Anne Bonewald, Sven Damen, Ivy Martens

Avans Hogeschool Breda

13-3-2015

2015Natuurlijk bewegen ‘Blue zones’

Inhoud1. Inleiding..........................................................................................................................................3

2. Plan van aanpak..............................................................................................................................4

2.1 De aanleiding................................................................................................................................4

2.1.1 Vraagstelling..........................................................................................................................4

2.1.2 Doelstellingen........................................................................................................................4

2.2 De deelnemers aan workshop......................................................................................................4

2.2.1 De workshop groep...............................................................................................................4

2.3 Activiteitenlijst..............................................................................................................................5

2.4 Management van verwachting.....................................................................................................6

3. Thematiek.......................................................................................................................................7

3.1 Blue Zones...................................................................................................................................7

3.2 Natuurlijk bewegen......................................................................................................................8

3.3 Motivatie algemeen......................................................................................................................9

3.3.1 Motivatie per student............................................................................................................9

4. Inhoud..........................................................................................................................................11

4.1 Problematiek..............................................................................................................................11

4.1.1 Aanleiding mediabericht (vergrijzing in de toekomst, meer ouderen meer kosten).............11

4.2 Voordelen bewegen op gezondheidsfactoren/ouder worden....................................................11

4.3 Doelgroep...................................................................................................................................13

4.4 Belang beweegstimulering op het werk.....................................................................................13

4.5 Activiteitenmeter..................................................................................................................14

4.5.1 Misfit.............................................................................................................................14

4.5.2 Google Fit......................................................................................................................15

5 Werkvorm workshop....................................................................................................................17

Vormgeving workshop......................................................................................................................17

Benodigdheden............................................................................................................................17

Programma workshop..................................................................................................................17

6 Proces beschrijving.......................................................................................................................18

6.1 Notulen.......................................................................................................................................18

6.2 Persoonlijke leerdoelstellingen + eindevaluatie.........................................................................21

6.3 Taak verdeling / Handboek & Workshop....................................................................................23

7 Bronvermelding............................................................................................................................24

1. InleidingIn opdracht van de minor Active Ageing aan de Avans te Breda wordt er een innovatieopdracht uitgevoerd. De innovatieopdracht is een van de onderdelen waarop getoetst wordt. Het thema van de innovatieopdracht is natuurlijk bewegen. Tijdens de innovatieopdracht wordt in eerste instantie uitgegaan van de natuurlijke beweging in de Blue Zones en dan specifiek Sardinië. Daarnaast wordt er onderzoek gedaan naar interventies op het gebied van natuurlijke beweging.

De innovatieopdracht richt zich op het natuurlijk bewegen. Welke beweeginterventies kunnen worden gebruikt om de werkende mensen op kantoor te stimuleren om meer te bewegen.

Steeds meer mensen hebben een zittend beroep. Dit verhoogt de kans op gezondheidsproblemen. Tijdens het werk is het belangrijk dat wanneer je langer dan een halfuur zit je een beweegmoment inlast. (RIVM, 2015)Er komen steeds meer mensen met chronische rugklachten. Chronische rugklachten is een van de meest voorkomende redenen van ziekteverzuim. 5.1% van alle ziekteverzuim komt door chronische rugklachten. (Trimbos, 2013)Ziekteverzuim kost een werkgever anderhalf tot twee en een half keer zo veel geld dan het brutoloon van een niet zieke werknemer het is dus belangrijk dat er preventieve maatregelen genomen worden om ziekteverzuim tegen te gaan. (Personeelsnet, 2014)

Naarmate de mensen ouder wordt gaan ze minder bewegen. Bewegen is echter goed wegens een aantal redenen: Bewegen vertraagd de processen van het ouder worden, bewegen houdt u gezond en vitaal, bewegen geeft een positief gevolgen. (KBO, sd)

Voor het uitvoeren van de innovatieopdracht en workshop is de volgende hoofdvraag opgesteld:

Hoe kan vanuit het ‘Power 9’ concept het principe ‘natuurlijk bewegen’ in Nederland gestimuleerd worden op de werkvloer?

2. Plan van aanpakIn dit hoofdstuk is het plan van aanpak beschreven van de voorbereiding die is gedaan om de workshop vorm te geven. Daarnaast wordt de ontwikkeling van het handboek beschreven.

2.1 De aanleiding In de eerste week is er een brainstorm geweest van onderwerpen die relevant waren voor de minor, hieruit kwam dat de workshopgroep de blue zones erg interessant vond en dan met namen het aspect natuurlijk bewegen. Hieruit kwam onze onderzoeksvraag.

Hypothese: De werknemer kan gemotiveerd worden om meer te bewegen wanneer de werkgever dit stimuleert. “Algemeen bekend is dat zittend werk in combinatie met onvoldoende bewegen een relatief groot risico op verzuim en langzamer herstel heeft.” (Van den Heuvel, Boshuizen, & Hildebrandt, 2005)

Probleemstelling: Een hele dag zitten brengt meer nadelen met zich mee dan vaak wordt gedacht. Op het werk zitten medewerkers vaak erg veel, waardoor er meer ziekte verzuim kan zijn. Een hele dag zitten kan een verhoogde kans op diabetes type 2 en hart- en vaatziekten met zich meebrengen. Het is dus belangrijk dat medewerkers op het werk gestimuleerd worden om tussentijds even te bewegen. (Hendriksen, 2013)

2.1.1 VraagstellingHoe kan vanuit het ‘Power 9’ concept het principe ‘natuurlijk bewegen’ in Nederland gestimuleerd worden op de werkvloer?

2.1.2 DoelstellingenDoelstelling 1: De workshopgroep komt meer te weten op het stimuleren van natuurlijke beweging.Doelstelling 2: De workshopgroep verdiept zich in situatie van blue zone en dan specifiek Sardinië en zoekt wetenschappelijke literatuur waarom natuurlijke beweging nu zo goed is voor je.Doelstelling 3: De workshopgroep maakt de deelnemers bewust van het belang van natuurlijk bewegen is in het dagelijks leven en dat beweging stimulering op het werk bijdraagt om het ziekteverzuim te verminderen.

2.2 De deelnemers aan workshop Verpleegkunde studenten Fysiotherapiestudenten. Gezondheidszorg Technologie studenten. Lifestyle studenten Docenten van de academie voor de gezondheidszorg.

2.2.1 De workshop groep Anne Bonewald ( derdejaars gezondheidszorg technologie) Sven Damen ( vierdejaars fysiotherapie) Ivy Martens ( vierdejaars gezondheidszorg technologie)

2.3 ActiviteitenlijstWeek 1:

Brainstorm onderwerp. Inlezen onderwerp. Formuleren eerste onderzoeksvraag.

Week 2:

Wetenschappelijke literatuur zoeken.Week 3

Wetenschappelijke literatuur zoeken en verantwoorden.Week 4

Handboek opstellen.Week 5

Handboek opstellen.Week 6

Feedback verwerken in handboek. Handboek afwerken

Week 7

Handboek versie inleveren dinsdag avond voor feedback. Feedback verwerken. Handboek inleveren hard copy. Workshop oefenen.

Week 8

Workshop geven op 30 maart 2015.

Mijlpalen:

Week 7 vrijdag 27 maart handboek hard copy inleveren. Week 8 maandag 30 maart wordt de workshop gegeven.

2.4 Management van verwachtingBetrokkenheid:

Ieder lid van de groep is betrokken en gemotiveerd om een goed resultaat te bereiken met het handboek en de workshop en zet zich dan ook goed in hiervoor. Bij ziekte dient het project lid dit te melden aan de projectleden via de groeps-app.

Bij verhindering van een vooraf besproken bijeenkomst zal dit een dag van te voren worden aangegeven.

