Titel en auteur boek: Een schitterend gebrek, door Arthur Japin.

Leesverslag, nummer: 1

Inhoudsopgave:

Pagina:

A. Primaire bibliografie

3

B. Secundaire bibliografie

3

C. Samenvatting

4-6

D. Analyse

Motivatie van mijn boekkeuze

Eerste persoonlijke reactie

Verdiepingsopdrachten

· Open plekken

· Personages

· Tijd

· Ruimte

· Vertelperspectief

· Taalgebruik

· Opbouw

· Onderwerp

· Titelverklaring

· Motieven

· Thema

· Intertekstualiteit

· Poëtica

Eindoordeel

7-15

7

7

8-14

8

8

10

10

11

11

11

12

12

13

13

14

14

15

E. Kopieën van secundaire literatuur

16

A. Primaire bibliografie

Arthur Japin, Een schitterend gebrek, Roman AP. Uitgeverij De Arbeiderspers. Amsterdam 2003 (24ste druk, 2010).

B. Secundaire bibliografie

Geraadpleegde bronnen:

· Vivian. (2014, 24 februari). Een schitterend gebrek door Arthur Japin (Zeker Weten Goed boekverslag) | Scholieren.com. Geraadpleegd op 28 september 2019, van https://www.scholieren.com/verslag/zekerwetengoed/een-schitterend-gebrek-arthur-japin

· Swaen, B. (2018, 3 juli). Citeren volgens de APA regels. Geraadpleegd op 28 september 2019, van https://www.scribbr.nl/apa-stijl/citeren-volgens-de-apa-regels/

· Personage. (2019, 31 mei). Geraadpleegd op 28 september 2019, van https://nl.wikipedia.org/wiki/Hermes_Trismegistus

· Personage. Boekverslag Nederlands Een schitterend gebrek door Arthur Japin (6e klas vwo) | Scholieren.com. (2011, 9 januari). Geraadpleegd op 28 september 2019, van https://www.scholieren.com/verslag/boekverslag-nederlands-een-schitterend-gebrek-door-arthur-japin-70329

· Koops, E. (2018, 5 april). De Encyclopédie (1751-1772) van Denis Diderot. Geraadpleegd op 28 september 2019, van https://historiek.net/encyclopedie-1753-denis-diderot/77838/

· Lo Galbo, C. (2015, 2 december). Arthur Japin: ‘Ik wil vliegen. Net als mijn personages’ - VN. Geraadpleegd op 28 september 2019, van https://www.vn.nl/arthur-japin-ik-wil-vliegen-net-als-mijn-personages/

C. Samenvatting

I: Het voordeel van de liefde

In het Amsterdam van 1758 blikt Lucia terug op haar jeugd terwijl zij gesluierd door het leven gaat. Ze krijgt veel aandacht van mannen: vooral de Franse chevalier Seingalt wil haar hart en vertrouwen winnen als zij samen uitgaan. Maar Lucia is gekwetst door de liefde en wijst hem af.

Ze werd geboren in 1728 en woonde op het Italiaanse landgoed Pasiano van de gravin van Montereale. Lucia’s ouders zijn bij haar in dienst als hoofd van de huishouding. Lucia groeit op in een vredige omgeving en wordt het lievelingetje van de gravin. Haar leven verandert als de dochter van de gravin gaat trouwen en er een groot feest gegeven wordt. Lucia is dan veertien en ontmoet de broers Francesco en Giacomo Casanova. Ze sluit vriendschap met de zestienjarige Giacomo en brengt elke ochtend op zijn kamer tijd met hem door. Hij heeft rechten gestudeerd en heeft bovendien de priesterwaardigheid. Na de festiviteiten beseft Lucia dat ze hem niet kwijt wil en mag Giacomo van de gravin nog een maand blijven. Het duurt niet lang voor ze elkaar de liefde verklaren. Hij vertrekt om aan zijn toekomst te werken maar belooft het jaar daarop terug te komen en met haar te trouwen.

Ondertussen ontdekt de Lucia in Amsterdam dat mijnheer Seingalt van oorsprong Italiaans is en in zijn jeugd ook gekwetst is door de liefde: hij verloor zijn hart aan een meisje en beloofde haar trouw, maar ze verdween.

