Natuurlijk Spelen - Springzaad

Stad met een hart

Natuurlijk SpelenInspiratieboekje

Gemeente AmersfoortStedelijke Ontwikkeling en BeheerAfdeling Stedelijk Beheer

PostadresPostbus 40003800 ea Amersfoort

BezoekadresStadhuisplein 13811 lm Amersfoort

t 033 469 46 49e [email protected] www.amersfoort.nl

Boeken:

• Vrij spel voor natuur en kinderen - Willy Leufgen en Marianne van Lier,

Uitgeverij Jan van Arkel, 2007, 251 pagina’s, ISBN 978 90 6224 470 6, prijs: € 20,-.

• Het laatste kind in het bos - hoe we onze kinderen weer in contact brengen met

de natuur (oorspr. titel: Last child in the woods) - Richard Louv, Uitgeverij Jan van

Arkel, 2007, 384 pagina’s, ISBN 978 90 6224 468 3, prijs: € 19,95.

• Speelnatuur in de stad- hoe maak je dat? J. v.d. Bogaard, S. Lobst, e.a. Uitgeverij

Jan van Arkel, 2009, ISBN 978 906224 498 0, prijs: € 20,00.

• Vrij spel voor het speelbos - Stichting recreatie, LNV, Staatsbosbeheer. Gratis te

bestellen op www.stichtingrecreatie.nl > projecten en publicaties > publicaties.

• De groene hemel – kindertuinen - Bert Ydema, Kosmos uitgevers, 2008,

128 pagina’s, ISBN: 978 90 215 3407 7, prijs: € 22,50.

• De Brede School en groene speelruimte - ter gelegenheid van de 6e landelijke

brede school conferentie, Frank Studulski en Kees Both, 23 april 2009, met een

stappenplan voor de realisatie van een groene buitenruimte,

te downloaden vanaf www.amersfoort.nl/natuurspeelplaatsen VO

RMG

eVIN

G e

N IL

LLU

StRA

tIeS

: cO

NcR

eetG

eeFt

VORM

Drips and Spray Paint - V.001 - Set.1006 - www.M ediaM ilitia.com

InhoudsopgaveInspiratieboekje

Voorwoord 4

Inleiding: natuur voor kinderen 6

Stadsplattegrond met natuurspeelplaatsen 8

Natuurspeelplaats Schothorst 9

Nimmerdor en Klein Zwitserland 12

Waterpark Nieuwland, Wildemanskruid, Verdistraat 13

Groene plekken van speeltuinverenigingen 14

Scholen en kinderopvang 14

Actieve bewoners 16

Overige initiatieven 17

Aanpak in Amersfoort 18

Schoolpleinwedstrijd 20

Veiligheid 21

Financiën 22

Verder lezen 23

Inspiratieboekje Natuurlijk Spelen 3


VoorwoordNatuurlijk spelen

Een paar jaar geleden zijn we in Amersfoort

enthousiast begonnen met de aanleg van

natuurspeelplaatsen. De gemeenteraad kwam

hiervoor met een goed voorstel en dat hebben we

overgenomen. Inmiddels is onze stad al heel wat

natuurspeelplaatsen rijker en zijn veel initiatieven in

een vergevorderd stadium. Daarom is dit een mooi

moment voor een overzicht.

enthousiasme voor natuurspelen leeft niet alleen bij de gemeente, maar vooral in

de stad. en dat is te zien aan de initiatieven van organisaties en buurten, en de inzet

van jong en oud. Zo zijn er naast de natuurspeelplaatsen die de gemeente heeft

aangelegd, verschillende scholen die hun schoolplein omtoveren tot natuurlijke

speelplek, heeft de Stichting Kinderopvang Amersfoort besloten alle buitenruimtes

groen te maken en zijn er allerlei initiatieven van ouders in de stad om natuurlijk

spelen mogelijk te maken. Al deze initiatieven bieden kinderen de mogelijkheid

om met en in de natuur te spelen, te ravotten, te klimmen, hutten te bouwen en te

struinen. Bovendien verrijken al deze natuurlijke speelplekken het groene aanzicht

en daarmee de leefbaarheid van de stad.

