Met de anesthesist,

Veilig Doorheen Uw

operatie

Informatiebrochure voor de patiënt

Te weten dat men naar het ziekenhuis dient te komen om één of andere ingreep te ondergaan, is voor de meeste onder ons een onaangename gedachte en waarschijnlijk schrikt het de meeste van U een beetje af. Helaas is het soms de enige manier om onze gezondheid te verbeteren of te normaliseren. Dagelijks ondergaan heel wat mensen in België een operatie. Met de huidige technieken en middelen is de kans dat er iets onverwachts gebeurt zeer miniem. Toch kunnen wij ons voorstellen dat sommigen onder U nog wat angst hebben. De anesthesist – uw ambassadeur voor, tijdens en na Uw ingreep - zal U dan ook zo goed mogelijk bijstaan en Uw vragen zoveel mogelijk beantwoorden. Wij hebben dan ook de intentie U via deze infobrochure wegwijs te maken doorheen Uw operatie. Wij hopen dan ook dat Uw verblijf zo aangenaam mogelijk verloopt en dat U spoedig het ziekenhuis zult kunnen verlaten. Hebt U nog vragen of wenst U een persoonlijk gesprek met Uw anesthesist vóór Uw ingreep, maak dan hiervoor een afspraak op het secretariaat Anesthesie-Pijntherapie op het volgend telefoonnummer: 09/376 04 56. Tip: het is belangrijk Uw operatie met een positieve ingesteldheid te benaderen. Hoe fitter je bent, des te beter je zult herstellen. Ook wanneer U een spoedoperatie ondergaat : de wil om te genezen is een krachtig geneesmiddel.

Voorbereiding op de operatie.

Wanneer de afspraak gemaakt wordt om over te gaan tot een operatieve ingreep, wordt U een medische vragenlijst aangeboden. De anesthesist is vooral geïnteresseerd in het type medicatie die U inneemt en de aandoeningen waar U eventueel aan lijdt zoals bv. diabetes, schildklierlijden e.a. Vul ze zo nauwkeurig mogelijk in, eventueel samen met Uw huisarts. Ook bijkomende onderzoeken vooraf worden zoveel mogelijk via Uw huisarts geregeld en bij opname afgegeven aan de hoofdverpleegkundige van de afdeling. Van zodra U opgenomen wordt zal Uw medisch dossier vervolledigd worden. Mogelijks worden er nog een aantal bijkomende of ontbrekende onderzoeken gepland. Wenst U vóór de operatie de verdovingstechniek met Uw anesthesist te bespreken of nog een probleem kenbaar te maken, dan kunt U via de hoofdverpleegkundige steeds een gesprek met Uw anesthesist aanvragen. Indien U bepaalde geneesmiddelen dient in te nemen, kunt U dit meedelen aan de hoofdverpleegkundige. Een 6-tal uur vóór de operatie zal men U erop wijzen dat U vanaf dat tijdstip dient nuchter te zijn. Indien U in de voormiddag geopereerd wordt, is dit meestal vanaf middernacht. Vindt de operatie in de namiddag plaats, mag U vóór 07u00 ’s morgens nog een licht ontbijt nemen. (koffie en beschuit). Tijdens de narcose valt Uw hoestreflex weg. Vandaar dat U 6 uur vóór de ingreep niets mag eten zodat U zich niet kunt verslikken.

Bent U een roker dan doet U er goed aan de laatste dagen voor de operatie niet meer te roken. De ochtend voor de operatie is het zeker af te raden nog te roken. De verpleegkundige zal indien nodig de operatiestreek scheren en ontsmetten. Nadien verwijdert U best alle juwelen, maquillage, nagellak, kunstgebit, bril of contactlenzen. Alles wat U in het ziekenhuis niet nodig heeft, laat U het best thuis. Waardevolle dingen zijn het veiligst thuis. Wellicht bent U een beetje gespannen of zenuwachtig. Daarom zal men U op de verpleegafdeling de avond vóór Uw ingreep en vóór U naar het operatiekwartier vertrekt, een rustgevend pilletje toedienen. U blijft dan best in Uw bed daar U slaperig kan worden van de toegediende medicatie. Uiteindelijk zal men U naar de operatieafdeling brengen. Daar zullen de verpleegkundigen van het operatiekwartier U overnemen. Op deze afdeling draagt het personeel aangepaste kledij. U zult nu ook de anesthesist ontmoeten die U in slaap zal brengen. Uw identiteit zal gecontroleerd worden en men zal U voorzien van een infuus in een bloedvat ter hoogte van de onderarm of de hand.

