Zonder mij - beeld.boekboek.nl · een uur en vierendertig minuten geleden is gestor-ven in de...

Zonder mij

Claudel Zonder mij 5e:Claudel Zonder mij 3e 06-09-2012 12:28 Pagina 1

philippe claudel bij de bezige bij

Grijze zielenHet kleine meisje van meneer Linh

Rivier van vergetelheidDe wereld zonder kinderenHet verslag van Brodeck

Kleine fabriek van droom en werkelijkheidTot ziens, meneer Friant

Alles waar ik spijt van hebHet Onderzoek


Philippe Claudel

Zonder mij Vertaling Manik Sarkar

2012de bezige bijamsterdam


Copyright © 2000 Editions BallandCopyright Nederlandse vertaling © 2005 Manik Sarkar

Eerste druk februari 2005Tweede druk maart 2005Derde druk maart 2005Vierde druk juli 2005

Vijfde druk september 2012Oorspronkelijke titel J’abandonne

Oorspronkelijke uitgever Balland, ParijsOmslagontwerp Studio Jan de Boer

Omslagillustratie Gijs WentFoto auteur A. Le Bot/ Opale

Vormgeving binnenwerk CeevanWee, AmsterdamDruk Bariet, Steenwijkisbn 978 90 234 7631 3

nur 302

www.debezigebij.nl


J.-S. Bach, Praeludium nr. 3 in Cis-dur, BWV 872door Glenn Gould, steeds opnieuw


Ik open mijn ogen.

Mijn collega zit naast me in het kleine kamertjedat we het ‘Biechthok’ noemen. Nog geen vijf mi-nuten geleden hebben we een daverende ruzie ge-had. Met moeite bedwingt hij zijn woede en zet hijhet gezicht op dat we dragen als we iemand ont-vangen, een ‘cliënt’ zoals hij ze noemt: een gladgezicht waarop ieder spoor van sympathie of irri-tatie ontbreekt. Er zit een vrouw tegenover ons.Ze is nog maar net binnen en we hebben haar zo-juist op de hoogte gebracht. Ze bleef drie of vier se-conden staan, legde toen haar hand op de leuningvan de stoel die we voor haar hadden klaargezet,viel er in neer en begon te brullen.

Wij zijn ‘hyena’s’. Zo worden we genoemd in de

7


kleine kring waarin we ons werk doen. Ik haat diebenaming. Die doet me dag en nacht pijn. Onswerk bestaat eruit dat we gezinnen waarvan iemandis gestorven proberen over te halen aan een be-paald verzoek te voldoen. We brengen ze op dehoogte van het overlijden en tegelijk of bijna tege-lijk proberen we toestemming te krijgen om eenaantal organen uit het lichaam te halen.

Ik denk niet dat mijn vak in jouw tijd nog zal be-staan – wanneer je twintig bent, bedoel ik. Ik denkniet dat het nog zal bestaan in de haast amateuristi-sche vorm waarin wij het beoefenen. Overigensvindt de administratie het moeilijk ons een naam tegeven: op mijn salarisstrookje staat ‘psycholoog’ enop dat van mijn collega ‘therapeut’. Dat betekentniets. Tegenwoordig heeft men er een hekel aanom het beestje bij de naam te noemen: een blinde iseen visueel gehandicapte en een televisiepresenta-tor een artiest; binnenkort zullen doden ‘niet-le-venden’ zijn. Wij zijn hyena’s, punt uit. En al walgik van die naam, beter zijn we denk ik niet te om-schrijven.

De vrouw huilt. Ze kijkt ons niet-begrijpend aan,met open mond en een grote vraag in haar ogendie ze aan God zou moeten stellen als die bestaat,maar niet aan ons. Wij hebben er geen antwoordop. Wij hebben nooit een antwoord. We hebben

8


haar net verteld dat haar dochter van zeventieneen uur en vierendertig minuten geleden is gestor-ven in de ambulance van de Noodhulp, nadat zeter hoogte van de Boulevard des Italiens 118 isaangereden door een auto. Ze kwam net uit school.

We laten haar huilen. We zeggen niets. Latenhuilen, dat is onze methode. We hebben de tijd.

