milieuzorg_evenementen

7/21/2019 milieuzorg_evenementen

http://slidepdf.com/reader/full/milieuzorgevenementen 1/46

Stationsstraat 110 • 2800 Mechelen • tel. 015/28.43.03 • fax 015/41.30.72

e-mail: [email protected] • www.stip.info

STIP-preventiedossier

Milieuzorg opEvenementen

Mei 2002



Inhoud dossier

1. Inleiding................................................................................................................................... 1

2. Informatie op de STIP-site ....................................................................................................... 2

3. STIP-projectendatabank .......................................................................................................... 4

4. Verslag van de preventieworkshop milieuzorg op evenementen ........ ......... ........ ......... ........ .. 7

Bijlage 1: Smash Events.............................................................................................................28

Bijlage 2: VMM............................................................................................................................29

Bijlage 3: Eco-challenge - Startnota ......... ........ ......... ......... ........ ......... ........ ......... ........ ......... .....30

Bijlage 4: Eco-challenge - Enquête.............................................................................................34

Bijlage 5: Eco-challenge - Zo gaan we ervoor ........ ......... ........ ......... ........ ......... ........ ......... ........37

Bijlage 6: De projectendatabankfiche.........................................................................................43




1

1. Inleiding

De vaststelling dat preventie-initiatieven vroeger versnipperd werden georganiseerd, zonder veelervaringsuitwisseling, lag aan de basis van de oprichting van het “Steunpunt en Informatiecentrumvoor de Preventie van afval- en emissies”. STIP kreeg als opdracht deze info te verzamelen en deervaringsuitwisseling op gang te brengen.

Met de projectendatabank (sinds januari 2001 on line te raadplegen) werd een eerste stap gezet omdit te realiseren. Als, logische, volgende stap werden de organisatoren die in de projectendatabankzitten of werken rond één van die thema’s bij elkaar gebracht en werd overgegaan totervaringsuitwisseling in preventieworkshops. Hiervoor hebben we enerzijds de medewerkers van deprojecten die in de projectendatabank zitten uitgenodigd en anderzijds een aantal deskundigen dievanuit hun ervaring de problematiek hebben toegelicht. Met dit preventiedossier gaan we er voor zorgen dat de info die voor, tijdens en na deze workshop naar boven is gekomen, doorstroomt naar iedereen die in de toekomst wil werken rond milieuzorg op evenementen.

“Last but not least” willen we hier ook iedereen bedanken die meewerkte aan het welslagen van dezepreventieworkshop van STIP: Helene Erauw (Stadsland vzw), Guy Duchêne (Prisma vzw), VeroniekDenys (VMM), Catherine Schepers (Prov. Antwerpen), Peter Norro (Provincie West-Vlaanderen), DirkDe Boever (Internationale Tweedaagse van Blankenberge) en Piet De Coster (De Kreun -Ecochallenge) en in het bijzonder de deelnemers van de organisaties, gemeenten, intercommunalesen provincies die meewerkten aan deze informatie- en ervaringsuitwisseling.

Het STIP-team

Juni 2002




2

2. Informatie op de STIP-site

De volgend e inform atie was terug te vind en op de STIP-si te op 18/06/2002. Deze info rm atie word t cons tant bi jgewerkt en aangevuld. De rechtstreekse link is: www.st ip . in fo/html /content1.asp?id=132

Thema Evenementen

• Inleiding• Preventieworkshop• Literatuur • Websites

Inleiding

Mei 2001 organiseerde STIP een workshop over de herbruikbare beker. Uit die workshop bleek dat deherbruikbare beker een belangrijke troef is in het terugdringen van de hoeveelheid afval die festivalsen evenementen genereren. Naast de herbruikbare beker zijn er echter nog tal van mogelijkheden omafval en emissies te vermijden op massa-evenementen. Hierover organiseerde STIP op 15 mei 2002een workshop met als titel 'Milieuzorg op evenementen' .

Preventieworkshop

Een integrale benadering van het thema milieuzorg op evenementen stond tijdens deze workshopvoorop. Naast afvalbesparende maatregelen werd er ook aandacht besteed aan waterbeheer,waterbesparende maatregelen, energie, mobiliteit, …Een aantal personen en organisaties hebben hieromtrent al heel wat ervaring. Wij lieten hen aan het

woord om hun praktijkbevindingen nader toe te lichten.

SMASH-Events. Onder begeleiding van Stadsland en Traject vzw loopt sinds vorig jaar een EuropeesLIFE-project om een integrale duurzaamheidsaanpak uit te werken voor grote evenementen. (HeleenErauw - Stadsland vzw)Download presentatie Heleen Erauw

Beleidsmaatregelen voor afvalpreventie op evenementen. Toelichting bij deze studie uitgevoerd door Prisma VZW in opdracht van OVAM. (Guy Duchêne - Prisma vzw)Download presentatie Guy Duchêne

Waterbeheer op evenementen - Case: Folk Dranouter (Veroniek Denys - VMM)Download presentatie Veroniek Denys

MANO MUNDO (Catherine Schepers - Prov. Antwerpen)Download presentatie Catherine Schepers

Internationale Tweedaagse van Blankenberge (Peter Norro - Prov. West-Vlaanderen en Dirk DeBoever - Internationale Tweedaagse van Blankenberge)Download presentatie Peter NorroDownload presentatie Dirk De Boever

De Kreun - Ecochallenge (Piet De Coster)Download presentatie Piet De Coster

Het volledige dossier dat naar aanleiding van deze workshop werd gerealiseerd is hier te downloaden:Dossier milieuzorg op evenementen (word) of in pdf-formaat In dit dossier werd het verslag van de




3

preventieworkshop opgenomen en een verslag van de bevindingen van de deelnemers.Voorbeeldprojecten en een aantal interessante bijlagen vervolledigen het dossier.

Literatuur

STIP-preventiedossier 'Herbruikbare beker', STIP, mei 2001, 33 p. Het dossier is ook on lineraadpleegbaar: www.stip.info

Milieuzorg op evenementen, handleiding voor een geïntegreerd milieubeheer op evenementen , Prov.West-Vlaanderen, 2001, 30 p.

Gids voor afvalarme evenementen, OVAM, 1996

Draaiboek voor Milieuzorg op festivals, Prov. Antwerpen en Stadsland vzw

Preventieve milieuzorg op muziekfestivals aan de hand van een gevalstudie op het folkfestival vanDranouter, Centrum voor Duurzame Ontwikkeling, 1996-1998,http://cdonet.rug.ac.be/Onderzoek/Dranouter.htm

Op stap naar een schoner milieu. Tips voor milieuzorg op wandelevenementen en andere ruimtelijkgespreide sportieve of recreatieve manifestaties, Provincie West-Vlaanderen, 2002.

Websites

www.stadsland.be Op de website van Stadsland kan je de ontwikkelingen van het SMASH-Eventsproject volgen.

www.traject.be Website van Traject, de tweede Belgische partner in het Europese SMASH-Eventsproject. Zij nemen de mobiliteitsaspecten van het project voor hun rekening.

www.folkdranouter.be Op de website van het folkfestival werd een pagina gewijd aan de inspanningendie geleverd werden om de milieudruk van het festival tot een minimum te beperken.

cdonet.rug.ac.be Op de website van het CDO (Centrum voor Durzame Ontwikkeling) kan je hetrapport Preventieve milieuzorg op muziekfestivals downloaden. Dit rapport werd in opdracht van hetprovinciebestuur van West-Vlaanderen geschreven aan de hand van de case-study Folk Dranouter.

www.manomundo.be Website van het ManoMundo festival.

www.stichtingleefmilieu.be Op de website van de Stichting Leefmilieu vind je alle informatie terug over het ecochallenge project.




4

3. STIP-projectendatabank

In de pro jectendatabank van STIP kan je gemakkel i jk zoeken wie er nog b ezig is met een bepaald prevent iedossier . Deze informat ie word t dagel i jks bi jgewerkt en aangevuld. Hierond er vindt u een stand van zaken op 14/06/2002. Een rechtstreekse l ink naar de databank is:

www.st ip . in fo/html /content1.asp?id=59

Zoekresultaat "evenementen"

Aantal projecten: 23

Afvalkits - IDM

Afvalkits zijn afvaleilandjes die geplaatst worden op evenementen zodat ook hier het bewust omgaan met afvalaanwezig is. De kids worden telkens omkaderd door een preventieboodschap. Er bestaan grote kids voor allefracties en kleinere kids (3 fracties).

Afvalpreventie op Krakrock - AvelgemKrakrock is het eerste festival dat herbruikbare bekers gebruikt. Hiernaast werd er een politiereglement opgestelddat het uitdelen van flyers verbiedt. Als alternatief is er een infotent, infoborden en een infobalie voorzien.

Afvalvoorkoming bij evenementen - HuldenbergBij de vijfde verjaardag van "De Kronkel" heeft de gemeente een beach-volleybaltornooi georganiseerd. Op dezedag werd gebruik gemaakt van herbruikbare drinkbekers, zodat de hoeveelheid afval beperkt bleef.

Ecobekers - Sint-Pieters-LeeuwSint-Pieters-Leeuw wil milieuvriendelijker fuiven. Daarom voert de gemeente in de nieuwe fuifzaal in Laekelindeeen systeem van herbruikbare beker in. Het gebruik van de bekers is verplicht en werd mee opgenomen in hetreglement van de fuifzaal.

Eco-challenge - Stichting LeefmilieuDit project wil de milieuzorg in muziekclubs stimuleren. De deelnemende clubs gaan de uitdaging aan om op eenpositieve manier te werken rond hun afval- en lawaaiproductie, energie- en watergebruik, aankoop van

milieuvriendelijke producten en mobiliteit.

Gêwen vuilbak - IVAGOIVAGO reikte op de Gentse Feesten 2001 ‘Gêwen vuilbakken’ uit aan voedingsstanduitbaters die de omgevingvan hun stand proper hielden, afval gescheiden aanboden en hun best deden om de afvalberg in te perken. Hetpolitiereglement werd hiervoor aangepast.

Herbruikbare Beker - IVAGOIntercommunale IVAGO leent herbruikbare bekers uit voor diverse evenementen (bijv. schoolfuif).

Herbruikbare beker op Gentse Feesten - IVAGO

Op een gedeelte van de Gentse Feesten (Baudelopark) wordt drank aangeboden in herbruikbare bekers. Hiertoeliet de intercommunale 10.000 bekers maken, waarvan er 5.000 terugkwamen. Deze worden nu ter beschikkinggesteld van verenigingen.

Herbruikbare bekers - LeuvenMet het oog op afvalpreventie op fuiven en festivals, werd door de stad Leuven in samenwerking met 'Almauniversiteitsrestaurants' en 'Studentenvoorzieningen Leuven', een voorraad herbruikbare bekers aangekocht.Deze kunnen gratis ontleend worden.

Herbruikbare bekers - Provincie Antwerpen

De Provincie leent herbruikbare bekers uit aan gemeenten en verenigingen. Bij de bekers wordt ook het nodigecommunicatiemateriaal aangereikt. Per beker wordt een kleine vergoeding gevraagd van 0,03 EUR voor hetreinigen en beheren van de bekers.

Herbruikbare bekers - PutteOm het aantal wegwerpbekers bij evenementen te verminderen, zal de gemeente Putte herbruikbare bekersaankopen.




5

Herbruikbare bekers - Stad Antwerpen

De Stad kocht voor haar eerste milieufestival 2500 herbruikbare bekers aan. Deze bekers zijn hetmilieuvriendelijke alternatief voor wegwerpbekers bij evenementen en fuiven. Ze kunnen worden ontleend aanverenigingen, scholen, stadsdiensten…

Herbruikbare bekers bij het Afro-Latino festivalDit wereldmuziekfestival te Bree (Opitter), dat het laatste weekend van juni plaatsvindt, heeft naast muziek,

verdraagzaamheid, cultuur en kinderen, ook aandacht voor het milieu. Ze gebruiken als eerste festival in Limburgherbruikbare bekers.

Herbruikbare bekers op Galgrock - Gent

De organisatoren van Galgrock schenken aandacht aan milieuzorg op evenementen door het inzetten vanherbruikbare bekers, het voeren van reclame met een digitale flyer per e-mail en het vermijden van wildplakkenvan affiches.

Infomobiel op evenementen - Huldenberg

Het doel van de infomobiel te plaatsen op evenementen is zoveel mogelijk mensen te sensibiliseren i.v.m. afval,afvalverwerking en recyclage. Bij de plaatsing wordt rekening gehouden met de aard van het evenement, dedoelgroep en de opkomst.

Milieuzorg op de 100 km dodentocht - BornemDe organisatoren van de dodentoch hebben een milieucel opgelicht: deze werkt o.m. rond selectieve inzamelingen herbruikbare bekers met een statiegeldsysteem.

Milieuzorg op Folkfestival Dranouter Op het festival Dranouter worden verschillende initiatieven genomen: selectieve inzameling, afvalpreventie door te herbruikbare bekers te gebruiken en flyers te beperken, maatregelen i.v.m. het afvalwater en promotie van hetopenbaar vervoer.

Milieuzorg op wandeltweedaagse van Blankenberge

De Internationale wandeltweedaagse tracht samen met het provinciebestuur milieuzorg in de organisatie teintegreren door o.m. afvalpreventie (herbruikbare bekers, vermijden van verpakkingen), mobiliteit en catering.

Milieuzorgsysteem op Mano MundoHet milieuzorgsysteem voor het muziekfestival Mano Mundo behelst o.a. afvalvoorkomingsacties(wisseldrinkbeker, gebruik van duurzame materialen door standhouders, verbod op flyers), een

afvalsorteersysteem en een duurzaam mobiliteitsplan.

Nieuwjaarsreceptie met herbruikbare bekers - GentOp de nieuwjaarsreceptie van de stad Gent, waarop alle Gentenaren worden uitgenodigd, worden herbruikbarebekers gebruikt. De receptie vindt elke eerste zondag van het jaar plaats.

Open Tropen afvalarm evenementHet muziekfestival Open Tropen doet op 2 manieren aan afvalpreventie: programmaboekjes werden vervangendoor programmaborden die op verscheidene plekken op het terrein te vinden zijn en er werd extra campagnegevoerd om herbruikbare bekers in te ruilen.

Opleiding compostmeester en thuiscomposterenEr worden in Huldenberg naar de inwoners talrijke oproepen gedaan om deel te nemen aan eencompostmeestercursus en aan thuiscomposteren. Deze oproep gebeurde via het gemeentelijke infoblad,

infopanelen op het gemeentehuis, panelen tijdens evenementen, …

Preventie bij evenementen - West-Vlaanderen

De provincie biedt o.a. volgende ondersteuning aan organisatoren: uitlenen van herbruikbare bekers, affichesvoor milieucommunicatie en brochures met tips. Op vraag van de organisator begeleid de provincie ook demilieuzorg op een evenement.




6

Voorbeeldfiche

In de lijst vindt u bijvoorbeeld:

Milieuzorgsysteem op Mano Mundo

Het milieuzorgsysteem voor het muziekfestival Mano Mundo behelst o.a. afvalvoorkomingsacties(wisseldrinkbeker, gebruik van duurzame materialen door standhouders, verbod op flyers), eenafvalsorteersysteem en een duurzaam mobiliteitsplan

Wanneer u er meer over wil weten dan klikt u op de titel en krijgt u onderstaande informatie.

Naam Milieuzorgsysteem op Mano MundoOmschrijving Het milieuzorgsysteem voor het muziekfestival Mano Mundo behelst o.a.

afvalvoorkomingsacties (wisseldrinkbeker, gebruik van duurzame materialendoor standhouders, verbod op flyers), een afvalsorteersysteem en een duurzaammobiliteitsplan.

