Navigatie ondernemerschap

1

Beleidsthema’s en -

doelen Beleid in cijfers

Beleids-

instrumentarium

Versie oktober 2015

Beleidsthema’s en –doelen ondernemerschap

2

kapitaal:

risico- en groeifinanciering 1

innovatie:

gebruik van regelingen 2

netwerken en export 3

regeldrukvermindering 4

Ondernemerschapsbeleid • Innovatie

• Productiviteitsgroei

Navigatie beleid in cijfers

3

Ondernemerschap en groeiverwachtingen Nederland en vergelijking met Europa

Ondernemerschap en groeiverwachtingen

Ecosysteem voor start ups

Gezochte financiering en afwijzingen

Urgentie financiering en afwijzingen

Vraag naar financiering

Fondsenwerving en investeringen

Geworven venture capital

Ondernemerschap

Ondernemingsklimaat

Financiering

Venture capital

Tijdreeks Nederland en Verenigde Staten, 2008-2014

Positie in de Global Startup Ecosystem Ranking van Amsterdam, Parijs, Berlijn en Silicon Valley

Tijdreeks voor kb, mb, gb en totaal, 2012 – 2015

Tijdreeks Nederland en Eurozone, 2012-2014

Tijdreeks Nederland en Eurozone, 2010-2015

Tijdreeks Nederland, 2007-2014

Vergelijking top 10 Europa en tijdreeks top 4 Europa, 2007-2014

Beleid in cijfers ondernemerschap | Global Entrepreneurship Monitor 2014

Ondernemerschap en ambitie in Nederland

Nederland neemt wat ondernemerschap betreft 6e

plaats in de EU …

… Nederland staat op 17e plek van

groeiverwachtingen van ondernemers wat hun

bedrijf betreft

4

9,5

0 2 4 6 8 10 12

Roemenië

Litouwen

Slowakije

Verenigd Koninkrijk

Portugal

Nederland

Estland

Hongarije

Polen

Oostenrijk

Total early-stage Entrepreneurial Activity (TEA): top 10 EU, 2014

20

0 10 20 30 40 50

Nederland

Polen

Luxemburg

Slovenië

Frankrijk

Ierland

Litouwen

Slowakije

Kroatië

Hongarije

Roemenië

Growth expectation early-stage entrepreneurial activity: relative prevalence, top 10 EU en Nederland, 2014

Beleid in cijfers ondernemerschap | Global Entrepreneurship Monitor 2014

Ontwikkeling ondernemerschap in Nederland

‘Total early-stage Entrepreneurial Activity’ is in 2014

bijna verdubbeld ten opzichte van 2008 …

… groeiverwachtingen zijn voor het eerst in vijf jaar

toegenomen

5

0

5

10

15

20

25

30

35

40

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Total early-stage Entrepreneurial Activity (%), Netherlands and US, 2008-2014

Nederland Verenigde Staten

0

5

10

15

20

25

30

35

40

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Growth expectation ealrly-stage entrepreneurial activity: relative prevalence (%), Netherlands and US, 2008-2014

Nederland Verenigde Staten

Beleid in cijfers ondernemerschap | Global Startup Ecosystem Ranking 2015

Amsterdam in top 20 Startup Ecosystems

Amsterdam staat op 19e plek in Global Startup

Ecosystem Ranking 2015 …

… Amsterdam heeft hoogste subscore op Market

Reach (10e plaats)

6

1 1

4

1 1

7 8

19

8 8

13 13

6

16 15 15

20

10

18

16

Performance Funding Market Reach Talent Startup Exp.

Silicon Valley (1) Berlin (9) Paris (11) Amsterdam (19)

Beleid in cijfers ondernemerschap | Financieringsmonitor 2015-1

Gezochte financiering en afwijzingen gedaald

7

10%

15%

20%

25%

30%

Financiering gezocht buiten de bestaande kredietruimte, 2012-1 - 2015-1

Totaal Kleinbedrijf

Middenbedrijf Grootbedrijf

0%

10%

20%

30%

40%

50%

60%

Percentage volledig afgewezen financieringsaanvragen, 2012-1 - 2015-1

Totaal Kleinbedrijf

Middenbedrijf Grootbedrijf

0%

5%

10%

15%

20%

25%

30%

35%

40%

Financiering gezocht en volledig afgewezen financieringsaanvragen, 2012-1 - 2015-1

