F O N D S PA S C A L D E C R O O SVO O R B I J Z O N D E R E J O U R N A L I S T I E K V Z W

Enkele weken geleden lanceerdende Vlaamse liberalen het idee omeen niet bindend referendum teorganiseren over de op stapelstaande Europese grondwet. InDe zevende dag van 28 septem-ber lln. zei Karel De Gucht:‘Europa heeft de voorbije jareneen ongelooflijke evolutie door-gemaakt, maar we hebben eraltijd voor gezorgd dat de burgerdaar zo weinig mogelijk van zag.’Wie heeft ervoor gezorgd dat deburger zo weinig van die evolutiezag? Doen Europese politici erniet alles aan om zich in hetnieuws te wringen? En klinkenhun woorden in de oren van dejournalisten niet als het getik vaneen specht in de woestijn?

Stel dat dit referendum volgendjaar zou plaatsvinden, moeten weons dan niet afvragen of die oor-verdovende stilte het beeld overde Europese Unie (EU) bij de deel-nemers aan de volksraadplegingheeft aangetast? En kunnen ofwillen de media dit gapend gatvan informatie binnen een rede-lijke termijn dichten?

Europa in het buitenlandZou het niet kunnen dat hetpubliek zich ver van de Europesebesluitvorming bevindt omdatgeen kat over die besluitvormingbericht? De media rapporterenons wel over een Europese top ofde Conventie en af en toe wordteen schandaal breed uitgesmeerd.U leest het allemaal op de‘buitenlandpagina’s’. Compleet‘misplaatst’, want het gaat weldegelijk over het binnenland.En helaas blijft het bij deze een-malige nieuwsberichten.Daarnaast bestaat ook nog hetprobleem van timing. Enkel wan-neer een richtlijn in nationalewetgeving wordt omgezet, klinkthet plots interessant in de orenvan ‘regionale pers’. Maar dankan de publieke opinie er nietmeer op wegen. Het besluit isgenomen. De Europese burgerkan zo niet deelnemen aan die

besluitvorming.Van een redacteur van de com-plexe 21e eeuw verwacht mendat hij een renaissancemens of‘homo universalis’ is. Hij moetover alles kunnen rapporteren enis overal inzetbaar. Dit gaatvolledig in tegen de tijdgeest, dieer één is van specialisatie. De EUis te complex om dit als redacteureenmalig te verslaan. De EU-specialisten op Vlaamse redactieskunt u op één hand tellen.Vreemd als je weet dat Brussel dehoofdstad is.De politici gaan in deze ook nietvrijuit. Als een populaire richtlijnin een wet wordt gegoten, danzegt men nooit dat dit een EU-initiatief is, maar durven politicide indruk wekken dat het eenidee van hun minister is. Enomgekeerd wordt de EU gebruiktals excuus wanneer ze een nietpopulaire maatregel moetennemen. ‘Het moet van Europa’ isdan een veel gebruikte expressie,waarbij politici en media verge-ten dat België als lidstaat volledigdeelneemt aan de Europesebesluitvorming. Het zijn de lid-staten die Europa maken. Europamaakt niet zichzelf.

70% van de wetgeving komtvan de EUEr zijn nochtans doorslaggevendeargumenten waarom de persinformatie over het Europeseparlement en haar commissaris-sen moet brengen. 70 procentvan de nationale of regionalewetgeving is een omzetting vanEuropese richtlijnen. Meer enmeer besluitvorming wordt aanBrussel uitbesteed. Daar ligt demacht. Niet voor niets willen allepolitici die van de EU hebben

mogen proeven, zo snel mogelijknaar dit niveau stijgen.Verhofstadt, De Gucht,Vandenbroucke, Dehaene,Michel, ..., ze solliciteren alle-maal voor een Europese job. Alsu weet dat onze Belgische leidershun begroting aan de EU moetenvoorleggen, dan is heel duidelijkwie de broek draagt.

De media overladen buiten alleproporties de nationale en regio-nale politiek met aandacht. Depolitici spelen daar begrijpelijkgoed op in. Heel wat problemen,uitspraken en oplossingen wor-den uitvergroot. Muizen verande-ren in olifanten. Men doet alsofalles heel belangrijk is en menwekt de indruk dat de lakens opnationaal of regionaal niveauworden uitgedeeld. Naar analo-gie met de president van de VSspreekt de pers – bij het begin vanhet politiek jaar – over de ‘stateof the union’ die de eersteminister in het parlement komtvoorlezen. Toen onlangs – naaraanleiding van de genocidewet –de Amerikanen België herleiddentot ‘brullende muis’, bewezen zete beschikken over een fijn gevoelvoor proportie en realiteit.

De media zouden de vinger aande pols moeten houden. Rik VanCauwelaert zei het onlangs zo:‘Het zal dan ook niemandverwonderen dat de Europeseconstructie voor velen eenproduct is van de onstuitbareeconomische markt en van dedrijverijen van een kleine, zelfbe-noemde elite die onder geenenkele democratische controlestaat.’ (Knack van 01/10/2003)Blijkbaar zien media hier geen rolmeer voor zichzelf weggelegd.

Internationale samenwerkingSamenwerking tussen Europeseredacties zou de media kunnenversterken. Journalisten zoudende kans krijgen om op één dossierte werken, elk in zijn eigen land.Men hoeft elkaar niet te k

Inhoud1 · Column

- Ides Debruyne

2 · Memorandum· WOB-persconferentie

3 · Extra fondsen Werkbeurzen· Werkbeurs- Tom Dieusaert- Maurits Berger

· Debat- ‘De filmkritiek is dood,leve de filmkritiek!’

- Boekenbeurs Antwerpen

4 · Werkbeurs- Dieter Telemans |Catherine Vuylsteke

- Hélène Passtoors- Alma De Walsche

· Vertaling- Marleen Teugels

5 · Werkbeurs- Freddy Sartor- Raf Sauviller- Denise Van den Broeck- Wim Van den Eynde

· Scriptieprijs: de Klasseprijs

6 · Werkbeurs- Mathilde Sanders- Carine Hutsebaut- Kristof Clerix- Rudi Vranckx

7 · Werkbeurs- David Nollet- Tom Meulenbergs

· Conferentie VVOJ· Advertentie

8 · Colofon· Werkbeurs- Marleen Teugels- Bart Demyttenaere

· Scriptieprijs- Aanmaning NMBS

· Word lid van het Fonds

NIEUWSBRIEFN°9 NOVEMBER 2003 Kolonel Bourgstraat 90, B-1030 Brussel TEL: +32 2 705 59 19 info@fondspascaldecroos.org fondspascaldecroos.org

COLUMN - Ides Debruyne

De media hebben hun taak als ‘watch-dog’ afgelegd

‘Van een redacteurvan de complexe

21e eeuw verwachtmen dat hij een

renaissancemens of‘homo universalis’ is.’