Organisator Provinciebestuur Antwerpen

Startdatum -Einddatum -Locatie BoomOnderwerp milieuzorg: evenementen, hergebruik en retour: herbruikbare beker, mobiliteit:

algemeenDoelgroep verenigingen: socio-culturele verenigingenResultaten Geen resultaten meegedeeldMeer info Bij Provincie Antwerpen, Dienst Milieu en Natuur Telefoon 03/240.57.19E-mail [email protected] http://www.provant.be/milieu/dmn2001/index.htmlVerwant project geenDocumentatie

over ditonderwerp

klik hier

Overzicht | Vorige projectfiche | Volgende projectfiche




7

4. Verslag van de preventieworkshop milieuzorg op evenementenMechelen, 15 mei 2002

Deelnemers

Hilde Nechelput (AMINAL - Afdeling Water), Yves Wullaert (Ancienne Belgique), Daniël Verster (Centrum voor het Evalueren en testen van Materieel), Piet De Coster (Krackrock - De Kreun), SofieCuypers (Gemeente Boechout), Maarten Kegels (Gemeente Bornem), Ingrid Princen (GemeenteHoeselt), François Jacobs (Intercompost), Annick De Paepe (IVVVA), Fabian Spreeuwers (Kabinetvan de Vlaamse Minister van Leefmilieu en Landbouw), Tijs Vandenbroucke (Galgrock - Music HallGroup), Robert Van Binnebeek (OVAM), Guy Duchêne (Prisma – Eclips), Cathérine Schepers(Provincie Antwerpen), Luc Gaethofs (Provincie Limburg), Peter Vosters (Provincie Vlaams-Brabant),Peter Norro (Provincie West-Vlaanderen), Filip Haes (Stad Antwerpen), Mireille Theelen (StadHasselt), Wouter Nicolaes (Sportpaleis Antwerpen), Helene Erauw (Stadsland), Anja Van Loock(Stadsland), Veroniek Denys (VMM), Dirk De Boever (Wandeltweedaagse Blankenberge), JanVerheyen (STIP), Valerie Eurlings (STIP), Sofie Poelmans (STIP)

Veron tschu ld igd

Sigrid De Temmerman (Stad Halle), Annick Maes (IDM), Ortwin Meeuws (OVAM), Leslie Bruyndonckx(Provincie Antwerpen), Katrien De Volder (Regionale Milieuzorg)

Agenda

1) Inleiding door dhr. Jan Verheyen (STIP)2) SMASH-events door mevr. Helene Erauw (Stadsland vzw)3) Beleidsmaatregelen voor afvalpreventie op evenementen door dhr. Guy Duchêne (Prisma vzw)4) Waterbeheer op evenementen – Folk Dranouter door mevr. Veroniek Denys (VMM)5) Milieuzorg op Mano Mundo door mevr. Cathérine Schepers (Provincie Antwerpen)6) Internationale Tweedaagse van Blankenberge door dhr. Peter Norro (Provincie West-Vlaanderen)

en dhr. Dirk De Boever (Internationale Tweedaagse Blankenberge)7) Krakrock – Eco-challange door dhr. Piet De Coster (De Kreun)8) Ronde van de deelnemers9) Conclusies van de workshop

Verslag

1. In le id ing door dhr. Jan Verheyen (STIP)

In mei 2001 organiseerde STIP een workshop over de herbruikbare beker. Deze beker blijkt eenbelangrijke troef te zijn in het terugdringen van de hoeveelheid afval dat een festival of een evenementgenereert. Op deze workshop is het onderwerp veel ruimer genomen en zal er niet alleen worden

gesproken over de herbruikbare beker, maar over milieuzorg op evenementen in het algemeen. Hetdoel van de workshop is om na te gaan wat er op een evenement nog kan worden ondernomen omafval en emissies tot een minimum te beperken. Het gaat hierbij niet enkel om afvalbesparendemaatregelen, maar ook om water- en energiebeheer, mobiliteit,...

De workshop bestond uit een theoretisch gedeelte, gevolgd door enkele praktijkvoorbeelden. Daarnawerd een vragenronde gehouden onder de deelnemers. Hierbij werden ervaringen uitgewisseld enaangegeven wat de belangrijkste knelpunten en prioriteiten zijn. Het onderstaand verslag van deworkshop zal in het dossier worden opgenomen.

2. SMASH-events do or m evr. Helene Erauw (Stadsland vzw)

Mevr. Helene Erauw stelde het SMASH-events project voor. SMASH-events is een Europees project

met als doelstelling: het testen van een integrale duurzaamheidsaanpak voor grootschaligeevenementen. Tot de doelgroepen van SMASH behoren alle types evenementen, zoals




8

muziekfestivals, beurzen, tentoonstellingen en sportmanifestaties. Men wil in het project meerdereaspecten integreren, namelijk mobiliteit, afval, water, energie, bodem & groen en geluid.

SMASH-events wordt uitgevoerd in verschillende fasen:1. Vooronderzoek bestaande uit het maken van een overzicht van de bestaande ervaringen en een

schets van het methodologisch kader (september 2001 - maart 2002).

2. Demonstratieprojecten in Europa begeleiden en de demonstraties evalueren; het gaat om 1project per land (januari - oktober 2002).3. Draftversie van het handboek met de ervaringen van de demonstraties (november - december

2002).4. Implementatiefase van de maatregelen uit de draftversie van het handboek met een verbreding

naar meerdere evenementen (januari - september 2003).5. Definitief handboek en auditschema aan de hand van bijkomende ervaringen (oktober - december

2003).6. Verspreiding van de resultaten, inclusief de publicatie van het handboek (januari - februari 2004).

Voor het realiseren van deze fasen wordt samengewerkt met partners uit 4 Europese landen:Duitsland (VIA), Oostenrijk (FGM-AMOR), Italië (Öko-Instituut) en België (Stadsland vzw en Trajectcv). Traject heeft de algemene coördinatie van het Europese project in handen en werkt de

mobiliteitsaspecten voor België uit. De financiering van het SMASH-project gebeurt gedeeltelijk door het Europees LIFE programma en gedeeltelijk op Vlaamse niveau via de kabinetten van de ministersDua en Stevaert.

Voor België werd als demonstratieproject het Sfinksfestival gekozen. Er werd voor Sfinks eenmilieuactieplan opgesteld waarin een aantal maatregelen worden voorgesteld om de milieuhinder tebeperken:• afvalpreventie:

herbruikbare bekers invoeren, vermijden van kleine verpakkingen en overmatig papiergebruik;• afvalselectie:

creatie van afvaleilanden op het terrein;• water:

toiletten op waterspoeling i.p.v. chemische toiletten, waterbesparende maatregelen, oplossingen

zoeken voor de afvoer van afvalwaters;• energie:

energieaudit uitvoeren, hernieuwbare energiebronnen aanwenden in de vorm van o.m. douchesop zonne-energie;

• andere maatregelen:bodem- en groenbeschermingsmaatregelen, geluidsoverlast beperken.

Naast het milieuactieplan werd er ook een mobiliteitsplan opgesteld met maatregelen om de overlastinzake mobiliteit te beperken. Hierin werden de volgende maatregelpakketten vooropgesteld:• betere communicatie van de bereikbaarheid met de openbare vervoersmiddelen;• parkeermanagement;• verhoging van het aanbod van het openbaar vervoer door:

- extra treinstops in Boechout;- versterking van de buslijn 297 Antwerpen-Boechout-Lier;- combiticket bus/trein en Sfinks;- bewegwijzering en het omroepen van de haltes voor Sfinks;

• fiets stimuleren door:- bewaakte fietsenstallingen;- politietoezicht op de knelpunten;- fietsencolonne vanaf Antwerpen en eventueel Lier;- bewegwijzering voor fietsers van en naar het festivalterrein;

• het organiseren van een eventpool en een instant-carpoolsysteem voor de terugrit;• gedecentraliseerde parkings, bewegwijzering en parkingstewards.

De verschillende mobiliteitsmogelijkheden en milieumaatregelen zullen worden gecommuniceerd via

de klassieke communicatiemiddelen van Sfinks: de website, het centraal infonummer en deprogrammabrochure. Hiernaast zal er op het festivalterrein een infostand van SMASH-events worden




9

geplaatst met o.m. een lichtkrant en een video over SMASH. Er wordt bovendien animatie voorzienrond het thema afval en de afvaleilandjes worden bemand met milieumensen.

De verdere timing van het milieu- en mobiliteitsplan van Sfinks ziet er als volgt uit:• samenkomst werkgroep milieu en werkgroep mobiliteit: ad hoc - circa maandelijks: maart-mei

2002;

• concrete uitwerking van de maatregelen: mei-juni 2002;• Sfinksfestival 2002: 25-28 juli 2002;• evaluatie: oktober 2002.

Voor meer informatie over SMASH-events kan je terecht bij Jan Vanseveren en Vincent Meerschaertvan Traject en bij Luc Steenkiste en Helene Erauw van Stadsland.

3. Beleidsm aatregelen voo r afva lprevent ie op evenementen do or d hr. Guy Duchêne (Pr isma)

Guy Duchêne geeft meer uitleg over de studie die in opdracht van de OVAM werd uitgevoerd. Destudie gaat na welke beleidsmaatregelen er kunnen worden genomen om afvalpreventie opevenementen te bewerkstelligen.

Het evenement bestaat niet

Er zijn verschillende soorten evenementen, die elk met hun typische problemen geconfronteerdworden. Dit maakt dat één uniform beleid onvoldoende is.Er kunnen 3 types evenementen worden onderscheiden:• evenementen met een vaste locatie (b.v. jeugdclubs, het Sportpaleis,…);• evenementen met een occasionele locatie (b.v. een festival dat één keer per jaar plaatsvindt,

tijdelijke installaties,…);• evenementen op een diffuse locatie (evenementen verspreid in de ruimte, b.v. wielerwedstrijden,

Gentse Feesten,…).Maatregelen kunnen het eenvoudigst worden opgelegd bij evenementen met een vaste locatie. Hier kan het publiek gemakkelijk benaderd worden. Ook evenementen met een occasionele locatie vindenmeestal plaats op een afgesloten terrein. Toch is het bij dergelijke evenementen moeilijker ommaatregelen op te leggen, omdat de nodige infrastructuur niet altijd aanwezig is. Bij evenementen meteen diffuse locatie zijn maatregelen het moeilijkst uit te voeren, daar de organisatie weinig vat heeft opde bezoekers en daar er vaak verschillende organisatoren bij betrokken zijn.

Over hoeveel en welk soort afval gaat het?

Hoeveel afval een evenement gemiddeld produceert, werd nagegaan door ervaringsgetallen. Hieruitblijkt dat een avondevenement gemiddeld 250 g afval per bezoeker oplevert. Voor een dagfestivalbedraagt de hoeveelheid afval 1 kg. Een voetbalwedstrijd zorgt nagenoeg voor de grootstehoeveelheid afval met 1,1 kg per bezoeker. Dit is vooral te wijten aan het afval uit de loges.Uit de cijfers blijkt ook dat selectieve inzameling eerder beperkt blijft op evenementen. Afval van deorganisatie zelf, dat niet bij de bezoekers terechtkomt, wordt gemakkelijk gescheiden. Het selectief inzamelen van afval dat werd gecreëerd door de bezoekers, is daarentegen zeer moeilijk.Het afval bestaat voornamelijk uit publicaties en promotiemateriaal. Daarnaast is er het afval vanmaaltijden en drankverpakkingen. Deze fractie is moeilijk te vermijden; met name drankverpakkingendaar de meeste verzekeringsmaatschappijen glas niet verzekeren. Tenslotte is er het comfortafval,afval dat het publiek zelf meebrengt naar een evenement, b.v. stoeltjes of zijlen die na afloop op hetfestivalterrein achterblijven.Hoewel Vlarea het gescheiden inzamelen van papier en karton verplicht (het gaat immers ombedrijfsafval), gebeurt dit in de praktijk te weinig. Deze verplichting zou beter moeten wordenafgedwongen.

Hoe impact uitoefenen op evenementen?

Omwille van de verschillende afvalfracties en de diversiteit aan evenementen is het moeilijk een

specifieke wetgeving rond afvalpreventie op evenementen op te stellen. Het is beter bijkomende eisente koppelen aan de bestaande wettelijke verplichtingen:




10

• Muziek vereist steeds een vergunning. Klassieke en/of culturele evenementen die nietvergunningsplichtig zijn, hebben weinig impact op het milieu en zijn niet prioritair.

• Bij evenementen op de openbare weg kan de wegbeheerder de nodige invloed uitoefenen, daar hij de toestemming moet geven om een evenement op de openbare weg te organiseren. Het gaathier meestal om de gemeentelijke overheid, daar de gemeente altijd betrokken is bij dergelijkeevenementen omwille van de politiereglementen die op de openbare weg van toepassing zijn.

• Bij een evenementenhal, een feestzaal of elke vaste locatie die wordt gehuurd voor evenementen,kunnen er via de vergunning maatregelen worden opgelegd aan de exploitant.

Op de overige evenementen, een kleine groep, is er geen rechtstreekse impact.

De strategie die moet worden gevolgd bij het opleggen van maatregelen, is afhankelijk van het soorten de plaats van het evenement:1. Benader eerst de exploitanten. Leg hen eisen op en vertaal deze aan de huurder. Voor een

openbare ruimte is het gemeentebestuur de exploitant.2. Leg eisen op aan de organisator indien er geen exploitant is. Tracht hierbij logistiek in te grijpen.

Afvalpreventie realiseren door enkel te sensibil iseren is immers erg moeilijk. Je moet er door logistieke ingrepen steeds voor zorgen dat er geen andere mogelijkheid is.

3. Erken de verschillen tussen de evenementen. Een buurtfeest georganiseerd door enkelevrijwilligers heeft minder mogelijkheden dan een grote evenementenhal.

Mogelijke maatregelen voor exploitanten en lokale overheden

Een exploitant heeft onder andere volgende mogelijkheden:• Selectieve inzameling verplichten:

De exploitant wil echter vaak geen selectieve inzameling door het publiek omdat het moeilijk terealiseren is. Vooral het afval dat niet bij de consument terechtkomt, moet selectief wordeningezameld. Het afval van het publiek kan beter worden ingedeeld volgens composteerbaar enniet composteerbaar. De papierfractie is b.v. vaak te vuil om te worden gerecycleerd. Selectieveinzameling wordt door het Vlarea verplicht, maar wordt vrijwel niet afgedwongen;

• Aanplakborden op het evenement voorzien in plaats van folders;• Gadgets zonder waarde verbieden;• Verbod op het uitdelen van flyers bij het buitengaan teneinde zwerfvuil te vermijden;• Composteerbare of herbruikbare materialen gebruiken. Hier wordt aangeraden om de keuze aan

de exploitant te laten. Voor bepaalde evenementen, zeker diegene die erg kort duren, zijnherbruikbare bekers niet mogelijk.

Lokale overheden kunnen vaak zelf een aantal maatregelen opleggen, zeker bij jeugdhuizen enfeestzalen. Dit kan o.m. door een politiereglement en door de maatregelen te koppelen aan devergunning.

De herbruikbare bekers zijn de belangrijkste maatregel op het vlak van afvalpreventie. Het is vanbelang dat er bij een vaste locatie vaste bekers zijn en dat er afwasmogelijkheden worden voorzien.Bovendien is het beter de keuze te laten tussen composteerbare bekers en herbruikbare bekers.(In Duitsland worden vaak composteerbare recipiënten gebruikt, ook voor maaltijden. Wanneer dergelijke bekers op de grond terechtkomen, vergaat het zwerfvuil. Zijn deze recipiënten te vuil om terecycleren, dan kunnen ze worden gecomposteerd.

Het systeem van herbruikbare bekers stuit op een aantal moeilijkheden:• distributie (in en uit) is praktisch vrij moeilijk;• afwas van de bekers vraagt extra werk;• proper inleveren van bekers is niet gegarandeerd;• aantal bekers is soms te beperkt; het is moeilijk om via het niet-commerciële circuit aan voldoende

bekers te geraken;• trakteren wordt moeilijk, waardoor het drankverbruik daalt.

Hoe de bezoekers bereiken?

Om bezoekers van evenementen te sensibiliseren en de nodige maatregelen op te leggen, is hetbelangrijk te werken via de exploitant en de organisatoren van het evenement. Als overheid is hetimmers niet efficiënt om rechtstreeks, bijvoorbeeld via mediacampagnes, de bezoekers trachten te




11

bereiken. Om te communiceren via exploitanten en organisatoren, moet er voldoende communicatie-materiaal ter beschikking worden gesteld. Bovendien moet aan de exploitanten en organisatoren denodige service worden geboden om zelf het publiek te bereiken. Daarnaast kan de overheid eenondersteunende communicatie voeren in de brede media.

Conclusie

Preventie is haalbaar, maar:• de discussie moet verder gaan dan herbruikbare bekers. Ook comfortafval, promotiemateriaal en

zwerfvuil moet worden bekeken;• er mag niet enkel naar festivals worden gekeken, aangezien hun aantal eerder beperkt is en deze

goed afgebakend zijn. Er moet ook rekening worden gehouden met o.m. jeugdhuizen, hetclubcircuit en buurt- en parochiefeesten, die allen samen een veelvoud halen van het aantalbezoekers op festivals;

• er mag geen weg naast zijn: preventie op vrijwillige basis heeft weinig slaagkans. Vandaar dato.m. Vlarea beter moet worden afgedwongen en de nodige maatregelen wettelijk moeten wordenverplicht.