Ieder lid van de groep houdt zich aan de (onderling)afgesproken deadlines. In de persoonlijke e-portfolio’s is de voortgang van dit innovatieproject te zien. Na elke bijeenkomst worden toekomstige afspraken gemaakt.

Afwezigheid:

Wanneer een groepslid zich niet heeft afgemeld, heeft dit gevolgen voor het desbetreffende groepslid.

Bij langdurige afwezigheid, door bijvoorbeeld ziekte, dient dit te worden gemeld aan de projectgroep en de docentbegeleider.

Te laat (later dan 10 minuten):

Te laat aanwezig zijn zonder geldige reden wordt niet geaccepteerd. Dit heeft gevolgen voor het desbetreffende groepslid.

Wanneer een groepslid meer dan drie keer te laat is zonder geldige reden, zal dit worden gemeld aan de docentbegeleider.

3. ThematiekIn dit hoofdstuk wordt het thema natuurlijk bewegen volgens de ‘Power 9’ van de ‘Blue zones’ verder toegelicht.

3.1 Blue ZonesWat zijn Blue zones? Blue zones zijn vijf gebieden in onze wereld waar de bewoners gemiddeld ouder worden, doordat zij een gezonde levensstijl hebben. In deze gebieden komt maar 1/5 deel van het aantal kankers voor vergelijken met het westen. Daarnaast komen hart en van ziekten ook maar voor 1/6 deel voor in vergelijking met hier. Het leven in de Blue zones is gebaseerd op 9 leefstijlfactoren ‘Power 9’. Deze ‘Power 9’ bestaat uit de volgende onderdelen: (Healthways, sd), (Blue zones, 2012)

1. Familie vooropDe familie staat voorop ofwel de familie komt op de eerste plaats. De familie banden binnen de blue zones zijn erg hecht. Hier wordt erg veel waarde aan gehecht. Doordat er hechte familie banden zijn verkleint dit de kans op depressies, zelfmoordpogingen en stress.

2. Leven in een hechte gemeenschapBinnen de blue zones hebben ze hechten vrienden en verbindingen.

3. Natuurlijk bewegenDe bevolking van de blue zones lopen gemiddeld 7 kilometer per dag. Lopen bevorderd de conditie van het hart en de bloedvaten en heeft een positief effect op de botten en spieren. Dit zonder het beoefenen van extreme sporten zoals het rennen van een marathon. Hier kan al vaker de trap genomen worden of te voet of met de fiets naar afspraken toe gegaan worden.

4. Doelen blijven stellenWanneer iemand elke dag een doel heeft kan dit de levensverwachting verhogen met zeven jaar. Iemand heeft een groter besef waarom hij leeft.

5. Relax momentEen relax moment is belangrijk om rustig te worden, de zaken te kunnen relativeren en te kunnen bezinnen.

6. Drink alcohol met mateIn de blue zones drinken ze een of twee rode glazen wijn per dag. Dit is goed omdat hierin de antioxidant polyphonol is zit.

7. Het eten van plantaardig voedselBinnen de blue zones eten ze veel rode en groene groenten, deze groentes bevatten veel antioxidanten. Hun maaltijd bestaat voor grotendeels uit groente. Vlees is echter een bijzaak. Binnen de blue zones eten ze maar één of twee keer per week vlees. Ze frituren of bakken zelden iets. Daarnaast eten ze twee keer per week verse vis en eten ze veel noten.

8. 80% regelMensen in de blue zones eten zich maar voor 80% vol. Wanneer ze gegeten hebben blijven ze daarna gezamenlijk aan tafel zitten om bijvoorbeeld de dag te bespreken. In de Blue zones scheppen ze het eten in de keuken op en zetten ze de pannen niet op tafel.

9. Het hebben van een geloofIn de blue zones heeft vrijwel iedereen een geloof. Op deze manier kunnen zij hun problemen weg leggen bij god. Niet gelovige mensen willen het probleem zelf oplossen wat stress kan opleveren. (Blue zones, 2012), (Healthways, sd)

3.2 Natuurlijk bewegenHet onderwerp van de workshop is natuurlijk bewegen gebaseerd op het ‘Power 9’ principe. Hier wordt onze definitie van natuurlijk bewegen beschreven en wordt het onderwerp natuurlijk bewegen onderbouwd met een aantal wetenschappelijke artikelen.

Onder natuurlijk bewegen wordt verstaan beweging die je tijdens je dagelijks activiteiten uitvoert. Bijvoorbeeld de fiets nemen in plaats van de auto, bus of scooter. De trap nemen in plaats van de lift.Hier onder worden een aantal artikelen beschreven omtrent natuurlijke beweging.

Artikel 1: Wat is de mate van natuurlijke beweging wat je nodig hebt per dag (Kemper, 2003).Het aantal mensen in Nederland wordt ouder, maar bij het ouder worden ontstaan er meerdere gebreken. Om het natuurlijk bewegen te stimuleren kan ervoor gezorgd worden dat de kans op bepaalde ziekten wordt verminderd. Het is belangrijk dat er dagelijks een bewegingsactiviteit is waarmee in totaal 200kcal extra mee worden verbrand. Deze activiteit kan onderverdeeld worden in verschillende bewegingsactiviteiten bijvoorbeeld 4 keer een kwartier fietsten. Verder is het belangrijk dat er tweemaal per week een intensieve training is om de conditie te bevorderen. Door aan het bewegingspatroon te houden kan de kans op hart en vaatziekten verminderd worden. Naar schatting is 35% van alle sterfgevallen van hart- en vaatziekten inactief. Verder kan osteoporose worden tegengegaan om al zes keer de trap op te rennen. Hierdoor blijven de botten stevig. Aanleiding genoeg om veel te blijven beweging, wat dus een gezondere levensstijl oplevert. (Kemper, 2003)

Artikel 2: De tijd is rijp voor bewegingsstimulering op het werk (Mol, 2007)In dit artikel wordt aangetoond dat beweging stimuleren op het werk een aantal positieve gevolgen heeft. Door het stimuleren van beweging op het werk is er minder ziekte verzuim. Daarnaast wordt er aangegeven dat men niet blind moet staren naar fitness. Volgens dit onderzoek is het effectiever om de werknemers te stimuleren met de fiets naar het werk te gaan. Dit doen ze dan al snel drie keer per week. Daarnaast geeft met aan dat men de liften moet verstoppen en dat de trappenhuizen aantrekkelijker gemaakt moeten worden. Ofwel het natuurlijk bewegen moet gestimuleerd worden. (Mol, 2007)

Artikel 3: De effectiviteit van interventies ter stimulering van bewegen (Dr. K. I. Proper, 2006)In dit onderzoek is er onderzoek gedaan naar de effectiviteit van interventies ter stimulering van bewegen. De belangrijkste uitkomst mate zijn als volgt: interventies ter stimulering van bewegen zijn over het algemeen effectief en leiden tot een toename van de lichamelijke activiteit. Bedrijfsbewegingsprogramma’s blijken vooral effectief te zijn op deze uitkomstmaat. Het is nog wel onduidelijk of dit effect heeft op de lange termijn. Interventies ter stimulering van bewegen hebben een gunstig effect op percentage lichaamsvet, conditie en spierkracht & lenigheid, maar zijn niet effectief gebleken op BMI, bloeddruk en cholesterol.

