereik heeft.

Inhoud van dit boek

Hoe wordt u gewaarschuwd voor een ramp: De sirene en rampenzendersIn het eerste hoofdstuk wordt beschreven welke waarschuwingssignalen er zijn wanneer een ramp zich voortdoet of wanneer die zich dreigt voor te doen en hoe u moet handelen.

De 11 verschillende rampen en de bijbehorende risico’s: wat staat u te doenIn het tweede hoofdstuk worden de 11 rampen die tot nu toe onderscheiden worden door het ministerie beschreven, welke risico’s u dan loopt en wat u voor, tijdens en na zo’n ramp moet doen om uw veiligheid en die van anderen zo goed mogelijk te garanderen.

Verzekeringen tegen schadeU kunt uw woning en bezittingen gemakkelijk verzekeren tegen de meest voorkomende noodsituaties, zoals brand. Ook kleinere rampen, zoals inbraak, zijn te verzekeren. Ook kunt u uzelf verzekeren tegen situaties met financiële gevolgen, zoals werkloosheid, arbeidsongeschiktheid en overlijden.

SommenverzekeringU kunt uzelf verzekeren met een sommenverzekering. U krijgt dan bij een bepaalde gebeurtenis een verzekerd bedrag uitgekeerd. Binnenkort

Hoe om te gaan met opgelopen letsel (ehbo)In dit hoofdstuk zullen we beschrijven wat te doen bij lichamelijk letsel wanneer de hulpdiensten u niet meteen van dienst kunnen zijn.

De inhoud en voordelen van het noodpakketHier vindt u alle aspecten van het noodpakket; wat zit erin en hoe kunt u deze noodpakketten het beste aanpassen naar uw eigen leefsituatie, want dat verschilt naar bijvoorbeeld uw gezinssamenstelling, of is afhankelijk van uw gezondheid( denk aan handicaps, medicijngebruik etc).

Handige telefoonnummers en adressenBelangrijke telefoonnummers en internetadressen van hulpdiensten en andere informatievoorzieningen weergegeven die van belang zouden kunnen zijn.

Insteekpagina’s, handig om bij de hand te hebben

Helemaal achteraan dit boek is een insteekpagina te vinden waar u informatie betreffende uw gemeente kunt toevoegen, zoals welke specifieke rampen zich in uw gemeente zouden kunnen volstrekken en hoe u er goed op voorbereid bent.

Ook heeft de Denk Vooruit campagne een site waar u de instructies nog eens kort uit kunt printen. Handig als geheugensteun in het geval van nood.

Hoe wordt u gewaarschuwd

Als eerste verdelen we rampen onder in lokale rampen en nationale rampen. Via de sirene en de rampenzender (dat is meestal de lokale omroep van uw woonstreek, radio en tv) wordt u gewaarschuwd voor lokale rampen, dus die zich bij u in de buurt afspelen. Wanneer het gaat om een ramp die betrekking heeft op heel of een groot deel van Nederland, dan zal de rijksoverheid zendtijd opeisen van de publieke omroepen om u in te lichten. Uiteraard zullen ook dan de sirenes en rampenzenders per gemeente hun werk ook nog doen.

Fijn om te weten: In het gecertificeerde Noodpakket zit altijd een radio met batterijen die op de rampenzender is afgesteld.

Als de sirene gaat…

Wanneer de sirene gaat, betekent dit dat u zo snel mogelijk een veilig heenkomen moet vinden ergens binnenin een huis of gebouw. Zo snel mogelijk betekent ook dat u bijvoorbeeld niet eerst de kinderen van school haalt. Dit kost teveel tijd. De leerkrachten op de school van uw kind weten wat ze moeten doen en zullen zorgen voor de veiligheid van uw kind.

Het kan ook zijn dat u zich niet in de buurt van uw huis bevindt wanneer de sirene afgaat. Ga dan naar het dichtstbijzijnde gebouw of woning. Dit betekent ook dat u anderen de gelegenheid moet geven om bij u te schuilen wanneer u wel thuis bent en de sirene afgaat. In het geval dat u in de auto zit, moet u de auto parkeren langs de kant van de weg. Ga naar het dichtstbijzijnde gebouw. Let er bij het parkeren van uw auto op dat de weg vrij blijft voor hulpdiensten.

Let erop dat u anderen waarschuwt als u ziet dat ze de sirene niet opmerken!

Het gebouw of huis waar u schuilt, moet goed worden afgesloten voor het geval dat er schadelijke stoffen in de lucht komen. Goed afsluiten betekent dat er zo min mogelijk lucht van buiten naar binnen kan, dus doe ramen en deuren (ook tussendeuren) goed dicht, maar ook roosters, ventilatie, ontluchtingskokers. Zet als het mogelijk is de mechanische ventilatie uit of zet deze op de laagste stand. Meestal bevindt de stekker zich in de meterkast. Plak de afvoer van ventilatie en openingen af. Dit kan met kranten of plastic of u kunt eventueel een natte handdoek tegen kieren leggen.Het beste is te schuilen in een kamer waar het zo min mogelijk tocht. Dan is er ook minder kans dat u in aanraking komt met de stoffen.

Vervolgens kunt u op de regionale radio horen van de overheid wat er aan de hand is, welk gevaar er dreigt en wat er van u verwacht wordt. De instructies en adviezen die u daar krijgt moet u goed opvolgen. Ook mag u pas weer naar buiten gaan als op deze zender wordt omgeroepen dat het weer veilig is om naar buiten te gaan. Dus ook al is de sirene gestopt, ga niet naar buiten tot er op de rampenzender een officieel omroepbericht is van de overheid dat de situatie weer veilig is!

De 11 verschillende rampen en de bijbehorende risico’s: wat staat u te doen

1. Grote brand

Waarschuw andere mensen in het pand en neem geen spullen mee. Het enige wat u mee moet nemen zijn de huissleutels, zodat de brandweer eventuele gesloten deuren kan openen. Neem deze alleen mee als ze bij u in de buurt zijn. Verlaat altijd zo snel mogelijk het gebouw. Om u beter te beschermen tegen rook kunt u een natte handdoek tegen uw mond en neus houden.

Vlucht altijd naar beneden. Ga alleen naar boven als de officiële vluchtroute naar boven leidt. Dit betekent dat er buiten een brandtrap of andere geschikte uitgang aanwezig is of dat hier een verzamelplaats is waar mensen zich moeten verzamelen om te kunnen zien of iedereen aanwezig is en of er niemand mist. Dit laatste is vaak het geval bij instellingen, zoals scholen en dergelijke. Het kan natuurlijk ook zijn dat u zich in een kelder onder de grond bevindt. Als u naar beneden vlucht hebt u de meeste kans op een uitweg. Daarnaast bestaat er op hoger gelegen verdiepingen de kans dat de vloer instort wanneer het plafond eronder aan teveel hitte is blootgesteld.

Warme lucht stijgt. Zo ook rook. Wanneer er teveel rookontwikkeling is en u niet meer kunt zien of ademen, blijf dan laag bij de grond. Daar is het zicht beter en u kunt beter ademen.

Probeer ook in het geval van rookontwikkeling dicht bij de muren te blijven. Het kan zijn dat u middenin een ruimte staat en door de rook niks meer kunt. De kans is dan groot dat u gedesoriënteerd raakt en de uitgang niet meer kan vinden.

Gebruik nooit de lift! Door brandschade en oververhitting kunnen elektriciteit uitvallen en kunt u vast komen te zitten. Gebruik altijd de trap.

Zonder zuurstof is er ook geen vuur. Wanneer u een ruimte uitvlucht moet u, als dat mogelijk is, ramen en deuren achter u dichtdoen. Zo vermindert u de zuurstoftoevoer naar een ruimte toe en heeft het vuur minder kans zich te verspreiden.