Mijn werk doet me pijn. Veel te veel dingen doenme pijn. Zoals dat affiche dat ik een paar dagen ge-leden in de metro heb gezien en dat ik onmogelijkhad kunnen missen omdat het ongeveer drie bijvier meter groot was. Er stond een grote mannen-slip op van wit, geribd katoen: door de stof heenkon je duidelijk de vorm van testikels en een stijvepenis zien. De witte slip stak af tegen de zwarte on-dergrond. Verder was er niets te zien: geen buik,geen dijen. Een slogan was het enige dat uitleg bijhet plaatje gaf: bigard pakt uit. Een groteske,vulgaire uitleg, een soort pornografie van domheiddie me wordt opgedrongen en waar ik met miljoe-nen anderen in weg dien te zinken. Dergelijke din-gen zorgen ervoor dat ik me een vreemdeling voel,iemand die de straten en wegen waar zijn mede-mensen zich elke dag langs haasten niet meer her-kent. Ik geloof dat ik niet meer achter ze aan wil lopen.

Je bent nog maar net eenentwintig maanden oud.

9


Je hebt ogen van agaat die continu bewegen, alsofze niets willen missen, alles willen zien, je hele om-geving willen opnemen. En ik, het lijkt alsof ik jedag na dag probeer te ontvluchten, terwijl je tochmijn enige, mijn grote wonder bent. Vanochtendgaf ik je een zoen, en toen ik dat deed bedacht ik datik je misschien nooit meer zou terugzien. En daarben je, ondanks je schoonheid en je onschuld, noglang niet tegen opgewassen.

Het affiche dat ik in de metro zag is een reclamevoor een theatervoorstelling. Degene die ‘uitpakt’is een komiek die ik een paar weken geleden in eentelevisieprogramma heb gehoord terwijl ik je jetoetje gaf. Hij besprak er zijn duidelijke voorkeurvoor ‘wilde bitches’ boven ‘gecultiveerde bitches’ enhij drukte het publiek op het hart voorzichtig tezijn, goed uit te kijken en vooral goed te ruiken,want ‘wilde bitches’ hebben een heerlijke lichaams-geur, terwijl ‘gecultiveerde bitches’ onecht ruiken,niet genoeg spartelen, te ondiepe kelen hebben ensnel vermoeid raken.

Het publiek in de opnamestudio lachte zich tebarsten. Al die mensen waren blij dat ze op televisiekwamen en hadden er hun zondagse kleren vooraangetrokken. Het moment werd vastgelegd dooroneindig veel videorecorders en de band zou nogjarenlang op familiefeestjes en nostalgische avond-jes worden afgespeeld. De vrouwen lachten ook,zonder zich af te vragen in welke categorie de ko-

10


miek ze indeelde: bij de ‘wilde’ of de ‘gecultiveerdebitches’.

De presentator lachte veel. Dat was zijn vak. Hijhad al jaren dezelfde lach, een lach die altijd onechtklonk en daardoor, tegenstrijdig genoeg, uiteinde-lijk heel echt was gaan klinken. Ik geloof dat hetMichel Drucker was, maar helemaal zeker weet ikhet niet want ik gaf je juist te eten en aangezien jijnooit honger hebt, moet ik continu verhalen enboeken bedenken om je af te leiden van het voedseldat je niet wilt doorslikken. Daarom zat ik nietgoed op te letten.

Naast hem zat de zanger Jean-Jacques Goldmanook te lachen over de verdeling van vrouwen intwee categorieën bitches. Diezelfde man gaat optournee om geld in te zamelen voor gratis eetgele-genheden voor daklozen. Met andere zangers enartiesten geeft hij benefietoptredens om ervoor tezorgen dat mensen met honger – ouden van dagen,mannen, kinderen, vrouwen die wel of geen bitcheszijn – ’s winters kunnen eten.

Ik ben net drieëndertig geworden. Toen ik mevanochtend klaarmaakte om weg te gaan, keek jeme met je enorme ogen aan. Je handjes streeldenmijn wang. Er zat nog wat babyvoedsel in je mond-hoek, dat spul dat naar appels en kersen ruikt, entoen je me kuste bleef er wat van aan mijn neushangen. Je moest er heel hard om lachen. En ikvroeg me af in wat voor wereld ik je stort nu ik erjuist uit wegvlucht.

