Neuzen in

Zonhoven

‘NeuzeN iN ...’ is eeN uitgave vaN curieus vzw • www.curieus.be/NeuzeNiN • iNformatie@curieus.be

curieus is een progressieve vereniging die door een andere bril naar cultuur en de samenleving kijkt. We organiseren frisse, originele en gedurfde activiteiten die je goesting geven in cultuur.

jeaN-paul magdeleyNs

zoNhoveN Nu

Neuzen in

Iedere stad of gemeente heeft haar curiositeiten. En daar neuzen wij graag in. In die bijzondere plekjes, aparte verhalen en originele tips.

dan zie je het allemaal door een andere bril. Kijk eens naar zonhoven zoals je het nog nooit gezien hebt. Luister naar Zonhovenaren die je

amper kent. ontdek zonhoven alsof je er voor de eerste keer komt. of je er nu woont of gewoon op bezoek bent. welkom. het is ons zonhoven. onze eigenzinnige keuze. steek je neus eens in zonhoven, haal diep

adem en proef ervan op een compleet andere manier. misschien ruikt het naar meer…

Zonhoven

5

Oud gemeentehuis (Centrum)Als enige Limburgse plattelandsge-meente verrees in Zonhoven nog vóór de franse revolutie een volwaardig raad-huis. boven bevond zich het verdiep voor de raadzaal en de ambtenaren, onder een hok voor gevangenen en enkele school-lokalen. In 1973 verloor het gebouw zijn functie en vandaag is het de thuis van de dienst toerisme en de heemkundekring. ook de vrijetijdsdienst zal in 2012 naar het oud gemeentehuis verhuizen.

Sint-Quintinuskerk (Centrum)meer dan 200 jaar geleden bouwde de toenmalige abdis van herkenrode deze kerk. het werd een bakstenen en natuurstenen gebouw in classicistische stijl. opvallend is het beeld van de

heilige Quintinus, met daaronder het wapenschild en de spreuk van de abdij van herkenrode. de toren is dan weer een gotisch element, maar hij is dan ook het oudste gedeelte van de kerk.

Bezienswaardigheden

6

De Holsteen (Termolen)de holsteen is een verzameling van 8 grote zandstenen die ontstaan zijn uit zeezand. hun oorsprong gaat 15 miljoen jaren terug, niet verwonderlijk dat er op één steen groeven staan die in de prehistorie veroorzaakt werden door het polijsten van werktuigen en wapens. In de omgeving werden ook heel wat oude voorwerpen aangetroffen zoals stekers, schrabbers en pijlpunten wat bewijst dat lang geleden hier al mensen rondliepen.

Korenmolen (Termolen)dit gebouw uit 1432 is vandaag een woonhuis. de aanwezige watermolen is echter nog steeds een levend bewijs van de rijke geschiedenis van dit gebouw. de structuur van het molenhuis met dwars-schuur en stal is nog herkenbaar. ook de maalstenen liggen nog steeds op zolder. deze molen gaf ook zijn naam aan het gehucht Termolen

7

Heuvenkapel (Centrum)toen eind 18e eeuw de huidige sint-Quin-tinuskerk een bouwwerf was, verhuisden de gelovigen tijdelijk naar een oude tiendenschuur van de abdij van herken-rode, gelegen in de wijk heuven. deze noodkapel werd later afgebroken maar de Zonhovenaren bouwden in de plaats een achthoekige bakstenen mariakapel als aandenken aan deze tijdelijke verhuis van de zondagsdiensten.

De Franse Kroon (Centrum)de ‘franse Kroon’ is een huis in clas-sicistische stijl dat eind 18e eeuw gebouwd werd langs de hoofdstraat van de gemeente. In dit gebouw vonden in 1833 belangrijke belgisch-Nederlandse besprekingen plaats, ondermeer over de vrije vaart op de maas. het huis werd in 2004 mooi gerestaureerd en in het bo-venlicht van de ingangsdeur is ‘de kroon’ nog terug te vinden.

8

9

Natuurreservaat De Wijers (Halveweg)een 100 hectare groot natuurgebied om trots op te zijn. de wijers biedt een mix van aangelegde visvijvers en weilanden en zorgt voor een enorme variatie aan vogels. de vele soorten vinden er na-melijk een geschikte pleister- en broed-plaats. Een uniek stukje natuur waar elke liefhebber zijn hart kan ophalen.

