Nieuwe burgemeesters

Nieuweburgemeestersop weg

Tips voor de sollicitatie

en de eerste 100 dagen

tips voor de sollicitatie en de eerste 100 dagen

Nieuw

e burgemeesters op w

eg

Titia LontLiane Pielanen

2 3

InhoudsopgaveVoorwoord......................................................................................................................................................................................5

Leeswijzer.en.introductie..................................................................................................................................................9

Het.burgemeestersambt.anno.2008.................................................................................................................... 13

Sollicitatieperiode.–.Op.zoek.naar.de.ideale.match............................................................................. 23

Tussen.benoeming.en.installatie.-.De.vergeten.voorbereidingsfase..................................... 35. Kernportefeuillesvandeburgemeester–openbareordeenveiligheid.........................................37 Overigevoorbereidingstips–goedbeslagentenijskomen...................................................................40.Tips.voor.de.eerste.100.dagen................................................................................................................................. 47 Specifiekeburgemeesterstakenendeeigenwerkorganisatie.................................................................49 Installatierede-heteerstevisitekaartjeopdagéén....................................................................................54 Kennismakingeninwerkprogramma–observereneninvesterenvanafdagtwee..............54 Gemeenteraad,griffierenpresidium–werkgeverenwaakhond.....................................................59 Collegeengemeentesecretaris–hetdagelijkshandelen.........................................................................69 Driehoeksoverleg–hetkloppendhartvandegemeente........................................................................76 Externecontacten–burgers,omgevingenpers............................................................................................79 Persoonlijkwelbevinden,professionaliseringenrechtspositie............................................................86

Slotwoord.en.aanbevelingen...................................................................................................................................101

Bijlagen........................................................................................................................................................................................107 A-Etiquette,aanspreektitelsenprotocol........................................................................................................108 B-Deambtseed/belofte...............................................................................................................................................114 C-Lijstvanrespondentenenreferenten..........................................................................................................116 D-Wetenswaardigheden...........................................................................................................................................118

4

Voorwoord

5

Voor

woo

rd

Voorwoord

door Ralph Pans, directievoorzitter Vereniging van Nederlandse Gemeenten

7

Voor

woo

rd

6

Voorwoord

HHetburgemeesterschapiseenmooivak.Tegelijkisheteenlastigambt,waar-voorgeenbasisopleidingbestaatwaarmeeuzichkwalificeertomaandeslagtegaan.Waarschijnlijkheeftdattemakenmetdeaardvandeburgemeesters-functie. Het burgemeesterschap is niet gekoppeld aan formele macht, maarjuistaaninformeelgezagdatumoetverdienendooruweigenoptreden.

Inuwdagelijkshandelenalsburgemeestermoetuvoortdurendzichthoudenopdecontextwaarinuoptreedtendeformeleeninformelerollendieudaarinver-vult.Hetgaatrespectievelijkomzichtopderaad,opderelatiesmetwethoudersenmetdeambtelijkeorganisatie,opdeverhoudingenindelokalesamenlevingen de andere overheden. Het driehoeksoverleg tussen burgemeester, griffier ensecretarisgaatdaarbijeensteedsgrotererolvanbetekenisspelen.

Wiezichvoorbereidtopeenmogelijketoekomstalsburgemeestervraagtzichaf:Watkanikvandegemeenteverwachtenenwatverwachtdegemeentevanmijals toekomstigeburgemeester?Dezevragenkomenuiteraardbijeensol-licitatienaarvoren,maarwellichtnogindringenderbijdevoorbereidingopdezobelangrijkeeerstehonderddagen.Specialeaandachtgaathierbijterechtuitnaardewettelijketakenophetgebiedvanopenbareordeenveiligheid.Hetzalumaargebeurendatopdedagvanuwinstallatieeengrotebranduitbreekt.

DehandreikingNieuweburgemeestersopweggeefttalvaninzichtenenprak-tischetipsdieukunnenhelpenindevoorbereidingophetburgemeesterschap.Soms grotewijsheden, soms kleine aandachtspunten.Dewaarde ervan zalperpersoonenpergemeenteverschillen,maarvoorallenishetzinvolomzetedoorlopenenwellichtooktoetepassenindeeigenuniekesituatie.Opdezemaniervormtdezehandreikingeenwaardevolleenpraktischeaanvullingopbestaandeliteratuurenopleidingsmateriaal.

Veelleespleziertoegewenst!

8

Leesw

ijzer en introductie

9

Lee

swijz

er e

n in

trod

uctie

Leeswijzer en introductie

door Titia Lont en Liane Pielanen

10

Leesw

ijzer en introductie

11

Lee

swijz

er e

n in

trod

uctie

Depublicatiedienuvooru ligt, kwamtot standopbasisvaneen taak–analyse,eenliteratuurstudieendiversegesprekkenmetbetrokkenen.Vooreenspecificatievanderespondentenenreferentenverwijzenwijunaardebijlage.

Onzehandreikingismetnametoegespitstopdepraktijksituatieinkleinetotmiddelgrotegemeenten.Demeestetipszijnbreedtoepasbaar,maarerblijvennatuurlijk altijd gemeente- en persoonsspecifieke situaties. Waar het woord‘hij’genoemdwordtkanuiteraardookhetwoord‘zij’wordengelezen.Verderwordt basiskennis van lokale politiek ende ambtelijke organisatie veronder-steld.

Wij hopen dat wij met deze gezamenlijke publicatie van P&O ServicesGroepenUitgeverijKluwereenbijdrageleverenaandeverdereprofessionali-seringvanhetambtenhetpersoonlijkwelzijnvandenieuweburgemeestersinNederland.

VVooruligteenhandreikingvoorkersverseburgemeesters,voorsollicitantennaareenburgemeesterspostenvoordiegenendiemeerwillenwetenoverhetburgemeestersambt.Dehandreikingheeftnietdepretentieeengedetailleerd“HandboekEersteklassoldaat”tezijn.Hetbiedteenpraktischeaanvullingopbestaandedocumentatieenvakliteratuur.

Welichtendrieperiodestoe,namelijkdesollicitatieperiode,devoorbereidings-fase en de eerste honderd dagen van het burgemeestersambt. In management-boekenwordendeeerstehonderddagenalseencrucialeperiodevanwederzijdsekennismaking, aftasten enprofilering gezien.Voor burgemeesters is de centralevraagindezebeginfase:watisdecultuurvanmijngemeente-deambtelijkeendebestuurscultuur-enhoekomikdaarinmetmijncompetentiesoptimaaltotmijnrecht?De laatste jaren ishet ambtflink inbeweging.Deprofessionaliseringvanburgemeesterszetdoor.ZoontwikkeldehetNederlandsGenootschapvanBurgemeesters(NGB)-maarookhetMinisterievanBinnenlandseZaken-deafgelopenjarenkerncompetentiesvoorburgemeestersenishetopleidings-encoachingsaanbodverderuitgebreid.

Tot voor kort was weinig opleidingsmateriaal voorhanden voor respec-tievelijk de sollicitatieperiode, de voorbereidingsfase en de eerste honderddagen.Hetschemabrengtdezefasenalsvolgtinbeeld,ziedeillustratieopdevolgendepagina.

Wijzijnvanmeningdatjuistdeperiodetussenvoordrachteninstallatieaandenieuweburgemeesterdemeesteruimtebiedtomzichvoortebereidenopdiezobelangrijkeeerstehonderddagen.Immers,indevoorbereidingsperiodeisdeburgemeesternognietechtzichtbaarenwordthij/zijnognietoverspoelddoorallerleiuitnodigingen,vergaderingen,dossiersenkennismakingsgesprekken.

12

Het burgem

eestersambt anno 2008

13

Het

bur

gem

eest

ersa

mbt

ann

o 20

08

Het burgemeestersambt anno 2008

door Titia Lont

15

Het

bur

gem

eest

ersa

mbt

ann

o 20

08

DDeafgelopenjarenishetburgemeestersambtflinkinbeweging.Deinvoeringvanhetdualismeheeftingrijpendeconsequentiesvoorzowelgemeenteradenalscolleges. De griffier krijgt een steeds prominentere plaats in het politiek-bestuurlijkespeelveld.Ookdeprofessionaliseringvangemeenteradenengriffierskrijgtsteedsmeervorm,waardoordevertegenwoordigende,kaderstellendeencontrolerenderolvanderaadwordtversterkt.Sindshetdualismeisinveelgemeenten het spanningsveld tussen de kroonbenoemde burgemeester endegemeenteraadalswerkgeversteedsmeervoelbaar.Hierdoorisdekwets-baarheid van burgemeesters groter geworden en lijkt het er steeds meerop dat de burgemeester een generaal zonder leger is.Met de op handenzijndeinvoeringvandegekozenburgemeester leekdezespagaatverledentijd, maar inmiddels is dit aspect van bestuurlijke vernieuwing samenmethetburgemeestersreferendumeenstilledoodgestorven.

Het speelveldOok al is het ambt in beweging, toch is het speelveld waar u als nieuwe

burgemeestersmeetemakenkrijgtnietsubstantieelveranderd.Inhetvolgendeschemawordtduidelijkdatuweliswaareencentraleplaatsinhetspeelveldver-vult,maardaterookallerleidwarsverbandentussendeanderefactorenbestaan:R=gemeenteraad,B=burgemeester,G=griffier,S=gemeentesecretaris,W=wethouders,A=ambtenaren

Soepel schakelen in het speelveldWanneer u als kandidaat-burgemeester eenmaal bent voorgedragen en

benoemd,ishetdekunstomsneleenbeeldtevormenvanhetspeelveld.Watzijndebelangrijksteactorenenhoelopendehazen?Juistindevoorbereidings-faseishetvanbelangdatudiversebronnen–zoalsraads-encollegestukken,internet, lokaleenregionalemediaenvertrouwenspersonen-raadpleegtom

14

1.Inleiding Het burgem


16

Het burgem


17

Het

bur

gem

eest

ersa

mbt

ann

o 20

08

Al dit soort aspecten zouden in de gesprekken met de vertrouwenscom-missienaar bovenmoeten komen.Helaas komendezediepere vragendoortijdgebrekofeenzijdigevraagstellingvandecommissievaakonvoldoendeuitdeverf. Eenconcreteaanbeveling isdanookom in iedergeval een tweedeofderdegesprekaantevragenendegemeenteraad,maarookdeadviseurs,hieroptebevragen.

hiermeerzichtoptekrijgen.Daarnaast ishetbelangrijkdatuzichverdieptindewettelijketakenenbevoegdhedenendeportefeuilleopenbareordeenveiligheid.DegrotebrandindekaasfabriekinWinkelenhethelikopterongelukindegemeenteMaasdrielliggenonsnogversinhetgeheugen.

Kerncompetenties en authentiek leiderschapDe laatste jarenbrachthetMinisterie vanBinnenlandseZaken inoverleg

met de beroepsgroepde kerncompetenties voor burgemeesters in kaart.Uitdekerncompetentiesblijktdatsocialevaardigheden,integriteitenbestuurlijkesouplessesteedsbelangrijkerworden.

HarrieAardemaconstateerdeonlangsdatdesterkegerichtheidophetbe-heersenvankerncompetentiesertoekanleidendatnieuweburgemeesterszichkrampachtiggaanbezighoudenmethunvalkuilenenonderontwikkeldecom-petenties.VolgensAardemaishetbeterdatburgemeestersleiderschapontwik-kelenopbasisvanhuneigenpersoonlijkheid,authenticiteitenuitstraling.

Profielschets en het onderwaterprofielGemeenteradenzoekenvaaknaarhetschaapmetdevijfpoten.Datlatenzein

deprofielschetsduidelijkblijkenmetzinnenals“degemeentemoetopdekaartwordengezet”,“zoekteenvernieuwerdieookverbinderkanzijn”en“zoekteenervarenbestuurderdietevenseengoedenetwerkeris”.Vertrouwenscommissieswordennadrukkelijkgetraindominsollicitatiegesprekkenmetbehulpvandiversemethodiekenheldertekrijgenofdekandidaatindeprofielschetspast.

Hetisvooruvangrootbelangomteachterhalenwathetonderwaterprofielis.Hetpapierisgewilligendeprofielschetshelder,maarwatwildegemeen-teraadnuecht?Opwatvoorburgemeesterzithetcollegeenhetambtelijkap-paraateigenlijktewachten?Wilmennietlieveriemanddieopdewinkelpast,terwijlindeprofielschetseenvernieuwerwordtgevraagd?

De ijsberg

Normering (20%):Profielschets, verslagen,

documenten, visie en mis-sie,regels,plannen,instrumen-

ten,lijstjes,structuren,programma’s,veranderagenda’s,competentieprofielen

Stille waarden (80%): macht, motieven,drijfveren, behoeftes, leerervaringen, principes,

overtuigingen,(voor)oordelen, gevoelens, ambities,intuïties, ideeën, verlangens, overlevingsmechanismen,

mentale programmering, defensieve routines, comfortabelezone,fixaties,ingesletenpatronen,informeledeals,ongeschreven

regelsvanhetspel,mores,weerstand,verborgenagenda’s,strategischgedrag, non-interventiecultuur, groupthinking, zelfordenende krachten.

Bron:Prof.dr.HarrieAardema/BMCGroep(2007)

18

Het burgem


19

Het

bur

gem

eest

ersa

mbt

ann

o 20

08

Toenemend belang van het driehoeksoverlegInonzegesprekkenmetdiversenieuweburgemeestersenzittendegemeen-

tesecretarissenengriffierswerdherhaaldelijkbenadruktdatsindsdeinvoeringvanhetdualismehetvanbelangisomteinvesterenineensoepelewerkrelatietussenburgemeester,griffierengemeentesecretaris.Veelgemeentenhebbenhetzogenaamdedriehoeksoverlegingevoerd.

Inalgemenezinvaltdegriffierdetaaktoeomdebehoeftenvanderaadteverhelderenentecommunicerennaarhetcollegeendeambtelijkeorganisatie.Daarbijkanhetgaanom:hetdoenvanvoorstellenvoorkaderstellendeproces-sen,werkvormen,proceduresenhetfaciliterenvanderolvanderaadinditpro-ces.Hetdriehoeksoverlegiseenuitstekendeplaatsomdezevoorstellenopenlijkmetelkaartebespreken,waarbijiederditvanuitdeeigenverantwoordelijkheidmoetinvullen.Belangrijkisdatditgeschiedtopbasisvangelijkwaardigheid.

Professionaliteit en persoonlijk welbevindenHetburgemeesterschap isanno2008 -ondanksvoortgezette regelgeving,

versterking van de rechtspositie en verdergaande professionalisering - nogsteedseenkwetsbaarambt.Destijgendeaantallenvertrokkenburgemeestersenwethouderslijkenaantegevendatdeafrekencultuuristoegenomen.Ookalhebtualsnieuweburgemeesterallebasiscompetenties,eenuitstekendedos-sierkennis en het vermogen om snel te kunnen schakelen in het speelveld,tochblijfthetmensenwerk.Inhethuidigebestelhoudtdegemeenteraadhetprimaatwaarhetgaatomhetfunctionerenvandeburgemeester.Dekroon–benoemingenhetfeitdatdeCommissarisvandeKoningineenrolkanspelenwaarhetgoedwerkgeverschapbetreft,biedtugeengarantievooreenstabieletoekomsteneenduurzamestapinuwloopbaan.

Daarnaast legthetambteengrootbeslagopuwpersoonlijk levenenuwgezin.Ofuhetwiltofniet,ufunctioneertineenglazenhuisenkrijgttemakenmetwerkwekenvan50tot70uurincombinatiemet24-uursbeschikbaarheidtijdenspiketdiensten.

Naastdekwetsbaarheidvanhetambtendepraktischeconsequentiesiseenwellichtnogbelangrijkere toetssteen voor een succesvol burgemeesterschapuwpersoonlijkwelbevindenendemogelijkhedenomeenauthentieke leidertekunnenzijn.

Had ik maar eens van mijn leven Voorzitter mogen zijn. Hoe had ik geklopt met de hamer Tot iedereen stil zou zijn. Dan deed ik een heel wijs voorstel En ieder riep luidkeels: “Ja!” En als ik daarna weer voorzat, Zat iedereen mij na.

Gedicht van Daan Zonderland, getiteld ‘Mijnheer de voorzitter’

20

Het burgem


Een burgemeester is als een fiets,

zonder ketting is het niets.

21

1.In

leid

ing

Het

bur

gem

eest

ersa

mbt

ann

o 20

08

Meer informatie:•KoenBeckingenGregorRensen,Meesterlijkbesturen,deburgemeesterals

leider,SDU2006.•StephenCovey,Dezeveneigenschappenvaneffectiefleiderschap,Amstel

Uitgevers2007.•A.Cachet,H.H.F.M.Daemen,A.B.RingelingenL.Schaap,‘tBlijfteen

prachtbaan.DetoekomstvanhetburgemeestersambtinNederland,DenHaag:NederlandsGenootschapvanBurgemeesters2004.

WijlenHenkvanhetKaar,oud-burgemeestervandegemeenteSchermer

22

Sollicitatieperiode - Op zoek naar de ideale m

atch

23

Solli

cita

tiepe

riod

e - O

p zo

ek n

aar

de id

eale

mat

ch

SollicitatieperiodeOp zoek naar de ideale match

door Titia Lont

25

Solli

cita

tiepe

riod

e - O

p zo

ek n

aar

de id

eale

mat

ch

VVoor veelmensen is het burgemeesterschap eenambtmet grote aantrek-kingskracht.Juistomdaterweinigbekendisoverdeconcretetakenenbe-voegdheden,ishetberoepmeteenzekereromantiekomgeven.Wieherin-nert zich niet de Swiebertje-burgemeester, de wethouder en burgemeestervanJuinenofdekoffiedrinkendeburgemeesteruitdeserieSamsonenGert?De sollicitatieperiode is in de praktijk minder romantisch. Dit hoofdstukgaatinopdebelangrijkstetipsenvalkuilen.

Vacaturemelding en profielschetsBurgemeestersvacatures treftuopdewebsitevanhetMinisterievanBinnen-

landseZaken,indeStaatscourantenopdewebsitevanhetNederlandsGenoot-schapBurgemeesters.Daarnaastverwijzendemeesteprovincialewebsitesnaardehuidigeentoekomstigeburgemeestersvacaturesindebetreffendeprovincie.

Naastdemeldingvandevacaturemoetudebijbehorendeprofielschetsenhetverslagvandeprofielschetsvergaderingdownloadenofopvragen.Deprofielschetsishetbelangrijksteankerpuntenrichtsnoerindesollicitatieperiode.Hierinstaatbe-schrevenwatdebeleidsopgavenvoordebetreffendegemeentezijn,watvoortypeburgemeesterzezoeken,enwelkekerncompetentieszedaarbijbelangrijkachten.Inhetverslagvandeprofielschetsvergaderingkuntuperfractiezienhoezetegeneennieuweburgemeesteraankijkt.

Bedenk.voordat.u.gaat.solliciteren.wat.voor.type.burgemeester.u.zou.willen. zijn.. Een. Gerd. Leers,. een. Annemarie. Jorritsma,. een. “Franse”.burgemeester.die.ook.actief.is.in.het.verenigingsleven.en/of.de.kerk?

24

Sollicitatieperiode Op zoek naar de ideale m

atch

26


atch

27

Solli

cita

tiepe

riod

e - O

p zo

ek n

aar

de id

eale

mat

ch

4.Devertrouwenscommissieverschaftzichdoortussenkomstvandecommissa-risdedoorhaarnodiggeachteinformatieoverdekandidaten.Bestuursorganenzijnverplichtdegevraagdeinformatieteverstrekken.Devertrouwenscommissiebrengtverslaguitvanhaarbevindingenaanderaadenaandecommissaris.