4. Waterbeheer op evenementen – Folk Dranou ter doo r m evr. Veroniek Denys (VMM) Mevrouw Veroniek Denys van de Afdeling Meetnetten en Onderzoek van de VlaamseMilieumaatschappij omschreef de waterkwaliteit van de Douvebeek tijdens het Folkfestival Dranouter,alsook de terzake genomen maatregelen. Dranouter, een gemeente in het Heuvelland, is gelegen tenzuiden van de provincie West-Vlaanderen tegen de Franse grens.

Situering Dranouter - Folkfestival

Dranouter situeert zich in het Leiebekken, waar het water als doelstelling ‘basiskwaliteit’ heeft.Dranouter is niet aangesloten op een zuiverings-installatie. Het Ijzerbekken, dat zich juist bovenDranouter bevindt, heeft echter als doelstelling

drinkwaterkwaliteit.

Om de waterkwaliteit te meten, heeft VMM op 3verschillende plaatsen rond het festivalterrein ende camping waterstalen genomen en metingenuitgevoerd• in de Douvebeek, opwaarts het folkfestival;• in een zijgracht van de Douvebeek, na eenlozingspunt van de gemeentelijke riolering;• in de Douvebeek, afwaarts het folkfestival enhet lozingspunt van de gemeentelijke riolering.

Tot en met 1995 kwam al het afvalwater rechtstreeks in de Douvebeek terecht en werd de beek na

afloop van het festival geruimd. Daarom besloot de VMM de situatie op te volgen en metingen uit tevoeren.

Vanaf 1996 werden de toiletten aangesloten op een septisch vat. Dit had echter geen gunstig effectop de waterkwaliteit, daar de vaten een te kleine capaciteit hadden, zodat het afvalwater, zodra devaten vol waren, opnieuw in de beek terechtkwam. De metingen die vanaf 1996 werden uitgevoerd,toonden aan dat het water in de Douvebeek sterk werd verontreinigd tijdens het folkfestival. Er werdenextreem hoge ammoniumgehaltes en zeer lage zuurstofconcentraties vastgesteld.

De volgende figuur geeft de zuurstofconcentratie van de Douvebeek in 1996 weer (in mgO2/L). Hieruitblijkt duidelijk een daling in zuurstofconcentratie tijdens het festival in vergelijking met hetzuurstofgehalte voor het festival.




12

Ook de geleidbaarheid van het water is een indicator voor de vervuiling. De geleidbaarheid wordt

bepaald door o.a. het zoutgehalte in het water. In dit geval betekent een stijging van de geleidbaarheideen toename van de vervuiling. Zoals op de onderstaande figuur links duidelijk te merken is, neemt degeleidbaarheid en dus ook de vervuiling sterk toe bij metingen afwaarts het festivalterrein.Daarnaast wordt er een extreem hoge ammoniumconcentratie vastgesteld, afkomstig van het sanitaireafval. Door het sterke zuurstofgebrek in de beek, kan het ammonium niet worden omgezet. Dit wordtduidelijk op onderstaande figuur rechts.

Aanpak van de vervuiling en resultaten

In 1997 en 1998 werden er maatregelen getroffen om de waterkwaliteit tijdens het folkfestival minder aan te tasten:• in de grond opvangputten plaatsen voor de urinoirs;• chemische toiletten gebruiken;• afvalwater van urinoirs en chemische toiletten afvoeren naar de RWZI te Ieper.

Hiernaast zijn er bijkomende maatregelen mogelijk, want een aantal toiletten (o.a. deze van de VIP’s),evenals de keuken en de douches lozen nog steeds rechtstreeks in de beek. Het voorzien van eengemeentelijke riolering zou een oplossing kunnen bieden. Het jaar nadien (1999) werden geenverdere maatregelen getroffen.

In 2000 zorgde een landbouwlozing en veel regenval voor een vertekend beeld van de metingen. Delandbouwlozing, waarvan men de bron niet kon vinden, betekende een bijkomende vervuiling. Deregenval zorgde voor een verdunning van het afvalwater, wat de resultaten dan weer in positieve zinbeïnvloedde.




13

Vorig jaar, 2001, werden opnieuw een aantal maatregelen getroffen: er loosden geen toiletten meer inde beek en er werd op de privé-camping met chemische toiletten gewerkt. In 2001 werden demetingen ook beïnvloed door een landbouwlozing, doch kon in dit jaar de verantwoordelijke voor dezeillegale lozing worden opgespoord.

Dat de reeds genomen maatregelen positieve resultaten hebben op de waterkwaliteit bewijzen

onderstaande figuren. De zuurstofconcentratie daalde in 2001 minder sterk en het verschil ingeleidbaarheid voor en na het festival is kleiner dan de voorgaande jaren.

We kunnen concluderen dat de vervuiling van de Douvebeek tijdens het Dranouterfestival afneemt,hoewel er een toename is van het aantal bezoekers. In 1995 telde het folkfestival 40.000 tot 45.000bezoekers; in 2001 waren dat er reeds 65.000.

Ook de volgende figuren tonen een verbetering aan:• de gemiddelde zuurstofconcentratie tijdens het festival neemt opnieuw toe. De piek in 2000 is

echter toe te schrijven aan de enorme hoeveelheid regen;• vanaf 1997 is er opnieuw een daling in de geleidbaarheid, wat betekent dat de vervuiling afneemt;• er worden steeds lagere ammoniumconcentraties vastgesteld tijdens het festival;• de gemiddelde orthofosfaatconcentratie neemt af.




14

Mogelijke toekomstige maatregelen?

Hoewel er reeds verschillende stappen werden ondernomen, zouden vanuit het folkfestival zelf

volgende vervuilingsbronnen moeten worden aangepakt:• het afvalwater van de keuken;• de douches en de wasplaats;• de urinoirs van de (privé)camping.

Ook de gemeente kan hiertoe bijdragen door te zorgen voor een zuivering van de gemeentelijkeriolering van Dranouter. Dit kan worden gerealiseerd door gebruik te maken van een zuivering meteen ontwerpcapaciteit van 300 IE (Inwonersequivalent) en op voostel van VMM: het bouwen van eenrietveld. De gemeente zelf heeft namelijk ook een aandeel in de toenemende vervuiling op de rioleringtijdens het folkfestival, doordat een aantal festivalgangers een bezoekje brengt aan cafés enrestaurants in de gemeente zelf.

Meer weten?

Organisatoren, lokale overheden en andere belangstellenden kunnen steeds naar www.vmm.besurfen om meer te weten te komen over de waterkwaliteit in de regio van hun/een bepaaldevenement.

5. Mi l ieuzorg op Mano Mund o d oor mevr. Cathérine Sch epers (Provinc ie An twerpen)

Mano Mundo is een multicultureel muziekfestival dat gratis toegankelijk is. Het festival staat in hetteken van de wereldmuziek. Er zijn verschillende ‘dorpen’ met elk een eigen animatie en er is eenwereldmarkt met standjes en eetkramen. Mano Mundo wordt jaarlijks georganiseerd op de 2de zondagvan mei in PRC De Schorre te Boom. In 2002 kreeg het festival 60.000 bezoekers. MevrouwCathérine Schepers vertelt over het toepassen van milieuzorg op Mano Mundo.

In het milieubeleidsplan 1998-2002 van de provincie Antwerpen werd o.m. als actie opgenomen: “hetopstellen van een subsidiereglement ter ondersteuning van de milieuvriendelijke organisatie vanmassa-evenementen in de provincie Antwerpen”. Naar aanleiding van deze actie werd in 2000 ManoMundo als proefproject gebruikt om milieuzorg toe te passen op een evenement.

Er werd voordien op Mano Mundo reeds aandacht besteed aan milieu, maar niet op integrale wijze.Vandaar dat in 2000 in samenwerking met Stadsland een actieplan werd uitgewerkt met een overzichtvan mogelijk acties om milieuzorg concreet vorm te geven op dit festival. Hiernaast werd er eendraaiboek opgesteld op basis van de opgedane ervaringen en kennis. De edities 2001 en 2002 vanMano Mundo werden begeleid door het provinciebestuur zelf.

Het actieplan werd gebaseerd op het aanpakken van 2 grote problemen: afval en mobiliteit. Wat afval

betreft, werden er acties voorgesteld naar doorgedreven afvalpreventie en selectieve afvalscheiding.




15

Acties i.v.m. doorgedreven afvalpreventie

• WisselbekersysteemOm plastic wegwerpbekers te voorkomen werd een wisselbekersysteem opgestart. Hiervoor kochtde provincie 50.000 herbruikbare bekers aan. Het voordeel van de herbruikbare beker is dat zeveiliger en bovendien milieuvriendelijker zijn; het festivalterrein blijft properder achter en deafvalberg neemt af. Om de bekers te verspreiden wordt gewerkt met een statiegeldsysteem. Aan

de kassa worden jetons gekocht; met de jetons ga je naar de toog, waar je voor één jeton eenbeker krijgt (tenzij je een andere beker inruilt) en voor een tweede jeton je drankje. Na afloop vanhet festival ruil je je lege beker in bij het wisselbekerkantoor. Vroeger moest je eerst naar hetwisselbekerkantoor en daar een beker te halen, vooraleer je naar de toog kon, maar dat systeemwas te omslachtig. Om het systeem te doen slagen is een duidelijke communicatie naar debezoekers én de medewerkers van enorm belang. Ook het transport van de bekers tussen detoog en het wisselpunt moet goed geregeld zijn.

• Gebruik duurzame materialenDeze actie is vooral gericht naar de eetkramen. Zij moeten een milieuwaarborg van 50 EURbetalen. De waarborg wordt ingehouden wanneer niet aan de vooropgestelde maatregelen wordtvoldaan. Plastic, aluminium en piepschuim zijn verboden; er worden enkel duurzame materialentoegestaan. Bovendien moeten de eetkramen zelf hun afval selectief inzamelen. De eetkramenworden zowel voor, tijdens en na het festival gecontroleerd. Zonder controle zouden demaatregelen minder efficiënt zijn. In 2003 zal de milieuwaarborg worden opgetrokken. 50 EUR isimmers te weinig overtuigend.Ook de provincie tracht duurzame materialen te gebruiken. Vandaar dat ze bijvoorbeeld jetons lietontwerpen ter vervanging van de papieren bonnetjes.

• FolderverbodEr is een verbod uitgevaardigd voor het actief uitdelen van folders en promotiematerialen. Ditfolderverbod is voornamelijk gericht naar infostanden en sponsors. Als alternatief wordt eenaffichemuur, een lichtkrant en infoborden aangeboden. Ook hierbij is controle erg belangrijk.

Acties i.v.m. selectieve inzameling

• Stimuleren van gescheiden inzameling

Al het afval dat niet kan worden voorkomen, wordt selectief ingezameld op afvaleilandjes en inafvalstraatjes. In 2000 en 2001 werd GFT-plus, PMD, papier en karton en restafval ingezameld. In2002 werd de papierfractie niet meer ingezameld daar het vooral gaat om vuile servetten enpapieren borden, die niet kunnen worden gerecycleerd. Om de selectieve inzameling correct telaten verlopen, is het belangrijk de afvaleilandje permanent te bemannen. In 2002 kon ManoMundo hiervoor bijkomend beroep doen op de OVAM-beverbrigade.Het afval wordt afgevoerd naar grote containers, verspreid over 2 plaatsen op het terrein.

Acties uit het mobiliteitsplanIn het mobiliteitsplan wordt een alternatief vervoersbeleid voorzien aan de hand van een fietsplan, eenopenbaar vervoersplan en een Park & Ride systeem.• Fietsplan

Het fietsplan werd in 2002 opgesteld in samenwerking met de dienst ruimtelijke planning en

mobiliteit van de provincie. Hierbij werden 9 aantrekkelijke en veilige fietsroutes naar hetfestivalterrein uitgestippeld en voorzien van duidelijke bewegwijzering vanaf Boom. Op het festivalzelf werd een gratis fietsparking met toezicht voorzien.

• Openbaar vervoersbeleidHet openbaar vervoersplan werd opgesteld in samenwerking met de Lijn. Het voorziet gratisbusvervoer van én naar het festivalterrein, evenals bijkomende en versterkte lijndiensten. Demogelijkheden van het openbaar vervoer worden duidelijk gecommuniceerd naar de bezoekersvia o.m. de festivalfolder, de website en het Mano Mundo secretariaat.

• Park & Ride systeemHet Park & Ride systeem werd uitgevoerd in samenwerking met de Lijn en de politie. Het gaat omeen gedecentraliseerd parkeersysteem met pendelbussen tussen de verschillende parkings en hetfestivalterrein. Dit heeft als voordeel dat er geen autofiles en parkeerproblemen zijn nabij hetfestivalterrein. Bovendien wordt op deze manier parkeerschade aan de omgeving vermeden en is

er meer ruimte voor fietsers en het openbaar vervoer.




16

Aan de overige milieuaspecten zoals b.v. de bescherming van bodem en groen, het beperken van hetenergie- en waterverbruik en het toepassen van alternatieve energiebronnen werd voorlopig nog geenaandacht besteed. Het is evenwel de bedoeling jaarlijks een bijkomend aspect op te nemen.

Bij het toepassen van milieuzorg op een evenement stuit men op een aantal knelpunten:• Er moeten voldoende gemotiveerde en mondige vrijwilligers zijn voor het milieuteam. In 2002

waren dat vrijwilligers van Natuurpunt en Agalev.• Er moet een gelijkwaardige behandeling zijn voor alle vrijwilligers. De toog en de parking werden

bemand door verenigingen die door de organisatoren in geld worden vergoed. De mensen van hetmilieuteam kunnen niet door de provincie worden vergoed. Ze kregen enkel een T-shirt, eenlunchpakket, een aantal jetons en een filmticket.

• Het festivalterrein breidt steeds uit en het aantal bezoekers neemt toe, waardoor hetorganisatorisch steeds moeilijker wordt.

• Er treden op het laatste ogenblik vaak heel wat veranderingen op. Zo komen er bijvoorbeeld op dedag zelf nog eetkramen bij, die bijgevolg niet op de hoogte zijn van de voorwaarden.

• Milieuzorg is, zelfs na 3 edities, nog niet ten volle geïntegreerd in het festivalopzet van ManoMundo. Het blijft het laatste aspect waar aandacht aan wordt geschonken.

Milieuzorg moet vanaf het begin een concrete plaats krijgen binnen de algemene organisatiestructuur.

Vandaar het belang om alle vergaderingen bij te wonen. Pas dan is er mogelijkheid tot succes.Cathérine Schepers sluit af met de conclusie dat een milieuvriendelijk evenement de moeite loont,daar het meer waardering krijgt van het publiek en het de organisatoren en de overheid veel geld kanbesparen.

6. Internat ionale Tweedaagse van Blankenberge door dhr. Peter Norro (Provincie West-

Vlaanderen) en dhr . Dirk De Boever ( Internat ionale Tweedaagse B lankenberge)

6.1. Peter Norro - Prov incie West-Vlaand eren

Op basis van concrete ervaringen met o.m. de Internationale Tweedaagse van Blankenberge heeftdhr. Peter Norro de brochure “Op stap naar een schoner milieu” samengesteld. Deze brochure bevatconcrete tips om van een wandelevenement een milieuvriendelijk evenement te maken.

Een milieuvriendelijk evenement is gebaseerd op 5 milieuaspecten:1. Naleving van de milieuwetgeving en –regelgeving Vlarem2. Beperking van de hinder 3. Voorkoming van afval en emissies4. Gebruik van milieuvriendelijke goederen5. Sensibilisatie voor natuur en milieu

1. Naleving van de milieuwetgeving en –regelgeving Vlarem

Meldings- of vergunningsplichtIn bepaalde gevallen is er een meldings- of vergunningsplicht bij het gemeentebestuur. De volgende 4

rubrieken uit de indelingslijst van Vlarem I komen het meeste voor bij evenementen:• lozing van afvalwater in oppervlaktewateren;• generatoren van meer dan 100 kW, met eventueel ook de bijhorende opslag van diesel (apart aan

te geven);• koelinstallaties van meer dan 5 kW;• compressoren van meer dan 5 kW.