Het Heidestrand (Halveweg)Naast camping holsteenbron is het heidestrand een van de bekendste en grootste campings in belgië. sinds 1960 biedt deze familie-camping een mix van strand, vijvers, bossen, vissen en natuur. op het 30 hectare groot domein met alle voorzieningen liggen er immers meerdere meertjes en zandstranden en zo brengen al jaren duizenden bezoekers hun vakantie door in deze toeristische trekpleister in Zonhoven

Kapel van Ten Eikenen (Eikenen-Kolveren)een gotische kapel van meer dan 500 jaar oud vind je op ten eikenen. de laat-ste restauratie dateert van begin jaren ’80 maar het gebouw was altijd al veelbe-zocht. Toch is het miraculeuze beeld dat er aanbeden wordt al van tijdens de beel-denstorm in 1567 verdwenen. honderden jaren stond er een vervangend maria-beeld van een mechelse beeldhouwer dat in 1974 gestolen werd. vandaag staat er een getrouwe kopie van de mechelse madonna, gesneden door de oostenrijkse kunstenaar Karl wasle.

8

Zonhoven in cijfers

zonhoven telde op 1 januari 2010 20.817 inwoners, mooi verdeeld tussen 10340 mannen en 10477 vrouwen. 5.805 inwoners waren toen jonger dan 25 jaar en 819 inwoners waren ouder dan 80 jaar. 794 hadden een andere dan de belgische nationaliteit: 179 Nederlanders voorop, gevolgd door 159 italianen en 60 Polen sluiten de top drie. met 529 inwoners per vierkante kilometer staan we op een zesde plaats in Limburg onze bibliotheek telt 66.414 uitleenbare boeken, cd’s, ...

Er ligt 166 kilometer weg in onze gemeente. daarop gebeurden in 2010 289 verkeersongevallen waarbij 100 gewonden en 4 doden te betreuren waren. Er werken 151 personen voor de gemeente en 120 voor het ocmw. www.zonhoven.be wordt gemiddeld 650 keer per dag bezocht. in 2010 waren er 519 personenwagens per 1000 inwoners er wonen gemiddeld 3934 Zonhovenaren op 1 ha in 2010 waren er 20570 inwoners, in 2020 gaan er 21.738 zijn

11

12

Made in Zonhoven: oud...

LILAC / LIMELCO

11

Een van de bekendste bedrijven in Zonhoven is ongetwijfeld LILAC, op-gericht in 1946 uit een fusie van een tiental kleinere melkerijen. met deze coöperatieve vennootschap wou men voor de basisgrondstof melk een zo goed mogelijke prijs bekomen.

Aanvankelijk hield Lilac zich dan ook vooral bezig met het ophalen van melk en de productie van boter en consump-tiemelk. Later kwam daar ook verse kaas, desserts en melkpoeder bij. het

bedrijf bloeide en in de jaren ’80 werkten er meer dan 300 mensen. later volgde een doorgedreven reorganisatie en werd lilac overgenomen door de Nv Konings graanstokerij. de naam veranderde in Limelco.Vandaag zit het bedrijf in de groep Incopack die een zo volledig mo-gelijk zuivelgamma aanbiedt met haar verschillende dochterondernemingen.

Made in Zonhoven:...en nieuw

MELOTTE

Innoverend, het woord dat het best past bij een bedrijf zoals melotte. ze vonden een mogelijkheid om met hoge snelheid, zeer efficiënt elk 3 dimensionaal voor-werp te fabriceren dankzij direct digital manufacturing. dit kwam er dankzij de ervaring van ceo mario fleurinck, een voormalig ingenieur en manager in de diamant-, en ruimtevaartindustrie. ddm is speciaal ontwikkeld om zonder tus-senstappen rechtstreeks van een digitaal plan, zonder gebruik te maken van boren, slijpen of frezen een voorwerp te creëren.

Een voorwerp wordt laag per laag opge-bouwd. hiervoor wordt gebruik gemaakt van een 3d printer met geconcentreerd poeder welke dan bewerkt wordt met laser-plasmatechniek. Niet voor niks dat melotte zeer gekend is in de lucht-en ruimtevaart, petrochemie en de medi-sche sector.

in 2011 werd melotte beloond voor haar innovatief beleid met de ‘All Star Innovation Award’ tijdens het Creativity world forum in hasselt.

15

2A

2B

2D

2C

5

1A

10A

1B

1C

1

3

4

10C

Muizenstraat

Herestraat

Kleebergweg

9

5

3A4

12C

673B

11A11B

2

1A: Voetbal A-veld1B: Voetbal B-veld1C: Voetbal C-veld

2A: Voetbal Zonhoven VV A-veldK.2B: Voetbal Zonhoven VV B-veldK.2C: Voetbal Zonhoven VV C-veldK.2D: Voetbal Zonhoven VV D-veldK.

