MAGMOW

Nieuws uit het ministerie mow • Verschijnt driemaandelijks • # 21 • 30 april 2012

Project R4 Zuidin de kijker

Groote Oorlogherdacht

Mediacampagneover grote werven

Geotechniek testinnovatieve meetmethoden

MOWmag brengt informatie over actuele thema’s en activiteiten van het Vlaams Ministerie van Mobiliteit en Openbare Werken. Ons adres: MOWmag , Koning Albert II–laan 20 bus 2, 1000 Brussel. Redactiecontacten: Jenny Leemans – Agentschap Wegen en Verkeer – jenny.leemans@mow.vlaanderen.be – 02 553 75 57 ° Laura Vanderwegen - Departement Mobiliteit en Openbare Werken – laura.vanderwegen@mow.vlaanderen.be – 02 553 71 04 ° Tom Moortgat – Agentschap voor Maritieme Dienstverlening en Kust – tom.moortgat@mow.vlaanderen.be – 02 553 77 12. Ideeën en suggesties kunt u ook mailen naar info@mow.vlaanderen.be. Coördinatie: Nancy De Ceuleneer – Departement Mobiliteit en Openbare Werken – nancy.deceuleneer@mow.vlaanderen.be – 02 553 71 53. MOWmag verschijnt driemaandelijks. Redactie en realisatie: Jansen & Janssen, www.jaja.be. Verantwoordelijke uitgever: ir. Fernand Desmyter, secretaris–generaal van het Departement Mobiliteit en Openbare Werken, Koning Albert II–laan 20 bus 2, 1000 Brussel. © 2007 MOWmag

Bestecollega’s

Colofon

MAGMOW2

e missing links in ons wegennet wegwerken: het is een van de be-langrijkste doelstellingen van ons beleidsdomein, en er wordt stevig

aan doorgewerkt. Sinds kort is de R4 rond Gent aan de beurt. Anders dan de naam doet vermoeden is dat in één richting immers geen echte ring, en daar wordt nu wat aan gedaan.

Ook op onze waterwegen ruimen we verschillende obstakels uit de weg. Be-langrijk nieuws is het akkoord met Nederland over de kostenverdeling voor de nieuwe zeesluis in Terneuzen, zodat ook daar weer een flinke stap in de goede richting kan worden gezet. En het project Nieuwpoort Rechteroever verstevigt de status van Nieuwpoort als grootste Europese jachthaven.

Daarnaast zijn er ook minder spectaculaire werken, zoals de vernieuwing van de toeristische borden langs onze snelwegen, of de grondige reiniging van de Vandammesluis in Zeebrugge. Hoewel: ‘minder spectaculair’ is ook hier relatief. Wie beneden aan de sluisdeuren staat, kan niet anders dan onder de indruk komen van die enorme gevaartes.

Ook de voorbije maanden hebben talloze MOW-collega’s dus hun beste been-tje voorgezet om Vlaanderen een mooie toekomst te bezorgen als logistieke draaischijf van Europa. Maar niet alleen de toekomst is belangrijk; af en toe is het goed om ook eens achterom te kijken. Binnen twee jaar gebeurt dat met de herdenking van de Eerste Wereldoorlog. De voorbereidingen daarvoor zijn aan volle gang en MOW stroopt de mouwen op om een en ander in goede banen te leiden.

Tot slot heeft deze editie van MOWmag ook aandacht voor de wereld buiten Vlaanderen. Collega Yaïr Levy heeft mee zijn schouders gezet onder de ngo On-dernemers zonder Grenzen. Die heeft verschillende projecten in Mali en Burkina Faso om de woestijn terug te dringen met herbebossingsprojecten, en tegelijk de lokale gemeenschappen te versterken. Van een mooie uitdaging gesproken!

Veel leesgenot

de redactie

D

08Toeristische borden vernieuwdIedereen kent ze wel: de bruine toeristische borden langs de autosnelwegen die toeristische locaties weergeven. Ze dateren van de jaren 80 en zijn aan vervanging toe.

10De Groote Oorlog herdachtDe Eerste Wereldoorlog (1914-1918) was een ongeziene catastrofe. De Vlaamse Regering wil het grote conflict uitvoerig herdenken in de periode 2014-2018. Ook MOW stroopt de mouwen op.

12Geotechniek test innovatieve meetmethodenBij de bouw van bruggen, kaaimuren, dijken of tunnels is het erg belangrijk om de ondergrond goed te onderzoeken. De afdeling Geotechniek voert een proefproject uit om die metingen een stuk preciezer én continu uit te voeren.

21Akkoord over TerneuzenOp maandag 19 maart hebben Vlaanderen en Nederland een akkoord bereikt over de kostprijsverdeling voor een nieuwe grote zeesluis in Terneuzen. De planuitwerkingsfase kan nu definitief van start gaan.

In dit nummer

Grondenbank voor Gentse kanaalzone 2116

12

06 Project R4 Zuid in de kijker09 Vandammesluis gerenoveerd13 Nieuwpoort nog groter15 Mediacampagne over grote werven17 Grenzeloze logistiek

En verder…

3

Geotechniek test innovatieve meetmethoden10Toeristische borden

worden hernieuwd 08

Akkoord over Terneuzen

De Groote Oorlog herdacht

MAGMOW4

We zijn het al bijna vergeten, maar in februari was het dit jaar bijzonder koud. Vlaanderen ontsnapte niet aan de bibber en werd in een mum van tijd omgetoverd tot één grote diepvries. Met als gevolg dat veel waterwegen dichtgevroren waren en de binnenvaart werd verstoord.

Zoekt u foto’s voor een of andere com-municatieopdracht? Dan kunt u voortaan terecht bij het online fotoarchief van het beleidsdomein Mobiliteit en Open-bare Werken: www.fotoarchiefmow.be. Het archief bevat nu al 12.000 foto’s en er komen er nog elke dag bij.

De foto’s in het archief zijn door-zoekbaar op locatie, via trefwoorden of door te bladeren in een catalogus. Wie een foto aanklikt, opent een pre-view met alle informatie, van came-ra–instellingen tot bestandsgrootte. Wie eenmaal geregistreerd is op de site, kan ook foto’s downloaden in de hoogste resolutie of een fotoafdruk

Dertien januari viel dit jaar op een vrijdag, maar dat heeft de MDK–loodsen niet belet om het grootste containerschip ter wereld foutloos naar Antwerpen te brengen. De Edith Maersk (398 m lang en 56 m breed, capaciteit 15.550 TEU) kwam rechtsreeks van het Suezkanaal.

Onder grote belangstelling en exact vol-gens het vaarplan kwam de Edith Maersk in de vooravond in het Deurganckdok aan. De volgende dag zette het schip koers naar haar volgende haven. De verantwoordelijken voor het toelatingsbeleid op de Westerschelde wa-ren aan boord om de proefvaart van nabij op te volgen. Aan de hele operatie ging ook een grondige voorbereiding met alle betrokken partijen vooraf.

Nog geen drie weken later stuurde de rederij een zusterschip, de Eleonora Maersk, naar de Scheldehaven. Inmiddels hebben al verschil-lende identieke zusterschepen het Deurganck-dok aangelopen.

in AntwerpenEdith

BREEDBEELD

Vlaander en breekt het ijs

MOW in beeld

MAGMOW4

Kathleen Bernaert, hoofd van de afdeling Kust,

ontvangt de Awards.

© Ja

n Sw

inne

n

5

GEFLITST

5

Op het jaarlijkse Kustforum reikt het Coördinatiepunt Duur-zaam Kustbeheer de Awards voor duurzame projecten aan de kust uit. De Awards willen projecten in de kijker zetten die oog hebben voor de toekomst en uitmunten door vindingrijk-heid. De afdeling Kust haalde maar liefst 2 Awards binnen.

De eerste bekroning ging naar de nieuwe havenveren die sinds de zomer van 2011 de oevers in Oostende en Nieuwpoort verbinden. De veerdiensten passen in de kustfietsroute maar sluiten ook aan op diverse wandelcircuits. In Oostende heeft het veer naast een toeristische functie een mobiliteitsfunctie voor woon–, school– en werkverkeer. De drie nieuwe veerbo-ten worden beheerd en bemand door de DAB Vloot. Ze zijn ook toegankelijk voor personen met een beperkte mobiliteit.

