Nederlands Centrum Jeugdgezondheid

Innovatie- en kenniscentrum voor de jeugdgezondheidszorg

Thema Publieke Zorg voor Jeugd

12-04-23Presentatie NCJ

Project Publieke Zorg voor Jeugd

Practice what you preach! Zes groepen:

Kerndisciplines CJG ( 8 )

6 gasten uit doelgroep en belendende werelden

Artsen rond jeugd ( 13 )

Verpleegkundigen rond jeugd( 9 )

Managers/ staf ( 7 )

Beroepsgroepen ( 8 )

Belangrijke stakeholders uit beleid en wetenschap ( 14 )

Telkens verder bouwen op voorgaande

12-04-23Presentatie NCJ 2011

Waarom eigenlijk?

De JGZ is uniek (“merk”) en heeft veel succes behaald

De gezonde en veilige ontwikkeling van elk kind in zijn context staat centraal (normaal / niet normaal)

Maar psychosociale aspecten van opvoeden en opgroeien in een complexe en snelle maatschappij, vragen in toenemende mate de aandacht (→ sociaal functioneren)

En de samenleving praat terug, ouders en jongeren dus ook; ook als het gaat om ongezond gedrag

En er zijn andere (gezondheids)problemen, vaak met chronisch karakter die ook preventie nodig hebben

Wat is het antwoord daarop van de JGZ?

12-04-23

Veel voorkomende problemen Gelijke kennis

Complexe problemenOngelijke kennis

Individugerichte aanpak kind en zijn directe omgeving

Groepsgerichte aanpak, van kleine

groep tot maatschappij (opschalen)

’

Verbindingen

Opsporen en op het spoor zetten

(basiszorg, verwijzen)

Coördinatie en

Vangnet

Gezondheids-bevordering;

Opvoed –ondersteuning

Monitoren risico-groepen;

beleidsadvisering

Waar staat de JGZ voor?

12-04-23

Oikos

SamenlevingBroederschap

zorg /betutteling

OverheidGelijkheid

dwang /voice

MarktVrijheidruil /exit

Oikos liefde /

loyaliteit

Waardendomeinen

Presentatie NCJ

12-04-23

Wat is gezondheid?

WHO: gezondheid is een toestand van volledig lichamelijk,

geestelijk en maatschappelijk welzijn en niet slechts de afwezigheid van ziekte of andere lichamelijk gebreken.

SCP (2005):

“ lekker in je vel zitten”

“ het gevoel hebben dat je dingen kunt doen die je wilt”

Mogelijk nieuwe definitie wetenschappers (BMJ 2011):

The ability to adapt and self manage in the face of social, physical and emotional challenges.

12-04-2313-10-2011Presentatie NCJ

Maatschappelijke opdracht PZJ

Handelingen gericht op het versterken van eigen kracht gezin, onderlinge hulp en participatie in de leefomgeving (vormen v. zorgende gemeenschap)

Én

Uitgaande van de noden & behoeften van gezinnen, hoe de uitvoeringspraktijk PZJ veel effectiever en efficiënter in te richten (zorgproces) (80–15–5)

Handelingen gericht opverbetering van de ordening van de samenleving opdat wordt uitgegaan van de rechten v.h. kind én dat het kind optimale voorwaarden krijgt om zich te ontwikkelen, ondergrens:wat is juist goed genoeg PZJ ? het aloude beschermen, bewaken, bevorderen!

12-04-23

Sport/Scouting

speelplekhangplek

VerloskundeKraamzorg

Onderwijs/BSO

Kinderopvang peuterspeelzaal

Wijk/politie

Het Kind

Wat moet anders?

Er aan bijdragen dat: Ouders in staat stellen kind te laten opgroeien tot

een sociaal, geestelijk en lichamelijk gezond lid van de samenleving

Jongeren in staat stellen zich te ontwikkelen tot sociaal, geestelijk en lichamelijk gezond lid van de samenleving, door:

Internet

12-04-23

Sport/scouting

speelplekhangplek

VerloskundeKraamzorg

Onderwijs/BSO

Kinderopvang peuterspeelzaal InternetHet

Kind

Hoe?