11


Toen ik die dag bij Châtelet uit de metro stapteen dat grote affiche voor me zag, bleef ik stilstaanwaar ik stond, onbeweeglijk, op het perron. Hoelang weet ik niet. Ik moest bijna huilen, want plot-seling schaamde ik me, alsof ik hoogstpersoonlijkvoor die vunzigheid verantwoordelijk was.

Ik was totaal niet agressief en dat verbaasde me.Het zou veel prettiger zijn als ik de bedenker vandat affiche gewoon had kunnen haten, als ik krachtom door te gaan had kunnen putten uit mijn haatvoor degene die de voorstelling en slogan had be-dacht, die de foto had genomen en tegen het modelhad gezegd: ‘Nee, Coco, hij is nog te slap, je ballenzijn niet goed genoeg te zien, raak verdomme tocheens opgewonden, denk toch aan een of anderebitch, wild of gecultiveerd, wat je maar leuk vindt,er lopen er zat rond, en leg dan je pik recht, wil je,hij ligt een beetje scheef en hij moet recht zijn,kaarsrecht zeg ik je, en stijf!’

Ik weet niet wat er plotseling over me heenkwam toen ik voor dat affiche stond, waarom ikplotseling zo ging denken, waar al die gedachtenvandaan kwamen die uit me opwelden als enormegolven uit een rioolput.

De laatste tijd zie ik niet meer dezelfde dingenals andere mensen en leg ik ze niet meer hetzelfdeuit. ‘Je bent gek aan het worden,’ zegt mijn collega.Ik werd misselijk, misselijk van mijn hele leven, ikzag je bleke engelengezichtje en de vorm van je

12


smalle schoudertjes voor me en ik rook je geboor-tegeur, zoals je nog maar zo kort geleden uit hetlauwe duister van de nacht voor de geboorte bentgekomen, die prachtige nacht waarnaar ik zo graagterug zou keren.

Ik stond te wankelen op het perron, voor dat af-fiche met die enorme bobbelige slip die voor mij opde lijkwade van een vroeger leven leek.

Ik zei tegen mezelf dat ik niet verder kon. Hetaffiche maakte me duidelijk dat deze wereld de mij-ne niet meer is, dat er hier geen plaats meer is voormij.

Een vrouw bleef stilstaan; ze was een jaar of vijf-tig en zag er gelaten uit, met ogen die dicht bij demijne wilden zijn. Ze zei een paar woorden die ikniet verstond. Ze legde haar hand op mijn schou-der. Mijn voorhoofd zat onder het zweet. Ze stakme een papieren zakdoekje toe. Ze drukte het inmijn hand en liep toen door.

Ik geloof dat de vrouw die nu tegenover ons zit welop haar lijkt. Ze huilt. Ze houdt ook een zakdoekjevast. Ze verfrommelt het en knijpt het fijn alsofhet een klein lichaampje is. Ze verscheurt het en zesnikt. Mijn collega is nog steeds niet gekalmeerd.Ik zie hoe hij zijn kaken op elkaar klemt. Zijnhanden omklemmen de metalen buizen van zijnstoel. Ik weet niet hoe het zou zijn afgelopen als die

13


vrouw niet op de deur van het Biechthok had ge-klopt; misschien met vechten. Hij stond op het puntom me een klap te verkopen. Hij had zijn stoel op-gepakt en stond ermee boven mijn hoofd te zwaai-en, en onderwijl zei hij dat ik een klootzak was.

In mijn hoofd komt van alles met elkaar in botsing.Het is er een enorme warboel. Ik probeer er orde inaan te brengen. Dat is niet gemakkelijk. Toen ikgisteravond terugkwam in de flat, lag je te slapen.Als je slaapt, ben ik altijd bang dat je doodgaat, entegelijkertijd hoop ik het soms. Het zou het voormij wat minder moeilijk maken om er zelf tussenuitte knijpen. Dan zouden we eindelijk weer met onsdrieën kunnen zijn. In het blauwe schemerdonkervan je kamer bleef ik lang naar je staan kijken, zon-der geluid te maken. Je arm lag gestrekt naast jehoofd en af en toe bewogen je vingers alsof ze stuk-jes droom probeerden te grijpen. Ik zoende je driekeer op je voorhoofd en toen deed ik de deur weerdicht.

