Maritieme Expertise en ^oorschriften

13

e JA

AR

GA

NG

S

EP

TEM

BE

R

20

03

Maritieme Expertiseen ôorschriften

PERSONEEL VOOR DE MARITIEME SECTORAPPROVED SEAFARER MANNING OFFICE

ISO 9002

V C A

Postbus 3036 2130 KA Hoofddorp Tel 023-5570101Fax 023-5637944wwwlowlandcom infolowlandcom

LOWLANDINTERNATIONAL

Uitgelicht In houdi iSpecial regelgev ing

Willem de Jong biedt in zijn editorial een overzicht van de verschillende vormen van regels en voorschriften waar scheshypen aan moeten voldoen ldquoGeen opsomshyming maar meer een type indelingrdquo zo schrijft hij zelf De editorial is een toelichshyting op de special van deze maand in Schip en Werf de Zee de weten regelshygeving voor de scheepvaart

15

Rampen en politici

Zodra een scheepsramp plaatsvindt buitelen politici over elkaar heen in hun haast te roepen dat lsquohet nu afgelopen moet zijn om vervolgens bestaande reshygelgeving aan te scherpen en nieuwe reshygelgeving toe te voegen schrijft Gert- Jan Huisink in zijn artikel Veiligheid in de zeevaart1 De oorzaak van dergelijke rampen heeft echter weinig te maken met het ontbreken van regelgeving

26

Visby corvette

In het tweede deel van Vezel Versterkte Kunststof schrijft Wiard Leenders onder meer over het schip Visby welke volshygens de planning in een serie van zes gebouwd gaat worden voor de Zweedse marine

29

2 Nieuws

5 De Maritieme Markt

7 Maand Maritiem

11 Editorial

Toelichting op deze special over weten regelgeving voor de scheepvaart

13 Wet Scheepsuitrusting

Marine Equipment Directive (MED) en het Gezamenlijk College van Deskundigen

15 Veiligheid in de Scheepvaart

Nieuwe regels en de wet van de afnemende meerwaarde

17 De nieuwe Binnenvaartwet

Voortgang totstandkoming nieuwe Binnenvaartwet

19 Nieuwe regels brandbeveiliging

Risicoanalyse als middel voor alternatieve ontwerpen

21 Beveiliging van Havens en Terminals

Nieuwe ISPScode per 1 juli 2004 van kracht

23 Maritieme Expertise

Consultancy op het gebied van hulpverlening berging en wrakopruiming

26 Vezel Versterkte KunststofmdashDeel II

Tweede en laatste deel over gebruik van vezelversterkte kunststoffen in de scheepsshybouw

29 De Stormmeeuw

Nieuw patrouillevaartuig voor de Douane

32 Productinformatie

35 William Froude 100 jaar mdash Deel II

Tweede deel uit een serie van drie artikelen over het Scheepsbouwkundig Gezelschap William Froude

38 Lloyds Statistics

42 Literatuuropgave

AS Verenigingsnieuws

51 Maritime Search

Nader bekeken

Het ontwerp van de Stormmeeuw een nieuw douaneschip is voor een groot deel afgestemd op het vaargebied van het vaartuig de Waddenzee Hoe dat tot uiting komt in het ontwerp is te lezen in lsquoOpleveringenrsquo door F Kok

Op de voorpagina Foto MS Spiegelgracht in mooi weer (foto Flymg Focus)

N i eu ws

A M O S Connect and SPOS weather for PampO Nedlloyd

PampO Nedlloyd have successfully impleshymented the AMOS Connect email system of Xantic in combination with the SPOS weather system on a selection of vessels Via a MAPI protocol within AMOS Connect the SPOS weather system can automatically create e-mail messages and place them in the outbox or check the AMOS mailbox for new weashyther forecasts This eliminates the need for onboard staff to transfer files manualshyly and therefore simplifies the work and reduces the risk of mistakes

The weather files containing wmd wave and cyclone forecasts are sent to the vessel on a daily or twice daily basis via Inmarsat Since this is vital information for ship operations a reliable link is esshysential and with the implemented conshynection the officers can be sure that the forecast is available whenever they need it SPOS weather system automatically checks AMOS mailbox