Dit principe is ook van belang wanneer uw eigen of andermans kleding vlam heeft gevat. Mocht dit gebeuren, ga dan nooit lopen of rennen! Zo wakkert u door de luchtstroom die daarmee veroorzaakt wordt het vuur juist aan.

Wat wel? Blijf stilstaan, ga liggen en rol over de grond.

Ziet u dit bij een ander gebeuren, gebruik dan een blusdeken om het vuur te doven. Niet slaan met de deken maar erover heen leggen en luchtdicht inpakken. Als er geen blusdeken aanwezig is, vertel dan duidelijk aan de persoon dat deze op de grond moet gaan liggen en rollen.

Kunt u het gebouw niet meer uit, ga dan voor een raam aan de straatkant staan. De brandweer kan dan zien dat u in het gebouw bent.

2. Instortingsgevaar

Over het algemeen bestaat er bij Nederlandse gebouwen weinig kans op instortingsgevaar. De bouwkundige voorschriften waar gebouwen in Nederland aan moeten voldoen zijn streng.

Instortingsgevaar kan vooral voorkomen na:

beschadiging door een aardbeving beschadiging door water (bij ernstige overstromingen) brand of explosie achterstalling onderhoud en ondeskundig sloopwerk

Zoek stevige schutting.Bij instortingsgevaar kunt u het beste laag bij de grond blijven. Zoek een veilige plek op waar grote brokken en puin niet op u kunnen vallen of waar een voorwerp staat waarvan de kans groot is dat deze overeind blijft staan. Denk hierbij aan zwaar meubilair of onder een deurpost. Bescherm hierbij uw hoofd en nek met uw armen.

Pas op voor scherpe en zware voorwerpen.Blijf uit de buurt van scherpe of zware voorwerpen, zoals spiegels, glazen deuren, zware voorwerpen die in kasten staan. Deze zouden u kunnen verwonden wanneer ze omvallen. Gebruik ook in dit geval geen liften.

Blus beginnende brandjes zo snel mogelijk. Deze kunnen ontstaan door bijvoorbeeld kortsluiting van elektriciteit. Na instortingen moet u oppassen voor elektriciteitsdraden die kunnen uitsteken (normaal verstopt in de muur), u kunt zich hieraan elektrocuteren. Pas ook op voor scherven en ander scherp materiaal.

Licht hulpverleners in over uw verblijfplaats met behulp van uw mobiel.

Als u bedekt bent onder het puin, moet u zo stil mogelijk blijven liggen om beweging van brokstukken te voorkomen. Ga niet schreeuwen als dat niet per se hoeft. U verbruikt zo veel zuurstof die u misschien hard nodig hebt. Bovendien kunt u het benauwd gaan krijgen door de hoeveelheid stofdeeltjes die zijn vrijgekomen. Bewaar uw krachten. Lig zo stil mogelijk en maak geluiden op buizen en pijpen om zo aan te geven waar u bent.

3. Extreem weer

Zeer extreem weer komt weinig voor in Nederland. Extreem weer kent verschillende gevaren. Bij noodweer, storm of hagel kunnen dakpannen losraken (en rondvliegen), bomen kunnen omvallen, takken kunnen afbreken. Ook kan hagel zo groot zijn dat dit ernstige schade aan kan richten. Niet te vergeten is er ook het gevaar van blikseminslag… Daarnaast kan er natuurlijk ook sprake zijn van extreme hitte of kou. Ook dan is het afgeraden uw huis uit te gaan. Bij hitte loopt u kans op een zonnesteek, teveel vochtverlies en uitdroging of een overdosis aan ozonstraling. Bij extreme kou kunnen wegen en paden glad zijn en in uiterste gevallen kunt u onderkoeld raken. Ook kunnen uw waterleidingen bevriezen waardoor u geen stromend water meer heeft. Extreem weer kan schade aanrichten aan de nutsvoorzieningen.

NoodweerWanneer u met extreem noodweer toch per ongeluk buiten bent, ga dan ergens schuilen. Ga nooit onder een boom schuilen, want bliksem gaat meestal naar het hoogste punt en de kans is groot dat de boom waaronder u schuilt juist dit hoogste punt is. Als u in de auto bent, kunt u die stilzetten en daarin blijven zitten. Als de bliksem uw auto raakt, bent u toch nog veilig. Het wordt soms echter aangeraden dat wanneer de auto daadwerkelijk is getroffen door bliksem en u wilt daarna de auto verlaten, u deze eerst met het metalen gedeelte tegen een paaltje te zetten zodat de buitenkant van de auto kan ontladen. Raak ook bij het uitstappen de auto niet aan.

Extreme hitteBij extreme hitte is het aangeraden om tussen 12 en 16 uur binnen te blijven. De zon schijnt dan recht op de aarde en er is de meeste kans op verbranding. Mocht u toch naar buiten moeten, kleed u zich dan volledig aan. Trek het liefste katoenen, lichte kleding aan met lichte en felle kleuren, deze blijven het langste koel, en bescherm uw hoofd tegen de zon met een pet of hoed. Dit laatste is erg belangrijk maar wordt vaak onderschat.

Drink twee liter water per dag om uitdroging te voorkomen. Wacht niet tot je dorst hebt, blijf gewoon de hele dag door drinken. Probeer geen koffie, alcohol en suiker te drinken. Koffie en alcohol drijven vocht af. Gewoon water of isotone drankjes (sportdrankjes)

Om uw woning koel te houden moet u de ramen en gordijnen aan de zonkant gesloten houden. Zo komt er geen verwarmend licht en lucht naar binnen Daarentegen kunt u aan de kant waar schaduw is (als dat er is) deuren of ramen openhouden voor ventilatie. Vermijd tocht. Zorg ervoor dat er zo min mogelijk luchtvochtigheid binnen het huis is. Te veel vocht kan het ademen en transpireren vermoeilijken.

Als u een ventilator gebruikt, zorg dat deze niet direct op het lichaam gericht is maar plaats deze hoog. Bij grote hitte heeft een ventilator vaak weinig zin. Het kan zelfs zo zijn dat deze voor meer warmte zorgt.

De ideale temperatuur is 5 a 6 graden lager dan de buitentemperatuur. Door te grote temperatuurverschillen kunt u zich onwel gaan voelen.

Extreme kouAls het weeralarm is afgegeven vanwege extreme kou is het beter niet de weg op te gaan. Er is grote kans op extreme gladheid. Ook al komt het in Nederland niet veel voor, de kans bestaat in situaties terecht te komen waar u onderkoeld kunt raken. Het kan natuurlijk gebeuren dat u bijvoorbeeld onderweg bent met de tram of trein en dat deze stilvalt door bevroren bovenleidingen. Neem daarom, mocht u toch naar buiten moeten, voldoende warme kleding, dekens, water en genoeg eten mee.

4. Overstromingen

Een groot deel van Nederland ligt lager dan de zeespiegel. We worden beschermd door duinen en waterkeringen. Als er iets gebeurt met deze waterkeringen (denk aan dijkdoorbraken), komen grote delen van Nederland onder water te staan. In de risicokaart kunt u zien of het gebied waar u woont in zo’n geval risico loopt (zie www.risicokaart.nl).

Er zijn grootschalige proeven gehouden om te testen hoe de hulpdiensten ervoor staan wanneer er sprake is van een ernstige overstroming. Ook weten we het een en ander uit de geschiedenis. Een voorzorgsmaatregel kan zijn dat een groot deel van de infrastructuur voor een dag of meer stilgelegd moet worden, om te schuilen maar ook bijvoorbeeld voor het mogelijk maken van grootschalige evacuaties. Zo kan ook de vierentwintiguurs economie, vooral op die plaatsen waar Nederland er juist het meest afhankelijk van is, komen stil te liggen.

Wanneer verwacht wordt dat het water tot uw huis komt, treft u de volgende maatregelen:

Schakel elektriciteit en gas uit. Water geleidt elektriciteit en er ontstaat daardoor elektrocutiegevaar. Ook gaslekken vormen een gevaar. Zorg voor een noodpakket en voldoende water en voedsel.