De deadline voor devolgende aanvragenis 24 januari 2004Alle vormen van bijzonde-re journalistieke projectenvoor de audiovisuele ofgeschreven pers komen inaanmerking: reportages,documentaires, reeksen,boeken, ...

nieuwsbrief fonds pascal decroos voor bijzondere journalistiek 2 N°9 NOVEMBER 2003

vrezen omwille van de concur-rentie, want elk zit op zijn markt.Men zou een gelijktijdige publi-catie kunnen afspreken om zo dekoers van de EU te beïnvloeden.Misschien zou ook de stem vande burger kunnen wegen op deEU-besluitvorming? En informa-tie over de EU werkt in twee rich-tingen. Het zou wel eens kunnendat de burger zich meer betrok-ken voelt.

Heel wat beroepen en organisa-ties zijn inmiddels Europees geor-ganiseerd. Denk maar aan depolitiediensten, de banken, deindustrie, de universiteiten, devakbonden, vliegtuigmaatschap-pijen, ... Maar de journalisten –veelal hoog opgeleid – zijn heelindividueel en lokaal bezig. Opeen paar witte raven na toont nie-mand interesse in wat in de EUgebeurt. Of het blijkt toch niet uithun reportages.

De Vereniging van Onderzoeks-journalisten (VVOJ) biedtVlaamse journalisten de moge-lijkheid om Nederlandse collega’ste ontmoeten (en omgekeerd) enkennis uit te wisselen. Het is eenbegin van een Europees netwerk.Toch is het verrassend hoemoeilijk en hoe weinig Vlaamsejournalisten zich in dergelijkeorganisatie willen engageren.Nochtans is de Vlaamse journa-list het best gepositioneerd ominternationale dossiers uit tespitten. Hij kent meerdere talenen leeft en woont in de hoofdstadvan Europa en krijgt de besteopleiding. Hij zou de coördinatievan Europese dossiers op zichkunnen nemen.

Het onderzoek van Europesedossiers is duurder dan normaal.Het Fonds Pascal Decroos kandergelijke projecten niet alleenfinancieren. Daarvoor heeft het

te weinig geld. Maar kan eenEuropees Fonds voor BijzondereJournalistiek daar een antwoordop bieden? In alle geval is het debedoeling dat het Fonds PascalDecroos daar mee aan de kar zalduwen en vragende partij is.

Vooraleer de Europese burgersdegelijk worden geïnformeerd,moet nog heel wat gebeuren. Ishet verantwoord om burgersnaar hun mening te vragen overde Europese grondwet, terwijliedereen weet dat weinig menseneen mening hierover hebben?Moet de Europese pers nietdringend zich in Europa gaanverdiepen en die stille revolutieduiden? n

Ides Debruyne

fondspascaldecroos.org/archief/knipsels/

De toegang tot bestuursdocu-menten is voor de burger én dejournalist een krachtig instru-ment voor de democratischecontrole van het beleid. Wie bijde federale administratie docu-menten vraagt, krijgt die meestalaangetekend in de bus. Maar inpolitiek gevoelige dossiers ligt hetverhaal anders. De huidige fede-rale beroepsprocedure is veel tezwak. De eerste Vlaamse wob-bing case door een journalistbevestigt het probleem.

Hoe zwak de federale beroeps-procedure is, heeft journalisteMarleen Teugels onlangs aange-toond. Met de steun van hetFonds Pascal Decroos publiceer-de Teugels in Knack het onder-zoek dat ze deed naar de door detabaksindustrie gefinancierdeRodin Foundation - een financie-ring die is afgedwongen doorminister van Financiën DidierReynders.

Teugels: In Nederland wobbenjournalisten elk jaar in een 1000-tal gevallen. In Vlaanderen doenze dat weinig of niet. Het leek mede moeite de federale openbaar-heidsprocedure uit te testen. Alstestcase heb ik Rodin Foundationgenomen. Uit de testcase blijkt

dat de federale beroepsprocedurete zwak is en moet worden bijge-stuurd.Als de federale overheid weigertbestuursdocumenten vrij tegeven, staan de burger en de jour-nalist machteloos. Nochtans isdie toegang tot bestuursdocu-menten noodzakelijk voor dedemocratische controle op hetbeleid. Het probleem met defederale openbaarheidsprocedureis dat je in beroep bij dezelfdeadministratie moet aankloppen.Als die het been stijf houdt, is ergeen enkele mogelijkheid om debetreffende bestuursdocumentenin handen te krijgen.

Met de hulp van het Fonds PascalDecroos heb ik onderzoekgedaan naar de financiering vanRodin Foundation door detabaksindustrie. Minister vanFinanciën Reynders ging er trotsop dat hij die financiering hadafgedwongen. Maar de construc-tie gaat lijnrecht in tegen alleadviezen van de Wereldgezond-heidsorganisatie (WGO) en vanalle Volksgezondheids-ministers.

Specialisten zijn ervan overtuigddat rookpreventiecampagnes dooreen publiek tabaksfonds moetengebeuren. Ingewijden menen dat

de tabaksfabrikanten in het verle-den nogal eens campagnes heb-ben gefinancierd die weinig effectsorteren.

Ook in Duitsland heeft detabaksindustrie ingestemd methet financieren van rookpreven-tiecampagnes. Het contract tus-sen de tabaksindustrie en hetDuitse ministerie vanVolksgezondheid staat op hetinternet (http://www.bmgs.bund.de/downloads/vereinbarung.pdf).In het Duitse contract zijn pre-ventiecampagnes bij de jeugd toe-gestaan. Volgens experts is dedoeltreffendheid hiervan gering.Niet toegestaan zijn algemenerookpreventiecampagnes of cam-pagnes die de industrie, haarproducten of de sigarettenhandeldiscrimineren. Het is niet uitge-sloten dat de Belgische contrac-ten tussen de tabaksindustrie enRodin Foundation gelijkaardigebepalingen bevatten. Om een enander correct in te schatten is hetbelangrijk de overeenkomst inhanden te krijgen, evenals allebriefwisseling hierover tussen departijen.

Conform de federale openbaar-heidsprocedure heb ik hiertoeeerst de betrokken minister en k

MemorandumMEMORANDUM van het FondsPascal Decroos voor BijzondereJournalistiek aan de nieuwefederale regering

Enkele fundamentelevoorwaarden om research-journalistiek te stimuleren.

Over het belang van de pers enhaar rol binnen de democratie isiedereen het eens: de journa-listiek kan een belangrijke rolspelen, een waakhond binneneen volwassen democratie. Maardaarvoor moeten toch nog enke-le fundamentele voorwaardenvervuld zijn. En deze zijn inBelgië nog niet voor 100 procentrealiteit.

Elementair voor professioneleresearchjournalistiek is de toe-gankelijkheid van de officiëlebronnen. De Wet op deOpenbaarheid van Bestuur isinmiddels een feit, maar niet indie mate dat journalisten of bur-gers van deze wetgeving gebruikmaken. Enkele praktischebezwaren staan hier in de weg.

Daarnaast is het elementair dathet journalistiek bronnengeheimin België erkend wordt als eenessentieel onderdeel van deexpressievrijheid.