GeluidswetgevingDe geluidswetgeving legt strenge geluidsnormen op voor elektronisch versterkte muziek (KB van24/2/77). Dit KB bepaalt dat binnen in de zaal of in open lucht, op elke plaats waar het publiek kankomen, de geluidsnorm niet meer dan 90 dB(A) mag bedragen. In woongebouwen in de buurt van hetevenement mag de geluidswaarde in principe niet hoger zijn dan 35 dB(A), tenzij hetachtergrondgeluid ook zonder dat het evenement plaatsvindt, hoger is dan 35 dB(A). Er kan bij de

gemeente wel een afwijking van de geluidsnorm worden gevraagd.




17

De lokale overheid kan aan de goedkeuring van een aanvraag voor een dergelijke afwijking bepaaldeandere eisen koppelen, bijvoorbeeld op vlak van algemene milieuzorg op evenementen.

Gemeentelijke reglementen Aanvullend op de meldings- of vergunningsplicht en de geluidswetgeving kunnen er vanuit degemeente zelf bijkomende verplichtingen worden opgelegd, bijvoorbeeld i.v.m. de openbare reinheid

of m.b.t. geluidshinder. Ook hiermee moet rekening worden gehouden.

2. Beperken van de hinder

Volgende punten moeten in acht worden genomen:• Er moet respect zijn voor de natuur. Bij de parcourskeuze moeten broedgebieden en gebieden die

gevoelig zijn voor erosie of overbetreding worden vermeden. Hiernaast moeten de deelnemers,indien nodig, worden verplicht om op de paden te blijven.

• Zwerfvuil moet worden vermeden door op alle punten waar drank of etenswaren worden bedeeld,afvalrecipiënten te plaatsen. Op kwetsbare plaatsen, bijvoorbeeld nabij een natuurgebied, is hetvaak beter om helemaal geen drankjes of etenswaren te (laten) bedelen.

• Aandacht voor mobiliteit is noodzakelijk. Dit kan door mobiliteit op de parcours te beheersen en devervoersbewegingen vanuit de organisatie te beperken. Dit laatste wordt o.m. bewerkstelligd door

de lunchpakketten van de medewerkers mee te geven bij hun vertrek en hen niet achteraf tebevoorraden. Een andere mogelijkheid inzake mobiliteit is er voor te zorgen dat de start- enaankomst zo dicht mogelijk bij een station of een halte van het openbaar vervoer is gelegen, of dater eventueel gebruik kan worden gemaakt van een pendeldienst. Het is ook van belang demogelijkheden van het openbaar vervoer te vermelden in de wervingsfolders en de nodigesignalisatie aan te brengen vanuit de bushalte of het station naar de startplaats.Daarnaast moet er aandacht worden besteed aan de fietsers door ruimte te voorzien voor hetstallen van fietsen. Kies voor het parcours zelf, indien mogelijk, voor buurtwegen die niettoegankelijk zijn voor gemotoriseerd verkeer.Ondanks de mogelijkheden van het openbaar vervoer of de fiets is het belangrijk om voldoendeparkeerplaats te voorzien.

• Geluidshinder moet worden voorkomen. Dit kan door de luidsprekers op de uithoeken van hetterrein te plaatsen en naar binnen te richten. Op die manier heb je minder volume nodig dan

wanneer je een geluidsmuur vlak voor het podium optrekt. Laat ook geen elektronisch versterktemuziek toe in stiltebehoevende zones (bijvoorbeeld nabij scholen of een bejaardentehuis).Probeer verder het aantal lawaaierige uren te beperken. Laat daarom generatoren of motoren vankoelwagens ’s nachts niet draaien, zeker niet in de bebouwde kom.

Voorkoming van afval en emissies

Wat het voorkomen van emissies naar de lucht en het energieverbruik betreft, wordt verwezen naar wat reeds eerder aangehaald is over mobiliteit. Hieronder wordt de preventie van afval en in minderemate van de emissies naar water verder behandeld.

Afval moet zoveel mogelijk worden voorkomen en enkel indien voorkomen onmogelijk is, selectief worden ingezameld.

Dhr. Norro heeft per activiteit het probleem geschetst gevolgd door de ideale oplossing evenals eenalternatief indien de ideale oplossing niet realiseerbaar is.

Verstrekken van dranken aan de controleposten of in de feesttent

Prob leem Ideal i ter A lternat ief

Afval wegwerpbekers Rechtstreeks in glazen flesjes,glazen of herbruikbare bekers

Composteerbare bekers of recycleerbare bekers

Verpakkingsafval drank Tappen uit vaten of uit (glazen)statiegeldflessen

Grootvolumeflessen; individueleporties vermijden

Aandachtspunten bij deze maatregelen:

• Wees bedacht op de veiligheidsrisico’s die glasbreuk kunnen inhouden. Voorzie ook een

glascontainer.• Wordt er gebruik gemaakt van herbruikbare bekers, dan is bijkomend personeel nodig en moetzonodig een statiegeldsysteem worden toegepast.




18

• Composteerbare bekers of wegwerpbekers moeten apart worden ingezameld op voorwaarde datzij respectievelijk kunnen worden gecomposteerd of gerecycleerd. De verwerking van selectief ingezamelde bekers kost 0,12 EUR/kg. Deze kostprijs houdt organisatoren soms tegen om deapart ingezamelde wegwerpbekers ook daadwerkelijk te laten recycleren.

• De inzamelrecipiënten moeten goed zichtbaar zijn en de kleuren moeten consequent wordengebruikt per afvalfractie. Hiernaast moet er aandacht zijn voor de opstelling van de recipiënten. Ze

moeten enkel worden geplaatst op relevante plaatsen langs het parcours en na de verdeelpunten.Bovendien moeten ze na de verdeelpunten over een voldoende grote afstand worden verspreid.Op de rustplaatsen kan best gebruik worden gemaakt van een eilandopstelling indien er meerderefracties voorkomen. Het is tevens belangrijk de recipiënten goed te labellen.

• Maak gebruik van inzamelpijpen voor het verzamelen van gebruikte bekers. Deze zorgen voor een zeer goede sortering daar er quasi niks anders in de pijpen past dan de bekers.

Bereiden, verstrekken en verkopen van warme hapjes


Verpakkingsafval vanverpakkingen en consumptie vanvoeding

Eetbare verpakkingen enherbruikbare toebehoren,bijvoorbeeld vis op een broodjeof ijs in een hoorntje

Papieren of composteerbareverpakking of bestek

Aandachtspunten bij deze maatregel:

• Zowel papieren als composteerbare verpakkingen kunnen ingezameld worden met hetcomposteerbaar afval.

• Op de afvaleilanden moet minstens een container voor restafval, PMD en GFT worden voorzien.De recipiënten worden bij voorkeur bemand.

Publiciteit (sponsors, info over andere evenementen)


Afval Bij voorkeur gebruik maken vanspandoeken en panelenVerbied bedeling van publiciteiten infoblaadjes aan passanten

Geen wegwerpgadgets toelaten.Zelfbediening van de folders

Aandachtspunten bij deze maatregel:

• Plaats papiercontainers op plaatsen waar de folders ter beschikking liggen of worden bedeeld.• Vraag aan de bedeler om de niet meegenomen folders terug mee naar huis te nemen.

Het is vaak niet evident om sponsors allerlei eisen op te leggen, zeker wat milieu betreft. Je kan henwel vrijblijvend een milieucharter later ondertekenen waardoor de sponsors zich tot het nemen vaneen aantal milieumaatregelen verbinden.

Signalisatie


Afval Signalisatie uit duurzame

materialen

-

Afwassen


Afvalwater afwas Loos het afvalwater op deriolering.Gebruik milieuvriendelijkafwasmiddel.

-

Mobiele toiletten


Afvalwater Controleposten nabijhorecakernen

Toiletwagens, bij voorkeur metlozing op riolering

Chemische toiletten




19

Aandachtspunten bij deze maatregelen:

• Plaats spaarspoelknoppen op de toiletten.• Doe de inhoud van de chemische toiletten naar een rioolwaterzuiveringstation.

4. Gebruik van milieuvriendelijke goederen

Enkele voorbeelden:• Maak gebruik van milieuverantwoord papier voor de opmaak van affiches. Let hierbij op

milieulabels en geef de voorkeur aan 100 % gerecycleerd papier.• Tracht de oplages van het drukwerk zo juist mogelijk in te schatten.• Gebruik FSC-gelabeld hout voor de infopanelen.• Kies voor toiletpapier en wasmiddelen met het Europese Milieukeur.• Gebruik linnen draagtassen i.p.v. plastic zakjes.• Kies voor biologisch geteelde groenten en vlees.• Kies voor producten van dicht bij huis; ze vragen minder transport en zijn op deze manier

milieuvriendelijker.

5. Sensibilisatie voor natuur en milieu

Wandelevenementen brengen vaak veel volk op de been. Het is dan ook van belang de deelnemersbewust te maken van de natuur- en landschapskwaliteit van de regio. Dit kan o.m. via de wandelkaartof door middel van infopanelen. Roep bovendien de wandelaars op tot medewerking aan milieuzorgen wees als organisatie hierbij zelf een voorbeeld.

Dhr. Peter Norro besluit met te vermelden dat er steeds wel iets mis gaat of beter kan, maar uit dezeervaringen moet je leren en moet je steeds moed vatten om door te gaan.

6.2. Dirk De Boever - Wandel tweedaagse van Blankenberge

Dhr. Dirk De Boever, parcoursverantwoordelijke van de wandeltweedaagse van Blankenbergeomschrijft de organisatie van een dergelijk evenement en de manier waarop rekening werd gehoudenmet de milieuaspecten.

De organisatie is opgebouwd uit 4 fasen: de planningsfase, de communicatiefase, de uitvoeringsfaseen de evaluatie.

Planningsfase

In deze fase worden alle activiteiten op de voettocht overlopen en wordt nagegaan wat demilieuconsequenties van de verschillende activiteiten zijn. Vervolgens wordt de nodige infrastructuur voorzien en de locatie ervan bepaald. Om dit alles vlot te laten verlopen is een schema met detaakverdeling per locatie zeer belangrijk.Dhr. De Boever haalt aan dat de sponsor een belangrijke invloed heeft op de planning. Zo heeft hetwandelevenement Coca Cola als sponsor. De wandelaars krijgen een blikje cola bij eenbevoorradingspunt, dus moeten er de nodige PMD-recipiënten worden voorzien. Een gebrek aancommunicatie tussen de sponsor en de organisator (onduidelijkheid over wat precies zal verdeeldworden en dus over de te weeg gebrachte afvalfracties), maakt planning soms moeilijk.

Communicatiefase

Er dient de nodige communicatie te gebeuren naar:• overheidsinstanties (gemeenten en provincie(s) waar het wandelevenement plaatsvindt);• medewerkers aan het evenement;• deelnemers (in dit geval de wandelaars);• sponsors: hen overtuigen is niet altijd even eenvoudig aangezien je ze niet teveel eisen kan

opleggen als je ze als sponsor wenst te behouden. Daarom wordt er voor de wandeltweedaagseen milieucharter opgesteld en aan de sponsors vrijblijvend gevraagd het te onderteken;

•

promotievoerders van andere voettochten: zij worden verzocht hun folders alleen aangeïnteresseerden uit te delen en gevraagd om de resterende folders mee terug te nemen;




20

• ambulante verkopers: je kan hen geen maatregelen opleggen, temeer daar zij niet op voorhandgekend zijn (een leurderskaart volstaat om op dergelijke evenementen te mogen verkopen). Jekan enkel beroep doen op hun goodwill. Als er een politiereglement is, kunnen de maatregelenwel worden afgedwongen.

Uitvoeringsfase

Een doorgedreven controlesysteem door vaste mensen is noodzakelijk om te waken over de goedeuitvoering. Ook is het belangrijk dat de aanspreekpersonen goed bereikbaar zijn.

Evaluatie

Aan de hand van evaluatieformulieren en een vergadering wordt nagegaan hoe de controle-, post- enparcoursverantwoordelijken en -medewerkers de organisatie beoordelen.

7. Krak rock – Eco-chal leng e door d hr. Piet De Coster (De Kreun)

Dhr. Piet De Coster licht volgende initiatieven toe:• Krakrock Avelgem, dat reeds in ’95 een aantal initiatieven nam om werk te maken van een

milieusparend festival.• Clubcircuit vzw, dat in ’99 de uitdaging aanging om op een zeer geplande en systematische

manier werk te maken van een milieuactieplan voor elke aangesloten muziekclub.

7.1. Krakroc k: meer dan de herbru ikb are beker…

Krakrock is een klein, 2-daags festival dat plaatsvindt in Avelgem, West-Vlaanderen. Krakrock wordtgeorganiseerd begin september en is een festival dat jaarlijks om en bij de 5000 bezoekers haalt. Dathet festival niet zo omvangrijk is, is vanuit milieuoogpunt zeker interessant. Krakrock werd door Nederlandse en Duitse festivals geïnspireerd om aan milieuzorg te doen.Reeds in ’95 probeerde krakrock om met de herbruikbare beker te starten. De organisatie zelf wasovertuigd, alleen stootten ze toen op een weigerachtige drankenleverancier die bleef volhouden datwegwerpbekers organisatorisch de enige juiste oplossing waren. Bovendien stonden de brouwerijen

erop dat de drank werd aangeboden in met hun reclame bedrukte bekers. Krakrock startte toen welmet een gescheiden afvalinzameling en een promotie om met gedeeld vervoer of het openbaar vervoer naar het festival te komen.

Dankzij de inspanningen van de provincie West-Vlaanderen en de OVAM ging Krakrock in 1997 alseerste rockfestival met de herbruikbare beker van start. De herbruikbare beker was reeds gelanceerdop de evenementen in het Baudelopark tijdens de Gentse Feesten, maar dit weliswaar met de nodigeproblemen.

Samen met de OVAM en de Provincie West-Vlaanderen werd een organisatieplan voor deherbruikbare beker uitgewerkt. Het eerste jaar werd gewerkt met een beloningssysteem. Aanwezigenkonden lege bekers inzamelen op een stempelkaart; eens de kaart vol was, kreeg men een gratisdrankje. Het systeem werd zeker niet volmondig positief geëvalueerd. Er was een aanzienlijk verlies

van bekers.In ’98 werd het systeem geoptimaliseerd. Op aangeven van de OVAM en de Provincie West-Vlaanderen werd overgestapt op een statiegeldsysteem. Via een statiegeldjeton betaalde iedereaanwezige voor zijn beker. Het resultaat was achteraf duidelijk: veel minder bekers werden mee naar huis genomen. Bovendien waren de bekers die verdwenen uiteindelijk ook betaald.Niettegenstaande is het statiegeldsysteem ook niet perfect. Het blijft een behoorlijk zware taak vanuitorganisatorisch standpunt om het systeem goed te laten functioneren.

Er zijn een aantal zaken die de organisatoren van Krakrock de voorbije jaren hebben geleerd:• Zorg ervoor dat iedereen binnen het organisatieteam goed weet waarover het gaat. Het is

essentieel dat de medewerkers in je bar bijzonder goed weten hoe het systeem werkt. Indien 1 of 2 mensen het systeem niet goed toepassen, loopt het fout. Vandaar dat controle nodig is.

• Goede communicatie met het publiek is van belang. Met Krakrock werden een aantal specifiekeinfoborden aangemaakt, die strategisch worden opgesteld. Ook op andere manieren waaronder de festival- en lichtkrant, wordt voortdurend gecommuniceerd hoe het inzamelsysteem werkt.




21

• Voor Krakrock is de situatie bovendien in die zin specifiek dat meer dan de helft van onzeaanwezigen uit Wallonië en Noord-Frankrijk komt. Al onze communicatie dient dan ook tweetaligte zijn.

Het systeem van herbruikbare bekers raakt langzaam ingeburgerd in de regio Kortrijk. Ook defestivalgangers weten na een aantal jaren hoe het systeem van de herbruikbare bekers werkt. Toch

blijft communicatie nodig, aangezien er steeds bezoekers zijn voor wie het systeem nieuw is.

Krakrock heeft zeker niet de pretentie om te zeggen dat we een trendsettend festival zijn. Tochmerken ze vaak dat ze als voorbeeld hebben gediend. Het stadsbestuur van Kortrijk heeft bijvoorbeeldachteraf eveneens een volwaardig en succesvol inzamelsysteem opgezet. Ook andere festivalsvolgden. In ’99 organiseerde Krakrock tijdens het festival voor geïnteresseerde collega-organisatoreneen studiemoment. Op die manier kon iedereen zien hoe het systeem werkt en wat de mogelijkhedenen knelpunten zijn.