5.De raadzendtOnzeMinisterbinnenviermaandennadatdegelegenheid totsollicitatie voorde functie is gegeven,of, indien inovereenstemmingmetdeinartikel61egenoemdeeiseneenraadplegendreferendumtenbehoevevandeaanbeveling inzakedebenoeming isgehouden,binneneenmaandnadathetraadplegend referendum is gehouden, eenaanbeveling inzakedebenoeming.Dezeaanbevelingomvattweepersonen.

6.Ineenbijzonder,doorderaadtemotiverengeval,kanwordenvolstaanmeteenaanbevelingwaaropéénpersoonvermeldstaat.OnzeMinisterslaatgeenachtopeenenkelvoudigeaanbeveling, indiennaarzijnoordeelgeensprake isvaneenbijzondergeval.

7.OnzeMinistervolgtinzijnvoordrachtinbeginseldeaanbeveling,metinbegripvandedaaropgehanteerdevolgorde,tenzijzwaarwegendegrondenaanleidingtotafwijkinggeven.Eenafwijkingwordtgemotiveerd.

Bron:Gemeentewet

Nadere oriëntatieVoordatueensollicitatiebriefschrijft,ishetvanbelangomnategaanofuin

potentieeengoedeburgemeesterzoukunnenzijn.Bentubereiduwhuidigebaanop te geven voor een meer onzeker bestaan, inclusief de verplichte verhuizingnaareenanderegemeenteinNederland?Pastuvoor100%bijdegemeentevanuwvoorkeur?Steluwordtdaadwerkelijkburgemeester,danheeftdatingrijpende

Naastuwalgemeneroepingvoorhetburgemeesterschapishetessentieelomtebeseffendatunietsolliciteertnaareenwillekeurigegemeentemetbepaaldeken-merken,maarnaargemeenteX,YofZ.Datbetekentdatuuitstekendezelfkennismoethebbenendatuopallemogelijkemaniereneenzeerspecifiekbeeldvandegemeentevanuwvoorkeurmoetverkrijgen.

Wettelijkisdebenoemingsprocedurevanburgemeestersalsvolgtvastgelegd:

Artikel 611. DeburgemeesterwordtbijkoninklijkbesluitopvoordrachtvanOnzeMinister

benoemdvoordetijdvanzesjaar.

2.DecommissarisvandeKoningoverlegtmetderaadoverdeeisendieaandetebenoemenburgemeesterwordengesteldmetbetrekking totdevervullingvanhet ambt. De raad geeft daarbij aan of hij een raadplegend referendum overkandidatenzalhoudentenbehoevevandeaanbevelinginzakedebenoeming.

3.Nahetoverlegmetdecommissarissteltderaaduitzijnmiddeneenvertrou-wenscommissiein,belastmetdebeoordelingvandekandidaten.Deraadkanbepalendatéénofmeerwethoudersalsadviseuraandevertrouwenscommis-sie worden toegevoegd. De commissaris verschaft de vertrouwenscommissieeenopgave vandegenendienaarhet ambt vanburgemeesterhebbengesol-liciteerd,vergezeldvanzijnoordeeloverkandidatendiehijinbeginselgeschiktachtvoorbenoeming.

Als de vertrouwenscommissie besluit naast deze kandidaten ook an-dere kandidaten die gesolliciteerd hebben, bij haar beoordeling te be-trekken, doet zij daarvan onverwijld mededeling aan de commissaris.Deze brengt zijn oordeel over laatstgenoemde kandidaten ter kennis van devertrouwenscommissie.

28


atch

29

Solli

cita

tiepe

riod

e - O

p zo

ek n

aar

de id

eale

mat

ch

UwbriefmoetdusdanigboeiendenovertuigendzijndatdeCommissarisvandeKoninginuuitnodigtvooreengesprek.

Gesprekken met de Commissaris van de Koningin en de kabinetschef

Opeenburgemeestersvacature reagerentwintig totdertigkandidaten.Omdatvrouwelijkekandidatenforsindeminderheidzijn,makenzemeerkansopeenuit-nodiging.DeCommissarisvandeKoninginmaakt-medeopbasisvancontactenmet collega-commissarissen - een voorselectie en nodigt een aantal kandidatenuit.Diteerstegesprekduurtvaakmaximaaleenhalfuur.Bereiduzichbijdezeontmoetingvooroponverwachtevragenzoals:“Kuntuzeilen?”en“Watisuwvisieopgemeentelijkeherindeling?”.Hetisvangrootbelangomzoveelmogelijkinformatieoverdebetreffendegemeenteteverzamelenenuviadeprovincialeweb-siteteoriënterenopintergemeentelijkeenprovincialebeleidsthema’s.Daarnaastishetessentieeldatuquakledingentaalgebruikindezenogalformelesettingeengoede–eerste-indrukmaakt.

“Soms.letten.Commissarissen.extra.op.kleding.en.taalgebruik..Als.u.met.een.plattelands-accent.spreekt.of.met.een.foute.stropdas.binnen-komt.maakt.u.al.minder.kans.om.te.worden.doorgeleid.naar.de.vertrou-wenscommissie.”

Eenprovincialekabinetschef

MeestalwordtuvoorafgaandennaafloopvanhetgesprekmetdeCommissarisvandeKoninginontvangendoordekabinetschefvandeprovincie.Dezeneemtwatmeeruitgebreiddetijdommetuvangedachtentewisselenoverdebetreffendegemeente.Weesopuwhoede:ookkabinetschefshebbeneenzeerbelangrijkerolinhetselectieproces!

consequentiesvooruwgezin.Ukomtineenglazenhuisterecht,moetwerkwekenvan50tot70uurmakenentijdenspiketdienstenbentudagennachtbeschikbaar.Voordatusolliciteert,ishetgoedomhiersamenmetuweventuelepartnerovernatedenken.Maakookeenafspraakmeteenpartijgenootdieonlangstotburge-meesterisbenoemd,enspreekuitvoerigoverdevoor-ennadelenvandefunctie,desollicitatieperiodeendetipsenvalkuilen.

Het is vanbelangom tebepalenofuquavolksaarden (bestuurs)cultuurbijdegemeentepast.Vooralbijkleineregemeentensolliciterenkandidatenvaaknietinhungeboortestreekofdeplaatswaarzereedspolitiekactiefzijn.Omoverdegemeentevanuwvoorkeurmeerinformatietekrijgen,kuntuvantevorenenkeleinformantenuitdeeigenkringbellen,bijvoorbeeldviauwpolitiekepartij.Alsuquapersoonlijkheidenbestuurservaringechtnietbijdegemeentepast,kuntuwellichtbeternietsolliciteren.

Sollicitatiebrief en contacten met lobbyistBesluitudaadwerkelijkeensollicitatiebriefteschrijven,danishetverstandigom

eerstcontacttezoekenmetdelobbyistvanuwpolitiekepartij(indienudaarlidvanbent)endeburgemeesteruituwwoonplaats.De laatstgenoemdeheefteenofficiëlerolwaarhetgaatomantecedentenonderzoekeneenVerklaringvangoedgedrag.DelobbyistheeftregelmatigcontactmetdekabinetschefsinNederland.Hijheeftzichtopdeburgemeestersvacaturesenkaninschattenofumetuwper-soonlijkekwaliteitenenwerk-enbestuurlijkeervaringeengoedematchzoukun-nenmakenmetdegemeentevanuwvoorkeur.

SollicitatiebrievenvoorburgemeestersvacatureswordengerichtaanHMKonin-ginBeatrixenverstuurdnaardeCommissarisvandeKoninginindebetreffendeprovincie.Bijhetschrijvenvandebriefishetvanbelangdatulaatziendatuzichuitgebreidheeftverdiept indeprofielschetsendekenmerkenvandegemeente.

30


atch

31

Solli

cita

tiepe

riod

e - O

p zo

ek n

aar

de id

eale

mat

ch

Het isvanbelangdatuzichtijdenshetgesprekmetdevertrouwenscommis-sienietexclusiefopderaadsledenricht,maarookvragensteltaandeadviseurs(griffier,wethouder, secretaris).Essentieel isdatu indegesprekkenmetdever-trouwenscommissiezichtkrijgtophetonderwaterprofiel.Watwillenzenuecht?Wellichtisslechts20%vandeformelewensenenverwachtingenaanhetpapiertoevertrouwd,enheeftunogweinigzichtopdeoverigens80%onuitgesprokenverwachtingen,vooroordelenencultuuraspecten.

Inde tweedegespreksrondekuntudieper ingaanopbovengenoemdeaspec-ten.Waar liggende krachten enmachten?Voorwelkebeleidsopgaven staat degemeente,zowelpolitiekalsambtelijkgezien?Watisdeaardendecultuurvandebevolkingenhoekijktmentegendeburgemeesteraan?

Voordracht en beëdigingMochthetduidelijkzijndatuwordtvoorgedragen,dankuntumetdevertrou-

wenscommissieendegriffiernadereafsprakenmakenoverde invullingvanheteerstehalfjaar.Hetaspectcoachingmagdaarbijnadrukkelijkaandeordekomen.Iederetopsporterheefteencoach,duswaaromeenburgemeesterniet?Welkeac-centenmoetuleggen?Watzijndewederzijdseverwachtingen?Ookkuntuper-soonlijkeontwikkelpuntenbenoemen.

InsommigeprovinciesvindtdebeëdigingvandeburgemeesterdoordeCom-missarisvandeKoninginplaatsvoorafgaandaande installatie,opeennader tebepalenmoment inhetprovinciehuis.Het is echter steedsgebruikelijkerdatdebeëdigingincombinatiemetdeinstallatievergaderingplaatsvindt.DatbetekentdatdeCommissarisdegeheleinstallatiebijeenkomstaanwezigisenookhetwoordtotdeaanwezigenricht.

OpbasisvandebovenstaandegesprekkenbesluitdeCommissarisvandeKo-ninginwelkekandidatenhijdoorgeleidtnaardevertrouwenscommissie.Overigensmogenvertrouwenscommissiesookzelfkandidatenuitnodigen.

Gesprek met de griffierAlsudoordevertrouwenscommissiewordtopgeroepenvooreensollicitatie-

gesprek,heeftumeestaleerstcontactmetdegriffier.Hijkaneengoedebronvaninformatiezijn.Schroomnietomextrainformatieoptevragen.Ookishethandigom,nogvoordatunaarhetsollicitatiegesprekgaat,eenabonnementopdeplaat-selijkekranttenemen.

Gesprek met de vertrouwenscommissieUmoeteenduidelijkewederzijdseklikmetdegemeentekrijgenendittijdenshetsollicitatiegesprek uitstralen. Vertrouw op uw intuïtie. Soms komt een vertrou-wenscommissiealnaéénoftweekortegesprekkentoteenunaniemeaanbeveling.Inzo’ngevalzouuzelfomeentweedeofderdegesprekkunnenvragen,zodatudegelegenheidkrijgtomvasttestellenofuwelechtbijdegemeenteendebestuurs-cultuur past.U kunt op zo’nmoment denieren vande vertrouwenscommissieenigszinsproeven,bijvoorbeelddoorhetstellenvaneenvraagals:“Ikmerkuitderaadsnotulendatuwgemeenteraadnogweinighetaccentlegtopdecontrolerendetaakenderekenkamerfunctie.Kloptditbeeld?”

“Wij. gingen. tijdens. de. sollicitatieperiode. met. ons. gezin. kamperen.op. de. plaatselijke. camping.. Toen. ik. de. campingbaas. nadrukkelijk.vroeg.naar.een.exemplaar.van.de.plaatselijke.krant,.kreeg.de.man.een..donkerbruin.vermoeden.dat. ik.wel.eens.een.burgemeesterskandidaat.zou.kunnen.zijn.”

Kandidaat-burgemeesterineenplattelandsgemeente

32


atch

33

Solli

cita

tiepe

riod

e O

p zo

ek n

aar

de id

eale

mat

ch

Je krijgt nooit een tweede kans

voor een eerste indruk

Meer informatie:•MinisterievanBinnenlandseZaken,HandreikingBenoemingsproces

Burgemeester,2007.•PublicatiesindeStaatscourant•Lobbyistenvandepolitiekepartijen•RosJay,Sollicitatiegesprek,tipsentrucs,TFCTrainingsmedia2004.•HuubvanZwietenenMarkvandeGrift,HetmerkIK,TalentBrandingvooreen

succesvollecarrière,UitgeverijhetSpectrumi.s.m.VolkskrantBanen2005.•Documentatievanbestuurdersverenigingenpolitiekepartijen•InternetsitesvanMinisterievanBinnnenlandseZaken(www.minbzk.nl),

NederlandsGenootschapvanBurgemeesters(www.burgemeesters.nl)endediverseprovincialewebsites

34

Tussen benoeming en installatie - D

e vergeten voorbereidingsfase

35

Tuss

en b

enoe

min

g en

inst

alla

tie -

De

verg

eten

voo

rber

eidi

ngsf

ase

Tussen benoeming en installatie

De vergeten voorbereidingsfase

door Titia Lont

37

Tuss

en b

enoe

min

g en

inst

alla

tie -

De

verg

eten

voo

rber

eidi

ngsf

ase

VVeelnieuweburgemeestersveronderstellendathetzwaartepuntvandein-werkperiodenahetmomentvandeformeleinstallatieligt.Dusindeeerstehonderddagen.Uiteraardbentupaszichtbaaralsburgemeesternadeoffi-ciëlehandelingen.Maaropdatmomentbentuookechtfulltimeburgemees-ter.Hetisraadzaamomjuistdeperiodetussenvoordrachteninstallatie-diemeestalviertotachtwekenduurt-tegebruikenvoorbewustwording,voor-bereidingenverdieping.Juistdezeperiodebiedtudemogelijkheidomgoedbeslagen ten ijs te komen op uw eerste officiële werkdag. Van essentieelbelangisdatuzichindezefaseinwerktindeportefeuilleopenbareordeenveiligheid,encrisisbeheersing.Hetzalumaargebeurendatnogvooruwin-stallatieeencalamiteitoptreedt.Vaakisuwvoorgangerofdewaarnemendburgemeesternietmeerinfunctieenzijnalleogenopugericht.

Kernportefeuilles openbare orde en veiligheidOpenbareorde,veiligheidenhandhavingvormenhethartvanuwportefeuille.Zorgerdaaromvoordatuzichzosnelmogelijkverdieptindeverkorteversievan het rampenplan en/of het vademecum crisisbeheersing. Verder moet ukennismakenmetdesleutelfigurenuituwveiligheidsregio(politie,brandweer,justitie,GHOR).Hetisaanbevelenswaardigomeendagmeetelopenmetdepolitie,debrandweerenindienvantoepassingdeplaatselijkeafdelingvandeKoninklijkeNederlandseReddingsMaatschappij.Bij dehandhaving vanopenbareorde en veiligheid kuntu indiennodigopgrondvaneennoodverordeningvergaandemaatregelennemen,zoalsdeeva-cuatievaneengebiedbijdreigendeoverstromingenofhetafsluitenvaneengedeeltevaneenstraatbijeengrotepolitieactie.Nadeinstallatieheeftugere-geldoverlegmetdepolitiechefendebrandweercommandant.Ookkrijgtudezogenaamdedagrapportenvandepolitieterinzage.Verderbentuaanwezigbijhetoverlegvandeveiligheidsregioendeveiligheidsdriehoek(metpolitie,brandweerenjustitie).

36

De vergeten voorbereidingsfase - Tussen benoem

ing en installatie

38



39

Tuss

en b

enoe

min

g en

inst

alla

tie -

De

verg

eten

voo

rber

eidi

ngsf

ase

In geval van een calamiteit of crisiswordt u gealarmeerddoor deGemeen-schappelijkeMeldkamervandeveiligheidsregio.Ukuntzonodigdealarmeringverifiërenbijuwcommandantbrandweerofuwgebiedschefpolitie.Uhebtvervolgensdevolgendemogelijkheden: •alarmerenvanhetgemeentelijkbeleidsteam(GBT); •voorwaarschuwenvanhetGBT; •terplaatsegaan.

Zodrablijktdat gemeentelijke acties ingangmoetenwordengezet,moetukiezenvoordeeersteoptie,ookalisniethetheleGBTnodig.Overlegmetuwambtenaarrampenbestrijding.Dezedraagtzorgvoorhetvoorwaarschuwenofalarmeren van respectievelijk het gemeentelijk beleidsteam,het gemeentelijkcoördinatieteamendehoofdenactiecentra.

“Ada. Boerma. was. tot. voor. kort. burgemeester. in. Rozendaal. (bij. .Arnhem)..Zij.werd.eind.november.geïnstalleerd.als.burgemeester.van.Maasdriel..Kort.daarop.vloog.een.Apache-helicopter.tegen.een.hoog-spanningsmast.waardoor.ook.Maasdriel,.in.de.Bommelerwaard,.getrof-fen.werd.door.de.inmiddels.bekende.stroomuitval..Deze.ramp.was.de.vuurdoop.voor.Ada.Boerma.en.ik.was.benieuwd.hoe.ze.het.er.afbracht..Ik.vond.het.er.allemaal.wel.goed.uitzien.”

Uit:Weblog‘PolitiekRheden’,december2007

Hetisgoedomtewetendatervijfalarmfasenbestaan,diemetdetermGRIPwordenaangeduid.Alnaargelangdeaardvandecalamiteitzultualsburge-meestermoetenbeslissenofuopschaalt.Hetgaatomdevolgendevijffasen:•GRIP 0:Motorkapoverleg tussen politie, brandweer en ambulancedienst.

Hetincidentvraagtomeengecoördineerdeaanpak.•GRIP 1:Er wordt een Coördinatie Team Plaats Incident ingesteld, dat op

basisvangelijkwaardigheidfunctioneert.Decoördinatieligtbijde-genebijwiehetzwaartepuntligt.Uvoertalsburgemeesternauwoverlegmetdegemeentelijkefunctionarisinditteam.OokwordtereenRegionaalOperationeelTeam(ROT)geactiveerd.

•GRIP 2:ErwordteenCommandoPlaatsIncidentingesteld.DeelnemerszijnGHOR,politie,brandweerendepiketfunctionarisvandegemeente.UroeptdekernbezettingvanhetGBTbijeen.

•GRIP 3:Erissprakevaneenramp.GBTenROTwordenvolledigoperatio-neel.Uwijsteenoperationeelleideraan.

•GRIP 4:Wanneer meerdere gemeenten bij de calamiteit betrokken zijn,wordtopgeschaaldnaarGRIP4enisdeaansturinginhandenvaneen Regionaal Coördinerend Beleids Team, met als voorzitter deCommissarisvandeKoningin.

Bijcrisisbeheersingheeftualsburgemeesterdevolgendetaken: •voorzittenvanhetGBT; •initiatiefnementothethoudenvanvergaderingenmethetGBT; •vaststellenwiebijdezevergaderingenaanwezigdienentezijn; •nemenvandenoodzakelijkebestuurlijkebeslissingen; •voorlichtenvandepers; •communicatiemetanderebetrokkenbestuurders; •communicatiemetgetroffenen,hulpverlenersenanderen.

40



41

Tuss

en b

enoe

min

g en

inst

alla

tie -

De

verg

eten

voo

rber

eidi

ngsf

ase

Voormeer gedetailleerde informatie kunt u het rampenplan of het vademe-cumcrisisbeheersingvanuwgemeenteraadplegen.Informeerhiernaarbijuwgemeentesecretaris,brandweercommandantofambtenaarOpenbareordeenveiligheid.

In Bewaring StellingHetkanvoorkomendatualsburgemeestereenmeldingkrijgtovereenpersoondieeengevaarvoorzichzelfofdeomgevingvormt.InoverlegmeteenartsofpsychiatermoetudaneenInBewaringStelling(IBS)afgeven.Informeerbijuwgemeentesecretarisofambtenaarveiligheidnaardepreciezeprocedure.