Op de site vindt u enkele concre-te voorwaarden omtrent dezetwee fundamentele rechten.

fondspascaldecroos.org/memorandum

WOB – PERSCONFERENTIE

Casestudy toont aan dat de toegang tot bestuursdocumentenop federaal niveau zwak is

(vervolg pagina 1)

het ministerie van Financiën (deFOD) een briefje geschrevenwaarin ik alle briefwisseling encontracten heb opgevraagdtussen de minister en de admi-nistratie enerzijds en RodinFoundation en/of de tabaksin-dustrie anderzijds uit de periodejuni 2001-juni 2002. De ministeren zijn administratie hebben opdie brief niet geantwoord. Ik hebdan bij de minister en dezelfdeadministratie een verzoek tot her-overweging ingediend. Opnieuwkwam er geen teken van leven.

Op hetzelfde moment heb ik eenadvies gevraagd bij de Commissievoor de Toegang tot Bestuurs-documenten (CBT). De Com-missie oordeelde dat de overheidhaar weigering niet heeft gemoti-veerd. De Commissie is dan ookvan mening dat de minister en deadministratie van financiëngehouden zijn de gevraagde

bestuursdocumenten openbaar temaken. De Commissie heft echteralleen een adviserende functie.De minister en zijn administratiehebben op het advies van deCommissie andermaal niet gerea-geerd. De volgende stap is hetberoep tegen de impliciete weige-ring bij de Raad van State. Dezestap werd inmiddels gezet, met dehulp van de VVJ. Het verwachteresultaat hiervan is opnieuwnihil. In het beste geval verbreekde Raad van State de ‘weigering’waar-door de hele carrouselopnieuw kan herbeginnen – zon-der dat er enige garantie is dat dedocumenten ooit worden vrijge-geven.

Hiermee is niet alleen aangetoonddat de federale beroepsprocedurein het raam van de democratischecontrole moet worden bijgestuurd.Ons land heeft ook duidelijknood aan één informatiebeheers-

systeem waarin alle overheidsdo-cumenten worden geregistreerd.Dit voorkomt dat overheids-documenten verloren gaan, ofverkeerd worden geklasseerd. Deburger is tevens op de hoogtewelke documenten er precies zoalbestaan. Het is ook een zaak vangoed bestuur. Op elk momentkan iedereen consulteren welkestudies en rapporten in het verle-den over bepaalde dossierswerden klaargestoomd. n

Freedominfo.org publiceerdezonet een overzicht van‘Freedom of Information andAccess to Government RecordsAround the World’.U kunt het lezen op:

http://freedominfo.org/survey/survey2003.pdf

fondspascaldecroos.org/memorandum/fondspascaldecroos.org/archief/werkbeurzen/marleen_teugels/

Koffie en Cola is een verzamelingvan reportages over de penibeleeconomische situatie in Latijns-Amerika (Mexico, Argentinië,Brazilië, Venezuela en Colom-bia). Aan de hand van de repor-tages maakt Tom Dieusaert eenanalyse van wat de globaliseringop het continent heeft teweegge-bracht en hoe de toekomstper-spectieven er uit zien. Met desteun van het Fonds PascalDecroos. n

fondspascaldecroos.org/archief/werkbeurzen/tom_dieusaert/

Na 11 september vliegt Bergereen half jaar lang iedere drieweken op en neer tussen Syrië enNederland en wordt hij sterkerdan ooit geconfronteerd met hetwederzijdse onbegrip tussen twee

werelden, die voor hem ook tweethuislanden zijn. n

fondspascaldecroos.org/archief/werkbeurzen/maurits_berger/

nieuwsbrief fonds pascal decroos voor bijzondere journalistiek 3 N°9 NOVEMBER 2003

Het Fonds Pascal Decroos opde Boekenbeurs in AntwerpenVan 30 oktober tot 11 novembervindt de 67e boekenbeurs plaats.Het Fonds Pascal Decroos zal er– net zoals vorig jaar – zijn tentenopslaan.

Op donderdag 30 oktober om 15uur organiseren de Vrouwenraad,het Steunpunt Gelijke Kansen enhet Fonds Pascal Decroos er eendebat met als titel: ‘Media doorde mangel: debat over beeldvor-ming m/v’. Een panel krijgt het

vuur aan de schenen gelegd meteen aantal pittige stellingen rondbeeld(ver)vorming van vrouwenin media. De BeligscheImprovisatieliga gooit nog watolie op het vuur. n

fondspascaldecroos.org/debat/

WERKBEURS - Tom Dieusaert - Globe

Koffie en cola

WERKBEURS - Maurits Berger - Uitgeverij Contact

Islam onder mijn huid

Extra fondsenwerkbeurzenHet Vlaams Theaterinstituut (VTi)en het Sociaal FondsPodiumkunsten (SFP) stellen elk5.000 euro ter beschikking vanhet Fonds Pascal Decroos voorbijzondere journalistiek. Daarmeekrijgt het systeem van werkbeur-zen van het Fonds PascalDecroos een groter draagvlak enextra aandacht voor de podium-kunsten, en dat in eerste instan-tie tot 31 augustus 2004.

fondspascaldecroos.org/archief/knipsels/2003/persbericht300603.html

Tom DieusaertTom Dieusaert (°1967) werktezes jaar in Mexico alscorrespondent voor DeFinancieel Economische Tijd enHet Financieele Dagblad(Nederland). Momenteel werkthij als correspondent in Latijns-Amerika voor De Standaard.

Uitgeverij Globe i.s.m. 11.11.11TITEL: Koffie en ColaAUTEUR: Tom DieusaertISBN 9054665912197 pagina’sFORMAAT: 15.5 x 24 cmpaperbackPUBLICATIE: 5 mei 2003

Maurits BergerMaurits Berger (°1964) studeer-de Nederlands recht en Arabischen specialiseerde zich in deislam en islamitisch recht. Hijschreef diverse artikelen (voorna-melijk over islam en Arabischewereld en islamitisch recht) inacademische tijdschriften, inNederlandse weekbladen. Tweeboeken zijn van zijn hand: ‘Islamis een sinaasappel’ (UitgeverijContact, 1999) en 'Kruistocht enJihad' (Uitgeverij Contact, 2001)

TITEL: Islam onder mijn huidAUTEUR: Maurits BergerUITGEVERIJ: Contact, AmsterdamPUBLICATIEDATUM: mei 2003210 pagina’sKOSTPRIJS: 14,90 euro