Zorg voor een radio met oplaadbare batterijen en blijf luisteren naar de rampenzender. Zo kan de overheid u op de hoogte houden. Misschien moet u zich voorbereiden op een eventuele evacuatie.

Besmet water of noodpakketZorg voor een noodpakket met onder andere warmhouddekens, schoon drinkwater en voedsel en houd het droog. Breng het pakket het liefst in waterdichte verpakking naar de zolder. Het kan namelijk zijn dat tijdens en na overstromingen het grondwater vervuild is met afvalwater. Hier kunt u ziek van worden. Voedsel dat met het water in aanraking is gekomen kunt u ook beter niet meer eten.

VerwondingenHoud er ook rekening mee dat opgelopen verwondingen die met besmet water in aanraking zijn geweest sneller kunnen gaan ontsteken. Als het mogelijk is, laat deze dan zo snel mogelijk behandelen in een ziekenhuis.

BuitenAls u tijdens de overstroming buiten bent, moet u opletten dat u nooit loopt, fietst of met de auto rijdt door snelstromend water. Snelstromend water wordt al gevaarlijk wanneer het boven uw enkels komt. De kracht van het water is dan al sterk genoeg om u mee te sleuren. Met de auto is het ook risicovol. Wanneer de motor door bijvoorbeeld een plotselinge diepte onder water komt, kan deze afslaan. Overigens is er maar een halve meter water nodig om een auto mee te sleuren!Dus komt u met de auto in problemen, probeer dan niet te blijven om de auto op te starten maar verlaat de auto als dat mogelijk is en zoek veiliger terrein.

5. Uitval stroom, gas, water of telefoon

Het komt natuurlijk vaker voor dat de gas- en elektriciteitsvoorzieningen uitvallen. Daar kunnen heel veel verschillende oorzaken voor zijn, van onschuldige gebeurtenissen, zoals het doorslaan van een stop (en dat is het meestal) tot gebeurtenissen met ernstigere oorzaken. Over het algemeen duren deze storingen maar kort en zijn ze zo weer verholpen.

Als de oorzaak van ernstiger aard is, kan het voorkomen dat de storingen langer duren. Misschien valt uw verwarming uit of komt er voor langere tijd geen water meer uit de kraan.

Het PWN (Provinciaal Waterleidingbedrijf) draagt zorg voor de watervoorzienig. Mocht het zo zijn dat, om de een of andere reden, er voor langere tijd geen water beschikbaar is, dan neemt het PWN maatregelen door per wijk mobiele units te plaatsen waar u gedurende die tijd uw water kunt halen.

Wanneer de elektriciteit voor langere tijd uitvalt, is het handig als u kaarsen en/of waxinelichtjes in huis hebt. In het noodpakket vindt u bijv. een 36 uur brandende kaars en lucifers en een radio op batterijen. Blijf altijd denken om de brandveiligheid!

Misschien bent u afhankelijk van medische apparaten die op stroom werken of is dat het geval bij iemand bij u thuis of in uw omgeving. Dan is het bij langer ontbreken van elektriciteit verstandig om de huisarts te waarschuwen. Deze zal dan beslissen of ziekenhuisopname nodig is. Instellingen als ziekenhuizen en verzorgingshuizen hebben meestal noodvoorzieningen voor dit soort situaties.

Als het gas of elektriciteit uitvalt en uw verwarming het bijvoorbeeld niet meer doet, kunt u ook te maken krijgen met kou. Bereid u daarop voor en trek warme kleren aan.

Het uitvallen van telefoonverbindingen worden over het algemeen veroorzaakt door weersomstandigheden, overbelasting van het telefoonnet (als heel veel mensen tegelijk gaan bellen; denk aan oude en nieuw, maar ook bij rampgevallen). Het kan echter ook zo zijn dat er een probleem is bij de telefooncentrale.

Wanneer er zich een ramp voordoet, bel dan niet tenzij echt noodzakelijk (dus bij gevaar of levensbedreigende situaties). Ga liever ook niet internetten, want ook het Internet is een belangrijk informatienetwerk voor zowel de burger als overheidsinstanties dat overbelast kan raken. U kunt zichzelf op de hoogte houden via tv of radio. Als deze het om welke reden dan ook niet doen, zit er in het noodpakket de radio met oplaadbare batterijen.

Wanneer de telefoonverbindingen echt uitvallen, worden er bij onder andere politiebureau’s mobiele meldpunten opgezet. Het kan ook zo zijn dat brandweerauto’s die beschikken over mobilofoons op verschillende locaties worden ingeschakeld. Mocht een levensbedreigende situatie zich voordoen en u kunt dus niet bellen, dan kunt u hierheen.

Bij elke ramp is het belangrijk dat u zich via tv of radio op de hoogte houdt van wat er gebeurt en wat u moet doen.

6. Gevaarlijke stoffen

In dit gedeelte zal het gaan over gevaarlijke stoffen die in grote hoeveelheden gebruikt of opgeslagen worden door bedrijven en instellingen. Het gaat hierbij om stoffen die bij vrijkomen gevaarlijk kunnen zijn voor uw gezondheid, om stoffen die erg brandbaar zijn of explosief. Het kan ook gaan om een combinatie van deze stoffen. Neem bijvoorbeeld benzine. Benzine is erg brandbaar en onder bijzondere omstandigheden bestaat er ook een kans op explosie.

Bij gevaarlijke of giftige stoffen vormen de stoffen in poedervorm en de stoffen in gasvorm het grootste gevaar voor de volksgezondheid. Vaste en vloeibare stoffen kunnen uiteraard gevaarlijk zijn, maar zijn over het algemeen makkelijker op te ruimen. Dit gebeurt door de brandweer, mits op tijd ingelicht, of door gespecialiseerde bedrijven. Gas en stoffen komen in de lucht en kunnen zich makkelijker verspreiden en zijn veel moeilijker op te ruimen.

Alle bedrijven en inrichtingen die een grote hoeveelheid gevaarlijke stoffen opgeslagen hebben of hier mee werken, moeten hiervoor een vergunning hebben. Zij moeten zelf garant staan voor de veiligheid en op deze veiligheid heeft de overheid zeer strenge regels toegepast. De overheid controleert vervolgens of deze bedrijven zich aan die veiligheidsregels houden.

Op de risicokaart kunt u terugvinden welke gevaarlijke stoffen er zich in uw omgeving bevinden. Het gaat hier vooral om grootschalige opslagplaatsen, bedrijven, instellingen zoals defensie, LPG tankstations en rangeerterreinen waar treinen met gevaarlijke stoffen worden gesplitst of samengesteld. Ook wordt aangegeven waar met radioactieve stoffen wordt gewerkt. U kunt op de risicokaart in het onderdeel gevaarlijke stoffen één van de onderwerpen aanklikken. Daarbij zal een legenda verschijnen die beschrijft om wat het gaat, welke gevaren het met zich precies met zich meebrengt en wat u moet doen bij een ongeval.

We gaan nu verder in op ongevallen met brandbare en explosieve stoffen, giftige stoffen en wat u moet doen bij een nucleaire ramp.

Explosiegevaar

Explosiegevaar ontstaat wanneer gas vrijkomt uit een brandbaar mengsel. Deze vrijgekomen gassen ontsteken zeer gemakkelijk. Zo’n stof is bijvoorbeeld LPG, dat gebruikt wordt als brandstof. LPG is vloeibaar wanneer het opgeslagen is in een tank. Ontstaat er echter een lekkage, dan ontsnapt via deze lekkage gas. Gas is meestal kleurloos en niet te zien, vaak is het echter wel te ruiken.

Wanneer dit gas ontstoken wordt (en daar is vaak maar weinig voor nodig), volgt er een explosie. De explosie houdt pas op wanneer al het vrijgekomen gas is opgebrand. Hoe lang de explosie duurt, hangt dus af van het soort gas en de hoeveelheid vrijgekomen gas.