10A: Tennishal

9 : Speeltuin

5 : Skateplein

3A: Beachterrein3B: Beachterrein

4 : Polyvalent terrein

2E: Zonhoven VVClubhuis K.

10B: Tennisterreinen10C: Mini-tennis

12B: Baseballterrein

6 : Petanque

7 : Centraal gebouw

8 : Clubhuis Atletiek

11A: Manège

Rode Kruis

11B: Overdekte rijpiste

AtletiekpisteFinse piste 2700m

Voetpaden

2E

12B

12A

U bevindt zich hier

4: Baseball

: Manège3

2: Tennis

5: Voetbal K. Zonhoven VV

: Hoofdingang1

www.vanerumsd.be

T +32 70 22 36 00

F +32 70 22 36 01

U bevindt zich hier

8

Basveldweg

OpenluchtsportcentrumBasvelden

10B

10B

10B

12C: Clubhuis Baseball

12A: Baseballterrein

10C

de naam ‘basvelden’ is een begrip in en rond Zonhoven. In de streek waren er uitgestrekte landerijen, in het totaal bedroegen de gronden een oppervlakte van meer dan 10 hectaren. hiervan bezat de familie bas het overgrote deel van de gronden, vandaar de naam “basvelden”

Voor de aanleg van deze sportzone kocht de gemeente in 1962 3 hectare grond aan. middels een nieuw b.p.a. in de jaren zeventig en de bijkomende aankoop tot 15 hectare in de jaren ‘70, kon in die tijd ook gestart worden met de uitbouw van de basvelden. met 3 voetbalvelden, een atletiekpiste en 4 tennisvelden begon het

mooie sportverhaal in 1978. de uitbating kwam in handen van de VZW Sport en het gebied werd stelselmatig uitgebreid.

Vandaag zijn voor de Zonhovense spor-ters (jong en oud) beschikbaar: 7 voetbal-velden, 8 tennisvelden met tennishal, 2 beachvolleybalterreinen, 2 baseballter-reinen, 1 manège met overdekte rijpiste, 1 skateplein, petanque-banen, 1 atletiek-piste, 1 finse piste, 1 speeltuin, cafeta-ria’s en clubhuizen. een ongeziene luxe.verenigingen die er nu o.a. actief zijn: tc basveld, de zonnehoef, zonhoven vv, de sunville tigers, damesvoetbal Zonhoven,...

Sportcentrum Basvelden

15

18

Zonhoven-Hasselt grENSMAK(K)ErS

17

In 1666 werden vier zware kalkstenen grenspalen geplaatst in het onbewoonde niemandsland tussen Zonhoven en hasselt. al eeuwen waren er ruzies en twisten tussen die twee gemeenten. met deze palen wilde men daaraan een einde stellen. Toch was de boodschap aan de Zonhovense kant duidelijk. In het Latijn stond de waarschuwing gebeiteld: ‘Niet verder, Zonhovenaren, op gevaar van lijf-straf. Bij decreet van Zijne Doorluchtigheid, in het jaar 1666’.

Vandaag zijn nog drie van deze paalste-nen bewaard gebleven: één bevindt zich sedert 1956 in het openluchtmuseum van bokrijk en één exemplaar werd overgebracht naar het centrum van zonhoven. de derde staat nog op zijn oorspronkelijke plaats, aan het einde van de (hasseltse) paalsteenstraat.

De paal op de foto staat vandaag in de Paal-steenstraat op de grens Zonhoven-Hasselt-Kuringen.

18

Zonhoven-Hasselt HET vLIEgvELD

de oudste luchthaven van het land ligt in hasselt, maar is eigendom van de gemeente Zonhoven. Een bizar verhaal!

in 1909 vonden op de “grote heide” van Kiewit de allereerste belgische vliegactiviteiten plaats. Amper 6 jaar na de allereerste vlucht van de gebroeders Wright probeerden pioniers hier met de allereerste prototypes in de lucht te blijven. de eerste vliegmeeting in okto-ber 1910 trok liefst 15.000 toeschouwers.

later taande de aandacht voor Kiewit omdat er vele vliegvelden bijkwamen in ons land. Vandaag is het echter een hele

bedrijvige plaats waar heel wat vlieg-tuigjes de lucht in gaan. Alhoewel het vliegveld volledig op het grondgebied van hasselt ligt, zijn de gronden eigendom van de gemeente zonhoven. dit is nog een gevolg van de middeleeuwse grenstwisten tussen de twee gemeenten. de gemeente zonhoven heeft de gronden in erfpacht gegeven aan de vzw aero Kiewit. die erfpacht-overeenkomst loopt nog tot 2045.

