Mensen - Lidz · Arnout Orelio is sinds 1995 met lean management bezig, waarvan de laatste 15 jaar...

Mensen

U i t g e v e r i j S T I L I N O V I

ontlast mensen

verwijder verspilling

beter maken

Mensen beter m

aken in de praktijk Arnout O

reliostabiliseer je proces

9 789491 076152

Arnout Orelio is sinds 1995 met lean management bezig, waarvan de laatste 15 jaar als trainer, coach en consultant in degezondheidszorg. Hij helpt mensen die de zorg willen (leren) verbeteren.www.mensenbetermaken.nl

maak het simpel

Arnout Orelio

in de praktijk

Wil je veilige zorg leveren, met veel tijd en aandacht voor je patiënten, zonder verspilling of gedoe? Dan vraagt dit veranderingen in je dagelijks werk. Maar welke veranderingen zijn dat dan? Het gaat dan om veranderingen die je werk simpeler maken, die mensen ontlasten, je proces stabiliseren en verspilling verwijderen.

Dit boek reikt je de vaardigheden, tools en technieken aan van lean leiderschap en lean management en is bedoeld om je te leren hoe je de gezondheidszorg zelf, van binnenuit, verbetert. Het boek laat zien hoe je jezelf en je leiderschap kunt ontwikkelen, op een manier die patiënten echt helpt. Pas de ideeën in dit boek toe en verbeter, stap voor stap, met grote betrokkenheid van o.a. je collega’s, management, patiënten. Het resultaat: zorg die veiliger, beter, sneller, toegankelijker en beter betaalbaar is.

In Mensen beter maken in de praktijk vind je:• Manieren om je werk te vereenvoudigen en je werkproces

te stabiliseren.• Handvatten hoe je beter gebruik kunt maken van je

capaciteit(en) en die van je collega’s.• Ontwikkeltips voor essentiële leiderschapsvaardigheden. • Ideeën hoe je (jezelf) continu kunt verbeteren.• Praktische hulpmiddelen, tools en stappenplannen om

meteen aan de slag te gaan.• Strategieën om 50-90% verbetering te realiseren in

patiëntveiligheid, kwaliteit en efficiëntie.

Er worden in dit boek met name ‘metavaardigheden’ en een nieuwe manier van denken aangereikt. Dit maakt dat de inhoud relatief eenvoudig is te vertalen naar andere disciplines, processen en zelfs sectoren.

Mensen beter maken in de praktijkMensen beter maken in de praktijk

4

Voorwoord Rutger van der Waal 13Voorwoord van de auteur 15Opzet van het boek 18Inleiding 20

Plan 1 Geef richting aan 27 2 Het verhaal van de boot 35 3 Creëer een lean mindset 47

Do 4 Maak problemen zichtbaar 59 5 Stabiliseer 79 6 Verbeter je proces 99 7 Ontwikkel je leiderschap 115 8 Coach anderen 131 9 Verbeter systematisch 14510 Waarom veranderen zo moeilijk is 159

Check11 CASUS: de invoering van ‘Job Instruction’ in het LUMC 171

Act12 Actieplan: verbeteren in kleine stapjes, leren is het doel 187

Literatuurlijst 191Register 195Over de auteur 201

5

Inhoudsopgave (kort)

PDCA-dagboek 113De 33 kwaliteiten van zelfredzaamheid 118Het A3-format ‘persoonlijke ontwikkeling’ 128Het A3-format ‘Procesverbetering’ 137Het A3-format: ‘Deurbewegingen’ 138

In het boek kun je met een QR code het volgende downloaden:


12

Mensen beter maken is een kenmerkende drijfveer van zorgprofessionals. Mensen beter maken is de titel van Arnout Orelio’s eerste boek, begaan als hij is met het stimuleren van verbeteringen in de zorg. In zijn tweede boek in deze serie, Mensen beter maken in de praktijk, richt Arnout zich op medisch professionals en leiders in de zorg.