II: Een schitterend gebrek

Terwijl Lucia de terugkomst van haar geliefde afwacht, krijgt ze privéles van monsieur De Pompignac, de voormalige leraar van de dochter van de gravin. Hij leert Lucia alles over literatuur, talen en etiquette. Als monsieur De Pompignac gegrepen wordt door de in Venetië heersende ziekte (pokken), is Lucia de enige die hem mag verzorgen totdat hij uiteindelijk overlijdt. Op de dag van de begrafenis draagt ze kleding die hij haar schonk, maar wordt daardoor zelf ook ziek. Na drie weken ontwaakt ze uit een soort coma (terwijl ze eigenlijk op het punt van sterven stond) en ontdekt dat haar gezicht totaal verminkt is door het openkrabben van de zweren. Omwille van Giacomo’s geluk liegt Lucia bij zijn terugkomst dat ze er met een dienstbode vandoor is gegaan. Ze maakt gebruik van de avances van graaf Antonio en gaat met hem naar bed in ruil voor geld. Zonder veel bagage verlaat ze het landgoed waar ze opgroeide en reist door Zuid-Italië.

Uiteindelijk settelt ze zich in Bologna, waar ze vanwege haar gezicht vernederd en gevreesd wordt; hiervoor leert ze zich echter af te sluiten. Na vele korte betrekkingen wordt ze huishoudster bij een rijk echtpaar, werkzaam in de anatomiewetenschap. Haar meesteres, signora Manzolini, is zeer feministisch en krijgt dagelijks bezoek van vrouwen die samen discussiëren over ethische zaken.

De Franse gravin Zélide toont speciale interesse in Lucia en bestempelt haar lelijkheid als een gebrek waar ze gebruik van kan maken. Lucia noemt zichzelf inmiddels Galathée de Pompignac. Zélide vraagt haar om als haar secretaris mee te reizen naar Napels. Lucia stemt toe, ondanks dat ze Zélides passie voor archeologie niet deelt. In Napels vinden ze een ondergrondse stad. Lucia beleeft hier in Napels haar eerste kater en laat de broers Vanuti van haar lichaam gebruik maken. Daarna reist ze met Zélide naar Venetië, ofwel de thuishaven van Giacomo.

Lucia onttrekt zich aan alle aandacht: pas in de periode dat iedereen gemaskerd door de stad gaat, treedt zij in het openbaar en vraagt naar haar geliefde, zonder haar identiteit te onthullen. Ze hoort van zijn broer Fransesco dat Giacomo in Turkije is om zijn geluk te beproeven en er vele minnaressen doorheen jaagt. Fransesco lijkt Lucia te herkennen, hoewel Lucia niets laat merken. Zélide blijkt erg ziek te zijn en Lucia is de enige die haar mag verzorgen. In de laatste periode van haar leven wordt Zélide steeds afstandelijker en heeft ze alleen nog oog voor haar wetenschappelijke experimenten. Na haar dood vertrekt Lucia naar het rijke Amsterdam. Het is dan 1749.

III: Theatrum amatorium

Op een donderdagavond spreekt Lucia (Galathée) in Amsterdam af met haar vriend Jamieson. Tot haar verrassing en afgrijzen neemt hij haar echter mee naar het spinhuis, waar prostituees gestraft worden door aan het spinnewiel gezet te worden, voor het oog van pestend publiek. Tussen deze vrouwen is er één die Galathée lijkt te herkennen en haar ruw vastgrijpt terwijl ze tekeer gaat – ook zij is in haar gezicht verminkt en ze slaagt erin de sluier van Lucia’s (Galathées) gezicht te verwijderen zodat haar nog altijd lelijke gezicht zichtbaar wordt. Lucia wordt zich ervan bewust dat monsieur Seingalt en haar Giacomo één en dezelfde zijn, maar dat Seingalt zich niet bewust is van haar identiteit. Ze schrijft Giacomo een brief waarin ze hem toestemming geeft haar het hof te maken om te zien of hij werkelijk nooit het hart van een vrouw breekt, zoals hijzelf beloofde.

Lucia herinnert zich hoe zij in Amsterdam arriveerde en door haar lelijkheid en vrouw-zijn nergens werk kon krijgen. Nadat een professor haar betaalt voor tentoonstelling van haar verminkte lichaam, wordt ze prostituee. Na een korte tijd bij een pooier koopt ze zich vrij en wordt een meer verfijnde prostituee in het speelhuis, waar ze genoeg verdient om beter voor zichzelf te zorgen. Na een poos ontmoet Lucia de intelligente meneer Texira, die haar gratis onderdak en onderhoud geeft in ruil voor geanimeerde gesprekken over filosofie en literatuur, en zo af en toe een nacht samen. Hij en zijn vriend (die hetzelfde doet met een ander meisje, Daene genaamd) blijken joods te zijn. Drie dagen nadat Lucia dit ontdekt, worden ze alle vier gearresteerd wegens seksuele omgang tussen joden en christenen. Na anderhalve week opsluiting wordt Lucia veroordeeld tot twee jaar in het spinhuis.