More information is available on wwwsposnl and wwwxanticnet

Anti cargo handling groundswell growsShipowners shppers and senior officials of the European Union are told that they face an intensified campaign of coordrated resistance if they press ahead with moves to encourage cargo self handlingKees Marges fTF Dockers Section Secretary announced the intensified campaign at the annual convention of the International Longshoremenrsquos Association (LA) in Puerto Rico He said that dockersrsquo unions around the world have agreed unanmousty to take action to strengthen their opposition to any threat to dock workMore than 20000 port workers in Europe went on strike earlier this year in protest at the ELTs planned liberalization of European ports and Mr Marges will predict more acshytion if the proposed Ports Directive is approved at a EU Council meeting on 9 SeptemshyberThe action was approved by a meeting of the ITFs affiliated dock workers trade unions in London Unions are angered by what they see as encroachment on dock work by self handling on ships for example by securing and unsecunng containers and by carshygo owners using untrained casual labour inside port terminalsThe ITF is also alerting its worldwide force of inspectors to make sure that agreements preventing cargo handling on board ship are being observed Delegates to the Dockers Section meeting heard that charterers were attempting to bypass agreements by mashyking cash payments to seafarers for securing cargo on entenng and leaving port

Two new tankers jo in fleet Jo Tankers

Agreement IMTECH and Naval Shipyard Gdynia

IMTECH and Naval Shipyard Gdynia hashyve signed an Agreement for the delishyvery of the Integrated Platform Mashynagement System for the first Gawron Class Polish Corvette IMTECH will also provide the IPMS systems for six optioshynal Corvettes The MEKO A-100 Cor-

bring a remarkable improvement in the naval capabilities of the Polish Navy especially when related to NATO intershyoperability Contract signing is expecshyted to take place within the next few months

Jo Tankers added double hull stainless steel chemical parcel tankers Jo Betula and Jo Kashi to the fleetJo Betula loaded her first cargo sulphushyric acid in Port Isabel in the Philippines to be discharged in Rio Grande in Brazil Jo Kashi is planned to load her first cargo of vegoils from Asia to be discharged in the MediterraneanBoth vessels will strengthen Jo Tankersrsquo Atlantic Basin XL service a service which encompasses all the Atlantic coasts plus the west coast of South America the east coast of Africa and the Middle East

vettes are the result of a design study More information Jo Betula Jo Kashi

with the Blohm+Voss shipyard from IMTECH Marine amp Offshore BV DWT 25000 mt 25000 mt

Germany E van der Pijl Length oa 15900 m 15900 m

Manager Corporate Communications Breadth 250 m 255 m

The Polish Navy plans to build up to seshy Sluisjesdijk 155 Draft 1040 m 1050 m

ven of these new multipurpose Corvetshy 3087 AG Rotterdam Flag Norway (MS) Panama

tes of the Gawron class Polish Navy Tel +31(0)10-487 1911 Max speed 153 knots 153 knots

project 621 The procurement of these httpwwwlmtec hmannenl Cargo

vessels is one of the largest acquisition E-mail infoimtechmannenl capacity

projects in Polish military history it will (100) 30825 m3 30790 m3

(The Jo Kashi is on an 8 years time charshyter to Jo Tankers)

Both vessels have 28 all stainless steel cargo tanks Each cargo tank is a self- contained unit totally separated from each other The vessel are capable of carrying up to 28 different cargoes sishymultaneously All tanks are designed to take cargoes with specific weight up to 185 tm3

The new vessels both meet or exceed the latest quality and environmental proshytection standards and are able to carry over 800 different chemical cargoesJo Tankers vessels are traditionally named after trees as reference to the companys initial history in lumber transshyportation Betula is Latin for birch tree and Kashi is Japanese for Oak

For more information contactRick van Westenbrugge phone+31 181691234 rvwnljotankerscom

Thu 07 Aug J003 1 2T0_

Lloydrsquos Register-Fairplay wins major prize

The Directory amp Database Publishers Asshysociation (DPA) has named the Lloydrsquos Register-Fairplay Ports amp Terminals Guishyde 200304 as ldquoPrint Directory of the Yeshyar in its annual awards competitionThe awards presented annually by the DPA to recognize and promote the best in directory and database publishing in the United Kingdom are in their 11th yeshyar This year 34 publishers submitted 80 entries The winners are selected bashysed on standards of completeness edi-

tonal content aims ease of use design production and value for moneyThe Ports amp Terminals Guide published biennially contains details on more than 8100 ports and terminals worldwide and includes contact details for over24000 ports and service providers and over 4000 port plans maps and moo- nng diagrams as well as distance tables indexed by port name and country and a futtcolour maritime atlas The pnnt vershysion runs to four volumes totalling over6000 pages The CDflOM version is designed for fast and easy searching and permits the user to add notes for specific ports It also includes a vessel index containing information on 45000 ships with over 20000 ship photoshygraphs The online version which is upshydated daily also includes access to the Tanker Guide Online providing additional information on over 5000 tanker termishynals and berths worldwide