In de zitkamer lag de oppas languit op de banknaar videoclips van houterig bewegende zangers tekijken die naar uitgebrande politiewagens wezen.Volgens de teksten was de samenleving ‘verrot’,maakte de politie ‘alleen mot’, waren de brave bur-gers ‘bot’ en moest het allemaal ‘kapot’. De oppasbewoog haar hoofd op het ritme van de muziek en

14


herhaalde een paar woorden aan het eind van hetcouplet: ‘rot... mot... bot... kapot’. Ze had hambur-gers met frites gegeten; in de kamer hing een walmvan uien, saus en koud vet. Op het scherm stondende bandleden nog steeds hevig te schudden; endoor hun stralend witte joggingbroek heen grepenze zich in het kruis.

‘Ah, daar ben je!’ Ze ging rechtop zitten englimlachte naar me, en voor de zoveelste keer zagik de slangen met opengesperde kaken die ze inhaar benedenhoektanden had laten graveren. Zevertelde over jou: ‘Tering, wat stond dat wicht strakvanavond, het was een dirty job om haar in slaap tekrijgen! En ik heb geen flauw idee waarom! Maartoen Joe Star op tv kwam chillde ze opeens, op debank, tering wat is die gozer goed zeg, die heeftnog eens ballen! En baby girl stak haar speen naarhem uit! Maar goed... Ik ben pleite! Ik wil ze nietmissen! Het is vrijdag, weet je wel?’

Ja, het is vrijdag. De oppas stond op, pakte haarskates en liet het restje koude frites en het afval vande hamburger op de salontafel voor me achter. Ikbracht haar naar de voordeur en gaf haar het briefjevan honderd franc dat ze had verdiend door weeïgruikend voedsel te eten, af en toe een blik op jou tewerpen en onderwijl naar rapmuziek te luisteren.

Ik deed de deur dicht en vroeg me af hoe ze zezou kúnnen missen, haar tienduizend gelijkge-stemden die elke vrijdag uit alle hoeken van Parijs

15


toestroomden om urenlang samen te skaten, om-ringd door politie en ambulances.

Ik heb ze een keer gezien, vijf weken geleden. Ikwist niet dat zoiets bestond. De grote, bewegendeketen reed op de Boulevard Sébastopol voor melangs als een leger uit een toekomstig tijdperk, methelmen van fluorescerend plastic en hun knieën enellebogen dik van de harde beschermers. Hetkwam me voor dat er geen woord gesproken werd;ik hoorde alleen het zachte gefluit van duizendenwieltjes op het asfalt en het geluid van de regelma-tige cadans.

Want alles aan hen was regelmatig; regelmatigen fanatiek tegelijk, naar het voorbeeld van hunblik die ze strak op de rug van de persoon voor zichgericht hielden. Vooral dat maakte me zo bang datik ervan verstijfde: die zwijgende orde, die stillediscipline en dat stille plezier. Ik bedacht dat diegrote slang net zo goed een afgrond in kon rijdenals door Parijs kon kronkelen, en dat al die mensenwaar hij uit bestond tijdens hun val niets zoudenzeggen, geen woord. Het gaf me het gevoel dat ikstond te kijken naar een enorme kudde die in degreep was van een onbekende drug. Ik dacht aanheel kleine wezentjes, aan mechanische soldatendie vooreerst nog geen geweren hadden en met eennieuwe marspas de cultus vierden van een leider dienog niet was aangekomen.

Ik werd er bang van. Doodsbang. ‘Doe niet zo

16


stom,’ zei mijn collega later. ‘Dat is toch juist leuk?Daar ontmoet je nog eens iemand!’ Tienduizendiemanden tegelijk.