3.3 Motivatie algemeenTijdens de eerste les van Inge kregen we te horen dat dat er een onderwerp gekozen moest worden voor de innovatieopdracht. Onze project groep kwam al snel op het onderwerp Blue zones. Onze tweede keus was een onderwerp omtrent bewegen. Blue zones zijn delen in de wereld waar de mens gemiddeld ouder wordt. Dit wordt bereikt door middel van het power 9 principe. Om al deze negen principes uit te werken was niet mogelijk. Aangezien de tweede keus bewegen was hebben we ons gericht op één van de ‘power 9’ principes natuurlijk bewegen. Op deze manier hebben we de eerste en de tweede keuze van de onderwerpen voor de workshop samen gevoegd. Maar waarom de ‘Blue zones’? Binnen onze project groep zijn we met twee gezondheidszorg technologie studenten en één fysiotherapie student. Tijdens de opleiding gezondheidszorg technologie zijn de blue zones een aantal keer ter spraken gekomen. Er was dus al het een en ander bekend over de blue zones. Daar bij komt nog dat tijdens de opleiding fysiotherapie het onderwerp bewegen veel aan de orde gekomen. Het onderwerp sluit op deze manier perfect aan bij beide opleidingen.

3.3.1 Motivatie per studentHier wordt per student zijn/haar motivatie beschreven.

Ivy:Zoals hier boven benoemd is tijdens de opleiding gezondheidszorg technologie het onderwerp blue zones verschillende keren aan bod gekomen. Vanaf het moment dat ik de eerste keer iets over de blue zones te horen kreeg, sprak mij dit meteen aan. Ik vond het erg interessant. Zelf ben ik ook erg veel bezig met het creëren van een gezonde levensstijl. Ik probeer erg gezond te leven. Ik let erg op mijn voeding, daarnaast loop ik veel. Pak ik eigenlijk altijd de fiets in plaats van de bus of scooter en pak ik altijd de trap. Eigenlijk allemaal vormen van natuurlijk bewegen, op het puntje voeding na. Ik vind het belangrijk om andere mensen te stimuleren om natuurlijk te bewegen. Dit is echter lastiger dan gedacht. Het onderwerp van de innovatie opdracht sluit hier goed bij aan. Ik vind het erg interessant om onderzoek te doen naar het motiveren van natuurlijke beweging op de werkvloer. Vandaar dat ik dit een erg leuk en interessant onderwerp vind.

Anne:Vanuit mijn achtergrond met de opleiding gezondheidszorg technologie ben ik geïnteresseerd geraakt in de blue zones en wilde hier graag meer van weten. De leefstijlen interesseren mij, hoe kan je nu met het veranderen of verbeteren van je leefwijze de kans vergroten dat je gezonder oud wordt. Toen ik de informatie tot me nam, werd ik ook gestimuleerd om ook zelf te werken aan een gezonde leefstijl. Ik ben zelf niet heel sportief aangelegd, maar vind het heerlijk om in de natuur lange wandelingen te maken en hierbij meteen tot rust te komen. Verder pak ik zo veel mogelijk de fiets en de trap. Doordat ik steeds bewuster word dat bewegen zo belangrijk is ga ik nog meer (natuurlijk)bewegen. Dit wil ik dan ook het liefst doorgeven aan de andere mensen. Op het werk zitten de meeste mensen lang achter het bureau en bewegen nauwelijks tijdens een werkdag. Uit onderzoek blijkt dat dit stilzitten nadelige gevolgen kan hebben op je gezondheid. Nu is de uitdaging om een goede werkwijze te vinden dat bewegen op het werk gestimuleerd wordt en dat er ook echt meer wordt bewogen. Hierop sluit het onderwerp van onze workshop dan ook op aan, waardoor het voor mij ook een boeiend onderwerp is.

Sven:Door mijn achtergrond op zowel opleidingsgebied als op persoonlijk gebied was ik nog niet eerder in aanraking gekomen met de Blue Zones. Door de minor Active Ageing en mijn groepsgenoten ben ik hiermee in aanraking gekomen en er door geënthousiasmeerd geraakt. Het is een bijzonder feit dat er op bepaalde plaatsen op de wereld mensen structureel (gezond) ouder worden. Het mooie van dit

fenomeen is dat het niet veroorzaakt word door medicijnen en/of andere chemische of cosmetische middeltjes maar doordat er een verschil zit in de alledaagse dingen die ze doen. Het voedsel dat ze consumeren, de dagelijkse routine die ze hebben en de algemene kijk op het leven zijn bijvoorbeeld verschillend met Nederland. Persoonlijk ben ik iemand die sportief en actief is aangelegd. Ik ben dan ook dagelijks met mijn lichaam bezig en dan vooral op het gebied van bewegen. Als ik mijn leefstijl ga vergelijken met de 9 basis regels vanuit de Blue Zones, zie ik nog veel verbeter punten voor mezelf. Als ik de 9 basis regels vanuit de Blue Zones ga vergelijken met de (algemene) Nederlandse leefstijl zijn er weinig tot geen overeenkomsten en blijkt dat wij hier in Nederland nog veel kunnen leren van deze manier van leven. Door verschillende invloeden en belangen in Nederland is dit mogelijk niet helemaal te realiseren, maar er kan een poging gewaagd worden. Wij willen ons gaan focussen op het gebied van beweegstimulans op de werkvloer. Hierbij willen wij één basis regel vanuit de blue zones toepassen in de Nederlandse leef/werk wijze. Door dit thema gekozen te hebben is er ook gelijk een link met mijn opleiding tot fysiotherapeut. In Nederland heeft een groot deel van de werkende bevolking een zittend beroep, in de meeste gevallen leidt dit tot (lage) rugklachten. Deze (lage) rugklachten zijn binnen de fysiotherapie een van de meest voorkomende klachten. Hierdoor is het voor mij op meerdere onderdelen interessant.

4. Inhoud4.1 Problematiek4.1.1 Aanleiding mediabericht (vergrijzing in de toekomst, meer ouderen meer kosten)Uit een onderzoek van OESO en de Europese Commissie is gebleken dat Nederland bovenaan in de lijst staat als het gaat om de hoogste zorgkosten per hoofd van de bevolking. In 2012 kwam dit bedrag uit op 3800 euro per hoofd van de bevolking. Dit betekende dat er in 2012 een bedrag van 64 miljard euro besteed werd aan zorgkosten. In de toekomst word verwacht dat deze zorgkosten door de vergrijzing en nieuwe behandelmethoden verder zullen stijgen. (Johan, 2015)

Naar verwachting zal de grijze druk in Nederland steeds meer toe gaan nemen. Met de grijze druk word een verhouding weergegeven tussen het aantal 65-plussers en de potentiele beroepsbevolking (20-64- jarigen). Het geeft de verhouding weer tussen ouderen en het potentieel werkende deel van de bevolking, dit werkende deel van de bevolking zal de lasten van de vergrijzing op moeten gaan vangen. In 2012 waren er nog vier potentieel werkende op elke oudere, in 2040 zal dit afnemen tot twee potentieel werkende op elke oudere. Na 2040 zal deze grijze druk stabiel blijven. De verwachting is dat er in 2060 een grijze druk van 50% zal zijn. (Giesbers , Verweij , & Beer , 2014)

Een vergrijzende samenleving gaat in de toekomst leiden tot hogere zorgkosten. Naar schatting zal de groep 65-plussers in 2040 circa 60% van de totale zorgkosten dragen. (Zorgkapitaal, toekomstige kapitaalstructuren in de zorg, sd)

Uit onderzoek is gebleken dat de minst actieve personen over het algemeen een groter risico hebben op negatieve gezondheidseffecten. (US DHHS, 1996; PAGAC, 2008). Het is daarom van belang dat iedereen voldoende gaat bewegen. Dit zal de gemiddelde levensverwachting voor alle 40-jarige Nederlanders met 0,7 jaar toe laten nemen, waarvan 0,3 jaar ziektevrij (Van Kreijl et al., 2004). Als er gekeken word naar het aantal 65-plussers die voldoen aan de Nederlandse Norm Gezond Bewegen is hierin nog de nodige winst te behalen. Zo beweegt van de groep 65-74 jarigen ongeveer 40% te weinig en van de 75-plussers beweegt bijna 54% onvoldoende. Op basis van deze cijfers valt er in Nederland nog veel winst te behalen op het gebied bij bewegen onder ouderen. (KBO, sd)