For more information on the company and its products visit wwwlrfairplaycom

PampO Nedlloyd zet nieuwe standaard op gebied van scheepsrecyc 1 i ng

Sinds 2000 heeft PampO Nedlloyd in totaal 19 schepen op Chinese werven rond Shang- hai -17 bij Jiangyin en 2 bij Xinhua - laten recyclen PampO Nedlloyd heeft de procedures voor het recyclen vastgelegd in een handleiding die naarmate het project vordert vershyder wordt ontwikkeld De handleiding specificeert de procedures die nodig zijn om het schip voacuteoacuter oplevering aan de werf terwijl de bemanning nog aan boord is voor te beshyreiden op het recyclen Dit omvat het schoonmaken van tanks het uitvoeren van een stralingsonderzoek de inventarisatie van gevaarlijke stoffen en asbestmaterialen en het verwijderen van alle zaken die op dat moment veilig kunnen worden weggenomen Eenmaal op de werf wordt het schip voordat het definitief wordt ontmanteld ontdaan van alle gevaarlijke materialen Asbest isolatiemateriaal en bekabeling worden verwijshyderd en de koelmiddelen opgevangen Het gehele proces wordt nauwkeung gevolgd door een hoofdwerktuigkundige van PampO Nedlloyd Alle afval van het schip wordt vershywerkt onder strikte naleving van de weten regelgeving Als de ontmanteling die zes weken in beslag neemt is afgerond wordt een certificaat uitgegeven om vast te leggen dat het schip niet langer bestaat PampO Nedlloyd maakt zich sterk voor het invoeren van een internationale standaard in de industrie op het gebied van recycling Dit wordt ondersteund door Cees Luttikhuizen van de Afdeling Gevaarlijke Afvalstoffen van het mishynisterie van VROM Hij benadrukt het belang van een level playing field voor scheepsre- cyling en verwelkomt de inspanningen van PampO Nedlloyd als voorloper op dit terrein en haar initiatieven om tot een nieuwe standaard te komen via de IMO (International Mariti-

me Organisation en de ILO (International Labour Organisation)

Voor meer informatieGilt SamuelDirecteur Corporate Communications

PampO Nedlloyd Tel 00 44 207 441 8706

Email GillSamuelponlcom

Doop en tewaterlating van

snijkopzuiger JF J De Nul

Op zaterdag 26 jut 2003 vonden de doop en de tewaterlating plaats van de 27190 kW zelfvarende snjkopzuger JFJ DE NUL de grootste zelfvarende snqkopzuger ter wereld gebouwd r op (fracht van de Jan De Nul Groep op de werf van IHC Holland raquoi KnderdHk De doop en de tewaterlating werden vershyricht door Mevrouw JFJ De NulOe RyckHet contract voor het ontwerp de bouw en levenng van de JFJ DE NUL werd in de herfst van 2001 getekend tussen IHC Holland en de Jan De Nul Groep De enshygineering is meteen begonnen en het geshydrag van het schip op zee is door middel van modelproeven getest De kiellegging vond op 20 september 2002 plaats De feitelijke bouw duurde minder dan eacuteeacuten jaar De zuiger is genoemd JFJ DE NUL ter ere van de oprichter van het beshydrijf de heer JFJ De Nul en zij behoort tot een nieuwe generatie smjkopzuigers De proefvaart in Nederland zal in de herfst van 2003 plaatsvinden

Het schip kan baggeren op dieptes varieumlshyrend tussen de 650 en de 3500 meter in rustig water maar ook in wat ruwere wateren De cutterladder is uitgerust met 2 ladderdraaipunten Op die manier

kan de diepte waarop moet worden geshybaggerd met eigen middelen en op locashytie worden mgesteld van hoog naar laag en vice versa Het totale pompvermogen bedraagt 15800 kW met een onderwashyter baggerpomp op de cutterladder en 2 baggerpompen aan boord Het schip is ook uitgerust met een speciale losinstalshylatie waarmee het gebaggerde materiaal door middel van sproepjpen in naastzij liggende bakken kan worden geladen