De aanmeerinfrastructuren zijn ontwikkeld en gebouwd in opdracht van de afdeling Kust. Ze hebben een beperkte

visuele impact op de ruimtelijke omgeving. Tweede winnaar was De Lichtenlijn in Knokke–Heist. De

ranke brug is gebouwd voor zachte weggebruikers, toeristen en personen met beperkte mobiliteit. Via De Lichtenlijn kun-nen zij veilig en gemakkelijk de drukke ontdubbelde kustweg en de dubbele bedding van de kusttram oversteken. De brug verbindt de natuurgebieden Sashul, Vuurtorenweide en Baai van Heist. Ze maakt de verbinding tussen de Kustfietsroute en het fietsennetwerk Brugge Ommeland en tussen de ge-klasseerde vuurtorens Laag Licht en Hoog Licht.

De fiets– en wandelbrug staat niet alleen voor kwalitatieve architectuur en een verhoging van de landschapsbeleving, maar ook voor een betere mobiliteit en integratie in een na-tuurrecreatieve visie. Daarom kreeg afdeling Kust ook voor deze realisatie een Award.

Vlaander en breekt het ijsOm ervoor te zorgen dat de beroeps-vaart geen hinder ondervond, zetten Waterwegen en Zeekanaal nv en nv De Scheepvaart op verschillende locaties ijsbrekers in. Onder meer de waterwe-gen in Oost–Brabant, Oost–Vlaanderen, West–Vlaanderen en Antwerpen werden zo ijsvrij gemaakt.

Duurzaamheid bekroond

Meer info:E: jan.deseyn@mow.vlaanderen.beT: 02 553 73 83W: www.fotoarchiefmow.be

MOW in beeldop posterformaat bestellen – uiter-aard voor professioneel gebruik.

Het fotoarchief staat open voor alle beelden over het vakgebied mobiliteit en openbare werken. Beschikt u zelf over belangwekkende foto’s? Dan ont-vangen wij die graag, het liefst met een korte beschrijving. Wij voegen ze dan aan het fotoarchief toe. Voor nieuwe foto–opdrachten kunt u bij de teamver-antwoordelijke terecht.

6MAG

MOW

Om al die doelstellingen te realiseren, ko-men er in minder dan 3 jaar tijd maar liefst 15 werfzones. ‘Een project van die omvang vraagt om heel wat creatieve en technisch hoogstaande oplossingen. Om alle hinder-nissen te overbruggen, bouwt het AWV vier auto– en fietsbruggen over waterwegen en een tunnel onder de Hundelgemsesteen-weg. Voor een vlotte en veilige aansluiting op de E17 en de E40 komen er bijkomende en betere op– en afritten. Dat zorgt voor een betere spreiding van het verkeer.’

Mobiliteit en leefbaarheid De aanleg van het ontbrekende stuk weg is het sluitstuk voor een betere mobiliteit in het zuiden van Gent. ‘Niet alleen het doorgaand verkeer zal er de vruchten van plukken’, zegt Bart. ‘Al wie woont of werkt in de regio zal veel makkelijker op zijn bestemming geraken.’

e R4, de grote ring rond Gent, wacht al zo’n 20 jaar op een cruciale ver-

binding. In wijzerzin klopt het plaatje, maar in tegenwijzerzin, aan de buitenring van de R4, ontbreekt nog steeds een deel tussen Gent–Zwijnaarde en Merelbeke. Het door-trekken van het ontbrekende stuk Gentse buitenring is belangrijk voor de verkeers-doorstroming en –veiligheid van bedrijven-terreinen, onderwijsinstellingen, woonwij-ken en ziekenhuizen in de Gentse zuidrand.

Meer dan de R4 ‘Het Project R4 Zuid heeft meer om het lijf dan het doortrekken van de buitenring’, zegt Bart Crombez, projectingenieur van R4 Zuid. ‘AWV zorgt er ook voor dat de R4 beter zal aanslui-ten op de E17 en de E40, en dat de ring een betere verbinding vormt met de lokale wegen en de woon– en werkzones in de buurt.’

Project R4 ZuidAgentschap Wegen en Verkeer vervolledigt Gentse Ring

Op 1 maart gaf Vlaams minister voor Mobiliteit en Openbare Werken Hilde Crevits het startschot voor de aanleg van het laatste nog ontbrekende stuk van de ring rond Gent, de R4 Zuid. Het project R4 Zuid moet een boost geven aan de mobiliteit ten zuiden van Gent. Tegen 2014 zal het project voltooid zijn.

D

7

in de kijkerDaarnaast zal het project ook de econo-mische ontwikkeling stimuleren. Zowel de huidige als de nieuwe bedrijventerreinen in het zuiden van Gent zullen vlotter bereik-baar zijn, net als de universiteits– en hoge-schoolcampussen. Ten slotte verhoogt ook de leefbaarheid voor de bewoners van Gent en Merelbeke. ‘Het economische vrachtver-keer en het personenvervoer worden meer gescheiden. Dat betekent een win–win voor het bedrijfsleven én voor de omwonenden.’

Alternatieve financiering R4 Zuid is de derde van de zes missing links uit het regeerakkoord die nu in uitvoering gaat via alternatieve financiering. Een pri-vépartner ontwerpt, financiert en bouwt het project, en staat dertig jaar in voor het onderhoud. De kostprijs van de investe-ringen wordt op ruim 90 miljoen euro ge-

Bij een grote werf als de R4 zijn bijko-mende communicatie–inspanningen onontbeerlijk, zegt Sylvie Syryn, com-municatieverantwoordelijke Wegen en Verkeer Oost–Vlaanderen. ‘De grootte en complexiteit van de werken zorgen voor vragen bij veel belanghebbenden. We kozen daarom resoluut voor een intensieve doelgroepencommunicatie.’ Zo benaderde AWV de bedrijven rechtstreeks of via lokale bedrijfsver-enigingen. ‘Tijdens werkvergaderin-gen peilden we naar hun specifieke noden. Dankzij die bevraging konden we communicatieproducten op maat maken waarmee bedrijfsleiders hun werknemers, leveranciers en klanten goed kunnen inlichten.’ De bewoners van de omliggende zo-nes werden op een andere manier geïnformeerd. Naast de klassieke be-wonersbrieven zijn er ook wijknieuws-brieven, informatievergaderingen en gemeentelijke informatienetwerken. ‘Een brochure voor de inwoners schetst een goed overzicht van het project, waardoor ze verder kijken dan de werken voor hun deur.’Een radiospot en borden langs de weg moeten de aandacht trekken van automobilisten. Ook voor fietsers, handelaars, hogescholen en andere betrokkenen volgt een gepersonali-seerde benadering die inspeelt op de concrete bekommernissen. Alle doel-groepen kunnen terecht op de website www.R4verbindt.be.

raamd. De werken worden uitgevoerd door het aannemersconsortium THV R4 Gent, dat bestaat uit Antwerpse Bouwwerken, Besix, Heijmans Infra en Stadsbader.

Het wordt een krachttoer om de werken klaar te krijgen tegen 2014. Bart Crombez: ‘We hanteren een strakke planning en hanteren in-tensieve opvolgingsmethoden.’ Om de kans op conflicten met werven van andere openbare of privébouwheren in de buurt van de werf-zones te vermijden, stapte AWV bovendien in het samenwerkingsverband bUZz. Dat is een samenwerkingsverband tussen alle betrokken overheden en privépartners die de komende jaren grote infrastructuurwerken opstarten in de ruime omgeving van het Universitair Zie-kenhuis (UZ) in Gent. ‘Op die manier doen we alles wat mogelijk is om het project tijdig – maar ook op een aanvaardbare manier voor omwonenden en bedrijven – waar te maken.’

Gepersonaliseerd communiceren

Sylvie Syryn, communicatieverant-

woordelijke bij Wegen en Verkeer

Oost-Vlaanderen, en Bart Crombez,

projectingenieur van R4 Zuid.

Bart De Braekeleer,

werfleider bij Wegen en Verkeer

Oost-Vlaanderen (links op de foto)

en Arie den Hollander.

Om de verschillende doelstellingen

te realiseren, komen er in minder dan

3 jaar tijd maar liefst 15 werfzones.

MAGMOW8

p 16 februari werden de definitieve criteria voor het plaatsen van de

nieuwe borden vastgelegd. Steden die van-daag over een bord beschikken, behouden hun bord. Daarnaast krijgen ook vier nieu-we steden een bord. Ten slotte worden 14 toeristische regio’s aangeduid.

CriteriaToerisme Vlaanderen heeft een aantal toe-ristische criteria vooropgesteld. Om in aan-merking te komen voor een bord, moet een regio minimum:• 2 toeristische attracties hebben, • 55.000 overnachtingen realiseren, • 15 beschermde landschappen, archeolo-

gische zones,dorps– en stadsgezichten hebben, • 90 beschermde monumenten hebben, • over 9 verblijfsinstellingen beschikken, • 30 procent buitenlandse overnachtingen

realiseren, • een overnachtingcapaciteit hebben van

400 slaapeenheden,• 155 inwoners per horecazaak of minder

hebben.