De anesthesie Wanneer u opgenomen wordt om geopereerd te worden zult U wel eens woorden horen zoals “anesthesie, anesthesist, analgesie”.. Anesthesie komt uit het Grieks en wil zeggen: “vrij van gewaarwording”. Analgesie betekent: “vrij van pijn”. De taak van de anesthesie is eigenlijk viervoudig : f In de eerste plaats pijnstilling, zorgt ze ervoor dat u niets

voelt (analgesie) f Indien gewenst of indien geindiceerd zorgt ze er ook voor dat

U rustig slaapt, en dat U niets weet (amnesie) en ze kan er ook voor zorgen dat Uw spieren ontspannen zijn, zodat U rustig ligt terwijl de chirurg zijn werk verricht.

f Tenslotte zal de algemene anesthesie de controle over Uw lichaam overnemen, van ademhaling tot hartslag, van reflexen tot aandacht.

Tijdens de operatie

Een operatie is voor iedereen zowel emotioneel als lichamelijk een belasting. Uw lichaam reageert ook op een typische manier. Het hart gaat sneller slaan en de bloeddruk stijgt, bepaalde hormonen treden in actie en de bloedsamenstelling verandert. De anesthesist zal ervoor zorgen dat Uw lichaam zich in deze moeilijke situatie weet te handhaven.

Om U in slaap te brengen heeft de anesthesist keuze uit drie soorten verdoving:

a) De algemene of volledige verdoving. b) De plaatselijke of loco-regionale verdoving. c) Een combinatie van een plaatselijke en een

algemene verdoving - Algemene verdoving wordt toegediend via het infuus dat

reeds eerder in Uw arm aangebracht werd. Kinderen krijgen soms een slaapgas in te ademen via een masker over neus en mond. Op deze manier hoeven ze geen schrik te hebben voor de prikken. Zodra U slaapt krijgt u nog meer pijnstillende en spierontspannende middelen toegediend. Door het gebruik van spierontspannende middelen zijn Uw spieren zo ontspannen dat ook Uw ademhalingsspieren stilvallen. Men zal dan een buisje in Uw luchtpijp brengen langs waar men U tijdelijk beademt. Dit kan na de operatie aanleiding geven tot een wat schorre keel. Tijdens de narcose wordt Uw hartslag, bloeddruk en zuurstof in het bloed nauwlettend gevolgd. Gedurende de hele operatie wordt de anesthesie op maat bijgestuurd, zodat U op het einde van de ingreep snel terug wakker wordt

- Bij een plaatselijke verdoving blijft men bij bewustzijn. Men

dient verdoving toe op de plaats van het lichaam waar dient geopereerd te worden. Het kan hier gaan om een oogblock, een ruggenprik (epidurale of spinale verdoving) of een plexusverdoving ter hoogte van de hals of de arm voor ingrepen aan de schouder en het bovenste lidmaat. Soms wordt een klein kathetertje ter plaatse gelaten rond de zenuwen. Op deze manier kan men U ook na de operatie plaatselijk pijnstilling toedienen, eventueel via een pijnpomp.

- Combinatie van een plaatselijke of locoregionale verdoving met een algemene verdoving biedt tal van voordelen. Op die manier kun je de algemene verdoving veel lichter maken wat een sneller ontwaken tot gevolg heeft. Ook de kwaliteit van de pijnstilling na de operatie is beter bij locoregionale verdoving, zeker wanneer een epidurale of plexuskatheter wordt ter plaatse gelaten.

Gedurende de gehele operatie blijft de anesthesist bij U in de buurt. Hij staat in voor de controle van de ademhaling, hartslag, bloedsomloop en lichaamstemperatuur. Hij zal er ook voor zorgen dat U voldoende vocht krijgt en eventueel extra bloed mocht U door de ingreep teveel bloed verliezen. Tenslotte zal hij er ook voor zorgen dat U een pijnvrije narcose krijgt en dat U ook na de operatie voldoende pijnstilling krijgt.

Na de operatie U zult wakker worden in de ontwaakzaal waar Uw toestand nog steeds nauwlettend gevolgd wordt door gespecialiseerde verpleegkundigen. Vanaf het ogenblik dat U goed wakker bent zal de anesthesist U na een laatste controle ontslaan en mag U terug naar Uw eigen kamer. De verpleegkundigen van de verpleegeenheid zullen daar instaan voor de nodige verzorging. De tijd dat u op de ontwaakzaal zult verblijven, hangt uiteraard af van het type verdoving en van de soort ingreep.