Ongeacht de waterdiepte kunnen de 230 ton wegende palen in horizontale of raquo1 verticale positie (en andersom) worden gebracht Naast de standaard spudhiis- beren is het schip uitgerust met een

noodhi|slaquoista8ahe voor de spuds Het vermogen aan de smikop is 6000 kW een verhoging van ongeveer 30 ten opshyzichte van de huidige sn^koppen De cutshyter kan worden vervangen met behulp van de nidende dekkraan

Hoofdkenmerken

Lengte over alles (romp) 12440 mLengte tussen de kxxftinen 11790 m

Breedte 2780 mHolte 880 mDiepgang (max) 651 mDiameter zugbuis enperspiip 1000 mmBaggerdiepte (mmimunv maximum) 635 mVermogen aan de snijkop 6000 kWOnderwater baggerpomp op de cutter ladder 3800 kWBaggerpompen aan bord 2 x 6000 kWVoortstuwmgsvermogen 2 x 3800 kW

Totaal geiumlnstalleerdvermogen 27190 kWSnelheid 1250 knopenAccommodatie 60 personen

Tot op heden heeft IHC Holland 20 zuishygers voor de Jan de Nul Groep geshybouwd De JFJ DE NUL is de 21ste Noemenswaardige opdrachten aan IHC Holland zijn de 20250 kW LEONARDO DA VINCI de grootste tot nu toe geshybouwde zelfvarende snijkopzuiger (1986) en de diepwininstallatie voor de VASCO DA GAMA de grootste van de

wereld

Vopak neemt terminal over in Long BeachKoninklijke Vopak NV maakt bekend overeenstemming te hebben bereikt met The Dow Chemical Company inzake de overname van de chemicalieumlrvtanktermi- nal van laatstgenoemde in Long Beach Californie Verenigde StatenDe terminal van Dow in Long Beach beshystaat uit 55 tanks met een totale capashyciteit van 56000 m3(357000 vaten) en is gespecialiseerd in de verwerking van chemicalieumln Behalve Dow maken divershy

se andere klanten in de chemische inshydustrie momenteel gebruik van de termishynal Met alle huidige huurders zijn lange termijnovereenkomsten gesloten zodat de terminal contractueel sterk staat Gene Sabatier President van Vopak Lo-

gistics North AmericaldquoMet deze overname breiden wij onze diensten voor chemische opslag in Noord-Amerika uit Ik ben zeer verheugd over het feit dat we volledige overeen-

stemnwg met Dow hebben bereW en ik zie ernaar urt in hun termmafoehoeften aan de West Coast te voorzien Catfor- nieuml is een belangrijke markt voor ons met interessante mogelijkheden Door de toevoeging van deze terminal aan onshyze twee nabijgelegen installaties verkrijshygen wij een sterke positie in het Los An- geles Basin en vergroten wij onze

capaciteit aldaar tot 431400 m3

(2750000 vatenr

Met deze transactie verwacht Vopak een positieve bedrage te leveren aan het net- toresuttaat over 2003

Voor meer informatieKoninklijke Vopak NVBonElemeetTelefoon 0104002777E-mailcorporatecommunicat)onvopakcom

Website wwwvopakcom

Ewald Award voor onderwijsinnovatie-

project Technodesign

Geveke Motoren 150e lid Holland Marine Equipment

Wim van Sluis wethouder Economische Zaken van de gemeente Rotterdam heeft in zijn hoedanigheid van voorzitter van de Stichting Kennisinfrastructuur Mainport Rotterdam (KW) de Ewald Award uitgeshyreikt aan Chris van Mechelen onderwijsshymanager bij het Da Vinei College in Dorshydrecht en Bert van Pelt van Werkgevers Drechtsteden als dank voor hun inzet voor het project Technodesign De Ewald Award wordt zeer incidenteel uitgereikt aan personen of organisaties de zich op buitengewone wi|ze verdienstelijk hebben gemaakt voor de kennisinfrastructuur in de Mainport In het kader van Technodeshysign heeft het Da Vinei College in nauwe samenwerking met het regionale bedrijfsshyleven een volledig vernieuwde MBOoptei- ding ingencht die technische disciplines combineert met bedrijfskundige aspecten en ICT-toepassingen De |ury van de Ewald Award roemde het proiect als een lsquomajeu- re onderwijsinnovatie m de regio De nieushywe MBOopteiding van het Da Vinei Cole- ge stuit nauw aan bij de ontwikkelingen in de metaal- en elektrotechnische industrie in de regio en is in goede afstemming met VMBO en HBO tot stand gekomen Studenten van de opleiding knjgen niet alshy