© T

om D

ieus

aert

DEBAT - GENT - 18/11/03‘De filmkritiek is dood,leve de filmkritiek!’De 18de november wordt om20 u in bioscoop Sphinx(Gent) – in aanwezigheid vande makers – de korte filmVREEMDE MAN van PeterKrüger vertoond. Aansluitendvindt er een debat plaats: ‘Defilmkritiek is dood, leve defilmkritiek!’ met Ronnie Pede,hoofdredacteur van het film-blad Film & Televisie alsmoderator.Hebben hun medewerking altoegezegd: o.a. Steven Defoer(De Standaard), Roel VanBambost (VRT), en de cine-asten Julien Vrebos en StijnConinx (onder voorbehoud).Dit debat wordt georganiseerdnaar aanleiding van een repor-tage van Freddy Sartor.De toegang is gratis.Inschrijven voor 31 oktober.Tel. +32 2 546 08 10 of viaemail: info@filmmagie.be n

www.fondspascaldecroos.org

DEBAT - BOEKENBEURS ANTWERPEN - 30/10-11/11/03

(vervolg pagina 2)

nieuwsbrief fonds pascal decroos voor bijzondere journalistiek 4 N°9 NOVEMBER 2003

Catherine VuylstekeCatherine Vuylsteke (°1964) issinds 1989 redactrice buitenlandbij De Morgen. Zij specialiseerdezich voornamelijk in politiek-maatschappelijke reportages inde volgende landen: China,India, Taiwan, Zuid-Korea,Japan, Sri Lanka, Vietnam,Cambodja, Laos, Indonesië,Tadjikistan, Oezbekistan,Azerbeidjan, Turkije, Ivoorkust,Oeganda en Senegal.

Hélène PasstoorsHélène Passtoors (°1942) isredacteur voor Espérances desPeuples, tweemaandelijks tijd-schrift CETRI, redactielid vanAlternatives Sud, driemaandelijkstijdschrift CETRI.Zij is een journaliste die vier jaarwerd opgesloten in de gevange-nis van Mandela tijdens deapartheid in Zuid-Afrika.

Alma De WalscheAlma De Walsche (°1955)werkte 11 jaar als redacteur voorhet tijdschrift Wereldwijd. SindsWereldwijd is opgegaan in hetmondiale magazine MO*, werktze voor MO*. Van 1981 tot 1986woonde Alma in Ecuador endeed er vormingswerk inindiaanse gemeenschappen.Sindsdien is ze de actualiteit vanLatijns-Amerika blijven volgen.De Walsche schrijft vooral voorMO* maar geeft ook voordrach-ten en cursussen over.

In 1994 werd Zuid-Afrikabevrijd van de apartheid enkwam het ANC aan de macht.Passtoors was betrokken bij debevrijdingsstrijd van het ANC enpolitieke gevangene in de jaren1980. Dit jaar ging ze dankzij hetFonds Pascal Decroos terug alsjournaliste. In de twee volgendenummers van Humo beschrijft zealvast persoonlijke ervaringen enreacties. De barre armoede is

hartverscheurend maar nieuwevolksorganisaties graven oudestrijdwapens op. De racistischeerfenis blijkt dieper ingewortelddan gehoopt. Een groep boeren isdolblij om hun land terug te krij-gen vanwaar ze destijds verdre-ven waren, maar is onzeker overde toekomst. Aan de verzoeningvan Mandela en De Klerk hangteen zeer hoog prijskaartje. Dejongste lichting guerrillero’s van

weleer zijn in de steek gelatenmaar toch niet vergeten. Deontmoeting met oude vriendenloopt heel verschillend af. Dekinderen van de vrijheidsstrijdersblijken diep verwond, ook dievan Passtoors zelf. n

fondspascaldecroos.org/archief/werkbeurzen/helene_passtoors/

WERKBEURS - Dieter Telemans | Catherine Vuylsteke - De Morgen

Onder een loden hemel

Vandaag is het stil gewordenrond de zapatisten (Mexico).Niet omdat hun vraag naarerkenning aan belang heeft inge-boet. In Chiapas woedt een vuileoorlog die elke vorm vaninspraak in de kiem wil smoren.Eén van de conflicthaarden, waarvandaag de krachtmeting tussenhet EZLN en de regering zichafspeelt, is Montes Azules, De

Blauwe Bergen. Dat is een natuur-reservaat in het Lacandonen-woud, bewoond door indiaansegemeenschappen, waarvan eenaantal zapatistische steunpunten.Een deel van die gemeenschappenworden nu met ontruimingbedreigd worden. Officieel wordtdie actie gemotiveerd met eenecologisch discours. In werkelijk-heid zijn er andere belangengroe-

pen die uit het woud hun (econo-misch) voordeel willen halen.Hun agenda wordt echter door-kruist door het inheemse verzet.Alma De Walsche ging de zapa-tisten, met de steun van hetFonds, opzoeken. Het verscheenin het juli-nummer van MO*. n

fondspascaldecroos.org/archief/werkbeurzen/alma_de_walsche/

WERKBEURS - Alma De Walsche - MO*

De ongewenste indianen van Chiapas, Mexico

De verhalen over China hebben,de recente sars-perikelen daarge-laten, doorgaans een hoog hoera-gehalte. Ze bezingen de ongeziene

economische groeien de beloftes dieeen consumenten-markt van 1,3miljard zielen inzich draagt. Veelzeldzamer zijn debeelden van ecolo-gische rampzalig-heid en van wathet verlies van deijzeren rijstkom

onder de bevolking aanricht. InLiaozhong bijvoorbeeld, inNoordoost-China. Zwarte rivie-ren en kapotte skeletten van

staatsbedrijven getuigen er vaneen nietsontziende industrialise-ring die ondertussen de geestheeft gegeven, duizenden arbei-ders vertwijfeld en ontgoocheldachterlatend. Catherine Vuylstekeen Dieter Telemans (foto’s) trok-ken met de steun van het FondsPascal Decroos naar China. n

fondspascaldecroos.org/archief/werkbeurzen/catherine_vuylsteke/

fondspascaldecroos.org/werkbeurzen/dieter_telemans/

© D

iete

r Te

lem

ans

VERTALING - Marleen Teugels - Edition Labot

Armes sales, guerre propre?Het boek ‘Met stille trom’ vanMarleen Teugels, dat er kwammet de steun van het FondsPascal Decroos, werd in hetFrans vertaald. Armes sales,guerre propre? werd uitgegevenbij Éditions labor en is vanaf eindseptember te koop in de winkel. n

fondspascaldecroos.org/archief/werkbeurzen/marleen_teugels

TITEL: Armes sales, guerre propre?UITGEVERIJ: Éditions laborISBN 2-8040-1816-4. PRIJS: 20 euroFORMAAT: 23,5 cm x 15,5 cm

WERKBEURS - Hélène Passtoors - HUMO

Verandering is pijn: Zuid-Afrika

nieuwsbrief fonds pascal decroos voor bijzondere journalistiek 5 N°9 NOVEMBER 2003

Freddy SartorFreddy Sartor (°1952) studeerdeSociale Communicatie aan deradio en tv-afdeling van hetRITS. Na zijn studies tijdlangfreelance journalist. Werkt sedert1991 in vast dienstverband alsberoepsjournalist voor het film-blad Film & Televisie en is sedert1997 hoofdredacteur van hetdriemaandelijke filmstudietijd-schrift CineMagie. Is medewer-ker Film voor het maandbladMP* en voor het persagentschapBelga.