O

Een stad moet niet aan alle criteria voldoen, wel aan 5 van de 8. Alle centrumsteden van Vlaanderen beantwoorden daaraan, naast een aantal andere steden.

Het Agentschap Wegen en Verkeer werk-te daarbovenop de 7–kilometerregel uit om de link tussen de locatie op de autosnelweg en de aangeduide toeristische attractie te behouden. Dat afstandcriterium is richting-gevend.

23 steden en 14 toeristische regio’s De 19 steden die momenteel over een toeristisch bord beschikten, krijgen een nieuw bord. Het gaat om Aalst, Antwerpen, Brugge, Diest, Diksmuide, Gent, Hasselt, Herentals, Ieper, Koksijde, Kortrijk, Leuven, Lier, Mechelen, Nieuwpoort en Oostende, Tongeren, Turnhout en Veurne. Volgens de nieuwe criteria krijgen ook Brussel, Genk, Roeselare en Sint–Niklaas nu een bord.

Ook de door Toerisme Vlaanderen aange-duide toeristische regio’s krijgen alle 14 een nieuw bord. Het gaat om de regio’s Brugse Ommeland, Groene Gordel, Hageland, Has-pengouw, Kempen, Kust, Leiestreek, Maas-land, Meetjesland, Scheldeland, Vlaamse Ardennen, Voerstreek, Waasland en West-hoek. Daarnaast worden enkele subregio’s aangeduid, zoals Pajottenland en Druiven-streek in de regio Groene Gordel. De twee monumenten Alden Biesen en Breendonk behouden hun bord.

PlaatsingNu er een akkoord is over de criteria, wordt werk gemaakt van het ontwerp, de productie en de plaatsing van de nieuwe toeristische borden langs de autosnelwegen. De opdracht moet nog worden toegewezen. De geraamde kostprijs voor het project ligt op ruim 566.000 euro. Toerisme Vlaanderen en het Agenschap Wegen en Verkeer delen de kosten.

Iedereen kent ze wel: de achthoekige bruine toeristische borden langs de autosnelwegen die toeristische locaties weergeven. Ze dateren van de jaren 80 en zijn aan vervanging toe. Het Agentschap Wegen en Verkeer staat in voor het bestek, de plaatsing en de technische omschrijving van de borden. Toerisme Vlaanderen zorgt mee voor de inhoudelijke invulling.

vernieuwdToeristische borden

9

e Vandammesluis verbindt de tijge-bonden voorhaven van Zeebrugge met

de tijloze achterhaven. Ze is 500 m lang en 57 m breed, en heeft een diepte tot 18,5 m en een watervolume van maximaal 527.000 m³. Daarmee kan de sluis de grootste auto-carriers versassen, of verschillende andere schepen tegelijk.

MonitoringsysteemHet grote onderhoud van de sluis is niet eenvoudig, zegt ir. Lies Missinne, project-ingenieur Maritieme Toegang. ‘Toen de sluis indertijd werd gebouwd, waren er technische problemen bij de bemaling van de bouwput. Sommige huizen uit de omge-ving hebben daar schade van ondervonden. Dat willen we niet opnieuw meemaken, en daarom kiezen we voor een uitvoerings-methode waarbij we de grondwaterspiegel heel strikt opvolgen met een monitoring-systeem dat alle bewegingen en waterpei-len in de deurkamer en de onmiddellijke omgeving opmeet.’

Bovendien mag ook de scheepvaart niet al te veel hinder ondervinden van de werken. ‘Daarom zetten we de deurkamers beurte-lings na elkaar droog, om zo uiteindelijk een

De Pierre Vandammesluis is de grootste sluis in het Zeebrugse havengebied. Ze werd gebouwd tussen 1978 en 1983 en werd in 1984 officieel in bedrijf genomen. Na bijna 30 jaar intens gebruik is de sluis toe aan een groot structureel onderhoud.

Vandammesluisgerenoveerd

volledige renovatie te kunnen uitvoeren. Eind 2010 zijn we gestart met de droogzetting en renovatie van deurkamer en deur nummer 3 aan het benedenhoofd (zeezijde). Die om-vangrijke werken hebben september 2012 als voorlopige einddatum. Daarna wordt deur 2 aanbesteed. Ook de elektromecha-nische uitrusting van de sluisbediening, de deuren en de bruggen worden volledig vernieuwd. Die werken zijn gestart op 6 juni 2011 en zullen 2 jaar in beslag nemen.’

Geleidings-systeemDe onderhoudswerken gebeuren bijzonder grondig. ‘Het slib wordt uit de deur en de deurkamer verwijderd. Alle afzettingen van zeepokken, oesters en mosselen wor-den verwijderd, en dan wordt het gevaarte – bijna 59 meter lang, 25 meter hoog en 11 meter breed – geschilderd, ook binnenin. Die schilderwerken geven een perfecte be-scherming voor minimum 25 jaar.’

Voorts worden alle looprails en geleiding-rails van de deur vernieuwd. Alle mechani-sche onderdelen van deur, onderrolwagen en bovenrolwagen worden gedemonteerd en schoongemaakt, hersteld of vervangen. ‘Omdat de sluis aan de zee grenst, hebben

D

de benedenhoofdse deuren onderaan een uniek geleidingssysteem om ze te bescher-men tegen de sterke golfwerking. Ook dat complexe systeem wordt volledig gede-monteerd en deels vernieuwd.’

SlibTot slot wordt ook de slibvorming aan de deur aangepakt. ‘Er komen woelmixers en een airliftsysteem in de deur. Die woelen het slibhoudende water geregeld om, zodat aanslibbing van deur en de kamer zoveel mogelijk worden vermeden. En dan is de sluisdeur weer in topconditie voor de vol-gende 25 jaar!’

e Eerste Wereldoorlog was een echte ‘wereld’–oorlog die van Vlaanderen tot

diep in Rusland werd uitgevochten – zelfs de toenmalige Belgische kolonie Congo nam deel. Alleen al op het grondgebied van het huidige Vlaamse Gewest vochten en sneuvel­den soldaten uit tientallen landen.

Korte historiekToen de Duitse keizer Wilhelm II op 2 augus­tus 1914 vrije doorgang voor zijn legers eiste, had hij niet verwacht dat België zich zou ver­zetten. Ons kleine landje slaagde er echter in de Duitsers voldoende lang op te houden, zodat de geallieerden zich min of meer kon­den organiseren. De Duitse woede richtte zich dan maar op onschuldige burgers, met slachtpartijen in onder meer Aarschot, Andenne en Dinant. De onbetaalbare schat­ten van de Leuvense universiteitsbibliotheek werden moedwillig in brand gestoken.

In oktober 1914 werd in de Westhoek de IJzervlakte onder water gezet en de Duitse tocht door België kwam ten einde. Een be­wegingsoorlog kwam tot stilstand en beide zijden groeven zich in. Ze verscholen zich in

kilometerlange loopgraven van waaruit ze el­kaar met steeds zwaarder geschut bestook­ten. In ons land lag het front langsheen de loop van de IJzer, in een brede boog om het totaal verwoeste Ieper om vervolgens naar het zuiden af te buigen richting Frankrijk. Al­leen dit kleine stukje Westhoek tot net in de provincie Henegouwen zou gedurende vier jaar ontsnappen aan de Duitse bezetting die de rest van België in een ijzeren greep hield.

Grote veldslagenBij de Eerste Wereldoorlog spreken vooral enkele grote veldslagen met honderdduizen­den slachtoffers tot de verbeelding: onder meer Verdun, de Somme en Ieper. In en om Ieper stonden voornamelijk Britten en Duit­sers tegenover elkaar. Men spreekt ook wel van First (1914), Second (1915) en Third Ypres (1917). Bij de tweede Ieperslag gebruikten de Duitsers voor het eerst gifgas op grote schaal aan het westelijk front. De derde Ie­perslag leeft voort in de Britse wereld als ‘The Battle of Passchendaele’.

De Canadese arts en officier John McRae wijdde zijn gedicht ‘In Flanders’ Fields’ aan

het Vlaamse landschap waar klaprozen bloeien tussen de oorlogsgraven en de leeu­werik zingt boven het gebulder van de kanon­nen. Het is wellicht het bekendste gedicht van de hele oorlog.

Ook nu nog is de Westhoek bezaaid met tientallen militaire begraafplaatsen, van heel kleine tot reuzen zoals Tyne Cot. Enkele mooie Belgische, een handvol Duitse en zeer veel Britse, die een bezoek meer dan waard zijn. (De Franse gesneuvelden zijn doorgaans in eigen streek begraven.)