Meer informatie:•Vademecumcrisisbeheersingvanuwveiligheidsregio•Rampenplanvanuwgemeente•RosJay,Tipsentrucs:Crisis.TFCTrainingmedia2002•www.bestuurlijknetwerk.nl,onderdeelvandewebsitevanhetNGB•DossierveiligheidvanhetInterprovinciaalOverleg(IPO)•www.rampenbestrijding.nl,www.risicokaart.nlenwww.veiligheidsberaad.nl

Overige voorbereidingstips – goed beslagen ten ijs komen

Alsuuwnieuwewerkterreinnietbetreedtmetopzijnminsteenvaagomlijndidee van wat u als burgemeester zou willen bereiken, welke dingen voor upersoonlijkbelangrijkzijnenwelkeobstakelsuwaarschijnlijkzultaantreffen,danbentuovergeleverdaandeomstandigheden.Erbestaatdaneengrotekansdatuopbasisvanzelfvertrouwen,enthousiasmeentrialanderroraandeslaggaat,ensterkafhankelijkwordtvandiegenendieuinwerkeneninformatiever-

schaffen.Hierondervolgenenkelesuggestiesomdeperiodetussenbenoemingeninstallatieoptimaaltebenuttenengoedbeslagentenijstekomen.

OmgevingsverkenningTeneindeuwnieuwewerksituatiebewustengerichtinkaarttebrengen,is

hetzinvolomeengestructureerdeomgevingsverkenningbinnenuwgemeentetemaken.Benoemvooruzelfconcreteaandachtsveldenenzorgdatuformeelen informeel informatieopdezegebiedenkrijgt.Tedenkenvaltaandevol-gendethema’senspecificaties:

A.Context •Eigenrolopvattingalsburgemeester •Politiekestabiliteit •Ambitiesvanraadencollege •Aardenomvangvandegemeente

B.Werkwijzen •Protocollering •Handelingsruimte •Rolopvattingen •Kwaliteiten •Planningencontrol •Beroepenbezwaar

C.Samenwerkingspatronen •Machtsbalans •Eventueeldomeinoverschrijding •Overlegvormen •Zelfstandigepositionering •Focus

42



43

Tuss

en b

enoe

min

g en

inst

alla

tie -

De

verg

eten

voo

rber

eidi

ngsf

ase

Binnendezeaandachtsveldenzouuspecifiekkunnenlettenopthema’salsinte-griteit,kwaliteitvandedienstverlening,communicatie,burgerparticipatie,relatiemetregiogemeenten,encontactenmetdeprovincie,DenHaagenBrussel.

DocumentenstudieAlshet burgemeesterschapnieuwvooru is, stelt u zichdanopdehoogtevandefundamentelewet-enregelgevingenhetvakjargon.Koopofleenallenoodzakelijkeboekenenvraagaandegriffierofdesecretarisomuallerele-vantedocumenten tegeven.Denkookaanvakliteratuur,zoalsBinnenlandsBestuur,deStaatscourant,VNG-magazine,nieuwsbrievenoverveiligheidenhetBurgemeestersblad.Documentendieutijdensdevoorbereidingsfasekuntraadplegenzijnondermeer: •Verslagenvanhetmanagementteam •Raads-encollegeverslagen •Programmabegroting(metnamederisicoparagraaf) •Productenbegrotingenafdelingsplannen •Managementletter •Sociaaljaarverslag •Midtermreview •Burgerjaarverslag,letvooralopdekwaliteitvandedienstverlening

endetermijnenwaarinbezwaarschriftenzijnafgehandeld •Periodiekerapportagesvandeombudsman/vrouw •Websitevandegemeente,hieropkrijgtueenindrukvandekwaliteit

vandeambtelijkestukken

Inhetbegindientuvooraleenbeeldophoofdlijnentekrijgen.Zo is inditstadiumeenprogrammabegrotingmakkelijkerteraadplegendaneenproduc-tenbegroting.

Oriënteren via internet en lokale mediaMaakveelgebruikvaninternetomuteoriënteren.AlsuviaGoogleofWiki-pedianamenintoetstvanraadsleden,wethoudersofoud-burgemeesterskomtualsnelaardigewetenswaardighedentegen.Probeerinuwvoorbereidingspe-riodeeenpaarraads-encollegevergaderingentevolgenviadelokalemediaofviainternet.Ookishethandigomderaadsverslagenenbesluitenlijstenvanhetcollegevandelaatstemaandendoortenemenentebekijkenwathierindelokalepersoverisgeschreven.

Bewustwording en reflectieHet is in de voorbereidingsfase essentieel dat u grip krijgt opuwwettelijketaken en bevoegdheden. Daarbij heeft verdieping in uw kernportefeuille dehoogsteprioriteit.Daarnaastmoetuzicheenbeeldvormenvanuwdagelijksewerksituatie,deprocedures,hetReglementvanorde,debelangrijkstebeleids-thema’seneventueleknelpunten.Tenslottemoetunadenkenoverpraktischeconsequenties, zoals het zoeken van (tijdelijke) huisvesting, de combinatiezorg-arbeidenhetregelenvanpiketdiensten.Neemindezewirwarvannieuweindrukkenregelmatigtijdvoorreflectieenverdieping.

“Neem.in.de.weken.voor.uw.eerste.werkdag.’s.avonds.of.in.het.week-end.ongestoord.de.tijd.om.het.een.en.ander.te.overdenken..Bespreek.belangrijke.punten.met.uw.partner.en/of.een.vertrouwenspersoon.”

RichardKoch:Deexcellentebaas(1999)

44



Iedereen kan het roer

vasthouden als de zee kalm is

PubliliusSyrus,ca.100v.Chr.

45

Tuss

en b

enoe

min

g en

inst

alla

tie -

De

verg

eten

voo

rber

eidi

ngsf

ase

Overdracht en probleemdossiersDeburgemeestervormtsamenmetdegemeentesecretariseenbelangrijktan-dem.Spreekdaarommetdesecretarisafhoeumetelkaaromwiltgaan.Looptubijelkaarindewerkkamerbinnen?Inhoeverreregeltuzakenviae-mail?

Devoormaligeburgemeestervandegemeenteheeftalshetgoediseenover-drachtsdossieropgesteld.Hetisbelangrijkommetdezepersooningesprektegaan.Uzoutervoorbereidingookeengesprekmeteenoud-wethouderofeenoud-raadslidkunnenhouden.

Ukuntinuweerstegesprekkenmetdegemeentesecretarisendegriffieropen-lijkvragenoferprobleemdossiersofandereknelpuntenzijn. Ineenkleinereorganisatiekuntudeeventuele lastige thema’s tevensbesprekenmetdeaf-delingshoofden,uiteraardwelmetmedewetenofinbijzijnvandegemeente-secretaris.

Meer informatie:•Eenvoudigestaatsinrichting,Amsterdam:InstituutvoorPublieken

Politiek2002.•Degemeente,Amsterdam:InstituutvoorPubliekenPolitiek2007.•RonvanDooren,Traditieentransformatie,politiekenstaatsinrichtingin

Nederland,Amsterdam:InstituutvoorPubliekenPolitiek2005.•RichardKoch,Deexcellentebaas,tipsvoordeeerste100dagen,Contact

uitgevers1999.•WebsitesVerenigingvanNederlandseGemeenten(VNG)enMinisterievan

BinnenlandseZaken

46

Tips voor de eerste 100 dagen

47

Tip

s vo

or d

e ee

rste

100

dag

en


door Titia Lont en Liane Pielanen

49

Tip

s vo

or d

e ee

rste

100

dag

en

D

48


Deeerstehonderddagenzijncruciaalvooriedereenineenleidinggevendefunctie.Datgeldtdusookvoorualsnieuweburgemeester,metalsextrabijkomstigheiddatheteenpubliekefunctiebetreft.Hetgaatnietalleenomhetwederzijdsaftastenvandepersoonlijkekwaliteitenvandeactoreninhetpolitiek-bestuurlijkespeelveld,maarookomdeeersteindrukdieubijpubliek enpersmaakt. Inde euforie enhectiekdieu inde eerstewekennauwinstallatiezultervaren,bestaatdekansdatuminderalertbentomsystematischhetspeelveldteverkennenenvoldoendetijdintebouwenvoorreflectieeneenzelfkritischehouding.Indevolgendeparagrafenbiedenwijueenaantalhandvatenomopeenconstructieveendoelbewustemanieruwnieuwewerkomgevingstapvoorstapteverkennen.

Specifieke burgemeesterstaken en de eigen werkorganisatie

Uvertegenwoordigtdegemeentenaarbuitentoe,bijvoorbeeldbijofficiëlegelegenheden.Als voorzitter vanhet college coördineertuhet gemeentelijkbeleidenstimuleertuwaarnodigdebesluitvorming.Sindshetdualismebentualsburgemeestersookspecifiekaanspreekbaaropdekwaliteitvandedienst-verleningvandegemeenteaanhaarburgers,waaroverueenburgerjaarverslagmoetopstellen.

Belang van de bodedienstBij de bodedienst klopt het hart van de ambtelijke organisatie. In kleine

gemeenten sorteert de bode de ingekomen post, hij/zij regelt de koffie- entheevoorziening,ontvangtdegastenenisgastheerbijhuwelijkenenofficiëleontvangsten.Vaneenprettigewerkrelatieeneengoedpersoonlijkcontactmetdebodeheeftualsnieuweburgemeesterzeerveelplezier.

50


51

Tip

s vo

or d

e ee

rste

100

dag

en

BestuurssecretariaatMeestalisbinnendegemeenteeenbestuurssecretariaatvoorhethelecol-

lege en/of een secretaresse voordeburgemeester. In kleinegemeentenont-breektsomseenbestuurssecretariaat,ennemenmedewerkersvandereceptiedetakenopzich.Hetisvanbelangdatdeagendaenafsprakengoedwordenbijgehouden.Hetkanhandigzijn inelkaarselektronischeagendatekunnenkijken.Uwsecretaressemoet er voorzorgendatde agendaniet te snel vollooptendatergenoegruimteisvoorinformelecontacteneneenbroodjetus-sendemiddag.Laathetsecretariaatvrijeruimteinplannen,zodatutijdhebtomstukkenenvakliteratuurtelezen,maarookomzonderstressvanafspraakAnaarafspraakBtereizen.Umaaktalsburgemeestereenslechteindrukalsuvaaktelaatkomtofregelmatigeerderwegmoetbijbijeenkomsten.Degemeen-tesecretarisvoerteensperjaareenfunctioneringsgesprekmethetsecretariaat.Hijmoethiertoevoorafinputvragenaandebestuurders.

Hetwerktgoedomperdageenmapmetstukkenteontvangen,zodatuingevalvantijdnoodniethoefttezoeken.Vraagbijvoorbeelddesecretaresseomeenmapopuwstoelteleggen.Hetishandigomeenleesmapmetachter-grondinformatieaantelatenleggen.

“Ik.dacht.dat.het.handig.zou.zijn.om.een.elektronische.agenda.aan.te.schaffen..In.de.praktijk.werd.mijn.agenda.door.iedereen.volgepland.met.afspraken.en.had.ik.amper.tijd.om.op.adem.te.komen..Ik. heb. nu. weer. een. gewone. agenda. en. ruim. iedere. ochtend. tijd. in.voor.agenda-overleg.met.mijn.secretaresse..Bovendien.heb.ik,.wanneer.er.tijdens.vergaderingen.agenda’s.getrokken.worden,.veel.sneller.over-zicht.dan.collega’s.die.hun.agenda.nog.moeten.opstarten.”

Burgemeesteruiteenkleineplattelandsgemeente

Portefeuilles Inkleinegemeentenisdeburgemeestervaakdeenigefulltimebestuurder.

Datbetekentdatuwellichtmeerdereportefeuillesmoetbeheren.Hetisessen-tieeldatdeportefeuilleverdelingingoedoverlegdoorhetcollegevanburge-meesterenwethouderswordtbepaaldenvastgesteld.Deportefeuillefinanciënkanvoorulastigzijnomdatdezebeterpastbijeengekozenbestuurder.Deportefeuille personeel en organisatie is minder gevoelig, behalve bij een re-organisatie.Alsudeportefeuilleeconomischezakenhebt,kuntu iederhalfjaareenbijeenkomstmetondernemersorganiseren.Vaakgenereertzo’navondveelwaardevolle informatie, ennatuurlijk ishet goedvoorde relatie tussengemeenteenondernemers.

SpreekuurZorg ervoor dat uw secretariaat een filterfunctie vervult bij uw wekelijks

spreekuur.Uwsecretariaatvraagtwathetgespreksonderwerpisenofdeper-sooninkwestiereedsbijdebetreffendevakwethouderheeftaangeklopt.Pasalszedaarzijnvastgelopen,kunnenzeeventueelbijuterecht.Laattijdenshetspreekuurambtenarenaanschuivenalsheikelekwestiesaandeordekomen.Zijkunnendantevensdegemaakteafsprakenvastleggen.

Mensenkunnenmisbruikvanumakentijdenshetspreekuur.Kniktueenkeervriendelijk,danzienzedatsnelalseentoezegging. Ingemeentenmetmeer dan30.000 inwoners houdt de burgemeestermeestal geen spreekuur,maarkunnenburgersopafspraakbijuterecht.

Brieven en tekenbevoegdheidKrijgtubrievenvanburgers,dankuntu-zekerinuwintroductieperiode-bij

dezepersonenopbezoekgaanofzeuitnodigen.Inprincipeslaatugeenuit-nodigingenaf.Maaralshetknuffelenvanburgersoforganisatieswordt,kuntugerustversteklatengaan.

52


53

Tip

s vo

or d

e ee

rste

100

dag

en

Checkbijhettekenenvanstukkenaltijdofdesecretarisofdebetreffendevakwethouderreedseenhandtekeningheeftgezet.Ditgeldtookvoordezo-genaamde spoedbrieven,brievendie aanhet eindvandemiddagvlak voordepostverzendingterondertekeningbinnenkomen.Laatunietverleidenomgeantidateerdestukkentetekenen.Integriteitiseengrootgoed,enubevindtzichsnelopeenhellendvlak.Probeervoorhettekenenvanstukkeneenauto-risatie-endelegatiebesluitmethetcollegetenemen,zodatunietallestukkenzelfhoefttetekenen.Zorgerookvoordatopuwbureaugeenoriginelestukkenliggenalsuveelwegbent.Hetisdanhandigeromkopieëntehebben.

In sommigegemeenten ishet gebruikelijkomeen stempelmetdehand-tekeningvandeburgemeestertelatenvervaardigen.Checkzorgvuldigonderwelkevoorwaardendit stempelgebruiktmagwordenen legdezeafsprakenschriftelijkvast.

“In.mijn.eerste.werkweek.moest.ik.een.handtekening.zetten.voor.de.vervaardiging.van.een.zogenaamd.handtekeningstempel.voor.de.afde-ling.burgerzaken..Ik.dacht.dat.dit.een.standaardprocedure.was,.maar.later. kreeg. ik. soms. het. vermoeden. dat. de. stempel. ook. voor. andere.doeleinden.werd.benut.”

Burgemeesterineenkleinegemeente

Integriteit en dubbele loyaliteitGanietinopuitnodigingenvanhorecaondernemersvoorluxeetentjessa-

menmetuwpartner.Letopuwintegriteit.Ubentalsburgemeesterhoedervanhetalgemeenbelang.

Het is van belang om een beleidsnotitie integriteit voor zowel college,raadalsambtenarenvast testellen.Mochtenersignalenophetgebiedvan

schendingvandeintegriteitkomen,danmoetdeburgemeesterdepersooninkwestieineenpersoonlijkgesprekterverantwoordingroepenendesgewenstmaatregelennemen.

Weesvoorzichtigmethetgebruikvane-mail.Vooruhetweet,ligtdein-houdopstraat.Ine-maillegtuzakenschriftelijkvast.Datkansneleenpoli-tiekestatuskrijgen.

Ambtenarenkunnentemakenkrijgenmeteendubbeleloyaliteit.Enerzijdsvallenzewatbetreftdeportefeuilleonderdeburgemeester,anderzijdsvallenzeambtelijkonderdegemeentesecretarisofhetafdelingshoofd.Het iszaakde taken en verantwoordelijkheden, zowel bestuurlijk als ambtelijk, goed tescheiden.

Regio en burgemeesterskringZorgervoordatu, indienvantoepassing,degemeenschappelijkeregeling

kent. Probeer zoveel mogelijk bij deze regionale vergaderingen aanwezig tezijn. Intergemeentelijke samenwerking isveelal eenspeerpuntvanzoweldegemeentealsdeprovincie.Wanneeruvergaderstukkenuitderegioconstanttelaatontvangt,leverhierdancommentaarop.

Zorgvooreenfunctioneleagendatijdensbijeenkomstenvandeburgemees-terskring.Welkemoeilijkhedenkomtutegen?Hoekuntuelkaarondersteunen?Hoekuntuervaringenuitwisselenenelkaartipsgeven?

Meer informatie:•www.integriteitoverheid.nl•Tips&trucs:Gegevensverzamelen,Werkoverleg,Vergaderen,

Beslissen,TFCtrainingsmedia2002•Devliegendestart,TFCtrainingsmedia2002•GeerhardBolte,Ordeopzaken,baasineigenbureau!Wegmetrommelen

tijdverspillers,Haystack,2007

54


55

Tip

s vo

or d

e ee

rste

100

dag

en

Installatierede - het visitekaartje op dag één

Uwinstallatieredeisheteerstevisitekaartjedatuafgeeft.Benadrukvooralwaaromuvoordezegemeenteheeftgekozen.Houdgeenhoogdravendverhaalenprofileeruniet teveelmetnieuweideeënenplannen.Gaooknietopdestoelvandepolitiekofdeambtenarenzitten.

Inuwredekuntudeambitiesvandevertrouwenscommissiebenoemen,endaareeneerstereactieopgeven.Eenpersoonlijkeintroductieisvangrootbelang.Wiebentuenhoestaatuinhetleven?Hetisookgoedom,indienvantoepassing,depositievanuwpartnertemarkeren,doorbijvoorbeeldtezeggen:“Mijnpartnerisgeenornamentinditambt”of“Ukrijgtgeentweevoordeprijsvanéén.”

Het is handig om de tekst van uw installatierede van tevoren te latencheckendoordegriffier,deloco-burgemeesterofdenestorvanderaad.Alsereenafdelingcommunicatieis,kuntudezeerookbijbetrekken.Voorkomdaterpijnpunteninuwverhaalzitten.

Kennismaking en inwerkprogramma – observeren en investeren vanaf dag twee

Gefeliciteerd!Ubentinmiddelsbenoemdengeïnstalleerdengaatnuechtaandeslag.Indeeerstewekenishetbelangrijkomsneleengevoeltekrijgenbijuwnieuwegemeenteenuopdehoogtetestellenvandebelangrijkedos-siers.Vergeetbijditinwerkenuzelfniet.Organiseeruweigenbegeleidingen

coaching.Uzultindeeersteperiodeveelindrukkenopdoenenindrukkenach-terlaten.Probeervooralnieuwsgierigtezijnnaardevraagwaaromzakenlopenzoalszelopenenteontdekkenwelkenormenenwaardenwordengehanteerd.Doeditzondereennormatiefoordeeltevellen.

Alshetgoedisregeltdesecretaris,bijvoorkeurinoverlegmetdegriffier,eeninwerk-enkennismakingsprogramma.Insommigegemeentenisookdechefkabinetszakenhierbijbetrokken.Datwiloverigensnietzeggendatuzelfgeenaccentenmagleggen.Hetprogrammarichtzichzowelopdeinterneorganisa-tiealsde(externe)omgeving.