Raf SauvillerRaf Sauviller werkte achtereen-volgens bij De Zwijger (1982-1985), Panorama (1985-1993),Humo (1993-2000),Maomagazine (2000-2002),Deng (2003-...) en De Morgen.Hij publiceerde – samen metDanny Ilegems – enkele boeken.

Denise Van den BroeckDenise Van den Broeck (°1957)is freelance journaliste voorBritse en Belgische media.In het verleden werkte zij voorde VRT en De Morgen. Zij publi-ceerde eerder Het kloppend hartvan het spoor (1998) en Dehaven (2002). De haven kwameveneens tot stand met steunvan het Fonds Pascal Decroos.

TITEL: Stinkende Zaakjes -menselijke resten op eentransportAUTEUR: Denise Van den BroeckUITGEVERIJ: Van Halewyck,Leuven, 2003ISBN 90 5617 470 :Paperback 12,5 X 20 cm200 pagina’sPRIJS: 15 euroVerschijnt 5 mei 2003

Wim Van den EyndeWim Van den Eynde (°1966) isBurgerlijk Ingenieur-architect(K.U.L, Leuven) en studeerdenadien Politieke en SocialeWetenschappen (K.U.L., Leuven).Als freelance reporter maaktsinds 1996 reportages voor NVDe Wereld, De Wereld Is Klein,Ieder Zijn Wereld, Spots (CAN-VAS). Sinds 2001 is hij journalistvoor Koppen (TV1, VRT)

Stinkende zaak-jes is in de eersteplaats een inter-nationale speur-tocht naar deherkomst vanmenselijk afval,

maar tegelijkertijd ook een reflec-tie over hoe met menselijke restenen onderzoek ook nog na dedood grof geld wordt verdiend.Hoewel dit boek leest als eenspeurdersroman, gaat het nietover fictie. Denise Van den

Broeck ging met steun van hetFonds Pascal Decroos op zoeknaar de feiten. n

fondspascaldecroos.org/archief/werkbeurzen/denise_van_den_broeck/

In de jaren negentig groeide deregionale luchthaven vanOostende uit tot een van bedrij-vigheid gonzend piratenhol ‘metinternationale uitstraling’. Degangsters van de lucht – de car-gomaatschappijen die instaanvoor transporten van wapenhan-delaars, drugstrafikanten en all-round smokkelaars – herschiepenOostende tot een kruispunt vanintercontinentaal misdaadver-keer. Hun vliegtuigen maakten

daarbij zoveel lawaai dat deomwonenden zich in actiegroe-pen organiseerden. Nu, bijnatien jaar na de eerste berichtenover dat criminele aan- en afvlie-gen, heet de luchthaven officieelOstend Bruges InternationalAirport en is de sp.a’er JohanVande Lanotte haar politiekebeschermheer. Het is nu allemaalanders, zeggen specialisten enpolitici. De laatste jaren zijn ergeen spectaculaire partijen ille-

gaal militair materiaal meergevonden en de luchthavendirec-tie heeft met de zegen van VandeLanotte de goedkope Ierse maat-schappij Ryanair binnengehaald.Maar zijn de criminelen echt uitOostende vertrokken? RafSauviller ging het met de steunvan het Fonds Pascal Decroosuitzoeken. n

fondspascaldecroos.org/archief/werkbeurzen/raf_sauviller

WERKBEURS - Denise Van den Broeck - Van Halewyck

Stinkende Zaakjes

WERKBEURS - Raf Sauviller - Deng

Maffia Airways - Oostende, pleisterplek voor misdaadconcerns

WERKBEURS - Freddy Sartor - Film & TelevisieHoe onafhankelijk is de journalistiek in Vlaanderen in 2003?Met de steun van het FondsPascal Decroos werkte FreddySartor een ophefmakende reeksover ‘De invloed van de film-business op de filmkritiek inVlaanderen’ uit. Zijn conclusies:De vaste filmcriticus van dienst,die de filmgeschiedenis kende enmet kennis van zaken een mening

over de nieuwe film kwijt kon, isopzij gezet voor een journalist diecontinu inwisselbaar is. Hij/zijleeft bij de gratie van de waanvan de dag, gaat er prat op voorzoveel mogelijk verschillendemedia te werken en pent zich ver-volgens te pletter. Een bezoekjeaan een filmmuseum of een

(kleiner) filmfestival is er al langniet meer bij... De verloederingvan de filmkritiek is anno 2003een feit. Vanaf oktober in Film &Televisie. n

fondspascaldecroos.org/archief/werkbeurzen/freddy_sartor/

WERKBEURS - Wim Van den Eynde - Koppen (TV1)

Asielzoeker: gelukzoeker

‘Ik dacht veel geld te verdienen inBelgië’, vertelt Mohammed Gazov,

een 49-jarige Rus die hier politiekasiel aanvroeg. ‘Ik wou hier blij-ven en werken om mijn vrouw entwee kinderen thuis een beterleven te bieden en om mijn doch-ter te laten studeren.’ Maar zijnaanvraag werd afgewezen. Naiets meer dan een jaar wordtMohammed op een vliegtuiggezet en gerepatrieerd.

Met de steun van het FondsPascal Decroos stapte Koppenmee op vlucht SU 231 naarRusland. Het resultaat kon u zienin een reportage van Koppen(TV1, VRT) op donderdag 18september om 22.00 uur. n

fondspascaldecroos.org/archief/werkbeurzen/wim_van_den_eynde

© 2

003

VR

T

De redactie van het maandbladKlasse (Maandblad voorOnderwijs in Vlaanderen) deeltde bekommernis van het FondsPascal Decroos om aan waarde-

volle scripties meer aandacht teschenken. Dit zegt ze niet alleen.Het blijkt ook uit haar daden.Klasse biedt een extra scriptie-prijs ter waarde van 250 euro en

redactionele aandacht in het blad.

www.scriptieprijs.be

SCRIPTIEPRIJS

De Vlaamse Scriptieprijs heeft een extra prijsklasse: de Klasseprijs

Als een vande weinigeonafhanke-lijke journa-listen achterhet fronttrachtte RudiVranckx feitvan fictie te

scheiden. Die ervaring vormt derode draad in Van het front geennieuws, een erudiet en persoon-lijk relaas over de oorlogen in het

Midden-Oosten die Vranckx veer-tien jaar lang heeft verslagen.Vranckx heeft de vele gezichtenvan het Midden-Oosten alsbevoorrechte getuige lerenkennen. Zijn analyse toont deachterkant van het nieuws, deplekken die camera’s niet latenzien, de mensen die nooit aan hetwoord komen, de verhalen diezelden worden verteld. Deze uit-gave van Meulenhoff/Manteaukwam er met de steun van het

Fonds Pascal Decroos. n

fondspascaldecroos.org/archief/werkbeurzen/rudi_vranckx/TITEL: Van het front geen nieuws.Herinneringen aan de oorlog in hetMidden-Oosten (1990-2003)AUTEUR: Rudi VranckxPaperback – 240 pagina’sPRIJS: ca. 15,95 euroISBN 90 5990 019 7Een uitgave van Meulenhoff/ManteauVoor België: Standaard UitgeverijVerschijnt 16 oktober 2003

nieuwsbrief fonds pascal decroos voor bijzondere journalistiek 6 N°9 NOVEMBER 2003