Volledig afgewezen financieringsaanvragen

Financiering gezocht buiten de bestaandekredietruimte

Het percentage bedrijven dat financiering zoekt is

gedaald ten opzichte van 2014-1 …

… ook het percentage volledig afgewezen

aanvragen is afgenomen ten opzichte van 2014-1

Beleid in cijfers ondernemerschap | ECB Survey on the Access to Finance of Enterprises 2014-H2

Urgentie om financiering te verkrijgen op niveau EU

Aandeel ondernemers dat in Nederland hoge

urgentie om financiering te verkrijgen ervaart

in 2014 gelijk aan Europees gemiddelde …

… percentage afgewezen aanvragen ligt sinds 2010

boven Europees gemiddelde

8

25

30

35

40

45

Percentage of respondents perceiving pressingness of acces to finance as 'high', 2012-2014

Nederland Euro area

0

5

10

15

20

25

30

35

40

45

Outcome of applications for bank loans: percentage 'applied but was rejected‘, 2009-2014

Nederland Euro area

Beleid in cijfers ondernemerschap | Bank Lending Survey

Vraag naar financiering gestegen in tweede helft 2015

Netto percentage van Nederlandse banken die

toename in vraag rapporteren positief in 2015,

behalve in tweede kwartaal …

… netto percentage in Eurozone (Frankrijk, Italië,

Duitsland en Spanje) positief sinds tweede helft

2014

9

-80

-60

-40

-20

0

20

40

net percentages of banks reporting positive demand

Nederland Eurozone

Beleid in cijfers ondernemerschap | European Private Equity and Venture Capital Association Yearbook 2015

€533 mln aan venture capital opgehaald in 2014

10

In 2014 ruim tweeënhalf keer zoveel venture capital

aangetrokken als in 2013 …

… totale investeringen participatiemaatschappijen

€ 3,1 miljard in 2014, waarvan ruim € 169 miljoen

aan venture capital investeringen

0,0

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Fondsenwerving Nederland (€ mld), 2007-2014

Overig kapitaal Venture capital

0,0

0,5

1,0

1,5

2,0

2,5

3,0

3,5

4,0

4,5

5,0

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Investeringen Nederland (€ mld), 2007-2014

Overige investeringen Venture capital investeringen

Beleid in cijfers ondernemerschap | European Private Equity and Venture Capital Association Yearbook 2015

Venture capital in Nederland gestegen

11

Nederland haalde in 2014 na het Verenigd

Koninkrijk en Frankrijk het meeste venture

capital op …

… dat betekende een sterke stijging ten opzichte

van voorgaande jaren

1.207.690

834.500

532.940

304.610

246.670

222.000

196.600

124.400

104.000

76.000

76.000

United Kingdom

France

Netherlands

Germany

Norway

Italy

Spain

Luxembourg

Ireland

Belgium

Bulgaria

Total venture capital raised (€ 1.000), top 10 Europe, 2014

0

200

400

600

800

1000

1200

1400

1600

1800

2000

2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Total venture capital raised (€ mln) , 2007-2014

United Kingdom France Netherlands Germany

Navigatie beleidsinstrumentarium

12

Financieel

Fiscaal

1

2

Fiscaal

Instituties

StartupDelta

Kamer van

Koophandel

Transparantie

benchmark

MVO

Nederland

Corporate

Governance

GO

BMKB

GSf

Groeifaciliteit

SEED

Qredits

Vff

Innovatie

krediet

Valorisatie-

programma

ROM’s

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap | Borgstelling MKB-kredieten

Borgstelling MKB-kredieten

• Voor ondernemingen met maximaal 250 werknemers met een jaaromzet tot € 50 miljoen óf een balanstotaal tot € 43 miljoen

• Overheid staat borg tot € 1,5 miljoen voor bedrijfsfinanciering

• Regels afhankelijk van type onderneming en doel van de lening

13

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap | Borgstelling MKB-kredieten

Gebruik BMKB gelijk aan vorig jaar

De borgstellingsbedragen en leningbedragen zijn in

2014 licht gestegen ten opzichte van 2013…

… het aantal bedrijven dat gebruik maakt van de

BMKB is in 2014 licht gedaald ten opzichte van

2013

14

486

344 372

1.547

1.210 1.231

2.475

1.870 1.834

2012 2013 2014

borgstellingsbedrag (mln. €) leningbedrag bank (mln. €) aantal bedrijven

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap | Borgstelling MKB-kredieten

‘Ondernemers zeer positief over BMKB’