Leiders in de zorg zijn alle zorgprofessionals die initiatieven ondernemen om zichzelf, collega’s en/of de zorg voor patiënten beter te maken. Voor ‘beter maken’ heb je volgens de lean filosofie een kompas nodig met het ‘Ware Noorden’ als ideaal voor de juiste richting. Daarnaast vereist ‘beter maken’ dat je je huidige zorgproces grondig bestudeert. Om je proces beter te kunnen maken, moet het eerst stabiel zijn om het effectief te kunnen verbeteren. Een stabiel proces creëren vraagt om een plan, waarbij je op zoek gaat naar de bronoorzaken van instabiliteit en deze probeert te elimineren of reduceren. Pas als je een stabiel zorgproces als standaard hebt, kun je dit beter gaan maken, in de richting van het ‘Ware Noorden’.

Mensen beter maken in de praktijk helpt je als leider in de zorg stap voor stap bij het systematisch oplossen van problemen en het concreet verbeteren van zorgprocessen. In veel bedrijfstakken was het standaardiseren van processen al decennia gemeengoed, maar in de zorg was standaardiseren lang een vreemd woord. De afgelopen jaren heb ik bij diverse lean verbeterprojecten de ervaring opgedaan dat standaardisatie inmiddels gelukkig ook in de zorg geaccepteerd is geraakt.

Een belangrijke praktijkvoorwaarde die ik vaak tegenkwam bij veel van die verbeterprojecten is een modernere cultuur in de zorg die meer oog heeft gekregen voor het (h)erkennen van

Voorwoord

13

overbelasting, variabiliteit en verspilling. Ik heb in de praktijk gezien dat je vaak niet in één grote stap zorgprocessen verbetert, maar van de huidige standaard eerst een stap moet maken naar de volgende (betere) standaard. En geheel in de lean filosofie heb ik ervaren dat organisaties en teams met continu verbeteren in vele kleine stapjes verder zijn gekomen dan ze met een eerste grote stap ooit hadden gedroomd.

Arnout benadrukt telkens het menselijk aspect van lean: respect voor mensen. Faciliterend gedrag van leiders in de zorg is belangrijk om het verbeteren van zorgprocessen mogelijk te maken. Daarnaast wordt het belang van het ontwikkelen van mensen onderstreept. Dit ontwikkelen gaat zowel over je eigen ontwikkeling als over het coachen van anderen en daarmee teams te laten groeien. Deze aspecten zijn de basis van dit boek.

Mensen Beter Maken in de Praktijk is een praktische gids om jezelf en je leiderschap ten dienste van de zorg te ontwikkelen en te blijven verbeteren op je weg om betere en toegankelijke zorg te helpen realiseren.

Van harte beterschap gewenst!

Dr Rutger I.F. van der Waal, dermatoloog


14

15

We kunnen er niet omheen. Het coronavirus heeft haarfijn de kwaliteiten en knelpunten van ons zorgsysteem blootgelegd. Alle onderdelen liggen onder een vergrootglas en de roep om ‘meer’ (mensen, materialen, ruimtes en budget) is groter dan ooit. Flexibiliteit en hard werken zijn de strategieën die ons moeten helpen om het virus onder controle te houden. Duizenden mensen hebben zich aangemeld om (opnieuw) in de zorg te gaan werken, in de hoop dat deze periode niet te lang duurt, want de belasting op al deze mensen, het zorgsysteem en de maatschappij is enorm.

Is dit het ‘nieuwe normaal’? Of gaan we terug naar de situatie van voor corona? Beide scenario’s lijken me geen goed idee. Laten we met z’n allen leren van deze tijd.

Meer dan ooit tonen zorgprofessionals hun professionaliteit. Het zijn vakmensen en ze doen hun best voor de patiënten (ook zonder registraties en andere verantwoordingssystemen). Ze zijn zeer flexibel en vinden hard werken vanzelfsprekend.

In tijden van een crisis zie je dat we het gezamenlijk belang vooropstellen. Dat geeft veel energie en motivatie bij alle verschillende disciplines en organisaties in de zorg. Multidisciplinaire teams zetten hun creativiteit en vindingrijkheid in om tot oplossingen te komen, gericht op de best denkbare zorg voor de patiënt. Laten we dat vasthouden!

Wat de coronacrisis ook zichtbaar maakt, is de manier waarop we problemen definiëren in de zorg. Namelijk als ‘tekorten van iets’: personeelstekort, materialentekort, ruimtetekort, enzovoort.

Is dit erg? Zoals Einstein al zei: je kunt je problemen niet oplossen met hetzelfde denken, als waarmee je ze hebt

Voorwoord van de auteur


16

gecreëerd. Deze manier van denken leidt namelijk tot symptoombestrijding. De maatregelen om een tekort ‘op te lossen’ zijn vanzelfsprekend ‘meer van hetzelfde’: meer personeel, meer ruimte, meer geld, ...