Herdenkingsproject 2014–2018De Vlaamse Regering wil het grote conflict uitvoerig gaan herdenken in de periode 2014–2018. De werkzaamheden zijn in volle gang. Een centraal projectkantoor leidt de voorbereidende activiteiten in goede banen.

Op donderdag 10 november 2011 (aan de vooravond van Wapenstilstand) is dit herden­kingsproject ‘100 jaar Groote Oorlog 2014–18’ voorgesteld aan de diplomatieke vertegen­woordigers van de vijftig landen en naties die soldaten en burgers hebben verloren in Wereldoorlog I.

De Eerste Wereldoorlog (1914–1918) was een ongeziene catastrofe, een wereldbrand die miljoenen slachtoffers eiste onder soldaten en burgers. De oorlog richtte hele rijken te gronde, bracht Europa aan de bedelstaf en legde de grondvesten van de zo mogelijk nog gruwelijkere Tweede Wereldoorlog.

D

De Groote Oorlog

MAGMOW10

herdacht

De Vlaamse Regering wil een humanitair project opzetten en verbinden met het vre­desthema ‘Nooit meer oorlog’. De huidige en toekomstige generaties moeten bewustge­maakt worden van internationale verstand­houding als essentiële bouwsteen voor een open samenleving. De Vlaamse Regering in­vesteert ook in het behoud en de opwaarde­ring van het oorlogserfgoed. Dat kan immers een natuurlijke aantrekkingspool vormen voor het vredestoerisme.

Daarnaast heeft de Vlaamse Regering 15 miljoen euro uitgetrokken voor de subsidiëring van 44 projecten die belangrijke oorlogsresten opwaarderen. Vijf van die projecten zijn stra­tegische projecten die de herdenking van ‘100 jaar Groote Oorlog’ in de verf moeten zetten: de vernieuwing van het In Flanders Fields–mu­seum in Ieper; 100 jaar Poperinge achter het front; het museum van Zonnebeke (‘Passchen­daele’); het bezoekerscentrum De Ganzepoot in Nieuwpoort; de opfrissing van de IJzertoren­site en het IJzertorenmuseum in Diksmuide.

Ook wil de Vlaamse Regering de meest interessante delen van de frontzone laten erkennen als Unesco–werelderfgoed!

MOW stroopt de mouwen opDe afdeling Algemene Technische Onder­steuning maakt orthofoto’s van bouwkundige relicten uit de Eerste Wereldoorlog voor het agentschap Onroerend Erfgoed, ter onder­steuning van renovatiedossiers. De lijst van relicten is zeer divers, gaande van een uit­kijktoren (Diksmuide) tot een elektriciteits­cabine (Wervik), over een kapel (Diksmuide), een militaire keuken (Lo–Reninge) en een fabrieksschoorsteen (Nieuwpoort) om te eindigen bij een ‘Chinese poort’ (Poperinge) en een oorlogsbarak (Poperinge).

Waar mogelijk wordt het openbaar vervoer naar de Westhoek versterkt. Straks verwach­ten we immers een stroom aan bezoekers, zowel Belgen als buitenlanders. En die wil­len natuurlijk de historische plekken en het landschap van de wereldoorlog ontdekken.

Waterwegen en Zeekanaal en het Agent­schap Wegen en Verkeer staan in voor de her­aanleg van de omgeving van de Dodengang, de IJzertoren en de IJzerdijk in Diksmuide, en van de omgeving van het nieuwe bezoe­kerscentrum Ganzepoot in Nieuwpoort.

Fietspaden in onder meer De Panne,

Koksijde, Lo–Reninge, Diksmuide, Alverin­gem en Vleteren ontsluiten de Westhoek voor fietsers. Met het oog op de verwachte toe­ristenstroom worden wegen en doortochten in onder meer Diksmuide, Heuvelland (Wijt­schate), Poperinge, Mesen, Ieper en Zonne­beke (Geluveld) splinternieuw aangelegd of grondig onder handen genomen. En als de buitenlandse toeristen straks toestromen in het station van Ieper, belanden ze meteen in een nieuw ingerichte stationsomgeving.

Het Agentschap voor Maritieme Dienstver­lening en Kust richt de Sint–Laureinsduinen in Westende opnieuw in. Daarbij gaat de bij­zondere aandacht naar het militair erfgoed.

Langsheen de waterlopen die Waterwe­gen en Zeekanaal beheert, getuigen tal van historische monumenten van de we­reldbrand. WenZ restaureert gedenktekens en monumenten in de loop van dit en het volgend jaar.

Mobiliteit en Openbare Werken bereidt 2014­2018 voor in overleg met het centrale projectsecretariaat van het herdenkingspro­ject, dat onder dak is bij het Departement internationaal Vlaanderen. (KL)

De Groote Oorlog

Foto: Onroerend Erfgoed, Kris Vandevorst

11

MAGMOW12

XXX

een De Vos, studie-ingenieur Geotech-niek: ‘De ondergrond is niet altijd een

even betrouwbaar medium. Door het wer-kelijke gedrag ervan tijdens de werken op te volgen, kunnen we tijdig onverwachte effecten vaststellen en zo schadegevallen vermijden. Daarvoor gebruiken we vandaag de dag standaard meettechnieken, zoals inclinometermetingen. Daarbij wordt de staat van de ondergrond, naargelang van het geval, elke dag opgemeten of één keer per week of maand. ’

OnlineDe afdeling Geotechniek wil dat standaard-pakket aanvullen met nieuwe meettech-nieken. ‘De standaard meettechnieken zijn robuust en betrouwbaar, maar ze zijn wel erg arbeidsintensief. Dankzij recente tech-nologische ontwikkelingen kunnen we nu een stap verder zetten.’

‘We hebben een proefproject opgestart om de ondergrond via sensoren online op te volgen. ‘Als monitoringsite is een werf van TUC Rail gekozen, waar op de spoor-lijn een brug moet worden aangepast voor de aanleg van een extra spoor. We meten onder meer de verticale en horizontale ver-vormingen van de wand, zakkingen achter de wand en krachten in de verankering van de wand. Dat geeft ons veel meer en precie-zere gegevens, waardoor het ontwerp van de bouwput lokaal kan worden bijgestuurd, bijvoorbeeld door extra ankers te voorzien. Dat bespaart kosten zonder op veiligheid in te boeten.’

IWTHet proefproject wordt gesteund door het Agentschap voor Innovatie door Weten-schap en Technologie (IWT). ‘Via een project Innovatief Aanbesteden, gesponsord door het IWT, hebben we drie gespecialiseerde firma’s uitgenodigd een monitoringconcept uit te werken en toe te passen op een door de afdeling Geotechniek gekozen monito-ringsite. De meetresultaten moeten worden doorgestuurd naar een externe server zo-dat we ze online kunnen consulteren. De toegepaste meettechnieken steunen op op-tische vezeltechnologie en micro–elektro-mechanische systemen (MEMS), aangevuld met meer traditionele meettechnieken.’

‘Daarnaast worden ook referentiemetin-gen uitgevoerd. Wijzelf nemen de horizon-tale en verticale inclinometermetingen en ankerkrachtmetingen voor onze rekening en de afdeling Topografie (ATO) doet de to-pografische metingen. De universiteit van Cambridge en het Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf (WTCB) staan in voor de optische vezel-technieken. CambridgeDe universiteit van Cambridge doet ook onderzoeksmetingen met PIV–technologie (Particle Image Velocimetry). Daarbij wor-den markeringen aangebracht die om het uur worden gefotografeerd en via complexe software tot op pixelniveau worden geana-lyseerd. ‘Ook die technologie volgen we na-tuurlijk met veel belangstelling op.’

Bij de bouw van bruggen, kaaimuren, dijken of tunnels is het erg belangrijk om de ondergrond goed te onderzoeken. De afdeling Geotechniek voert momenteel een proefproject uit om die metingen een stuk preciezer én continu uit te voeren.

test innovatieve meetmethodenGeotechniek

MAGMOW12

L

ij de ontwikkeling van het project zal aandacht gaan naar de beleving van

de jachthaven binnen het toeristisch net-werk van de kust. Er wordt ook werk ge-maakt van een directe en visuele relatie tussen de jachthaven en Nieuwpoort–Stad. Voorts is er een verbinding voorzien tussen het schiereiland en de stad door middel van een brug voor voetgangers en fietsers.

600 ligplaatsen meerIn het verleden zijn voor het project een aan-tal ontwerpoefeningen gemaakt die werden voorgelegd aan de diverse partners en de

nog groter Uitbreidingsproject consolideert grootste jachthaven van Noord–Europa

B

Meer info:Wie belangstelling heeft voor dit project kan alvast de vooruitgang van de voorstudies door de drie samenwerkende overheden volgen op de website www.nieuwpoortrechteroever.be.