Inspiratieboekje Natuurlijk Spelen 54 Natuurlijk Spelen Inspiratieboekje

Met dit boekje laten we zien hoe ver we gevorderd zijn met de natuurspeelplaatsen.

en ik hoop hiermee de betrokken organisaties en anderen te inspireren door te gaan

of juist nu een begin te maken met het mogelijk maken van natuurspeelplekken. Dit

boekje bevat een overzicht van gerealiseerde plekken en initiatieven in Amersfoort,

met zo veel mogelijk inzicht in de manier waarop deze tot stand zijn gekomen en

handvatten voor enthousiastelingen.

Ik wens u veel leesplezier en inspiratie!

Hans van DaalenWethouder Stedelijk Beheer


Inleiding Natuur voor kinderen

Bij een kinderdagverblijf staat een grote boom. Verder is de buitenruimte

ingericht zoals de meeste buitenruimten van dit soort instellingen: een

grasveldje, een verhard gedeelte, enkele speeltoestellen voor kinderen

van twee tot vier jaar. Van de boom breekt door een storm een tak af

van een soort met grote bladeren. Dat is feest voor de kinderen. Zij zijn

minstens twee dagen intensief met de tak bezig. Die wordt heen en weer

gesleept, bladeren worden er afgeplukt en gebruikt als speelmateriaal: In

kleine stukjes gaan ze in een brouwsel (‘heksensoep’) dat enkele kinderen

produceren. De leiders helpen kinderen bij het maken van een hoofdtooi

met de bladeren. Kinderen leggen een aantal bladeren ‘mooi neer’.

Het is een voorbeeld van natuurbeleving door het gebruik van

natuurproducten. Producten die de natuur in grote hoeveelheden en

verscheidenheid voortbrengt. Stel je eens voor dat de buitenruimte bij

dit kinderdagverblijf op een natuurrijke wijze verder wordt ingericht:

met hoogteverschillen, liggende boomstammetjes, bloemen, geurende

kruiden, etc. Wat een mogelijkheden voor kinderspel en natuurbeleving!

In Amersfoort gaat dat in de kinderopvang inderdaad op grote schaal

gebeuren, zoals in deze brochure wordt beschreven.

Kinderen hebben natuur nodig voor een gezonde en veelzijdige ontwikkeling.

De meeste kinderen hebben ‘van nature’ iets met de natuur, worden erdoor

aangetrokken. Maar in steden worden mogelijkheden voor natuurervaringen in

de leefomgeving van de kinderen steeds zeldzamer. ‘Natuur’ is voor hen in heel

veel gevallen iets dat ver weg is. De gemeente Amersfoort wil natuur weer dichter

bij de kinderen brengen. Door in de openbare ruimte natuurspeelplaatsen aan te

leggen, zoals in Park Schothorst en elders. Maar ook door scholen te stimuleren

hun buitenruimte om te vormen tot een natuurrijke speelplek, die ook dienst

kan doen als ‘leerlandschap’ voor natuureducatie, met ‘veldwerk’ in de directe

omgeving. Ook de kinderopvang kan geholpen worden bij het realiseren van

natuurrijke buitenruimten. Zulke plekken kunnen kinderen veel bieden.

Het zijn plekken om:

• te doen: klimmen, springen, sluipen, rennen, tuinieren, natuurbeheer, dingen

maken van natuurmaterialen, plannen maken en uitvoeren, ruzie maken en het

weer goed maken en andere fysieke en sociale activiteiten.

• te denken: onderzoeken van de natuur, door vragen stellen, waarnemen,

verzamelen, ordenen, experimenteren, e.a.

• te voelen: genieten van schoonheid, mooie dingen maken, dichten, troost

ervaren, je thuis voelen, verbondenheid, e.a.