Zoals eerder door het kabinet bekend is gemaakt zal de AOW-leeftijd stapsgewijs omgaan naar een leeftijd van 67 jaar. Deze leeftijd zal in het jaar 2021 de standaard worden. (Rijksoverheid, sd)

Voor bedrijven is het nu en in de toekomst van belang dat de werknemers langer en ziektevrij kunnen werken. Het is daarom tijd voor beweegstimulering op het werk. Op een symposium waar de volgende vragen centraal stonden; ‘Wat zijn motieven voor bedrijven om hun personeel tot bewegen te stimuleren? Wat is het rendement van bewegingsstimulering? Wiens verantwoordelijkheid is het eigenlijk?’ is er een belangrijk motivatiemiddel naar voren gekomen, namelijk de snel toenemende vergrijzing. Dit motivatiemiddel moet er voor gaan zorgen dat er een beweegstimuleringsbeleid ontstaat. (Mol, 2007)

4.2 Voordelen bewegen op gezondheidsfactoren/ouder wordenHet ouder worden gaat vaak gepaard met het feit dat we ook minder gaan bewegen. Wanneer we met zijn allen voldoende in beweging blijven zal dit een positief effect hebben op het ouder worden.

In eerste instantie zal het helpen bij het vertragen van een aantal belangrijke verouderingsprocessen waarmee iedereen te maken krijgt. Naarmate iemand ouder wordt neemt de botdichtheid af, dit is een onvermijdelijk proces. Botontkalking is hiervan een goed en bekend voorbeeld van. Door

bewegen zal dit proces vertraagd worden en dit zal resulteren in minder botbreuken bij een val. Ook is bekend dat tijdens het verouderingsproces de spiermassa met de leeftijd afneemt. Aangezien spieren de denkbeeldige verbrandingsmotoren zijn van het lichaam, zal bij een vermindering van spiermassa ook minder energie worden verbrand. Wanneer er niks in het voedingspatroon word veranderd zal dit leiden tot een toename in gewicht. Naast een vermindering van de botdichtheid en de spiermassa zal ook de conditie en de lenigheid met de leeftijd afnemen. Dit heeft als gevolg dat er problemen zullen ontstaan bij het participeren in het dagelijkse leven. Met bewegen kunnen beide processen vertraagd worden en zal je langere tijd beter kunnen participeren in het dagelijks leven.

Op de tweede plaats zal het bewegen de mens gezond en vitaal houden. Het risico op chronische aandoeningen zal door middel van bewegen verminderd worden. Door aantoonbare positieve effecten zal het risico op een hoge bloeddruk, overgewicht en obesitas, te hoog cholesterol gehalte en een te hoge bloedsuikerspiegel, met als gevolg suikerziekte verminderen. Niet bewegen of onvoldoende bewegen geeft een vergroot risico op het ontstaan van hart- en vaatziekten, bepaalde vormen van kanker (dikke darm kanker en borstkanker), ouderdomsdiabetes, botontkalking, angst, depressie en dementie. Door te bewegen zal het brein (het verstandelijke vermogen) en het geheugen in conditie blijven. Dit komt doordat onvoldoende beweging een negatieve invloed heeft op de doorbloeding van de hersenen en daarmee van het concentratievermogen.

Ten derde geeft bewegen een goed gevoel. Het bewegen brengt je onder de mensen. Dit kan zowel in groepsverband als het individueel sporten in een sportschool of buiten. Wanneer dit in groepsverband gebeurd, wordt op deze manier de lichamelijke voordelen en het sociale aspect gecombineerd. Het draagt bij aan het plezier tijdens sporten maar het werkt ook als een denkbeeldige stok achter de deur. Bewegen zorgt voor een energiek en voldaan gevoel. Tijdens het bewegen wordt er in de hersenen een stof genaamd ‘endorfine’ aangemaakt. Dit stofje zorgt ervoor dat mensen zich ontspannen en tevreden voelen na het bewegen. Naast dat het bewegen helpt bij een sociaal leven en zorgt voor een energiek en voldoen gevoel, zorgt het bewegen ook voor een betere nachtrust. Dit komt door het feit dat bij weinig of onvoldoende beweging er melkzuur in het bloed ophoopt. Het zorgt voor gespannen spieren. Door lichaamsbeweging worden de functies van het zenuwstelsel verbeterd, versterkt het hart en longen en zorgt het voor een goede werking van de klieren. Het zet de biologische klok (net als licht) in gang. Door lichaamsbeweging zal iemand zich lichamelijk beter voelen en zullen problemen anders verwerken. Dit laatste is belangrijk voor een goede nachtrust. (KBO, sd)

4.3 DoelgroepVoor de workshop zal er gekeken worden naar de doelgroep ‘de ouder wordende mens’ in Nederland. Dit is nog een hele brede en globale groep. Officieel gezien valt iedere leeftijdscategorie onder deze doelgroep. Dit betekend dat je vanaf het moment dat je geboren bent tot op het moment waarbij je overlijd je onder deze doelgroep valt. Aangezien dit voor de workshop niet relevant is. Is er gekozen voor subdoelgroepen binnen deze grote doelgroep. Zo is er gekeken naar de volgende subdoelgroepen;

- Het niet werkende deel van de bevolking in de leeftijdscategorie 18 tot 65 jaaro In 2014 was dit een derde van bevolking van 15 tot 16 jaar. (Centraal Bureau voor Statistiek, 2015)

- Het werkende deel van de bevolking in de leeftijdscategorie 15 tot 65 jaaro In 2014 was dit twee derde van de bevolking van 15 tot 65 jaar. Dit kwam overeen met ruim 7,2 miljoen

personen. (Centraal Bureau voor Statistiek, 2015)- Het resterende deel van de bevolking dat een pension heeft

o In 2011 was dit aantal boven de 3 miljoen personen. Dit betekende dat één op de vijf Nederlanders met pensioen was. (Webmagazine, 2012)

Binnen deze subdoelgroepen zal er vooral gekeken worden naar het aantal bewegingsuren en de stimulans hiervan. Tijdens de workshop zal de focus vooral op het werkende deel van de bevolking liggen.

4.4 Belang beweegstimulering op het werkVolgens de Nederlandse Norm Gezond Bewegen zou iedere volwassenen vijf maal per week minimaal dertig minuten matig intensief moeten bewegen. In 2011 bleek dat ruim de helft van de werknemers te weinig beweging kreeg. De groep werknemers met een zitten beroep voldeden gemiddeld nog minder vaak aan deze norm. De groep werknemers met beweeglijk beroep waren in hun vrije tijd naast het werk ook actiever. Voornamelijk de 35-49 jarige werknemers die op het werk actiever waren bleken thuis ook vaker actiever te zijn.

Wanneer een werknemer voldoet aan de NNGB loopt deze een lager risico op chronische ziekten en verzuimt hierdoor minder op hun werk. Voor Nederland kan er op jaarbasis een bedrag van €240 – 380 miljoen bespaart worden op verzuimkosten. Het effectiefst blijkt het stimuleren van intensief bewegen. Dit zorgt daartegenover wel op een hoger blessurerisico, maar dit soort verzuim word ruimschoots gecompenseerd door het feit dat fittere werknemers minder vaak verzuimen. Naast het feit dat er minder verzuimt wordt onder de werknemers zal de het de inzetbaarheid, productiviteit, het sociale aspect en het imago van het bedrijf verbeteren.