15

• Ondernemers zeer positief over belang van

regeling

• Regeling ervaren als additioneel, zinvol en

kredietgenererend

• Nauwelijks klachten over extra

administratieve lasten als gevolg BMKB

• Hoogte afsluitprovisie genoemd als

kritiekpunt

• Zonder BMKB zouden bedrijfsplannen en

investeringen waarschijnlijk niet tot stand

zijn gekomen

2011

enquête en interviews

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap | Borgstelling MKB-kredieten

Case Het Tramlokaal

• Tramlokaal in Meppen omgebouwd tot hotel-restaurant

• Triodos nam BMKB mee in het financieringsvoorstel

• Zonder BMKB was het hotel niet mogelijk geweest

16

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap | Groeifaciliteit

Groeifaciliteit

• Voor ondernemingen die risicodragend kapitaal willen aantrekken

• Voor financiers die staatsgarantie willen voor verstrekken risicodragende financieringen aan ondernemers

• Ministerie verstrekt garanties op achtergestelde leningen van banken en op aandelen van participatie-maatschappijen

• Financier krijgt 50% garantie op verstrekt risicodragend vermogen

17

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap | Groeifaciliteit

Stijging leningbedrag Groeifaciliteit

Het leningbedrag is in 2014 meer dan

verviervoudigd ten opzichte van 2013 …

… het aantal bedrijven is in 2014 toegenomen ten

opzichte van 2013

18

13 8 32 26 16 71

19 16

20

2012 2013 2014

borgstellingsbedrag (mln. €) leningbedrag bank (mln. €) aantal bedrijven

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap | Groeifaciliteit

Groeifaciliteit vervult duidelijke functie voor mkb

19

• Groeifaciliteit vervult duidelijke functie voor

oorspronkelijke doelgroep: mkb-bedrijven

• Omvang van deze markt is echter te

optimistisch ingeschat bij opstellen

Groeifaciliteit

• Gevolg: doelstelling van ‘forse groei in het

beschikbaar stellen van risicodragend

kapitaal aan mkb-ondernemingen’ maar

gedeeltelijk gerealiseerd 2012

Desk research,

dossieronderzoek,

procesanalyse en

interviews

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap | Groeifaciliteit

Case Wisa

• Kunststofsanitairproducent uit Arnhem

• Export naar zestig landen

• Succesvolle buy-out dankzij de Groeifaciliteit

20

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap | Garantie Ondernemingsfinanciering

Garantie Ondernemingsfinanciering

• Voor (middel)grote ondernemingen met substantiële activiteiten in Nederland

• Overheid geeft banken garantie van 50%

• Leningen van maximaal € 150 miljoen zijn tot maximaal € 75 miljoen gegarandeerd

21

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap | Garantie Ondernemingsfinanciering

Lichte stijging leningbedrag GO

Het borgstellingsbedrag is in 2014 gedaald ten

opzichte van 2013 …

… Het leningsbedrag is licht gestegen

22

103 103

82

205 206

218

34 37 34

2012 2013 2014

borgstellingsbedrag (mln. €) leningbedrag bank (mln. €) aantal bedrijven

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap | Garantie Ondernemingsfinanciering

GO draagt bij aan meer krediet voor mkb

23

• Zoveel mogelijk conform Commissie

Theeuwes

• ‘Op basis van verschillende kwantitatieve

onderzoeksmethoden concluderen wij dat

circa 50% van het krediet dat onder de GO-

regeling is verstrekt direct een bijdrage

heeft geleverd aan het verhogen van de

kredietverlening aan het mkb’

2014

Kwalitatief en kwantitatief

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap | Garantie Ondernemingsfaciliteit

Case NostalgieNet

• ‘Brengt het beste uit de jaren ’50 tot en met ’80 weer terug op tv’

• Just Media Group neemt de zender over van Tijdsbeeld Media

• ‘Fresh money’ via de Rabobank dankzij de GO

24

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap | Garantieregeling Scheepsnieuwbouwfinanciering

Garantieregeling Scheepsnieuwbouwfinanciering

• Voor scheepswerven die krediet willen aantrekken voor financiering van scheepsnieuwbouwproject voor zeeschepen, binnenvaartschepen of luxe jachten

• Door GSF kunnen banken 80% Staatsgarantie krijgen op bouwfinanciering van schip

• Werf kan maximaal € 300 miljoen per jaar aan garanties krijgen

25

Budget 2015

€1 mld

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap | Borgstelling Scheepsnieuwbouw