Kennismaken met interne organisatieOm uzelf te introduceren bij het personeel is het handig om dit op een

gezamenlijkepersoneelsbijeenkomst tedoen.Ukuntdanuzelfmarkerenenaangevenwatuverwacht,zoalsloyaliteittenaanzienvancollegebesluiten,op-timaledienstverleningaandeburgers,collegialesamenwerkingenintegriteit.Hetisniethandigomgelijkteroependatuallerleizakenwiltverbeteren.Hetisvanbelangomeersteenindruktekrijgenvandeorganisatie.Weesdaaromnieuwsgierignaardevraagwaaromzakenlopenzoalszelopen.Tochzijneraltijdzakendieugelijkwiltaanpakken.Danishetgoedomeenpiketpaalteslaanendaarduidelijkovertezijn.

“Als.baas.ergens.beginnen.is.moeilijk..Je.directe.medewerkers.kennen.je.werkterrein.misschien.wel.beter.dan.jij.en.weten.waar.de.moerassen.en.het.drijfzand. liggen..Ze. letten.op. signalen.van.onwetendheid.of.zwakheid,.op.enig.bewijs.dat.je.niet.tegen.je.taak.bent.opgewassen”.

Uit:RichardKoch,Deexcellentebaas(1999)

56


57

Tip

s vo

or d

e ee

rste

100

dag

en

Tijdensdeintroductieishetvanbelangdatukennismaaktmetallesleutel-figurenbinnendegemeenteenuwportefeuille.Opwelkewijzedekennis–makingvormkrijgt,isafhankelijkvandecultuur.Ukunterbijvoorbeeldvoorkiezenomelkeafdelingafzonderlijktebezoeken.Bijzo´nbezoekkandeafde-lingvertellenoverdelopendeprojecten.Elkeafdelingmagdaareengeschiktevormvoorkiezen.Deeneafdelinggeeftbijvoorbeeldeenpresentatie,eenan-dere organiseert een boottocht. Vergeet bij uw kennismaking de dislocatiesvandeambtelijkeorganisatieniet,zoalsdegemeentereiniging,hetzwembadendehavendienst.Vaakhebbendezehetideedatzeachtergesteldworden.Ukunterookvoorkiezenomalleeneengesprektehebbenmetdesleutelfiguren,namelijkdeleidinggevendenendebelangrijkstebeleidsmedewerkers.

Voorbelangrijkeenstrategischeprojectenkaneenoverzichtwordenopge-steld,metdaarinkorteenomschrijvingvanhetdossierendestatus.

Het is aan te raden om een kennismakingsbijeenkomst met de onderne-mingsraadtebeleggen.Hierdoorkrijgtueensfeertekeningvandeambtelijkeorganisatie.Formeel isdegemeentesecretarisbestuurder inhetkadervandeWOR(WetopdeOndernemingsraden).Omopdehoogteteblijven,ishethandigomubijvoorbeeldtweekeerperjaartelatenuitnodigendoordeon-dernemingsraad.

Maak ook kennis met de rekenkamer(commissie), de commissie voorberoep- en bezwaarschriften en de ombudsman/vrouw. Houd ook kennis–makingsgesprekkenmetdeandereledenvanhetcollegeenmetdegemeente-secretaris.

Kennismaken met raadsledenHetisgoedomnaderkennistemakenmetderaadsleden.Ukuntzevoor

eenpersoonlijkgesprekuitnodigen.Eendergelijkgesprekkuntueensperjaarherhalen.Ookkuntueenbezoekbrengenaandefracties.Brengnooitalleeneenbezoekaandefractievanjeeigenpartij.

Kennismaken met (externe) omgevingUiteraard ishet vanbelangomookkennis temakenmetde rest vande

gemeente.Ukuntwerkbezoekenbrengenaangrotebedrijvenofaanactueleprojecten op het gebied van ruimtelijke ordening en verkeer. Neem daarbijeenbeleidsambtenaarmee.Dezekangelijkallesoverdeprojectenvertellen.Vergeet bij het plannen van de werkbezoeken niet de portefeuillehouder teinformeren.Ukunthetbezoekalleenafleggen,maarhetkanookvanbelangzijnomhetbezoeksamenmetdeportefeuillehoudertedoen.

Kennismakingmetdeinwonersvindtvooreendeelalplaatstijdensdeborrelenreceptienadeinstallatievergadering.Laatuwgezichtindeperiodedaarnazoveelmogelijkzien.Neemhierbijgeregeldeenwethoudermee.Enerzijdsin-vesteertuzo incontactenmetburgers,ondernemersenorganisaties,ander-zijdsbouwtueengoedewerk-eninformelerelatieopmetuwdirectecollega’s.Maakookkennismetuwcollega-burgemeestersvanomliggendegemeentenendesleutelfigurenvandesamenwerkingsorganenendeveiligheidsregio.

Stel prioriteren en communiceer uw keuzeUkuntnietiedereentegelijkbedienen.Kiesdaaromuwprioriteiten.Losvan

wettelijkekerntaken,zoalsdeportefeuilleopenbareordeenveiligheid,kuntubijvoorbeeld focussenopde raad,hetcollegeofhetbuitengebeuren.Welkefocusuookkiest;communiceeruwkeuze.Overigensishetverstandigdezekeuzemedetebaserenophetprofiel.Inhetprofielstaatimmersbeschrevenwelkeaccentendegemeentelegt.

Observeren tijdens raads- en commissievergaderingenProbeerdoorgoedteobserverenenteluistereneenbeeldtekrijgenvande

onderlingeverhoudingenbinnenderaadenhetcollege,entussenderaadenhetcollege.Hoezijndecoalitiestotstandgekomen?Zittenerpersoneninderaaddievanuithetverledennograncunemeedragen?

58


59

Tip

s vo

or d

e ee

rste

100

dag

en

Krijggedurendedeeerstevergaderingeneenbeeldvandewijzewaaropergedebatteerdwordt.Welkeruimtenemenraadsledenenwethoudersinhetde-bat?Draaitdediscussieomdeinhoudofompersonen?Hoereagerenmensenopelkaar?Menigeenzalgeneigdzijnomsnel integrijpen.Neemechterdetijdvoordatuinterventiespleegt.Supportvandegemeenteraadisvangrootbelang.Deraadweetveelalwaardeknelpuntenliggen,maarzaldezekennisnietaltijdinhetopenbaaruitdragen.

Erzijnechterooksituatieswaarbijudirectdoortastendenmetgezagmoetoptreden,bijvoorbeeldbijhetoverschrijdenvanwaardenennormen.Hanteerteeninsprekerofraadslidschuttingtaaltijdenseenraadsvergadering,danmagudatniettolererenenhamertudesprekerdirectaf.

Einde van de eerste honderd dagenNadriemaandenweetuongeveerhoedehazeneruitzien,maarnogniet

hoezelopen.Leteropdatumenseninhunwaardelaatenstaniettesnelmetuwmeningklaar.Alsulaatvallendatuhetnadriemaanden‘alweet’,kandatlatertegenuwerken.

Het iszinvolomaanheteindvandeeerstedriemaandeneen informeelgesprekmetdefractievoorzittersendegriffiertebeleggen.Tijdenshetgesprekbespreektuopenlijkdeeersteervaringeneneventueleknelpunten.Zorgervoordateventueleafsprakenschriftelijkwordenvastgelegdenmetwederzijdsein-stemmingwordenondertekend.

“Je.weet.na.drie.maanden.hoe.de.hazen.eruit.zien,.maar.nog.niet..hoe.ze.lopen.”

Jongeburgemeesterdienetinzijntweedegemeenteisgestart.

Meer informatie:•RichardTemplar,Beoordeeldworden,tips&trucs.TFCTrainingsmedia

2002.•www.lokaalbestuur.nl•HetInitiatief,basiscursusvanhetNederlandsGenootschapBurgemeesters

Gemeenteraad, presidium en griffier - werkgever en waakhond

Met de gemeenteraad en de griffier heeft u eerder tijdens de gesprekkenmetdevertrouwenscommissiereedskennisgemaakt.Daarlageeneerstekansomeenfundamentvoorverderesamenwerkingteleggen.Vanafuwinstallatiekomtudegemeenteraadvooralinzijndualerollentegen:alsvolksvertegen-woordigend,kaderstellendencontrolerendorgaan.Daarnaastisenblijftdege-meenteraad-ondanksdekroonbenoeming-uwwerkgever.Hetisvanbelangdatuhetwerknemer-enwerkgeverschapvanafdestartgezamenlijk ingoedoverleginvult.

Bevoegdheden van de gemeenteraadDegemeenteraad,ookwelderaadgenoemd,wordtrechtstreeksdoordein-

wonersvandegemeentegekozen.Datgebeurtiederevierjaarbijdegemeente-raadsverkiezingen.Hetaantalraadsledenisafhankelijkvanhetaantalinwonersvandegemeente.Dekleinstegemeenteheeft9raadsleden,degrootste45.

Deraadsteltdegrotebeleidslijnenvastenbehoortzichnietmetallerleibe-

stuurlijkedetailsbezigtehouden.Daarnaastcontroleertderaadofhetcollegedebestuurstakengoeduitvoert.Tenslottetreedtderaadopalsvertegenwoor-digervandeinwonersvandegemeente.

61

Tip

s vo

or d

e ee

rste

100

dag

en

60


Deledenvanderaadzijnmeestallidvaneenpolitiekepartij.Datkaneenplaatselijkeafdelingvaneenlandelijkepartijzijnofeenlokalepolitiekegroepe-ring.Hetnadeelvaneenpolitiekegroeperingisdatermeestalgeenpolitiekeofdemocratische legitimatieplaatsvindt,omdateenverenigings-of ledenstruc-tuurontbreekt.De ledenvanéénpartij ineengemeenteraadvormensameneenfractie.Bijpolitiekespanningengebeurthetregelmatigdateenfractielidzichafsplitstenalseenmansfractieverdergaat.

Degemeenteraadkanzijneigencommissiesinstellen.Dezeraadscommis-siesbereidendebesluitvorminginderaadvoorenvoerenoverlegmethetcol-lege.Deburgemeesterendewethouderszijngeenlidvaneenraadscommissie,maareenraadscommissiekandeburgemeesterencollegeledenwelvragenombijeenbepaaldonderwerpaanhetoverlegdeeltenemen.Deraadkanookeenadviescommissiebenoemen,diederaadadviseertoverbepaaldeaspectenvanhetgemeentelijkbeleid.Omdecontrolerendetaakgoeduittekunnenvoeren,beschikt de raadookover demogelijkheidomonderzoekscommissies in testellen.Hetonderzoekmagalleengaanoverhetcollegebeleid.

DeQuickScanDualismevanSGBO,onderzoeks-enadviesbureauvandeVerenigingvanNederlandseGemeenten, isvoorueengoed instrumentomeenbeterbeeldtekrijgenvandegemeenteraad.VoorderaadkandeQuickScanDualismeeengoedeopstapzijnomheteigenfunctionerenbespreekbaartemaken.

Maak kennis met de raadsledenZoalseerderaangegeven,ishetbelangrijkomalsnieuweburgemeesterken-

nismakingsgesprekken met de raadsleden te organiseren. In een grotere ge-meentezouueersteengesprekmetdefractievoorzitterskunnenhouden,envervolgensaanhenvragenofdevolledigeraadeenpersoonlijkgesprekopprijszoustellen.Uhoeftdusnietalles‘vanbovenaf’teorganiseren,maarkuntookderaadhierbijbetrekken.

62


63

Tip

s vo

or d

e ee

rste

100

dag

en

Inkleineregemeentenkuntuhetpersoonlijkkennismakingsgesprekbijderaadsledenthuishouden.Hierdoorkrijgtueenbrederbeeldvandepersoon.Wie is de partner, wat staat er in de boekenkast, waar liggen de passies?Vraag altijd: “Wat verwacht u van mij?”. Geef aan dat de deur altijdopen staat en geef uw 06-nummer zodat u voor de raadsleden optimaalbereikbaarbent.

GemeenteraadsvergaderingenGemeenteraadsvergaderingen worden maandelijks gehouden; in grote ge-

meentensomsvaker.Dezevergaderingenzijnopenbaarendeagendawordtruimvantevorenbekendgemaakt,vaakookviadeplaatselijkekrant.Alsbur-gemeesterhebtuindegemeenteraadgeenstemrecht.Welkuntuindeverga-deringvanderaadaandediscussiedeelnemen.

Indienunietindegelegenheidbentdevergaderingvanderaadvoortezit-ten,wordtuvervangendoordeplaatsvervangendvoorzittervanderaad.Ditiseenliduitderaad.Ukuntervoorkiezenomderaadsvergaderingtelatenvoorzittendoordevervangendvoorzitterbijdebesprekingvanagendapuntenwaarvanuportefeuillehouderbent.

Weesbijderaadsvergaderingruimoptijdaanwezigengeefiederraadslidbijbinnenkomsteenhand.Bevorderdatderaadsledenelkaarvoorafgaandenna afloopvandevergadering eenhandgeven.Ukuntdituiteraardniet af-dwingen.

Durfvoorzittervanderaadtezijn.Kiesvooreenneutralepositie,enstraalnietuitdatudaarnamenshetcollegeaandevergaderingdeelneemt.Zitdevergaderingvoorconformdevergaderordeenheersendevergadercultuur,metvoldoenderuimtevooronderlingdebat.Gaandewegkuntumeeruweigenstijlontwikkelen.Geefraadsledenhunfinestmomentenlaatzehunstokpaardjesberijden.Garespectvolommetinsprekers,enstimuleerditinderaad.Schudbijvoorbeeldnietneealsiemandietsonzinnigsvertelt.Alshetoveruweigen

portefeuillegaat,laatdandewaarnemendvoorzitterderaadvoorzitten.Zorgvooreengoederelatiemetdewaarnemendvoorzitter.Meestalisernaafloopvaniedereraadsvergaderingeeninformeelsamenzijn.Ditiseengoedmomentomdecontactenmetderaadsledenteverstevigen.Maakvandebegrotingsbe-handelingeenfeestje,enbenadrukdegezamenlijkheidtussenraad,collegeenambtenaren.Uhebttenslottegezamenlijkeenklusgeklaard.Gabijvoorbeeldnadebegrotingsbehandelinggezamenlijkuiteten.

Contacten met raadsledenInvesteerinintervisieenreflectieophetfunctionerenvanderaad.Umag

deraadsledenafentoebestfeedbackgeven.Hetisookaanteradenomeenbenen-op-tafel-sessiemetdefractievoorzitterstehouden.Indewekennadeeersteraadsvergaderingzouueenplenairebijeenkomstmetderaadkunnenhouden,waarinudewederzijdseverwachtingeninventariseert.Vragendieaanbodkunnenkomen,zijn:“Hoegaanwemetelkaarom?”en“Hoestrakhante-renwedevergaderorde?”.

Organiseerminimaaléénkeerper jaareen functioneringsgesprekmeteendelegatievanuitderaad.Zorgtijdenshetgesprekvoortweerichtingsverkeer.Uzounauweerstehonderddageneengesprekkunnenentameren,omuweersteervaringenmetderaadtedelen.

Betrekderaadsledenbijrepresentatievehandelingen.Nodigderaadsledenbijvoorbeeld nadrukkelijk uit als uw gemeente de jaarlijkse vrijwilligersspelduitreikt.Ingrotegemeentenwordenraadsledenregelmatigbijofficiëlehande-lingenbetrokken.ZowordenindegemeenteDenHaagdevrijwilligersspeldenendezogenaamde“GuldenKlinkers”bijtoerbeurtdoorgemeenteraadsledenuitgereikt.

Watinsommigegemeentenpositiefwerkt,ishetsturenvaneenpersoonlijksms’jeaanraadsledenophunverjaardag.Kleinemoeite,grootplezier.Weesalertopprivé-gebeurtenissenofomstandighedenbijraadsleden.

64


65

Tip

s vo

or d

e ee

rste

100

dag

en

Professionalisering van de raadStimuleer-inoverlegmetdegriffierenhetpresidium-deprofessionalisering

vandegemeenteraad,bijvoorbeelddekaderstelling,derekenkamerfunctie,hetdenkeninmaatschappelijkeeffecten,ennieuweontwikkelingenzoalsmomen-teeldecentravoorJeugdenGezin.Uzouinoverlegmethetpresidiumaan-dachtkunnenbestedenaandeplanning&controlcyclusenwatditbetekentvoordetermijnagendavanderaad.Letdaarbijwelopdatuniettedwingendbent.Datkeertzichalseenboemerangtegenu.Professionaliseringwerktenkelalserraadsbreedbehoefteaanis.Ukuntderaadondersteunenomeengoedraadsprogrammaoptestellen,bijvoorbeelddoorhetorganiserenvaneenbij-eenkomstmetafdelingshoofdenenenkelebegrotingsdeskundigen.Hetcollegeisbijdezebijeenkomstnietaanwezig.

Werking van het presidiumGavoorafnawatdegemeenteverstaatonderhetpresidium.Datkanim-

merspergemeenteverschillen.Somsontbreekteenpresidium,maariserweleen seniorenconvent. Bij andere gemeenten is zowel eenpresidiumals eenseniorenconventaanwezig.HetReglementvanordevoordevergaderingenvanderaadgeefthiernormaalgesprokenduidelijkheidover.Inkleinegemeentenisdesecretarisvaakalsadviseuraanwezigbijhetpresidium,ondanksdatditinstrijdismethetdualisme.

Ukunttijdensdeintroductieperiodeervoorkiezenomdepresidiumvergade-ringenindekernenofwijkenteorganiseren,ennaaflooptesprekenmethetdorpsbelangofdebewonersorganisatie.Hierdoorkomtderaadnaardeburgerstoe.Umoetechtervantevorenwelbekijkenofeendergelijkewerkvormpastbijdecultuurindegemeente.

Samenwerken met de griffierDegriffier issindsde invoeringvanhetdualisme in2002eenbelangrijke

schakeltussenburgemeesterengemeenteraad.Deraadbenoemtdegriffier.

Wettelijk.zijn.de.taken.van.de.griffier.als.volgt.vastgelegd:

Artikel 107De.raad.benoemt.de.griffier..Hij.is.tevens.bevoegd.de.griffier.te.schor-sen.en.te.ontslaan.

Artikel 107a1...De.griffier.staat.de.raad.en.de.door.de.raad.ingestelde.commissies.bij.

de.uitoefening.van.hun.taak.terzijde.2...De.raad.stelt.in.een.instructie.nadere.regels.over.de.taak.en.de.be-

voegdheden.van.de.griffier.

Artikel 107bDe.griffier.is.in.de.vergadering.van.de.raad.aanwezig.

Artikel.107c.[Vervallen.per.02-11-2005]

Artikel 107d1...De.raad.regelt.de.vervanging.van.de.griffier.2...De.artikelen.100,.tweede.lid,.101.en.107.tot.en.met.107c.zijn.van.

overeenkomstige.toepassing.op.degene.die.de.griffier.vervangt.

Artikel 107e1...De.raad.kan.regels.stellen.over.de.organisatie.van.de.griffie.2...De.raad.is.bevoegd.de.op.de.griffie.werkzame.ambtenaren.te.benoe-

men,.te.schorsen.en.te.ontslaan.

Bron:Gemeentewet

66


67

Tip

s vo

or d

e ee

rste

100

dag

en

inhoudelijkop,welkeoperationelevaardighedenhebbenwehiervoornodig,enwelkeinformelemomentenplannenwe?

Degriffiermaakteenopzetvoorhetfunctioneringsgesprektussenraadenburgemeester.Deprofielschetsdientmeestalalsbasis.Degriffieriszelfbijditgespreknietaanwezig.