leen onderwijs in de ambachtskant van de techniek maar worden ook ingewijd in de vele rollen die een technicus in de product- levenscyclus kan spelen van ontwerp tot productie en van marketing en service tot logistiek en recycling Leren en werken worden daarmee sterker geiumlntegreerd Ook is er veel aandacht voor communicashytieve en sociale vaardigheden

De Ewald Award wordt door de stichting KMR toegekend aan een persoon of organisatie die zich bijzonder inzet voor versterking van kennis en kunde ten beshyhoeve van de Mainport Rotterdam De aanmoedigingspnjs is tot nu toe eacuteeacuten keer eerder uitgereikt in 1999 De prijs is een bronzen beeld van de hand van de Rotterdamse kunstenaar Ronald Motta en symboliseert de man of vrouw die met opgestroopte mouwen de toekomst tegemoet durft te treden daarbij risicorsquos neemt en daarover ook goed nadenkt

Voor meer informatieStichting Kennisinfrastructuur Mainport RotterdamIris van Essen projectmanager 010-2448590 mailboxkmrnl

Holland Mjrine

Geveke Motoren is het 150e volwaardige lid van branchevereniging Holland Marine Equipment De Papendrechtse motorenleverancier kiest voor het lidmaatschap vanshywege het belangrijke marktnetwerk dat de vereniging biedt en de centrale rol die HME heeft bij de belangenbehartiging van de maritieme industrie in binnen- en buitenshy

landMartin Bloem directeur van Holland Marine Equipment is zeer verheugd met het lidshymaatschap van Geveke Motoren lsquoWij hadden al langer contact maar nu is het ervan gekomen Geveke is een van de belangrijkste spelers in de maritieme toeleveringsindustrie Die moet je erbij hebbenrdquo Volgens Bloem zit de groei nog steeds in de verenishy

gingldquoOns lidmaatschap is in 6 jaar tijd verviervoudigd Naast de 150 volwaardige leden zijn er belangrijke marktpartijen geassocieerd lid Bij elkaar vormen wij een uniek netwerk dat zich kenmerkt door een nononsense cultuur en een krachtige uitstraling Onze acshytiviteiten op de gebieden PR export innovatie en opleidingen voorzien duidelijk in een behoefteDe vereniging Holland Marine Equipment bevordert de positionering van de Nedershylandse maritieme toeleveranciers in de markt door belangenbehartiging versterking van het kwaliteitsimago stimulenng van innovatie en bundeling van knowhow

Gampeni WOoeteWieeeepsbouwkwidiq

- feasebility studies - bouwbegeleiding eer tekenwerkzaamheden - ontwerp

scheepsbouwkiWidig bureau ------------------------------------------------------------------- mdashmdash mdashGroothandelsgebouw E-7 Postbus 29156 3001 GD ROTTERDAM Tel010-4130852 Fax 010-4130851

Maritieme Markt Menso de Jong

Scheepvaart wijkt voor toerisme

door

bezorgd zijn over onze maritieme toekomst In de EU hebben alleen Griekenland Engeshyland Denemarken Nederland en de Duitse kuststrook langs de Noordzee een maritieme traditie Frankrijk probeerde het wel met prestigieuze passagiersschepen en machtige oorlogsschepen maar die laatste werden alshytijd verslagen door de echte maritieme landen evenals die van Spanje De machthebbers in Parijs Madrid en Berlijn behoren bovendien duidelijk tot het continentale Europa Zij probeshyren van de EU niet alleen een toerismestaat maar ook een havenstaat te maken Hun geshyhele streven is erop gericht de EU als havenshystaat meer macht te geven ten koste van de scheepvaart Een doemscenario kan zijn dat schepen alleen in Europese uithoeken zonder toerisme mogen laden en lossen waarbij de lading per trein of pijpleiding wordt aan- en afshygevoerd met wellicht nog een kleine rol voor de korte vaart

ijna iedereen kon genieten afgeshylopen zomer Vakantiegangers van het fraaie weer reders van het gunstige vrachtniveau Voor scheepsbouwers lag het anders