Lucia krijgt van de vrijgekomen Texira geld en trekt samen met Daene in een appartement, levend van de prostitutie. Ze krijgt vaste klanten op vaste dagen van de week, maar blijft naar Giacomo verlangen.

In antwoord op de brief die Lucia hem stuurde, nodigt Giacomo haar uit voor een toneelvoorstelling. Lucia weet zich niet goed te gedragen en piekert over wat ze moet doen: haar ware identiteit blootgeven of hem in de waan laten van Galathée de Pompignac? Tijdens een diner na de voorstelling discussiëren de twee over de liefde en jeugd en het is voor Lucia duidelijk dat Giacomo niet meer dezelfde is.

Ze blijft in haar rol en krijgt Giacomo zover dat hij met haar de nacht doorbrengt. In de periode hierna blijven zij samen, discussiërend, de liefde bedrijvend. Maar meer dan een fijn gezelschap lijkt het niet te zijn.

Als Giacomo vertrekt, doet Galathée alsof ze Lucia persoonlijk kent en laat hem in onwetendheid vertrekken. Als Giacomo kort daarop weer terugkeert, schrijft hij haar en vraagt haar om opheldering. Ze schrijft terug en vertelt hem dat hij de weddenschap der liefde heeft gewonnen. Ook zegt ze dat Lucia gekweld is door het leven, maar zo nu en dan in een muziekhuis in Amsterdam rondhangt. Vervolgens verkleedt ze zich op een avond in een voddenjurk, doet haar voile af en gaat zelf naar zo’n huis, waar ze zich weer als Lucia met Giacomo herenigt. Ze vertelt hem dat ze door de dienstbode verkracht, zwanger gemaakt en meegenomen werd, waarna hij haar in de steek liet. Giacomo verwijt het zichzelf, iets wat Lucia niet kan accepteren. Ze verbreekt het contact en ontvangt kort daarna van Giacomo als Seingalt een brief, gericht aan Galathée waarin hij zegt dat zij de weddenschap heeft gewonnen omdat hij weldegelijk Lucia’s hart brak. Hij geeft haar geld om Lucia te helpen en vertrekt zelf naar Parijs.

Lucia ontdekt dat ze zwanger is – ofwel van Giacomo, ofwel van Jamieson. Kort na Giacomo’s vertrek gaat Lucia samen met Jamieson – die haar kort daarvoor de liefde verklaarde – naar New York. Op de laatste bladzijden van haar verhaal vertelt zij dat zij haar verhaal voor haar ongeboren kind heeft opgeschreven om hem te laten weten waar zijn moeder vandaan komt. Uit de epiloog blijkt dat Lucia zichzelf heeft omgedoopt tot Lucy Jamieson, dertig jaar met hem samen is geweest en drie kinderen ter wereld bracht, waarvan de oudste Jacob Jamieson heette.

Vivian. (2014, 24 februari). Een schitterend gebrek door Arthur Japin (Zeker Weten Goed boekverslag) | Scholieren.com. Geraadpleegd op 28 september 2019, van https://www.scholieren.com/verslag/zekerwetengoed/een-schitterend-gebrek-arthur-japin

Ik heb gekozen voor deze samenvatting omdat het verhaal hierin goed en duidelijk wordt verteld. Zo is de structuur van het verhaal met de drie verschillende delen mooi uitgewerkt. Daarnaast is kun je helder het verschil tussen het verleden en het heden in het boek terug vinden.

D. Analyse van het boek

Motivatie van mijn boekkeuze

Dit boek heb ik gekozen omdat meneer Hulshof in de les had verteld dat het een goed begin boek zou zijn voor je eerste leesverslag. Daarnaast vertelde hij dat het verhaal zich vroeger afspeelde en dat het een mooi verhaal was. Ik was er meteen in geïnteresseerd omdat ik houd van verhalen die zich voor de twintigste eeuw afspelen.

Naast Een schitterend gebrek, had ik ook nog een ander boek gevonden dat ik graag wilde lezen. Het titel van dit boek is Eline Vere en het is geschreven door Louis Couperus. Allebei de boeken had ik gekocht en ik besloot Eline Vere als eerst te gaan lezen. De reden hiervoor was dat ik het boek eerder binnen had en ik nog maar twee weken voor de deadline had. Maar twee dagen later kwam Een schitterend gebrek binnen en ik was toch wel heel erg nieuwsgierig naar het verhaal. Op dat moment had ik besloten Een schitterend gebrek te gaan lezen voor mijn eerste leesverslag en Eline Vere voor mijn tweede.

Eerste persoonlijke reactie

Toen ik het boek had uitgelezen heb ik het verhaal even op me laten bezinken. Ten eerst vond ik het boek erg mooi, het laat namelijk zien dat er weinig tijd nodig is om verliefd te worden maar dat je deze liefde voor iemand nog jaren lang kan vasthouden.