Ik stapte een café binnen; ik had iets sterks no-dig. De serveerster gaf me een Suze. ‘Je ziet eruitalsof je zin hebt in een Suze!’ zei ze toen ik niet konbedenken wat ik moest bestellen. Met mijn ogendicht sloeg ik het kruidenbitter achterover. Ik zagweilanden, alpenweiden bezaaid met gele bloemen.Je moeder was gek op gentianen. Ze zei dat het inde steek gelaten bloemen waren en dat dat niet eer-lijk was.

De slangachtige stoet werd voorafgegaan doorde zwaailichten van politiewagens die de weg vrij-maakten – als ze er tenminste niet toe dienden omde slang in te sluiten, te leiden, ermee te doen watze wilden. En achteraan, helemaal aan het einde,reden ambulances die de gewonden opraapten, dekapotte knieën en gedeukte schedels verbonden enmisschien ook de lijken opruimden – zozeer was ikervan overtuigd dat die er moesten zijn en dat zevliegensvlug werden verstopt onder de putdekselsof in de plastic straattoiletten die Jean-Claude De-caux aan alle gemeentebesturen van Frankrijk heeftverkocht ter vervanging van de elegante giet- ensmeedijzeren urinoirs die alleen nog maar bestaanop de antieke foto’s van Marville.

17


Dikke, zware tranen rollen zonder ophouden overhet gezicht van de vrouw die tegenover ons zit. Ikzie hoe ze aan de onderrand van haar oog ont-staan, over haar jukbeenderen rollen en glimmen-de sporen op haar wangen maken voordat ze daarverdwijnen. Ze kijkt naar de vloer alsof de grondonmetelijk ver weg is. Mijn collega slaat zijn be-nen van elkaar af en dan weer langzaam over el-kaar, voorzichtig zodat de vouw niet uit zijn broekgaat. Hij klemt zijn kaken niet meer zo hard opelkaar dat het lijkt alsof hij ze kapot wil bijten,maar aan een paar dingen, vooral aan een zenuw-ticje bij zijn mondhoek, zie ik dat hij nog steedsaan onze ruzie denkt.

Uiteindelijk schonk de serveerster de fles in mijnglas leeg en stak ze een sigaret op, een Gitane zon-der filter. Die rookte je opa ook. Hij is er lang gele-den aan gestorven. Toen was ik zelf nog maar eenkind, maar ik weet nog hoe het papier van zijn peu-ken die naar tabak en urine roken verkleurde tegende theezakjes in de asbak, een cadeautje van hetmerk Ricard. We woonden in het twintigste arron-dissement, in de Rue des Amandiers; die bestaatniet meer. In elk geval niet meer zoals toen ik vijfjaar was en met drie of vier vriendjes zo hard overde straatstenen holde dat de muren ervan trilden.Sinds die tijd zijn er veel gebouwen uit de grond

18


geschoten, tussen het puin en het braakland enachter de schuttingen die zo goed mogelijk pro-beerden de wratten van de stad en de speculantente verbergen. De buurt heeft zich verfraaid metuniforme gevels. Ik ga er bijna nooit meer heen.Mijn verloren verleden is niets anders dan een gro-te vuilstortplaats.

‘Ik zie aan je ogen dat je met me naar bed wilt,’zei de serveerster terwijl ik zat na te denken overmijn verwoeste verleden, over jouw buikje dat jewanneer ik je verschoon als een slangenmens laatgolven, en over de meihemel boven Père Lachaisetoen ik tien jaar was en een vriendje me naar de versgevulde graven had meegesleept met de belofte datze nog wel ‘naar lijk zouden ruiken’. De dood trokons aan in die tijd. Het was een vreemd wondervoor ons.

De serveerster had een gezicht als een verwelktepapaver. Mijn lippen waren gebarsten van de rooken de alcohol. Buiten waren de laatste golven rol-schaatsers verdwenen en namen de auto’s hun do-mein weer in bezit.

Er waren geen andere klanten meer. Ze trok hetrolluik omlaag. Ik volgde haar door de straten totin haar slaapkamer in Vincennes. We liepen kilo-meters lang. Ik was dronken. Ik had het koud. Ikwas verdwaald in mijn verdriet. Ik dacht aan jemoeder. Zo doorkruisten we Parijs, zonder iets te-gen elkaar te zeggen. Af en toe zag ik grote karton-

19


nen dozen lichtjes bewegen op de trottoirs. Hetwaren vreemdsoortige dekens waar mensen ondersliepen. Er zijn er duizenden van in Parijs.