De problemen in de zorg en het denken dat ze veroorzaakt, bestaan al lang. De personeelstekorten en de behoefte aan meer mensen vragen al langere tijd aandacht.

‘Er moeten meer mensen instromen in de verschillende zorgopleidingen’, stelde het Capaciteitsorgaan begin 2020. ‘Duuuh!’, heb je misschien gedacht. Ik in ieder geval wel. 2019 stond ook al in het teken van personeelstekorten, in vrijwel alle publieke sectoren: onderwijs, politie en ook de zorg. Hoe kan het toch dat we dit niet hebben zien aankomen? Hoe komen we nu dan aan voldoende artsen en verpleegkundigen?

De verschillende delen van de zorg – ziekenhuizen, verpleeghuizen, GGZ – vertonen hetzelfde patroon: bezuinigingen (uit het verleden) leggen een hoge druk op zorgverleners, zonder dat patiënten er beter van worden. In paniek, uit gewoonte en zonder zicht op een alternatief, vraagt iedereen om meer geld, meer personeel en minder werkdruk.

Het probleem lijkt daardoor: te weinig capaciteit. Hoewel deze reactie begrijpelijk is, gaat het niets veranderen. De mensen en het geld zijn er niet, (tenzij er een crisis is, zoals met corona). Daarbij zal de behoefte aan bezuinigingen hierdoor (in de toekomst) toenemen en dan begint het weer van voren af aan.

Maar wat zou er gebeuren als je het probleem anders definieert? Wat als je zou zeggen: ‘Het probleem is dat we de capaciteit(en) van mensen niet juist inzetten.’

17

Onderzoeken en tijdstudies tonen bijvoorbeeld aan dat verpleegkundigen slechts 30 procent van hun dag besteden aan directe patiëntenzorg (de overige tijd gaat op aan administratie, coördinatie, lopen, zoeken, wachten, controleren, enzovoort). Het is dus mogelijk de productiviteit te verdubbelen, zonder extra personeel!

Daarvoor is er een andere manier van denken nodig in de zorg. Een die is gericht op mensen en hun bijdrage aan de zorg voor patiënten en aan de maatschappij als geheel. Een manier van denken, een mindset, die erop is gericht de reeds aanwezige capaciteit(en) optimaal in te zetten.

Bij Toyota, mijn grote inspiratiebron, hebben ze het motto: ‘‘We build people, before we build cars.’’ Ik heb dit naar de zorg vertaald als: ‘Mensen beter maken, voordat je mensen beter maakt.’ Niet hard werken, maar continu verbeteren, leren en ontwikkelen staat voorop.

Dit boek Mensen Beter Maken in de praktijk richt zich op hoe je – in de praktijk – jezelf ontwikkelt, anderen coacht en je processen verbetert. Het boek reikt je de principes, concepten, vaardigheden, hulpmiddelen en tools van lean leiderschap en management aan. Het is bedoeld om je te helpen de gezondheidszorg zelf, van binnenuit te verbeteren, waarbij je de capaciteiten van iedereen optimaal benut.

In 2019 publiceerde ik mijn eerste boek: Mensen Beter Maken (Orelio, 2019), de voorloper van dit boek. Mensen Beter Maken is een overzichtswerk, dat je leert wat er allemaal waarom nodig is en moet veranderen, om een managementsysteem in te richten en een cultuur te creëren van continu verbeteren, met respect voor mensen. De twee boeken hebben enige overlap, vooral in de eerste hoofdstukken, omdat deze hoofdstukken mijn visie bevatten op en de concepten en theorie achter lean, leiderschap en procesverbetering.


18

Met dit boek wil ik je inspireren, motiveren en stimuleren om je leiderschap te ontwikkelen en (jezelf) continu te verbeteren, op weg naar ideale zorg voor elke patiënt. Het boek volgt de PDCA-cyclus en reikt je daarmee de stappen aan die je – als leidende professional – kunt zetten om de zorg voor je patienten te verbeteren, met grote betrokkenheid van je collega’s, management, patiënten en andere stakeholders. Met als resultaat: zorg die veiliger is, beter, sneller, toegankelijker en betaalbaar.