Ten tweede vond ik het verhaal van Lucia heftig en heb ik wel een traantje gelaten. Eigenlijk had ik niet gedacht dat het boek ook over prostitutie zou gaan. Dat was dus wel even wat anders dan dat ik gewend ben. Ik denk als ik in de schoenen van Lucia zou hebben gestaan niet zou kunnen ondergaan wat zij is ondergaan. En daarom heb tevens respect voor haar.

Daarnaast vond ik het prachtig om te lezen hoe Lucia zich ontwikkelde van een jong, naïef meisje tot een onafhankelijke, sterke vrouw. De reden waarom ik dit zo geweldig vond is omdat ik me beter in de volwassene Lucia kon verplaatsen dan de jonge en naïeve. Dit komt doordat ik al mijn hele leven ben omsingeld door sterke, onafhankelijke vrouwen en zo door hen ben opgevoed.

Bovendien vond ik het fijn om te lezen dat Lucia wel het heeft kunnen afsluiten en er sterker uit is gekomen. Dit heb uit de laatste twee zinnen van het boek gehaald: “Ik heb losgelaten. Ik ben er niet onder gegaan.” (blz. 235). Hiermee bedoeld ze dat ze haar verleden heeft kunnen afsluiten door nog één keer met Giacomo te hebben kunnen spreken. En ze is er niet onder gegaan omdat ze nog steeds leeft en een nieuw hoofdstuk gaat beginnen in Nieuw York met haar ongeboren kind.

Verdiepingsopdrachten

Nu ik mijn heb verantwoord voor mij boekkeuze en mijn eerste indruk van het boek op papier heb gezet, ga ik beginnen aan de verdiepingsopdrachten. Het doel van deze opdrachten is om erachter te komen wat de bedoeling is van bepaalde dingen in het verhaal en waarom de schrijver het juist zó heeft geschreven. Daarnaast ga ik bekijken of mijn mening over het boek na deze opdrachten te hebben gemaakt is veranderd.

· Open plekken

Open plekken zijn stukken in een verhaal die voor de lezer niet duidelijk zijn. Deze roepen dan vragen op bij de lezer. In dit stuk behandel ik de open plekken die er bij mij zijn opgekomen.

Is het goed afgelopen met Lucia?

Dit was voor mij niet helemaal duidelijk. Zo weet ik dat ze een lang leven heeft geleefd in Nieuw York, maar was ze wel gelukkig. Ik denk en hoop van wel want ze heeft haar verleden kunnen loslaten. Daarnaast heeft ze geleerd hoe ze hoe ze moest liefhebben.

Wat heeft Giacomo in de tussentijd gedaan? Is hij verdergegaan met zijn leven? Is hij Lucia vergeten?

In het verhaal wordt het niet echt helder wat Giacomo in de tussentijd heeft gedaan. Dit is ook niet gek, want het verhaal wordt vanuit Lucia’s perspectief verteld. Ik denk dat hij van het pad is geraakt toen hij werd verraden door Lucia. Hierdoor was hij genoodzaakt onder een ander alias verder te leven. Hij ook verder gegaan met zijn leven. Hoe anders kon hij zoveel vrouwen versieren. Maar ik denk dat hij Lucia nooit is vergeten. Dat heb ik opgemaakt uit dialoog die hij heeft gevoerd met Galathée.

· Personages

Lucia / Galathée de Pompignac

Lucia is de hoofdpersoon in het boek, het verhaal draait helemaal om haar en de dingen die zij mee maakt. Ze was in 1728 geboren in Pasiano, daar leefde zij al heel haar leven samen met haar ouders en werkten zij allen op het landgoed van de gravin van Montreale. Ze is liefdevol en vrij opgevoed, maar ze heeft weinig kennis in hoe de buitenwereld in elkaar steekt. Toen ze veertien jaar was leerde ze Giacomo Casanova kennen werden zij verliefd. In zijn afwezigheid krijgt Lucia de pokken.

Nadat zij beter was geworden was zij genoodzaakt te vluchten omdat haar gehele gezicht onder de littekens en dat de reputatie van Giacomo zou kunnen verpesten. Dit doet zij dus. Zij maakt een erg lange reis en ontmoet veel verschillende mensen. Uiteindelijk belandt ze in Amsterdam, daar heeft ze een nieuw bestaan opgebouwd onder de naam Galathée de Pompignac. Het jonge, onschuldige meisje heeft nu plaatsgemaakt voor een harde, sterke en onafhankelijke dame.