19

www.expo58.tK

expo 58 MELOSpOrT

in 1958 vond de wereldtentoonstelling in brussel plaats op de heizel. het was de eerste editie na woii en stond vol-ledig in het teken van het geloof in vrij-heid en vooruitgang. Attracties waren het paviljoen van de Sovjet-Unie, een replica van de eerste kunstmatige satel-liet Spoetnik 1, het Nederlands paviljoen met een golfslagmachine, het futuristi-sche paviljoen van Philips, de (enorme betonnen) pijl van de burgerlijke bouwkunde en uiteraard het atomium.

Na de expo verhuisden heel wat paviljoenen en kregen een andere be-stemming. Enkele voorbeelden zijn het Amerikaanse Theater (een tv-studio in

brussel), het congopaleis (een bouwbe-drijf in Elsene), het paviljoen van Côte d’or (discotheek carré in willebroek), het canadese paviljoen (olv-lyceum in Genk), het paviljoen van chocolade jacques (zwembad in diest), ...

ook zonhoven erfde een bouwstuk van de expo ’58. Na de expo werd het cen-traal station van de kabellift getrans-porteerd naar Zonhoven waar het nog al-tijd wordt uitgebaat als sportwinkel. bij de opbouw werd veel van het origineel gerecupereerd zoals de onderste stalen constructie waar ooit de aandrijfunit van de kabelbaan was gemonteerd..

23

mats wouters is 12 en woont in Zonhoven. Wat vindt hij van onze gemeente?

mats: “Zonhoven is een gezellig dorpje, waar je veel aan sport kan doen. Het skate-park op de basvelden is sjiek. Zonhoven heeft een heel mooi natuurgebied, De Teut, waar je fijn kan wandelen met je hond en in de winter super kan sleeën van de hoogste heuvel.

Zonhoven was vroeger den dijk van de zee die tot aan Zonhoven kwam. De holsteen bewijst dit. Met de fiets is alles makkelijk bereikbaar, maar de fietspaden zouden

Door de ogen van een 12-jarige

beter zijn zonder gaten.In Zonhoven zouden wel nog iets vaker bussen mogen rijden, want Zonhoven ligt lekker centraal en alles is redelijk kortbij (winkels, enzo) Zonhoven is mijn woon-plaats waar ik me zelden verveel en waar mijn beste vrienden zitten.. Zonhoven VV is de beste ploeg van het land.

In Zonhoven vind je de beste frituur van België, namelijk Fritstyle. I like!!!!!!!!

Zonhoven is de gemeente waar ik ook later als ik groot ben, wil blijven wonen.”

23

27

Zonhovens heksje LIEvE bAETEN

Zonhoven mag terecht trots zijn op lieve baeten. zij was vooral bekend als Vlaams auteur en illustratrice voor vele kinderboeken. met haar eigen prentenboekenreeks rond Lotje was ze erg succesvol. Lotje, een klein heksje op haar bezem, beleeft allerlei avonturen in heksenland. de boeken zijn bij kleuters heel erg geliefd en niet alleen in ons land. de boeken van Lotje zijn in vele talen vertaald en Lieve kreeg er ook enkele prijzen voor.

in 2001 kwam lieve baeten om het leven door een tragisch auto-ongeval. op dat

ogenblik was ze volop aan het werken aan het boek “slimme lotje”. haar zoon wietse fossey heeft dat half afgewerkte boek vervolledigd door computerbewer-kingen zodat het postuum uitgebracht kon worden.

in 2012 is het 20 jaar geleden dat lotje, het kleine heksenprinsesje, het levenslicht zag. In Zonhoven wordt dit herdacht met een standbeeld aan de bibliotheek en ook een echte bewegwij-zerde heksenwandeling voor kinderen in het park dijkbeemde.

hololool (jeaN-paul magdeleyNs)

29

vurig Zonhoven: HOLOLOOL

de vooravond van 11 november staat in Zonhoven volledig in het teken van sint-maarten. traditioneel gebeurt dat met een groot vuur, hier hololool genoemd. het feest is mogelijk ontstaan om het begin van de winter te vieren, de periode dat het vee op stal ging en de pacht werd uitbetaald. Alle wijken of straten staken een vreug-devuur aan en de houtstapel was liefst zo groot mogelijk. Allerlei beperkingen bedreigden deze traditie. Een twintigtal jaar geleden namen daarom enkele inwoners echter het initiatief om samen 1 feest te organiseren: hololool. aanvan-kelijk kleinschalig maar al snel groeide

het evenement uit tot het grootste sint-maartensvuur van Limburg met duizende bezoekers. Zij genieten er van een fakkeltocht voor de kinderen, live-muziek, theater en een vuurwerk.