De inspanningen die Krakrock doet op vlak van leefmilieu, blijven niet beperkt tot de introductie van deherbruikbare beker. Reeds halfweg de jaren ’90 werd een verregaand systeem van selectieveinzameling opgezet. Nog later werden afspraken gemaakt met standhouders inzake te gebruikenverpakkingen. Hiernaast werd in ’97 met Taxistop voor het eerst het systeem van Event-Pool opgezet.

Krakrock heeft bewust geen verbod op het uitdelen van flyers. Er worden wel de nodige afsprakengemaakt met de verdelers: ze mogen enkel flyers uitdelen aan geïnteresseerden en ze kunnengebruik maken van een balie in de infotent.

Ter afsluiting van de ervaringen met Krakrock haalt dhr. De Coster aan dat ze vaak van collega-organisatoren de opmerking krijgen dat deze op een negatief advies stuitten van drankleverancierswanneer ze het systeem van de herbruikbare beker willen invoeren. Het lijkt hen dan ook interessantdat er in dat verband op beleidsvlak dringend werk wordt gemaakt van duidelijke afspraken met debrouwerijsector.

7.2. Eco-Chal lenge: een geslaagde kans voor h et Clubci rcu i t

Clubcircuit vzw: een korte voorstelling

Vlaanderen heeft reeds jarenlang een aantal florissante muziekclubs die een noodzakelijke aanvullingbetekenen op het grootschalige en vaak beter ondersteunde zalencircuit van o.m. AB en Botanique.Het gaat veelal om kleinere clubs met een capaciteit van om en bij de 500 aanwezigen. Het clubcircuitheeft jaarlijks tussen de 200.000 en 300.000 bezoekers.In '96 sloegen een aantal muziekclubs de handen in elkaar. Clubcircuit vzw werd opgericht met alsvoornaamste doelstelling: de belangen van de aangesloten muziekclubs op de diverse beleidsniveaussteviger bepleiten en als federatie gezamenlijke standpunten innemen en acties opzetten t.a.v.boekingskantoren, sponsors,...Clubcircuit vzw omvat op dit ogenblik 10 muziekclubs: Cactus (Brugge), 4AD (Diksmuide), De Kreun(Kortrijk), De Zwerver (Leffinge), N9 (Eeklo), Democrazy (Gent), Nijdrop (Opwijk), 5 voor 12(Antwerpen), VUB-Kultuurkaffee (Brussel) en De Vaartkapoen (Brussel).

Eco-Challenge

In ’99 startte het Clubcircuit gesprekken met KBC en Stichting Leefmilieu om werk te maken van eenintegraal milieubeleidsplan voor de hele sector. De 3 partners waren er van in het begin van overtuigddat een dergelijk milieuactieplan bijzonder interessant kon zijn:• Een aantal concertclubs wilde eerder reeds werk maken van milieumaatregelen. De

samenwerking met Stichting Leefmilieu zorgde ervoor dat dit op een wetenschappelijke engeïntegreerde manier kon gebeuren.

• Concertclubs hebben door hun activiteiten wel degelijk een milieu-impact. Ze staan trouwenssowieso voor milieuverplichtingen.

• Concertclubs hebben er alle baat bij om via milieuzorg verschillende vormen van hinder maximaalte voorkomen.

• Als concertclubs hebben ze ook een belangrijke voorbeeldfunctie naar een jong én geïnteresseerddoelpubliek.

• Milieuzorg werkt bovendien besparend: verspillingen kunnen worden opgespoord en voorkomen.




22

In 2000 nam het project ‘Eco-Challenge’ een start. De aangesloten clubs van het Clubcircuitengageerden zich om voor eind 2000 een aantal concrete maatregelen te realiseren op vlak van:• afval(preventie);• lawaai(beheersing);• (rationeel) energie(gebruik);• water(besparing);

• milieuvriendelijk aankoopbeleid;• (duurzame) mobiliteit.

De clubs werden begeleid door Stichting Leefmilieu. Om hun engagement hard te maken ontving elkeclub:• een startnota, met de situering van de milieuproblematiek van clubs en een plan van aanpak;• een enquêteformulier met een opsomming van de mogelijke actiepunten op de 6 milieudomeinen;

de bestaande situatie kon hier zomaar op worden toegepast. Aan de hand van de gegevens en opmerkingen uit de enquête (bijvoorbeeld bij clubs die hardrockspelen, kan je de groepen onmogelijk stiller laten spelen) heeft Stichting Leefmilieu eenhandleiding opgesteld met concrete tips.

• een scoreblad waarop de vorderingen kunnen worden genoteerd;• een begeleidende brochure ‘Eco-Challenge? Zo gaat u ervoor’ met per milieudomein een aantal

concrete en bruikbare tips om verbeteringen te realiseren.

De clubs die slaagden in hun opzet, kregen eind 2000 voor het eerst een ecolabel of ecoaward. Diebestond uit 6 fracties (6 blaadjes van een logo) waarbij naargelang het resultaat van de club een‘volledig’ label van 6 blaadjes dan wel een ‘gedeeltelijk’ label werd toegekend.De diverse clubs werden ook bezocht door afgevaardigden van Stichting Leefmilieu. Bij die bezoekenwerden de reeds geleverde inspanningen geverifieerd en werden concrete tips gegeven om het nogbeter te doen. Eco-Challenge werd in 2001 hernomen.

Ter afsluiting geeft dhr. De Coster enkele leuke ideeën om aan milieuzorg te doen: afspraak voor hethele Clubcircuit met een direct-to-plate drukkerij waardoor heel wat milieuonvriendelijke pre-press kanworden vermeden (dit werd uiteindelijk niet gerealiseerd wegens dubbel zo duur), afspraak metbioboerderijen voor het leveren van biologische groenten voor de catering of de aankoop vanmilieuvriendelijke poetsproducten.

8. Rond e van de deelnemers

Wouter Nicolaes - Sportpale is Antw erpen

Wouter Nicolaes, preventieadviseur, vertelt dat het Sportpaleis al een hele tijd bezig is met milieuzorg,te meer daar het gebouw in een woonwijk gevestigd is en extra aandacht zeker nodig was om kritiekvan de buurt tegen te gaan. Centraal in het afvalbeheer van het Sportpaleis staat het feit dat zeproberen om het afval binnen het gebouw te houden. Dit betekent bijvoorbeeld geen sampling bij hetnaar buiten gaan, maar bij het binnenkomen. Herbruikbare bekers worden niet ingezet. Dit heeft deelste maken met het feit dat de pauzes te kort zijn om mensen te vragen om eerst een beker te halen en

dan pas drankjes te kopen. Selectieve inzameling gebeurt enkel ‘achter de toog’, dus niet door hetpubliek. Het Sportpaleis voerde reeds verschillende projecten uit om de toeschouwers tesensibiliseren, maar zonder veel succes.Dhr. Nicolaes vraagt of de focus op herbruikbare bekers wel terecht is. In het Sportpaleis wordtgemiddeld 250 gram afval per bezoeker per evenement geproduceerd. Aan een gemiddelde van 3consumpties per persoon per evenement in wegwerpbekers van 6 tot 7 gram, komt dit op 18 totmaximum 21 gram afval afkomstig van wegwerpbekers. Dit is nog geen 10 % van de totalehoeveelheid afval.

Anja Van L ooc k – Stadsland vzw

Mevr. Van Loock vervangt Helene Erauw en Luc Steenkiste van Stadsland, die in het kader van hetSmash-eventsproject de hele problematiek opvolgen. Voor haar gebeurt de opvolging eerder van op

afstand. Bij de invoering van milieuzorg bij Sfinks ondervinden ook zij problemen met de sponsors enhet invoeren van herbruikbare bekers, evenals met het afvalwater. Ze vindt de workshop boeiend daar ze op deze manier hoort dat er overal problemen zijn en er toch wat aan gedaan kan worden.




23

Ti js Vandenbrou cke – Music Hal l Group - Galgrock

Dhr. Tijs Vandenbroucke is medeorganisator van Galgrock en is werkzaam binnen de Music HallGroup. Hij omschrijft zijn ervaringen bij beide organisaties.Music Hall exploiteert 3 zalen: Vorst Nationaal, de Capitole in Gent en de Stadsschouwburg in Antwerpen. In Vorst Nationaal worden volgende inspanningen gedaan: het uitdelen van flyers magalleen bij het naar binnen gaan (dit om het afval binnen het gebouw te houden), sampling mag slechts

in beperkte mate en er is sinds een half jaar een project met afvalophaler Van Gansewinkel opgestartom het afvalprobleem aan te pakken. Hierbij wordt o.m. gedacht aan het vermalen van bekers.Bij het invoeren van milieuzorg in een zaal stuit je op verschillende belangen en problemen. Zo werder met sponsor Coca Cola reeds een discussie gevoerd over de keuze tussen blikjes en petflessen,maar hieruit zijn geen concrete maatregelen gevloeid.

Galgrock, dat net zijn tweede editie achter de rug heeft, is een evenement in het Gentsestadscentrum. Galgrock bereikte in 2001 800 bezoekers, in 2002 waren dat er 1200. De toegang tothet evenement is gratis, waardoor het festival vooral afhankelijk is van sponsering en de inkomstenvan de drank.Op het festival Galgrock hebben de organisatoren aandacht voor volgende punten:• Het gebruik van herbruikbare bekers: Galgrock leent de bekers van IVAGO om een afvalfactuur

van de Intercommunale te vermijden. IVAGO ondersteunt het evenement verder met jetons, eenwisselkantoor en beperkt communicatiemateriaal voor het wisselsysteem. Het gebrek aanbijkomende begeleiding door IVAGO wordt echter aangeklaagd. Er wordt ook aangehaald datontbrekende bekers moeten betaald worden aan IVAGO tegen de prijs van 1 euro per stuk, watvoor een klein evenement vrij duur is.

• Het vermijden van wildplakken van affiches. Dit is echter niet zo makkelijk, daar in het Gentseweinig ruimte is voorzien waar je wel affiches mag plakken.

• Er worden geen flyers ter promotie van het evenement uitgedeeld. Er wordt wel een digitale flyer verstuurd per e-mail.

De organisatie twijfelt of ze bovenstaande punten zal hernemen voor de derde editie, wegens teweinig ondersteuning van de stad Gent, IVAGO en de provincie Oost-Vlaanderen.

Maarten Keg els – Gemeente B orn em

In de gemeente Bornem vindt de 100 km dodentocht plaats, waaraan gemiddeld 8000 wandelaarsdeelnemen. De organisatoren hebben zelf een milieucel opgericht, die op dit ogenblik zeer goed werktomdat er voldoende vrijwilligers zijn. De milieucel werkt onder andere rond selectieve inzameling enherbruikbare bekers. De eerste maal dat de bekers werden ingezet, gebeurde dat zonder statiegeld.Er gingen toen heel wat bekers verloren, zodat sindsdien wordt gewerkt met een statiegeldsysteem.De verschillende maatregelen hebben ervoor gezorgd dat de totale hoeveelheid afval gedaald is endat het parcours heel wat schoner achterblijft.De gemeente Bornem heeft ook zelf een uitleenpunt met o.m. herbruikbare bekers (‘De Put’). Ook hetplaatselijk jeugdhuis heeft zijn eigen bekers.

Rob ert Van Bin nebeek – OVAM

Dhr. Van Binnebeek vindt het spijtig dat het Sportpaleis en Vorst Nationaal wel maatregelen treffen omhet afval binnen de zalen te houden, maar niet aan afvalpreventie doen. Hij is er nochtans vanovertuigd dat men het publiek kan aanzetten tot milieuzorg, zeker als er ter plaatse ook begeleiding is;bijvoorbeeld door de bemanning van de afvalstraatjes. Selectieve inzameling moet zich dan ook nietbeperken tot ‘achter de toog’. Bovendien heeft dhr. Van Binnebeek vooral positieve ervaringen methet systeem van herbruikbare bekers met statiegeld.Hij stelt wel de vraag of composteerbare bekers die op een natte grond terechtkomen geen smurrieworden. Dit wordt echter ontkent daar de temperatuur ook een belangrijke rol speelt bij hetcomposteren, dewelke in dit geval te laag is.Dhr. Van Binnebeek heeft ook notie genomen van de nood aan een gesprek met de brouwerijsector.

Yves Wullaert – Anc ienne Belgiq ue

In de AB wordt enkel ‘achter de toog’ aan preventie en sorteren gedaan. Verder wordt ook het uitdelenvan flyers en samples beperkt door de mogelijkheid te bieden om aan de ingang affiches te plakkenen een stand te voorzien om flyers in te plaatsen.




24

Fabian Spreeuwers – Kabinet van d e Vlaams e Minister van Leefmi l ieu en L andbou w

Dhr. Spreeuwers legt uit dat er een tijdje geleden vanuit het kabinet het Strategisch Project Afvalpreventie werd gelanceerd, dat ook een deelproject ‘evenementen’ bevat. Heel wat acties, zoalsook de door Prisma uitgevoerde studie, kaderen hierin. Daarnaast is er het Besluit van de Vlaamseregering van 29 maart 2002 en het Ministerieel besluit van 3 mei 2002 betreffende de subsidiëring vanbepaalde werken, leveringen en diensten die in het Vlaamse Gewest door of op initiatief van lagere

besturen of ermee gelijkgestelde rechtspersonen wordt uitgevoerd. Dit reglement voorziet in desubsidiëring van intercommunales en gemeenten voor o.m. de aanschaf van herbruikbare bekers eneen afwasmachine. Hij neemt ook de boodschap dat de brouwerijen een belangrijke sleutel zijn, meenaar het kabinet.Dhr. Spreeuwers heeft zelf ook ervaring met evenementen, meerbepaald met Pukkelpop. Hier merkthij op dat er een onderscheid moet worden gemaakt tussen de situatie op het festivalterrein zelf en opde aangrenzende terreinen, zoals bijvoorbeeld de campingsite rond het terrein. Op de aangrenzendeterreinen is het heel wat moeilijker om een goed afvalbeleid te voeren. Vooral het zogenaamde‘comfortafval’ blijkt er een probleem te zijn.Verder haalt hij nog het voorbeeld aan van de sporthal van de gemeente Bree, waar op eenbevredigende manier gewerkt wordt met herbruikbare bekers, volgens een uitleensysteem zonder statiegeld.

An nic k De Paepe – IVVVA

Gezien de opdracht en bevoegdheden van intercommunales, werkt IVVVA enkel rond het afvalaspectvan milieuzorg op evenementen. IVVVA is momenteel i.s.m. het stadsbestuur en de socio-cultureleverenigingen van de gemeente Bree in de voorbereidingsfase van een proefproject. Doelstelling is omde wegwerpbeker te bannen en te vervangen door herbruikbare bekers. Mevr. De Paepe merkt op datde brouwerijen een goede partner zijn in dit project. Op termijn wil men Bree als voorbeeldgemeentekunnen gebruiken naar andere gemeenten in de IVVVA-regio.

Ingrid Princ en – Gemeente Ho eselt

De gemeente Hoeselt zit in een beginfase wat betreft milieuzorg op evenementen. Momenteel is hetpolitiereglement bijgewerkt met een toepassing van selectieve inzameling. Er is verder ook aan hetgemeentebestuur voorgesteld om herbruikbare bekers te gebruiken op ‘Hoeselt Zomer’ en om opdiverse evenementen aan gescheiden inzameling te doen.Het gemeentebestuur is akkoord gegaan met de aankoop van 1000 wisselbekers via Intercompost.Intercompost stelt deze herbruikbare bekers gratis ter beschikking van de gemeente Hoeselt enandere geïnteresseerde gemeenten. De gemeente Hoeselt zal deze bekers gebruiken in het jeugdhuis.

François Jaco bs – Intercom pos t

Intercompost zet samen met de duurzaamheidsambtenaren van een aantal gemeenten uit de regioeen project op touw rond het gebruik van herbruikbare bekers in jeugdhuizen en feestzalen. Decampagne start in september. Er wordt getracht via de gemeenten te werken en hun de nodigeverantwoordelijkheden op te leggen.Momenteel hebben reeds 8 van de 17 gemeenten hun deelname aan het project bevestigd. Vanaf destart van het project zal Intercompost gratis bekers ter beschikking stellen van de gemeenten. Eensubsidieaanvraag voor dit project is momenteel in voorbereiding.