• te zijn: ‘bij jezelf’ zijn, samen met vrienden; natuur als plek om je terug te kunnen

trekken en te dromen.

Kortom: plekken met talloze mogelijkheden voor natuurlijk en avontuurlijk spelen

en leren. Inspiratie voor het creëren en gebruiken van dergelijke plekken is in dit

boekje volop te vinden.

Kees BothPedagoog, onafhankelijk adviseur en publicist op het terrein kind-natuur

6 Natuurlijk Spelen Inspiratieboekje


Natuurspeelplaats SchothorstDe natuurspeelplaats op landgoed Schothorst is de grootste die we in Amersfoort

hebben. Kinderen zijn erg enthousiast over deze speelplaats en dat is te merken

aan het aantal bezoekers! Opa’s en oma’s, kinderen die hun partijtje vieren en

BSO’s weten deze speelplek goed te vinden. De waterpomp is een van de favoriete

onderdelen. Geulen graven, dammetjes aanleggen en vooral veel water pompen

zijn zó in trek dat we inmiddels al een extra damwandje hebben geplaatst om te

voorkomen dat het houten speeltoestel te nat wordt en het zand eronder te hard.

Maar veel liever zoveel enthousiasme dan een lege speelplek!

Kinderen hebben de plek ontworpen

De oudste kinderen van twee basisscholen in de stad, de Meander en de

Aloysiusschool, hebben de natuurspeelplaats Schothorst ontworpen.

Met maquettes, schaalmodellen van speeltoestellen, tekeningen en enthousiaste

presentaties hebben zij al hun wensen voor deze natuurspeelplaats meegegeven

aan de ontwerper. Wat in al deze ideeën steeds terugkwam was een doolhof van

kruip-door-sluip-door paadjes, water en een houten speeltoestel met touwbrug.

Deze onderdelen zijn dan ook gerealiseerd.