WERKBEURS - Mathilde Sanders - Trends

Bedrijfslobby domineert BrusselDat enkel politici en ambtenarenwetten schrijven is één van degrootste leugens van deze tijd.Net als in Washington wordenook in Brussel de ware krachtenachter het politieke circus steedszichtbaarder. Ze presenterenzichzelf als lobbyisten die mee-praten over nieuw beleid. Naar

schatting zijn er zeker 2.000 tot3.000 belangenorganisaties enlopen er 10.000 tot 30.000 lob-byisten rond bij de EU. Metandere woorden: voor ieder lidvan het Europees Parlement zijner zeker drie lobbyisten en vooriedere commissie-ambtenaarminstens één. Mathilde Sanders

hield enkele facetten van de lob-bywereld tegen het licht. Met desteun van het Fonds PascalDecroos. Het verscheen donder-dag 18 en 25 september in hetweekblad Trends. n

fondspascaldecroos.org/archief/werkbeurzen/mathilde_sanders/

WERKBEURS - Carine Hutsebaut - Houtekiet

Kleine Zondaars, Kerk en kinderhandelDe jongeHilde wordtin 1974 ver-kracht dooreen priester.Zij is zwan-ger. Tijdenshaar zwanger-schap wordt

Hilde, samen met andere zwan-gere vrouwen en meisjes,opgesloten op de zolder van een

ziekenhuis in Lommel. Ze moeter hard, onbetaald werken en zewordt slecht behandeld. AlsHilde barensweeën krijgt wordtze langs clandestiene routesvervoerd naar een ziekenhuis inMalo-les-Bains, Noord-Frankrijk.Daar brengt ze haar zoon inerbarmelijke omstandigheden terwereld. Hij wordt onmiddellijkvan haar weggenomen.Sindsdien is Hilde onophoudelijk

op zoek naar haar zoon. Metbehulp van Carine Hutsebaut ensteun van het Fonds PascalDecroos kan ze hem, 26 jaarlater, opsporen. Op 1 oktoberverscheen het boek ‘Kleine zon-daars - Kerk en kinderhandel’ bijHoutekiet. n

fondspascaldecroos.org/archief/werkbeurzen/carine_hutsebaut/

Mathilde SandersMathilde Sanders (°1974) ispoliticologe, gespecialiseerd ininternationale betrekkingen(Universiteit van Amsterdam) envolgde een postdoctoraleopleiding journalistiek aan deErasmus Universiteit inRotterdam. Zij is momenteelfreelance journaliste in Brusselen publiceert in Nederlandse enBelgische tijdschriften zoalsFem Business, InternationaleSamenleving, Onze Wereld,Opzij, Carp, GroeneAmsterdammer, Trends enKnack

Carine Hutsebaut Carine Hutsebaut (°1956) isvictimologe en gerechtsdeskun-dige, gespecialiseerd in dader-profilering, incest en kindermis-bruik. Ze studeerde in Engeland,Frankrijk en de VerenigdeStaten. Ze is oprichtster vanICMAC (International Center forMolested and AbductedChildren). Ze schreef de ophef-makende bestsellers Kinderenhouden niet van krokodillen(1997) en Profession: profileuse(Parijs, 2000).

TITEL: Kleine zondaars - Kerk enkinderhandelAUTEUR: Hutsebaut, Carine Paperback214 pagina's ISBN 9052406626 PRIJS: 16,95 euroPUBLICATIE: 1 oktober 2003UITGEVERIJ: Houtekiet

Kristof ClerixKristof Clerix (°1978) is licentiaatGermaanse Talen (KU Leuven)en Ontwikkelingssamenwerking(Universiteit Gent). Hij schrijftvoor MO* en werkt sinds 2002freelance voor De Morgen.

Rudi VranckxRudi Vranckx (°1959) is histori-cus. Voor het tv-journaal van deVRT volgt hij sinds 1988 ondermeer de oorlogen in het Midden-Oosten op de voet. In 2002werkte hij mee aan de tentoon-stelling Deadlines. Oorlog, mediaen propaganda in de 20e eeuw.

WERKBEURS - Kristof Clerix - De Mix (De Morgen)

Eurotour - Over Wodka, Oostblokbabes en sovietherinneringenOp 1 mei2004 tredenmeer dan100 miljoenn i e u w eEuropeanentoe tot deE u r o p e s eUnie. Tochzijn de 10kandidaat-

lidstaten in Vlaanderen bijna niet

gekend. EUROTOUR wil deafstand tussen Vlaanderen en denieuwe EU-burgers verkleinen enaan onze nieuwe buren eengezicht geven.Kristof Clerix trok 6 weken meteen werkbeurs van het Fonds PD,een rugzak, laptop, digitaal foto-toestel en Inter Rail ticket doorCyprus, Slovenië, Hongarije,Slowakije, Tsjechië, Polen,Litouwen, Letland, Estland en

Malta. In elk land interviewde hijjongeren tussen 17 en 25 jaar.Deze jonge generatie zal het nieu-we, grote Europa, dat vandaagenkel op papier bestaat, echtvorm geven. Vanaf 11 september2003 in De Mix, de jongeren-bijlage van De Morgen. n

fondspascaldecroos.org/archief/werkbeurzen/kristof_clerix/

© 2

003

Kar

ien

Eng

elen

WERKBEURS - Rudi Vranckx - Meulenhoff/Manteau

Van het front geen nieuwsHerinneringen aan de oorlog in het Midden-Oosten (1990-2003)

Hoe is het om de dag door tekomen met religieuze richtlijnen

maar zonder geld? FotograafDavid Nollet ging voor het sep-tembernummer van hetMO*magazine naar Iran. Eenanalyse en foto’s van een jonge-renbevolking die onder enormedruk leeft. De beelden kwamentot stand met de steun van hetFonds Pascal Decroos. Het zijnportretten van pro-westerse

stedelingen, jonge bedevaarders,ambitieuze studenten, dienst-plichtigen en andere berooidetwintigers. Het decor: de trooste-loze kust van de Kaspische Zee,een bedevaardsoord in Qom, eenpark of de bergen ten noordenTehran. n

fondspascaldecroos.org/archief/werkbeurzen/david_nollet/

nieuwsbrief fonds pascal decroos voor bijzondere journalistiek 7 N°9 NOVEMBER 2003

WERKBEURS - David Nollet - Mo*

De jongeren van IranDavid NolletDavid Nollet (°1974) isgermanist en studeert fotografieaan de kunstacademie vanAnderlecht.

Tom MeulenbergsTom Meulenbergs (°1976)studeerde wijsbegeerte en is alsassistent ethiek verbonden aanhet Centrum voor BiomedischeEthiek en Recht van deK.U.Leuven waar hij een docto-raat in de sociale gezondheids-wetenschappen voorbereidt. Hijis adjunct-hoofdredacteur vanhet wetenschappelijk tijdschriftEthical Perspectives.