Daniël Vers ter – Centrum voo r h et evalu eren en testen van materieel

Dhr. Verster organiseert binnenkort een opendeurdag en wou tips om dit op een milieuvriendelijkemanier te kunnen doen.

Trui De Waele – Kr akro ck

Mevr. De Waele heeft heel wat informatie opgedaan om verder te werken aan het aspect milieuzorg

van Krakrock.




25

Luc Gaethofs – Provincie Lim burg

Dhr. Gaethof heeft ervaringen met milieuzorg op het wereldfeest. Voor hen is de eetstand het grootsteprobleem. Er werd vorig jaar gebruik gemaakt van herbruikbare bekers van Natuurpunt. Aangezien zeals openbaar bestuur niet zomaar statiegeld kunnen heffen, worden de bekers gratis aangeboden. Omhet verlies te beperken worden voldoende mensen ingezet en affiches voorzien die het systeemverduidelijken. 10 % van de bekers werd mee naar huis genomen.

Hilde Nechelpu t – AMINAL - Afdel in g Water

De Afdeling Water helpt Stadsland in de zoektocht naar waterbesparende maatregelen opevenementen.

Mirei l le Th eelen – Stad Has selt

Mevr. Theelen werkt mee aan de actie van Intercompost rond milieuzorg bij jeugdverenigingen,waarbij het voornamelijk gaat om kleine evenementen. Ze stelt dat daar momenteel nog niet zo veelrond gebeurt; af en toe wordt er een milieucharter afgesloten. Bovendien zit er een educatief aspectaan: de elementen van milieuzorg die kinderen leren in het kader van een jeugdvereniging, nemen zelater als adolescent of volwassene mee naar andere en soms ook grotere evenementen.De stad Hasselt werkt ook samen met de organisatoren van Pukkelpop om het festival zomilieuvriendelijk mogelijk te laten gebeuren. Deze samenwerking is erg vruchtbaar.Verder merkt ze op dat het positief is dat enkele grote zalen aanwezig zijn op deze workshop. Deacties hoeven immers niet altijd van de overheid te komen. Ook de aanwezigheid van de OVAM enhet kabinet van minister Dua wordt als zeer positief ervaren. Zij zijn beter geplaatst om het signaaldoor te geven aan de brouwerijsector en de drankleveranciers. Verder werden er nog heel watpraktische tips opgedaan.

Peter Vos ters – Prov inc iebestu ur Vlaams-Br abant

De provincie Vlaams-Brabant zit nog in de beginfase wat betreft milieuzorg op evenementen en kwamaldus wat inspiratie en tips opdoen, zodat er snel werk van kan worden gemaakt.

Guy Du chêne – vzw Pri sm a- Ecl ip s

Dhr. Duchêne merkt betreffende de rol van de brouwerijen op dat er een afspraak zou bestaan tussende brouwers onderling om de herbruikbare beker te boycotten. De officiële reden voor deweigerachtige houding is dat er nog heel wat wegwerpbekers in voorraad zijn die opgebruikt moetenworden. Volgens dhr. Duchêne ligt de ware reden echter in het feit dat het voor een brouwerij nietzozeer van belang is dat zijn product op een evenement gedronken wordt, maar wel dat deaanwezigen zien dat het gedronken wordt. Een merknaam drukken op herbruikbare bekers is echter niet zo evident, vandaar de weigerachtige houding. Een mogelijke oplossing voor de houding van debrouwerijen ligt in de federale wet op de koppelverkoop.Een tweede opmerking van dhr. Duchêne gaat over de recyclage van wegwerpbekers. Dit kan inprincipe verwerkt wordt tot secundaire grondstof, namelijk een verbrandingsstof. In de praktijk is de

fractie echter te vervuild om economisch interessant te zijn. Bovendien is de recyclage van bekers tothernieuwbare materialen zeer moeilijk. Dit stelt meteen de zin van selectieve inzameling opevenementen in vraag.

Peter Norro – Provin ciebestu ur West -Vlaanderen

Dhr. Norro meent, in tegenstelling tot dhr. Duchêne, dat bekers wel degelijk kunnen gerecycleerdworden, mits zij tijdens de inzameling niet vervuild geraken. Hij baseert zich voor deze uitspraak opinformatie opgevraagd bij afvalinzamelaars. Voor bekers uit polypropyleen bleek dit alvast mogelijk.

Op de opmerking van dhr. Van Binnebeek over het risico dat composteerbare bekers die op een nattegrond vallen, in een smurrie zouden veranderen, antwoordt hij negatief. Voor een composterings-proces is naast de nodige vochtigheid immers ook een hoge temperatuur nodig, en die wordt hier niet

gehaald.




26

Fil ip Haes – Stad A ntw erpen

De Stad Antwerpen heeft net de ‘Fietsdag voor werknemers’ achter de rug. Op dit evenement krijgende werknemers die met de fiets naar het werk komen een ontbijt, een drankje en een massage. Ophet evenement werd extra aandacht besteed aan milieuvriendelijke catering (metalen bestek,herbruikbare bekers, grote glazen flessen, koffie van de wereldwinkel, biologische broodjes enpapieren zakken) en aan selectieve inzameling van de 4 fracties. De resultaten waren op het eerste

zicht goed, buiten dat er een aantal herbruikbare bekers in de PMD-fractie waren terechtgekomen. Hetknelpunt bleek dan ook de communicatie met de deelnemers te zijn. Algemeen haalt dhr. Haes het probleem aan dat gemeenten erg weinig impact hebben oporganisatoren. Een oplossing ligt in een wet over afvalpreventie op evenementen, meer specifiekbijvoorbeeld een verbod op wegwerpbekers. Deze taak behoort echter hogere overheden toe.

Sofie Cuyp ers – Gemeente Bo echo ut

In Boechout wordt jaarlijks het Sfinksfestival georganiseerd. Hierbij treden problemen op met afval,geluid en energie. In het verleden had de gemeente het vrij moeilijk om de organisatoren totmilieuzorg aan te zetten. Er werden enkel afspraken gemaakt met Van Ganzewinkel om containers teplaatsen. De samenwerking met Stadsland maakte de zaken echter heel wat makkelijker. Ze heeftdan ook een goed oog in de onderhandelingen. De gemeente heeft slechts een kleine betrokkenheid

bij heel de organisatie. Het is haar taak het gemeentebestuur te overtuigen en de maatregelen teondersteunen.Betreffende de invoering van herbruikbare beker op Sfinks, zijn er 2 problemen: ten eerste is degemeente nog niet volledig overtuigd om een financiële bijdrage te leveren daar de kosten relevantmoeten zijn. Ten tweede vreest men voor een dubbele verliesfactor door het (heimelijk) gratis drankgeven in een systeem van herbruikbare bekers. Als de barman iemand een gratis drankje geeft,verliest men immers niet alleen de drank, maar ook het bedrag dat de beker waard is als hij terugingeleverd wordt.Mevrouw Cuypers zegt verder nog heel wat interessante informatie gevonden te hebben op dezeworkshop.

Dirk De Boever – Wandeltw eedaagse Blank enberg e

Dhr. De Boever merkt op dat een sponsor in ruil voor sampling en/of geld steeds een bepaalde returnwenst, namelijk naambekendheid. Dit kan onder de vorm van wegwerpbekers met de merknaam op,maar het kan ook op een milieuvriendelijkere manier door bijvoorbeeld vlaggen met de merknaam opte hangen. Voor de wandeltweedaagse werd dhr. De Boever echter geconfronteerd met het probleemdat de gemeente Brugge geen sponsoring met vlaggen op z’n grondgebied toeliet. Op die manier wordt het erg moeilijk om de sponsor return te geven. Naast de organisator en de sponsor zijn er dusnog andere actoren in het spel.

9. Conclus ies van de work shop

Milieuzorg op evenementen heeft vele facetten: afvalpreventie, energiebeheer, waterbeheer,mobiliteit,… Ook de evenementen zelf zijn erg divers. 'Het evenement' bestaat niet. Zowel qua aardals grootte of milieubelasting is elk evenement verschillend. Deze diversiteit tussen evenementen ende vele facetten van milieuzorg op evenementen maken dat een specifieke wetgeving voor milieuzorgop evenementen haast onmogelijk is. Zoals dhr. Duchêne aanhaalde moet het echter wel mogelijk zijnom bepaalde eisen te koppelen aan reeds bestaande reglementen, vergunningen, etc. waaraanorganisatoren of uitbaters moeten voldoen.

Communicatie blijkt voor velen een belangrijk punt te zijn waarmee milieuzorg op een evenementstaat of valt. Niet alleen de eigen medewerkers moeten goed zijn ingelicht, ook de bezoeker moet opde hoogte worden gebracht van het hoe en waarom.

Een aantal sprekers hebben op deze workshop ook aangetoond dat er niet alleen rond afvalpreventieof selectieve inzameling wordt gewerkt, maar dat organisatoren ook reeds bezig zijn met anderefacetten zoals waterbeheer of mobiliteit en daar ook resultaten mee bereiken. De toespraak van mevr.

Denys heeft onmiskenbaar aangetoond dat de metingen op de Douvebeek en de maatregelen die deorganisatoren van Folk Dranouter hebben genomen, hun effect zeker niet hebben gemist.




27

Mobiliteit blijkt ook een aspect te zijn waar al verschillende organisatoren aan werken. Park & Ridesystemen, fietsplannen en regelingen met het openbaar vervoer, afspraken met De Lijn of de NMBS,bieden vele mogelijkheden en kunnen het autogebruik enorm terugdringen. In dit verband kijken wealvast uit naar de resultaten van SMASH-events waarin mobiliteit een niet onbelangrijke rol zal spelen.

Een aantal keren kwam ter sprake dat er veel meer aandacht wordt besteed aan de afvalproblematiek

dan aan de andere aspecten. Een terechte opmerking; inzake water- en energiebeheer zijn er zeker bijkomende inspanningen vereist, maar dat betekent echter dat de inspanningen op het gebied vanafvalpreventie mogen worden verwaarloosd.

Hetzelfde gaat op voor de herbruikbare beker. De hoeveelheid afval die vermeden kan worden door het gebruik van de herbruikbare beker is (uitgedrukt in gewicht) misschien geen groot percentage vande totale hoeveelheid afval, maar het belang van deze beker mag niet worden onderschat: wieherbruikbare bekers inzet, is zich bewust van de milieuproblematiek en zal later misschien ook anderemaatregelen gaan nemen!Het zopas ingevoerde subsidiebesluit dat een financiële tegemoetkoming voorziet voor de aankoopvan herbruikbare bekers en afwasmachines kan daarom beschouwd worden als een extra stimulansvoor milieuzorg op evenementen.

Wel blijkt dat een gesprek tussen de overheid en de brouwerijsector zich opdringt. Sommigeorganisatoren staan immers machteloos omwille van hun afhankelijkheid van sponsors enleveranciers.

We kregen een heleboel tip van de sprekers en de participanten van deze workshop. Kleine,praktische tips of aanbevelingen, maar ook suggesties voor het sluiten van heuse overeenkomsten;zoals 'de milieuwaarborg' voor uitbaters van voedselstalletjes, het 'milieucharter' voor sponsors vanhet evenement of een heus milieuzorgsysteem voor evenementen.

Wie ze in de praktijk wil brengen, kan een kijkje nemen in de handleidingen 'milieuzorg opevenementen' die u in de literatuurlijst aantreft of je kan altijd op zoek naar een inspirerend voorbeeldin de projectendatabank van STIP.




28

Bijlage 1: Smash Events

Aanpak:

1. Beknopt overzicht van de actuele aanpak. Screening vanbestaande ervaringen op het vlak van evenementenvervoer in debetrokken partnerlanden. Algemeen methodologisch kader voor hetgeheel en specificaties voor de deelgroepen (festivals,tentoonstellingen of beurzen)

2. Vervolgens worden in 2002 enkele testprojecten gepland enuitgevoerd, waarin de duurzaamheidsaanpak wordt getest. In Belgiëzal dat gebeuren voor 2 muziekfestivals.

3. Tenslotte wordt de opgedane ervaring in 2003 toegepast op eenbredere doelgroep. De bedoeling is dat de organisatoren van eenbrede waaier aan evenementen – met ondersteuning van Traject enStadsland – een duurzaam milieu- en mobiliteitsbeheer toepassen.

EVENTS

Wat is SMASH-EVENTS?

Het SMASH-EVENTS project test – via een aantal demonstratieprojecten – de mogelijkhedenom een integrale duurzaamheidsaanpak toe te passen op grote evenementen:

tentoonstellingen of beurzen, muziekfestivals, enz. Doelstelling is te komen tot eenvermindering van de impact van evenementen op het milieu en op de mobiliteitsproblematiek.

In het project worden verschillende vormen van milieuzorg voor festivals geïntegreerd engecombineerd: afvalbeleid, mobiliteitsmanagement, energiebesparende systemen,natuurbehoud. De belangrijkste producten van dit internationale project zullen zijn:

• De concrete resultaten van het demonstratieproject. Deze resultaten zullen aangevuld engetoetst worden aan de maatregelen en ervaringen die in het verleden de meeste vruchtenhebben afgeworpen om tot een geschikt (beleids-) maatregelenpakket te komen. Meer bepaaldwat het onderdeel afvalpreventie betreft zal hierbij nauw worden overlegd met de Vlaamse Afvalstoffen Maatschappij (OVAM);

• Een handboek over een duurzame en milieuvriendelijke organisatie van grote evenementen(gericht op organisatoren) aan de hand van demonstraties;

• Een voorstel van auditsysteem voor het evalueren van de milieuvriendelijkheid van grote

evenementenHet project wordt uitgevoerd door een internationaal consortium o.l.v. Traject. Partners komenverder uit België, Duitsland, Oostenrijk en Italië. Voor België, Nederland en Frankrijk wordt hetproject uitgevoerd door Traject voor het mobiliteitsluik en Stadsland voor het milieuluik.

S ustainable M obility As part of an integratedS ustainability approac H for large events

Duurzame mobiliteit als onderdeel van een geïntegreerde duurzaamheidsaanpak voor grote evenementen

Stadsland vzw - Boomgaardstraat 215, 2018 Antwerpen - tel.: 03/2300222 - fax: 03/2309019 - mail: [email protected] - internet: www.stadsland.be




29

Bijlage 2: VMM

Douvebeekte Dranouter

673075

VMMnr 673080(opwaarts)

673070(afwaarts)

t.h.v.rio

jaar

1 9 9 6

1 9 9 7

1 9 9 8

1 9 9 9

2 0 0 0

2 0 0 1

1996

1 9 9 7

1 9 9 8

1 9 9 9

2 0 0 0

2 0 0 1

2001

debiet (l/s)

woensdag 2 2 8 2 4 30 18 6donderdag

vrijdag 2 2 8 2 20 50 30 24 12zaterdag 2 2 8 2 7 40 30 24 12

zondag 2 2 8 2 20 50 23 24 12Basis

kwaliteitsnorm

zuurstof

(mg/L)woensdag 5,0 10,8 7,9 7,4 10 9,5 6,7 2,9 9,1 11,8 8,22 5,3donderdag 5,0 9,1 3,1 1,6

vrijdag 5,0 11,1 9,1 9 8,4 8,1 8,5 0,7 1,2 2,9 2,3 7,1 1,7 3,1zaterdag 5,0 8,6 7,6 9,2 8,5 0,5 1 1,3 1,4 5,3 1,3 2,2

zondag 5,0 9,5 6,6 10,6 0,1 1,2 0 1,3 3,3geleidbaarh

eid (µS/cm)woensdag 1000 863 820 722 705 677 924 914 793 688 740 773donderdag 1000 706 799 1676

vrijdag 1000 721 764 707 735 795 644 1695 1045

929 947 894 788 1278

zaterdag 1000 754 642 851 632 1730 1167

1030 900 940 913 1816

zondag 1000 723 646 840 1924 1020

1156 883 1020

ammonium

(mg N/l)woensdag 5,0 0,1 0,5 0,3

60,4

50,8 6,6 1,95 0,68

donderdag 5,0 0,29

vrijdag 5,0 1,2 0,2 0,14

0,75

1,39 0 92,8 22,6

14,49 12,7 4,74 18,51

70,55

zaterdag 5,0 0,4 1,32

0 0,75

94,4 21,8

25,4 14,9 4,77 34,27

115,42

zondag 5,0 0,1 0,9 0 83 20,3 34,87 24,7 14,63

ortho-fosfaat (mg

P/l)

woensdag 0,3 0,6 0,2 0,19

0,1 0,8 0,4 0,52 0,62 0,61

donderdag 0,3 0,33

0,94

5,89

vrijdag 0,3 0,5 0,2 0,26

0,21

0,27 0,2 5 2,4 1,42 1,32 0,7 1,99

7,17

zaterdag 0,3 0,27

0,75

0,13 0,22

5 1,8 2,35 1,61 1 3,49

8,44

zondag 0,3 0,39

0,33

0,13 3,9 2,1 3,28 2,3 2,44

normoverschrijding




30

Bijlage 3: Eco-challenge - Startnota

Actie van Stichting Leefmilieu, KBC en Het ClubcircuitMeer info: http://www.stichtingleefmilieu.be

Uitgangspunten

Stichting Leefmilieu/KBC ijvert voor een schoner milieu. Een van haar hoofdtaken is een zo ruimmogelijk publiek te sensibiliseren voor en te informeren over mogelijke milieuverbeteringen. ‘Op eenduurzame wijze omgaan met ons milieu’ moet voor ieder burger dé attitude worden. De Stichting reiktdaarvoor concrete ideeën en middelen aan. Jongeren zijn daarbij een prioritaire doelgroep.