Hogeweg

Hogeweg

Stad

srin

g

Stadsring

Bisschopsweg Randenbroekerweg

Schuilenburgerweg

Ringw

eg Randenbroek

Ringw

eg Randenbroek

Ringweg Kruiskamp

Ringweg Koppel

P. M

ondr

iaan

laan

Amsterdamseweg

De Nieuwe Poort

Stationstraat

Utrech

tsew

eg

Arn

hem

sew

eg

Van R

andw

ijckla

an

Ziel

hors

terw

eg

Bra

bant

sest

raat

Stationsplein

Soesterweg

Kamp

Kamp

Zuidsingel

Westsingel

Zuid

sing

elLang

estra

at

Muurhuizen

Coninckstraat

Langegracht

Scheltussingel

Hooglandseweg Noord

Grote Koppel

Kleine Koppel

Lien

derts

eweg

Lien

derts

eweg

Van Randwijcklaan

Columbusweg

Lage weg

Zangvogelweg

Trekvogelweg

Van Galenstraat

Zangvogelweg

Trekvogelweg

Wiekslag

Wiekslag

Operaw

eg

Hol

kerw

eg

Kattenbroekerw

eg

Schothorsterlaan

Sara Burgerhart singel

Baladelaan

Paladijnenweg

Albert

Schweiz

ersin

gel

Zielh

orst

erweg

Outputw

eg

Schothorsterlaan

Ham

sew

eg

Ham

seweg

Emi

sew

egcl

aer

Nijenrode

Leus

derw

eg

Leus

derw

eg

Arnhemseweg

Van CampenstraatGasthuislaan

Arnhemsew

eg

Ringweg Randenbroek

Heiligenbergerw

eg

Koni

ngin

Wilh

elm

inal

aan

Soesterweg

Noorderwierweg

Het Masker

Laan der Hoven

Weg van de V

rijheid

Oude

Zeve

nhuiz

erweg

Rondweg Noord

Rondweg Noord

Nieuwlandse weg

Hoge

Boo

g

Bunschoterstraat

Kle

efkr

uid

Lage

Boo

g

Regen boog

Nieuwlandse weg

Zeve

nhui

zers

traat

Bun

scho

ters

traa

t

Amerika

Afr

ika

Australië

ring

ring

ring

ring

Azi

ë

Maatw

eg

Nijverheidsweg Noord

Zielhorst

Rustenburg

Liender t

Schothorst

Centrum

Randenbroek

Hoogland

Dorrestein

Leusderkwar t ier

Koppel

Bergkwar t ier

Calveen

De Hoef

Knooppunt Hoevelaken

A28

A1

Zwaluwenstraat

SoesterwegtSoesterwegKBS De Kubus

KopppppRivierenwijk

Waterpark Nieuwland

Wildemanskruid

Schothorst

Soesterwegte

eeSoesterwegWagenwerkplaats

Klein Zwitserland

Nimmerdor

mpmp

gegegeg

Kruiskamp

Brinkhorst

KBS St. Joseph

RondwegRondweg

Pastorielaan

PCB ‘t Anker

Hooglanderveen

Vathorst

Kattenbroek

Nieuwland

Verdistraat

Soesterkwar t ier

Natuurspeelplaatsen in Amersfoort


Voordat het ontwerp definitief gemaakt werd, was het voor iedereen in te

zien bij het centrum voor natuur- en milieueducatie op landgoed Schothorst

en is er ook een inloopbijeenkomst over dit ontwerp en natuurspeelplaatsen

in het algemeen geweest.

Boomplantdag

In het volgende schooljaar hebben de op dat moment oudste kinderen van

beide scholen meegeholpen met de aanleg van de natuurspeelplaats. Op de

nationale boomplantdag hebben zij maar liefst 1100 wilgen aangeplant.

Opening

In april 2009 was het dan zover: de natuurspeelplaats Schothorst werd

geopend! Deze dag en alle aanwezige kinderen kwamen als geroepen,

want de Amersfoortse Stadsrechten bleken verdwenen! Amersfoort vierde

in 2009 dat de stad 750 jaar stadsrechten had, en nu bleken de officiële

papieren kwijt. Overal was al gezocht, behalve op deze plek...

De vier kinderen die alle vier een deel van het document vonden kregen van

de wethouder een mooie beloning: kaartjes voor de dierentuin.

Wedstrijd Entente Florale

Onder het motto ‘voor kinderen, door kinderen’ hebben de gemeente

en ontwerpbureau Haver Droeze met natuurspeelplaats Schothorst

meegedaan aan een landelijke ontwerpwedstrijd voor de meest

duurzame en hoogwaardige groene speelplek. en we werden één van de

tien genomineerden! er was overigens nog een genomineerde speelplek

uit Amersfoort: die van basisschool ’t Anker. entente Florale organiseerde de

wedstrijd en maakte tijdens de prijsuitreiking bekend dat ook de komende jaren

nog te doen. Deze organisatie looft in opdracht van het Ministerie van Landbouw,

Natuur en Voedselkwaliteit ook de prijs voor de groenste stad uit. Amersfoort won

die prijs in 2007.

Een wip en een schommel missen ze niet. ‘Die kun je zelf ook wel

maken’, vindt Pleun, links op de foto. De moeders van Pleun, Jet, Tijn en

Marie Chantalle zijn het eens: ‘Dit is wat je je kinderen gunt: water en

zand. De kinderen noemen dit de zandwaterspeeltuin en vermaken zich

hier al uren. Wij vinden het ook heerlijk hier, het is een mooi geheel met

het natuur- en milieucentrum en de rest van de omgeving.’



genomineerdin landelijke

ontwerpwedstrijd


Het Waterpark Nieuwland is niet nieuw, maar met terugwerkende kracht wel

heel goed een natuurspeelplaats te noemen. Het elzeneilandje en het strandje met

waterpomp en waterbaan passen goed in het idee van natuurlijk spelen. Door een

brug aan te leggen kunnen kinderen vanuit de scholen in de buurt het waterpark

nog makkelijker bereiken.