In de 1e plaats door te gaan met alle kinderen in beeld en normaliseren maar wel moderniseren (2.0; dienstverlening; vertrouwen)

Te steunen en stutten met kennis en kunde en ernaast te gaan staan

Niet alleen kennis en kunde van lichamelijk gezond, maar ook geestelijk en sociaal functioneren (brede blik)

Daar te zijn, waar de ouders/jongeren zijn en komen met hun vragen

Handig en effectief samen te werken met andere professionals in zorg, kinderopvang, onderwijs etc., want ook dat zijn professionals in de Publieke Zorg voor jeugd!

Wijk /politie

12-04-23

Sport/scouting

Speelplekhangplek

Verloskunde Kraamzorg

Onderwijs/BSO

Kinderopvang peuterspeelzaal

Het Kind

Wat nog meer?

Handelingen gericht op “keihard” handhaven ondergrens als de

rechten v.h. kind in het geding zijn én als het kind geen optimale

voorwaarden krijgt om zich te ontwikkelen

Wat is juist goed genoeg PZJ ? Ook vertrouwen, kantelen risicotaxatie

Versterken van ieders oordeelsvermogen met morele afwegingen:

belang van handelingsplicht

Ook landelijke stem geven (it takes..)

Het aloude beschermen, bewaken, bevorderen!

Wijk/politie

Internet

12-04-23Presentatie NCJ 2011

Omslag in risicodenken: kantelen!

Waarom? - Zoveel mogelijk normaliseren!- Zo min mogelijk problematiseren!

De brede blik- Van voor naar achter- Betrek de leefwereld / 3 milieus

Positionering PZJ als maatschappelijke zorg- Organiseer de zorg allereerst daar waar

kinderen/ouders/jongeren het meeste komen - “Huisartsvoorziening” voor de samenleving

En wat als het niet goed gaat?Organisatie PZJ als fuik

- Van grof naar fijn (80-20)- Planbare werkwijze (doelgroepen /

top 10)- Professionals erkennen de eigen

grenzen (signaleren / vaststellen / uitvoeren)

12-04-23 1213-12-2011

Speelplekhangplek

Leefwereld gezinnen; brede 1e lijn front /backteam; zorgnetwerk 2elijn

Doorzettingsmacht Verwijzing

1e lijnsvoorzieningenSpelverdeler

Generalisten zorg/ jeugdhulpverlening

Poortwachter specialistische

zorg/onderwijs/jeugdzorg

Gemeente als scheidsrechter

Verlosk./kraam

Onderwijs/BSO

KinderopvangPeuterspeelzaal Internet

Sport/scoutingHet Kind

Specialisten gezondheidszorg,

GGZ en GZ

Specialisten (bureau)

jeugdzorg2de lijnsvoorziening

Speciaal onderwijs

Wijk/politie

12-04-23 13

Crisisnummer 112 voor jeugdOGGZ netwerk & Veiligheidshuis

signalen

0e/1e lijn

2e/3e lijn

-9 mnd- 4 jaar 12-23 jaar4-12 jaar

PZJ werkers in 1elijnscentrum

PZJ werkers op BO school

PZJ werkers op VO school

Erbij halen van betrokkenen: ouders; jongere; docenten etc.en/of experts: verdere diagnostiek & generalistische zorg /hulp

Kinderopvang, huisarts

Onderwijs, BSO

Onderwijs, Publieke domein

Crisis/Doorzettings-

macht

Consultatie (bilateraal; verwijzing) specialisten gezondheidszorg, GGZ, jeugdzorg, speciaal onderwijs, gehandicaptenzorg

11

22

33

44

ouders / kinderen / jongeren en hun sociale verbanden

12-04-23

- Eerste Lijns Jeugd Team moet aansluiten bij bestaande structuren in de wijk en levensfase

- Doet ook nuldelijnszorg (vroegsignalering, BTP) en ouder participatie (midden)

- Kan 2e en 3e lijn er bijhalen of consulteren

- Bestaat in de kern uit “nieuwe” ordenende generalisten die handelen (zorg én

samenleving)

Presentatie NCJ

?