Meer informatie:•Internetsiteovercongressen,cursussenenanderebijeenkomstenspeciaal

voorgemeenteraadsleden(www.raadslid.nu)•Uitdepraktijk:dekaderstellenderolvanderaad–handreikingkaderstel-

ling,VernieuwingsimpulsDualismeenlokaledemocratie,VNG2004.•VerenigingvanGriffiers(www.griffiers.nl)•VerenigingvanNederlandseGemeenten(www.vng.nl)ofinformatiecen-

[email protected]•Actieprogrammalokaleoverheid(www.actieprogrammalokaalbestuur.nl)•MinisterievanBinnenlandseZaken(www.minbzk.nl)•Onderzoeks-enadviesbureauSGBO(www.sgbo.nl)•www.lokaalbestuur.nl

Hetisbelangrijkdatualsburgemeesterhierbijwordtbetrokken.Ualsvoor-zittermoet immers intensief samenwerkenmetdegriffier. Eenwekelijksge-sprekmetdegriffier isgebruikelijk.Tijdenshetgesprekkandeagendavoordepresidiumvergaderingwordenvoorbereidenkunnenlopendezakenaandeordekomen.Daarnaastishetdriehoeksoverlegtussenburgemeester,griffierensecretarisergbelangrijk.Hetisessentieeldatdegriffierendesecretarisinditoverlegeengelijkwaardigepositieinnemen.

Weesvrijstrakwatdeproceduresbetreft.Somsstaanonderwerpenalopdecommissie-agenda,terwijlzenogbinnenhetcollegemoetenwordenbespro-ken.OfiseropdedagnadeB&Wvergaderingeenbewonersavondovereenbepaaldonderwerpgepland.Maakhieroverheldereafspraken,zowelmetdegemeentesecretarisalsmetdegriffier.

Bijheikelekwestieskandegriffierdefractievoorzittersbijeenroepen,alzijnsommigegemeenteradeneenbeetjeallergischvoordergelijktorentjesoverleg.Ookhiervoorishetvanbelangomalsvoorzitterheldereprocedureafsprakentemakenmetdegriffier.Hetiszinvolomjaarlijksmetdegriffiereenraadsuitjeteorganiseren.Datkannaaraanleidingvanthema’sdieindegemeentespelen-bijvoorbeeldplattelandsontwikkelingoftoerisme-maarkanookinsamen-werkingmetdeBankNederlandseGemeenten(BNG).

Omwillevandeprofessionaliseringishetvanbelangdatdeburgemeesterofdegriffieralleconferentiesenlezingenvoorraadsledennadrukkelijkonderdeaandachtbrengt.Maakafsprakenmetdegriffierdatalleswaaroverderaadenderaadsledenwordengeïnformeerdookgelijktijdigterkennisvandevoorzittervanderaadwordtgebracht.Laatookeenverordeningvoordegriffieropstellen.

Stimuleerdegriffieromsamenmethetpresidiumeenlangetermijnagendavoorderaadoptestellen.Watgaanweprocesmatigdoen,watpakkenwe

69

Tip

s vo

or d

e ee

rste

100

dag

en

68


College en gemeentesecretaris - het dagelijks handelen

Indesollicitatieperiodeenrondomdeinstallatieheeftuveelcontactgehadmetdevertrouwenscommissieendeoverigeraadsleden.Hetdagelijkshand-werkligtechterinhetfunctionerenalsvoorzittervanhetcollegevanburge-meester en wethouders en de werkrelatie met de gemeentesecretaris en degriffier.Indezeparagraafwordtbeschrevenhoeuditdagelijkshandelenvormkuntgeven.

Contacten met het collegeAlsburgemeesterbentuinhetcollegedesamenbinder,diedeprocedures

bewaaktenzorgtvooreengoedewerkrelatie.Investeerininformelecontactenmetdecollegeleden.Eengoedemogelijkheiddaarvooriseenwekelijksegeza-menlijke lunch,naafloopvandecollegevergadering.Ook ishethandigomvoorafgaandaanderaadsvergaderingmethetcollegetegaaneten.Ditiseengoedmomentomdepuntjesopdeitezetten.Maakgebruikvanuweersteindrukkenalsnieuwelingencommuniceerditopenmethetcollege.Weesnietbangomfeedbacktevragen.

Hetisgoedomeenpaarkeerperjaarmethetcollegedeheioptegaan,entijdtebestedenaandeinhoudvanhetwerk,bijvoorbeelddeperspectiefnotaendebegroting.Doeookaanteambuilding,ensteldecrucialevragen:“Watdoenwe,waaromdoenwedatenvoorwie?”.Uiteindelijkzouumoetenstre-vennaarsturingopresultaten,maardat isvoorveelcollegesnogeengrotestap.Het ishandigomvoorditsoortbijeenkomsteneenexternebegeleiderin te schakelen.Eendergelijke teambuildingsbijeenkomstkansamenmetdesecretariswordenvoorbereid.Gaookeensmetdecollegeledenenpartnersuiteten.Departnersspeleneenbelangrijkerolbijhetgevenvanruimteaandecollegeledenbijhetuitoefenenvanhunwerk.

70


71

Tip

s vo

or d

e ee

rste

100

dag

en

Eensper jaarkuntueenvoortgangsgesprekmetdeafzonderlijkewethou-dershouden.Tijdensditgesprekkanzoweldeinhoudelijkevoortgangvandeprojectenwordenbesprokenalsdeonderlingesamenwerking.Hetkanzijndateenwethouderonderdemaatpresteert.Alsvoorzittervanhetcollegeishetwenselijkdatuditmetdezewethouderbespreekt.Udoetdituiteraardtijdenseeneen-op-eengesprek.Uiteindelijkishetaanderaadomoverhetfunctione-renvaneenwethoudereenoordeeltevellen.

“Bij.leiderschap.zijn.drie.zaken.van.belang:.skill,.will.en.thrill..Met.an-dere.woorden:.het.gaat.niet.alleen.om.kennis.en.vaardigheden,.u.moet.ook.dagelijks.uitstralen.dat.u.ontzettend.graag.burgemeester.wilt.zijn.”

Burgemeestervanmiddelgrotegemeente

Verdeling van de portefeuilles Met de invoering van het dualisme krijgt de burgemeester steeds minder

politiekgevoeligeportefeuillestoebedeeld.Welkeportefeuillesgevoeligliggen,verschiltpergemeente.Letdaarombijdeportefeuilleverdelingopdepolitiekegevoeligheidvandeportefeuilles.Zoishetnietaantebevelenomdeporte-feuillefinanciëntenemen,omdatdezevanwegepolitiekekeuzesenmogelijkegevoelighedenbeterbijeengekozenbestuurderpast.

Collegevergaderingen Alsburgemeesterbentuverantwoordelijkvoordeagendavandecollegever-

gaderingenendekwaliteitvandeverslaglegging.Desecretarisdientuhierinteondersteunenenmoetbeoordelenofeenvoorstelbesluitrijpis.Leterookopdatdeambtelijkeadviezenverwijzennaardeproductenbegroting,endatnietstructureelzakenuitdepostonvoorzienwordengedekt,ofdaterlopend

beleidvanuitdealgemenereservewordtgefinancierd.Hetisvanbelangombewusttezijnvanuwdienenderolinhetcollege.U

moetzorgendatiedereentotzijnrechtkomt.Ditdoetuondermeerdoortezorgendatiedereenderuimteendetijdkrijgtomdeeltenemenaanhetdebat.Afentoemagubestopuwstrepenstaan,bijvoorbeeldalseenwethouderdebesluitvormingovereenbepaaldonderwerptijdenscollegevergaderingenals-maarfrustreert.Uspreekthemhierindividueelopaan,dusnadevergadering.

Elke gemeente kent zijn eigenmores rondomde agendering van stukkenopdecollegeagenda.Ganawatdewekelijksedeadlineisvoorhetaanleverenvanstukken.Gaooknaofhetgebruikisdatdeportefeuillehouderhetvoorstelvoorgezienmoethebbengeparafeerdvoordathetkanwordengeagendeerd.Voordecollegevergaderingkuntueenvastagendapuntopnemenwaarbijie-dereenverslagdoetvandebelangrijksteactiviteitenvandeafgelopenweek.Ditwordtinhetopenbaarverslagopgenomenenzorgtvoordeterugkoppelingnaarraadenburgers.Hetvertrouwelijkverslagvancollegevergaderingeniseenbelangrijkinstrument.Hetispergemeentewisselendwathetverslaginhoudt:eenbesluitenlijstofeenverslagmeteenreflectievandediscussie.Naasteenvertrouwelijkverslagkanerooksprakezijnvaneenopenbaarverslag.

“De.roep.om.een.zichtbare.overheid.wordt.vooral.op.lokaal.niveau.ma-nifest..Met.een.centrale.rol.voor.de.burgemeester..Mijn.stelling.is.dat.de.burgemeester.die.rol.het.beste.waar.kan.maken.in.een.niet-politieke,.bestuurlijke.positie..Juist.zijn.status.als.benoemd.door.de.Kroon.geeft.hem. gezag.. Juist. zijn. positie. als. bestuurder. boven. de. partijen. geeft.hem.het.vertrouwen.van.de.bevolking.”

Ministerdr.GuusjeterHorst,Burgemeesterslezing2007

72


73

Tip

s vo

or d

e ee

rste

100

dag

en

Zorgvooreengoedelijstvantoezeggingen-geldtvoorzowelhetcollegealsderaad-eneenactiviteitenplanning.Inhetcollegeiseengoedetermijnplan-ning vanbelang.Ambtelijke enbestuurlijke afsprakenmoetenwordenvast-gelegd.Vaakgebeurtdit indevormvaneenkwartaalrapportage.Vaakheeftiedereenaandecollegetafeleenvasteplek.Bijeenvierkanteofovaletafelishethandigomaanhethoofdvandecollegetafeltezitten.Houdvooralindegatenwatuzelfeenprettigeplekvindt.Houdbijhetwisselenvanplekerrekeningmeedatditgevoeligkanliggenbijdeoverigecollegeleden.

Werkbezoeken met collegeInkleinegemeentenishetgebruikelijkomperiodiekmethetvoltalligecol-

legeeenbezoektebrengenaaneendorpskern.Erzijnookgemeentenwaardedinsdagmiddagwordtvrijgehoudenvoorwerkbezoekendoorhetvoltalligecol-lege.Houdbijdezebezoekenrekeningmetdeinbrengvandedesbetreffendeportefeuillehouder.

Taken van de gemeentesecretarisDegemeentesecretarisisdealgemeendirecteurvandeambtelijkeorganisa-

tieentevensdebelangrijksteadviseurvanhetcollege.Desecretarisvormtsamenmeteenaantalmanagershetmanagementteam.

Devormenbenaming isafhankelijkvanhetorganisatiemodel.Hetmanage-mentteamneemteenbelangrijkepositieinbijhetuitvoerenvanhetgewenstebeleid.Hetkandaaromwenselijkzijnomperiodiekeengecombineerdever-gaderingteorganiserentussenhetcollegeenhetmanagementteam.Onder-werpendieaanbodkunnenkomen:debegrotingscyclus,hetbepalenvaneentoekomstvisie,depersoneelsformatieeneventueleknelpunten.

Wettelijk.gezien.zijn.de.taken.van.de.gemeentesecretaris.aldus..verankerd:

Artikel 102Het.college.benoemt.de.secretaris..Hij.is.tevens.bevoegd.de.secretaris.te.schorsen.en.te.ontslaan.

Artikel 1031..De.secretaris.staat.het.college,.de.burgemeester.en.de.door.hen.inge-stelde.commissies.bij.de.uitoefening.van.hun.taak.terzijde.2..Het.college.stelt.in.een.instructie.nadere.regels.over.de.taak.en.de.bevoegdheden.van.de.secretaris.

Artikel 104De.secretaris.is.in.de.vergadering.van.het.college.aanwezig.

Bron: Gemeentewet

Uw relatie met de gemeentesecretaris Probeervoordatuwerkafsprakenmaaktdegemeentesecretarisalspersoon

betertelerenkennen.Eengoedepersoonlijkerelatieisdebasisvoorhetwerk.Eenrelatiebouwtuoptijdensformeleoverlegmomenten,maarookgewooninhetdagelijkswerk.Eensimpelvoorbeeldisdatubijvoorbeeld’sochtendstus-sen8en9meestalaanwezigbentenuwdeuropenzet.Zokuntugemakkelijkbijelkaarbinnenlopen.

Uwrelatiemetdesecretarisisafhankelijkvandecultuurvandeorganisatie.Zokanhetgebruikelijkzijnomprivébijelkaaroverdevloertekomen.Inanderegemeentenisditjuistweeruitdenboze.Uiteraardishiergeensprakevangoed

74


75

Tip

s vo

or d

e ee

rste

100

dag

en

offout.Belangrijkisdatudemoresleertkennen.Vervolgenskuntuuweigenkeuzemaken.Overigensmoetuervoorwakendatderelatietussenuzelfendesecretarisindeogenvananderente‘close’wordtendeindrukontstaat:‘Wijbesturensamendegemeente’.Ditkanweerstandoproepen.

Derelatietussenburgemeesterengemeentesecretarisisdermatebelangrijkdathetwenselijkisomveelteinvesterenindeonderlingevertrouwensband.Informeerofdegemeentesecretarispolitiekactiefis.Ditisvaakgeengelukkigecombinatie,omdathetinvloedkanhebbenopdebeeldvorming.Desecretarisisverplichtomzijnnevenfunctiesopenbaartemaken.

“Pas.als.het.ingewikkeld.wordt,.merk.je.of.het.college.echt..een.team.is.”

Gemeentesecretarisvaneenmiddelgrotegemeente

Hetkangebeurendatderelatiemetdesecretarisnietgoedis.Bespreekditineenzovroegmogelijkstadium.Mochtdesecretarisechtslechtfunctioneren,bouw dan een dossier op en houd een beoordelingsgesprek samen met deloco-burgemeester.Alsdesecretarisnietconamoremetumeegaat,heeftuoverigensalsburgemeesterookeenprobleem.Meldualsburgemeesterinzo’nsituatienooitziek,wantdanbentugeenonderdeelmeervanhetproces.

Hetcollegeisformeelalscollectiefdeleidinggevendevandesecretaris.Laatuinformerenwelkeportefeuillehoudersdefunctionerings-enbeoordelingsge-sprekkenhoudenmetdesecretaris.Bestaateendergelijkeafspraakniet,regelditdan.Alshetgoedgaat,isdatvoordesecretarisfijnomtehoren.Gaathetnietgoed,dankaneendossierwordengevormd.Hetisverstandigom-geheelconformartikel103indeGemeentewet-afsprakentemakentussenhetcollegeendesecretaris.Ditkandebasiszijnvoorhetfunctioneringsgesprektussenhetcollegeendesecretaris.

Samenwerken met de gemeentesecretarisBespreekineenvandeeerstegesprekkenhoeumetelkaarwiltsamenwer-

ken.Zomaaktuwederzijdsdeverwachtingenkenbaar.Vraaghoedespreek-woordelijke tandemtussendesecretarisendeburgemeestereruitgaatzien.Wiegaatwaarover?Metwelke frequentiewordtbilateraaloverleggevoerd?Hoewordtomgegaanmetvertrouwelijkeinformatie?

Probeerzoopenmogelijknaarelkaartezijnenmaakafsprakenhoeudezeeerlijkheidvormgeeft.Bijvoorbeeld:alsdesecretarisietshoortoverdeburge-meesterbinnenhetambtelijkapparaat,danmeldthijdatdirect.

Uwsecretariskanuitstekendalssparringpartnerfungeren.Hijisimmersalseindverantwoordelijkevandeorganisatiegoedopdehoogtevandeprocessenenvandeinhoudvandestrategischedossiers.Vooralbijgrotereonderwerpenishetgoedomuwplanvanaanpakregelmatigteverifiërenbijdesecretaris.Inbeginselbemoeituzichnietmethetambtelijkapparaat.Degemeentesecretarisisverantwoordelijkvoordeaansturingvandeorganisatie.Alsudeportefeuilleorganisatiehebt,bentuwelpolitiekverantwoordelijk.

Hetbesprekenvandevisieopdeorganisatieisbelangrijk.Bespreekmetuwsecretariswelkevisieuhebtopdeorganisatieenwelkeroludaarbijvooruzelfziet.Hetisvanbelangomregelmatigmetdesecretarisvangedachtentewis-selenoverdeplanningencontrolcyclus.Nietomopdestoelvandesecretaristegaanzitten,maarwelvanuituwverantwoordelijkheidvoordekwaliteitvandedienstverlening.

Stemmetuwsecretarisafwiebijwelkegelegenheidspreekt. Insommigeorganisatiesbestaateentraditieoverhettoesprekenvandeorganisatie.Zoishetsomsgebruikdatdesecretarisdeorganisatietoespreektbijdenieuwjaars-bijeenkomst,terwijlinandereorganisatiesdeburgemeesterdenieuwjaarstoe-spraakvoorzijnrekeningneemt.Afstemmingisdusbelangrijk.

76


77

Tip

s vo

or d

e ee

rste

100

dag

en

Driehoeksoverleg – het kloppend hart van de gemeente

Sindshetdualisme ishetdriehoeksoverleg tussenburgemeester,gemeen-tesecretarisengriffiervangrootbelang.Defrequentievanditdriehoeksover-legverschiltsterkpergemeente.Hetafstemmingsoverlegkaneenspermaandplaatsvinden,maarelkeweekeenoverlegkomtookvoor.Hetdriehoeksoverlegkaneenzeerkrachtig sturingsorgaanzijn,mitseen iederzichopzijneigentakenconcentreert:degriffieropdepolitiek,deburgemeesterophetmedebe-windenhetbestuurendesecretarisopdeuitvoeringendedienstverlening.Inditoverlegkandeburgemeesterverbindendleiderschaptentoonspreiden.

Eenbelangrijkesuccesfactorvoorhetdriehoeksoverlegisdebereidheidvanzowelburgemeester,griffier alsgemeentesecretarisom iets in te leveren tenbehoevevanhetcollectief.

Inalgemenezinvaltdegriffierdetaaktoeomdebehoeftenvanderaadteverhelderenentecommunicerennaarhetcollegeendeambtelijkeorganisatie.Daarbijkanhetgaanom:hetdoenvanvoorstellenvoorkaderstellendeprocessen,werkvormen,proceduresenhetfaciliterenvanderolvanderaadinditproces.Hetdriehoeksoverlegiseenuitstekendeplaatsomdezevoorstellenopenlijkmetelkaartebespreken,waarbijiederditvanuitdeeigenverantwoordelijkheidmoetinvullen.Belangrijkhierbijisdatditgeschiedtopbasisvangelijkwaardigheid.

78


79

Tip

s vo

or d

e ee

rste

100

dag

en

Externe contacten - burgers, omgeving en pers

Alsburgemeesterbentuhetboegbeeldvandegemeente.Uwordtherkendopstraatenzekerinkleinegemeentenvaakbenaderdalsburgervaderofom-budsman. De pers is een belangrijke informatiebron voor burgers. De wijzewaaropuoverkomtindekrantenopde(lokale)televisieheeftgroteinvloedopdebeeldvorming.Dezebeeldvormingstraaltnietalleenopuzelfaf,maarookopdegemeentealsgeheel.Investeerdaarominuwcontactenmetdemediaenlaatu,samenmethetcollege,trainen.Maarhetbelangrijksteisompleziertehebbenindecontactenmetdepers.

Kennen en gekend wordenKennenengekendwordenisalsburgemeesterbelangrijk.Investeerdaarom

in contactenmetburgers, bedrijven en instellingen inuwgemeente. In ge-sprekkenkrijgtuvaakspontaanterugkoppelingoverhoeertegendegemeenteen het door haar gevoerde beleid wordt aangekeken. Deze feedback is nietaltijdgenuanceerdofpositief,maargeeftweleenbeeldvandemeningvandeinwoners.Doehieruwvoordeelmeeenweesnieuwsgierignaarwatmentevertellenheeft. Investeer ineenbreednetwerk,dusookbuitenuweigenportefeuilles.