Case De Kaap

• Scheepswerf uit Meppel

• Twee duwboten voor Colombiaanse opdrachtgever

• Refund guarantees dankzij Garantieregeling Scheepsnieuwbouwfinanciering

26

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap | Qredits

Qredits

• Startende en bestaande ondernemers helpen bij succesvol (door)starten van hun bedrijf

• Geen toegang tot verschillende (financiële) diensten via reguliere circuit

• Financiering tot € 250.000, coaching en hulpmiddelen

27

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap | Microfinanciering

Lichte stijging in omvang microkredieten

In 2014 is er voor € 18,6 miljoen aan microkredieten

verstrekt …

… daarnaast zijn er 80 mkb-kredieten verstrekt met

een totale omvang van € 9,1 miljoen

11,7

16

19,6

8,6

16,4

18,6

9,1

2010 2011 2012 2013-I 2013 2014

Benutting Qredits (€ mln)

Qredits microkredieten (leningen en garanties) Qredits MKB-kredieten

28

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap | Qredits

Qredits biedt uitkomst voor kleine ondernemers

29

• Pilot Qredits is er in min- of meerdere mate

in geslaagd om oplossing aan te dragen

voor het marktfalen in verlenen van kleine

ondernemerskredieten

• Bij voldoende groei van kredietportefeuille

kan Qredits zonder structurele

overheidssteun kleine kredieten aan

ondernemers verstrekken

2011

Desk research en

interviews

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap | Innovatiefonds MKB+

Innovatiefonds MKB+ Innovatiekrediet

30

• Risicodragende geldlening voor hele bedrijfsleven

• Voor financiering van veelbelovende innovatieve projecten, die binnen enkele jaren moeten leiden tot nieuwe producten

• Krediet voor 25 - 50% van ontwikkelingskosten, met maximum van € 10 miljoen

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap | Innovatiekrediet

Stabiel gebruik van Innovatiekrediet

In 2014 is iets minder krediet toegewezen dan in

2013 …

… aantal bedrijven dat gebruik maakt van het

Innovatiekrediet is de afgelopen vier jaar stabiel

31

0,0

10,0

20,0

30,0

40,0

50,0

60,0

70,0

0

20

40

60

80

100

120

140

2011 2012 2013 2014

Kerncijfers Innovatiekrediet, 2011-2014

Aantal aanvragen Aantal toegewezen kredieten Omvang toegewezen kredieten (mln euro) (rechteras)

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap | Innovatiekrediet

Het Innovatiekrediet is doeltreffend

32

2013

Kwalitatief en kwantitatief

• Eerste evaluatie volgens richtlijnen

commissie Theeuwes

• Toekenning van IK zorgt ervoor dat S&O-

loonsom 68% hoger is dan deze zou zijn

geweest zonder IK

• Één euro aan IK-betaling levert ongeveer

1,82 euro extra R&D uitgaven op

• Toegekende IK-projecten krijgen

financiering gemiddeld 4 maanden sneller

rond

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap | Innovatiekrediet

Case Levitech B.V.

• Producent van Levitrack, machine voor zonnepaneelproducenten

• Spin-off van ASM International

• Dankzij Innovatiekrediet kon Levitrack verder ontwikkeld worden

33

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap | Innovatiefonds MKB+

Innovatiefonds MKB+ SEED Capital

34

• Vooral voor technostarters en creatieve starters

• Ministerie verstrekt kapitaal aan investeringsfondsen die met risicokapitaal investeren

• Verbetering van risico-rendementsverhouding voor investeerders

• Vergroting van financierings-mogelijkheden voor starters

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap | Innovatiekrediet

Uitstaand kapitaal SEED-fondsen stijgt

Het aantal participaties stijgt … … evenals het uitstaand kapitaal

35

1

9

41

75

91

119

155

175

205

221

1 8 32 34

23 29

39 37 33 19

2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

SEED: aantal nieuwe en aantal lopende participaties 2005-2014

Lopende participaties Nieuwe participaties

20,9 16,8 16,2 15,1

19,5 20 12

16 12

22

0

20

40

60

80

100

120

140

160

180

SEED: kapitaal (€ mln), 2005-2014

Beschikbaar gesteld kapitaal per jaar Totaal beschikbaar gesteld kapitaal

Totaal uitstaand kapitaal

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap | SEED

SEED dicht ‘equity gap’

36

2012

Kwalitatief en kwantitatief

• Seed-Capitalregeling heeft cruciale rol

gespeeld bij keuze investeerders tot

oprichting Seed-Capitalfonds voor

vroegefase-ondersteuning technostarters

• Mede door Seed-Capital-regeling meer

geïnvesteerd in technostarters

• verdubbeling aantal VC-investeringen in

technologiebedrijven van 52 naar 100

(2005-2011)