Aan het Wildemanskruid is samen met de buurt een speelplaats met een natuurlijke

uitstraling ontworpen. Deze plek wordt veel en enthousiast gebruikt en voorziet

duidelijk in een grote behoefte. Ook aan de Verdistraat komt een natuurspeelplaats

die met buurtbewoners en scholen is ontworpen.

Wildemanskruid Waterpark Nieuwland

Nimmerdor en Klein ZwitserlandExtra spelaanleidingen in het bos

De natuurspeelplaatsen in Nimmerdor en Klein Zwitserland waren de eerste die

gerealiseerd werden in Amersfoort. Het bos is natuurlijk een ideale plek voor

natuurlijk spelen en met deze extra spelaanleidingen nog eens extra aantrekkelijk.

In Nimmerdor is een aantal ‘skeletten’ voor boomhutten neergezet, die er gewoon

om vrágen met takken en bladeren verder dichtgemaakt te worden.

In Klein Zwitserland is bij de bestaande totempaal een aantal houten stellages

neergezet die eveneens uitnodigen om ze af te maken tot goede speelhut.

Kijk op www.amersfoort.nl/natuurspeelplaatsen voor de exacte locatie van deze

speelplekken in het bos.


Klein ZwitserlandNimmerdor

Waterpark Nieuwland,Wildemanskruid, Verdistraat




Groene speelplekken van speeltuinverenigingenNaast de natuurspeelplaatsen die de gemeente zelf heeft aangelegd, zijn er initiatieven

van anderen ondersteund. Zo heeft de gemeente bijgedragen aan een groene inrichting

van de speeltuinen van speeltuinverenigingen Kruiskamp en Rivierenwijk.

Kruiskamp Rivierenwijk

Scholen en KinderopvangVeel scholen zijn enthousiast over de mogelijkheden van natuurspelen op het eigen

schoolplein. De schoolpleinwedstrijd (zie pagina 20) heeft daar vast en zeker aan

bijgedragen, maar ook het enthousiasme van leerkrachten en ouderverenigingen is

groot. een voorbeeld van een school die al heel ver is met de plannen is ’t Anker in

het Soesterkwartier.

Hilda Kors, ouder van de tuincommissie van ’t Anker:

“De tuin van ’t Kleine Anker staat geheel in het teken van natuur en educatie.

De kinderen van onze school kunnen er op allerlei manieren hun fantasie in

kwijt en maken spelenderwijs kennis met planten en dieren. Naast een moestuin

waar kinderen zelf groenten kweken zijn er een vlindertuin en een waterplaats,

een hoefbladtunnel, wilgentenen hutten, een klein openluchttheater en een

vuurplaats met mozaïek. De tuin is ontworpen door Buitenkans. en onder hun

leiding is het oorspronkelijk betegelde schoolplein in de afgelopen twee jaar

door kinderen, ouders en leerkrachten met vereende krachten verbouwd tot

de huidige tuin. “

een ander prachtig initiatief komt van Stichting Kinderopvang Amersfoort.

De SKA wil de komende jaren graag alle buitenruimtes groen inrichten. De

komende drie jaar gaat het om 15 tuinen van kinderdagverblijven. Daarna

is het de bedoeling om ook bij de buitenschoolse opvang ruimte te maken

voor natuurbeleving.

Regiomanager kinderopvang Martina van Leeuwen:

“Bij de SKA willen wij de kinderen de ruimte geven om de wereld om

zich heen te ontdekken, om zelf te beleven en te ervaren. In onze nieuwe

ontdektuinen kunnen zij dit volop. De kinderen lopen over paadjes van

boomschors of mos, kruipen over een houten bruggetje. Ze ontdekken een

kevertje onder een kei en spelen met water en met zand. Samen wordt dat

natuurlijk een lekker prutje, waar je met een takje – of je handen – in kan

roeren. De baby’s spelen ongestoord op hun eigen stukje gras of slapen in

een hangwieg, onder de pergola.”