Ukunteenkennismakelaarvooruwcollega’szijn.Laatuwmedebestuurderswetenwaarumeebezigbent,bijvoorbeelddoorverslag tedoen indecol-legevergadering.

IndebeginperiodekuntugebruikmakenvandeCommissarisvandeKonin-ginvoorachtergrondinformatieenadviezen.Overigensisdekabinetschefookeenbelangrijkebronvaninformatie.

“Er. ligt. een.belangrijke. sleutel. voor.de.ontwikkeling.van.gemeenten.en.provincies. in.de.samenwerking.tussen.griffier.en.secretaris.. In.de.‘bondgenootschapsrelatie’.weten.de.griffier.en.secretaris.elkaar.te.vin-den.in.goede.en.slechte.tijden,.vindt.strategiebepaling.plaats.en.is.men.ook.welkom.op.elkaars.terrein.”

Bron:Sterkekoppels,sterkbestuur

Meer informatie:•HarrieAardema,Controlvoorleiders,ReedBusinessInformation2007.•A.Hoogerwerf(red.),Overheidsbeleid,eeninleidingindebeleidsweten-

schap,Kluwer2003.•CarienVerhoeffenRoelWever,Sterkekoppels,sterkbestuur.BMC,VGS,

VerenigingvanGriffiers,2007•ArendGeul,Beleidinuitvoering,UitgeverijLemma2002.•Despilmoetwerken(DUOspecial),Rijnconsult2007•RienFraanje(red.),Overbestuurskrachtenmaatschappelijkeveerkracht,

VerenigingvanGemeentesecretarissen(VGS)endeVerenigingvoorBe-stuurskunde(VB)2007.

81

Tip

s vo

or d

e ee

rste

100

dag

en

80


Spreekuur en werkbezoekenEenwekelijksspreekuurisaantebevelen.Meestaldoendewethoudersdit

ook. Eenvalkuil is dat veel burgersbij u langskomenmetprobleemdossiersdiebijuwcollega’sthuishoren.Geefinzo’ngesprekduidelijkaanwatukuntbetekenen.Somsishetvoldoendeomteluisterenendoorteverwijzen.Alshetbezoekeenandereportefeuillebetreft,laatubijvoorkeurdewethoudereenbilateralefollow-uporganiseren.

Weesalertopneteligekwestiesuitandereportefeuilles,wantdezeliggendoorgaans erg gevoelig. Als klagers meerdere malen langskomen, wees danduidelijkenzegdatuverdernietsvoorhenkuntbetekenen.Burgers,onder-nemersenorganisatiesstellenhetoverigenszeeropprijsomafen toeeenhandgeschreven kaartje van de burgemeester te ontvangen. Kleine moeite,grootplezier.

Hetishandigominuwbeginperiodeaftestemmenmetwelkeorganisatiesenbedrijvenuwiltkennismaken.Ukuntbijvoorbeeldopeenvastmomentindeweekopbedrijfsbezoekgaan.Stemditafmetdeandereportefeuillehouders.Ukuntdezebezoekensamenmetdeportefeuillehouderafleggen.Onderhoudinelkgevalgoedecontactenmetdesmaakmakersinuwgemeenteendesleu-telfigurenvanorganisatiesenverenigingen.Daaraankuntuookgerichtevra-genstellenoverhetgevoerdebeleid,zoals:hoezoudenonzejongerenwerkersmoetenopereren?

Gavoorzichtigommetbelangenorganisaties.Laatunietvooreenkarretjespannen.Eentoezeggingiszoontlokt.Voerdergelijkegesprekkenbijvoorkeurin aanwezigheid van een beleidsambtenaar. Deze kan een verslag opstellenvanhetoverleg.Alsburgemeesterwordtugeachtbovendepartijentestaan.Natuurlijkkuntuuwgezichtafentoebijuweigenpartijlatenzien-vooralopprovinciaalenlandelijkniveau-maarbezoekookdefractievergaderingenvandeanderepartijen.

82


83

Tip

s vo

or d

e ee

rste

100

dag

en

Contacten met de persHetisverstandigommethetcollegeeenmediatrainingtevolgen.Inzo’n

trainingkrijgtuinzichtindewijzewaaropuoverkomtenleertuditteverbe-teren.Hetisnuttigomdecontactenmetdepersalsvastagendapuntvoordecollegevergaderingoptevoeren.Deelsterugkijken:hoezijnwedeafgelopenweekindemediagekomen?Endeelsvooruitkijken:watwillenwedekomendeweekmeldenenhoewillenweditdoen?

Bedenkopwelkewijzeumetdepersomwiltgaan.Geeftubijvoorbeelduw06-nummeraanjournalistenzodatualtijdbereikbaarbentvoorpersoonlijkcommentaar,oflaatudewoordvoeringlopenviaeencommunicatieadviseur?Alsuincontactkomtmetdemediazorgdandatuvoorbereidbent.Journalis-tenhebbenanderebelangendanu.Bedenkhierbijdatdemediaafhankelijkerzijnvanudanandersom.Umagdusvoorwaardenstellen.

Eengoedcontactmet journalisten isbelangrijk.Verwachtechternietdatumet een journalist off the record gesprekken kunt voeren, uitzonderingendaargelaten.

Accepteer niet als u onterecht in demediawordt aangepakt.Ganaar derechteromeenrectificatieaftedwingen.Eisbijfoutendatdecorrectiesdezelf-deplaats,ruimteoftijdkrijgenalsdeoorspronkelijkefoutieveberichtgeving.

PersgesprekkenEenwekelijkspersgespreknaafloopvandecollegevergaderingisvrijgebrui-

kelijk.Devormverschiltpergemeente.Zokanhetvoltalligecollegeaanwezigzijnenvaakookdegemeentesecretaris.Erzijngemeentenwaarbijhetpersge-sprekbijtoerbeurtdoordeportefeuillehouderswordtgevoerd.

Bijgevoeligezakenishetvanbelangomhetgesprekmetdepersvoortebe-sprekeneneenlijstjetemakenvanpuntendienaarbuitenmogenkomen.Hetpersgesprekwordtbegeleidenvoorbereiddooreencommunicatieadviseur.Deadviseurzorgtervoordatdeopgevraagdeinformatieaandepersterbeschik-kingwordtgesteld.Organiseerbijhetpresenterenvaneenbeleidsstukofbij

hetgereedkomenvandebegrotingeenapartepersconferentie.Somswordentegelijkertijdmeerderepersberichtenuitgedaan.Ditisgoedalseenbeleidsbe-sluitextraaandachtverdiend.Meestalverschijnteenpersbericht integraal indelokalemedia.

“Gebruik.bij. lastige.vragen.van.de.pers.de.zogenaamde. ‘Balkenende.truc’..Begin.uw.antwoord.met.‘Dat.is.een.zeer.belangrijke.vraag..Een.interessantere.kwestie. is.echter.…’..Vervolgens.houdt.u.gewoon.uw.eigen.verhaal.zonder.verder.in.detail.op.de.vraag.in.te.gaan.”

Oud-burgemeestervanmiddelgroteplattelandsgemeente

Geïnterviewd wordenMaakgoedeafsprakenoverhetaccorderenvaneeninterview.Vraagbijeen

gesprekmeteenjournalistovereenbelangrijkonderwerpofuvantevorendetekstmaglezen.Hetisdanwelvanbelangdatualleencommentaargeeftopdefeitelijkeonjuisthedenendejournalistiekevrijheidintactlaat.Hoekorterhetantwoordopdevraag,hoemoeilijkereringekniptkanworden.Denkaanuwkernboodschap.Houdindegatendatdezeboodschapgoedvoorhetvoetlichtkomtdoorhemteherhalen.Denkookinnieuwstermen,denkinkoppen.Komnietmetformeleantwoorden,gaaltijdinhoudelijkopdezaakin.Alsditnietkan, geef dan geen interview. Als een journalist een goed interview met uhebtafgenomenenhet iseengoedverhaalgeworden, laathetde journalistdanweten.Hiermeeversterktudewerkrelatieenlegtueengoedebasisvoorvolgendecontacten.

Wordt u geïnterviewd met een camera, kijk dan in de camera zonder tebewegen.Houduwhandenstilenzethetenebeenvoorhetandere.Ditstaathetmakkelijkst.Probeerlangzamertepratendanunormaaldoet.

84


85

Tip

s vo

or d

e ee

rste

100

dag

en

Naar buiten treden via de media Eeneigenpersoonlijkepaginaopdegemeentelijkewebsite ishandig.Een

persoonlijkeweblogheeftzozijnvoor-ennadelen.Hetiseenmiddelomjezelfteprofileren,maarumoethemnatuurlijkwelup-to-datehouden.Ditbetekentdenodigezelfdiscipline.

Eenandervoorbeeldomuteprofilerenisomperiodiekeencolumnteschrij-venindelokalekrant.Hierinkuntuinzichtgeveninuwwerkweek,maarookaandachtvragenvoor specifiekeprojectenenproblemen.Zorgervoordatunietteveelindekrantkomt.Uwiltnatuurlijknietonzichtbaarzijn,maaralsuergvaakmetuwhoofdindekrantstaat,kandatleidentotirritaties.

Blijf jezelf, er zijn al zoveel

anderen

Loesje

86


87

Tip

s vo

or d

e ee

rste

100

dag

en

Persoonlijk welbevinden, professionalisering en rechtspositie

Persoonlijkevoldoeninginuwnieuwefunctiealsburgemeesterheeftnatuur-lijkooktemakenmetuwpersoonlijkheidskenmerken,uwfysiekeenpsychi-schegesteldheidendemanierwaaropuinhetlevenstaat.Vandaardatwijindezeparagraafnietalleenstilstaanbijuwprofessionaliseringenrechtspositie,maarookdemenselijkekantenuwindividuelethuissituatie.

Gezondheid en ziekteAandebasisvanhetpersoonlijkwelbevindenligteengoedelichamelijkeen

geestelijkegezondheid.Eenburgemeesterisookeenmens.Hetisdaaromvanbelangomeengoeddagritmeinachttenemen,goedteetenenteslapenenregelmatigtijdtenemenvoorsportenontspanning.Aangezienhetambtonre-gelmatigewerkzaamheden,overwerkenstressmetzichmeebrengt,ishetdestebelangrijkeromregelmatigtebewegenenteontspannen.Hetgroterisicovanhetburgemeesterschapisdathetambtuvolledigopsloktendaterampertijdisvoorrust,bezinningenverdieping.

“Managers.zijn.over.het.algemeen.eenzaam,.zo.is.gebleken..Hoe.ho-ger.zij.op.de.ladder.komen,.des.te.eenzamer..Zij.hebben.nu.eenmaal.minder.mogelijkheden.om.diepgaande.sociale.contacten.op.te.bouwen.dan.hun.medewerkers..Dat.ligt.vooral.aan.de.vaak.tegengestelde.belan-gen.en.verschillende.verantwoordelijkheden.”

Uit:JonathanKitching,Enookmorgengezondweeraanhetwerk(1999)

Rol van uw partnerNeem indienvan toepassinguwpartnermeenaar formeleaangelegenhe-

den.Alsuwpartnernietgraagmeegaat,communiceerdatdan inhetbeginmethetcollege.Erzijnnatuurlijkwelgelegenhedenwaarverwachtwordtdatuwpartneraanwezigis.

Het isprettigalsuwpartnerhet leukvindtomechtgenootvandeburge-meestertezijn.Inkleinegemeentenwordthetvaakgewaardeerdalsdepartnerzichregelmatiglaatzien,enmetenthousiasmeaanactiviteitendeelneemt.Ditkosttrouwensweldenodigetijd.Hetisnietzodatmentweevoordeprijsvanéénkrijgt.Menmoetbegripopbrengenalsuwpartnereenbeperkterolwensttespelen.

Uwpartnerisdagelijkseenklankbord.Indiezinishethandigalsuwpartnerinteresseheeftinzakenwaarmeeeenburgemeesterwordtgeconfronteerd.

Betrekken van uw kinderenWeesnooitonverwachtabsentvanwegeuwkinderen.Noodgevallenzijn

natuurlijkdeuitzonderingopde regel.Overhetbetrekkenvanuwkinderenbijactiviteitenzijndemeningenverdeeld.Bijjongekinderenligtditmakkelij-ker.BijdeintochtvanSinterklaasishetnatuurlijkfantastischalszevlakbijdeGoedheiligmanmogenstaan.Ouderekinderenkunnenveel lasthebbenvanhetfeitdatzezoonofdochtervandeburgemeesterzijn.

Vasteafsprakenwerkenhetbeste.Houdalleschoolvakantiesinprincipevrij,ookalgaatunietweg.Alsujongekinderenheeft,dankuntuaangevendatuinprincipetussen18.00uuren20.00uurnietophetgemeentehuisbent.Ookkuntubijvoorbeeldstandaardnaeenraadsvergaderingindeavonddeeersteurenindedaaropvolgendeochtendvrijnemen.

88


89

Tip

s vo

or d

e ee

rste

100

dag

en

Privacy bewarenInkleineregemeentenwordthetgewaardeerdalsuuwboodschappenzoveel

mogelijkbijdeplaatselijkewinkeliersdoet.Sommigeburgemeestersvindenhetjuist prettiger om in de anonimiteit buiten de eigen gemeente – ongestoord-boodschappen tedoen.Ookalsubijvoorbeeldnaarde sportschoolofhetzwembadgaat,kuntuzichdaarsomsminderprettigbijvoelen.Umoetalsburgemeestersgezinonderdeelvandeplaatselijkegemeenschapwillenzijn.Leteropdatunietteamicaalmetdebevolkingomgaat.Natuurlijkhebturechtopeeneigengezinsleven.

“In.het.begin.van.mijn.ambtsperiode.ging.ik.iedere.vrijdagochtend.met.de. ‘vroege.vogels’. in.het.plaatselijke.zwembad.baantjes.trekken..Het.water.was.dan.extra.verwarmd.en.dat.was.prettig.omdat.ik.regelmatig.rugklachten.had..Ik.kreeg.echter.het.gevoel.dat.ik.met.een.zwemmend.spreekuur.bezig.was.en.ben.er.snel.mee.gestopt.”

Eenburgemeesterineenmiddelgrotegemeente

Hetislastigominuwgemeentevriendentemaken.Hieropzijnnatuurlijkuitzonderingen,bijvoorbeeldeenvriendschapmeteenoud-wethouderwaarueengoedebandmeehebt.Dergelijkepersonenzijnergwaardevolomdatzeukunneninformerenover(partijpolitieke)zakendieachterdeschermenspelen.Vanoudsherhaddendenotabelen,zoalshuisarts,pastorenbestuurdersvanhetdorp,veelcontacten.Tegenwoordigisdatnietaltijdhetgeval.

Vrouwelijke burgemeestersVrouw-zijnhoeftinhetburgemeesterschapnietechteenonderwerptezijn.Het

isweleenfeitdatopditmomentslechts16%vandeburgemeestersvrouwis,endatsommigegemeentennognooiteenvrouwelijkeburgemeesterhebbengehad.

Vrouwelijke burgemeesters kunnen te maken krijgen met specifieke aan-dachtspunten, zoals het functioneren als vrouw in een mannenorganisatie,hetglazenplafondeneventueelhetglazenklif.Mochtualsvrouwelijkeburge-meestereenvergaderingnogalpittigvoorzitten,dankuntuachterafhetverwijtkrijgendatu een schooljufbentof ‘nogaldebroek aanheeft’. En alsu veelaandachtbesteedtaandetails,kanergeroepenwordendatudehoofdlijnenuithetoogverliest.Eenanderaspectishetdragenvanrepresentatievekleding.Ondankshetfeitdatburgemeesterseenredelijkeonkostenvergoedingontvan-gen,makenvrouwensomsmeerkostenomdatzenietaltevaakindezelfdekledingcombinatieophetwerkwillenverschijnen.

“Vrouwen.die.helemaal.in.het.zwart.gekleed.zijn,.kunnen.overkomen.als.één.blok.zwart..Die.zijn.ongenaakbaar,.ze.stralen.uit.dat.niemand.aan.ze.mag.komen.”

YfkeKingma,visagiste

Decombinatiemoederschap-burgemeesterschapisvoorsommigevrouwe-lijkeburgemeestersmetjongekinderenlastig,omdatheteenflexibelekinder-opvang en achtervang voor onverwachte gebeurtenissen vraagt.Niet iedereburgemeesterheefteenpartnerthuisdiefulltimezorgvaderwilzijn,dushetisvanbelangdatergoedeenbetrouwbarekinderopvangis.

Verhuizen naar de gemeenteZorgdatuvanafdagéénindegemeentewoont,tenzijuhieroverafspraken

metdegemeenteraadhebtgemaakt.Deraadkanvooreenperiodevanmaxi-maaleenjaarontheffingvandeverhuisplichtverlenen,maarmeestalmaaktugeengoedeindrukalsutelangwachtmetverhuizen.Zoekzosnelmogelijkeenpassendewoningofhuurtijdelijkeenonderkomen.Probeeruteverdiepen

90


91

Tip

s vo

or d

e ee

rste

100

dag

en

indecultuurvandegemeente:gaeensnaardedorpskroeg,gainverschillenderestaurantseten,stapeensbijeenondernemernaarbinnenenweesonaange-kondigdaanwezigbijevenementen.

“Mijn.puberzoons.zien.het.absoluut.niet.zitten.om.van.de.Randstad.naar.het.platteland.te.verhuizen..Dat.betekent.dat.ik.voorlopig.in.mijn.eentje.in.de.nieuwe.gemeente.ga.wonen.en.dat.ik.mijn.zoons.af.en.toe.in.het.weekend.zal.zien.”

Eenpasverhuisdeburgemeester

Verdere professionaliseringDegevraagdecompetentiesstaanuitgebreidindeprofielschets.Tochgeeft

diteenbetrekkelijkbeeld.Hetisvanbelangdatuerindeeerstehonderddagenachterkomtwatmennuechtwilenwelke(ongeschreven)verwachtingenerleven.Ditkandoorveelgesprekkentevoeren.

Mochtindeselectieproceduregeenassessmentzijnafgenomen,danishethandigomzelfeenontwikkelassessmenttelatendoen.Hierdoorkrijgtumeerzichtopuwcompetenties,valkuilenenwittevlekken.Umoetwelbereidzijnomderesultatenvanhetassessment inkleinevertrouwelijkekringtedelen.Naaraanleidingvandezetestendegesprekkendieubijdestartmetderaadofgriffiervoert,kuntuuweigenprofessionaliseringverdervormgeven.SomsiseenintroductiecursusoverdeAlgemeneWetBestuursrechtaantebevelenofeenmeerdaagsecursusovercrisisinterventie.

Hetisiniedergevalgebruikelijkomdeintroductiecursus-HetInitiatief-vanhetNederlandsGenootschapvanBurgemeesterstevolgen.Maakverdereenopmaatopleidingsprogrammaopbasisvandeopleidingengidsdieiederjaarverschijnt.Zorgdatuopdebelangrijkeconferenties,onderanderedejaarver-gaderingenhetVNG-congres,aanwezigbent.

Coaching en intervisieMisstappenbijdestartkunnenuw imagoeenflinkeknauwgeven.Alsu

bijvoorbeeldnietweetwat‘Reserves’of‘Voorzieningen’zijn,kuntuditbestaangeven,maarmoetuweluwkennissnelbijspijkeren.Hebtunognooitineencollegegezeten,danishetverstandigomcoachingteorganiseren.Wachtdaarniettelangmee.Ditgeldtookvoorburgemeestersdieeerstwethouderzijngeweest.Hetburgemeesterschapisietsandersdaneenwethouderschap.Ukuntcoachingkrijgenopinhoud,persoonlijkeeffectiviteitofopbeide.Hetisgebruikelijkdatdegemeentedekostenvoorcoachingvoorhaar rekeningneemt.Bespreekditvoorafmetdegemeentesecretaris.Zovoorkomtudateenrekeninggaat‘zweven’indeorganisatie.