(zie pagina 8)

Bart DemyttenaereBart Demyttenaere (°1963) werdgeboren in Kalemié, eenCongolese stad aan de oeversvan het Tanganjika-meer. In2000 verscheen van hem deveelgeprezen studie over zelf-moord: De last van het leven. Indit boek toont de auteur zich eenzeer kundig en genuanceerdonderzoeker met een grote dosisinlevingsvermogen en maat-schappelijke betrokkenheid.Samen met Wim Geysen schreefhij de succesvolle brievenromanSpiegelschrift (2001). In 2002verscheen het onthullendeLevenslang, een moedig boekdat ons een blik gunt achter detralies van de Belgischegevangenissen.

TITEL: In vrije valAUTEUR: Bart DemyttenaerePaperbackca. 300 pagina’sPRIJS: ca. 19,95 euroISBN 90 223 1796 xEen uitgave van ManteauVerschijnt in oktober 2003

© 2

003

Dav

id N

olle

t

WERKBEURS - Tom Meulenbergs - Tertio - De Morgen - De Huisarts

Zuid-Afrikaanse kerken reiken regering-Mbeki de handBegin de maand augustus gaf deZuid-Afrikaanse regering groenlicht voor de massale verspreidingvan aids-remmers. Afrikaansekerkleiders juichen de beslissingvan de regering-Mbeki toe. In eenreportage van Tom Meulenbergs

in Tertio bevestigen Mgr. RegieCawcutt (ontslagnemend katho-liek hulpbisschop van Kaapstad),Rev. Colin Jones (coördinatoraids-programma AnglicaanseKerk) en Graham Gauntlet(verantwoordelijke hiv/aids-desk

Catholic Welfare & Development)dat ook voor de Zuid-Afrikaansekerken de strijd tegen aids een pri-oriteit is en reiken ze de regering-Mbeki de hand. n

fondspascaldecroos.org/archief/werkbeurzen/tom_meulenbergs/

Na het enorme succes van vorigjaar organiseert de Vereniging vanOnderzoeksjournalisten (VVOJ)ook dit jaar weer een Vlaams-Nederlandse conferentie onder-zoeksjournalistiek. De conferen-tie, die op vrijdag 7 en zaterdag 8november in Antwerpen wordtgehouden, is bedoeld voor alle

journalisten die geïnteresseerdzijn in kritische, diepgravendejournalistiek, meer willen wetenvan onderzoeksmethoden en-technieken en op de hoogtewillen blijven van de nieuwsteontwikkelingen op het gebiedvan onderzoeksjournalistiek.Deelname aan de conferentie kost

175 euro per persoon en is alleentoegangkelijk voor leden. Het lid-maatschap van de VVOJ kost 35euro per jaar. Wie lid is van hetFPD én VVOJ betaalt 165 euro.Het FPD sponsort dit event. n

www.vvoj.be

CONFERENTIE VVOJ

VVOJ-conferentie onderzoeksjournalistiek op 7 en 8 november in Antwerpen

De tijd van het klassieke A4-persberichtje dat via depost in de brievenbus van menig journalist neer-dwarrelde, is definitief voorbij. Vandaag flitsenpersberichten in ‘no time’ door cyberspace en wor-den er pakken informatie in de reeds overvollemailboxen van zoveel mogelijk persmensengepropt. Baat het niet, dan schaadt het niet!Resultaat is dat steeds vaker persberichten ongele-zen in het digitale vuilnismandje verdwijnt. Maarhet kan ook anders! Via persberichten.be(http://www.persberichten.be)

persberichten.be is een Vlaamse informatiesite diezich zeer specifiek tot twee doelgroepen richt: deVlaamse media en pers enerzijds en iedereen dieinformatie aan de pers wil aanbieden anderzijds.De site, gestart eind 2002, vormt een digitaal door-geefluik tussen deze twee groepen. De persinforma-tie wordt zowel passief aangeboden op de site alsactief verspreid via e-mail naar alle geregistreerdebezoekers. Door zich gratis te registreren kan debezoeker een persoonlijk profiel aanmakenwaardoor hij/zij alleen die informatie ziet (op desite) of ontvangt (via e-mail) waarin hij/zij geïnte-resseerd is. Bovendien biedt de registratie nog eenaantal belangrijke functionaliteiten: zoals demogelijkheid om een eigen archief aan te maken,kunnen zoeken in de volledige databank, rang-schikken van de informatie... Zo wordt de site voor

de geregistreerde persmens een nuttig werkinstru-ment. Momenteel hebben zo’n 600 Vlaamse journa-listen, redacteurs en free-lancers zich geregistreerd.

Origineel bij persberichten.be is dat de informatie-aanbieder gevraagd wordt om zelf zijn persberich-ten in het systeem in te brengen. Op die manierslaagt persberichten.be er in de drempel zo laagmogelijk te houden en kan iedereen van hetsysteem gebruik maken. Wanneer de informatie-aanbieder zich beperkt tot een beknopt persberichtmet een titel, een tekstje van 300 tekens, zijn naamen een telefoonnummer dan is het plaatsen en ver-spreiden ervan gratis. Wenst de aanbieder allemogelijkheden van de site te benutten, dan dienthij/zij een kleine bijdrage per persbericht te beta-len. Een basis-account bevat 3 persberichten(binnen 1 jaar te plaatsen) en kost 90,75 euro. Naasthet kunnen plaatsen van een volledig persberichtmet foto, pdf-documenten, klikbare e-mail- eneigen website-adressen, wordt het persbericht ookindividueel ge-maild naar alle geregistreerde bezoe-kers met een passend profiel.

Global of local. Groot nieuws of klein nieuws. Oppersberichten.be zijn alle persberichten, relevantvoor het Vlaamse lezers-, kijkers- en luisterpubliekbijzonder welkom. http://www.persberichten.be

Wenst u meer informatie over persberichten.be:marc.devos@persberichten.be

A D V E R T E N T I E

LEEST U NOG DE PERSBERICHTEN?

Word lid van het Fonds Pascal Decroos en bouw mee aan dit uniek project

Ministerie van deVlaamse Gemeenschap

ColofonFonds Pascal Decroos voorBijzondere Journalistiek vzw

Kolonel Bourgstraat 90,B-1030 Brussel - BelgiëT +32 2 705 59 19F +32 2 705 59 29E info@fondspascaldecroos.orgW www.fondspascaldecroos.org

Redactie: Ides DebruyneVoorzitter van deRaad van Bestuur: Paul DecroosVormgeving: Anne Van HootegemDruk: Printing Partners, EekloOplage: 5.000 exemplaren

Het Fonds Pascal Decroos voorbijzondere journalistiek is eenonafhankelijke vereniging zonderwinstoogmerk (vzw) en opgerichtmet als doel de herinnering aanPascal Decroos levendig te houdenen zijn levenswerk voort te zettendoor:· het bevorderen van kwaliteits- en

onderzoeksjournalistiek inVlaanderen en daarbuiten;

· het creëren van de mogelijkheidvoor jonge mensen om journa-listieke talenten in de praktijk teontwikkelen;

· het bijeenbrengen van mensenuit verschillende hoeken en lagenvan de maatschappij.