De dokters en verpleegkundigen zullen U zo goed mogelijk begeleiden. Meestal kunt U zelf ademen en krijgt U alleen wat extra zuurstof via een masker en later via een neusbrilletje. f Na de ingreep kunt U soms last hebben van keelpijn, een

droge mond of dorst. Het is echter af te raden onmiddellijk te drinken om te vermijden dat U zou braken. Vraag wel aan de verpleegkundige Uw mond regelmatig te bevochtigen.

f Hebt U een maag- of blaassonde, onthoud dan dat deze

slechts tijdelijk ter plaatse blijft. Ze kunnen een tijdelijk uitgevallen werking van maag en blaas opvangen. Als alles weer normaal functioneert, zal de sonde verwijderd worden.

f Indien U na de ingreep nog een tijdje kunstmatige

beademing nodig heeft, of indien U meer van nabij moet gevolgd worden voor bepaalde aandoeningen zoals diabetes, hoge bloeddruk, ademhalingsproblemen e.a. is het mogelijk dat de anesthesist beslist dat U beter een tijdje op de dienst Intensieve Zorgen Afdeling verblijft. Op deze dienst heeft men de nodige gespecialiseerde verpleegkundigen en apparatuur om U intensief te bewaken.

Pijnbestrijding na de operatie Goede pijnbestrijding na de operatie is van essentieel belang voor Uw herstel. Een goede pijnbestrijding zorgt er immers voor dat U na de ingreep sneller het bed uitkomt, en beter kunt meewerken aan Uw revalidatie. Hierdoor zal het risico op verwikkelingen verminderen. U bent als patiënt actief betrokken bij Uw pijnbestrijding.

De verpleegkundigen op de afdeling weten precies welke pijnstilling in welke dosis en op welke tijdstippen ze veilig bij U kunnen toedienen. Blijf geen uren met onnodig pijn liggen in bed. Vraag pijnstilling aan de verpleegkundige. Voor een aantal ingrepen krijgt U een pijnpomp waarmee U Uw pijn zelf veilig kunt behandelen door zelf te drukken op de toedieningsknop van de pomp. Heb geen schrik om ze te gebruiken. Overdosering is uitgesloten. Werkt de pomp onvoldoende, vraag dan extra pijnstilling aan de verpleegkundigen. Patiënten met een pijnpomp krijgen minstens éénmaal per dag het bezoek van een gespecialiseerde pijnverpleegkundige. Correcte pijnbestrijding na Uw operatie is Uw recht. Samen met U willen we deze taak proberen zo goed mogelijk te volbrengen.

Terug naar Uw kamer

U mag terug naar Uw eigen kamer als U geen speciale apparaten meer nodig heeft om Uw toestand te volgen. U wordt naar Uw kamer gebracht als U zelf voldoende hulp kunt vragen. Het dossier met alle gegevens voor verder verzorging wordt meegegeven naar de verpleegeenheid. De verpleegkundigen op deze eenheid zullen U zo goed mogelijk begeleiden. Ook Uw arts zal regelmatig langskomen.

Naar huis

Een positieve instelling, een goede pijnbestrijding en een actieve revalidatie zorgen ervoor dat U sneller het ziekenhuis kunt verlaten. Het is logisch dat men minder zal bewegen als men pijn heeft. Bewegen is dus goed voor U, het bevordert de circulatie en versnelt de genezing. Roken daarentegen vertraagt de genezing en is ten allen tijde te vermijden. Na het verlaten van het ziekenhuis zult u wellicht nog een tijdje moeten verder werken aan Uw herstel. Uw huisarts, thuisverpleegkundige en kinesist aan huis kunnen U hier bij begeleiden. Wij wensen U alvast een goede thuiskomt en een spoedig herstel.

Jij

’t Kan allemaal verbeelding zijn, de dingen die we doen.

Wij kleuren zelf ons leven grauw En dan ineens weer groen.

Maar als jij vraagt: ‘Hoe gaat ’t nou,

heb je wat minder pijn?” Wat ik dan diep van binnen voel,

kan geen verbeelding zijn. Deze brochure wordt U aangeboden door de dienst Anesthesie-Pijntherapie

Dr. E. VANHEE Dr. J. MAEYAERT Dr. C. DE PAUW Dr. I. DEROOVER Dr. I. DIELTJENS Dr. F. VANDERPUYL