Bij een explosie is er een grote vuurwolk en er ontstaat een grote drukgolf. U moet uitkijken voor rondvliegende materialen, zoals glas, steen etcetera. Deze drukgolf kan zeer groot zijn en kan naast vernielingen aan gebouwen, ramen, deuren ook schade aanrichten aan uw trommelvliezen. Vanwege de vuurwolk en de grote vrijkomende hitte kunt u ook ernstige brandwonden oplopen wanneer u te dicht bij de explosie in de buurt bent. Explosies kunnen zeer ernstige schade en lichamelijk letsel aanrichten, met in de ergste gevallen kans op overlijden.

Kans op explosieWanneer er zich bij u in de buurt een ongeval plaatsvindt, waarbij een kans bestaat op ontploffing of explosie, neem dan zo snel mogelijk een afstand van minstens 500 meter. Neem mensen of kinderen die zelf niet snel genoeg zijn mee. Gebruik uiteraard geen vuur. Om brandwonden en andere verwondingen door rondvliegend materiaal te voorkomen kunt u het beste schuilen achter een muur of in een huis.

Als u zich in een huis bevindt, laat dan de deuren en ramen open zodat deze niet onder de druk kunnen bezwijken en geen rondvliegend materiaal met zich mee kunnen brengen. Schuil in een hoek achter in het huis. U kunt nog wel de jaloezieën sluiten tegen rondvliegende scherven van buitenaf.

Voorbeelden van explosieve en ontplofbare stoffenOntplofbare stoffen komen vaak van instellingen zoals defensie. Na een ontploffing zal de sirene gaan. Vuurwerk is bij opslag van meer dan 10.000 kilo alleen onveilig wanneer het is opgeslagen zonder de voorgeschreven transportverpakkingen. Voorbeelden van brandbare en/of explosieve stoffen zijn bijvoorbeeld benzine en LPG.

Omdat bij benzine de schade door ongelukken vaak beperkt blijft, is dit niet opgenomen in de risicokaart. In Nederland komen nauwelijks echt grote rampen voor met deze stof. Ernstige ongelukken met een kleinere omvang zijn er wel veelvuldig, het is dus wel verstandig behoedzaam te zijn.

Wanneer het gaat om een gevaarlijke stof in vloeibare vorm zal de brandweer, als zij op tijd ingelicht zijn, verspreiding voorkomen. Uiteraard kunnen deze stoffen wel ontsteken, maar dan moet er vuur aan te pas komen. Een voorbeeld is wanneer er een grote benzineplas ligt. Deze is zeer ontvlambaar als het in aanraking komt met

vuur. De hitte die daarbij voorkomt, is erg groot. U moet minstens 40 meter afstand nemen om brandwonden te voorkomen.

Vrijkomen van giftige stoffen

Wanneer er giftige stoffen vrijkomen, zal de sirene gaan. Als u de sirene hoort gaan, is het belangrijk dat u naar binnen gaat en ramen en deuren sluit. Ook moet u zorgen dat alles dat voor tocht en ventilatie zorgt goed afgesloten wordt (zie hoofdstuk 1).

De stoffen in poeder- of gasvorm kunnen worden ingeademd. Dit kan schadelijk zijn voor de long- en luchtwegen, maar ook het zenuwstelsel kan worden aangetast. In het geval van een aantal stoffen kunnen de risico’s nog ernstiger zijn en een dodelijk gevolg hebben.

Mocht u ten tijden van de sirene buiten lopen en er zijn stoffen in de lucht, bedek dan uw neus en mond, loop dwars op de wind en ga het dichtstbijzijnde gebouw of huis in. Pas op, niet alle giftige stoffen zijn te zien of te ruiken!

AmmoniakEen bekende schadelijke stof is ammoniak. Dit wordt onder andere gebruikt in koelinstallaties. Ammoniak is schadelijk in grote hoeveelheden. Het heeft een herkenbare, scherpe bittere geur. Wanneer u ammoniak ruikt, doet u er verstandig aan om naar binnen te gaan, ook al hebt u de sirene niet gehoord. Sluit ramen en deuren, bel 112 en maak een melding.

Ammoniak lost op in water. Wanneer ammoniak vrijkomt terwijl het regent, kan de ammoniak de rioleringen of de grond intrekken.

Wanneer u binnenshuis bent en alles hebt afgesloten maar er nog steeds ammoniak naar binnendringt, kunt u onder de douche gaan staan. De ammoniak die nu bij u komt, zal met het water naar beneden spoelen en verwijderd blijven van uw luchtwegen.

7. Nucleaire ramp

In Nederland zijn 6 kerncentrale en –installaties aanwezig. Niet al deze kerncentrales zijn bedoeld voor energieopwekking. Het kan ook gaan om het verwerken van uranium of als hulpmiddel bij laboratoriumproeven. Als u wilt weten waar deze kerncentrales- en installaties zich bevinden, is hieronder een lijst te vinden. U kunt natuurlijk ook kijken op www.risicokaart.nl.

Het gevaar bij een kernongeval bestaat uit het vrijkomen van radioactieve deeltjes. Deze deeltjes kunnen zowel uw huid als kleding en dieren, planten en water besmetten. Bij besmetting zijn er korte termijn gevaren en lange termijn gevaren.

Het korte termijn gevaar, wat bestaat wanneer iemand in een korte tijd aan een zeer grote dosis straling is blootgesteld heet stralingsziekte. Deze ziekte kenmerkt zich vaak door misselijkheid, diarree, bloedingen en een verhoogde kans op infectieziekten. Binnen enkele dagen kan de persoon hieraan overlijden.

Het grootste lange termijn gevaar is de verhoogde kans op kanker.

De grootte van de installaties en daarmee ook de kans op gevaar varieert. Ook hebben vrijwel alle kerncentrales in Europa een koepel die het grootste deel van vrijgekomen radioactieve stoffen bij een ongeluk zal tegenhouden. Een voorwaarde is wel dat de koepel zelf intact blijft. Dan is het nog zo dat niet bij alle ongelukken in kerncentrales evenveel radioactieve straling vrijkomt. Ook dat varieert per ongeluk. Bij een heel zwaar ongeval kan het zijn dat de kern van de kernreactor smelt. Mocht dit gebeuren, dan zal de overheid er alles aan doen om de stralingsdosis ver beneden 500 millisievert (mSv) te houden. Verder zijn het verschillende soorten radioactieve deeltjes die kunnen vrijkomen bij een kernongeval. Een bekende van die deeltjes is radioactief jodium, wat niet bij alle samenstellingen van de kernwolk bevat ook radioactief jodium.

Bij een kernongeval ontstaat een wolk. In deze wolk bevinden zich de radioactieve deeltjes. Bij het overtrekken van de wolk zullen de deeltjes recht naar beneden vallen. De plek waar het terecht komt, kan van alles zijn; dier, mens, plant, water. Deze plek zal bij aanraking van deze deeltjes radioactief besmet worden. De gebieden waar de wolk overheen waait, zijn dus de plaatsen die het meest besmet worden.

Wat moet u doenWanneer een kernongeval plaatsvindt en de mensen in de omliggende omgeving gevaar lopen, zullen de sirenes loeien. In dit geval moet u, zoals altijd wanneer de sirenes gaan, meteen naar binnen gaan. Dit kan uw eigen huis zijn of een gebouw of huis waar u in de buurt bent. Als u in de auto zit, moet u de ramen dichtdoen en de ventilatie uitzetten.Haal de kinderen niet van school; dit vergt te veel tijd en de kinderen zijn op school veilig. Binnen moet u ramen en deuren dichtdoen. Kieren kunt u dichten met bijvoorbeeld een natte handdoek. Ga niet bellen. Als iedereen de telefoon pakt, kan het net overbelast raken en voor nog meer problemen zorgen. Zet de tv of rampenzender aan en wacht op verdere instructies van de overheid.