GiftenDankzij giften van Vlaamse krantenen tijdschriften in de vorm vangratis publicatieruimte (oproepwerkbeurzen) ter waarde van meerdan 100.695,63 euro (2003), maghet Fonds Pascal Decroos rekenenop een grote naambekendheid,zowel bij journalisten en uitgeversals bij het brede publiek.

Het Belang van Limburg, Best ofPublishing, Computer Magazine,Dag Allemaal, Eos, Film &Televisie, Gazet van Antwerpen,Goed Gevoel, Grande, Humo,Jobat, Kerk en Leven, Knack,Maxim, Menzo, Mo*, Motoren enToerisme, Muziek en Woord, HetNieuwsblad, P-magazine, DeStandaard, De Tijd, Tertio, Touring,Vacature, Het Volk, Weliswaar.

Website FondsDe website kwam tot stand met desteun van www.persberichten.been www.2mpact.be

Alle rechten voorbehouden. Uit deze Nieuws-brief noch de website mag niets wordenverveelvuldigd en/of openbaar gemaakt doormiddel van druk, fotokopie, microfilm, of opwelke andere wijze ook, zonder voorafgaan-delijke schriftelijke toestemming van de uitgever.

nieuwsbrief fonds pascal decroos voor bijzondere journalistiek 8 N°9 NOVEMBER 2003

Het Fonds kent werkbeurzentoe aan gedreven journalistenU weet hoe zeer de media de laat-ste jaren onder druk staan. Voordiepgravende en grensverleggendejournalistiek is nauwelijks plaatsmeer. Markteconomische factorenbepalen steeds meer wat nieuws isen wat niet. Nochtans is er vooronderzoeks- en bijzondere journa-listiek grote interesse vanwege hetpubliek. Maar een belangrijke strui-kelblok blijkt telkens weer de finan-ciering van zulke projecten, zowelin de schrijvende als de audiovisu-ele pers. Het Fonds Pascal Decroosvoor Bijzondere Journalistiek doetdaar wat aan door werkbeurzen toete kennen aan gedreven journa-listen.

Het Fonds heeft heel wat in zijnmarsHet Fonds Pascal Decroos kendesinds zijn bestaan 120 werkbeur-zen toe met 143 publicaties. De

uitgebreide website met een kleine1.000 documenten heeft inmiddelsmeer dan 30.000 hits. 2.400mediamensen ontvangen de infor-matieve e-zines. In 2003 organi-seerde het Fonds 6 debatten. Voorde jongeren werd de VlaamseScriptieprijs gelanceerd (met meerdan 100 inzendingen) en deScriptiebank opgezet. Daarnaastgeeft het Fonds per jaar een tientallezingen over media aan studentenvan hogescholen en universiteiten.

Word lidDe steun van zijn leden (momen-teel zijn dit er 208) is essentieel inde werking van het Fonds PascalDecroos. Immers, het Fonds werktvolkomen onafhankelijk. Alle extraactiviteiten zoals debatten, confe-renties, de Scriptieprijs en -bankworden met ledengeld betaald.Nieuwe initiatieven zoals de uit-bouw van het Fonds tot een ‘info-centrum researchjournalistiek’

hangt van uw steun af. Als lid wordtu uitgenodigd op alle activiteiten(debat, lezing, conferentie ...) en uontvangt twee keer per jaar deNieuwsbrief van het Fonds en de e-brieven via e-mail.

ParticulierenGEWOON LID 25 euro STEUNEND LID 60 euroERELID 125 euroSTUDENT 12,5 euro

BedrijvenGEWOON LID 60 euroSTEUNEND LID 125 euroERELID 250 euro.

Gelieve uw bijdrage te storten oprekeningnr.: 422-8004971-11met vermelding 'lidgeld 2004'.(IBAN: BE30 4228 0049 7111KBC Bank NV BIC: KREDBEBB)

Alvast bedankt!

Vorig schooljaar stuurdeKarolien Rottiers haar scriptiesamen met een synopsis in voorde Vlaamse Scriptieprijs 2002.Het artikel met als titel ‘Medischtoezicht op spoorpersoneel lektals zeef’, werd in de scriptiebankopgenomen. Op 2 juni 2003

heeft de NMBS Karolien Rottiersaangemaand om het artikel tegen12 juni 2003 van de site te latenhalen. Het publiek maken vanhaar wetenschappelijk onderzoekzou een schending van hetberoepsgeheim zijn. (artikel 148septies van het ARAB) Dit gaat in

tegen de vrijheid van rapporteringvan wetenschappelijk onderzoek.Karolien Rottiers heeft beslist omhet artikel op de site te latenstaan. n

fondspascaldecroos.org/scriptiebank/rottiers.html

WERKBEURS - Marleen Teugels - Knack

Rook boven RodinMarleen Teugels onderzocht metde steun van het Fonds PascalDecroos de manier waarop detabaksindustrie proactief invloeduitoefent op tabakspreventie inBelgië. Scheidend minister vanFinanciën Didier Reynders heeftacht geheime contracten met

tabaksfabrikanten afgedwongenvoor de financiering van rook-preventiecampagnes van deRodin Foundation. Dat gaat nietalleen in tegen het beleid van zijncollega’s bevoegd voor de volks-gezondheid, ook de Wereld-gezondheidsorganisatie verwerpt

met klem zulke initiatieven. DeRodin Foundation dreigde meteen proces indien Knack hetartikel van Teugels zou publice-ren. Het werd op 28 mei gepubli-ceerd. n

fondspascaldecroos.org/archief/werkbeurzen/marleen_teugels/

WERKBEURS - Bart Demyttenaere - Manteau

In vrije val – Armoede in België

SCRIPTIEPRIJS

NMBS maant aan om artikel van de Vlaamse Scriptiebank te halen

Vlaanderenbehoort totde meestwelvarenderegio’s terw e r e l d .Politici klop-pen zichtrots op deborst. Toch

is er geen reden om hoog van detoren te blazen. Het steeds groei-

ende aantal armen is een smet ophet schitterende blazoen. Steedsmeer mensen glippen door demazen van onze welvaartsstaat. Auteur Bart Demyttenaere trokeen tijdlang – met de steun vanhet Fonds Pascal Decroos – doorde marge van Brussel. Zijn con-frontatie met de schemerzone vanEuropa’s hoofdstad leverde geenfraai toeristisch plaatje op. Dezeven diepteportretten van kans-

arme Vlamingen grijpen naar dekeel. Naast generatie-armenkomen ook de nieuwe armen aanhet woord. Voorts wordt uitge-breid ingegaan op de gekwetstebinnenkant van mensen, waar-door het begrip armoede een veelruimere dimensie krijgt. n

(biografie zie pagina 7)

fondspascaldecroos.org/archief/werkbeurzen/bart_demyttenaere/