• toename vroege fase-durfkapitaal van

gemiddeld €38 miljoen (2004-2006) naar

€114 miljoen in (2009-2011)

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap | SEED Capital

Case DCPrime

• Spin-off van het VU Medisch Centrum

• Therapeutische vaccins voor kankerpatiënten

• Ontwikkeling van kankervaccin dankzij Seedfonds Thuja Capital en Innovatiekrediet

37

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap | Vroegefasefinanciering

Vroegefasefinanciering

• Voor mkb en (academische) innovatieve starters

• Lening om te onderzoeken of idee kans van slagen heeft op de markt

• Lening van € 50.000 - € 350.000, 45%-100% van de kosten

38

Budget juli-december 2015

€ 7,05 mln

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap | Vroegefasefinanciering

Vroegefasefinanciering

39

50

8

27

15

0

2,3

1,3

27

10

12

2

3

2,6

1,1

Aantal aanvragen

Aantal toekenningen

Aantal afwijzingen

Aantal intrekkingen door aanvrager

Aanvragen in behandeling

Bedrag toekenningen (mln. €)

Uitbetaald (mln. €)

Kerncijfers Vroegefasefinanciering (2014-2015)

2014 2015

Er kwamen in 2015 minder aanvragen binnen dan in

2014 …

… het aantal toekenningen steeg van 8 in 2014 naar

10 in 2015

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap| Valorisatieprogramma

Valorisatieprogramma

• Ondersteuning van 12 consortia bij vormgeving van kennisvalorisatie en ondernemerschapsonderwijs

• Doel is creëren van ecosysteem met veel interactie tussen bedrijven en kennisinstellingen • onderzoeksresultaten vinden weg naar de

markt

• kennisinstellingen pakken kennisvragen vanuit bedrijfsleven beter op

• Maximaal € 5 miljoen subsidie per programma

40

Programmabudget

€63 mln

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap | Valorisatieprogramma

Case Valorisatieprogramma Zuid-Limburg

• Consortium van Universiteit Maastricht, Academisch Ziekenhuis Maastricht, Hogeschool Zuyd, Chemelot Campus en LIOF

• Vier actielijnen • verbreed en verbeterd

ondernemerschapsonderwijs

• intensievere kenniscirculatie tussen bedrijven en kennisinstellingen

• professioneel primair valorisatieproces ‘van Idee tot BV’

