Mijmeren langs de Maas - John Lambrichts · ciale band met Mooder Maas, aan wie hij enkele jaren...
1
donderdag, 01 augustus 2013 Mijmeren langs de Maas door Rob Cobben J De Grensmaas verandert in rap tempo door men- selijk ingrijpen. En dat gaat de Maastrichtse fotograaf John Lambrichts aan het hart. Drie jaar lang wandelde hij met zijn camera tussen Lixhe en Kessenich en tussen Eijsden en Stevensweert om de metamor- fose vast te leggen. „De authen- ticiteit is verdwe- nen.” J o Eurlings – wilde haardos, ongeschoren gezicht – strompelt de veranda van zijn boerderij af. „Hey, wat is met jou gebeurd?” roept John Lambrichts naar de man die hij tijdens zijn vele zwerf- tochten langs de Grensmaas niet eerder is tegengekomen. In het gesprek dat volgt, vertelt de import-Belg in een notendop zijn levensverhaal. ‘Versleten rugwervels, te lang ongezond zwaar werk gedaan.’ Hij toont zelfs de morfinepleisters op zijn rug die de pijn draaglijk moeten maken. De toevallige ontmoeting ty- peert de Maastrichtse fotograaf Lambrichts, die in het verleden naam maakte met sociale docu- mentaires over onder meer ouderen met kanker en over vier verslaafde broers uit Maas- tricht. Lambrichts is oprecht geïnteresseerd in de medemens en dan vooral in de zwakkere ty- pes. „En in mensen die van de natuur houden”, voegt hij er met nadruk aan toe. En iets met de natuur hebben bijna alle mensen die langs de Maas wo- nen, is zijn ervaring. Lambrichts (58) heeft een spe- ciale band met Mooder Maas, aan wie hij enkele jaren geleden samen met zijn zus en twee broers de as van zijn overleden ouders heeft toevertrouwd. Lambrichts groeit op in Stein en is als kleine jongen al regel- matig in of aan het water te vin- den. Hij gaat met zijn moeder zwemmen bij de Koeweide in Meers of zit bij zijn vader, een fervent sportvisser, in de roei- boot. „De Maas is een levens- ader en prikkelde al vroeg mijn fantasie. De rivier was voor ons ook de poort naar het buiten- land. Aan de overkant zag je Bel- gië liggen, al leek dat bij hoog- water in de winter heel ver weg”, vertelt hij, terwijl we wan- delen ter hoogte van Voulwa- mes waar de Geul uitmondt in de grote rivier. Als zijn vader in 2006 overlijdt, besluit Lambrichts uit nostal- gische overwegingen al die plek- jes langs de rivier waar ze vroe- ger samen hebben vertoefd op te zoeken. En hij schrikt zich rot. „Natuurlijk had ik gelezen over het Grensmaasplan, dat ruimte moet bieden aan de rivier en overstromingen als in 1993 en 1995 moet voorkomen. Maar wel- ke impact die menselijke ingre- pen hebben op het landschap, daarvan was ik me nooit be- wust. Kijk eens naar de over- kant”, zegt Lambrichts als we op de oever bij Herbricht pauzeren. „Daar is nog een klein stukje boerenlandschap met fruit- en walnootbomen, wilgen en een paar eiken. Zo zag het er vroeger bijna overal uit. Wat een con- trast met deze kale vlakte...” Van het Lanakense gehucht zelf is trouwens ook niet veel meer over. Enkele boerderijen zijn ge- sloopt om plaats te maken voor bulldozers en grindmachines, en ook de camping is verdwenen. Het gehucht telt amper nog tien inwoners, drie kwart minder dan een paar jaar geleden. Tijdens zijn vele mijmertochten langs de rivier krijgt Lambrichts het idee om het veranderende landschap vast te leggen. Drie jaar lang maakt hij wandelingen met zijn analoge fotocamera op beide Maasoevers. Ook gaat hij de rivier op en fotografeert zelfs onder water. Het resultaat is te zien in het boek Oeverlangen aan de Maas, dat twee jaar gele- den uitkwam en de daaraan ge- koppelde expositie, die nog steeds door het land trekt. Het is een bijna poëtische ode in zwart-wit geworden aan de ri- vier en aan de geboortestreek van de fotograaf. De metamorfose van het land- schap doet Lambrichts pijn. „Ik snap dat er maatregelen geno- men moeten worden om de be- woners langs de rivier te bescher- men. Maar dit is zo rigoureus. Er ontstaan weliswaar nieuwe vo- gelbroedgebieden op plekken waar men het rivierlandschap bewust laat verwilderen, dat vind ik positief. Maar er zijn ook zo veel boerenlandschap en na- tuur verdwenen. En daarmee een stuk historie. De sfeer van vroeger is voorgoed verdwenen, de authenticiteit is weg. Wat overblijft, is een gevoel van wee- moed en heimwee.” www.oeverlangen.nl ZOMEREN ZOMEREN MAAS MAAS langs de ZOMEREN De Grensmaas WANDELEN LANGS DE MAAS Mijmeren John Lambrichts wandelt met zijn hond Jurta langs de langs de Maas Grensmaas in de buurt van het Lanakense gehucht Herbricht. foto Roger Dohmen
Transcript of Mijmeren langs de Maas - John Lambrichts · ciale band met Mooder Maas, aan wie hij enkele jaren...
donderdag, 01 augustus 2013
Mijmeren langs de Maasdoor Rob Cobben
JMijmDe Grensmaas
verandert in raptempo door men-selijk ingrijpen.En dat gaat deMaastrichtsefotograaf JohnLambrichts aan hethart. Drie jaar langwandelde hij metzijn camera tussenLixhe en Kessenichen tussen Eijsdenen Stevensweertom de metamor-fose vast teleggen. „De authen-ticiteit is verdwe-nen.”