Het is vooral de bedoeling dat je nadenkt over de zorg voor patiënten, je team en collega’s en hoe je het voor hen beter kunt maken. Daarom eindigt elk hoofdstuk met vragen ‘om zelf over na te denken … ‘.

Het boek bestaat uit verschillende delen die los van elkaar kunnen worden gelezen.

In de inleiding (pagina 20) licht ik het wat en waarom van dit boek toe.

Opzet van het boek

19

Het deel ‘PLAN’ (hoofdstukken 1 t/m 3) geeft de (denk)richting van het boek aan. Hoofdstuk 1, begint bij het einddoel: ideale zorg. Hoe je daar komt staat in hoofdstuk 2. Hoofdstuk 3 biedt het raamwerk voor de lean leider.

Het deel ‘DO’ (hoofdstukken 4 t/m 10) leert je hoe je tot gerichte procesverbetering komt en hoe je er daarbij voor zorgt dat mensen zich ontwikkelen en je de benodigde veranderingen kunt leiden.

Het deel ‘CHECK’ (hoofdstuk 11) beschrijft een casus van het invoeren van lean methoden in een academisch ziekenhuis en wat daarbij komt kijken. Dit biedt de gelegenheid te reflecteren op de verschillende aspecten van leidinggeven.

Het deel ‘ACT’ (hoofdstuk 12) beschrijft een actieplan waarmee je vandaag al kunt beginnen.

Plan

Check

Do

Act


20

De kosten van de Nederlandse gezondheidszorg blijven groeien en hebben een recordhoogte bereikt van ca 100 miljard euro. Als we niet oppassen, betalen we straks meer dan 15 procent van ons inkomen aan gezondheidszorg (13,3% van het BBP in 2017). De toename van de kosten levert niet de verwachte hogere kwaliteit en toegankelijkheid op. Hoewel er steeds meer mogelijk is, is er ontevredenheid over de manier waarop zorg is georganiseerd. Enkele symptomen van de huidige proceskwaliteit zijn: werkdruk, wachtlijsten, medische missers, bureaucratie, hoge verzuimcijfers en mensen die uit de sector vertrekken. Het is duidelijk dat er iets moet gebeuren.

De meeste van de huidige pogingen om de problemen in de zorg op te lossen worden gedaan door ‘bestuurders’, zoals het Ministerie van VWS, verzekeraars, toezichthouders, beroepsverenigingen en managers. De maatregelen die zij ontwikkelen zijn lang niet allemaal even effectief. Hiervoor zijn twee belangrijke redenen aan te wijzen:1. ‘Bestuurders’ hebben beperkte kennis van de feitelijke

situatie in het zorgsysteem en de zorgprocessen. Velen van hen verblijven in ‘ivoren torens’. Dit zorgt ervoor dat hun maatregelen voor verbetering meestal gericht zijn op de symptomen, in plaats van op de bronoorzaken van de problemen.

2. ‘Bestuurders’ doen onvoldoende om zorgverleners vanaf het begin erbij te betrekken. Dat is de reden waarom hun maatregelen voor verbetering vaak weinig draagvlak hebben bij diegenen die ze moeten uitvoeren.

Hoe zou het zijn als we de regie voor het verbeteren van de gezondheidszorg aan de zorgverleners zelf zouden geven? Als degenen die het werk doen en die het dichtst bij de werkelijke situatie staan, de leiding zouden krijgen?

Inleiding

21

Medisch professionals ‘in the lead’Het is zeker niet vanzelfsprekend: zorgverleners de leiding geven over het oplossen van de problemen in de gezondheids-zorg om zo de kwaliteit en toegankelijkheid te verbeteren en de kosten te verlagen. Maar, wie is er beter uitgerust om ‘de juiste zorg, op het juiste moment, op de juiste plek’ te organiseren? Als zorgverlener ken je de processen het beste. Ook ben je als zorgverlener altijd betrokken bij of verantwoordelijk voor het invoeren van nieuwe werkwijzen en/of systemen.

Als je het ermee eens bent dat je als medisch professional ‘in the lead’ moet zijn bij veranderingen, verbeteringen en vernieuwingen in de gezondheidszorg, dan is nu de vraag: hoe doe je dat dan?