Niet alleen het te weinig sporten en/of bewegen maar ook het langdurig zitten vormt een risico op gezondheidsklachten. Wanneer er binnen een beroep of functie periodes zijn waarin langdurig gezeten moet worden, vormt dit een risico op gezondheidsklachten. Het is daarom van belang dat deze langdurige zitperiode doorbroken moeten worden. Voorbeelden hiervan zijn: Staand telefoneren, zelf koffie halen of laten halen, naar een collega lopen in plaats van een mail te sturen, en dynamische kantoormeubilair aanschaffen. (RIVM, 2015)

4.5 ActiviteitenmeterVoor het stimuleren van natuurlijk bewegen is er eerst gekeken wat nu het effect is van een activiteitenmeter bij de leden van de workshopgroep. Er is gebruik gemaakt van een Misfit en de Google Fit. De activiteiten zijn een week bijgehouden en de verwachtingen, ervaringen en resultaten zullen in hieronder beschreven worden. Eerst wordt nog een beschrijving gegeven hoe de activiteitenmeters werken.

4.5.1 Misfit Dit is een activiteiten meter die stappen telt. De activiteiten meter kan om je arm, hals en op andere plekken van het

lichaam gedragen worden. De Misfit kan naast de stappenteller een aantal activiteiten onderscheiden namelijk: lopen, fietsen, zwemmen, tennissen, basketballen en voetballen. Wanneer er gefietst wordt is het handigst om de meter op de schoen te bevestigen, anders registreert de misfit het niet goed. Verder kan de Misfit de slaaptijd registreren, dit kan door het aantal bewegingen te meten en hieruit kan worden nagegaan iemand in een diepe of lichte slaap is. De activiteiten worden zichtbaar via de Misfit applicatie. Door bluetooth verbinding worden de gegevens op de applicatie weergegeven. In de applicatie kan een doel worden aangegeven en de applicatie geeft ook aan hoelang iemand nog moet lopen voordat het doel is bereikt. Het aantal kcal wordt ook

weergegeven naar aanleiding van de stappen en de gelopen afstand. De applicatie is op de IOS systemen uitgebreider dan op Android systemen.

VerwachtingenDe verwachtingen van de Misfit waren dat hij de stappen betrouwbaar telde en dat activiteiten die langer dan tien minuten duurde apart zichtbaar zouden zijn met het aantal stappen. Verder verwachte ik dat ik het doel eerste doel dat standaard ingesteld stond op circa 10000 stappen net zou halen. Zeker in het weekend als ik grote wandeling maak met de hond en naar het werk fiets.

ErvaringenIn de werkelijkheid waren de langere activiteiten apart zichtbaar, maar er werden aan elke activiteit punten gegeven. Er was niet goed zichtbaar bij hoeveel stappen er een punt werd gegeven. Wanneer er een grote inspanning was geweest was de staaf erg hoog zodat de andere staven bijna in het niets konden vallen. Maar dan konden de activiteiten nog bij Show more worden weergegeven ( zie figuur 2).Iedereen uit de workshopgroep heeft een misfit geleend bij het GET lap. Alleen bij mij (anne) werkte de misfit. De vorige gebruikers hadden de misfit niet meer uitgelogd, nadat ze hem hebben gebruikt en teruggegeven. Hierdoor was het in gebruik nemen van de Misfit niet meer mogelijk op een nieuwe telefoon. Waardoor ik als enige de Misfit als enige kon dragen.

MotivatieHet was interessant om te weten te komen hoeveel stappen ik zette elke dag. Ik haalde elke dag vrij makkelijk de 10000 stappen, dit kwam ook omdat ik gemotiveerd was om mijn dagdoel te behalen. Ik

Figuur 1: Misfit

Figuur 2: Misfit applicatie

heb het doel na een aantal dagen omhoog gezet zodat ik extra mijn best moest doen. Zo ben ik met Ivy vanaf station Breda naar school gaan lopen en weer terug, ook liep ik bijna elke dag naar vanuit mijn kamer naar de trein. Door deze twee activiteiten zat ik al (bijna) aan de 10000 stappen. Hierdoor zat je vaak op een dag meestal aan de 13000 stappen omdat tussendoor ook nog best een aantal stappen zet. Verder vond ik het interessant hoeveel stappen ik zette tijdens mijn werk in de winkel. Dit waren nog best veel stappen, dit had ik niet verwacht, omdat de Tuinen geen grote winkel is. Als laatste was het ook interessant dat de Misfit het slaapritme kon monitoren. Ik kon elke nacht zien hoeveel uur ik ongeveer had geslapen en/of ik in een diepe of lichte slaap was en zo kreeg ik inzicht in mijn slaappatroon.

BetrouwbaarheidAan de betrouwbaarheid had ik soms wel mijn twijfels. Ik had de Misfit om mijn arm heen, dus er zouden een aantal valse stappen geregistreerd kunnen worden, wanneer ik met mijn arm bewoog. Ook monitorde hij niet goed wanneer ik intensief ging sporten. De Misfit gaf dan aan dat de intensieve activiteit lichter was dan normaal stevig door lopen.

ResultatenHet dragen van de Misfit heeft mij gestimuleerd om elke dag genoeg stappen te zetten en me bewust te worden hoeveel stappen ik zet op een dag. Ik haalde op keer na elke dag mijn doel. Dit patroon van bewegen is goed om door te zetten en vaker te voet te gaan als het mogelijk is. Het gebruik van een Misfit zou de werkende mens ook kunnen stimuleren om tijdens het werk vaker de trap te pakken, tussendoor een wandelingetje te maken of naar het werk te lopen of fietsen wanneer mogelijk. Tip zou zijn aan misfit om het aantal stappen per punt of per activiteit zichtbaarder te maken

4.5.2 Google FitVoor ons onderzoek heb ik (Ivy) google fit gebruikt om na te gaan hoeveel ik beweeg. Google fit is een activiteitenmeter die ook fietsen aangeeft daarnaast kan er aangegeven worden wanneer je gesport hebt. Dit kan per sport aangegeven worden. Bijvoorbeeld tennissen, boksen, crossfit enz. Naast de applicatie google Fit heb ik ook de applicatie mijn routes gedownload. Deze applicatie kan gekoppeld worden aan Google Fit en geeft aan welke route je gelopen of gefietst hebt, wat je gemiddelde snelheid was en hoeveel kilometer je hebt afgelegd.

VerwachtingenIk ben er altijd helemaal van overtuigd dat ik veel beweeg. Aangezien ik drie tot vier keer per week sport en ik eigenlijk altijd de fiets pak of loop. Ik pak niet vaak de bus. Mijn verwachtingen van de stappenteller was dat ik die 6.000 stappen en dat uur bewegen per dag dus makkelijk zou halen. Dit was het doel dat standaard was ingesteld bij Google Fit, wat ik eigenlijk erg laag vindt. Aangezien vele andere stappentellers een doel van 10.000 stappen hebben.

ErvaringenMijn ervaringen met de Google Fit zijn over het algemeen goed. Ik vind het erg positief dat google fit uit zichzelf ziet of ik fiets of loop. Dit hoef ik dus niet handmatig in te stellen. Wat ik echter wel handmatig in moet stellen waren de sportactiviteiten dit is echter logisch. Nu komt meteen het volgende nadeel. Aangezien ik de applicatie op mijn telefoon heb en deze niet altijd bij me heb, dus ook niet tijdens het sporten, tijdens kleine afstanden binnenshuis of tijdens het werk. Hij telt deze stappen dus niet mee. Dit probleem is echter op te lossen door het dragen van een gear fit horloge van google. Deze had ik niet.

