Master Zorgmanagement

Prof.dr. Robbert Huijsman MBA, Hoogleraar integraal zorgmanagement

De motiverende kracht van het kennisnetwerk CVA

Ketens voor CVA-zorg (NRV, 1995)

regionale keten van zorgverleners die gezamenlijk als netwerk

een integrale, deskundige en samenhangende zorg en behandeling voor CVA-patiënten waarborgt in de regio,

in alle fasen van de aandoening.

De netwerkleden dragen gezamenlijk zorg voor: adequate transfer van patiënten tussen voorzieningen kwaliteit van de keten in z’n totaliteit.

Ontwikkelingen in CVA-zorg

Ontwikkeling professionele richtlijnen door CBO en NHS

voor acute fase (1999) en revalidatie fase (2001)

Handleiding NHS voor stroke service (1997, 1999) en units (2001)

Vele regionale initiatieven (ZonMW kreeg in 1997 51 voorstellen)

Congres vernieuwing CVA-zorg (N=500)

Drie officiële ZonMW-experimenten plus Edisse studie (1998-2001)

Doorbraak projecten CBO (23 regio's, 2002-2004: 25-3-2004, N=600)

Haalbaarheidstudie benchmark model met 9 pilot regio’s (2003-2005)

NICTIZ-systeem voor CVA-ketenzorg (Tramiz; 2003-2005)

Doorbraakproject in trombolyse met 11 ziekenhuizen (2005-2007)

Nationaal Netwerk van Stroke Services i.o. (26 april 2006)

• kosteneffectiviteit van ketenzorg is voor CVA bewezen (Edisse)

• ligduur en verkeerde beddagen gigantisch gereduceerd (Doorbraak)

• kwaliteit van leven en satisfactie goed te verbeteren

• ‘accepted evidence’: je moet ‘t uitleggen als je ‘t niet doet!

• ‘accepted evidence’: ketenregie op structuur+proces+uitkomst

• ondersteunend instrumentarium beschikbaar (protocollen, communicatie, EPD, benchmark, transmurale DBC), met nationaal netwerk i.o.

• hernieuwde focus op specifieke onderdelen (trombolyse, na/thuiszorg)

• borging en regionale ketenbesturing blijven tamelijk moeizaam (instellingselastiek vaak sterker dan bindingskracht van keten)

• ons stelsel adapteert (te) langzaam (transmuraal DBC?)

Concrete uitkomsten in CVA-ketenzorg

Ketenbesturing: de kern waarover het gaat

een strak georganiseerd zorgproces dat

binnen de gestelde normen en richtlijnen

als samenhangende keten in staat is

effectieve en efficiënte

output en patiëntuitkomsten te genereren

kortom: bij hoeveel % bereiken we afgesproken doelen?

Benchmarkmodel CVA-ketenzorg

structuur-kenmerken

omgevings-kenmerken

proces-kenmerken

Uitkomsten

Procesuitkomsten

Doelmatigheid

Tevredenheid- patiënt- mantelzorger- medewerker

Doel benchmark

Vergelijken van gegevens; signaalfunctie

Identificeren van ‘best practices’ en integreren in eigen

werkprocessen

Uitwisselen van ideeën en zien dat het elders werkt

Initiëren van verbeteracties, mede op basis van plezier

professionals in de uitwisseling en analyse van resultaten

Pilot (2003-2004)

Metingen:

structuur (aangepaste Edisselijst)

omgevingskenmerken (o.a. LMR)

proces (acute, revalidatie fase)

- 4 maanden instroom, ±900 patiënten

- follow-up na 6 maanden

tevredenheid patiënt, mantelzorger

medewerkersraadpleging

Negen regio’s (12 ziekenhuizen,

18 verpleeghuizen, 6 rev.centra):

Oosterschelderegio

Maastricht

Arnhem

Sittard

Land van Cuijk

Almere

Amsterdam OLVG

Tiel

Rotterdam

Kernindicator gemiddelde score

spreiding laagste hoogste

gemiddelde leeftijd (jaren) 71 68 75

al eerder beroerte gehad (%) 19 12 26

trombolyse in acute fase (%) 7 1 17

ziekenhuis: gemiddelde ligduur (dagen) 13,0 10,6 16,2

ziekenhuis: verkeerde bed (dagen) 2,6 1,5 5,4

mortaliteit in ziekenhuis (%) 10 4 19

mortaliteit na zes maanden (%) 16 11 27

patiënt tevreden over acute fase (%) 76 71 80

patiënt tevreden over revalidatie (%) 74 60 83

terug naar oorspronkelijke woonsituatie, zes maanden na de beroerte (%)

60 58 86

contact met thuiszorg (%) 21 7 40

contact met huisarts (%) 77 70 87

medewerkers: ik hoor echt bij keten (%) 54 44 67

medewerkers: goede samenwerking in de keten (schaal van 0 tot 100)

60 54 63

Enkele kengetallen uit de benchmark

90% thuis 6% verzorgingshuis 1% verpleeghuis 3% onbekend

ziekenhuis(N=915)

41% thuis 3% verzorgingshuis 8% revalidatiecentrum33% verpleeghuis 3% ziekenhuis 2% onbekend10% overleden

43% thuis 4% verzorgingshuis 1% revalidatiecentrum 8% verpleeghuis 0% ziekenhuis 27% onbekend16% overleden

vóór opname ontslagbestemming na 6 maanden

Patiënten door de CVA-keten heen

Resultaat: indicatorenset en ‘best practices’

Regio’s indicatoren basisset 1 2 3 4 5 6 7 8 9

Acute fase

1. Functioneel herstel

2. Trombolyse

3. Ligduur

4. Mortaliteit in het ziekenhuis

5. Naar oorspronkelijke woonomgeving

6. Tevredenheid patiënt mantelzorger

Revalidatiefase

7. Aanvullende info nodig

8. Functioneel herstel

9. Ligduur

10. Tevredenheid patiënt mantelzorger

Chronische fase

11. Mortaliteit na 6 maanden

12. Naar oorspronkelijke woonomgeving

13. Kwaliteit van leven

14. Tevredenheid patiënt terugblik acute fase chronische fase

Medewerkerraadpleging

15. Bij de keten horen Samenwerking instellingen Informatieoverdracht ziekenhuis

Enkele randvoorwaarden

Heldere definitie van de (kern)indicatoren

Administratieve routine inbouwen in primaire proces

Commitment van management: werkelijk iets mee doen!

Geld en tijd, bij verzameling, analyse, feedback, verbeteracties

Alle partijen uit de hele keten moeten echt meedoen

Aandacht nodig voor de thuiszorg; rol en inpassing onderbelicht

Kennisnetwerk is een must!

Het eigenaarschap en contactpunt organiseren!

Snelle verspreiding en implementatie van nieuwe kennis

Onderlinge vraagbaak, expertiseknooppunt en uithuilcentrum

Kwaliteitsimpuls (stap-voor-stap naar nationale benchmark)

Vliegwiel voor best practices (open kijken in elkaars keuken!)

Structuur en continuïteit, want het slipt anders steeds weer

Voorbij overheid: zelfregulering van zelfbewuste stroke services!

Gun het u zelf!! (en bevraag elkaar als niet….)

Dank voor uw aandacht!

Prof.dr. Robbert Huijsman MBA

Instituut Beleid & Management Gezondheidszorg

Erasmus Universiteit Rotterdam/Erasmus MC

Postbus 1738

3000 DR Rotterdam

email: r.huijsman@erasmusmc.nl