Dit is niet zomaar gebeurd. Want door de verhalen te lezen van haar verleden wordt het zeer helder waarom Lucia zo is geworden. Dit was niet altijd vrijwillig, maar ze deed wat ze moest doen om te kunnen overleven. Daarbij is het overduidelijk dat Lucia een round character is, dit komt doordat de ontwikkeling van haar karakter goed wordt weergegeven in het boek.

Giacomo Casanova / chevalier Seingalt

Giacomo Casanova is de zoon van twee komedianten. Hij woont in Venetië samen met zijn oudere broer, Franseco en wilt een diplomaat worden. Als hij wordt uitgenodigd voor het huwelijksfeest van de dochter van de gravin van Montreale leert hij Lucia kennen. Naarmate hij tijd met hij doorbrengt wordt hij langzamerhand verliefd op haar. Jammer genoeg moest hij haar tijdelijk achterlaten toen hij voor zaken terug naar Venetië moest gaan. Wanneer hij terugkeerde naar Pasiano, werd hij door de moeder van Lucia geïnformeerd dat Lucia ervandoor is gegaan met een postbode.

Jaren later komt Galathée hem weer tegen in Amsterdam, deze keer gaat hij onder de naam chevalier Seingalt. Het duurt daarom even voordat zij het door heeft dat het Giacomo is. Dit realiseerde zij pas toen zijn grote, witte pruik op een dag eraf vloog. Hoewel zij wist dat Seingalt Giacomo was, heeft Giacomo nooit geweten dat Lucia en Galathée de zelfde persoon is. Dit kwam doordat Galathée altijd een sluier droeg.

In mijn opzicht is Giacomo een hoofdpersoon en een round character. Dit komt doordat hij aan Galathée vertelt wat er was gebeurd met zijn eerste liefde en hoe dat hem heeft gemaakt tot wie hij vandaag de dag is. Het wordt dus duidelijk waarom hij een rokkenjager is geworden en hoe zijn karakter over de jaren heen heeft ontwikkeld.

Jamison

Jamison is een Amerikaanse handelaar en één van de vaste klanten van Galathée. In het einde van het boek zegt hij dat hij van Galathée houdt en vraagt haar mee te gaan naar Nieuw York. Daar trouwen zij en krijgen ze drie kinderen. Hij is dus een bijpersoon en een helper, dit komt doordat we de ontwikkeling van zij karakter niet wordt weergegeven.

Zélide

Zélide is een Franse gravin en ze houdt van reizen. Galathée leerde Zélide kennen toen in Bologna werkte als een huishoudster van een stel doctoren. Zélide was daar op bezoek en was meteen geïnteresseerd in het meisje dat veel wist. Zij bood Galathée een baan aan als haar secretaresse en dat bod nam Galathée aan. Samen reisden ze naar Napels en Venetië. Vervolgens zijn ze teruggekeerd naar het huis van Zélide in Parijs. Als eerst ging alles goed maar daarna werd Zélide ziek en na vier jaar is zij te komen overlijden.

Hoewel Zélide een bijpersoon en een helper is, betekent niet perse dat ze een flat charachter is. De reden hiervoor is dat er wel degelijk een ontwikkeling in karakter te zien. Want toen zij ziek werd was de altijd vrolijke en wijze vrouw veranderd in iemand die als een bezetene wilde kunnen vliegen.

Monsieur de Pompignac

Hij was de onderwijzer van Lucia. Hij moest haar klaarstomen om een vrouw te worden van een diplomaat. Hij was een bijpersoon en een helpen. Dit blijkt omdat zijn karakter niet ontwikkelt. Daarnaast was hij altijd aardig tegen Lucia en heeft haar kennis geschonken die zij de rest van haar leven heeft gebruikt. Jammer genoeg is hij gestorven aan de pokken en waarschijnlijk is Lucia door hem aangestoken.

· Tijd

De verteltijd van het boek is 239 bladzijdes. De vertelde tijd is daar tegenover veel groter, deze is namelijk een paar maanden. Toch lijk dat niet zo, dit komt omdat er zeer levende flashbacks worden verteld lijkt de vertelde tijd wel dertig jaar. Dit is niet het geval.

Kortom we hebben bij dit boek te maken met Raffung. Dit houdt in dat de verteltijd korter is dan de vertelde tijd.

· Ruimte

Grotendeels speelt het verhaal zich af in Amsterdam. Hier zijn de belangrijke ruimtes Lucia’s appartement, de schouwburg, het spinhuis en een aantal bordelen. Maar doordat erg belevende flashbacks worden gegeven vindt het verhaal zich op veel verschillende plaatsen af, zoals Parijs, Bologna, Napels en haar geboorte dorp Pasiano.

Eén stad heb ik nog niet aan het lijstje toegevoegd. Dat is de stad Venetië. Deze stad namelijk erg speciaal voor Lucia. Het staat symbool voor alles wat zij met Giacomo kon hebben en heeft achtergelaten. Deze stad is dus een belangenruimte.