In de sponsoringstrategie van KBC Bank en Verzekering zijn jongeren een belangrijke doelgroep ("Wehebben het voor u, Jongeren kansen geven”). Door het sponsoren van o.m. het Clubcircuit engageertKBC zich maatschappelijk en bouwt zij tegelijk aan een cliëntvriendelijk imago.

Het Clubcircuit biedt een belangrijk forum voor nationale bands en internationale muzikale‘middenklassers’. De activiteiten van de clubs hebben hoedanook een milieu-impact. Hier liggen heelwat aanknopingspunten voor verbetering. Als bedrijf hebben de clubs alle belang bij een correcte, duurzame zaakvoering. Hun imagobuilding enclientvriendelijkheid zullen er wel bij varen.

De drie partners hebben elkaar dus veel te bieden:Stichting Leefmilieu beschikt over expertise om de milieuproblemen van het clubcircuit in kaart tebrengen en haalbare voorstellen te formuleren om deze met succes aan te pakken.

Het clubcircuit kan een groot doelpubliek van jongeren bereiken met een milieu-boodschap en neemtdaarbij haar eigen milieu-verantwoordelijkheid opnemen.

KBC is ook in dit project de facilitator die door deze samenwerking de realisatie van haar jongeren enmarketing (kansen geven) verder onderbouwt en bovendien getuigt van een effectievemaatschappelijke betrokkenheid.

De som van dit alles is een positieve inspanning voor het milieu die tegelijk een ‘win-win-winsituatie’creëert voor de drie partners.

Waarom milieuzorg in het clubcircuit?

? Milieuzorg wordt dé maatschappelijke uitdaging.

? Ook in de bedrijfswereld wordt duurzaam ondernemen een evidentie.

? Een milieubewust imago loont. Vooral bij jongeren slaat het aan.

? De clubs hebben wel degelijk een milieu-impact met hun activiteiten (zie verder) en staansowieso voor milieuverplichtingen.

? Clubs hebben er alle baat bij om via milieuzorg verschillende vormen van hindermaximaal te voorkomen.

? De clubs hebben met hun groot en jong doelpubliek een zéér belangrijke voorbeeldfunctie.

? Milieuzorg gaat hand in hand met de aandacht voor veiligheid en kwaliteit in debedrijfsvoering.

? Milieuzorg werkt besparend want verspillingen worden opgespoord en voorkomen.

? In de beoordeling door de overheid van de clubs met het oog op subsidiëring, kan een hogemilieuscore van doorslaggevend belang zijn.




31

Betrokken clubs uit het clubcircuit

- Cactusclub, Brugge- N9, Eeklo- De Kreun, Bissegem- Democrazy, Gent

- Nijdrop, Opwijk- Vaartkapoen, Brussel- 4 AD, Diksmuide- 5 voor 12, Antwerpen

Het Charter Eco-challenge :1. Verdien het Eco-label!2. Win de prijs voor ‘het béste eco-idee’

Plan van aanpak

1

Uitgangspunt is dat de clubs uit het Clubcircuit zich engageren tot milieuverbetering (Eco-challenge)

binnen de afgesproken termijn. Daartoe stellen zij een Eco-charter op, waarin hun engagement wordtverwoord (Ja: wij gaan voor het milieu ! Ja, wij nemen onze milieuverantwoordelijkheid op!).

2Meer concreet kunnen de clubs een Eco-label verdienen wanneer zij erin slagen een aantalmilieudoelstellingen (i.c. inspanningen om de milieu-impact te verkleinen) in een zestalmilieudomeinen te verwezenlijken.Het label bestaat uit 6 fracties (bv. een klaverblad met 6 blaadjes), waarbij naargelang hetengagement van de club een ‘volledig’ label van 6 blaadjes (= positieve resultaten op de 6milieudomeinen) dan wel een ‘gedeeltelijk’ label (= één blaadje per domein waarin gescoord wordt)wordt toegekend. De inspanningen kunnen dan ook over enkele jaren worden gespreid.

De zes domeinen betreffen: afval, lawaai, energie, aankoop van producten, water, verkeer/mobiliteit,…

Het komt er op aan op alle vragen (zie verder ‘Eco-challenge-enquête’) met een JA te kunnenantwoorden.

3

Naast het behalen van het label kunnen de clubs ook meedingen naar de ECO - prijs. Deze prijs wordtuitgereikt aan de club die binnen de afgesproken termijn het beste vernieuwende idee inzakemilieuzorg voorlegt. KBC en Stichting Leefmilieu reiken elk een bedrag van BEF 20.000 uit aan dewinnende club.

4

Dit project wordt via geëigende middelen gecommuniceerd naar het cliënteel van de clubs. Onder andere komt in alle clubs een speciale Eco-challenge-affiche.De clubverantwoordelijken ontvangen:

- onderhavige ‘Startnota Eco-challenge’ waarin de milieuproblematiek van het Clubcircuit én het planvan aanpak bondig wordt geschetst;- een Eco-challenge- enquête (zie bijlage 1) rond de zes milieudomeinen. De enquête geeft aan waar de actiepunten liggen. Einddoel is op àlle vragen positief te antwoorden;- een scoreblad ‘Meten is weten’ (zie bijlage 2) waarin voor elk thema de vorderingen kunnen wordengenoteerd (starten maandresultaten);- een brochure ‘Eco-challenge: ZO gaat u ervoor!’ (zie bijlage 3), met, per milieudomein, bruikbare tipsom het eco-label te behalen.

5Enquête én scoreblad zijn, naast een bezoek ter plaatse, de basisinstrumenten op basis waarvan door een onafhankelijke jury het eco-label al dan niet zal worden toegekend.




32

Voordelen van deze aanpak

- eenvoudig- blijvende resultaten op korte termijn- een positieve uitstraling voor de drie partners- concrete, goed communiceerbare resultaten naar pers toe

- duurzame attitudeverandering zowel binnen de clubs zelf als bij de bezoekers- positieve winst voor het milieu- een gestructureerde en geïntegreerde aanpak van de milieuzorg

Focus op zes milieuthema’s

De typische milieuproblemen waarmee men in de clubs te maken heeft zijn:I AfvalII LawaaiIII EnergieIV Water V Aankoop van productenVI Verkeer/mobiliteit

I Afval

De hoeveelheid afval in Vlaanderen is hoog en blijft toenemen. Toch kan er veel gebeurenDe vuistregel is steeds (in dalende orde van belangrijkheid):1. voorkomen2. hergebruiken3. recycleren4. op milieuvriendelijke wijze verwerken

In 1998 werd in Vlaanderen 3.116.871 ton huishoudelijke afvalstoffen ingezameld. Dit is een toenamemet 0,2 % t.o.v. 1997. Per inwoner bedraagt de totale geproduceerde hoeveelheid huishoudelijkeafvalstoffen 527,18 kilogram voor 1998, wat een toename met 1,22 kilogram per inwoner t.o.v. 1997betekent.

Ook de clubs produceren heel wat afval dat, met de nodige inspanningen, voorkomen kan worden, of,zo dat niet kan, gesorteerd wordt met het oog op hergebruik, recyclage of verwerking. Denkbijvoorbeeld aan de hoeveelheid plastic bekers… Overigens bestaan hiervoor perfectemilieuvriendelijke alternatieven !Belangrijke afvalfracties zijn: papier, glas, Plastic Metaal en Drankverpakkingen (PMD), Groente-, Fruiten Tuinafval (GFT), verpakkingen,…

II Lawaai

In ons dichtbevolkte en dichtbebouwde landje is stilte een schaars goed geworden. De recenteontwikkelingen rond de luchthavens van Zaventem en Antwerpen illustreren het groeiendemaatschappelijk belang dat aan lawaaihinder wordt gehecht.

De wetgever stelt zeer specifieke normen op voor geluid, afhankelijk van de plaats (i.c. woonzone,industriezone, natuur,…), het tijdstip (een onderscheid wordt gemaakt tussen lawaai overdag, ‘savonds en ‘s nachts) en zelfs de aard van het geluid (intermitterend, impulsachtig, ononderbroken,…).

Lawaaihinder kan roet in het eten gooien, zelfs bij de best bedoelde initiatieven. De clubs hebben er dan ook alle baat bij om er effectief iets aan te doen.Lawaai moet bij de bron worden aangepakt. In de clubs kan te luide muziek voor lawaaihinder zorgen.Minder luid spelen kan een oplossing zijn, maar is vaak slecht ‘verkoopbaar’ bij het aanwezige publiek.Technische ingrepen zoals een goede isolatie, doordachte inrichting van de gebouwen enz, kunnenhier veel verhelpen. Bovendien komt een degelijke isolatie ook de energiefactuur ten goede.

Veel lawaai komt bovendien van bezoekers, verkeer enz. Ook hier zijn een aantal maatregen mogelijk.




33

III Energie

Vlaanderen springt nog veel te kwistig om met energie. Toch zijn van alle milieumaatregelen deenergiebesparende wellicht financieel het meest lonend. De hoogte van de energiefactuur is immersevenredig met het verbruik.

De Vlaamse overheid (VIREG) verleent subsidies voor energiebesparing. Ook u kan meedoen met uwbedrijf, vereniging of club!VIREG nodigt particulieren, studiebureaus, bedrijven, gemeentebesturen, bibliotheken, scholen,sociaal-culturele verenigingen, jeugdorganisaties, wetenschappelijke instellingen, enz. uit om inoktober 2000 zelf een activiteit te organiseren. Heeft u een interessant idee om de bewustwordinginzake rationeel energiegebruik bij de Vlaamse bevolking, bedrijven en instellingen aan te scherpenen wenst u hiervoor de handen uit de mouwen te steken, dan kan u terecht bij het Vireg-Programmasecretariaat. Men zal zullen uw activiteit evalueren en indien positief bevonden, op hetregister van de activiteiten noteren! Was u van plan reeds vóór oktober een dergelijke activiteit teorganiseren, stel ze dan voor één keer uit tot morgen en profiteer van de algemene publiciteit die er inoktober rond energiebesparing zal worden verspreid.Informatie: Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap, Vireg-Programmasecretariaat, Markiesstraat 1,1000 Brussel, tel. 02/553.39.49, fax. 02/553.39.17, e-mail:[email protected]

Ook in de clubs wordt veel energie gebruikt: verwarming, koeling, verlichting (binnen en buiten),muziekinstallatie, … Maar vaak kunnen eenvoudige investeringen (bv. installatie van spaarlampen,vervanging van versleten toestellen,…) en kleine organisatorische ingrepen een gevoelige besparingopleveren. Ook isolatie drijft de verwarmingskost ver naar beneden, en komt bovendien delawaaibestrijding ten goede.

In de energieproductie is het aandeel van de duurzame energiebronnen nog zeer gering. De meesteenergie is afkomstig uit kerncentrales en fossiele brandstoffen. Maar wind- en zonne-energie zittenstilaan in de lift. Voor de installatie van zonnepanelen is trouwens een aantrekkelijke subsidiemogelijk…. Voor heel wat energieverbruikende toepassingen zijn steeds meer milieuvriendelijkealternatieven beschikbaar.

IV Water en afvalwater

We staan er niet veel bij stil, maar water is een kostbaar en steeds schaarser goed. Het verbruik vanwater loopt hoog op. Bovendien wordt nog al te vaak water verspild. Denk bv. aan lekkende kranen,overdreven hoeveelheden spoelwater, e.a.Ook in de clubs wordt (uiteraard) water gebruikt: voor de sanitaire installaties, keuken/tap,schoonmaak,… Maar gebeurt dit altijd even efficiënt?

V Aankoop van (milieu-onvriendelijke) producten

De tijd dat milieuvriendelijke producten minder goed of duurder waren dan conventionele is voorgoedvoorbij. In de clubs worden wellicht heel wat klassieke producten gebruikt waarvoor goeie enduurzame alternatieven bestaan. Denk hierbij aan afwasmiddelen, schoonmaakproducten,

ontsmettingsmiddelen,… Maar ook bij de aankoop van papier, drukwerk, toners, en allerlei anderebureelbenodigdheden kan aan het milieu worden gedacht.Hienra volgt een lijst en met merken/producten die hoog scoren op milieuvlak en over de ganse lijnperfect de vergelijking met hun minder duurzame concurrenten kunnen doorstaan.

VI Verkeer/Mobiliteit

Het wegverkeer is misschien wel ‘het’ zorgenkind van deze tijd: luchtvervuiling, lawaai, afval,onveiligheid, files, …En dat terwijl er vaak goede alternatieven bestaan die het milieu sparen: verplaatsingen te voet, metde fiets, met trein, bus, tram of metro, carpooling ...(Bovendien heeft nog nooit iemand die van de tram stapte in het zakje moeten blazen…).Voor de clubs is het verkeer van en naar de optredens vaak een belangrijke oorzaak van lawaai,

drukte en ergernis bij buurtbewoners.




34

Bijlage 4: Eco-challenge - Enquête

Actie van Stichting Leefmilieu, KBC en ClubcircuitsMeer info: http://www.stichtingleefmilieu.be

I. AFVALJA/NEE/NVT*

1. We streven naar zo weinig mogelijk afval

2. Wegwerpproducten zijn bij ons taboe

3. De taken inzake afvalbeheer zijn binnen de club evenwichtig verdeeld

4. Er is een goede samenwerking met de gemeentelijke reinigingsdienst

5. We investeren in 'handige' inzamel- /recyclingsystemen

6. Het selectief ophalen van afvalfracties gebeurt optimaal

7. Compost wordt selectief opgehaald

8. De omgeving van onze club is netjes

(*) NVT = niet van toepassing.

II LAWAAI

JA/NEE/NVT

1. Buren hebben geen last van onze club

2. Ons lokaal is optimaal geïsoleerd

3. Onze gevel laat geen geluid door

4. Onze ramen laten geen geluid door

5. Indien noodzakelijk kunnen de muziekinstrumenten worden gedimd

6. Zelfs bij lawaai, kan ons lokaal verlucht worden

7. We brengen een geluidsscherm aan




35

III ENERGIE

JA/NEE/NVT

1. Onze club is uitstekend geïsoleerd

2. We hebben thermostatische kranen

3. Er zijn afspraken over wie de verwarmings-/verlichtingsknop dichtdraait

4. Wij gebruiken spaarlampen

5. De CV-leidingen zijn voldoende geïsoleerd

6. Er zijn tochtstrippen aangebracht

7. Er is radiatorfolie

8. Er zijn voorzetramen/er is dubbel glas

IV WATER

1. Er zijn geen lekkende kranen

2. Het regenwater wordt opgevangen en opnieuw gebruikt (bv. voor de schoonmaak)

3. Onze toiletten hebben een minimaal waterverbruik

4. Onze toiletten worden niet gebruikt als afvalbak




36

V AANKOOPBELEIDJA/NEE/NVT

1. Overbodige verpakkingen worden systematisch geweigerd

2. Wij gebruiken milieuvriendelijk papier

3. Wij vermijden wegwerpbatterijen

4. Onze schoonmaakmiddelen zijn milieuvriendelijk

5. Producten met een logo ‘gevaarlijk’ op de verpakking vindt u niet in onze club.6. Lege tonercartridges worden terugbezorgd aan de leverancier

7. Onze drankautomaat bevat statiegeldflessen

8. Wij gebruiken milieuvriendelijke koffiefilters/filterzakjes

9. Producten worden zo veel mogelijk ‘in het groot’ aangekocht

VI MOBILITEIT

JA/NEE/NVT

1. Wij bevorderen car-pooling

2. Op elke uitnodiging voor een concert of voor een ander initiatief wordt hetopenbaar vervoer gepromoot

3. We hebben een fietsenstalling




37

Bijlage 5: Eco-challenge - Zo gaan we ervoor

Actie van Stichting Leefmilieu, KBC en ClubcircuitsMeer info: http://www.stichtingleefmilieu.be

I AFVAL Algemeen streefdoel

X het verminderen van het afvalvolumeX het selectief inzamelen van het nog aanwezige afvalX het milieu-verantwoord verwijderen van het restafval

Gaan we er voor?