Hoe de overheid u op dat moment informeert, verschilt natuurlijk per situatie. Het kan om een groot of klein ongeval gaan en de stofwolk kan dus groot of klein zijn. De wolk kan er langer of korter overdoen voordat die voorbij is. Ook is het afhankelijk van het weer. Bij meer wind kan het zijn dat de stoffen die uit de wolk neergedaald zijn sneller weer wegwaaien en zich verspreiden.Wanneer de wolk voorbij is, wordt u via de rampenzender geadviseerd om alle deuren en ramen wagenwijd open te zetten. Er zal namelijk altijd wat van de stof binnen gekomen zijn, maar dit kan nu weer wegwaaien. Het kan dan nog wel zo zijn dat u wordt aangeraden binnen te blijven, want misschien is er buiten nog wel besmettingsgevaar. Bovendien kan de gemeente dan makkelijker de gevolgen onderzoeken.

Het kan ook zijn dat u geadviseerd wordt om een hele of halve jodiumtablet te slikken. Het jodium tablet dat u slikt zal er voor zorgen dat uw lichaam minder van het radioactieve jodium in zich opneemt, aangezien uw lijf er dan al genoeg van heeft. Als het slikken van een jodium tablet nodig is, zal de gemeente deze binnen zes uur verstrekken. Jodium hoeft niet zonder risico te zijn. Neem alleen een tablet in als de overheid zelf u dat aanraadt! Het wordt ook ten zeerste afgeraden jodium in te nemen dat bestemd is voor het ontsmetten van wonden. Dit is moeilijk te doseren en het wordt bovendien minder snel in het lichaam opgenomen.

De overheid zal u van alles op de hoogte houden via tv, rampenzenders en/of geluidswagens; hoe lang u de ramen en deuren gesloten moet houden, wanneer u deze kunt openzetten, wanneer u weer naar buiten kunt, of u een jodiumtablet moet slikken en of het een halve of hele moet zijn, of het veilig is om van het drinkwater gebruik te maken etcetera. De overheid heeft een uitgebreid noodplan voor het geval er een kernongeval mocht plaatsvinden.

Radioactiviteit is schadelijk op zowel korte als lange termijn. Ook kunnen radioactieve deeltjes de omgeving, voedselgewassen op het land en het drinkwater besmetten. Om schade te beperken is het dus van belang dat u de aanwijzingen van de overheid strikt opvolgt, zowel tijdens als na de ramp.

Kerncentrales en installaties in Nederland

Kerncentrale in Borssele (Zeeland) Kerncentrale in Dodewaard (Gelderland) Verrijkingsfabriek van uranium in Almelo (Overijssel) Onderzoekscentrum in Petten (Noord-Holland) Onderzoeksreactor in Delft (Zuid-Holland) Centrale opslag voor radioactief afval (Covra), gevestigd in de gemeente

Borssele in Zeeland

8. Terroristische aanslag

Een terroristische aanslag ligt vaak gecompliceerder als een ramp die ontstaan is door een ongeval of door milieuomstandigheden. De protocollen die gevoerd worden door de overheid zijn dan ook ingewikkelder en veelzijdiger. Veel instanties en overheden moeten dan met elkaar samenwerken en een goede communicatie is dus extreem belangrijk.

Het gaat bij een terroristische aanslag vaak niet om een eenmalig incident met daaruit voorkomende problemen en crisissituaties. Wanneer er echt sprake is van een terroristische aanslag, gaat het vaker om meerdere aanslagen op verschillende locaties. Dit kan veel schade aanrichten. Ook kunnen verschillende gevaren zich voordoen. Er kan sprake zijn van explosie, maar ook van brand, kapingen, giftige stoffen. Een terroristische aanslag is vooral bedoeld om angst te zaaien onder bevolking.

Het kan dus zo zijn dat na een incident die al de nodige schade, wanorde en angst met zich meebrengt, er nog meerdere incidenten verwacht worden. Mensen en gebouwen moeten in veiligheid gebracht worden. Ook wil de overheid zo snel mogelijk de daders opsporen en daarnaast moeten zij de kalmte zien te waarborgen. Aan een situatie als deze moet dus wel heel veel man aan te pas komen.

Tegelijkertijd zal getracht worden het gewone leven gewoon door te laten gaan, juist om ervoor te zorgen dat de daders met hun acties niet krijgen wat ze willen, namelijk chaos veroorzaken.

Van de burgers wordt in dit geval het volgende gevraagd: Volg allereerst altijd en zo goed mogelijk de aanwijzingen van politie en

overheid op. Indien u in de buurt van grote gebouwen bent, ga dan naar een open vlakte

waar geen grote gebouwen in de buurt zijn. Bij grote explosies is er kans op instortingsgevaar.

Blijf uit de buurt van ramen en auto’s. Ramen kunnen sneuvelen en geparkeerde auto’s zouden kunnen ontploffen.

Bescherm uzelf tegen rondvliegend of vallend materiaal. Bescherm uw nek en hoofd door uw armen erover heen te leggen.

Ga niet in groepen staan. In het geval van een nog nakomende ontploffing kan er opnieuw paniek uitbreken.

Als u daartoe in staat bent, probeer dan diegenen die dat niet kunnen zoveel mogelijk te helpen.

Geef de politie zoveel mogelijk informatie als dat kan helpen de daders op te sporen. Het kan hierbij gaan om foto’s die u misschien gemaakt hebt op uw mobiele telefoon, om signalementen of verloop van gebeurtenissen waar u bij was.

9. Ordeverstoringen

Van een ordeverstoring is sprake wanneer bij een evenement chaos uitbreekt onder een menigte. Hierdoor kan paniek ontstaan. Als het terrein waar het evenement zich afspeelt voorzien is van hekken, alleen te verlaten is via een paar uitgangen of wanneer de chaos uitbreekt temidden van een grote mensen massa, zullen mensen proberen weg te komen. Door de aanwezige massa lukt dit niet en het kan zijn dat mensen elkaar verdrukken of onder de voet lopen.

De aanleiding voor een ordeverstoring kan van alles zijn; een brandje, rellen, weersomstandigheden. Bij evenementen kunt u denken aan een voetbalwedstrijd, een groot concert, demonstraties etc.

Wat kunt u doen Het is goed om alert te zijn op een aantal dingen wanneer u zich in zo’n menigte bevindt. Het kan namelijk zo zijn dat u onbedoeld in de verstoring verzeild raakt. U kunt bij binnenkomst of betreden van een evenement voor uzelf nagaan waar de nooduitgangen zich bevinden. Of kijk van te voren wat de beste vluchtroute is. Tijdens een ordeverstoring bent u misschien te laat; er is al paniek ontstaan en het is moeilijker om door de chaos overzicht te krijgen van waar u bent en waar u heen moet.

Mocht u verzeild raken in een ordeverstoring, ga dan niet naar de plek van het veroorzakende incident toe. Blijf rustig en ga mee met de mensenmassa, niet ertegenin. Zo wordt meer chaos voorkomen en u loopt waarschijnlijk minder risico om omvergeduwd te worden.

Als u aanwijzingen krijgt van aanwezige hulpdiensten of politie, volg die dan op en bied als dat mogelijk is uw hulp aan.

10. Grote verkeersongevallen

Grote verkeersongevallen zijn verkeersongevallen op het land. Dat kunnen grote ongelukken zijn op de openbare weg zoals kettingbotsingen, ongelukken in tunnels maar ook ongelukken met passagiersvoertuigen als de tram, bus, trein en de metro.

Grote ongevallen op de weg kunnen niet alleen veel lichamelijke maar ook veel materiele schade veroorzaken. Dit maakt reddingsacties vaak ingewikkeld. Hulpdiensten kunnen niet altijd direct bij de slachtoffers en bovendien bestaat er ook kans op brand en explosie. Bij ongevallen met bepaald transport kunnen er ook gevaarlijke stoffen vrijkomen.