Zonder nog iets te zeggen verenigden we onzelichamen in een bed dat in het midden doorzakte.Toen ik in haar kwam, hield de serveerster haarogen gesloten alsof ze aan iemand anders dacht. Ikkeek naar het zwetende gezicht van Johnny Hally-day op de muur. Hij leek op een moderne Christus,zonder doornenkroon en met zijn gitaar als enigkruis. Onder zijn gezicht stond: ‘Laat het vuurbranden!’ Ik liet niets branden. Ik maakte bewegin-gen die me moeite kostten. Buiten hoorde ik hetgeschreeuw van twee Arabieren die elkaar uitschol-den in hun taal van zand.

Je zult het wel zien: liefde kan heel mooi of heelnietszeggend zijn, als een kanten randje dat eenstofje opfleurt en schitterend maakt. Die avond wasze heel lelijk. Het was dan ook geen liefde. Alleenademnood, een vergissing. De serveerster gingrechtop zitten in bed. Ze trok het laken over haarborsten en greep het pakje Gitanes; de kleine ka-mer vulde zich met zware rook. Ze keek me aan enzei toen: ‘Wel wat strak, hè? Maar je hebt me uit-stekend genaaid, hoor... Enne, weet je, je had jeniet hoeven schamen, hoor, je had ’m er best van deandere kant in mogen steken, no problemo... Watkijk je nou! Snap je me niet? De andere kant, vanachteren, kontneuken! Maar ik hou niet van dat

20


woord, dat vind ik zo vulgair... Je bent een rare, jij!Waar kom jij vandaan gereisd? Van Mars? Ik hebhet trouwens nog nooit met kleine groene manne-tjes gedaan, misschien is dat wel helemaal het ein-de! Ik heb een strakke poes maar een ruime geest,zal ik maar zeggen! Trouwens, hoeveel jaar geef jeme, nou, kom op, zeg ’s... zeg ’s wat? Je raadt hettoch nooit, dat weet ik zeker... Nee jongen, doedaar nog maar eens tien jaar bij, o ja, nog tien zwarejaren, al met al heb ik over twee maanden de halveeeuw vol, je zou het haast niet geloven, of welsoms? En dat allemaal dankzij mijn abonnement opde fitnessclub, ik heb getekend voor vier jaar en ikbetaal per maand, 170 franc, niet bepaald goed-koop, vind je wel? En ook dankzij Slim-Fast, daarmaak ik geen geheim van, iets anders eet ik niet,drie keer per dag, chocoladesmaak, die vind ik hetlekkerst, kijk ’s naar mijn buik, zo plat als een dub-beltje! Wil je er eentje proeven?’

Ik had op goed geluk een leeftijd genoemd. Omhaar niet te beledigen. De huid van haar buikvormde een landschap van door de wind verfrom-melde duinen. De woorden die ze uitsprak warenpijnlijker dan dolkstoten. En nog steeds om haarniet te beledigen zat ik even later op de rand vanhaar bed met een rietje van een bruine pasta tedrinken die overal naar rook behalve naar chocolaen die ze voor me had klaargemaakt in een hogeaardewerken koffiebeker waar ‘Souvenir uit Val-

21


lauris’ op stond en waar een scherfje af was. Ikschaamde me voor mezelf. En terwijl ik het platte-buikenbrouwsel zat te drinken verscheen het ge-zicht van je moeder voor me, met tranen overdekt,en ook jouw vrolijke snoetje dook op in die weer-zinwekkende slaapkamer, en je handjes, je suiker-zoete stemmetje en je onbeholpenheid.

Plotseling zag ik de serveerster als een veelkop-pig monster, een verkeersongeluk, een romp zon-der gezicht, armen en benen, opgevist uit een ka-naal vol vervuild water. Ik pakte mijn spullen. Ikkeek naar het drijfnatte gezicht van Johnny Hally-day en ik begon te denken dat ik niet meer in staatwas in deze wereld nog maar iets zelf te doen, endat jij misschien niet sterk genoeg was om me naarje toe te trekken.