1. Beperk afvalVraag naar de ervaringen van de clubleden rond dit thema. Welke producten resulteren innutteloos restafval? Op welke gebied zou er globaal flink wat verbeterd kunnen worden?Wat is - bekeken vanuit milieuoogpunt - de stand van zaken? Welke doelen kunnen we ons

stellen? Gebeurt er al wat om die te verwezenlijken en zo ja, wat? Wat moet er verder noggebeuren?2. Vervang wegwerpproducten door duurzame productenIdeeën genoeg: plastic bekers vervang je best door polycarbonaatbekers. Voorverpaktekoffieroom vervang je door een melkfles. Vermijd plastic lepeltjes, afzonderlijk verpaktesuikerklontjes, enz.3. Een evenwichtige taakverdelingStel een 'algemene afvalcoördinator' aan, een 'compostmeester', een verantwoordelijkeKGA, …Bij introductie van nieuwe maatregelen is een goede communicatie naar de leden toeuiteraard méér dan noodzakelijk. Zorg voor een duidelijke briefing. Bereken dekostenbesparingen die een 'afvalarme' aanpak met zich meebrengt. Breng ook de kosten inrekening die nodig zijn voor het transport van afval, voor een stort-vergoeding..

4. Overleg met de gemeentelijke reinigingsdienstGa na welke informatie, acties en plannen men heeft met betrekking tot afvalvermindering.Dat kan variëren van gescheiden inzameling van GFT (groente-, fruiten tuinafval), PMD(Plastiek, Metaal en Drankafval) tot het ophalen van oude koelkasten en grof vuil …5. Een 'handig' inzamel-/recyclingsysteemBekijk wààr je het papier en glas best apart kan opslaan. Recupereer dozen voor deverzameling van oud papier (= veel handiger dan een vuilnisbak vol propjes). Bedenk eenpraktisch systeem om drankkratten en leeggoed te stapelen. Misschien kan een‘blikkenpers’ zijn diensten bewijzen …6. Selecteer!Maak op een visueel aantrekkelijke manier duidelijk op welke manier en wààr het afval

(selectief!) terecht kan: affiches, regenbestendige containers, tekstbordjes met 'Papier hier','Restafval' ... Kortom: zorg voor een duidelijke signalisatie, een originele inkleding, een‘mini’-containerparkje.7. Composteer

Sommige gemeenten geven subsidie voor de aanschaf van compostbakken. Anderegemeenten hebben een specifiek ophaalsysteem voor organisch afval ....8. Een nette buurt

Is er veel troep in de onmiddelijke omgeving? Wat wordt eraan gedaan? Zijn er voldoendevuilnisbakken? Worden ze regelmatig geledigd?




38

II LAWAAI Algemeen streefdoel X Geen lawaaihinder!

Gaan we er voor ?

1. Muren hebben oren

Beter een goed overleg met de buren dan een burenruzie! Maak afspraken. Verwittigenvooraf wanneer zich een bepaald luidruchtig evenement zal voordoen (en nodig u burenuit!) Miscshien kan een limiet worden voorgesteld?Vooral nachtlawaai kan de nodige wrevel opwekken. Er wordt gesteld dat het geluidsniveauvoor een optimale nachtrust niet méér mag zijn dan 30 dB(A)!..2. IsolatieBinnenshuis kunnen eenvoudige isolatietechnieken heel wat verhelpen. Plaats vasteelektrische toestellen niet tegen de gemeenschappelijke scheidingsmuur. Zorg voor eenzachte vloerbedekking. Rubberdopjes, tochtbanden en goed afgestelde deurvangersvoorkomen dat deuren met een harde klap worden dichtgeslagen. Eventuele kieren kunnenworden opgevuld met siliconenkit.Zijn deze kleine ingrepen niet voldoende, dan is het misschien nodig om de muren teisoleren met voorzetwanden.

3. GevelHet geluidsisolerend vermogen van een gevel hangt grotendeels af van de materialen metde zwakste geluidswerende eigenschappen. Dit is bijna altijd het glas. Metselwerk zwakt hetgeluid af met ongeveer 50 dB(A), glas - van 4 mm dikte - met slechts 25 dB (A). Hoe dikker het glas, hoe meer het geluid gedempt wordt.4. RamenDe beste resultaten om geluid af te remmen worden bereikt met dubbele ramen(niet te vewarren met dubbele beglazing). Er worden twee afzonderlijke kaders in devensteropening aangebracht, met een brede spouw tussen de beide ruiten (geluid wordtmet 40 dB(A) afgezwakt). Verder bestaat ook akoestische beglazing, dubbel glas datspeciaal werd ontworpen voor geluidsisolatie.5. We want moreNiet iedereen weet loeiharde muziek te waarderen en het lijkt dus aangewezen om het

geluid (op zijn minst tijdens de repetities) te beperken. Een piano kan op rubberen blokkengeplaatst worden en liefst zo ver mogelijk van de scheidingsmuur vandaan. Een laag viltonder of achter de boxen helpt ook al veel.6. Moet er nog lucht zijn?Het dichtmaken van deuren, ramen, kieren,en andere kleine openingen geeft een geluids-(en warmte-!) isolerend effect. Toch is een minimale verluchting in het lokaal méér dannoodzakelijk. Een (dure) oplossing is het laten inbouwen van een suskast. Deze specialeventilatieopening laat geen geluid - maar wél lucht - door.7.Ontwerp een geluidsscherm

Wie nabij het lokaal over een groen strookje beschikt, kan een geluidsscherm plaatsen. Hetmateriaal ervan moet ondoordringbaar zijn.Volle houten panelen of metalen schermengeven meer resultaat dan gevlochten houten schuttingen. Achter een scherm van 2 meter hoogte daalt de geluidssterkte met 10 dB(A). Een dichte beplanting aan weerszijden van hetscherm zal de hinderlijke weergalm van lawaai in een gesloten bebouwing wat dempen.




39

III ENERGIE

Algemeen streefdoel X Lager energieverbruik

=winst voor het milieu en voor de portemonnee

Gaan we er voor ?1. Isolatie

Door goede isolatie kan het warmteverlies in uw lokaal tot 50 procent worden verminderd.Een aantal isolerende voorzieningen zijn zeer eenvoudig aan te brengen. Borstelprofielen,schuimband of kit kunnen heel wat kieren afsluiten.Een zwaar gordijn achter de voordeur of een afsluiting met een vouwdeur kunnen een goedresultaat opleveren!2. Thermostatische kranen

Door het installeren van thermostatische radiatorkranen kan u de temperatuur beter regelen.3. Wie draait de verwarmingsknop dicht?

Stel iemand aan die één uur voor het afsluiten van een vergadering/activiteit de verwarmingtempert. Geef de zon ‘s winters de kans binnen te komen. Zet de verwarming uit in kamers

die u niet gebruikt.4. Mag het licht uit?Vermijd onnodige verlichting. Vervang lampen die langdurig aan blijven door de bekendeTL-lampen of door energiezuinige lampen (spaarlampen). Deze lampen geven evenveellicht als gewone lampen, maar vragen minder elektriciteit. Bovendien gaan zij vijf maallanger mee dan gewone lampen. Door het installeren van een minuterie kan u ervoor zorgen dat het licht na een bepaalde tijdsduur automatisch uitgaat.5. Warm, maar zuinigLaat CV-leidingen zo goed mogelijk isoleren, vooral in ruimten die niet verwarmd worden,zoals in de kelder, op zolder,…6. TochtstripsIn doe-het-zelf-zaken zijn verschillende soorten tochtweringen te koop: zelfklevende stripsof tochtbanden, soepelblijvende kit, metalen strips en metalen of kunststofprofielen,…7. Meer warmte met radiatorschermenRadiatorschermen worden tussen de radiotor en de buitenmuur geplaatst. Eén kant ervan isvoorzien van reflecterende aluminiumkleurige folie. De folie kaatst de de warmtestralenterug.8. Voorzetramen/dubbel glas: energiebesparend!Dubbelglas is duur maar heeft als voordeel dat de ruit niet beslaat. Bij voorzetramen laatmen best enkele ventilatie-openingen zitten, om beslaan te voorkomen. Overgordijnen uiteen dichtgeweven stof - met goede aansluiting tegen het plafond - kunnen extraenergiebesparing opleveren.




40

IV WATER

Algemeen streefdoel:X goede intiatieven voor minder waterverbruik!

Gaan we er voor?

1. Minder water door de kraan

Repareer een lekkende kraan zo snel mogelijk. Tien druppels per minuut betekent eenverspilling van circa 250 liter water per jaar!Op de kraan bij de toog of het aanrecht kan u een waterbespaarder monteren. U spaartdaarmee 25 tot 50% water.Nog een tip: ééngreepsmengkranen of thermosthatische kranen zijn zuiniger danmengkranen met twee knoppen.2. Doe iets met regenwater Door het regenwater op te vangen en opnieuw te gebruiken kan een behoorlijke slokworden bespaard.3. Onze toiletten hebben een minimaal waterverbruikDoor effectieve maatregelen kan hier per jaar wel duizenden liter worden bespaard. Wie

een nieuw toiletsysteem moet uitzoeken, kiest best voor een dubbelde drukknop, waarmeede hoeveelheid water gedoseerd kan worden, naar behoefte.4. Gebruik de toiletten niet als afvalbakSpoel geen etensresten, verfresten, olie, condooms, maandverbanden, … door de wc. Zegeven alleen maar een onnodige belasting aan de rioolwaterzuiverings-installaties enuiteindelijk aan ons oppervlaktewater




41

V AANKOOPBELEID

Algemeen streefdoel X Duurzame en milieuvriendelijke producten:

daar gaan wij voor

Gaan we er voor?1. Weiger overbodige verpakking

Bespreek het met uw leverancier: vermijd plastic zakjes, brik-, blik-, aluminium- of piepschuimverpakkingen.2. Papier

Kringlooppapier is vandaag in alle kleuren, formaten en dikten te krijgen.Kopieermachineskunnen er perfect op worden afgesteld. Gebruik het dubbelzijdig. Wees zuinig met deverdeling van pamfletten, folders, e.d..3. Verban batterijenOf - indien absoluut noodzakelijk - kies voor oplaadbare en/of kwikvrije batterijen.4. De groene poetsploeg

Voor afwassen, dweilen en wassen vind je in natuurwinkels een heel gammanatuurvriendelijke onderhoudsproducten (zoals de Ecoverproducten).

5. Lees goed de verpakkingVermijd bleekwater en chloorverbindingen. Kies voor verf op waterbasis, lijm zonder oplosmiddelen. Enkel bij volledig biologisch afbreekbare producten blijft de milieuschadebeperkt omdat ze na een zekere tijd afgebroken worden.6. Lege tonercartridgesKies voor een firma die lege inkt- en tonercassettes van uw printer en kopieertoestelinzamelt en opnieuw vult.7.De slag om de drankautomaatEr zijn flesjesautomaten die ook statiegeld uitkeren bij teruggave van de lege flesjes.Vermits hergebruik een betere oplossing is dan recycleren, is dit de beste oplossing.8. En dan is er koffieKoffiefilterzakjes zijn tegenwoordig niet meer allemaal smetteloos wit.Het bruine ‘milieuvriendelijke’ filterzakje heeft in korte tijd een stevige positie op de marktverworven. Dat is terecht: bij het witten van papier wordt vaak met chloor gebleekt. Nogduurzamer is het gebruik van een metalen filter.9. Zie het groot

Kopen in het groot of 'bulk'goederen kopen, betekent dat je opteert voor één groot pak i.p.v.een hoop kleintjes van hetzelfde artikel. Zo vermijdt u veel verpakkingsmateriaal.




42

VI MOBILITEIT

Algemeen streefdoel X minder wegverkeer !

VI MOBILITEIT

JA/NEE/NVT

1. Organiseer u!

Moedig het systeem van car-pooling aan. Het is trouwens gezelliger dan alleen ergens heente rijden. Maak afspraken om beurtelings te rijden.(U hoeft dan ook niet altijd BOB te zijn).2. Moedig het openbaar vervoer aanInformeer u over de mogelijkheden van het streek- en stadsvervoer en zorg voor eenactieve promotie in uw communicatie naar derden: uitnodigingen voor concerten,programmaboekjes…3. Kies eens voor de fiets

Fietsen is, na lopen, de meest milieuvriendelijke wijze om je te verplaatsen .Voorzieningen die het fietsen aantrekkelijker maken zijn dan ook meer dan noodzakelijk.Een volwaardige fietsstalling en een duidelijke wegwijzer kan de fiets vast populairder maken.




43

Bijlage 6: De projectendatabankfiche

De onderstaande f iche voor de pro jectendatabank is terug te vinden op de si te ( www.s t ip . in fo /docs /p ro jec t f i che .doc ) maa r nem en we ook in d it doss ier op met de warme oproep om de infor mat ie over de prevent iepro jecten door te geven aan STIP.

Projectf iche

Om de projectendatabank verder te laten groeien, hebben we uw medewerking nodig! Kent u nog eeninteressant preventieproject, hebt u opmerkingen of suggesties of hebt u ergens een fout opgemerkt?Laat het ons dan weten!

Stuur het ingevulde formulier naar: STIP - Stationsstraat 110 - 2800 MECHELEN.Faxen kan op nummer 015/41.30.72, of stuur een e-mailt naar [email protected]

• Naam van het project :

• Korte omschrijving :

• Doelgroep(en) : ( bijvoorbeeld : scholen, KMO's, verenigingen ,… )

• Onderwerp(en) : ( bijvoorbeeld : afvalarme evenementen, duurzaam bouwen,… )

• Organisator(en) van het project :

• Locatie(s) : ( gemeentelijk, provinciaal, intercommunaal )

• Start- en einddatum :

• Resultaten van het project :

• Waar of bij wie kunnen geïnteresseerden terecht voor meer informatie over het project ?

Ø Naam persoon of organisatie : …

Ø Telefoonnummer : …

Ø E-mail : …

Ø Website : …




STIP, het Steunpunt en Informatiecentrum voor Preventie van afval en emissies, is een initiatief van AMINAL, OVAM, VLM en VMM. STIP geeft bedrijfsintermediairs en intermediairs in relatie tot deburger een ruggensteun door informatie over Afval- en EmissiePreventie te verzamelen, testructureren en te verspreiden. Bovendien wil STIP een waar netwerk van ervarings- eninformatieuitwisseling tot stand brengen.

• De informatiedoorstroming wordt gerealiseerd via de website, www.stip.info, waar AEP-informatie(Afval- en EmissiePreventie) per doelgroep én per preventiethema terug te vinden is.

• Daarnaast beheert STIP samen met de OVAM de website www.milieuwinst.be waar, naast eengroot aantal praktijkvoorbeelden, honderden preventiemaatregelen per bedrijfssector terug tevinden zijn.

• Ook de nieuwsbrief “STIP-berichten”, die aan de hand van korte berichten het belangrijkstepreventienieuws weergeeft, vormt een belangrijk communicatiemiddel.

• De jaarlijkse studiedag en de workshops zijn zeer efficiënt om informatie te verspreiden enervaringen uit te wisselen.

• Een ander medium is de projectendatabank, waar tal van preventieprojecten en -initiatievengericht op de burger, staan vermeld.

• Bovendien staat het infoloket ([email protected] of 015/28.43.03) steeds open voor vragen over AEP.

Verspreiding van kennis en informatie is onze belangrijkste taak. Wij delen deze informatie graag metu. Mogen wij u echter vragen bij de verspreiding van de informatie steeds melding te maken

van de bron

milieuzorg_evenementen

Documents

Transcript of milieuzorg_evenementen