Informeerbinnenuwnetwerkofueenervarenburgemeesterafentoekuntbellenofbezoeken.Uzouookomeen‘buddy’kunnenvragen,diedevolks-aardendecultuurvandegemeentevanhavertotgortkent.Hetgaatdaarbijniet zozeer om een professionele coach, maar iemand die de gebruiken enmoresindegemeentekent.

Feedbackmoetuzelforganiseren.Ukunteenpaarpersonenuitdegemeen-teselecteren,bijvoorbeeldeenondernemereniemandvandebuitendienst,enafentoevragen:Hoevindtudatdegemeentehetdoet?Dankomtderolvandeburgemeestervaakvanzelfaandeorde.

Hetiszinvolomeenprofessionelecoachtenemen.Bijvoorkeuriemandmetruimepolitiek-bestuurlijkeervaring.Probeerregelmatigeenmomentteprikkenvooreencoachingsgesprek.Tussendoorkuntutelefonischcontactopnemen,bijvoorbeeldalsulastigeschriftelijkevragenmoetbeantwoorden.

RaadpleegregelmatigdewebsitesvanbijvoorbeelddeVerenigingvanNe-derlandse Gemeenten (VNG), Binnenlands Bestuur, Ministerie van Binnen-landseZaken,deBankNederlandseGemeentenenInAxis.Ookishethandigomrelevantenieuwsbrieventebestuderen,bijvoorbeeldovercrisisbeheersing.

92


93

Tip

s vo

or d

e ee

rste

100

dag

en

Artikel 671...De.burgemeester.vervult.geen.nevenfuncties.waarvan.de.uitoefening.

ongewenst.is.met.het.oog.op.de.goede.vervulling.van.zijn.burgemees-tersambt.of.op.de.handhaving.van.zijn.onpartijdigheid.en.onafhanke-lijkheid.of.van.het.vertrouwen.daarin.

2...De.burgemeester.meldt.zijn.voornemen.tot.aanvaarding.van.een.ne-venfunctie,.anders.dan.uit.hoofde.van.zijn.burgemeestersambt,.aan.de.raad.

3...De.burgemeester.maakt.openbaar.welke.nevenfuncties.hij,.anders.dan.uit.hoofde.van.zijn.burgemeestersambt,.vervult.

Artikel 711...De.burgemeester.heeft.zijn.werkelijke.woonplaats.in.de.gemeente.of,.

indien.hij.burgemeester.is.van.meer.dan.een.gemeente,.in.een.van.die.gemeenten.

2...De. raad. kan.voor. ten.hoogste. een. jaar.ontheffing.verlenen.van.de.verplichting.om.de.werkelijke.woonplaats.in.de.gemeente.te.hebben.

Artikel 721...Indien. de. burgemeester. langer. dan. zes. weken. buiten. de. gemeente.

wenst.te.verblijven,.behoeft.hij.daartoe.de.toestemming.van.de.com-missaris.. De. toestemming. mag. alleen. worden. verleend,. indien. het.belang.van.de.gemeente.zich.daartegen.niet.verzet.

Bron:Gemeentewet

Wettelijk.is.de.rechtspositie.van.de.burgemeester.als.volgt.vastgelegd:

Artikel 661...De. burgemeester. geniet. ten. laste. van. de. gemeente. een. bezoldi-

ging,. die. bij. of. krachtens. algemene. maatregel. van. bestuur. wordt. .geregeld.

2...Daarbij.kunnen.tevens.regels.worden.gesteld.betreffende.tegemoet-koming.in.of.vergoeding.van.bijzondere.kosten.en.betreffende.andere.financiële.voorzieningen.die.verband.houden.met.de.vervulling.van.het.burgemeestersambt.

3...Buiten.hetgeen.hem.bij.of.krachtens.de.wet.is.toegekend,.geniet.de.burgemeester. als.zodanig.geen. inkomsten,. in.welke.vorm.ook,. ten.laste.van.de.gemeente.

4...De. burgemeester. geniet. geen. vergoedingen,. in. welke. vorm. ook,.voor. werkzaamheden,. verricht. in. nevenfuncties. welke. hij. vervult. .uit.hoofde.van.het.burgemeestersambt,.ongeacht.of.die.vergoedingen.ten.laste.van.de.gemeente.komen.of.niet..Indien.deze.vergoedingen.worden.uitgekeerd,.worden.zij.gestort.in.de.gemeentekas.

Wettelijke rechtspositie Informatieoveruwrechtspositiekuntuvindeninhet“Rechtspositiebesluit

Burgemeesters” Voor de primaire arbeidsvoorwaarden volgen burgemeestersdeCAOvoorRijksambtenaren.Controleeruweerstesalarisstrookgoed.Somsgaaterietsmismetdejuisteinschaling.

94


95

Tip

s vo

or d

e ee

rste

100

dag

en

Houdualtijdaandewettelijkeregelsvoordeclaratiesenonkostenvergoe-dingen,enbespreekdezeregelsaanhetbeginvanuwaanstellingmetdege-meentesecretaris.

Letalsburgemeesteropmetnevenfunctiesinhetbedrijfsleven.Ookalspart-ner van een burgemeester is het is lastig om bestuursfuncties te vervullen,vooralalshetgesubsidieerdeinstellingenbetreft.Kijkhierdusmeeuit.

APPA ook voor burgemeestersVermoedelijkgaatmedio2008deAlgemenePensioenwetPolitiekeAmbts-

dragers(APPA)ookvoorburgemeestersgelden.Burgemeestersvallendanon-der hetzelfde regime als ministers, Tweede Kamerleden en wethouders. Deingangsdatumisafhankelijkvanpolitiekebesluitvormingoverditonderwerp.Voor zittende burgemeesters wordt met de minister een overgangsregelingafgesproken.Voorvragenoveruwpensioenkuntu terechtbijhetABP,hetpensioenfondsvoorambtenaren.

Word lid van beroepsorganisaties en vakbondenHetovergrotedeelvandeburgemeestersislidvanhetNederlandsGenoot-

schapBurgemeesters(NGB).Sluituhierbijaan.Veelalisditreedsgeregeldviadegemeente.HetNederlandsGenootschapBurgemeestersiseenberoepsgroepdiezichondermeerbezighoudtmetdeprofessionaliseringvanhetambt.

Worddaarnaastlidvanéénvandevakorganisaties.Alsburgemeesterzituineenglazenhuiseneenprobleemofconflictissnelgeboren.Hetisprettigomterugtekunnenvallenop(juridische)ondersteuningmetbetrekkingtotuwrechtspositieenarbeidsvoorwaarden.AbvakaboFNV,CNVPubliekeZaakenVBBBzijnactiefvoorburgemeesters.ZijvoerenookhetGeorganiseerdOverleg(GO)met deMinister vanBuitenlandseZakenover de arbeidsvoorwaardenvanburgemeesters.

Burgemeester in de knelEenburgemeesterkanineensituatieterechtkomendathetvertrouwendoor

degemeenteraadwordtopgezegd.Dathoeftnietaltijdde‘schuld’vandebur-gemeestertezijn,maarkantemakenhebbenmetdegrilligheidvandepolitiek.Hetfunctionerenvaneenburgemeesterwordtnietaltijdobjectiefbeoordeeldzoalsdatbijeen ‘gewone’ambtenaarhetgeval is.Het isafhankelijkvandemeningvaneenmeerderheidvandeledenvandegemeenteraad.Indiezinisderechtspositievaneenambtenaarsterkerdandievaneenburgemeester.

Wanneerhetvertrouwenineenburgemeesterdoordemeerderheidvandegemeenteraadwordtopgezegdofalsersprakeisvanverstoordeverhoudingenishetgebruikelijkdateenburgemeesterzijnambtneerlegt.Delaatstetijd isdepower-burgemeesterinopkomst.Datzijnburgemeestersdiezichnietdirectlatenwegsturen.Zetrekkennietgelijkconclusies,enwachtendebevindingenvandeCommissarisvandeKoninginaf.

“De.hoogleraren.Korsten.en.Aardema.hebben.een.zeer.lezenswaardig.rapport.over.vallende.burgemeesters.opgesteld..Het. is.hun.verwach-ting.dat.in.de.komende.tijd.de.kans.op.meer.ongelukken.in.loopbanen.van. burgemeesters. groot. is.. Dat. heeft. alles. te. maken. met. de. in. dit.tijdsgewricht. verschuivende.normen. en.waarden..Voor. een. leider. in.een.politiek-bestuurlijke.omgeving.is.het.goed.naar.jezelf.te.kijken,.je.voortdurend.aan.te.passen.aan.de.nieuwe.context.en.vooral.de.rol.van.verbinder.te.kiezen.”

BasEenhoorn,adviseurinhetopenbaarbestuurenoud-burgemeester

96


97

Tip

s vo

or d

e ee

rste

100

dag

en

Alseendreigendontslagonafwendbaaris,krijgtdeburgemeestertemakenmetverscheidenepersonenen instanties.DeCommissarisvandeKoningindient op de hoogte gebracht te worden. Soms laat deze een onafhankelijkonderzoekuitvoerenofeenbemiddelaarbenoemen.DeCommissarisvandeKoningintreedtbijdreigendontslag incontactmetdeMinistervanBuiten-landseZaken.Deministerisdegenedie,namensdekroon,hetontslagmoetverlenenenlaatdaarbijhetadviesvandeCommissarisvandeKoninginzwaarwegen.DekabinetschefvanhetministerievanBinnenlandseZakenvoertbijdeontslagprocedureinderegelderegieentreedtopalscontactpersoonvandeminister.Eventueelkaneenburgemeesterdehulpinroepenvaneenadvocaaten,conformdewettelijkebezwaarprocedures,inberoepgaan.

Alsdekroondaadwerkelijk(eervol)ontslagverleent,heeftdeburgemeesterrechtopeenWW-uitkeringtenlastevandegemeente.Dehoogteenduurvandeuitkeringisafhankelijkvandeleeftijdenhet(ambtelijk)arbeidsverleden.Deopbouwvanhetpensioenbeperktzichtoteenpercentagevan37,5%.TijdensdeperiodedateenWW-uitkeringgenotenwordt,heeftdeburgemeesterdeverplichtingomzichtemeldenbijhetCWIenomtesolliciteren.HetisindezeperiodeaantebevelenomdepensioenadviseurvanhetABPtebellenomdeuitkerings-enpensioenbedragendoortelatenrekenen.

“Toen. ik.mij. als.ontslagen.burgemeester.bij.het.CWI-kantoor.meldde.moest.ik.gewoon.als.iedere.andere.burger.een.nummertje.trekken..Toen.de.consulent.op.het.inschrijfformulier.het.woord.‘burgemeester’.ontdek-te.werd.ik.opeens.snel.geholpen.en.zeer.vriendelijk.te.woord.gestaan.”

Oud-burgemeestervaneenmiddelgrotegemeente

In plaats van een uitkering bestaat sinds 2006 de mogelijkheid om eendienstverbandaantegaanmeteendetacheringbureaumeteenABP-aanslui-ting.Dit isgeregeld inhetRechtspositiebesluitBurgemeestersonderdekop‘flankerendbeleid’.Dekostendiebetaaldzoudenwordenvoorhetbetalenvandeuitkering,kunnenwordenaangewendvoorhetfinancierenvanhetdienst-verbandbijeendergelijkbureau.Hetvoordeel isdatdearbeidsvoorwaardengelijkblijvenendatdepensioenopbouwbijhetABPonverminderddoorloopt.Inmiddelsiseenaantalex-burgemeestersindienstgetredenbijP&OServicesGroepBVteHedel.Zijwerkenalsinterim-managerofzijnvanuitdatdienst-verbandopzoeknaareennieuwestructurelefunctie.Eenaantalheeftviadezeconstructiereedseenanderebaangevonden.

Het leven na het ambtVroegerwerdmenburgemeestervoorhetleven.Anno2008biedthetburge-

meesterschapgeengarantiemeertothetFlexibelPensioenenUittreden(FPU).Investeerdaarom inpermanente loopbaanontwikkelingendenknaoverhetlevennahetburgemeestersambt.HetbenoemenvanEerderVerworvenCom-petenties(EVC)enhetvertalenvandezecompetentiesnaardearbeidsmarktkanhierbijbehulpzaamzijn.

98


99

Tip

s vo

or d

e ee

rste

100

dag

en

Effectief managementbegint met

zelf-management

Meer informatie:•JonathanKitching(red.),Enookmorgengezondweeraanhetwerk,

UitgeverijThema,2000.•NederlandsGenootschapvanBurgemeesters,Opleidingsgidsvoor

burgemeesters.•WiekedeHaanenElskeRiemersma,Echtmooi–Vrouwenover

schoonheideninnerlijkekracht,UitgeverijBornmeer2008.•FredFleurke,Organischebijstand.Analysevanhetinterventierepertoirevoor

gemeenteninaanhoudendebestuurscrises.MinisterieBZK,2008.•ArnoF.A.KorstenenHarrieAardema,DeVallendeburgemeester,

MinisterieBZK2006.•ArnoKorstenenStanvandeLaar,Dekusendeoorvijg,hetgedwongen

vertrekvanburgemeesterLidewijDigici,PriceWaterhouseCoopers,2007•LoekievanMaaren-vanBalen,Hoezoburgemeester,UitgeverijBZZTôH,

2003.•BoudewijnWarbroek,Devalvaneenburgemeester,grootheidswaanen

machtsmisbruikinbestuurlijkNederland,DeFontein2007.•BurgemeestersvakbondenAbvaKabo,CNVenVBBB•Rechtspositiebesluitburgemeesters,www.bzk.nl•InternetsitesvanhetMinisterievanBinnenlandseZaken(www.minbzk.nl),

P&OServicesGroep(www.posg.nl)enAlgemeenBurgerlijkPensioenfonds(www.abp.nl).

100

Slotwoord en aanbevelingen

101

Slot

woo

rd e

n aa

nbev

elin

gen


door Frank Damen, algemeen directeur P&O Services Groep

103

Slot

woo

rd e

n aa

nbev

elin

gen

102


WWijhopendatunahetlezenvanditboekbetervoorbereiddesollicitatie-proceduredoorloopt,endatualsnieuweburgemeesternahonderddagendegewensteweginslaat.Natuurlijkisditboeknietalleengeschrevenvoorkandidatendieoverwegenomhetambtvanburgemeestertebekleden.Ookpersonenenfunctionarissendieinrelatiestaantotdeburgemeesterkunnenbaathebbenbijditpraktischnaslagwerk.

Iniedergevalhopenwijdatuuwpraktijkinzichtinhetlokaalbestuurhebtkunnentoetsenenmogelijkhebtkunnenaanscherpen. Isdatgelukt,dan isdedooronsbeoogdemeerwaardegerealiseerd.Bovendienhopenwedatdoorhetterugkoppelenvandekennisnaardepraktijkruimteontstaatvoorverdereprofessionalisering.

VanuitP&OServicesGroepzijnwijdagelijksactiefinloopbaanbegeleidingvanambtenarenenbestuurders.Onzeinspanning,alserkendInvestor-in-Peo-ple,isgerichtophetvindenvaneennieuwloopbaanperspectiefopbasisvandebeschikbarecompetenties.

Het begeleiden van ex-bestuurders naar de arbeidsmarkt is een uitdagingeninonzeovertuigingvraagtdatomeenindividueleaanpak.Wijconstatereninonzedagelijksepraktijk een spanningsveld tussende arbeidsmarkt endecompetentiesvanbestuurders.Wijwillendezeafstanddaadwerkelijkbeslech-ten.Daaromhebbenwijeind2007,insamenwerkingmethetministerievanBuitenlandseZaken,deVerenigingvanNederlandseGemeenten(VNG)enhetNederlands Genootschap van Burgemeesters (NGB), een opdracht verstrektaanhetInstituutvoorArbeidsvraagstukken–eenonderdeelvandeUniversiteitvanTilburg-naarverbeteringvanloopbaanperspectievenvoorex-bestuurders,zoals burgemeesters, wethouders, gedeputeerden en Tweede Kamerleden,doorheterkennenvaneerderverworvencompetenties(EVC).

104


105

Slot

woo

rd e

n aa

nbev

elin

gen

Zoalsuziet,zijnonzemobiliteitsoplossingentotophedenmetnamecura-tiefvanaard.Maardoordenieuweinstroomvanex-bestuurdersbinnenonzeorganisatieontstaat eengoedekijkopdepraktijk envalkuilenhierbij.Dezepraktijkkenniswillenwemiddelsditboekgraagmetudelenzodatweookopdezewijzeeenbescheidenbijdragekunnen leverenaaneenbeteropenbaarbestuur.

Geenenkelboek isallesomvattend,zoookditboek. Indeveleplezierigegesprekkenindeaanloopnaarditeindproducthebbenwetevensaanpalendethema’senvraagstukkenbesproken,zoals:

•Hoekunnenweeenbijdrageleverenomhetaantalvrouwelijkeburgemees-tersteverhogen?

•Opwelkemanierzorgenwevooreengoedebalanstussenzorgtakenenhetambtvanburgemeester?

•Isereenconcreetloopbaanperspectiefnahetambtvanburgemeester?

Overdeeerstetweevragendenkenwegraagmetumee.Delaatstevraagkun-nenweopbasisvanonzepraktijkervaringvolmondigmetjabeantwoorden.

TenslottezoudenwijgraagtweeconcreteaanbevelingenrichtingdeMinis-tervanBuitenlandseZakenwillenbenoemen.Deeersteishetcreërenvaneenvertrouwensfunctievoorburgemeesters.Metnamewanneerburgemeestersinde knel komen,blijkt dat zij eigenlijknergens terechtkunnen.Zij zittendanvolopinhetspanningsveldtussendeformeleKroonbenoemingendegemeen-teraadalsinformelewerkgever.Hetzouhelpenalszijopdatmomentterechtkunnenbij eenonafhankelijkevertrouwenspersoondiekennisheeftvanhetburgemeestersambtenderechtspositie.

De tweede is het ontwikkelen van eenoriëntatiecursus enbasisopleidingvoordegenendieoverwegenburgemeester teworden. Eendergelijk aanbodkandeverdereprofessionaliseringvanhetambtversterkenenhetaantalgeval-lenburgemeestersterugdringen.DebetreffendeopleidingenkunneninnauwoverlegmethetNGBendescholingsinstitutenvandepolitiekepartijenopge-zetworden.

Natuurlijk zijn wij benieuwd naar uw bevindingen. Wij zien deze graagtegemoet via ons e-mailadres ([email protected]). Mede namens onze collegaTitiaLontenco-auteurLianePielanenwilikuhiervooralvastbedanken.

106

Bijlagen

107

Bijl

agen

Bijlagen

108

Bijlagen

109

Bijl

agen

Bijlage A - Etiquette, aanspreektitels en protocollen

EtiquetteEtiquetteishetgeheelvanbeleefdheidsregelsenomgangsvormen.Dekern

van etiquette isdatu rekeninghoudtmetdegevoelens van anderen endegebruikenindesamenleving.

KledingOmuwgastenduidelijkheidteverschaffeniseenkledingvoorschriftopuw

uitnodigingwenselijk.Indienuzelfeenuitnodigingontvangtzonderkleding-voorschriftinformeererdannaar.