Opvallend is dat voor mensen in leidende posities in de zorg een veel minder duidelijk pad is uitgestippeld om je te ontwikkelen en succesvol te zijn, dan voor je inhoudelijk werk als medisch professional, zoals arts of verpleegkundige. Hier stuiten we op een gat in de opleiding van medisch professionals.

De bestaande opleidingen over leiderschap en management hebben veelal een bedrijfs- en beheersmatige insteek. Een groot deel van deze opleidingen gaat over het in stand houden van de huidige situatie, in plaats van over leren, ontwikkelen, veranderen, verbeteren en vernieuwen. Ook de heersende managementcultuur in de zorg is veelal gericht op instandhouding. De status quo en gevestigde belangen zijn de maat der dingen.

Dit boek neemt een ander uitgangspunt. Het gaat ervan uit dat je, als zorgprofessional en leider, streeft naar continu verbetering, met respect voor mensen. Je primaire taken als leider of manager zijn daarmee: richting geven, processen verbeteren en mensen ontwikkelen.


22

De primaire doelgroep voor dit boek zijn medisch professionals, zoals artsen, verpleegkundigen, tandartsen, apothekers of paramedici, die (recentelijk) een leidinggevende positie hebben gekregen of hun eigen onderneming zijn gestart. Het boek is ook voor diegenen die (recentelijk) leidende posities hebben verworven, zonder hiërarchische macht, zoals projectleiders en vernieuwers.

Het boek gaat vooral over het leiderschap dat nodig is om te komen tot verbetering en ontwikkeling. Er worden je met name ‘metavaardigheden’ en een manier van denken aangereikt. Dit maakt dat de inhoud relatief eenvoudig is te vertalen naar andere disciplines, processen en zelfs sectoren.

Methodisch verbeterenOveral waar er wordt gewerkt, gaan dingen mis. Zo ook in de zorg. Hoe we met deze dagelijkse problemen omgaan, hangt sterk af van de cultuur die er heerst. Mij is in menig ziekenhuis opgevallen dat mensen erop gericht zijn problemen zo snel mogelijk op te lossen. Dit is heel nobel, maar het leidt vaak tot tijdelijke oplossingen die niet de bron van het probleem aanpakken. Om het werk te kunnen laten doorgaan, wordt er om het probleem heen gewerkt. Daar komt bij dat fouten maken lang niet altijd wordt geaccepteerd. Hierdoor zijn mensen geneigd problemen snel zelf op te lossen in plaats van hulp in te schakelen of het probleem met collega’s of de patiënt te bespreken. Want stel je voor dat je erop wordt aangesproken. Of erger nog, afgerekend!

Het gevolg is dat je wel het symptoom bestrijdt, maar dat het probleem zelf niet wordt opgelost. Je bedenkt maatregelen om maar zo snel mogelijk verder te kunnen. Dit leidt ertoe dat mensen om het probleem heen werken; gedrag dat we veelal aanduiden als ‘brandjes blussen’.

23

Het is goed hierbij te beseffen dat deze methode van problemen oplossen een heel andere is dan die de brandweer hanteert als ze branden blussen. Zij gaan namelijk zeer methodisch te werk. Ze brengen zo snel mogelijk de situatie (de brand) in kaart, met als eerste doel de situatie onder controle te brengen. Vervolgens blussen ze op een veilige en duurzame manier de brand. Daarna analyseren ze de situatie, met als doel de oorzaak te achterhalen en te (helpen) voorkomen dat de brand (het probleem) terugkomt.

Wat kun je hiervan leren? Dat je voor het oplossen van je dagelijkse problemen, in je werkprocessen, een methode nodig hebt die je helpt problemen zo snel mogelijk te identificeren, duurzaam op te lossen en ervan te leren. Net zoals je voor je patiënten op een methodische manier de diagnose stelt, de behandeling uitvoert en nazorg levert, op basis van wat ze nodig hebben.

Lean denkenMethodisch en systematisch problemen oplossen, verbeteren en innoveren vraagt om een filosofie, een set principes, een manier van denken, waaraan je je kunt vasthouden. In dit boek gebruiken we daarvoor ‘lean’.

Lean is de naam die eind jaren tachtig van de vorige eeuw is gegeven aan het systeem en de manier waarop Toyota haar processen organiseert: hoge kwaliteit en productiviteit, met minimale middelen, zoals voorraden (Womack, 1990).