Nieuwpoort is de grootste jachthaven van Noord–Europa, en de Vlaamse overheid wil die positie nog fors versterken. Op 17 oktober 2011 tekenden de stad Nieuwpoort, de provincie West–Vlaanderen en het Agentschap voor Maritieme Dienstverlening en Kust een samenwerkingsovereenkomst voor de gezamenlijke realisatie van het project Nieuwpoort Rechteroever.

actoren op het terrein. Op basis van finan-ciële en technische haalbaarheidsstudies werd een masterplan opgesteld dat verder wordt uitgewerkt door de drie partners.

Het plan voorziet in de realisatie van een nieuw insteekdok voor actieve en re-creatieve zeilsport met 600 bijkomende ligplaatsen, een woonproject met perma-nente woningen, ondersteunende toeristi-sche verblijfaccommodaties, jachthaven-ondersteunende handel en bedrijvigheid, toeristische voorzieningen, kantoren en ruime parkeermogelijkheden. Ook aan een hoogwaardige publieke infrastructuur,

waaronder een brugverbinding voor voet-gangers en fietsers tussen het projectge-bied en de stad Nieuwpoort, werd ruime aandacht besteed.

CoördinatieHet agentschap voor Maritieme Dienstver-lening en Kust staat in voor de coördinatie en is trekker van het project. De provincie West–Vlaanderen zal het initiatief nemen in het aansturen van de voorstudies en het planningsproces. De Stad Nieuwpoort bewaakt in het project de realisatie van de ontwikkelde gebiedsvisie.

Nieuwpoort

13

et eDelta–platform kan sinds vorig jaar worden gebruikt om nieuwe

bestekken te ontwerpen en opdrachten te plaatsen. Het online platform biedt de mogelijkheid om een meetstaat op te ma-ken en de bestekbepalingen op te stellen op basis van het standaardbestek. Op het MOW e–procurement extranet staat ver-meld welke versies van standaardbestek en catalogus beschikbaar zijn.

KwaliteitIn de eerste helft van 2012 wordt eDelta (intussen versie 3.1) nu uitgerold naar alle aanbestedende afdelingen. Daarmee zet MOW een belangrijke stap in de digitalise-ring van het beheer van haar overheidsop-drachten. Met eDelta wil MOW het beheer en de opvolging van haar overheidsop-drachten beter ondersteunen en digitalise-ren. Daarbij nemen alle betrokken actoren

eDeltakomt eraan

MAGMOW14

HHet beleidsdomein MOW bereidt zich volop voor op de algemene uitrol van eDelta in de eerste helft van 2012. Vanaf eind april 2012 kan de module Contractuitvoering gebruikt worden en organiseert de afdeling ATO train the trainer-sessies.

– dossierbeheerder, projectingenieur, lei-dend ambtenaar, werftoezichter, delegatie-houder – hun rol in de applicatie actief op.

‘Op termijn zal dat een hogere kwaliteit, meer transparantie en efficiëntiewinst op-leveren’, zegt eDelta applicatiebeheerder Veerle Verhulst. ‘Maar op korte termijn wordt van veel mensen een significante inspanning gevraagd. Procedures moeten worden bijge-steld en Delta–dossiers moeten worden na-gezien en gecorrigeerd voor migratie.

Ook de procedures voor factuurbehande-ling worden gewijzigd. Zo moet er nu ook voor Leveringen en Diensten een vooraf-gaande schuldvordering worden gevraagd en moet de opdrachtnemer in de toekomst de factuur aan de centrale boekhoudafde-ling versturen.’

OpleidingUiteraard worden alle betrokkenen opgeleid om de nieuwe webapplicatie goed te kunnen gebruiken. ‘De productieversie van eDelta is in de opleidingsomgeving beschikbaar. Daarmee kunnen de trainers van de afde-lingen hun collega’s opleiden en begeleiden in het gebruik van eDelta. Een uitgebreide handleiding van de modules is beschikbaar op het MOW e–procurement extranet.’

Daarnaast zullen eLearning–modules worden aangeboden waarbij de gebruikers in korte filmpjes stap voor stap het volledige beheer van een overheidsopdracht in eDelta kunnen volgen. ‘Zo kunnen ze zich op eigen tempo in eDelta inwerken. En de trainer kan van de eLearning–modules gebruikmaken voor de opleiding van de collega’s.’

HelpdeskRecent heeft de afdeling ATO de eDelta–helpdesk ingericht naar analogie van de Delta–helpdesk. Gebruikers moeten zich met vragen en problemen eerst richten tot hun Delta–coach of hun trainer. Die kan vervolgens de eDelta–helpdesk contacte-ren voor ondersteuning via mail: edelta.helpdesk@mow.vlaanderen.be.

Naast de functionele ondersteuning zal de eDelta helpdesk zorgen voor een regel-matige eDelta Nieuwsbrief en de publicatie van handleidingen. Het MOW e–procure-ment extranet blijft daarbij het centrale in-formatiepunt. De eDelta–helpdesk zal ook het beheer van de standaardbestekken en catalogus in eDelta verzorgen.

Veerle Verhulst , eDelta

applicatiebeheerder

15

p maandag 5 maart 2012 startte het Agentschap Wegen en Verkeer

met een informatiecampagne om wegge-bruikers op de hoogte te brengen van de grote wegenwerken. Tijdens de komende maanden wordt minstens 140 km snelweg, verspreid over 14 werven, grondig onder handen genomen.

Tegen 2015 wil minister van Mobiliteit en Openbare Werken Hilde Crevits de onder-houdsachterstand op de autosnelwegen wegwerken. De afgelopen 2 jaar zijn al veel inspanningen geleverd om de snelwegen in Vlaanderen grondig te renoveren. 14 werkenVoor 2012 staan er momenteel 14 grote werken gepland, die voor bijkomende hinder voor de weggebruiker kunnen zor-gen. Naast die 14 grote werken zijn er nog andere werken gepland die minder impact zullen hebben op de weggebruiker maar die ook bijdragen aan het wegwerken van de onderhoudsachterstand op onze wegen.

Het Agentschap Wegen en Verkeer zet verschillende kanalen in om weggebrui-kers te informeren. Langs alle snelwe-gen in Vlaanderen zullen affiches de weg-

gebruiker oproepen om zich niet te laten verrassen door de wegenwerken. Ook op www.wegenenverkeer.be staat informatie over de 14 grote werven. Een dynamische rou-teplanner geeft bezoekers van de website de mogelijkheid om een alternatieve route met het openbaar vervoer uit te stippelen. Er ko-men ook krantenadvertenties en radiospots.

Laat u niet verrassen…Met de campagneboodschap Laat u niet verrassen… roept het Agentschap Wegen en Verkeer weggebruikers op om zich tijdig te informeren, maar de boodschap verwijst ook naar verrassingen in de werfzone. Zo-wel voor de veiligheid van de arbeiders op de werf als van de weggebruikers zelf wordt er bij wegenwerken een snelheidsbeper-king opgelegd.

Nog te veel automobilisten houden zich niet aan de verlaagde snelheid en brengen daarmee zichzelf, de andere weggebrui-kers en de arbeiders op de werf in gevaar. Daarom voorziet het Agentschap Wegen en Verkeer een aantal verplaatsbare flitspalen, die flexibel kunnen worden ingezet om de snelheidsbeperkingen in de verschillende werfzones te handhaven.

50 % bereik!Het Agentschap Wegen en Ver-keer voerde een uitgebreid online onderzoek naar de impact van de mediacampagne over de zomer-werven van 2011. De resultaten waren zeer positief. De campag-ne slaagde erin om 60 % van de weggebruikers te informeren over de komende werken. Na de cam-pagne gezien te hebben, pasten 4 van de 10 weggebruikers hun verplaatsingsgedrag aan om de hinder van de werken voor zichzelf te beperken.

Uit de evaluatie bleek dat radio-spots en krantenadvertenties een goed cumulatief bereik hebben en dat radiospots het meest doeltref-fende medium zijn om weggebrui-kers te informeren over wegenwer-ken. De resultaten van de evaluatie dienden als basis voor de media-campagne van 2012.

www.WEGENenVERKEER.bei

V.U. ir. Tom Roelants, Koning Albert II-laan 20 bus 4, 1000 Brussel

Laat u niet verrassen...

over grote wervenMediacampagne

O

MAGMOW16

n 2010 was de Gentse haven de snelst groeiende haven van Europa. De haven zorgt voor veel tewerkstelling en

welvaart in de regio. Om ervoor te zorgen dat de haven ook in de toekomst die rol kan spelen, werd het strategisch plan Welvarende Kanaalzone ontwikkeld.