Tenuedevilleiseenruimbegrip.Vanmannenwordtverwachtdatzeeenpakdragenenvrouweneenjurk,mantelpakofbroekpak.Blacktiebetekentdatdehereninsmokingendedamesincocktailwordenverwacht.Zoweldeherenalsdedamesdragengeenhorloge.Bijwhitetiewordendehereninrokkostuumendedamesinavondkledingverwacht.Eenhorlogeisuitdenboze.

Eten en drinkenWanneerueendinergeeftmetveelgasteniseenjuistetafelschikkingerg

belangrijk.Degastheerengastvrouwhebbeneencentraleplek,zijmoetenmetzoveelmogelijk gasten kunnenpraten.Officieel zijndeplaatsen rechts vanzoweldegastheeralsdegastvrouwereplaatsen.Deanderetweeereplaatsenbevindenzichlinksvanhen.Vrouwenenmannenzittenzoveelmogelijkomenom.Echtparenzittennietnaastelkaar.Tijdenshetetenwordtuiteraarduit-voeriggeconverseerd.Hetisechternietdebedoelingdatutelangmetiemandspreektendaardoor(ogenschijnlijk)geenaandachtheeftvooranderen.

Alsubediendwordttijdenseendinerishetaardigomdankuweltezeggen.Ditdoetunietalsietswordtweggehaald.Eenbedankbriefjevooreenfeestofdinerschrijftumetdehand.

AanspreektitelsKoninklijke FamilieKoningin:(Hare,Uwe)Majesteit.Briefaanhefeningesprek:Mevrouw.Koning:(Zijne,Uwe)Majesteit.Briefaanhefeningesprek:Sire.Prins(es).(koninklijke.familie):(Zijne,Hare,Uwe)KoninklijkeHoogheid.Prins(es).(zonen.en.schoondochters.van.prinses.Margriet.der.Nederlanden):(Zijne,Hare,Uwe)Hoogheid.

AdelPrins:(Zijne,Hare,Uwe)hoogheid.Graaf/gravin:Hooggeborenheer/vrouwe.Adressering:Dehooggeborenheer/vrouwe{voorletters}graaf/gravin{achternaam}.Baron/barones:Hoogwelgeborenheer/vrouwe.Jonkheer/jonkvrouwe:Hoogwelgeborenheervrouwe.Adressering:Dehoogwelgeborenheer/vrouweJonkheer/Jonkvrouw{naam}.Eenongehuwdedamevanadelwordtaangesprokenmetfreule.Indeadresseringgebruiktmendetitel.

AmbtenarijMilitairen(Lt)-generaal,.(vice)-admiraal:Excellentie.Hoofdofficier:HoogedelgestrengeHeer(Vrouwe).Officieren.tot.en.met.kapitein:WeledelgestrengeHeer(Vrouwe).

110

Bijlagen

111

Bijl

agen

DiplomatenenPoliticiAmbassadeurs:(Zijne,Hare,Uwe)Excellentie.Ministers:(Zijne,Hare,Uwe)Excellentie.Staatssecretaris:(Zijne,Hare,Uwe)Excellentie.Burgemeester:HoogedelgestrengeHeer/Vrouw.Kamerlid:HoogedelgestrengeHeer/Vrouw.Hoge.ambtenaar:HoogedelgestrengeHeer/Vrouw.Lid.van.Raad.van.State:HoogedelgestrengeHeer/Vrouw.Wethouder:EdelachtbareHeer/Vrouw.Gemeenteraadslid:EdelachtbareHeer/Vrouw.Lid.Provinciale.Staten:WeledelgestrengeHeer/Vrouwe.Commissaris.van.politie:WeledelgestrengeHeer/Vrouwe.Notarissen:WeledelgestrengeHeer/Vrouwe.Middelhoge.ambtenaar:WeledelgestrengeHeer/Vrouwe.Rector.van.een.middelbare.school:WeledelgestrengeHeer/Vrouwe.

RechterlijkemachtHoge.Raad:raadsheer(-commissaris),(plv.)procureur-generaal,(plv.)advocaat-generaal,.griffier:EdelhoogachtbareHeer(Vrouwe).Gerechtshof:raadsheer(-commissaris),(hoofd)advocaat-generaal,griffier:EdelgrootachtbareHeer(Vrouwe).Rechtbank:rechter(-commissaris),(hoofd)officiervanjustitie,griffier:EdelachtbareHeer(Vrouwe).

VlaggenprotocolDeMinister-presidentheeftop22december1980eenvlaginstructievast–

gesteld voor het uitsteken van de vlag vanaf rijksgebouwen en voor lokaleoverheden. Voor particulieren en private instellingen bestaat een dergelijkeinstructieniet,maardesgevraagdwordthengeadviseerddeze vlaginstructie

te volgen.DeNederlandse vlagmag alleen tussen zonsopgang en zonson-dergangwordengehesen,tenzijdevlagaanbeidezijdenvolledigisverlicht.Voorhethalfstokhijsenvandevlagwordtdevlageerstvolgehesen,daarnawordtzijlangzaamenstatigneergehaald.Bijhetneerhalenvaneenhalfstokgehesenvlagwordtdezeeerstlangzaamenstatigvolgehesenenvervolgensopdezelfdewijzeneergehaald.Devlagmagdegrondnietraken.TijdensdeNationaleDodenherdenkingop4meiwordtdevlaghalfstokgehesenvanaf18.00uurtotzonsondergang.

WanneerdeNederlandsevlaggehesenwordtsamenmetanderevlaggen,dientdeNederlandsevlageenereplaatsintenemen.Deereplaatsisdebesteplaats,dieafhankelijkvandesituatieis:vooraan,middenoflinksvanuithet(aankomend)publiekgezien.

Ookvooranderedoeleindenmagdevlaggehesenworden.Bijvoorbeeldbijhetbehalenvaneenschooldiplomaofhetvierenvaneen jubileum.Tijdensofficiële inkomendebezoekenvanstaatshoofdenwordtalleengevlagd indeplaatsendiewordenbezocht.Bij bijzonderegebeurtenissenzoals geboorte,huwelijkenoverlijdenbinnendekoninklijkefamiliekanereenspecialeregelingwordenafgekondigd.

Ten aanzien van het uitsteken van de Nederlandse vlag wordt onderscheidgemaakttussen:•Uitgebreidvlaggen(UV):devlagwordtuitgestokenopallerijksgebouwen.•Beperktvlaggen(BV):alleenophoofdgebouwenvanministeries,beideKa-

mersvandeStaten-Generaal,RaadvanState,hetKabinetvanHMdeKon-ninginendeHogeRaad.

112

Bijlagen

113

Bijl

agen

Hetuitstekenvandevlaggebeurtopdeonderstaandedagen.Alsdedagopeenzondagofeenchristelijkefeestdagvalt,dangeldtdedatumtussenhaakjes.

Datum Gelegenheid

31januari(1februari) VerjaardagvandeKoningin Beperktvlaggen

27april(28april) VerjaardagvandePrinsvanOranje Beperktvlaggen

30april(29april) Koninginnedag Uitgebreidvlaggen

4mei(4mei) Dodenherdenking,methalfstok Uitgebreidvlaggen vlaggenvan18.00uurtot zonsondergang (ca.21.10uurzomertijd)

5mei(5mei) Nationalebevrijdingsdag Uitgebreidvlaggen

17mei(18mei) VerjaardagvanPrinsesMáxima Beperktvlaggen

15augustus(16aug) Formeeleinde Uitgebreidvlaggen TweedeWereldoorlog

3edinsdaginsept. OpeningvandeStaten-Generaal Uitgebreidvlaggen (alleeninDenHaag)

15december(16dec) Koninkrijksdag Beperktvlaggen

Gelegenheden,waarbijdevlagwordtgehesenmetoranjewimpel:opKo-ninginnedagenopdehierbovenvermeldeverjaardagenvanledenvandeKo-ninklijkefamilie.Devlagwordtzonderoranjewimpelgehesenbijalleanderegelegenheden.

VolksliedAlsburgemeesterdientuiniedergevalheteersteenzesdecoupletvanhet

Wilhelmusuituwhoofdtekennen.Verderkuntualsnieuweburgemeestergoe-desiermakenalsuhetvolksliedvanuwgemeente,stadofprovinciebeheerst.

Eerste couplet Zesde couplet

“WilhelmusvanNassouwe “Mijnschildendebetrouwenbenik,vanDuitsenbloed, zijtGij,oGodmijnHeer,denvaderlandgetrouwe opUzowilikbouwen,blijfiktotindendood. Verlaatmijnimmermeer.EenPrinsevanOranje Datikdochvroommagblijven,benik,vrij,onverveerd, uwdienaart’allerstond,denKoningvanHispanje detirannieverdrijvenhebikaltijdgeëerd.” diemijmijnhartdoorwondt.”

Meer informatie:•www.hetblauweboekje.nl•MinisterieAlgemeneZakenwww.minaz.nl

114

Bijlagen

115

Bijl

agen

Bijlage B - De ambtseed of belofte

Bijuweigen installatiemaarookbijde installatievanraadsledenenwet-houderswordtdeambtseedofdebelofteafgelegd.Bijdeeeddientdewijs-enmiddelvingervanderechterhandtewordenopgestoken(zondereenV-tekentemaken).

Artikel 65 uit de Gemeentewet1.Alvorenszijnambtteaanvaarden,legtdeburgemeesterinhandenvande

CommissarisvandeKoningindevolgendeeed(verklaringenbelofte)af:

“Ikzweer(verklaar)datik,omtotburgemeesterbenoemdteworden,recht-streeksnochmiddellijk,onderwelkenaamofwelkvoorwendselook,enigegiftofgunsthebgegevenofbeloofd.

Ikzweer(verklaarenbeloof)datik,omietsinditambttedoenoftelaten,rechtstreeksnochmiddellijkeniggeschenkofenigebeloftehebaangenomenofzalaannemen.

Ikzweer(beloof)datikgetrouwzalzijnaandeGrondwet,datikdewettenzalnakomenendatikmijnplichtenalsburgemeesternaareerengewetenzalvervullen.

ZowaarlijkhelpemijGodAlmachtig!”

(Datverklaarenbeloofik!”)

2.Wanneerdeeed(verklaringenbelofte),bedoeldinheteerstelid,indeFriesetaalwordtafgelegd,luidtdetekstvandeeed(verklaringenbelofte)alsvolgt:

“Ikswar(ferklearje)datik,omtaboargemasterbeneamdtewurden,streek-rjochtnochmidlik,ûnderwatnammeofwat ferlechjeek,hokker jefteofgeunstdanekjûnofûnthjittenhaw.

Ikswar(ferklearjeenûnthjit)datik,omeatynditamttedwaanoftelitten,streekrjochtnochmidlikhokkergeskinkofhokkerûnthjitdanekoannom-menhawofoannimmesil.

Ik swar (ûnthjit) dat ik trou wêze sil oan ‘e Grûnwet, dat ik de wettenneikommesilendatikmynplichtenasboargemasterynalleoprjochtensferfoljesil.

SawierhelpemyGodAlmachtich!”

(“Datferklearjeenûnthjitik!”).

116

Bijlagen

117

Bijl

agen

Bijlage C - Lijst van respondenten en referenten

In het kader van de taakanalyse zijn medio 2007 interviews gehouden met:

•RoyHotenSoeng,oud-burgemeestervanVenhuizenenMedemblik•FrancWeerwind,burgemeestervanNiedorp•WilvanderBerg,burgemeestervanFerwerderadeel•SanderSchelberg,burgemeestervanTeylingen•CeesHazenberg,gemeentesecretarisBeverwijk•BasEenhoorn,oud-burgemeesterenwaarnemer•EelkjedeVries,partnervanburgemeesterOostzaan•BenNijman,griffiergemeenteHaarlem•EwaldvanVliet,burgemeesterLansingerland•MiekeBaltus,burgemeesterUitgeest•ChrisdeGraaf,interimgemeentesecretarisNieuwkoop•JaapPaans,griffiergemeenteHaarlem•BertLubbinge,wethouderNieuwegein,voormaliginterimsecretaris•TheovanEijk,burgemeesterMedemblik

Deelnemers expertmeeting 21 november 2007:

•FrankDamen,algemeendirecteurP&OServicesGroep•Prof.Dr.HarrieAardema,bijzonderhoogleraarPubliekmanagement•ArieJanVos,kabinetschefBZK•JuulCovers,kabinetschefprovincieZuid-Holland•RuudvanBennekom,directeurNGB•EwaldvanVliet,burgemeestervanLansingerland

•OeneSierksma,burgemeestervanNieuw-Lekkerland•AlbertvandenBosch,burgemeesterZaltbommel•BenNijman,raadsgriffiergemeenteHaarlem•ArieViskil,P&OServicesGroep,oud-bestuurderAbvaKabo•LiesSijstermans,IVAuniversiteitTilburg•DinekeKoolen–vanLoon,IVAuniversiteitTilburg•PeterWiechmann,AbvaKabo•AdAnthonissen,P&OServicesGroep,interimgriffier,gemeentesecretaris•MarkMarcusse,P&OServicesGroep,interimgemeentesecretaris•TitiaLont,P&OServicesGroep

Verder hebben de volgende personen aan de totstandkoming van dit boekje een bijdrage geleverd:

•FrankDamen •RalphPans•RuudvanBennekom •BasEenhoorn•ArieViskil •AdAnthonissen•VeronicaDirksen •MischavanBaaijen•LucvanderNat •EelkjedeVries•JokevanderKwast •MarionStein•JolandaWaaijer •JannekeBraam•HarrieAardema •ArnoKorsten•BerendtenHove •JoepSchrijvers•ClémentineKleineStaarman •PeterGeurts•JanSchinkelshoek.

118

Bijlagen

119

Bijl

agen

Bijlage D - Wetenswaardigheden

Aankleding burgemeesterskamerEennieuweburgemeesterheeftmeestalnietveelzeggenschapoverdeaan-

kleding en inrichting vandeburgemeesterskamer.Test in ieder geval of uwbureaustelARBO-technischverantwoordis.Vraageventueelookbudgetvooreenbescheiden faceliftvanuwkamer,ofwatkunstaandemuur.Het is iniedergevalverplichtomeenportretvanHMKoninginBeatrixaandemuurtehebben.Ookishetaanteradenomeenkaartvandegemeenteofprovincieoptehangen.

AmbtsgebedHet ambtsgebed is in een aantal gemeenten inNederlandmet een grote

christelijkemeerderheideeneeuwenoudetraditie.Inhetaanvangsgebedwordtdoorgaansomkrachtenwijsheidgevraagd.Ditkanzowelvoorheteigenraads-werk zijn als voor deKoningin en de regering. In het sluitingsgebedwordtmeestalGodgedanktvoordevergaderingendehoopuitgesprokendateenvolgende keer weer met iedereen in alle vrijheid kan worden vergaderd. Deburgemeester,ofeenvanderaadsleden,kanvoorgaaninhetgebed.

AmbtsketenIn demeeste gemeentenwordt gebruik gemaakt van een ambtsketendie

somsmeer dan50 jaar oud is. In sommige ambtsketens staan aande bin-nenkantdenamenvanalleburgemeesters vandegemeentegegraveerd.Depenningdieaandeonderkantvandeketenhangt,heeftaandeenekanthetgemeentewapenenaandeanderekanthetRijkswapen.HetRijkswapenmagalleengedragenwordenalsHMKoninginBeatrixdegemeentebezoekt.

Overigensmogenburgemeesters de keten slechts bij de raadsvergaderingen bij speciale gelegenheden dragen en mag de keten niet buiten de eigen

gemeentewordengebruikt.Voorvrouwelijkeburgemeestersishetsomslastigomdeketentedragen,omdatdeoudereambtsketenszijnontworpenvooreenmannen-rever.Vraaguwplaatselijkejuwelieromeventueeleenextrakettinkjeterhoogtevandekraagtebevestigen,zodathetgemeentewapennietonderuwbusteverdwijnt.

Bloemetje op tafelInveelkleinegemeentenisdegrotetafelindeburgemeesterskamertevens

devergadertafelvoordecollegevergaderingen.Omdatdezetafelookveelvoorexternecontactenenbezoekerswordtgebruikt, ishetaardigdathier iedereweekversebloemenopstaan.Vraagbijuwaantredenhiervoorbudget.

BurgemeesterstasIneenburgemeesterstashorenstandaarddevolgendeattributenthuis:Va-

demecum crisisbeheersing, identiteitsbewijs, agenda, lijst met belangrijkstetelefoonnummers,mobieletelefoon,eventueelsemafoon/alarmering.Verderishethandigompepermunt,druivensuiker,zakdoekjes,kalmeringstabletten,aftershaveofparfumbijdehandtehebben.

CarnavalBijdecarnavalsvieringhoortdeburgemeesterdesleutelvandestadoverte

dragenaandecarnavalsvereniging.Ookwordtverwachtdatdeburgemeesterdeelneemtaaneendeelvandefestiviteiten.

120

Bijlagen

121

Bijl

agen

DienstautoInkleine totmiddelgrotegemeenten ishetnietgebruikelijkdatdeburge-

meestereendienstautoheeft.Bijverrereizenhurenburgemeesterssomseenstudentinomachterhetstuurtezitten,zodatzeachterindeautorustigkun-nenwerken. In sommigeprovincies kunnenburgemeestersmet korting eenBMWkopen.Informeerbijdedealerinuwwoonplaatsofdezeregelingookvooruwgemeentegeldt.Misschiengeldtditookvoorandereautomerken.

Eerste kievitseiWanneerinuwgemeenteheteerstekievitseiwordtgevonden,ishetgebrui-

kelijkdatdevinderditmeldtaandeburgemeesterofdeCommissarisvandeKoningin.Wanneeruineenweilandheteerstekievitseigaatbekijken,maguditnietaanraken.Umaghet“broedsje”slechtsvaneenafstandbekijken.

Extra set kleding in de autoHetkomtnogaleensvoordatualsburgemeesteronverwachtedingenmoet

doen: ringsteken, taart aansnijden, kinderenontvangen, eenbuffet openen.Ookwilerbijbozedemonstrantennogweleens ietsuitdehand lopen. Ingevalvanongelukjesishetaltijdhandigomeenextrasetkledingindeautotehebben.

Laarzen in de kofferbakAlsuonverwachtvoorcalamiteitenwordtweggeroepen,kanhetgebeuren

datuineendrassigweilandterechtkomt.Hetisaanteradenomstandaardeenpaarlaarzenindekofferbaktehebben.

WaterstandenIngemeentendieaandeNoordzee,WaddenzeeofIJsselmeerliggenishet

vanbelangomrekeningtehoudenmetwaterstandeneneventueelspringtij.De Enkhuizer almanak kan hierbij behulpzaam zijn, bovendien heeft iederehaveneeneigengetijdenboekje.

Alsueenrepresentatieveactiviteitophetwaterwilthouden,moetureke-ninghoudenmethoog-enlaagtij.Hetisnatuurlijksneualsumetuwgezel-schapvastlooptopeenzandbank,tenzijuvanwadlopenhoudt.Bijspringtijstaatbijsommigehavensongeveereenmeterwateropdekade.Decafésenrestaurantsopdekadezijndannietbereikbaar.

WeekendtasInsommigegemeentenkrijgenburgemeestersiederevrijdagmiddagéénof

meerderetassenmet leesvoermeenaarhuis.BurgemeesterDeetmanvandegemeenteDenHaaghadmeestalnegentassenperweekend,maarbijdeklei-neregemeentenpassendestukkenvaakinééntas.

WeeralarmAlshetKNMIeenweeralarmafgeeft,moetuinoverlegmetbrandweeren

politiedenodigemaatregelentreffen.Bijvoorbeelddeveerdienstuitdevaartnemen,schoolkindereneerdernaarhuissturenofeenwegomleidingregelen.

122 123

Nieuwe burgemeesters

Documents

Transcript of Nieuwe burgemeesters