MotivatieDe stappenteller motiveerde mij wel om te bewegen, wel was het voor mijn motivatie beter geweest als het standaard doel iets hoger was ingesteld. Het doel dat nu ingesteld staat haal ik namelijk makkelijk zonder problemen. Het is dus niet echt een uitdaging. Wat ik daarnaast heel erg leuk vond was dat de applicatie te koppelen is met mijn Routes. Zo kun je precies zien hoe snel je gelopen of gefietst hebt en wat de precieze afstand is die je afgelegd hebt.

BetrouwbaarheidOver de betrouwbaarheid van de Google Fit kan ik niet zo heel veel vertellen. Naar mijn idee klopte hij wel redelijk. Je kon namelijk per activiteit terugzien hoe lang je gelopen of gefietst had. Dit kwam overeen met de tijd die ik daadwerkelijk gelopen of gefietst had. Wat echter wel een nadeel is, wanneer ik achter op de fiets zat bij iemand, telde hij dit als fietsen terwijl ik zelf helemaal niet fietsten. Dit kon je oplossen door deze activiteit vervolgens handmatig te verwijderen.

ResultatenZoals verwacht had ik het dagelijks doel iedere dag makkelijk gehaald. Wat ik Google Fit als tip wil geven is om het standaard doel wat hoger in te stellen. Op deze manier worden naar mijn mening mensen nog meer gemotiveerd om extra te bewegen.

5 Werkvorm workshopDe workshop wordt gegeven door 3 studenten van de minor Active Ageing aan de Avans Breda. Twee gezondheidszorg technologie studenten en één fysiotherapie student. Voor het geven van een goede workshop is er gezocht naar literatuur deze literatuur is terug te vinden in het hoofdstuk thematiek. Daarnaast is er gesproken met een expert uit het vak gebied Lowie van Donnick. Hij heeft ons goede tips gegeven voor het uitvoeren van een goede workshop. Door middel van de gevonden en verkregen informatie wordt er een workshop gegeven met as onderwerp ‘Natuurlijk bewegen’ gebaseerd op de power 9 van de blue zones.

Doel:Doormiddel van de workshop willen we onze mede studenten erop attent maken dat beweging erg belangrijk is en willen we hen motiveren om meer te gaan bewegen.

Vormgeving workshopTijdens de workshop gaan we onze medestudenten bewust maken hoe belangrijk beweging is, dit gaan we doen door middel van een interactieve workshop. Als eerste wordt er gestart met een schokkend filmpje, dat aangeeft hoe belangrijk beweging is. Op deze manier hopen we de student aan het denken te zetten. Vervolgens wordt de student uitgelegd dat er tijdens de workshop tussendoor een aantal beweeg activiteiten uitgevoerd worden. Wanneer dit geïntroduceerd is, wordt de informatie overgebracht aan de student door middel van een powerpoint. Tijdens deze powerpoint worden er dus ook een aantal beweegoefeningen uitgevoerd. Wanneer de informatie over gebracht is aan de studenten wordt er gestart met een interactieve vragenlijst. Deze vragenlijst wordt opgesteld met behulp van Infuselearning. De studenten gaan op hun mobiel naar de website van Infuselearning vullen het roomcode in van onze vragenlijst en kunnen vervolgens de vragenlijst invullen. De vragenlijst bevat vragen omtrent beweging. Op deze manier wordt de hoeveelheid beweging van de studenten in beeld gebracht. Wanneer de vragenlijst ingevuld is worden de resultaten getoond op het scherm. De resultaten worden samen met de klas besproken. Op deze manier krijg je veel interactie en houden de studenten hun concentratie erbij. Als laatste wordt er afgesloten met nogmaals een filmpje over beweging.

Benodigdheden- Beamer/Smartboard- Schokkend filmpje- Powerpoint presentatie- Vragenlijst Infuselearning- Eind filmpje

Programma workshop- Schokkend filmpje- Introduceren tussentijdse beweeg activiteiten- Powerpoint (tussendoor beweeg activiteiten uitvoeren)- Afnemen interactieve vragenlijst- Bespreken resultaten interactieve vragenlijst- Afsluitend filmpje

6 Proces beschrijvingIn de procesbeschrijving wordt beschreven hoe de afgelopen periode is samengewerkt en hoe de taken zijn verdeeld. Als eerste kan gelezen worden in de notulen wat we ieder per week hebben gedaan en afgesproken. Hierna worden de persoonlijke leerdoelen beschreven en het samenwerkingsverband. Als laatste wordt de taakverdeling van het handboek en workshop beschreven.

6.1 NotulenWeek 1 - Maandag 02-02-2015Aanwezig:Ivy Martens, Anne Bonewald en Sven Damen

Inhoudelijk:

Na de les hebben we als eerste kennis met elkaar gemaakt dit hebben we gedaan door een korte persoonlijke introductie en d.m.v. vragen aan elkaar te stellen. We hebben globaal besproken hoe we te werk zullen gaan de komende periode. Daarnaast hebben we samen de opdracht vanuit de les geëvalueerd en een onderwerp gekozen waar we alle 3 achter staan. Dit is het onderwerp Blue Zones geworden. Toen we dit hadden besloten hebben we afspraken gemaakt over de werkzaamheden komende week.

Afspraken:

- Vrijdag 06-02-2015 ieder voor zich een mediabericht m.b.t. Blue Zones opzoeken en delen op dropbox.

- Vrijdag 06-02-2015 ieder voor zich een motivatie m.b.t. Blue Zones schrijven en delen op dropbox.

- Pitch word gemaakt door Ivy.- Iedereen verdiept zich in het onderwerp Blue Zones.- In het weekend contact over invulling pitch. - Iedereen stelt zijn persoonlijke doelstellingen op en deelt dit via dropbox.

Week 2 - Maandag 09-02-2015Aanwezig:Ivy Martens, Anne Bonewald en Sven Damen

Inhoudelijk:

Tijdens de les hebben we een GO gekregen voor ons onderwerp Blue Zones. Wel hebben we een tip gekregen om voor 1 onderdeel te kiezen uit het onderwerp en niet alle 9 onderwerpen. Na de les hebben we de afbakening direct besproken en hebben gekozen voor het onderdeel natuurlijk bewegen vanuit de Blue Zones en hoe dit mogelijk is toe te passen in Nederland.

Afspraken:

- Afbakening word beschreven door Sven en word gepubliceerd op dropbox. - Plan van aanpak word gemaakt door Sven, Ivy en Anne en delen dit in dropbox. - Iedereen zoekt 1 recent Mediabericht dat betrekking heeft op het onderwerp Blue Zones

(natuurlijk bewegen) in Nederland en deelt dit via dropbox.

- Iedereen gaat op zoek naar 10 relevante bronnen voor het onderwerp en deelt dit via dropbox.

- Iedereen denkt na hoe we dit onderwerp kunnen toepassen in een interactieve workshop.- Iedereen gaat op zoek naar mogelijke praktijkervaringsdeskundige en deelt dit via dropbox.

Week 3 - Maandag 23-02-2015Aanwezig:Ivy Martens, Anne Bonewald en Sven Damen

Inhoudelijk:

Tijdens de les hebben we tijd gehad om elkaars bronnen en mediaberichten te evalueren en te beoordelen. Nadat we dit hebben gedaan hebben we het nog over de workshop invulling gehad. Hier kwamen we er nogmaals niet aan uit en hebben dit besproken met Inge. Deze gaf de suggestie om een vergelijkend onderzoek te doen met een Silicieaans gezin en Nederlands gezin. Hierdoor blijft de hoofdvraag die we eerder geformuleerd hebben deels intact. Een mogelijke contactpersoon is Lowie van Doninck.