Waar die vreemde naam hololool van-daan komt is niet helemaal duidelijk. Wellicht gaven de Germanen de gelijk-klinkende benaming aan hun herfst-vuren. Anderen denken dat het van vreemde kreten komt van holbewoners. wat het ook moge zijn: vandaag is het een gezellig feest voor jong en oud en zingen de kinderen het volgende liedje: “Hoo(ë)leloo.ël gief mich ne koo.ël, vur sint márte zennen tien te wörreme”

Middelpunt van Limburg

Wist je dat het geografisch middelpunt van onze provincie Limburg zich in Zonhoven bevindt? vlak bij de grens van genk op de molenheide. op de landkaart kan je dit vin-den met de coördinaten 50°59,5' N.b. 5° 26' o.l.

Wist je dat? DE OuDSTE...vAN bELgIë

wandelclub o.K. 50 heeft als club stam-nummer 1 en is dus de oudste wandelclub van belgië. in 1966 ontstond ze uit de Zonhovense studentenbond “ontwaakte kabouters”. Naar aanleiding van het 25-jarige bestaan begin jaren ‘90 werd een standbeeld onthuld. het beeld “het wandelmanneke” van de diestse kun-stenaar Jan Peirelinck staat op het plein aan de school “de zonnewijzer”. vandaag telt de wandelclub heel wat leden en organiseert het jaarlijks heel wat wan-deltochten. zo staan in 2012 o.a. de vol-gende wandeltochten op het programma: de st.-vincentiustocht, de holsteentocht, de vijvertocht, heidetocht, ...

31

Typisch van hier: vISKWEKErIjEN vANDEpuT EN SINT pIETEr

Zonhoven telt ontelbare vijvers, ideaal voor mooie wandelingen. maar die vijvers bieden uiteraard ook andere mogelijkheden. er zijn bijvoorbeeld 2 viskwekerijen in Zonhoven. Enerzijds die van de gebroeders Vandeput en Zonen. Zij kweken en verkopen al vis sinds 1865, al 4 generaties lang dus. Ze zijn gekend voor hun ruime aanbod van zoetwatervissen, ideaal voor de hengelsport alsook voor siervissen voor tuinvijvers. het is mogelijk om een geleid bezoek te brengen aan hun kwe-kerij. Een gids vertelt er alles over het ontstaan van de visteelt, het reilen en zeilen in een viskweekbedrijf, de aanleg van vijvers, waterzuivering, kweek- en

groeivijvers, het voederen van vissen en het transport. Uiteraard is de natuurlijke omgeving ook indrukwekkend met zijn duizend vijvers. die zijn goed voor een totale oppervlakte van ongeveer 700 hectare water omringd door duizenden kilometers slootjes en beken.

Verder vind je er ook de viskwekerij Sint pieter van de gebroeders anton en do-miniek bijnens. ook hun bedrijf bestaat al meer dan 100 jaar en kent een rijke geschiedenis met eind 19de eeuw zelfs leveringen aan de Russische Tsaren. ook zij zijn gekend in de hengelsport-wereld en menig visvijver wordt voor de wedstrijd gevuld met hun vissen.

33

Made in Zonhoven: HASSELTSE prODuCTEN

de firma Konings zag het daglicht in 1946. oorspronkelijk enkel als jenever-stokerij maar door de jaren heen heeft het zijn gamma serieus uitgebreid. Je-nevers, ciders, likeuren, cocktails, zijn enkele van de alcoholische dranken die ze produceren maar daar blijft het niet bij, ondertussen is er zelfs een heuse non-alcohol hal met fruit- en groenten-sappen, energy drinks, gezondheids-drankjes,…

Konings heeft twee belangrijke pro-ductielijnen. op de eerste site houdt het zich naast de stokerij van de hasseltse

jenever ook met het afvullen van dranken bezig. op de andere site is de belangrijkste activiteit het verwerken van fruit.

onder zijn klanten telt de firma enkele bekende retailers zoals Colruyt, Aldi, lidl, delhaize, …

35

KoeN buyse tim vaNhamel

Rock & Roll from here

Twee van de meest opvallende muzikan-ten in de belgische rockscène hebben hun heimat in onze gemeente.