De serveerster begon te neuriën, de maat slaandmet haar sigaret waar de as van afviel op de lakensdie, zag ik nu, zo gekreukeld en vaal waren als dehuid van een zieke, incontinente grijsaard voldoorligwonden.

Ik verliet het huis alsof het een nachtmerrie was.Ik dacht aan de witte lakens vol borduursel waar ikje onder had gelegd toen ik je in het appartementhad achtergelaten om door Parijs en mijn herinne-ringen te gaan wandelen. De serveerster had memet een glimlach gezegd dat ik nu wist waar ikmoest zijn als ik zin had om haar te neuken en dat ikecht alles met haar mocht doen, alles, zei ze, waarbij

22


ze lachend met haar tong langs haar lippen ging,niet mooi en niet lelijk, niet jong en niet oud, entoen had ze heel discreet twee vingers op mijn lip-pen gelegd.

Ik durfde alweer geen nee te zeggen. Ik glim-lachte naar haar, of beter gezegd: ik glimlachte naarjouw stralende gezicht dat ik projecteerde op alleswat ik zag: de vieze kamer, de poster van de geblon-deerde zanger in vervoering, het bed waarin onge-twijfeld al heel wat mannenlichamen hadden lig-gen zweten, de lekkende douche met het halfgescheurde gordijn en de vuile was die lag opgesta-peld in een teil naast de tubetjes make-up en deopengescheurde tampondoosjes; en ik zei bij me-zelf dat jij echt veel te mooi was voor dit alles, dat ikeen enorme klootzak was om je het levenslicht tehebben geschonken, dat je het me op een dag kwa-lijk zou nemen, later, wanneer het leger van rol-schaatsers de dienst zou uitmaken, met zijn lelijk-heid en zijn kunstmatige eensgezindheid overgeprefabriceerd plezier onder politiebegeleiding,op wekelijkse basis, in een land dat erin geslaagdwas grote groepen mensen te doen geloven dat zevrijer zijn dan wie ook wanneer ze in het donkerdoor de straten van de hoofdstad mogen rollen,terwijl dat eigenlijk de verschrikkelijkste vorm vanslavernij is.

Als een dief sloop ik het appartement binnen. Jesliep als een duimzuigend engeltje dat ’s nachts te-

23


gen teddyberen en papieren draken vecht. Met derest had je niets te maken. Niets was voor jou nogecht, behalve mijn stem en mijn geur. Geluidloosliet ik me tussen de lakens glijden. Ik hervond mijneenzaamheid. Mijn handen tintelden. Het was deeerste keer dat ik een vrouwenlichaam had beroerdsinds je moeder is gestorven. Want ze is dood. Ze isdood en het lijkt alsof ik nauwelijks nog leef. Ikstrompel alleen nog maar door.

De vrouw tegenover ons heeft zojuist een lange,klaaglijke kreet geslaakt. Nu zit ze met haar ge-zicht in haar handen te snikken. Haar ogen zienons niet meer. Ze hebben zich teruggetrokken. Zehebben zich naar binnen gekeerd. Ik stel me voorhoe ze op zoek zijn naar de laatste beelden vanhaar dochter, zoals ze haar voor het laatst heeft ge-zien, vanochtend misschien, ja, vast vanochtendtoen het meisje zich klaarmaakte voor school enzijzelf voor de Galeries Lafayette, waar ze op deparfumerieafdeling werkt. Misschien zijn we welallebei op hetzelfde moment van huis gegaan.Misschien hebben we onze dochters gelijktijdig ge-kust. Misschien was zij het wel die me die keer eenzakdoekje heeft gegeven toen ik verwilderd op hetmetroperron voor dat affiche stond. Ik let al heellang niet meer echt op de ‘cliënten’ die tegenoverons komen zitten. Ik doe mijn best om buiten hun

24


Zonder mij - beeld.boekboek.nl · een uur en vierendertig minuten geleden is gestor-ven in de...

Documents

Transcript of Zonder mij - beeld.boekboek.nl · een uur en vierendertig minuten geleden is gestor-ven in de...