Afspraken:

- Ieder gaat persoonlijk op zoek naar 1 wetenschappelijk artikel/rapport, beoordeeld deze via de bijbehorende vragen en deelt dit via dropbox.

- Ivy en Anne regelen een afspraak op korte termijn bij Lowie van Donick. - Ieder gaat voor zich het voorbeeld van een handboek bestuderen.

Week 4 - Maandag 02-03-2015Aanwezig:Ivy Martens, Anne Bonewald en Sven Damen

Inhoudelijk:

Tijdens deze les hebben we elkaars wetenschappelijk artikel beoordeeld en deze feedback hebben we met elkaar gedeeld via dropbox. Na de les hebben we nogmaals bij elkaar gezeten om de invulling van de workshop en het handboek te bespreken. Dit keer kwamen we er niet uit hoe we de workshop interactief kunnen maken met het onderwerp wat we tot nu toe hebben. Inge gaf de suggestie om een extra item eraan toe te voegen namelijk een eigen onderzoek d.m.v. een stappenteller.

Afspraken:

- Ivy en Anne gaan Vivette van Cooten benaderen om een stappenteller te lenen via school.- Onderdelen handboek verdelen

o Ivy – Inleidingo Anne – Plan van aanpako Sven – Problematiek

- Overige taken van het handboek worden later verdeeld.

Week 5 - Maandag 09-03-2015Aanwezig:Ivy Martens, Anne Bonewald en Sven Damen

Inhoudelijk:

Deze les hebben we mogelijkheid gekregen om verder te werken aan het handboek. We hebben tijdens de bijeenkomst onze bestanden geëvalueerd en besproken. Na de bespreking is ieder voor zich verder gegaan met zijn of haar taken.

Afspraken:

- Afspraak met Lowie van Doninck maken voor verslag Sicilië. - A.s. Vrijdag 13-03-2015 taken handboek af.- Overige onderdelen handboek worden verdeeld via Whatsapp of email.

o (komt door het nog niet compleet hebben van de benodigde informatie)

Week 6 - Maandag 16-03-2015Aanwezig:Ivy Martens, Anne Bonewald en Sven Damen

Inhoudelijk:

Tijdens deze les is het de bedoeling dat werkgroepen elkaars handboek beoordelen en hier feedback op geven. Omdat ons handboek nog niet compleet was kregen we ook minimale feedback terug. Deze feedback is direct verbeterd. Na de les zijn we naar Lowie van Doninck gegaan voor het verslag van Sicilie, deze bleek nog niet beschikbaar te zijn dus moesten we ons onderwerp met bijbehorende hoofdvraag veranderen. Dit werd nu het natuurlijk bewegen vanuit de Blue Zones theorie met de koppeling naar beweegstimulans op de werkvloer in Nederland. Na het gesprek met Lowie zijn we direct aan de slag gegaan met de resterende taken/aanpassingen van het handboek.

Afspraken:

- Persoonlijke taken handboek aanpassen/compleet maken.- Taakverdeling aangepast.

Week 7 - Maandag 23-03-2015Aanwezig:Ivy Martens, Anne Bonewald en Sven Damen

Inhoudelijk:

We zijn voor en na de bijeenkomst met Inge samen gekomen om onze voortgang te bespreken en te beoordelen. Restante tijd hebben we benut voor het aanpassen/compleet maken van onze persoonlijke taken binnen het handboek.

Afspraken:

- Voor 24-03-2015 18.00u persoonlijke taken van het handboek compleet hebben en delen via dropbox.

- Op 24-03-2015 na 18.00u handboek ter controle opsturen naar Inge.

6.2 Persoonlijke leerdoelstellingen + eindevaluatieIvy:Leerdoelen:

Ik wil deze periode graag mijn tijd beter indelen en niet alles tot het laatste moment uitstellen waardoor ik continu blijf denken van ik moet nog zoveel doen, waardoor ik dus minder rust in mijn hoofd heb.

o In het begin ging dit niet helemaal goed, maar op het laatst heb ik dit bereikt door dat ik mijn vrije dagen van school toch naar school ben gegaan om hier aan de opdrachten van school te werken. Op deze manier kon ik me beter concentreren. Ook gaf mij dit meer rust in mijn hoofd

Ik wilde deze periode graag een manier vinden hoe ik mezelf beter kan concentreren en beter aan school kan werken, zonder dat ik meteen afgeleid ben.

o Deze doelstelling heb ik eigenlijk al bereikt doormiddel van de eerste doelstelling. Ik ben op mijn vrije dagen toch naar school te gaan om hier aan school te werken. Hier kon ik mezelf een heel stuk beter concentreren en dan thuis en werd ik niet zo snel afgeleid.

Als laatste doel heb ik nog als doel om niet zo laks te zijn. Ik ben vaak redelijk laks als het gaat om schoolopdrachten. Ik denk altijd een 6 is voor mij het zelfde als een 10.

o Ik heb me tijdens de innovatie opdracht niet ingezet voor een 6 maar ik heb een stuk meer mijn best gedaan dan dat ik normaal gesproken doe. Als het dan als nog een 6 is, is dit jammer. Maar ik zou er natuurlijk niet wakker van liggen.

Reflectie samenwerken:Ik vond dat de samenwerking in het algemeen prima is gegaan. Anne en ik kennen elkaar al van de opleiding, zitten bij dezelfde studenten vereniging en zijn vriendinnen. Dit was wel een voordeel. Wat ik wel merkte was dat Sven en ik meer het idee hadden dat het allemaal wel goed kwam en dat Anne hier iets meer over gestrest was. Ik denk dat ik een goede bijdrage aan dit project heb geleverd. We hebben als project groep besloten om één tot twee keer per week samen te zitten om de voortgang te bespreken en vervolgens de taken te verdelen. Dit ging naar mijn idee prima. Ik ben tevreden over de samenwerking.

Anne:Leerdoelen:

Meer mijn eigen mening durf te uiten, dat is mijn eerste leerdoel. Ik heb vaak wel een mening, maar als iemand net iets anders denkt ga ik daar best snel in mee. In deze periode wil ik proberen of ik beide meningen kan vergelijken en aan de hand van het beste argument de keuze laat afhangen.

o Ik heb deze periode mijn mening durven uiten, het kan nog steeds wel iets beter. Maar ik heb wel bijna altijd gezegd wat ik ervan vond. Ik heb geluisterd naar mijn andere twee project genoten en daarop vergelijken wat mij dan uiteindelijk het beste leek.

De workshop overtuigend overbrengen, dat is mijn tweede leerdoel. Wanneer ik niet zeker ben van mijn zaak, vind ik het lastig om overtuigend te presenteren en te vertellen.

o Ik heb de workshop nog niet gegeven en zal me nog goed moeten voorbereiden hierop.

Reflectie samenwerking:Over het algemeen is onze samenwerking goed gegaan. Ivy en ik kennen elkaar dat maakt dat ik in het begin de neiging had om eerder naar haar toe te stappen en dus sneller te overleggen, wij hebben echter nog niet eerder een project samen gedaan. Iedereen heeft zijn eigen manier van werken, daar moesten we nog achter komen. Ik heb graag controle en overzicht over wat er moet gebeuren. Ivy en Sven willen dit ook wel, maar kunnen zich er makkelijk overheen zetten wanneer dit er niet is. In de eerste weken was het ook zoeken hoe we de inhoud gingen vullen en de vraagstelling is een aantal keer veranderd. Uiteindelijk hebben we gekozen voor het sub thema het stimuleren van natuurlijk bewegen in werkende organisaties. We hebben nooit onenigheid gehad en hebben samen overlegd, wanneer we bijvoorbeeld vastliepen en het handboek moesten gaan schrijven. Inge en Lowie hebben ons ook tussendoor ons weer inzicht gegeven hoe we verder konden. Over het algemeen heb ik het idee dat ik goede bijdrage heb geleverd in het project.