Ongeval op de snelwegAls eerste is het dus belangrijk om altijd de vluchtstrook vrij te houden voor politie brandweer en ambulance, zodat die makkelijk ter plaatse kunnen komen. Loop verder niet over de snelweg.

Ongeval in een tunnelAls u betrokken bent bij een ongeluk in een tunnel, raak dan vooral niet in paniek. Bij tunnelongevallen raken mensen snel in paniek omdat ze niet direct weten hoe eruit te komen. U kunt er echter vanuit gaan dat grotere tunnels voorzien zijn van vluchtwegen. Deze zijn meestal om de zoveel meter aan beide zijden van de tunnel te vinden. Als u zich in een tunnel bevindt tijdens een ongeluk, kom dan snel de auto uit en verlaat de tunnel via de dichtstbijzijnde vluchtweg.

In de meeste grote tunnels zorgen luchtcirculatiesystemen er vaak voor dat er weinig zuurstof aanwezig is. Dit is om te voorkomen dat beginnende brand zich snel uitbreidt.

Ongeval met openbaar vervoerWanneer u zich in een trein of tram bevindt ten tijde van een ongeval, stap dan niet uit totdat de hoofdconducteur heeft omgeroepen dat het veilig is. Het kan namelijk zijn dat er een trein zal langskomen op een naastliggend spoor of dat u eerst op de hoogte gebracht moet worden van waar zich een spanningsvoerende derde rails bevindt. De hoofdconducteur is van deze zaken op de hoogte en zal zorgen voor uw veiligheid.

11. Ziektegolf

Het gaat hier voornamelijk om de griep. Griep is niet hetzelfde als verkoudheid. Griep is een plotseling optredende en erg besmettelijke infectieziekte, vaak aan de luchtwegen maar mogelijk kan het ook andere delen van het lichaam aantasten. Griep heeft meestal ook meer verschijnselen dan verkoudheid. Meestal is er sprake van de volgende symptomen: koude rillingen, buikpijn, braken, hoesten, hoofdpijn, slapeloosheid, koorts, spierpijn, lichtschuwheid en pijn achter de ogen. Per griepvirus kunnen de symptomen wat verschillen.

Het grootste risico wat griep meestal met zich mee kan brengen is de kans op longontsteking. De verschijnselen bij longontsteking zijn: kortademigheid en snel oppervlakkig ademen, pijn wat vaak erger wordt bij het ademhalen en hoesten en vooral bij kinderen het neusvleugelen.

Bij mensen met een verminderde weerstand vanwege ouderdom of chronische aandoeningen (denk hierbij aan long, hart- en vaatziekten) is er meer risico op longontsteking of andere ernstige infecties. Als u boven de 65 jaar bent of een chronische aandoening hebt, kunt u elk jaar bij uw huisarts een griepprik krijgen. Deze griepprik werkt overigens niet voor nieuw ontstane virussen. Voor het nieuwe virus H1N1 (in de volksmond ‘Mexicaanse griep’) moet u in het geval dat u bij de risicogroep behoort en u de verschijnselen krijgt de andere prik halen.

In Nederland en in landen met een vergelijkbaar klimaat komt griep vooral in de koudere maanden voor. Als u in aanmerking komt voor de griepprik wordt u meestal van half oktober tot half november verwacht bij de huisarts.

De oorzaken van een grieppandemie door nieuw griepvirus

Tegen veel griepvirussen zijn wij al bestand. Wanneer ons lichaam al eerder in aanraking is geweest met een virus, zijn we daar waarschijnlijk ziek van geworden. Als dit goed verlopen is herkent ons lichaam het virus de eerstvolgende keer dat het ons lijf binnenkomt en kan ons lichaam de gevolgen teniet doen. We zijn dan immuun geworden voor het virus.

Het gebeurt echter ook dat een griepvirus van structuur verandert. Wanneer dit gebeurt, zal ons afweersysteem het virus maar gedeeltelijk herkennen en het virus dus ook maar gedeeltelijk kunnen stoppen. Dat betekent dat hoe minder ‘ervaring’ het afweersysteem heeft met verschillende virussen, hoe groter de kans is dat het virus niet wordt herkend, waardoor de griepverschijnselen heftiger kunnen zijn. Dat is ook de reden waarom bij nieuwe griepvirussen jonge kinderen vaak erg ziek worden. Hun afweersysteem heeft weinig ervaring en is dus minder immuun voor het virus.

Het kan ook zo zijn dat twee verschillende virussen bij elkaar komen en mixen, waardoor een geheel nieuw virus ontstaat. Dit kan vooral gebeuren wanneer twee griepvirussen van twee verschillende diersoorten of van een mens en dier samen komen. Dit virus is dan onbekend voor ons afweersysteem. Wanneer dit nieuwe virus ook nog makkelijk overdraagbaar is van dier op mens en van mens op mens ontstaat een grieppandemie.

Grieppandemieën zijn sinds 1900 al drie keer eerder voorgekomen. Het gevolg was grote sterfaantallen verspreid over de wereld. Opvallend is nu dus ook dat niet alleen ouderen en mensen met een door ziekte verminderd afweersysteem, maar door de onbekendheid en daardoor weinig opgebouwde immuniteit van het afweersysteem, ook redelijk gezonde jongere mensen aan het nieuwe griepvirus kunnen sterven.

Rol van WHO en overheidHet WHO ( World Health Organization) houdt de ontwikkeling van virussen over de hele wereld nauwlettend in de gaten en grijpt in wanneer een grieppandemie dreigt.Wanneer er sprake is van een dreigende grieppandemie, worden voorzorgsmaatregelen getroffen. Dit betekent meestal dat er zo snel mogelijk een nieuw vaccin wordt ontwikkeld. Het verloop van de epidemie / pandemie is grotendeels bepalend voor wie in aanmerking zal komen voor het vaccin.

Wanneer u verschijnselen denkt te hebben van een griepvirus, ga dan niet naar de huisarts of ziekenhuis, want zo kunt u andere mensen besmetten!

Bel de huisarts op en omschrijf de symptomen. De huisarts zal u verder inlichten over wat u te doen staat en of u in aanmerking komt voor een vaccin. Dit is afhankelijk van uw gezondheidssituatie. Wees op tijd en bel bij de eerste verschijnselen.

Het kan ook zo zijn dat u wordt opgeroepen voor de griepprik als u tot de risicogroepen behoort. Buiten mensen om met een verminderd afweersysteem of chronische zieken kan het in het geval van een nieuw griepvirus ook gaan om bijvoorbeeld zwangere vrouwen of medewerkers van verzorgingsinstellingen. Dit kan verschillen per epidemie. Kijk ook op www.grieppandemie.nl voor meer informatie.

Wanneer u allergisch bent voor bepaalde middelen of andere ziektes heeft, vermeldt dit dan ook. Het kan zo zijn dat het middel averechts kan werken. Uw huisarts is hiervan op de hoogte.

Wat u zelf moet doen bij griep Blijf op bed liggen en ziek uit. Longontsteking is het gevaarlijkst in geval van

de griep en de grootste oorzaak van overlijden. Het is belangrijk om uw lichaam rust te geven om de verspreiding van infecties te voorkomen.

Koorts helpt doorgaans het lichaam bij het beter worden. De lichaamstemperatuur verhoogt waardoor het virus minder kans heeft om zich te vermenigvuldigen. Nog steeds is het beter om niet te gaan sporten om de temperatuur te verhogen. Er zijn mensen die menen het virus er zo ‘uit te kunnen zweten’, maar er is een kans dat de infectie juist verspreidt.

Drink veel. Door de koorts verliest u veel vocht. Gebruik geen pijnstillers. Deze remmen de koorts, terwijl koorts in principe een

goed verschijnsel is.