· Vertelperspectief

In Een schitterend gebrek hebben we te maken met een enkelvoudig ik-vertelperspectief. Dit betekent dat het verhaal wordt vertelt door de ogen van één persoon, in dit geval is het Lucia. Ook kan er vaak worden gesproken over een belevende vertelling van het verhaal. Dit komt doordat je wordt meegenomen in de gebeurtenissen . Echter komt het soms voor dat een vertellende vertelling is, dit komt doordat er flashbacks zijn naar Lucia’s verleden.

· Taalgebruik

Het taalgebruik in het boek was over het algemeen er makkelijk en doorgaans Nederlands. Soms was er wel gebruik van Franse- en Oudnederlandse woorden. Daarnaast heeft de schrijver veel gebruik gemaakt van bijvoeglijke naamwoorden. Dat maakt het verhaal gedetailleerd.

· Opbouw

Als we het hebben over de opbouw van het verhaal, dan hebben we het over het fabel en het sujet. Als het boek chronologisch zou worden verteld, volgens het fabel , dan zouden we beginnen met de geboorte van Lucia en eindigen met haar vertrek naar Nieuw York. Dit gebeurt echter niet in het boek. Want het sujet is dat het een verhaal is in het heden maar dat er telkens flashbacks zijn naar het verleden. Het fabel en het sujet van Een schitterend gebrek lopen dus niet gelijk aan elkaar.

Daarnaast is het belangrijk om te weten of het boek een gesloten of een open einde heeft. In het geval van Een schitterend gebrek gaat het om het eerste geval, het boek heeft dus een gesloten einde. Dit haal ik uit het epiloog wat de schrijver heeft geschreven. Wat erg helpt is dat het verhaal is gebaseerd op het echte verhaal van Lucia.

“Lucy Jamieson werd op 11 februari 1802 begraven op het kerkhof van St.Paul’s in Flatbush, New York onder een stenen zerk. Zij overleefde haar man ruim dertig jaar. Tijdens hun huwelijk werden drie kinderen geboren. De oudste daarvan was een zoon, die zij Jacob noemde. ” (Blz. 237)

· Titelverklaring

Het boek heet Een schitterend gebrek om verschillende redenen. Als eerste wordt het genoemd in een gesprek tussen Giacomo en zijn broer;

“Ze is mooi. Ze is gehoorzaam. Ze is gelovig. Zo gezond als een vis. Haar huis is blank, haar ogen zwart.’ ’Die Lucia is volmaakt!’ ‘Dat zou je denken’. Giacomo klonk plotseling bedrukt. ’Ze heeft alleen één ernstige tekortkoming’. ‘Welke dan?’ ‘Zij is te jong’. Hij meende het maar zijn broer moest lachen: ‘Wat een schitterend gebrek’.”

Daarnaast heeft de titel ook te maken met het verlies van de uiterlijke schoonheid van Lucia. Ze heeft namelijk littekens en deze werden toendertijd gezien als een gebrek. Maar het is een schitterend gebrek omdat door het verlies van haar uiterlijk schoonheid haar innerlijke schoonheid heeft kunnen verbreden. Als zij de pokken niet had gehad dan zou ze een rustig leventje hebben geleid in dan zou zij nooit hebben geleerd om op eigen voeten te staan. Dus vanuit dat perspectief is het ook een schitterend gebrek.

· Onderwerp

Liefde

Eén van de onderwerpen van Een schitterend gebrek is liefde. Het verhaal is namelijk begonnen door de Lucia’s liefde voor Giacomo. Vervolgens eindigt het verhaal door de liefde die Lucia voelt voor haar ongeboren kind. Maar daar tussen zitten nog zoveel verschillende liefdes tussen.

Prostitutie

Daarbij is prostitutie tevens een belangrijk onderwerp. Het wordt weergegeven hoe Lucia hiervan haar beroep maakt. Daarnaast is het in het boek ook erg duidelijk hoe het hoerendom in Amsterdam was in de achttiende eeuw.

De verlichting, religie en het feminisme

Ook zijn er nog andere onderwerpen die in het boek worden behandeld, zoals de verlichting, religie en het feminisme. Het onderwerp verlichting komt duidelijk terug als Lucia wordt onderwezen wat de grote filosofen hebben gedacht of wanneer ze uitleg krijgt over anatomie van de mens. Ook zie religie, in dit geval het Christendom, vaak botsten met de ideeën van de verlichting. Daarnaast komt religie terug wanneer de christelijke Lucia in het spinhuis wordt gezet omdat ze een Joodse man heeft bemind. En het feminisme, dat onderwerp speelt al helemaal een grote en belangrijke rol. Het hele verhaal gaat er eigenlijk over dat het Lucia weliswaar is gelukt een leven voor haarzelf te creëren. Hoe feministischer wil je het hebben.