Sven:Leerdoelen:

Ik wil mezelf tijdens deze periode (periode 3) mijn schriftelijke & verbale uitdrukkingsvaardigheden verbeteren. Zowel in kwaliteit als kwantiteit.

o Dit is naar mij mening goed gelukt. Het enigste waar ik nog problemen bij ondervind is het feit dat ik naar mijn mening veel tijd kwijt ben bij het maken van een kwalitatief goed stuk tekst.

Ik wil mezelf tijdens deze periode (periode 3) ontwikkelen op het gebied van timemanagement, zodat ik niet telkens weer keer in tijdnood kom en mijn opdrachten tijdig inlever.

o Dit is mij ook in deze periode niet volledig gelukt. In het begin ging dit nog goed, maar later in de periode ging dit weer mis. Dit is gekomen door externe opdrachten buiten de minor Active Ageing. Komende periode blijft dit een onderdeel waar ik mezelf op moet ontwikkelen.

Ik wil mezelf tijdens deze periode (periode 3) mijn werkstructuur verbeteren op het gebied van georganiseerd te werk gaan. Zodat ik sneller te werk kan gaan en niet telkens veel tijd kwijt ben met alles terug te vinden.

o Dit is mij deze periode goed gelukt. Ik heb gebruik gemaakt van een georganiseerde/gestructureerde mappen constructie op mijn laptop. Ook het gebruik van dropbox is mij positief bevallen.

Reflectie samenwerking:Over het algemeen ben ik tevreden over de samenwerking met Ivy en Anne. In het begin was het voor mij zoekende hoe we het beste konden samenwerken. Uiteindelijk hebben we er samen voor gekozen om elkaar vrij te laten in het indelen van onze ‘werktijden’. Dit beviel mij goed aangezien ik een druk leven heb naast mijn schoolactiviteiten. Door verschillende (externe) factoren kwamen we aan het einde in tijdsnood. Ondanks dat dit gebeurde is er niemand in de stress geraakt en zijn er geen onrealistische verwijten gemaakt. Dit zorgde ook in de hectische eindfase voor een prettige samenwerking. Over mijn bijdrage ben ik deels tevreden. Ik kan zeggen dat ik voldoende heb bijgedragen aan het eindproduct alleen had ik in het begin een grotere bijdrage in gedachten. Dit is door verschillende reden zoals; tijdsgebrek en onduidelijkheid tot stand gekomen.

6.3 Taak verdeling / Handboek & WorkshopSven:Handboek:

- Problematiek afmaken- Motivatie Thematiek (persoonlijk deel)- Procesbeschrijving (algemeen + Individueel)

Workshop:

- Choquerend filmpje- Oefeningen voor tijdens workshop- Interactieve vragenlijst

Anne:

Handboek:

- Plan van aanpak- Inleiding Blue Zones- Onderdeel activiteiten tracker(s)

o Inleidingo Misfit

- Motivatie thematiek (persoonlijk deel)- Procesbeschrijving (persoonlijk)- Literatuurlijst

Workshop:

- Afsluitend filmpje (bedrijf in beweging)- Interactieve vragenlijst

Ivy:

Handboek:

- Inleiding- Motivatie thematiek (algemeen + persoonlijk)- Blue Zones (beschrijving natuurlijk bewegen)- Onderdeel activiteiten tracker(s)

o Googlefit - Vormgeving workshop

Workshop:

- Beschrijving handboek PPT- Interactie vragenlijst (infuselearning)

Allemaal:

- Controle compleet handboeko Spelling, bronvermelding, vormgeving.

7 Bronvermelding

Blue zones. (2012, 2 2). Sardinia’s Blue Zone Lessons. Opgehaald van Blue zones: http://www.bluezones.com/2012/02/sardinias-blue-zone-lessons/

Centraal Bureau voor Statistiek. (2015). Heeft werk voor twaalf uur of meer per week (Werkzame beroepsbevolking). Opgehaald van CBS: http://www.cbs.nl/nl-NL/menu/themas/arbeid-sociale-zekerheid/publicaties/barometer-beroepsbevolking/barometer-werkzame-beroepsbevolking-art.htm

Dr. K. I. Proper, D. B. (2006). De effectiviteit van interventies ter stimulering van bewegen. TBV – Tijdschrift voor Bedrijfs- en Verzekeringsgeneeskunde, 117-124.

Giesbers , H., Verweij , A., & Beer , J. d. (2014, Juni 23). Vergrijzing, Heden, verleden en toekomst, Vergrijzing: Wat zijn de belangrijkste verwachtingen voor de toekomst? Opgehaald van Nationaal Kompas Volksgezondheid: http://www.nationaalkompas.nl/bevolking/vergrijzing/toekomst/

Healthways. (sd). Power 9. Opgehaald van Blue zones project: https://www.bluezonesproject.com/power9#next

Hendriksen, I. (2013). Lang zitten: Een nieuwe bedreiging voor onze gezondheid. Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen.

Johan. (2015, Januari 25). Nederland hoogste zorgkosten van Europa. Opgehaald van Belg BE: http://www.belg.be/41943/nieuws/nederland-hoogste-zorgkosten-van-europa/

KBO. (sd). KBO Thuis bewegen. Opgehaald van Unie KBO: http://www.uniekbo.nl/meerbewegen/belang-van-meer-bewegen.html

Kemper, P. d. (2003). Hoeveel lichaamsbeweging is gezond? Richtlijnen voor jong en oud als stimulans om meer te bewegen. Springer.

Mol, P. J. (2007). De tijd is rijp voor bewegings stimulering op het werk. Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen, 315 - 316.

Personeelsnet. (2014, December 8). Preventie ziekteverzuim levert meer op dan geld. Opgehaald van Personeelsnet: http://www.personeelsnet.nl/bericht/preventie-ziekteverzuim-levert-meer-op-dan-geld/

Rijksoverheid. (sd). Wijzigingen in de AOW. Opgehaald van Rijksoverheid: http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/algemene-ouderdomswet-aow/wijzigingen-in-de-aow?utm_campaign=sea-t-aow-a-verhoging_aow-leeftijd&utm_term=aow%20leeftijd&gclid=COfc0YaHt8QCFUHmwgodkG4Aeg

RIVM. (2015, januari 2015). Bewegen en werk. Opgehaald van Loket gezond bewegen: http://www.loketgezondleven.nl/werk/gezondheidsthema-s/bewegen-en-werk/

Trimbos. (2013). Infographic Ziekteverzuim in Nederland. Opgehaald van Trimbos: http://www.trimbos.nl/webwinkel/productoverzicht-webwinkel/feiten---cijfers---beleid/inf/inf001-ziekteverzuim-in-nederland

Van den Heuvel, S., Boshuizen, H., & Hildebrandt, V. (2005). Effect of sporting activity on absenteeism in a working population. British journal of sports medicine.

Webmagazine. (2012, Juli 2). Aantal gepensioneerden passeert 3 miljoen. Opgehaald van CBS: http://www.cbs.nl/nl-NL/menu/themas/arbeid-sociale-zekerheid/publicaties/artikelen/archief/2012/2012-3649-wm.htm

Zorgkapitaal, toekomstige kapitaalstructuren in de zorg. (sd). Vergrijzing niet belangrijkste factor in stijgende zorgkosten. Opgehaald van Zorgkapitaal, toekomstige kapitaalstructuren in de zorg: http://www.zorgkapitaal.nl/trends/13/vergrijzing-niet-belangrijkste-factor-in-stijgende-zorgkosten