Actieve bewonersNaast de gemeente en organisaties als scholen en kinderopvang, kunnen ook

betrokken inwoners zorgen dat natuurspelen in hun buurt mogelijk wordt.

een goed voorbeeld daarvan is het kleine maar fijne natuurspeelplekje aan de

Pastorielaan in Hoogland. De bewoners hebben een buurtbudget aangevraagd

en zijn met ondersteuning van de gemeente en adviesbureau DHV een dag lang

hard aan het werk geweest om dit speelplekje aan te leggen. en het resultaat mag

er zijn, de kinderen spelen er graag!

een ander mooi voorbeeld is de met kinderen gebouwde constructie aan de

Surinamelaan. Omdat het om een tijdelijke constructie gaat, valt deze niet onder

het Warenbesluit (zie ook Veiligheid op pagina 21). een wijkbeheerder controleert

de constructie af en toe en als hij het niet meer veilig vindt, laat hij deze weg halen.

er zijn meer bewonderenswaardige initiatieven, maar helaas kunnen we als

gemeente niet alles toestaan. Door de strenge regels voor veiligheid in de

openbare ruimte, moeten we boomhutten en andere onveilige bouwwerken

soms weg laten halen.

!"#$%&'()'*

+',*-$./$!0

+"'1

2-.'",#1,3

.#"'$3

2-.'"4,''*5

--$*'/%/$!

."'/$4.'*

+*#'1'$2'/%'

+##14.-11'$

4*-!+#1'$

"/##*+(/6'$

+##14.-11'$

#784.'$'$

-*4

."-,."'%'$

6'*7+#(2

1(("98:-;8<=

:18&##!

1(("8-*4

>'"/$!

!"#$%&'()'*+'.#$,*--.

-*48,#%/(1

?--$2'6/!@

"-/*4

1#'4.(/$

6-$%

!"/$%

!"-4

7"(/.+#1'$

+'">'$

?--$2'6/!@

>"'$.'+##1

?-1'*-$:&/'"@

>"'$.'+##1

?-1'*-$:&/'"@

*/A4.'"+'4

?4#"+(4@

*/A4.'"+'4

?4#"+(4@

+'">

?+'.(*-@

+'">

?+'.(*-@

+'">

?+'.(*-@

4*-!+##1

4*-!+##1

6'*7+#(2

1(("98:-;8<=

:18&##!

)#'.,-%

4.##.+*#>

)#'.,-%

!""#$

%&'()*+((,+,&&-*./0(1*2331-

$(24)4-4(2.3)-5(1+

678&&,.9:;<<=./>

;?.*(+-(0@(1.;<<A

")-5(1+:.B33+.-C4)&1784-(7-CC1.()

6"[email protected])E.F.,&)G*78&+*3)-5(1+()

Overige initiatievenNaast kinderboerderij Brinkhorst in Vathorst heeft het Ontwikkelingsbedrijf

Vathorst een kleine natuurspeelplaats aangelegd. Het is een mooi plekje geworden

en een goed voorbeeld van hoe een natuurspeelplaats ook een groene verfraaiing

van de buurt oplevert.

Het Groene Spoor wil een groene verbinding realiseren tussen de Wagenwerk-

plaats en de eemkade. een wandelpad door het hele gebied, spoorbermen die een

groen lint van prachtige spoortuinen vormen, een kruidentuin, een spoorspeeltuin,

ruimte voor natuurspelen en een huttenbouwplek vormen de gewenste onder-

delen van het Groene Spoor. Het Groene Spoor wil de aanleg en het onderhoud

graag met bewoners doen. De gemeente ondersteunt het project met een

financiële bijdrage.

De Wagenwerkplaats behoort tot het industriële erfgoed dat de gemeente

Amersfoort wil behouden. Inwoners hebben het initiatief genomen om een visie

te ontwikkelen voor het gebied. Bij de ontwikkeling van het terrein wordt nu op

een unieke manier samengewerkt tussen NS Poort, eigenaar van de grond en de

gebouwen, de gemeente Amersfoort en het burgerinitiatief Wagenwerkplaats.