Die in het Verre Oosten moesten hun vakantie vergeten zij hadden het te druk met het boeshyken van nieuwe orders Vele Europese scheepsbouwers met hun leeg rakende hellinshygen konden daarentegen wel vakantie opneshymen maar die zal zijn verpest door zorgen over het voortbestaan van hun werf De binnenvaartschippers moesten wel met vashykantie omdat er ondanks de lage waterstand op de Rijn onvoldoende lading was De visshysers krijgen al jarenlang onvrijwillige vakanties opgelegd wegens de vangstbeperkingen Duizenden vakantiegangers in Zuid-Frankrijk zagen hun verblijf aldaar helaas de mist inshygaan door grote bosbranden Enorme luchtshyverontreiniging huizen en campings vershybrand ongetwijfeld vele dieren omgekomen en bovendien vielen er tenminste vijf slachtofshyfers Ik dacht direct dat Chirac zijn vakantie wel zou onderbreken om ten strijde te trekken tegen dergelijke bijna elk jaar voorkomende milieurampen die de toeristenindustrie grote schade berokkenen Dat zou hij zeker hebben gedaan als een tanker op de Franse kust dreigt te stranden Nu bleef het bij de uitshyspraak streng te zullen optreden tegen evenshy

tuele brandstichters Logischer was dat hij met maatregelen was gekomen als het aanshyleggen van sprinklers langs bedreigde dorpen en campings meer en beter brandblusmaten- eel en verbeterde preventie- en communicashytiesystemen Niets daarvan natuurlijk want dergelijke maatregelen kosten de Franse staat veel geld terwijl na een scheepsramp overheden de gevolgen ervan en de kosten van nieuwe regelgeving grotendeels kunnen afwentelen op de reders en bevrachters

EU toerisme- en havenstaat

De toenstenindustrie is uiteraard van groot belang in de Europese Unie Buitenlanders koshymen voor onze oude steden musea en ander fraais de Europeanen zelf trekken in de zoshymer massaal naar bossen en stranden Met onze verdwijnende industrie moet naast renshytenieren toerisme een steeds belangrijker bron van inkomsten worden We kunnen nog miljoenen nijvere Chinezen verleiden de toerisshymestaat EU te bezoeken zelfs als vele bosshysen verbrand en stranden vervuild zijn Daarshyvoor komen zij immers nietGelukkig trekt maritiem toerisme in Nederland nog steeds veel publiek de vlootdagen Delf- sail het bezoek van HALs Oosterdamrsquo en lsquoRotterdamrsquo de Rotterdamse havendagen een tocht op een lsquobruinrsquo zeilschip een kanoshyvaart in de Biesbosch enz Toch moeten we

Waar blijft Europees verzet

Het is verbazingwekkend dat de Europese maritieme landen niet meer verzet bieden teshygen havenstaatacties als het FransSpaanse verbod voor oude tankers met zware olie hun Exclusieve Economische Zone (EEZ) te doorshykruisen het haastige en ondoordachte EU- voorstel oude enkelwandige tankers sneller te laten slopen en het verzoek aan IMO van enkele kuststaten -dat zelfs het maritieme VK ondersteunt- de gehele Atlantische kust en het Kanaal te bestempelen tot Particularly Sensitive Sea Area (PSSA) waar kuststaten beperkingen aan de scheepvaart kunnen deshycreteren En dat allemaal omdat een ballast- tank - in feite een plaatselijke dubbele romp - van de Prestige beschadigd raakte waarna Spanje besloot daarbij aangemoedigd door Frankrijk en Portugal het schip in een door winterstormen geteisterde oceaan aan zijn lot over te latenUitgesproken verzet van de Europese reders is er evenmin Er zijn behalve in Griekenland niet zo veel ELkeders meer met tankers De enkelen hebben bovendien meestal moderne schepen in welk geval zij zelfs de Elknaatre- gelen toejuichen Dus geen principieel maar uitsluitend een opportunistisch standpunt aangezien minder oude tankers hogere vrachshyten voor hun schepen kunnen opleveren Wel zijn er vele lijnvaartreders in de EU maar die zwijgen in alle talen al kan een ongeluk in een Europese PSSA met een containerschip met