De essentie van het zogenoemde ‘Toyota Productie Systeem’ is problemen zichtbaar te maken, mensen uit te dagen en hun creativiteit in te zetten om problemen aan de bron op te lossen, en zo verspilling te elimineren, met als einddoel: ‘de hoogste kwaliteit, de kortste doorlooptijd en de laagste kosten’ (Ohno, 1988).

Inleiding


24

Het duurde vele jaren en verdere studie van Toyota om te ontdekken dat hun manier, The Toyota Way zoals zij het zelf noemen, een filosofie is – een systeem dat is gebaseerd op een reeks diepgewortelde waarden en principes van continu verbetering en respect voor mensen (Liker, 2004). Het kostte nog meer tijd om te ontdekken dat lean leiderschap de belangrijkste factor is in het opbouwen van een lean systeem en cultuur (Liker, 2012).

Dit boek reikt jou als medisch professional en leider de theorieën en concepten van lean leiderschap en management aan. Het is bedoeld om je te helpen de gezondheidszorg zelf, van binnenuit, te verbeteren.


58

4 Maak problemen zichtbaar

+ Traditioneel Management+ Lean Management+ Geef het systeem de schuld+ Processturing+ Problemen zijn ontwikkelkansen+ Visueel management+ De drie vijanden van ideale zorg+ Zelfsturing+ Dagelijks verbeteren, met respect

voor mensen+ Standaardwerk voor leiders (LSW: leiderstandaardwerk)+ Stappenplan voor het opstellen van

je eigen leiderstandaardwerk+ Om zelf over na te denken …

Do

59

Artsen en verpleegkundigen worden dagelijks geconfronteerd met problemen en fouten. Denk hierbij aan verkeerde medicatie, voorraden die op zijn, iets vergeten waardoor je terug moet of behandelingen die achteraf niet nodig bleken. We kunnen eenvoudig concluderen, door observaties en gesprekken met patiënten en zorgverleners, dat de processen in de zorg verre van perfect zijn.

Ieder proces dat niet perfect is moet worden gemanaged. Dit betekent dat er altijd management nodig is, want geen proces is altijd perfect. Dit is anders dan nog wel eens wordt beweerd. Er zijn vele zorgprofessionals die op een of andere manier last hebben van het management, of beter gezegd van hun managers, en daarom denken dat het management overbodig is en zou moeten worden geëlimineerd. Hoe komt dit? Wat maakt dat we denken dat management geen toegevoegde waarde heeft? Er is blijkbaar een gat tussen wat we van management verwachten en wat er feitelijk gebeurt.

Om dit ‘gat’ beter te begrijpen is de eerste vraag die we stellen: ‘Management, wat is dat eigenlijk?’ In dit boek definiëren we management als de processen waarmee je zorgt dat je je (zorg)proces:1. Precies laat doen wat het moet doen (oftewel het zorgproces

voldoet aan alle standaarden), met steeds de gewenste uitkomst tot gevolg: veilig en met compassie, de juiste zorg, op het juiste moment, op de juiste plaats, tegen de juiste kosten, elke patiënt opnieuw.

2. Steeds aanpast aan de veranderende behoeftes van patiënten.3. Steeds beter maakt en innoveert.4. Continu monitort, zodanig dat je elke afwijking van de

gewenste situatie, direct en in één oogopslag zichtbaar hebt en aanpakt.

4 Maak problemen zichtbaar


200

Na zijn opleiding als ingenieur lag de focus van Arnout in de eerste jaren van zijn werkzaam leven op productie- en projectmanagement. Zo spande hij zich onder meer in om het middenkader te verbeteren in een automotive omgeving. Zijn hart ging sneller kloppen in deze werkomgeving met hoge logistieke complexiteit, waarin hij zich inhoudelijk kon vastbijten en kon focussen op de werken verbeterprocessen. Iets later bemerkte hij zijn voorkeur voor werken met mensen en systemen en de onmisbare samenhang daartussen.

Lean principes Zijn loopbaan nam een wending naar consultancy bij een bureau waarin het vooral draaide om inhoudelijke samenwerking. Gericht op de werkvloer, met zeer vernieuwend gedachtegoed. Hij maakte kennis met het uitdagende 'zero defect' principe: het ultieme streven naar perfectie. Ook leerde en ondervond hij wat er nodig was voor world-class prestaties: mensen bewust maken van hun verantwoordelijkheid voor hun eigen prestaties en de doorlopende mogelijkheden voor verbeteringen en dat ondersteunen met een systeem van juiste tools, coaching en mentoring. Oftewel werken volgens de lean principes; een helder systeem dat fouten en verspilling blootlegt en dat alles te maken heeft met mindset, gedragsverandering en leiderschap nemen.