Koen buyse is hét gezicht van de populaire formatie Zornik. Aanvankelijk heette die band nog zornik breknov toen buyse en zijn kompanen in 2000 aan humo’s rockrally deelnamen. emi gaf het talentvolle trio een platencontract en een succesvolle carrière begon. Zornik speelde al op alle grote festivals en bracht al heel wat cd’s uit. Koen is ook niet vies van muzikale uitstapjes en trad bijvoorbeeld al op met het meidenkoor Scala.

Tim vanhamel is een supertalent. op vrij jonge leeftijd stond hij met een van zijn eerste groepen Sister Poo Poo al op Pukkelpop. Geen wonder dat hij vrij snel werd opgepikt door de succesformatie evil superstars. maar ook bij belgische trots dEUS speelde hij al gitaar. In 1999 richtte hij millionaire op en ook met latere bands zoals broken glass heroes werden muzikale successen geboekt.

37

Zonhovenaar, wereldburger!

Na zijn studies verhuisde daan thuwis naar tjechië. in het kleine stadje brno ging hij werken voor een Indisch bedrijf gespecialiseerd in het verzekeren van miljoenenprojecten. Later kreeg hij een mooi aanbod om voor een Canadese firma in Antwerpen te werken. Na verhuis naar Londen mocht hij als enige werknemer mee. hoe kijkt hij als inwoner van zo’n wereldstad naar onze gemeente?

“Wanneer iemand Zonhoven zegt, denk ik onmiddellijk aan de teut, hololool en de basvelden. vooral datgene wat ik mis in plaatsen waar ik woonde, trekt mij nog steeds erg aan. Natuurgebied de teut

is met zijn uitgestrekte heide en bossen heerlijk om in te wandelen of te lopen. zonhoven is ook een sportief dorp. denk maar aan de basvelden, het grote sport-complex dat iedereen in zonhoven en omstreken wel kent. Je kan er bijna elke sport beoefenen, lekker gecentraliseerd.

hololool is een jaarlijkse traditie die me bij gebleven is. Rond 11 november wordt er ieder jaar een groot sint-maarten vuurfeest gehouden. Iedere Zonhovenaar heeft er wel goede herinneringen aan. Kortom, zonhoven is een geweldig Limburgs dorp waar ik nog steeds erg trots op ben!”

39

®

BELGISCHE TRIPEL MET NAGISTING OP FLES

HEERLIJK PLEZIERBIER

Bier van hier: ZONDErIK

luc van esch, eigenaar van de ad delhaize, en enkele vrienden kwamen geregeld samen en dan werd er wel eens een pintje gedronken. Tijdens die samen-komsten groeide het idee om zelfs eens wat te proberen te brouwen. Een hobby die uren in beslag zou nemen maar uit-eindelijk wel resultaat opleverde.

in 2009 kwam hun eerste bier op de markt. dit met een half jaar vertraging omdat de naam “holsteenbier” zoals ze het wilde noemen op protest stootte van brouwerij Carlsberg. Na even zoeken kwam er een nieuwe naam: “zonderik”. deze verwijst naar de “son”, de oude naam van onze Roosterbeek.

Zonderik wordt gekenmerkt door een bijzondere kruidensamenstelling en ingrediënten als gerstemout, caramout, golding en saaz, koriander, komijn, karwij, kandij, honing en lagering met heavy toasted oak. daarom schreven de limburgse biervrienden: “een volwaardige kruidige en fruitige tripel die zonder meer door velen zal gesmaakt worden.”

ondertussen breidde luc zijn gamma al aardig uit. Zo kan je al Zonderik dubbel donker, zonderik trippel, likeur, pralines,… kopen.

meer info vind je op www.zonderik.be.

41

de teut (jeaN-paul magdeleyNs)

Puur natuur: ZONHOvENS grOEN

Wandelen, fietsen, het kan allemaal in Zonhoven dankzij de vele mooie natuur-reservaten. de hoofdparel van onze gemeente is de teut. met zijn 450 hec-taren, gelegen tussen de valleien van de Roosterbeek en van de Laambeek is dit een waar wandelparadijs. door de heide-velden en vennen, langs dennenbossen komt men tot rust. reeën, broedvogels, men kan er zijn ogen de kost geven.