• exploitatie van campussen als doorgroeifaciliteiten

41

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap | Fiscale maatregelen

Fiscale maatregelen voor ondernemers

42

Zelfstandigenaftrek en

startersaftrek

Fiscale Oudedagsreserve

Meewerkaftrek

Aftrek wanneer winst behaald wordt bij het staken van een onderneming

Doorschuiving stakingswinst

Kleinschaligheids

investeringsaftrek

Laag btw voor

logiesverstrekking en voor

voedsel in horeca

btw kleine

ondernemersregeling

Bedrijfsoverdrachte

n

Laag btw

Ondernemerschap

s

stimulering

Stakingsaftrek

Bij overdracht hoeft geen belasting te worden betaald over de

stakingswinst die wordt gerealiseerd

Lager BTW-tarief voor toeristische sector en horeca

Belastingvermindering voor BTW-verplichting onder de € 1.883

Aftrekpost binnen inkomstenbelasting

Tegemoetkoming voor meewerken van partners/huisgenoten

Bevorderen van investeringen van beperkte omvang

Sparen voor de oude dag binnen de onderneming

Bedrijfsoverdrachten

Laag btw

Ondernemerschaps

stimulering

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap | Fiscale maatregelen

Bevordering ondernemerschap aanzienlijk

43

• Evaluatie van zelfstandigenaftrek (inclusief

starters),

kleinschaligheidsinvesteringsaftrek, FOR

en meewerkaftrek

• Data-analyses geven aan, met nodige

nuanceringen en voorbehouden, dat

effecten op bevorderen ondernemerschap

bij aantal instrumenten aanzienlijk zijn

• Geldt vooral voor zelfstandigenaftrek en

kleinschaligheidsinvesteringsaftrek 2005

Tijdreeksanalyse van

gegevens CBS,

Belastingdienst, KvK en

EIM en enquête

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap | Fiscale maatregelen

Fiscale regelingen beperkt doeltreffend

44

• Fiscale regelingen kunnen financierings-

behoefte bij bedrijfsoverdrachten verminderen

en informatieasymmetrie verkleinen

• Gebruik van fiscale regelingen niet altijd

gunstig

• Wezenlijke inefficiëntie doordat

doorschuifregeling stakingswinst in praktijk

beperkt is tot bedrijfsoverdrachten binnen

familie- of werknemerssfeer

• Simulatieberekeningen en aannames duiden

op beperkte doeltreffendheid en

doelmatigheid van fiscale regelingen

2014

Theoretische analyse,

simulatieanalyse en

enquête

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap | Corporate Governance

Nederlandse Corporate Governance Code

• Algemeen aanvaarde principes en best practice-bepalingen voor goed ondernemingsbestuur

• ‘Pas toe of leg uit’-beginsel

• Toepassing van code is groot onder Nederlandse vennootschappen

45

100,0%

AEX

99,4%

AMX

99,9%

AMS

98,4%

Lokaal

Nalevingspercentages governance codes

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap | Transparantiebenchmark

Transparantiebenchmark

• Jaarlijks onderzoek naar inhoud en kwaliteit van maatschappelijke verslaggeving bij Nederlandse ondernemingen

• ‘De Kristal’ voor meest transparante jaarverslag

• NS winnaar in 2014

46

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap | Transparantiebenchmark

Toename transparantie Nederlandse bedrijven

47

• Toename van transparantie in

maatschappelijke verslaglegging

• Kosten (€ 610.000 per jaar) staan in

redelijke verhouding tot opbrengst

• Opbrengsten zijn verbetering transparantie

bij ondernemingen en significante toename

van aandacht bedrijfsleven voor MVO

• Echter, deel bedrijfsleven hecht nog weinig

waarde aan transparantie op MVO-thema’s 2013

Kwalitatief en kwantitatief

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap | StartupDelta

StartupDelta

• Platform voor start-up-wereld van Nederland

• Nederland op de kaart zetten als groeiplaats voor start-ups

• Nederlandse voordelen

• toegang tot de rest van de wereld

• 10 start-up- & techclusters op 90 minuten afstand

• Nederland is ideale proeftuin voor nieuwe ideeën

48

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap | Kamer van Koophandel

Kamer van Koophandel

• Handelsregister

• Informatie en advies

• financiering

• bedrijf starten of overnemen

• internationaal ondernemen

• innoveren

49

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap | MVO Nederland

MVO Nederland

• Bevordert kennis- en informatieoverdracht over MVO

• Bevordert en faciliteert maatschappelijke dialoog over MVO

• Zet bedrijven, sectoren en ketens aan om steeds verdergaande stappen te zetten op gebied van MVO

50

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap | MVO Nederland

MVO Nederland functioneert effectief

51

• MVO Nederland heeft afgelopen jaren

effectief gefunctioneerd

• Operationele doelstellingen, zoals

goedgekeurd door ministerie van EZ en

VROM, grotendeels behaald

• Grote tevredenheid onder bedrijven met

voorlichting en kennisfunctie MVO

Nederland

• MVO Nederland maakt efficiënt gebruik van

beschikbare middelen 2010

Kwantitatief en kwalitatief

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap| Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen

Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen

• 8 regionale ontwikkelings-maatschappijen

• Ambitie om regio aantrekkelijke vestigingsplaats te maken

• Versteviging van lokale en regionale economie • investeren in met name innovatieve en

snelgroeiende regionale bedrijven

• vervallen bedrijventerreinen herstructureren

• risicokapitaal verstrekken

• ondernemers begeleiden bij bedrijfsvoering

• ondernemers stimuleren om zich in regio te vestigen

52

Beleidsinstrumentarium ondernemerschap | Regionale Ontwikkelingsmaatschappijen

‘Oordeel effectiviteit ROM’s over het algemeen genomen positief’

53

• ROM’s realiseren meeste van gestelde

doelen - waar doelen niet zijn behaald kan dit

deels verklaard worden door externe factoren

zoals de economische crisis of beleidsmatige

voorkeuren

• ROM’s kunnen nog aan effectiviteit winnen

door meer vanuit pieken te werken en een

integrale werkwijze te bevorderen tussen

taakvelden

• Efficiëntiewinst mogelijk door overlap

werkgebieden ROM’s en ‘piekenorganisaties’

te verminderen

2010

Interviews, enquête, desk

research en analyse van

administratieve en financiële

data