Aanpak in AmersfoortOm natuurlijk spelen in Amersfoort van de grond te krijgen, heeft de gemeente

verschillende acties in gang gezet: plekken gezocht waar natuurspeelplaatsen

gerealiseerd konden worden, een overzicht gemaakt van projecten die nog

gaan starten waarin natuurspelen een plek zou kunnen krijgen, initiatieven van

anderen ondersteunen en een schoolpleinwedstrijd organiseren. Bij de plekken

die we als gemeente realiseren is het zo veel mogelijk betrekken van de mensen,

en vooral de kinderen, in de buurt steevast een onderdeel.

Ruimte maken voor natuurspelen

Allereerst is er natuurlijk financieel ruimte gemaakt voor natuurspelen.

eind 2006 is er in totaal voor 2007 tot en met 2009 € 360.000,- gereserveerd

(zie ook pag. 22 over de financiën). Daarna is gekeken op welke plekken in de stad

een natuurspeelplaats mogelijk zou zijn en een goede aanvulling zou betekenen

op de bestaande speelplekken. In 2007 zijn de eerste twee natuurspeelplaatsen, in

Nimmerdor en Klein Zwitserland, aangelegd.

Ontwerpen met kinderen en bewoners samen

Waar mogelijk betrekken we mensen uit de buurt bij het ontwerpen van speel-

plekken. In de voorbereiding van natuurspeelplaats Schothorst werd dat een

heel uitgebreid traject met de hoogste groepen van twee basisscholen. In andere

gevallen zijn het kortere processen. Als regiegemeente huurt Amersfoort in dit

soort projecten een ontwerpbureau in om met de ideeën vanuit de buurt een

ontwerp te maken.

Natuurspelen promoten in andere projectenNaast de natuurspeelplaatsen die binnen het vastgestelde budget kunnen

worden gerealiseerd, is gekeken naar projecten die binnen de gemeente

lopen of binnenkort gaan lopen en waarin natuurspelen ook een plek kan

krijgen. Zo is een lijst gemaakt van projecten zoals het groenbeheerplan

Waterwingebied, ABc-school Van Galenstraat, Vathorst Noord en de

Hogewegzone. Vanuit het project natuurspeelplaatsen wordt in deze

projecten aandacht gevraagd voor de mogelijkheden van natuurspelen.

Initiatieven van derden ondersteunenOok andere organisaties willen ruimte maken voor natuurspelen. een aantal

van die organisaties, zoals speeltuinverenigingen en het bijzondere project

de Wagenwerkplaats, hebben we vanuit de gemeente ondersteund met een

financiële bijdrage.




VeiligheidSpeeltoestellen op ‘gewone’ speelplekken moeten voldoen aan de regels

uit het Warenbesluit attractie- en speeltuintoestellen (kortweg WAS). De

fabrikant moet een speeltoestel zo ontwerpen en maken dat bij normaal

gebruik geen gevaar ontstaat voor de veiligheid of de gezondheid van de

gebruikers. De beheerder, bij speelplekken in het openbaar gebied is dat

de gemeente, heeft de plicht een speeltoestel in goedgekeurde staat te

houden.

Maar hoe werkt dat bij speelattributen zoals boomstammen, takken en

andere natuurlijke materialen? Uit de factsheet ‘Spelen in de bossen’ van

de Voedsel en Waren Autoriteit en de reikwijdtenotitie bij het Warenbesluit

volgt dat als er sprake is van een permanente constructie van aan elkaar

vastgemaakte onderdelen deze constructie moet voldoen aan de regels uit

het Warenbesluit. Als het om losse materialen of tijdelijke constructies gaat

geldt dit niet. Het bovenstaande is een interpretatie van de formele tekst,

waar u natuurlijk geen rechten aan kunt ontlenen. De formele tekst van de

factsheet en de reikwijdtenotitie kunt u downloaden van

www.amersfoort.nl/natuurspeelplaatsen .