Eerste lijns Jeugdteam

12-04-23

- Eerste Lijns Jeugd Team moet aansluiten bij bestaande structuren in de wijk en levensfase

- Doet ook nuldelijnszorg (vroegsignalering, BTP) en ouder participatie (midden)

- Kan 2e en 3e lijn er bijhalen of consulteren

- Bestaat in de kern uit “nieuwe” ordende generalisten die handelen (zorg én

samenleving)

Presentatie NCJ

Eerste lijn Jeugdteam

12-04-23

- Interdisciplinair denken en handelen

- Samenwerken: bewust zijn complementariteit; eigen grenzen

- Elke discipline kijkt en handelt in eerste instantie generalistisch en contextgericht (normaliseren; bevestigen)

- De beste generalisten werken aan de voorkant

- De kennis van de tweede en derde lijn worden naar voren gebracht (signalen)

- De regie over de inzet van de hulp- of zorgverlening altijd bij de jeugd en/of ouder(s), opvoeders latend, tenzij dit niet langer verantwoord wordt geacht

- Herwaardering van de morele handelingsplicht (ongehoorzaam)

- Vaststellen juridisch en professioneel kader eindverantwoordelijkheid arts (leerproces)

12-04-23Presentatie NCJ 2011

Implicaties professionals

December 2011

- PZJ is van de overheid maar ook van de samenleving

- Samenleving verandert, dus ook voorwaarden voor opgroeien en opvoeden; dus ook noden en behoeften gezinnen per levensfase (worstelende gelukzoekers)

- Nieuwe taal; nieuwe definitie van gezondheid (coping)

- PZJ: opdracht gericht op alle kinderen en ouders: normaliseren; bevestigen; motiveren; stut en steunnetwerken

Presentatie NCJ 2011

Kernboodschappen PZJ: van de samenleving

December 2011

- PZJ opdracht gericht op juist goed genoeg risicotaxatie (minimale ondergrens: rechten vh. kind operationaliseren)

- PZJ opdracht gericht op probleemoplossing: optimale fuik ernsttaxatie; zorg- en samenlevingsarrangementen, ook bij chroniciteit (inclusie)

- Vertalen uitvoeringspraktijk: optimum (on)gevraagde zorg 5V’s

- Diverse PZJ professionals (aanpakkers; poortwachters; belangenbehartigers; opinieleiders)

Presentatie NCJ 2011

Kernboodschappen PZJ: bij risico

12-04-23Presentatie NCJ 2011

GGD NL.; ActiZ, MO-groep;

AJN, V&VN, NVDA; NVO; NIP;NVMW

Onderwijs, JGZ, maatsch./sociaal werk,orthopedagogiek,ontw.psychologie,

verloskunde, kraamzorg, eerstelijn,kinderarts, kinderpsychiater

Min.VWS; Min.OCW; Min.Veiligheid; VNG; Inspectie GZ; Toezicht Jeugd

ZonMw, NJI, NCJ, RIVM

Verbinding: sandwichformule

12-04-23Presentatie NCJ

Realisatie:

• Vertel en verspreid het verhaal overal, • Maar zorg ervoor ook te laten zien dat het werkt• Dus proeftuinen en gebruik dan de sandwichmethode

(transitieprogramma PZJ)• Maak een business-case• Begin bij geïnteresseerde gemeenten; VNG

• En verder tips als• Organiseer bijeenkomsten met ouders en

jeugd• Ook met specialisten justitie/veiligheid

(welke signalen relevant ad voorkant)?• Ontwerp een sociale marketing strategie• Kijk ook naar internet en maak er gebruik

van • Pas de taal aan, maak dezer positiever• Test het eerstelijns jeugdteam uit (pilots)• Leer van goede eerstelijnsvoorbeelden• Win publicisten voor PZJ (morele debat;

rechten kind)• En nog veel meer…

12-04-23Presentatie NCJ 2011

12-04-23

12-04-23

“Growing into deficit”

Ref: Snyderman R. The role of genomics in enabling prospective health care. In: Willard H, Ginsburg GS, eds. Genomic and personalized medicine. Durham, NC: Elsevier, 2009:378–85.

Nog een belangrijke aanvulling

Muntendam: kruisvereniging is hart van PH