Met als tijdshorizon 2030 kiest de haven voor de verdere ontwikkeling van haar activiteiten, met respect voor leef-bare woonkernen, landbouw en natuur. De havenuitbrei-ding die het plan Welvarende Kanaalzone wil realiseren, heeft onvermijdelijk een impact op de natuur– en land-bouwgebieden.

NatuurTer compensatie van de natuurgebieden die verdwenen zijn of dreigen te verdwijnen door de havenontwikke-ling, moeten natuurkerngebieden worden ingericht. Het Vlaamse Gewest en het Havenbedrijf Gent hebben een akkoord gesloten over de realisatie en het beheer van de nieuwe natuurgebieden. De filosofie bij de realisatie van nieuwe natuur is versnippering tegen te gaan en de natuurgebieden zoveel mogelijk bij elkaar te doen aanslui-ten tot zogenaamde ‘robuuste natuurkerngebieden’. Op die manier krijgen fauna en flora er alle kansen.

Om aan de natuurdoelstellingen tegemoet te komen, is er nood aan 205 hectare extra natuur. Daarvan wordt 16 hectare voorzien binnen de koppelingsgebieden in het havengebied. 189 hectare wordt voorzien in natuurkerngebieden buiten het havengebied. Waar die natuurkerngebieden precies zullen komen, moet nog worden uitgemaakt.

‘De noodzakelijke grondverwerving heeft een ern-stige impact op de landbouw’, zeg Astrid Van Vosselen, dr. ir. bij de afdeling Algemeen Beleid van het departement MOW. ‘Daarom komt er een flankerend landbouwbeleid met passende stimuli en financiële toeslagen. De getroffen

landbouwers worden ook persoonlijk begeleid door een be-middelaar van de Vlaamse overheid.’

GrondenbankEen van de flankerende maatregelen is de oprichting van een grondenbank voor de Gentse Kanaalzone. De grondenbank koopt gronden op minnelijke basis aan, zowel binnen het pro-jectgebied waarin natuurdoelstellingen zullen worden gereali-seerd als erbuiten.

De grondenbank biedt ruilgronden aan aan de landbou-wers die in een projectgebied komen te liggen maar die hun activiteiten willen verderzetten. Eigenaars van landbouw-gronden en landbouwers die hun activiteiten willen stopzet-ten, kunnen tegen interessante voorwaarden hun grond aan de grondenbank kwijt. Op die manier kan een grondenbank op minnelijke basis gronden verwerven, zodat het voor die gronden niet tot een onteigening hoeft te komen.

LandbouweffectenrapportOm bij de keuze van de natuurgebieden maximaal rekening te kunnen houden met de landbouwactiviteiten wordt een land-bouweffectenrapport (LER) opgemaakt via een gedetailleerde enquête bij alle landbouwers die grond in de ‘zoekzones’ gebruiken. Astrid Van Vosselen: ‘Het onderzoek polst onder meer naar de milderende maatregelen die de landbouwer het meest geschikt vindt: grondruil, vergoedingen, uitstel van betaling, bedrijfsverplaatsing, enzovoort.’

‘Op die manier wordt een gedetailleerd overzicht opge-bouwd van de gevolgen voor de landbouwers in het gebied, en van de maatregelen die de landbouwers zelf voorstellen om de hinder te verkleinen. De resultaten van de enquête worden daarna in een algemeen rapport gegoten dat samen met andere studies als basis zal dienen om de natuurkern-gebieden definitief af te bakenen.’

Grondenbank voor

Op 23 december 2012 keurde de Vlaamse Regering de oprichting van een Grondenbank Gentse Kanaalzone goed.

Gentse kanaalzoneI

17

l sinds het begin van de jaren 90 zijn Vlaanderen en Nederland geza-

menlijk actief op het vlak van de Europese structuurfondsen en grensoverschrijden-de samenwerking. Binnen het Europees samenwerkingsprogramma Interreg IV Vlaanderen – Nederland werd nu het pro-ject Grenzeloze logistiek goedgekeurd.

De regio Vlaanderen–Nederland heeft het potentieel en de ambitie om uit te groeien tot de logistieke topregio van Europa. Daar wil het project bij helpen door activiteiten te ondersteunen die een grensoverschrijdende samenwerking nastreven of een grensover-schrijdende meerwaarde aantonen.

InnovatiepotentieelHet project brengt het innovatiepotentieel van de logistieke sector in kaart en koppelt daar toepassingsgericht onderzoek aan vast binnen kennisinstellingen in Vlaande-ren en Nederland. Het is immers van cru-ciaal belang om technologische, duurzame vooruitgang te stimuleren via gerichte ken-nisvergaring en kennisuitwisseling tussen Vlaanderen en Nederland.

Voorts wordt werk gemaakt van efficiënt ruimtegebruik. Logistieke dienstverleners en verladers hebben vaak veel ruimte nodig voor hun activiteiten. Geschikte, optimaal ontsloten terreinen die voldoende ruimte bieden en kunnen worden uitgebouwd zonder de omgeving te belasten, worden schaars. Het project wil een nieuwe aanpak uitwerken die inzet op de meest geschikte locatie én op de meest optimale ontwikke-

De Vlaamse Overheid wil de grensoverschrijdende samenwerking met Nederland nog beter vorm geven. Dat gebeurt onder meer met het project Grenzeloze logistiek.

logistiekGrenzeloze

ling (via buffering, bouwtechnieken, inno-vatief transportgebruik). Het uiteindelijke doel is om zowel maatschappelijke als bedrijfseconomische winsten te realiseren.

SkyCatDaarnaast voorziet het project Grenzeloze Logistiek ook in diverse impactprojecten die inspirerend moeten werken voor een grens-regiogerichte aanpak. Er komt een business case om goederenstromen naar Zaventem te bundelen, en in de grensregio komen er voorbeeldcases van naar duurzaamheid geoptimaliseerde binnenvaartterminals.Een ander impactproject draait rond de exploitatie van bestaande of nog niet be-nutte stromen biomassa, onder meer door de markten aan beide kanten van de grens beter op elkaar af te stemmen.

Er wordt ook gezocht naar totaal nieuwe, innovatieve vervoersmodi, onder andere om het brandstofgebruik in de sector te ver-minderen. Het hybride luchtschip SkyCat is een voorbeeldproject rond het succesvol aanwenden van nieuwe technologie. Het is een soort zeppelin die ook op water kan landen en gebruikmaakt van gelijkaardige technologie als de hovercraft. Een bijzon-der innovatief project dat tot de verbeelding spreekt!

Vlaanderen en Neder-

land slaan de handen

in elkaar om de

logistieke topregio van

Europa te worden.

A

MAGMOW18

KORT

De afdelingen van de Technisch Ondersteu-nende Diensten (TOD) die een ISO 9001–cer-tificaat hebben, kregen in oktober 2011 hun jaarlijkse externe audit. Daarbij was ook een uitbreiding van het certificaat gepland naar de processen van de cel IT–ondersteuning van de afdeling ATO.

De ICT–werkaanvraagprocessen werden door de externe auditoren van dichtbij beke-ken, geanalyseerd en kwaliteitsvol bevonden. Het gaat om de processen die de noden van de IT–vraagzijde, zowel infrastructuur als toepas-singen, via werkaanvragen vertalen in offer-tes van de ICT–dienstverlener, en uiteindelijk leiden tot bestellingen en uitvoering. Ook het financiële luik was voorwerp van de audit.

Houders van het certificaat zijn verplicht om continu te verbeteren. Voor de IT–processen is er nog een weg te gaan maar het certificaat toont toch aan dat de afdeling op de goede weg is. Bo-vendien werd de certificering van de andere pro-cessen van de afdelingen van TOD herbevestigd.

ISO–certificaat

TODuitgebreid

Van links naar rechts: Kapt. Yves Goossens, algemeen directeur Vloot – dhr. Frans Van Rompuy, directeur-

generaal van de FOD Mobiliteit (maritieme zaken) en voorzitter het European Maritime Safety Agency

– mevr. Ilse Bailleul, HSEQ-manager Vloot – dhr. Marc Van Peel, havenschepen Antwerpen – mevr. Julie

De Zutter, Bureau Veritas – dhr. Noël Colpin, administrateur-generaal van de Algemene Administratie

van de Douane en Accijnzen – dhr. Stefan Gurdebeke, hoofdcommissaris, hoofd van de dienst SPN

(scheepvaartpolitie) van de Federale Politie

Crash!

Op maandag 20 februari ontving de DAB Vloot een ISO 14001–certifi-caat uit handen van Bureau Veritas. De uitreiking vond plaats in het indrukwekkende MAS–havenpaviljoen van de haven van Antwerpen.