J o Eurlings – wilde haardos,ongeschoren gezicht –strompelt de veranda vanzijn boerderij af. „Hey, watis met jou gebeurd?” roept
John Lambrichts naar de mandie hij tijdens zijn vele zwerf-tochten langs de Grensmaasniet eerder is tegengekomen. Inhet gesprek dat volgt, vertelt deimport-Belg in een notendopzijn levensverhaal. ‘Versletenrugwervels, te lang ongezondzwaar werk gedaan.’ Hij toontzelfs de morfinepleisters op zijnrug die de pijn draaglijk moetenmaken.De toevallige ontmoeting ty-peert de Maastrichtse fotograafLambrichts, die in het verledennaam maakte met sociale docu-mentaires over onder meerouderen met kanker en overvier verslaafde broers uit Maas-tricht. Lambrichts is oprechtgeïnteresseerd in de medemensen dan vooral in de zwakkere ty-pes. „En in mensen die van denatuur houden”, voegt hij ermet nadruk aan toe. En iets metde natuur hebben bijna allemensen die langs de Maas wo-nen, is zijn ervaring.Lambrichts (58) heeft een spe-ciale band met Mooder Maas,
aan wie hij enkele jaren geledensamen met zijn zus en tweebroers de as van zijn overledenouders heeft toevertrouwd.Lambrichts groeit op in Steinen is als kleine jongen al regel-matig in of aan het water te vin-den. Hij gaat met zijn moederzwemmen bij de Koeweide inMeers of zit bij zijn vader, eenfervent sportvisser, in de roei-boot. „De Maas is een levens-ader en prikkelde al vroeg mijnfantasie. De rivier was voor onsook de poort naar het buiten-land. Aan de overkant zag je Bel-gië liggen, al leek dat bij hoog-water in de winter heel ver
ijmerenweg”, vertelt hij, terwijl we wan-delen ter hoogte van Voulwa-mes waar de Geul uitmondt inde grote rivier.Als zijn vader in 2006 overlijdt,besluit Lambrichts uit nostal-gische overwegingen al die plek-jes langs de rivier waar ze vroe-ger samen hebben vertoefd opte zoeken. En hij schrikt zich rot.„Natuurlijk had ik gelezen overhet Grensmaasplan, dat ruimtemoet bieden aan de rivier enoverstromingen als in 1993 en1995 moet voorkomen. Maar wel-ke impact die menselijke ingre-pen hebben op het landschap,daarvan was ik me nooit be-
langswust. Kijk eens naar de over-kant”, zegt Lambrichts als we opde oever bij Herbricht pauzeren.„Daar is nog een klein stukjeboerenlandschap met fruit- enwalnootbomen, wilgen en eenpaar eiken. Zo zag het er vroegerbijna overal uit. Wat een con-trast met deze kale vlakte...”Van het Lanakense gehucht zelfis trouwens ook niet veel meerover. Enkele boerderijen zijn ge-sloopt om plaats te maken voorbulldozers en grindmachines, enook de camping is verdwenen.Het gehucht telt amper nog tieninwoners, drie kwart minderdan een paar jaar geleden.
s de MaaTijdens zijn vele mijmertochtenlangs de rivier krijgt Lambrichtshet idee om het veranderendelandschap vast te leggen. Driejaar lang maakt hij wandelingenmet zijn analoge fotocamera opbeide Maasoevers. Ook gaat hijde rivier op en fotografeert zelfsonder water. Het resultaat is tezien in het boek Oeverlangenaan de Maas, dat twee jaar gele-den uitkwam en de daaraan ge-koppelde expositie, die nogsteeds door het land trekt.Het is een bijna poëtische ode inzwart-wit geworden aan de ri-vier en aan de geboortestreekvan de fotograaf.De metamorfose van het land-schap doet Lambrichts pijn. „Iksnap dat er maatregelen geno-men moeten worden om de be-woners langs de rivier te bescher-men. Maar dit is zo rigoureus. Erontstaan weliswaar nieuwe vo-gelbroedgebieden op plekkenwaar men het rivierlandschapbewust laat verwilderen, datvind ik positief. Maar er zijn ookzo veel boerenlandschap en na-tuur verdwenen. En daarmeeeen stuk historie. De sfeer vanvroeger is voorgoed verdwenen,de authenticiteit is weg. Watoverblijft, is een gevoel van wee-moed en heimwee.”
www.oeverlangen.nl
Maas
ZOMERENZOMEREN
MAASMAASlangs
de
ZOMEREN
De Grensmaas
WA
ND
ELEN
LAN
GS
DE
MA
AS
WA
ND
ELEN
LAN
GS
DE
MA
AS
MijmerenJohn Lambrichts wandelt met zijn hond Jurta langs de
langs de MaasGrensmaas in de buurt van het Lanakense gehucht Herbricht. foto Roger Dohmen