Transformatie in de zorg Het werd hem steeds duidelijker dat deze manier van werken niet alleen was voorbehouden aan de industrie. Deze transformatie was in veel meer branches te realiseren! Tegelijkertijd liep hij als jonge vader aan tegen zaken in de zorg die volgens hem veel beter konden. Toen hij in die tijd ook nog een verzoek kreeg uit de zorg om zijn visie in te zetten in de gezondheidszorg, ging hij zich vooral richten op

Over de auteur

201

Mensen beter maken in de praktijk

de transformatie in de zorg. In het begin waren Arnout en zijn collega’s nog echte pioniers op zorggebied.

De VerbeterpraktijkIn 2010 richtte hij zijn eigen training- en coachingsbureau op: 'De Verbeterpraktijk'. Met de ambitie om 'Zorg van wereldklasse' te realiseren door doorlopende verbeteringen. Inmiddels heeft hij honderden zorgmedewerkers, van verpleegkundigen tot artsen en van teamleiders tot leden van de raad van bestuur, geleerd hoe ze zich konden blijven verbeteren. Daarnaast leerde hij hen hoe zij hun collega’s konden coachen en zo lean verder konden verspreiden. Ook begeleidde hij multidisciplinaire medische teams bij het verbeteren van complexe zorgprocessen.

De lean mentor: coaching coachesInmiddels is Arnout steeds meer werkzaam als mentor in een-op-eencontacten. Zijn focus ligt op lastige leiderschaps- en verandervraagstukken in de zorg, waarvoor een ruime ervaring met lean gewenst is. Hij helpt voornamelijk mensen die al ervaring hebben met het verbeteren en innoveren van de zorg, zowel zorgprofessionals als hun leidinggevenden, managers en lean coaches.

Nooit meer andersZijn ervaring tot nu toe is dat iedereen die hij coacht en die werkt volgens de lean principes op de manier zoals hij voorstaat, nooit meer anders wil. Ervaar het zelf ook en gun jezelf en anderen de transformatie naar de best mogelijke zorg die er is.

Arnout als auteurOp basis van alle ervaringen die hij in de zorg heeft opgedaan met de lean principes, beschreef hij zijn kijk op de zorg en zijn visie op ontwikkelen van leiderschap bij mensen die steeds beter willen worden in zijn boek Mensen Beter Maken.

Mensen beter maken in de praktijk

202

Veilig, met compassie, zonder verspilling, geen gedoe (Orelio, 2019). Dit boek is een overzichtswerk voor (medisch) leiders in de zorg, zoals artsen, team-, afdelingsmanagers en bestuurders die zelf topprestaties willen (leren) realiseren, op basis van lean managementprincipes. Het boek reikt je een visie aan op wat er aan leiderschap en veranderingen nodig is om steeds beter te worden. Het boek geeft richting door het streven naar ideale zorg voorop te stellen.Zoals de titel al verraadt, is Mensen Beter Maken in de Praktijk het praktische vervolg op zijn eerste boek Mensen Beter Maken, en gericht op hoe je zelf, vandaag aan de slag kunt om je werk te verbeteren voor je patiënten, samen met je team en andere collega’s.

Naast boeken schrijft Arnout regelmatig blogs. Voor de OK Visie-krant schrijft hij columns.

203

Mensen


ontlast mensen

verwijder verspilling

beter maken

Mensen beter m

aken in de praktijk Arnout O

relio

stabiliseer je proces

Arnout Orelio is sinds 1995 met lean management bezig, waarvan de laatste 15 jaar als trainer, coach en consultant in degezondheidszorg. Hij helpt mensen die de zorg willen (leren) verbeteren.www.mensenbetermaken.nl

maak het simpel

Arnout Orelio

in de praktijk

Wil je veilige zorg leveren, met veel tijd en aandacht voor je patiënten, zonder verspilling of gedoe? Dan vraagt dit veranderingen in je dagelijks werk. Maar welke veranderingen zijn dat dan? Het gaat dan om veranderingen die je werk simpeler maken, die mensen ontlasten, je proces stabiliseren en verspilling verwijderen.