· Motieven

Om gaan met verlies

Het omgaan met verlies is een terugkerend iets in het verhaal en het leven van Lucia. Als eerste verliest ze haar onderwijzer, Monsieur de Pomignac. Daarna verliest ze door de pokken haar uiterlijke schoonheid en daarbij ook Giacomo. Vervolgens verliest ze Zélide en nog zoveel meer. Het punt is dat het steeds terugkomt en daarom een motief in het boek is.

De voiles en sluiers

Dit is een erg belangrijk motief, het is zelfs een leidmotief. De sluiers die Galathée draagt staan symbool voor haar kijk op de wereld. Dit heb ik gesuggereerd uit het volgende citaat: “Er wordt mij wel vaker verweten dat ik mezelf achter mijn voile, maar het tegendeel is waar. Ik verstop de wereld. Ik heb een sluier voor haar neergelaten. Door die waas van kant en zijde oogt zij zoveel zachter. ” (Blz. 21)

Daarnaast hebben de voiles ook erg geholpen om klanten te verwerven voor haarzelf. Want zoals zij zelf zegt: “Mannen raden graag. Zij zijn liever op zoek dan zeker. Iedere vrouw kan je vertellen dat je een minnaar heter stookt door hem de contouren te tonen van een harde tepel onder strakgespannen stof dan door alles direct bloot te geven. Suggereren is het halve werk, traineren doet de rest. Met die twee vaardigheden kan een goede hoer negen van haar tien klanten volledig gerieven.”(Blz. 202)

Kort gezegd, de sluiers komen steeds terug en zijn er van belang in het verhaal. Daarbij is het iets tastbaar, dus is het een leidmotief.

Het hangerspiegeltje met de heilige Santa Lucia

Dit is tevens een leidmotief, het komt namelijk telkens terug in het verhaal. Het is het enige wat Lucia nog uit haar jeugd heeft. Het staat namelijk voor haar verbanden met haar familie. Daarnaast kon Seingalt Lucia alleen nog herkennen doordat ze deze hanger droeg.

· Thema

Als ik het thema van dit boek zou moeten verwoorden, dan zou ik deze woorden gebruiken:

“Liefhebben is een gave, loslaten is een ander.” - Isha Poeran

De reden waarom ik dat het thema van dit boek vind is omdat het daar in een notendop om gaat. Door het leren kennen van Lucia heeft zij geleerd dat zij kan liefhebben. Maar door haar schitterende gebrek heeft zij ook al snel moeten leren hoe ze dat nou moet loslaten. Dit heeft zij pas in het einde van het verhaal geleerd, dit komt doordat zij het hoofdstuk met Giacomo heeft kunnen afsluiten. Hierdoor heeft ze dat losgelaten en was zij in staat een nieuw hoofdstuk te beginnen in Nieuw York.

· Intertekstualiteit

Intertekstualiteit zijn de verwijzingen in een boek naar andere literatuur. Vaak maken deze verwijzingen het nog leuker en interessanter voor de lezen. De vraag hier bij is dus waar is er naar verwezen en heeft dit een toegevoegde waarde gehad?

Verwijzingen:

· Hermes Trismegistos, hij was een oud mythische figuur. Hij werd gezien als een profeet en hij schreef korte tekstje over verschillende wetenschappen.

· Histoire de Venise, geschreven door Nani.

· Dialogues des Morts en de Mondes, geschreven door Fontanelle.

· Histoire de l’Église de l’Empire, geschreven door Le Suuer.

· De encyclopedie, door Denis Diderot. Het was een encyclopedie van achtentwintig delen die verschenen tussen 1751 en 1772,

Dit zijn dus de verwijzingen die in het boek worden gemaakt. Maar heeft een toegevoegde waarde? In zekere zin wel. Als je het hebt over hoe de verlichting Lucia heeft geraakt. Echter heeft het niet echt interessanter gemaakt. Want de meesten dingen moest ik achteraf opzoeken.

· Poëtica

Het was erg lastig om de opvatting van Lieratuur van Arthur Japin ergens te vinden. Hij zegt in een interview met Vrij Nederland ,(zie voor bron secundaire bibliografie, pagina 3), dat hij schrijft om zich veilig te voelen en te zijn in een andere wereld. Daarnaast beantwoordt hij sommige belangrijke vragen niet, dit doet hij doormiddel van zijn romans. Ook meent hij dat als hij schrijft een beeld in zijn hoofd heeft, maar deze altijd afwijkt omdat de personages hun eigen pad volgen.