Het ISO 14001–certificaat is het bewijs dat de DAB Vloot een ef-ficiënt milieuzorgsysteem heeft uitgebouwd om zijn milieurisico’s te beheersen en te verminderen. De auditoren beklemtoonden dat veel Vloot–collega’s zich erg betrokken voelen bij de milieuprojecten. Enkele Vloot–ecopioniers kregen een bijzondere vermelding, maar ook alle andere personeelsleden én klanten werden bedankt voor hun medewerking aan de milieuprojecten.

Meer info:www.welkombijvloot.be

Op 5 maart hield de Luchthaven Antwerpen een grootschalige rampoefening. Het scenario: een noodlanding van een lijnvliegtuig waarbij een helikopter geraakt werd. In totaal namen zowat 220 mensen en 60 voertuigen deel aan de oefening, voornamelijk leden van brandweerkorpsen en de Civiele Bescherming.

DAB Vloot behaalt ISO 14001

Van links naar rechts: mevr. Ilse Bailleul, HSEQ-manager Vloot – Kapt. Yves

Goossens, algemeen directeur Vloot – mevr. Julie De Zutter, Bureau Veritas

19

Voor publieke activiteiten binnen het beleidsdomein

MOW worden voortaan telkens de leden van de Com-

missie Openbare Werken uitgenodigd. Dat is zo afge-

sproken in de beleidsraad. De contactgegevens van

de commissieleden en hun plaatsvervangers zijn te

vinden in de e–room https://eroom-mow.vlaanderen.

be/eRoom/DEP MOW COM/CommunicatiecelDepar-

tementMOW/0 1a61 van MOW.

standaarduitgenodigd

Commissieleden

MAGMOW20

MAGMOW20

e A12: een autosnelweg? Jelle Vercauteren, dienstkringingeni-

eur Autosnelwegen bij Wegen en Verkeer Vlaams–Brabant: ‘De A12 is een primaire weg type I over het hele tracé tussen Brussel en Antwerpen, maar het is alleen officieel een autosnelweg op bepaalde stuk-ken. In Brussel en Grimbergen rijd je nog op een autosnelweg, maar dan duidt een bord ‘F7’ het einde van de autosnelweg aan en beginnen de gelijkgrondse kruispunten met lokale wegen.’

Kruispunt heringericht Die kruispunten leveren gevaarlijke ver-keerssituaties op. Het lokale verkeer moet er van op – soms heel smalle – lokale we-gen de drukke autoweg oprijden. ‘In 2010 richtten we al het kruispunt met de Kerk-hofstraat en de Londerzeelsesteenweg op-nieuw in. In de nieuwe toestand takken de Kerkhofstraat en Londerzeelsesteenweg loodrecht aan op de A12, wat de zichtbaar-heid aanzienlijk verbeterd heeft. Voorts werden ook de verkeerslichten conflictvrij gemaakt, werd de linksafslagstrook ver-lengd en kwam er een ventweg bij zodat de

Boomsesteenweg krijgt geluidsschermen

De A12, of de Boomsesteenweg zoals hij bij veel weg-gebruikers bekend staat, snijdt de gemeente Meise door-midden. Dat geeft niet alleen problemen voor de verkeers-veiligheid, maar er is ook geluidsoverlast. AWV pakt de problemen aan met maatregelen op korte en lange termijn.

D omwonenden ten noorden van het kruis-punt veiliger de A12 kunnen bereiken.’

Missing Link Cédric Vaast is als dienstkringingenieur verantwoordelijk voor een grootschalig pro-ject dat ter hoogte van hetzelfde kruispunt wordt voorzien: ‘Met de herinrichting in 2010 wilden we de belangrijkste problemen oplossen, maar uiteindelijk is het de bedoe-ling om de lokale wegen in Meise van de A12 af te koppelen en om een nieuw op– en af-rittencomplex te bouwen ter hoogte van het kruispunt van de Londerzeelsesteenweg en de Kerkhofstraat.’ Het project is een van de Missing Links die AWV de komende jaren zal aanpakken en past in het START–plan van de Vlaamse Regering. START staat voor ‘Strategisch Actieplan voor Reconversie en Tewerkstelling in de luchthavenregio’.

Vijf kilometer geluidsschermen De doorstroming van het verkeer en de eco-nomische activiteit moeten gewaarborgd blijven, maar ook aan de leefbaarheid wordt gedacht. Wegen en Verkeer Vlaams–Bra-bant startte de afgelopen jaren procedures

om geluidsschermen te plaatsen op vier locaties langs de A12 in Meise.

Twee van die projecten zijn al afgewerkt: ter hoogte van de woonwijk De Nekker, en ter hoogte van de Hoogstraat en de Dries-straat. In de zomer van 2012 worden scher-men geplaatst in de richting van Brussel ter hoogte van de Hendrik Van Dievoetlaan, Jan Krokaertstraat, Victor Ameryckxstraat en Koningin Astridlaan, en richting Ant-werpen tussen de Kartuizerslaan en afrit 3. In 2014 zal AWV nog een scherm bijplaat-sen net voorbij de grens met het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Op die manier zullen bewoners over een afstand van vijf kilometer aanzienlijk min-der last hebben van verkeersgeluid dan voordien. Daarbij werd ook gedacht aan de esthetiek: ofwel komen er schermen waar aan beide kanten klimop over groeit, ofwel komt er beplanting aan de kant van de woningen.

Hoge schermenOpvallend is dat de schermen heel hoog zijn. Dat heeft te maken met de ligging van de woningen. Barbara Vanhooreweder (afdeling Wegenbouwkunde van AWV): ‘De hoogte varieert van vier tot zeven meter. Dat heeft te maken met de ligging van de huizen aan de A12. De woningen liggen soms op zeer korte afstand van de weg, en het is er vrij heuvelachtig, zodat sommige huizen ho-ger dan de weg liggen. Alleen als de scher-men even hoog komen, hebben ze effect.’

21

XXX

Vlaams minister Hilde Crevits (Mobiliteit en Openbare werken) en Nederlands minister

Melanie Schultz van Haegen (Infrastructuur en Milieu) bezegelen het akkoord.

e nieuwe sluis verbetert de toegang tot de haven van Gent en zorgt voor een

vlotte doortocht van binnenvaartschepen naar Nederland, België en Frankrijk. Het ka-naal van Gent naar Terneuzen is immers een hoofdvaarweg voor de scheepvaart. Het is 32 kilometer lang. Daarvan ligt 16,6 kilometer op Nederlands grondgebied, van Sas van Gent tot aan de Westerschelde bij Terneuzen.

PlanuitwerkingIn 2011 maakten 70.000 schepen gebruik van de sluis bij Terneuzen. Er is behoefte aan extra capaciteit in het sluizencomplex. Nederland en Vlaanderen voeren al enige tijd onderhandelingen over de bouw van de nieuwe sluis.

Volgens de Nederlandse regelgeving wordt in de planuitwerkingsfase de voor-

Akkoord overTerneuzen

D

Op maandag 19 maart hebben Vlaanderen en Nederland een akkoord bereikt over de kostprijsverdeling voor een nieuwe grote zeesluis in Terneuzen. De planuitwerkings–fase kan nu definitief van start gaan. Vlaanderen en Nederland zullen de gemaakte afspraken ook uitwerken in een nieuw verdrag.

keursbeslissing voor een grote zeesluis verder uitgewerkt. Concreet betekent dit dat zal worden gezocht naar optimalisatie-mogelijkheden voor het design, de fasering en de financiering van de sluis. Ook vindt een optimalisatie plaats binnen de kos-ten van aanleg en infrastructureel beheer en onderhoud.

De planuitwerkingsfase zal worden uit-gevoerd door een gemeenschappelijke Vlaams–Nederlandse projectorganisatie in opdracht van de Vlaams–Nederlandse Scheldecommissie (VNSC). De fase zal ongeveer 2–3 jaar tijd in beslag nemen. Vlaanderen en Nederland dragen elk 50 % van de kosten.

Grote zeesluisEerder bereikten Vlaanderen en Nederland al overeenstemming over de keuze van een grote diepe zeesluis. Door de aanleg van die grote zeesluis, die de voorkeur van Vlaande-ren en het Stakeholdersadviesforum (SAF) heeft, wordt de haven van Gent bereikbaar voor de grootste zeeschepen. Daarnaast wordt de capaciteit van het sluizencomplex

sterk verbeterd voor de binnenvaart.De aanleg van de nieuwe zeesluis gaat uit

van een geraamde kostprijs van 930 miljoen euro, op basis van de Nederlandse ramings-systematiek. De kosten voor het onderhoud voor 30 jaar bedragen 75 miljoen euro. Neder land neemt in totaal 141,9 miljoen euro voor zijn rekening. Vlaanderen vult aan tot de werkelijke kosten. Voor het project zal maximaal een beroep worden gedaan op Europese cofinanciering, zowel voor de planuitwerkingsfase als voor de realisatie van de sluis.