Dit boek reikt je de vaardigheden, tools en technieken aan van lean leiderschap en lean management en is bedoeld om je te leren hoe je de gezondheidszorg zelf, van binnenuit, verbetert. Het boek laat zien hoe je jezelf en je leiderschap kunt ontwikkelen, op een manier die patiënten echt helpt. Pas de ideeën in dit boek toe en verbeter, stap voor stap, met grote betrokkenheid van o.a. je collega’s, management, patiënten. Het resultaat: zorg die veiliger, beter, sneller, toegankelijker en beter betaalbaar is.

In Mensen beter maken in de praktijk vind je:• Manieren om je werk te vereenvoudigen en je werkproces

te stabiliseren.• Handvatten hoe je beter gebruik kunt maken van je

capaciteit(en) en die van je collega’s.• Ontwikkeltips voor essentiële leiderschapsvaardigheden. • Ideeën hoe je (jezelf) continu kunt verbeteren.• Praktische hulpmiddelen, tools en stappenplannen om

meteen aan de slag te gaan.• Strategieën om 50-90% verbetering te realiseren in

patiëntveiligheid, kwaliteit en efficiëntie.

Er worden in dit boek met name ‘metavaardigheden’ en een nieuwe manier van denken aangereikt. Dit maakt dat de inhoud relatief eenvoudig is te vertalen naar andere disciplines, processen en zelfs sectoren.

Prijs: € 22,50Pagina’s: 208Paperbackwww.stilinovi.nl

Mensen


Arnout Orelio

Veilig met compassie

geengedoe

beter maken

zonder verspilling

Voorwoord Marja Ho-dac 6Opzet van het boek 8De aanleiding 925 jaar (leren) verbeteren 23

1 Het Ware Noorden 352 Het verhaal van de boot 433 Het is een systeem! 574 Lean Leiderschap 675 Lean Denken 776 Mensen Ontwikkelen 837 Processen verbeteren 978 Een managementsysteem dat richting geeft 111

13 ‘Frequently Questioned Answers’ 19914 Reflecties 217

Plan Do

Check Act

9 Het start bij jou: ontwikkel jezelf 123 10 Leer van de besten 14111 Lean Leiderschap op alle niveaus 15412 Iedereen, elke dag, gericht verbeteren 183

15 De volgende stap 229

Bijlagen

B1 Oefening ‘De Krijtcirkel’ 247B2 7+1 verspillingen in de zorg 250B3 A3 Format voor procesverbetering 253B4 PDCA-dagboek 260B5 Checklist bedrijfsbezoek 262B6 Analyse en actieplan voor leiderschapsontwikkeling 265B7 A3 Format voor persoonlijke ontwikkeling 271

Literatuurlijst 276Register 279Dankwoord 291Over de auteur 292

Heel veel leesplezier!Alle feedback is welkom.Arnout Orelio [email protected]

Elke bijlage heeft een QR code waarmee je het schema,

de checklist of tool kunt downloaden.

Veilig met compassie

zonder verspilling

geengedoe

Arnout Orelio is sinds 1995 met lean management bezig, waarvan de laatste 15 jaar als trainer, coach en consultant in de gezondheidszorg.Hij is nu mentor en eigenaar van De Verbeterpraktijk. Hij helpt mensen die de zorg willen (leren) verbeteren.

Mensen willen veilige zorg, met compassie, zonder verspilling en geen gedoe. Dit lukt helaas lang niet altijd. De zorgverlening kan beter mits dit van binnenuit door de zorgverleners zelf wordt geleid. Maar, hoe?

In Mensen Beter Maken vind je:- Een andere manier om naar je werk te kijken. - Een stappenplan om te (leren) verbeteren.- De nodige vaardigheden en hoe die te ontwikkelen. - Inspiratie om aan de slag te gaan.- Strategieën om 50-90% verbetering te realiseren.

Mensen beter maken

Prijs: € 28,50Pagina’s: 296Gebondenwww.stilinovi.nl

Mensen - Lidz · Arnout Orelio is sinds 1995 met lean management bezig, waarvan de laatste 15 jaar...

Documents

Transcript of Mensen - Lidz · Arnout Orelio is sinds 1995 met lean management bezig, waarvan de laatste 15 jaar...