Multipele sclerose in beeld

Multipele sclerose in beeld

Onder redactie van:Dr. G.J.D. Hengstman

Met medewerking van:J.J.J. van EijkDr. E.L.J. HoogervorstDr. R.M.M. HuppertsDr. L.G.F. Sinnige

Houten 2013

© 2013 Springer Media Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën of opnamen, hetzij op enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikel 16b Auteurswet j° het Besluit van 20 juni 1974, Stb. 351, zoals gewijzigd bij het Besluit van 23 augustus 1985, Stb. 471 en artikel 17 Auteurswet, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoedingen te voldoen aan de Stichting Reprorecht (Postbus 3060, 2130 KB Hoofddorp). Voor het overnemen van (een) gedeelte(n) uit deze uitgave in bloemlezingen, readers en andere compilatiewerken (artikel 16 Auteurswet) dient men zich tot de uitgever te wenden.

Samensteller(s) en uitgever zijn zich volledig bewust van hun taak een betrouwbare uitgave te verzorgen. Niettemin kunnen zij geen aansprakelijkheid aanvaarden voor drukfouten en andere onjuistheden die eventueel in deze uitgave voorkomen.

ISBN 979 90 313 9914 7NUR 871

Springer MediaHet Spoor 2Postbus 2463990 GA HoutenNederland

www.springermedia.nl

5

n INHOUD

Voorwoord 7

Deel 1 – Casuïstiek 9Casus 1 Janine Delfau (21) 11

J.J.J. van EijkCasus 2 Joris Kamphof (29) 13

J.J.J. van EijkCasus 3 Monique Holmer-Boonstra (45) 15

J.J.J. van EijkCasus 4 Emine Gucet (36) 17

Dr. L.G.F. SinnigeCasus 5 Sanne Janssens (32) 19

Dr. E.L.J. HoogervorstCasus 6 Jurgen Klaassen (33) 21

Dr. G.J.D. HengstmanCasus 7 Freek Hendriks (30) 23

J.J.J. van EijkCasus 8 Bart Noorderman (35) 25

Dr. R.M.M. HuppertsCasus 9 Marja Bastiaansen (50) 27

Dr. R.M.M. HuppertsCasus 10 Anja van de Pas (30) 29

Dr. L.G.F. SinnigeCasus 11 Elsbeth Zwanenburg (45) 31

Dr. R.M.M. HuppertsCasus 12 Stefanie Steffens (28) 33

J.J.J. van EijkCasus 13 Barend Wijdeveld (41) 35

Dr. R.M.M. HuppertsCasus 14 Pieter van Schaijk (34) 37

Dr. L.G.F. SinnigeCasus 15 Susanne Merckelbach (34) 39

Dr. L.G.F. SinnigeCasus 16 Jan van Keeken (45) 42

Dr. E.L.J. HoogervorstCasus 17 Jannie van Nuenen (52) 43

Dr. G.J.D. HengstmanCasus 18 Toos van der Vlugt (43) 45

Dr. R.M.M. Hupperts

Casus 19 Trees Thijssen (37) 46 Dr. E.L.J. Hoogervorst

Casus 20 Pieter van den Dongen (52) 48 Dr. E.L.J. Hoogervorst

Casus 21 Kim Verhoef (31) 50 Dr. E.L.J. Hoogervorst

Casus 22 Daniëlle Meuleman (24) 52 Dr. L.G.F. Sinnige

Casus 23 Leonart van de Berg (53) 54 Dr. G.J.D. Hengstman

Casus 24 Jan van Weerde (56) 56 Dr. G.J.D. Hengstman

Casus 25 Esther van der Molen (33) 57 Dr. G.J.D. Hengstman

Deel 2 – Antwoorden 59Casus 1 Janine Delfau (21) 61Casus 2 Joris Kamphof (29) 63Casus 3 Monique Holmer-Boonstra (45) 65Casus 4 Emine Gucet (36) 67Casus 5 Sanne Janssens (32) 69Casus 6 Jurgen Klaassen (33) 70Casus 7 Freek Hendriks (30) 71Casus 8 Bart Noorderman (35) 72Casus 9 Marja Bastiaansen (50) 74Casus 10 Anja van de Pas (30) 76Casus 11 Elsbeth Zwanenburg (45) 78Casus 12 Stefanie Steffens (28) 79Casus 13 Barend Wijdeveld (41) 80Casus 14 Pieter van Schaijk (34) 82Casus 15 Susanne Merckelbach (34) 84Casus 16 Jan van Keeken (45) 86Casus 17 Jannie van Nuenen (52) 88Casus 18 Toos van der Vlugt (43) 90Casus 19 Trees Thijssen (37) 91Casus 20 Pieter van den Dongen (52) 93Casus 21 Kim Verhoef (31) 95Casus 22 Daniëlle Meuleman (24) 97Casus 23 Leonart van de Berg (53) 98Casus 24 Jan van Weerde (56) 100Casus 25 Esther van der Molen (33) 102

Register 105

6

7

n VOORWOORD

Multipele sclerose (MS) is de meest voorkomende neurologische aandoe-ning op de jongvolwassen leeftijd leidend tot blijvende invaliditeit. De ziekte kan een zeer grote weerslag hebben op nagenoeg alle facetten van het leven. MS treft vaak mensen in de bloei van hun leven, aan het begin van hun maatschappelijke carrière, tijdens de opbouw van hun gezin. De impact van de diagnose is dan ook zeer groot. Een diagnose die heden ten dage steeds vaker mede wordt gesteld op basis van MRI-beelden. Zeker in het afgelopen decennium zijn de mogelijkheden om MS te behan-delen sterk vergroot, hoewel genezing helaas nog steeds niet mogelijk is. Met de toename van de behandelmogelijkheden worden ook de afwegingen die gemaakt moeten worden complexer: afwegingen ten aanzien van het starten van medicatie, het monitoren van effecten en bijwerkingen, en het veranderen of stoppen van medicatie. Nog belangrijker dan de behandeling van de MS zelf, is de behandeling of het management van de gevolgen van de ziekte. Gevolgen die niet alleen op het lichamelijk vlak liggen, maar ook op het psychische en sociale. MS-behandeling is geen behandeling van MS, het is een complex geneeskundig proces waarbij maatwerktherapie voorop staat. Het gaat om de behandeling van individuen, unieke mensen, zowel biologisch als psychologisch en socio-logisch. Om deze reden worden in dit boek dan ook niet 25 casussen voor-gesteld, maar 25 mensen. Mensen met namen, namen die beelden oproepen in de hoofden van lezers, beelden van de mensen om wie het gaat. De namen van de personen zijn om privacyredenen gefingeerd.

Dit boek is geschreven voor medisch professionals, betrokken bij de genees-kundige zorg van patiënten met MS. Diverse aspecten worden besproken: van diagnose tot multidisciplinaire netwerken, van eenvoudige behandelin-gen tot complexe bijwerkingen. Het boek geeft een illustratie van de prakti-sche problemen en dillema’s van de dagelijkse MS-zorg. Ik wens u veel genoegen met het lezen van deze unieke verhalen.

Eindhoven, februari 2013

Gerald Hengstman