Hygiënemaatregelen Was uw handen met desinfecterend middel na toiletbezoek, hoesten en

niezen. Gebruik papieren zakdoeken en gooi deze na gebruik meteen weg. Gebruik na het handen wassen geen handdoek om uw handen mee af te

drogen (anderen zullen dat ook doen en zo kan het virus zich ook

verspreiden) maar gebruik ook hier een papieren zakdoek en gooi deze daarna weg.

Raak ogen neus en mond zo min mogelijk aan. Dit zijn kwetsbare plekken waar virussen gemakkelijk binnen kunnen dringen.

Verzekeringen tegen schade

Er bestaan verschillende verzekeringen voor het verzekeren van schade aan bijvoorbeeld uw woning. Het is mogelijk uw woning en bezittingen tegen een aantal van de in dit boek genoemde rampen te verzekeren. Een schadeverzekering dient altijd voor de bescherming van vermogen als gevolgen van een bepaalde gebeurtenis. U hebt dus financieel nadeel. De gebeurtenis moet binnen de dekking van de verzekering vallen, die omschreven staat in de voorwaarden.

OpstalverzekeringMet een opstalverzekering kunt u eventuele schade aan uw woning en alle daarbij behorende roerende (niet-verhuisbare) zaken afdekken. De verzekerde waarde is de herbouwwaarde van de woning. Er bestaan vier soorten opstalverzekeringen, waarmee u verschillende oorzaken van schade aan uw woning afdekt.

BrandverzekeringZoals de naam al zegt, verzekert u zich met de brandverzekering tegen schade door brand. Vaak is ook schade door blussen van brand, blikseminslag en ontploffing verzekerd.

Uitgebreide opstalverzekeringDekking tegen schade door oorzaken als brand, rook en roet, ontploffing, bliksemopslag, storm bij windkracht 7 of hoger, neerstortende vliegtuigen, vandalisme en schade door scherven van ruiten en spiegels.

Extra uitgebreide opstalverzekeringDekking tegen schade door de oorzaken bij de uitgebreide opstalverzekering, plus schroei-, zeng- en smeltschade, schade door neerslag die via begane grond of weg binnenstroomt en hak- en breekwerk als lek in waterleiding moet worden gevonden en gerepareerd.

All risk opstalverzekeringDekking tegen schade door alle genoemde oorzaken plus ieder onverwacht plaatsvindend evenement.Er zijn echter uitsluitingen! De verzekering dekt doorgaans geen schade door bijvoorbeeld overstromingen, aardbevingen, oorlogsgeweld en atoomkernreacties.

InboedelverzekeringMet een inboedelverkering verzekert u uw verhuisbare zaken tegen schade als gevolg van bijvoorbeeld brand, water, stroomstoring en inbraak. De soorten inboedelverzekeringen zijn gelijk aan de opstalverzekeringen, met als extra soort de brand- en inbraakverzekering. Ook bij de inboedelverzekering is het verzekeren van uw inboedel tegen overstromingen, aardbevingen, oorlogsgeweld en atoomkernreacties niet mogelijk.

Aansprakelijkheidsverzekering (AVP)Ongelukken zitten in een klein hoekje. U kunt zich met een aansprakelijkheidsverzekering voor particulieren (AVP) verzekeren tegen schade die onopzettelijk door u aan anderen is toegebracht. Denk aan het omstoten van die dure vaas in het huis van een ander. Ook lichamelijk letsel waarvoor u aansprakelijk

bent valt binnen de aansprakelijkheidsverzekering. Denk aan beschadiging van een auto met een fiets. U kunt uw kinderen en huisdieren mee verzekeren, voor het geval zij schade aanrichten. Opzettelijk letsel, wapens en seksuele handelingen/gedragingen zijn uitgesloten. Schade veroorzaakt door motorvoertuigen, vaartuigen en luchtvaartuigen valt ook niet onder de aansprakelijkheidsverzekering. Voor die gevallen hebt u een aparte verzekering nodig.

WoonverzekeringVeel verzekeraars bieden een compleet pakket op het gebied van opstal, inboedel en aansprakelijkheid.

Huisdieren verzekerenOok huisdieren hebben zorg nodig. Zij kunnen net zo goed plotseling ziek worden of betrokken zijn in een ongeluk. De kosten voor dierenarts, medicijnen en operaties kunnen hoog oplopen in dat geval. Zelfs zoiets ‘simpels’ als een knikker in de buik brengt hoge kosten met zich mee. Een consult alleen al is vaak rond de 30 euro. Om deze kosten altijd te kunnen voldoen, is er nu de huisdierenverzekering. Hiermee verzekert u de ziektekosten van uw huisdier, zodat u onverwachtse hoge uitgaven gewoon kunt betalen.

ReisverzekeringOok in het buitenland kan u van alles overkomen. U kunt ziek worden of een ongeluk krijgen en gewond raken. Of er gebeurt u zoiets simpels als uw bagage of reisdocumenten die kwijt raken. U kunt zich tegen schade, diefstal en verlies op reis verzekeren door middel van reisverzekering. U kunt zich ook verzekeren tegen geneeskundige kosten, voor als u in het buitenland naar een huisarts of ziekenhuis moet. Reisverzekeringen zijn er in verschillende vormen met uiteenlopende dekkingen. Doorgaan gaat het alleen om vakanties, niet om zakenreizen.De doorlopende reisverzekering is de meest gebruikte reisverzekering. Hiermee bent u het hele jaar door verzekerd tegen schade tijdens reizen. De aflopende reisverzekering kunt u afsluiten voor de duur van één vakantie.

De dekking van reisverzekeringen verschilt enorm. Mogelijke rubrieken zijn bagage, extra kosten bij ziekte, ongeval of overlijden, geneeskundige kosten, wintersport of bijzondere sporten en geld.

OverlijdensrisicoverzekeringNiemand staat er graag bij stil, maar iedereen loopt het risico op overlijden. Omdat u niet weet wanneer dat gebeurt en de kans bestaat dat uw nabestaanden met hoge rekeningen achterblijven, bestaat er de overlijdensrisicoverzekering. Met deze verzekering dekt u bepaalde kosten wanneer u onverwachts overlijdt.

Overlijdensrisicoverzekeringen zijn er in alle soorten en maten. U dekt met de verzekering een bepaald risico af. De overlijdensrisicoverzekering is vooral belangrijk in het geval van een hypotheek of andere hoge leningen. De verzekering geeft uw nabestaanden de zekerheid dat zij de hypotheek of lening kunnen blijven doorbetalen, ook al valt uw inkomen weg.

UitvaartverzekeringEen uitvaart kost veel geld. De kosten liggen al snel rond de 6000 euro. In veel gevallen valt het bedrag zelfs hoger uit. Nabestaanden kunnen dus met hoge rekeningen worden opgezadeld als u komt te overlijden. Om dit te voorkomen kunt u een uitvaartverzekering afsluiten. Deze verzekering dekt de kosten van een uitvaart. U hebt twee mogelijkheden: een geldverzekering of een naturaverzekering. Met een geldverzekering wordt een vooraf afgesproken bedrag uitgekeerd bij overlijden. Dat bedrag moet voldoende zijn om de kosten voor de uitvaart te dekken. Uw nabestaanden kunnen alle details van de uitvaart zelf regelen, ook door welke uitvaartmaatschappij alles wordt verzorgd.Bij een naturaverzekering wordt een aantal diensten en producten uit een basispakket uitgekeerd, geen geld. De uitvaartonderneming ligt dan vast omdat de verzekeraar zelf het contract heeft afgesloten. Vaak is het basispakket wel meer waard dan het totaal aan betaalde premies.

WerkloosheidsverzekeringIn de meeste gevallen krijgt u een werkloosheidsuitkering (ww) als u werkloos wordt, verstrekt door het UWV. De uitkering ligt wettelijk vast. Voor een bepaalde periode krijgt u 70% van uw laatstverdiende loon uitgekeerd. Na het aflopen van de periode, afhankelijk van uw arbeidsverleden, gaat de uitkering over op een bijstandsuitkering.