Beantwoord dit letterlijk de hoofdvraag? Nee, dat doet het zeker niet. Maar ik kon er helaas echt niet verder iets over vinden.

Eindoordeel

Na het boek zorgvuldig te hebben geanalyseerd, ben ik nu bereid om mijn eindoordeel over het boek te geven. Dit ga ik doen door gebruik te maken van de volgende begrippen, dit zijn: gebeurtenissen, personages, spanningsopbouw en taalgebruik.

Gebeurtenissen

Wat er in het boek is gebeurd vind ik nog steeds erg heftig. Maar ik ben wel gaan snappen waarom bepaalde dingen zijn gebeurd en hoe deze het verhaal op een wat tragische manier maken. Het is verschrikkelijk wat Lucia allemaal heeft moeten door staan. Daarom is het extra prachtig om te lezen dat ze na al die tijd haar verleden toch nog heeft kunnen afsluiten.

Personages

Ik vond het geweldig om te zien hoe Lucia zich heeft ontwikkeld tot Galathée. Dat vond ik namelijk een van de interessantste aspecten van het verhaal. Daarnaast vond ik het indrukwekkend om te zien hoe meneer Japin van Giacomo een round charater heeft kunnen maken.

Spanningsopbouw

Er was naar mijn mening niet erg veel spanning in het boek. Dit komt doordat de stukken die spannend waren in het verleden plaatsvonden en deze vertellend werden verteld.

Taalgebruik

Ik vond het boek in een goed en duidelijk Nederlands geschreven. Soms waren er erg lange zinnen, dit maakten sommige stukken langdradig. Daarnaast werd Oudnederlands gebruik gemaakt. Dat vond ik erg leuk voor de verandering.

In conclusie vind ik Een schitterend gebrek een prachtig en tragisch boek. Dit heeft te maken met de bovenstaande punten en de symbolistische aspecten in het boek. Ik zou het zeker aanraden. Daarbij vind ik het een mooi aanwinst voor mijn leesdossier.

E. Kopieën secundaire literatuur

Hier onder vindt u een aantal relevante stukken uit het interview met Arthur Japin met Vrij Nederland (zie voor bron Secundaire bibliografie, pagina 3). Dit heb ik gebruikt onder het kopje Poëtica. Daarbij heb ik de gebruikte stukken tekst gearceerd.

Hij schrijft om te ontkomen aan de realiteit, en ook zijn personages passen niet in de wereld zoals die is. ‘Welke oplossingen heb je bedacht om overeind te blijven in de wereld die jou niet goed gezind is?’ zegt Arthur Japin. ‘Die vraag wil ik in mijn romans beantwoorden.’

SCHRIJVEN IS ONGEZOND

Dat is hij blijven doen. ‘Als ik schrijf, ben ik bezig decors te creëren waarin ik me veilig voel en mezelf kan zijn. Het is noodzaak voor mij om twee jaar lang te kunnen schuilen, in een prachtig decor, een vreemd kostuum en een nieuwe tijd. Ik hecht meer waarde aan wat ik bedenk dan aan de realiteit. Mijn hoofd is een toevluchtsoord waarin ik dingen mooier kan maken dan ze zijn. Ook in mijn boeken gebeuren vreselijke dingen, maar dan is het aan mij om ze op te lossen.’

Schrijven is niet zaligmakend, weet hij. ‘Schrijven is ongezond. Het is uiteindelijk niet goed om altijd maar in je hoofd te zitten. De meeste schrijvers zijn ongelukkig. Als ik aan een roman begin, heb ik een prachtig beeld voor ogen, maar gaandeweg raak ik daarvan verwijderd omdat de personages hun eigen pad volgen. Dat kan iets verrassends opleveren, maar leidt altijd weer tot momenten van totale wanhoop: het is allemaal voor niks geweest! De twijfel knaagt voortdurend aan me. Dat hoort helaas bij creëren.’Zijn geliefden uitgever Lex Jansen en de Amerikaanse schrijver Benjamin Moser zijn daarbij een steun. Gedrieën wonen ze in Utrecht. ‘Toen ik Ben vijftien jaar geleden leerde kennen, zei ik: “Ik kan voor jou zijn omdat Lex er voor mij is. Ben begreep dat. En Lex kon dat aan. Hij heeft een natuurlijk zelfvertrouwen. Hij kalmeert ons en laveert ons door de stroomversnelling.’

· Lo Galbo, C. (2015, 2 december). Arthur Japin: ‘Ik wil vliegen. Net als mijn personages’ - VN. Geraadpleegd op 28 september 2019, van https://www.vn.nl/arthur-japin-ik-wil-vliegen-net-als-mijn-personages/

2