Extra kostenDe keuze voor een grote zeesluis vergt op termijn aanpassingen aan het kanaal, de tunnel eronder en aan bruggen. De extra kosten zijn voor rekening van Vlaanderen. Nederland draagt maximaal 150 miljoen euro bij. De betaling zal uiterlijk plaatsvin-den bij de ingebruikname van de sluis. De kanaalaanpassingen op Nederlands grond-gebied gebeuren in gezamenlijk overleg aan de hand van een door Vlaanderen op te stellen planning.

Vlaanderen en Nederland zullen elk 50 procent

van de studiekosten dragen voor de bouw van

de nieuwe zeesluis in Terneuzen.

MAGMOW22

Vlaanderen in Actie

V

Het programma Vlaanderen in Actie (ViA) bundelt acties die als doel hebben om Vlaanderen bij de top vijf van de Europese regio’s te brengen of te houden. Binnen het programma zijn 13 transitieprojecten gedefinieerd. MOW is de trekker voor twee van die projecten.

MOW trekt tweetransitieprojecten

iA wil onder meer bereiken dat over-heid en privé de handen in elkaar slaan

om samen te werken aan een duurzaam en innovatief Vlaanderen. Er zijn niet minder dan 338 sleutelprojecten, waarvan 48 vlag-genschipprojecten. Voor MOW is het project Vlaamse Baaien bijvoorbeeld een uitge-sproken vlaggenschipproject.

TransitieprojectenVanaf nu wordt ook een sterke klemtoon gelegd op projecten waarin verschillende beleidsdomeinen samen een belangrijke rol spelen. Die transversale projecten wor-den transitieprojecten genoemd, omdat ze een sterke motor tot verandering zijn, waarbij verschillende maatschappelijke actoren een rol spelen.

De transitieprojecten tekenen een ge-zamenlijke toekomstvisie uit met als hori-zon het jaar 2050. Binnen die visie worden experimenten opgestart met innoverende nichespelers en meer klassieke actoren. Experimenten die een belangrijke meer-waarde bieden kunnen dan een aanzet zijn tot nieuw beleid.

Er zijn 13 transitieprojecten afgebakend. Voor twee thema’s is het beleidsdomein MOW trekker.

Slimme mobiliteitHet eerste thema is Slimme Mobiliteit, dat focust op de mobiliteitsuitdagingen in Vlaanderen. Intelligente transportsystemen maken gebruik van de innovatieve informa-tie- en communicatietechnologie om nieuwe transportdiensten op de netwerken en in de voertuigen te ontwikkelen. Het netwerk van dynamisch verkeersbeheer en de slimme verkeerslichten zoals die nu al worden in-gezet vormen slechts een eerste stap. Het verder benutten van dit potentieel vormt de leidraad in het Europese ITS-actieplan. De transitieaanpak kan hier een motor zijn voor innovatieve ideeën en oplossingen, en voor een constructieve samenwerking tussen verschillende overheden en de private sector.

Versnelling investeringsprojectenProject twee is de versnelling van investe-ringsprojecten. Het projectteam bestaat uit vertegenwoordigers van de beleidsdomei-

nen MOW, RWO en LNE, het Kenniscen-trum PPS en het Team Stedenbeleid.

Dit project staat model voor een nieuwe procesaanpak met de zogenaamde ‘drie-trapsraket’: van probleemstelling en doel-stellingen, over de inbreng van belangheb-benden, participatie en de afweging en trechtering van alternatieven, naar de con-cretisering van de oplossing en de uitvoering. De bedoeling is onder meer om de inspraak van burgers vroeg in het proces te laten ge-beuren, om zo ‘klikmomenten’ te creëren met gedragen beslissingen waarop dan ach-teraf niet meer kan worden teruggekomen.

CultuurveranderingCommunicatie, participatie en transpa-rantie staan centraal in de nieuwe aan-pak, die in 2012 in een eerste concept van kader decreet wordt gegoten. Voor het nieuwe proces is ook een cultuurveran-dering nodig binnen de Vlaamse overheid. Samen met de leidend ambtenaren van de entiteiten zal de trekker van het project erover waken dat die noodzakelijke atti-tudewijziging doorgang vindt.

23

et Kyotoprotocol (1997) wil de uitstoot van broeikasgassen beperken om de

opwarming van de aarde tegen te gaan. Landen die het protocol hebben onderte-kend, mogen maar een beperkt tonnage koolstofdioxide uitstoten. Stoten ze meer uit, dan moeten ze ‘koolstofkredieten’ aankopen van landen die minder uitstoten dan toegelaten. Op die manier kunnen ont-wikkelingslanden zich verder ontwikkelen zonder hun eigen energiebronnen en bio-diversiteit in gevaar te brengen.

Ook bedrijven kunnen via dergelijke cer-tificaten hun ecologische voetafdruk be-perken. OZG is een van de NGO’s die dat mogelijk maakt.

Agrobossen‘OZG is gespecialiseerd in de aanleg van agrobossen’, zegt Yaïr. ‘Dat zijn bomenrijen waartussen gewassen en kruiden groeien. Agrobossen zijn biologisch meer divers dan de vroegere monoculturele plantages. Ze bieden een betere bodembescherming en zijn daarom beter aangepast aan droge

H

De ngo Ondernemers Zonder Grenzen (OZG) koppelt bebossingsprojecten in de Sahel aan CO2–certificaten binnen het Kyoto–protocol. Collega Yaïr Levy van het Waterbouwkundig Laboratorium is een enthousiast medewerker.

streken. Dat is ook nodig, want we plan-ten onze agrobossen in de Sahel, aan de rand van woestijngebied. Hoewel planten een verkeerd woord is: we zaaien de bos-sen in. De irrigatie komt onder andere van ‘boulli’s’, grote regenwaterreservoirs die we met lokale materialen kunnen bouwen en onderhouden.’

Bossen zijn goed voor het milieu, want ze houden CO2 vast die anders in de atmosfeer zou terechtkomen. ‘Doordat onze projecten aan de rand van de woestijn liggen, zijn de milieueffecten veel groter dan bij bestaande bossen: de CO2 die de bomen vasthouden, is gegarandeerde milieuwinst tegenover de vroegere situatie, wat in subtropische gebieden niet het geval is. De agrobossen zijn ook goed voor de lokale gemeenschap. De mensen doen het grootste deel van het werk en worden daarvoor betaald. Boven-dien dienen de boulli’s ook om hun land-bouwgronden te irrigeren. En we stellen voorwaarden aan de lokale gemeenschap-pen. Ze moeten ook meisjes naar school laten gaan, bijvoorbeeld.’

CertificatenBedrijven – ook KMO’s – kunnen in de agro-bossen investeren en krijgen in ruil een certificaat van het zogenaamde Clean De-velopment Mechanism van het Kyoto–pro-tocol. Dat certificaat is het bewijs dat ze iets aan hun ecologische voetafdruk doen, én het is verhandelbaar. ‘Een echte win–win-situatie’, zegt Yaïr Levy. ‘De bedrijven doen iets voor het klimaat en helpen de lokale bevolking. Maar ze doen dat niet louter uit liefdadigheid want ze krijgen een return on investment via de certificaten. Het is echt een investering.’

Met medewerking van overheid en uni-versiteiten heeft Ondernemers Zonder Grenzen een MVO Benchmaker ontwik-keld: een systeem dat meet in hoeverre een bedrijf bezig is met Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen. ‘Zo kunnen we bewijzen dat onze projecten niet alleen ecologisch solide zijn, maar ook de lokale gemeenschap ondersteunen. Bedrijven die goed scoren op de Benchmaker, krijgen een MVO–label.’

Met al drie concreet ontwikkelde bebos-singsprojecten in Mali en Burkina Faso, is OZG niet alleen de eerste Belgisch CDM projectstichter in Afrika maar ook de pio-nier van CDM in de Sahel.

• Onderzoeker Waterbouwkundig Laboratorium

• Adviseur Ondernemers Zonder Grenzen

win - win!

Duurzame ontwikkelings- samenwerking:

ATO heeft een grote collectie historische topografische toestellen. Enkele stukken uit die collectie werden uitgeleend aan de Koninklijke Oudheidkundige Kring van het Land van Waas voor de tentoonstel-ling Biblothecae Gerardi Mercatoris in het Mercatormuseum van Sint-Niklaas. Die

tentoonstelling komt er naar aanleiding van de 500ste verjaardag van Mercator, en loopt van 24 maart 2012 tot 1 juli 2012.

Het Mercatormuseum vind je in de Zamanstraat 49, 9100 Sint-Niklaas.