Aan de andere kant van de gemeente bevindt zich dan de platwijers. dit 101 hectaren groot gebied kenmerkt zich hoofdzakelijk uit visvijvers en weilan-den. Een ideale spotplaats voor watervo-gels zoals de Roerdomp.

Kort aan het sportcomplex van de basvelden bevindt zich het welletje. met zijn 4 hectaren is het maar zeer klein tov de andere natuurlandschappen maar dat maakt het er niet minder mooi op. dit gebied bestaat uit een grote vijver en enkele weidelandschappen. Elk jaar is er ook de jaarlijkse padden overzetactie.

Naast deze gebieden zijn er ook nog 2 natuurgebieden zoals ter donk en de wijverheide. deze maken samen met de Platwijers deel uit van vijvergebied midden-limburg, het grootste aaneen-gesloten vijvergebied van belgië dat in totaal zelfs meer dan 1175 vijvers telt.

43

villa sprooKje

Er waren eens de gebroeders Armand en emile corthouts. beiden waren verzot op sprookjes. hun liefde hiervoor ging zo ver dat ze elk besloten hun eigen sprook-jesvilla te bouwen.

zo verscheen in 1944 villa “het sprookje”. dit huisje gebouwd naar de stijl van een Chinese Pagode lijkt weggeplukt uit een sprookje van Grimm. Een tijdje later verscheen iets verder een tweede villa namelijk “het cortenshof”. Nu bijna 70 jaar later spreken deze huisjes nog steeds tot de verbeelding.

villa “sprookje”

“het cortenshof”

45

Een oorlogsverhaal: MONTgOMEry IN ONZE gEMEENTE

op de houthalenseweg nummer 9 ligt een mooie villa die bij elke Zonhovenaar beter bekend is als de Villa van montgomery. het was tijdens de tweede wereldoorlog dat veldmaarschalk montgomery zijn oog liet vallen op deze villa en er zijn hoofdkwartier van maak-te. van 12 november 1944 tot 7 februari 1945 was dit dus het strategische punt waar er veel beslissingen getroffen werden. ter gelegenheid van de 50ste verjaardag van het einde van de tweede wereldoorlog werd rechts van de in-gangspoort een gedenkplaat geplaatst.

46

Wie was veldmaarschalk Montgomery? bernard law montgomery, geboren in 1887 in londen, trad op 21-jarige leeftijd toe tot het leger. in woi vocht hij in frankrijk en overleefde een kogel van een duitse scherpschutter. later klom hij stilaan op en als aanvoerder werd hij tijdens woii teruggedrongen uit belgië. dankzij successen in Noord-afrika klom hij op tot generaal. Als legeraanvoerder verbleef hij enige tijd in Zonhoven om de weg vrij te maken voor de grondtroepen richting de rijn. dit mislukte. later geraakte hij wel tot in het hart van de duitse bezetter. Na de oorlog was hij nog erg actief in het leger. In 1976 stierf hij op 88-jarige leeftijd.

47

48 (jeaN-paul magdeleyNs)

veldritheld op de vuilnisbelt

49

In de naoorlogse jaren werd in onze ge-meente een zandgroeve uitgebaat. door de ontginning ontstond een groot gat dat in de loop der jaren werd opgevuld met o.a. huishoudelijk afval. deze “vuilhoop” zoals de Zonhovenaars hem noemden bleef open tot in 1995. ondertussen was het recreatief gebruik van de omgeving enorm gestegen en dus was deze plek een doorn in het oog.

Zo werd vlakbij de internationale military, een meerdaagse paarden-sportwedstrijd met jumpings, dressuur en cross-country georganiseerd. Een sportieve happening met internationale

allures met als hoogtepunt het Europees Kampioenschap in 1988. begin jaren ‘90 verdween de military. Sindsdien organi-seert ruiterclub de zonnehoef er jaarlijks een druk bijgewoonde jumping.

in 2005 werd de eerste veldrit onder impuls van de wielervereniging het Sprintend Wiel georganiseerd. Eerst nog rond het “gat” maar sinds deze veldit deel uitmaakt van de Superprestige rijden de veldrijders er dwars doorheen en dat le-vert uiteraard spectaculaire beelden op. het zware en selectieve parcours zorgt steevast voor mooie winnaars. de laatste winnaar was Niels albert (2011).