U kunt echter een werkloosheidsverzekering nemen als aanvulling op de wettelijke uitkering. Uw inkomen wordt dan aangevuld als bijvoorbeeld uw werkgever failliet gaat of u uw baan kwijtraakt na een reorganisatie. De aankoop van een eigen woning met hypotheek kan ook reden zijn om een werkloosheidsverzekering af te sluiten. Mocht u werkloos raken, dan kunt u in ieder geval uw hypotheeklasten blijven voldoen. Daarnaast kan de werkloosheidsverzekering een optie zijn voor mensen met een kort arbeidsverleden, die soms geen tot beperkt aanspraak maken op een ww-uitkering. Ook een zelfstandige kan baat hebben bij het afsluiten van een werkloosheidsverzekering.

ArbeidsongeschiktheidsverzekeringEr kan u altijd iets overkomen waardoor u niet langer (een deel van) uw werk kunt uitvoeren. U hebt ook in dat geval financieel nadeel. Door ziekte uw werk niet langer kunnen uitvoeren, wordt arbeidsongeschikt genoemd. U kunt volledig of gedeeltelijk arbeidsongeschikt worden. Voor werknemers is zich verzekeren tegen arbeidsongeschiktheid onderdeel van hun loon. Zij betalen een premie om in geval van arbeidsongeschiktheid een WIA-uitkering van de overheid te ontvangen. Tot 104 weken (2 jaar) na aanvang van de arbeidsongeschiktheid betaalt de werkgever het loon door. Voor bijvoorbeeld ondernemers en zelfstandigen is dat een ander verhaal. Zij moeten zelf voor een eigen inkomen zorgen en komen niet meteen in aanmerking voor een uitkering. Zij moeten zich dus apart verzekeren met behulp van een arbeidsongeschiktheidsverzekering. Ook steeds meer werknemers nemen een aanvullende arbeidsongeschiktheidsverzekering, als aanvulling op de uitkering van de overheid.

ZorgverzekeringIedereen in Nederland kan zich tegen ziektekosten verzekeren met de zorgverzekering. Sinds 2007 kent ons land een nieuw zorgstel met een basisverzekering en aanvullende verzekeringen. De basisverzekering is wettelijk

verplicht. De dekking van de basisverzekering is door de overheid vastgelegd en voor iedereen hetzelfde. Daarnaast bestaat er een eigen risico. Tot dat bedrag betaalt u voor bepaalde zorg of medicijnen zelf. Per 1 januari 2010 is het eigen risico een bedrag van €165,-

De dekking van de basisverzekering: Geneeskundige zorg, waaronder zorg door huisartsen, ziekenhuizen, medisch

specialisten en verloskundigen. Ook revalidatie, transplantatie en Geestelijke Gezondheidszorg (GGZ).

Ziekenhuisverblijf. Tandheelkundige zorg tot 22 jaar. Vanaf 21 jaar alleen specialistische

tandheelkunde en het kunstgebit (75%). Anticonceptie Psychologische hulp ( tot een aantal sessies en met eigen bijdrage) Hulpmiddelen, zoals rollator en krukken. Geneesmiddelen/medicijnen. Kraamzorg Ziekenvervoer (ambulance en zittend vervoer – openbaar vervoer, eigen

vervoer en taxi) Paramedische zorg (beperkt fysiotherapie/oefentherapie, logopedie,

ergotherapie, dieetadvisering). Fysiotherapie voor kinderen tot 9 behandelingen, eventueel 9 extra, en voor volwassenen vergoeding vanaf de 10e behandeling. Bij een chronische aandoening worden alle behandelingen vergoed.

De dekking van de zorgverzekering verandert per jaar. Houd daarom de polis goed in de gaten. Aanvullende verzekeringen kunnen u verzekeren tegen kosten die niet binnen de basisverzekering vallen of slechts gedeeltelijk worden vergoed, zoals tandheelkundige zorg, fysiotherapie, psychologische zorg en alternatieve behandelwijzen.

Behalve een vergoeding van gemaakte ziektekosten hebt u met een basisverzekering ook recht op wachttijdbemiddeling, servicelijn kraamzorg, incontinentiezorg vanuit hulpmiddelenzorg, hulpmiddelen in bruikleen en spoedeisende zorg in het buitenland.

Sommenverzekering

Naast de schadeverzekeringen bestaan er ook sommenverzekeringen. Deze verzekering keert bij een gedekte gebeurtenis een overeengekomen bedrag uit. U hoeft dan geen financieel nadeel te hebben. Een sommenverzekering verzekert altijd een persoon zelf. Bij de schadeverzekeringen kan de verzekeraar overigens de schade verhalen op een derde. Bij een sommenverzekering kan dat niet.

OngevallenverzekeringMet de ongevallenverzekering krijgt u een bepaald bedrag uitgekeerd op het moment dat u een ongeval overkomt. Het gaat dan om ziekenhuisopname, blijvende invaliditeit en overlijden. De ongevallenverzekering is de voorloper van de arbeidsongeschiktheidsverzekering. Tegenwoordig behoort de verzekering vaak tot de secundaire arbeidsvoorwaarden.

Dekking bij vier rubrieken:Rubriek A voorziet in een eenmalige uitkering bij overlijden;Rubriek B voorziet in een eenmalige uitkering bij blijvende invaliditeit. De hoogte van de uitkering is afhankelijk van de mate van invaliditeit;Rubriek C voorziet in een periodiek uitkering bij tijdelijke arbeidsongeschiktheid;Rubriek D voorziet in een daguitkering bij ziekenhuisopname.

U bepaalt als verzekerde zelf de som van de uitkering, binnen bepaalde grenzen uiteraard. De definitie van een ongeval is bij alle verzekeraars hetzelfde:

Een plotseling, onverwacht, van buiten inwerkend geweld op het lichaam van de verzekerde, waaruit rechtstreeks een medisch vast te stellen lichamelijk letsel is ontstaan, of zijn of haar dood.

Soms zijn ook zaken als wondinfectie en bloedvergiftiging, verdrinking, verstikking, zonnesteek gedekt. De ongevallenverzekering kan ook bij de autoverzekering worden opgenomen, waarmee ongevallen bij inzittenden zijn verzekerd.

LevensverzekeringDe levensverzekering houdt verband met leven of overlijden van u als verzekerde. Er zijn verschillende vormen mogelijk. Een levensverzekering kan een bepaald bedrag uitkeren bij overlijden of juist bij leven op een vastgelegde datum. Er bestaat ook een mengvorm, waarbij uitgekeerd wordt bij in leven zijn op een vastgelegde datum als bij eerder overlijden. Tot slot is er ook nog de mogelijkheid om een periodieke uitkering te krijgen vanaf een bepaalde datum bij leven of overlijden.

U hebt dus meerdere mogelijkheden voor het afsluiten van een levensverzekering. De verzekering is er dan ook in zeer veel soorten en maten. Zo is de overlijdensrisicoverzekering ook een onderdeel van de levensverzekering. U kunt globaal gezegd kiezen voor het moment van overlijden (leven, overlijden of leven + overlijden) en voor het soort uitkering (ineens of periodiek). Een uitkering van het verzekerde bedrag in een keer heet een kapitaalverzekering. Een uitkering van het verzekerde bedrag in termijnen heet een renteverzekering. Bij verzekeringen die

verband houden met ‘in leven’ kunt u kiezen voor kapitaal opbouwen door te beleggen of te sparen.

De levensverzekering is een echt financieel product dat voor meerdere doeleinden kan worden afgesloten. U kunt deze bijvoorbeeld gebruiken om schuld af te lossen, uw nabestaanden zonder schulden achter te laten, wanneer u ouder bent een inkomen te garanderen of alvast te sparen voor toekomstige lasten.