Naast de regels geldt in het algemeen dat ouders soms erg bezorgd zijn

over de veiligheid van hun kinderen. Het is daarom altijd aan te raden om

met de ouders een gesprek te voeren over de verhouding tussen risico’s en

veiligheid en het belang van leren omgaan met risico’s.

SchoolpleinwedstrijdKinderen brengen veel tijd op school door. Hoe mooi zou het zijn als kinderen ook

daar in de pauzes kunnen klauteren en struinen, kortom: natuurlijk kunnen spelen?

Om scholen te stimuleren een deel van hun schoolplein als groene speelplek in te

richten, is de schoolpleinwedstrijd georganiseerd. De gemeente stelde € 20.000,- in

het vooruitzicht aan de school die met het beste plan voor een groene inrichting van

het schoolplein kwam. Werkvoorzieningsschap Eemfors voegde daar nog eens een

tweede prijs van € 15.000,- in natura aan toe.

Alle basisscholen in Amersfoort waren uitgenodigd voor een inspiratie-bijeenkomst.

tijdens die bijeenkomst maakte Marleen van tilburg van de Buitenkans de

aanwezige leerkrachten en ouders enthousiast over de mogelijkheden van

groene schoolpleinen. Uiteindelijk dienden tien scholen een ontwerp en voorstel in.

een jury, bestaande uit mensen van de gemeente en Kees Both, beoordeelde de

ontwerpen. Prijswinnaars werden De Kubus en St. Joseph, met allebei prachtige

plannen voor een groen schoolplein. Helemaal mooi was dat ook scholen die niet

gewonnen hadden aangaven door te willen gaan met het verder uitwerken van de

plannen en het omtoveren van het huidige schoolplein in een groene speelplek.

Zo heeft De Marke in Vathorst € 18.000,- uit het buurtbudget gekregen om het

groene schoolplein te realiseren. Op www.amersfoort.nl/natuurspeelplaatsen

zijn de communicatiemiddelen en juryrapporten te downloaden.



FinanciënDe gemeente Amersfoort heeft voor de periode 2007 – 2009 een budget van

€ 360.000,- beschikbaar gesteld voor natuurspelen.

Dit geld is op de volgende manier besteed:

Aanleg natuurspeelplaatsen € 219.000

Ondersteuning speeltuinverenigingen en Wagenwerkplaats € 50.000

Prijsvraag basisscholen € 30.000

Projectmanagement € 49.000

communicatie algemeen € 5.000

Onvoorzien € 7.000

totaal € 360.000

Andere organisaties die willen investeren in natuurspelen, kunnen een aanvraag doen

bij Jantje Beton. Actieve Amersfoortse inwoners kunnen een buurtbudget aanvragen.

Het is dan wel de bedoeling dat de bewoners zelf actief bijdragen aan de aanleg en het

onderhoud van de plek.

Verder lezenInspiratie en ideeën:

www.springzaad.nl met geslaagde projecten, handige adressen, boeken en

nieuwtjes

www.buitenkans.eu ideeën voor en ondersteuning bij participatieve

groenprojecten

www.kindvannature.nl over natuurbeleving in de kinderopvang

Prijsvraag groene speelplekken:

entente Florale, organisator ontwerpwedstrijd groene speelplekken:

www.ententeflorale.nl

Locatie van natuurspeelplaatsen en aanpak werkwijze Amersfoort:

www.amersfoort.nl/natuurspeelplaatsen voor meer informatie over het proces

en de exacte locatie van de natuurspeelplaatsen in Amersfoort

Financieringsmogelijkheden:

Jantje Beton: www.jantjebeton.nl , kijk onder ‘wat doen we’, ‘een aanvraag doen’.

www.amersfoort.nl/buurtbudget voor informatie over buurtbudgetten

(voor inwoners Amersfoort)


Natuurlijk Spelen - Springzaad

Documents

Transcript of Natuurlijk Spelen - Springzaad