Balcatraz

herman maex

50

in de jaren 70 werd in het kleine zaaltje achter het podium van de parochiezaal in de halveweg door een paar vrienden het jeugdhuis Alcatraz uitgebaat. Vooral het gezellig samenzijn met een pint in de hand primeerde. Eén van de trekkende krachten achter het jeugdhuis was René maex. hij organiseerde in zonhoven één van de eerste live optredens van de Kreu-ners. met groot succes wat de aanzet was tot het organiseren van festivalcatraz. toen rené op 28 jarige leeftijd stierf in een auto ongeval besloten zijn vrienden als eerbetoon balcatraz te organiseren. Tijdens de eerste editie liepen alle mede-werkers rond in gevangenisplunje. het idee om iedere editie rond een bepaald thema te organiseren was geboren.balcatraz wordt steeds georganiseerd bij

de start van het bouwverlof in samen-werking met een vereniging die werk-krachten levert. de laatste jaren is dit de herenbasket zonhoven.

de visserij

Lied: Ode oan Zonhove

.refrein Zoneve, mè zoneve’t schoonste durp van hiel het landZoneve, mè zoneveIch heb oan och men hart verpand

1. hoeg tussen de kerk en ’t aat gemeen-tehousKiek ich op limburgse streekdoa vullen de zoneveneers zich hiele-gans tousVan ’t witven tot den holstien, van loam- tot slangebeekmoe es den tijd … moe es den tijd ?

2. miester van de cruys lierden ’t abcoan de kerk zonk ’s zondags betsy en Keeen dien tijd tot stonk de meulebeek nog

nieop den teut doa floot de leuverikz è liedmoe es den tijd … moe es den tijd ?3. de keiner gonken toen op klonken noa de schoolbei e hiel wit kolleke, e vurinkske zwart as koolde kwint heette toen nog het patronaotVeur te uchteren waor ’t ter noeit te loatoch schoenen tijd … och schoenen tijd

Dit lied werd gemaakt naar aanleiding van de Zonhovense revue die in het verleden meermaals georganiseerd werd.

49

bovenste rij vlnr: sven lieten, ronny switten, marc bammens, inge verbeeck, hugo lieten, lisette croes, bère wijnants, evelien

vanherle, marleen henau, johnny sterkmans, ingrid lieten, valentin bamps, ilse vandikkelen, linda vannijlen, Nicole schils,

robert albrecht, eddy vaes, danielle filtjens, jacques vrijsen

Onderste rij vlnr: rik ceulemans, greta maex, linda cauberghe,, stijn schraepen, patrick Nulens, greet Nivelle

Colofon

Neuzen in Zonhoven bijeen geneusd door:

curieus Zonhoven: Rik CeulemansSven LietenPatrick Nulens Redactie: Kris verduyckt

fotografie: Anka Vandenruljean-paul magdeleyns

Vormgeving: rob marcelis

Lay out: curieus Limburg

Krijg je het ook warm door zo veel leuke ideeën?Voel je het tintelen om curieus te worden?Aarzel dan niet om ons te contacteren!

curieus Limburgguffenslaan 108, 3500 hasseltinfo.limburg@curieus.be011 30 10 93

53

54 zoNhoveN iN de toeKomst

CURIEUS?curieus is een sociaal-culturele vereniging voor volwassenen die zich bezig houdt met alles wat mensen kan boeien. je komt ons tegen op meer dan 300

plaatsen in vlaanderen en brussel. je kan er komen proeven van de activiteiten die een kleine of grote groep vrijwilligers organiseren voor iedereen in hun gemeente of wijk: daguitstappen, info- en debatavonden, tentoonstellingen,

filmvoorstellingen, standupcomedy-avonden, internetklasje, quizzen, fiets- of wandeltochten… Kortom: alles wat mensen ‘curieus’ maakt.

curieus is er voor mensen die op zoek zijn naar een zinvolle vrijetijdsbesteding. mensen die andere mensen willen ontmoeten in een aangename en

vriendschappelijke sfeer. curieus is er ook voor mensen die graag iets opsteken, die steeds op de hoogte willen blijven en mee willen zijn in deze steeds

veranderende maatschappij.

curieus draagt waarden als respect, gelijkwaardigheid en solidariteit hoog in het vaandel. We kiezen voor een samenleving waarin iedereen gelijke kansen krijgt om zich te ontplooien en de verantwoordelijkheid heeft om deze kansen

te benutten. curieus kiest voor ontmoeting. curieus wil mensen samenbrengen, banden smeden, netwerken bouwen.

www.curieus.be iNformatie@curieus.be

v.u.: jurgen theunissen, p/a grasmarkt 105/41, 1000 brussel. Niet op de openbare weg gooien ajb.

www.zwartopwit.com

printed by