10000 ton stookolie aan boord grote gevolshygen voor hen hebben

Weliswaar is onze redersvereniging KVNR ten zeerste verontrust1 door uitspraken van enkeshyle politieke leiders in de EU over milieu en veishyligheid maar daarmee haal je de kranten niet Ook de constatering dat regionale oplossinshygen uit den boze zijn zowel bij de uitfasering van oude tankers als bij bestrijding van luchtshyverontreiniging door de scheepvaart zet geen zoden aan de dijk De Nederlandse overshyheid ondersteunt immers de pogingen van de Europese Commissie tot regionale oplossinshygen te komenEr zijn natuurlijk uitzonderingen op deze stilshyzwijgende volgzaamheid Zo veroordeelde Michael Everard als president van Bimco -een redersorganisatie met vele non-ELHeden naast de wegravel kritische Grieken- enkele Eilanshyden voor political grandstanding Hun focus op tankers met een enkele romp zou uitsluishytend als rookgordijn dienen om het technishysche probleem van structurele schade in bal- lasttanks niet ter discussie te hoeven stellen Juist op dubbele-romp-tankers waarbij de ladingtanks geheel omnngd zijn door ballast- tanks kan in de toekomst structurele schade ontstaan Goed onderhoud kan dat voorkoshymen maar de Gnekse vertegenwoordiger bij IMO oordeelde dat deze tanks op marginaal gebouwde tankers met te onderhouden zijn Everard veroordeelde ook de juist trage beshysluitvorming over veilige vluchtplaatsen Volshygens hem wil Spanje daarover niet eens overshyleggen met het VK waar wel een aanvaardbaar systeem bestaat voor de afwikshykeling van scheepsrampen Tot grote hilariteit van enkele IMOltielegaties stelde Spanje zelfs voor dat vluchthavens alleen beschikbaar worshyden gesteld aan schepen die aan alle internashytionale eisen voldoen en dus Veilig zijn

Dit soort nieuws lees je alleen in enkele marishytieme tijdschriften en kranten Politici met uitshy

zondering van wellicht een Europees Parleshyment sltd als Dirk Sterckx nemen daar geen kennis van Waarom ook Er zijn weinig stemshymen te behalen in de scheepvaart en de grote massa wil alleen minder olie op de kusten Hoe dat laat hun koud De Europese scheepshyvaart zou de barricades moeten beklimmen om haar standpunten over te dragen aan een groter publiek Daarbij moet de slachtofferrol duidelijk naar voren komen want het publiek heeft altijd sympathie voor de underdog Welshylicht Greenwave oprichten als tegenhanger van luis in de pels Greenpeace

Gelltxraquof in poldermodel

Misschien durven vele Europese reders niet duidelijk stelling te nemen tegen de toeneshymende politieke invloed op de scheepvaart afhankelijk als zij zijn van overheden voor subshysidies en andere steunmaatregelen Het kan ook zijn dat zij nog steeds geloven in ons polshydermodel ondanks de polariserende uitroeshypen van enkele regeringsleiders en Commisshysaris Loyola de Palacio

Binnen de arbeidsorganisatie ILO lijkt ons polshydermodel nog te werken zoals onder andere bij de behandeling van de identiteitskaarten voor zeevarenden Daaronder zijn maar weishynig stemgerechtenden in de EU zodat de polishytiek zich er nauwelijks mee bemoeid heeft Alshyleen de VS doet moeilijk door aanvullende eisen te stellen voor zeevarenden in Amerishykaanse havens Ook bij de van oorsprong mishylitante internationale zeeliedenorganistie ITF zien we steeds meer bereidheid in overleg met reders tot oplossingen te komen

Bij onze zeettedenvakbond FWZ bestaat het poldermodel reeds lang voordat het woord werd uitgevonden Al vroeg n haar bestaan beijverde FWZ-voorgangster Volharding zich voor meer samenwerking met de reders al kwam zij daarbij m conflict met de syndicalistishysche vakbond waarvan veel anarchisten lid waren Ook de reders hadden aanvankelijk moeite Volhardingrsquos handreiking te accepteshyrenAls apotheose van ons maritieme poldermoshydel was er op 28 juli het grote feest van de FWZ aan boord van de lsquoRotterdamrsquo ter geleshygenheid van haar 100-jarig bestaan al viel dat eigenlijk reeds in 2001 Zeventig jaar terug in 1932 was er nog de zeeliedenstaking waarshybij de HAL de Koninklijke marine vroeg een muiterijrsquo van de stooklieden aan boord van een oudere lsquoRotterdamrsquo de kop in te drukken Nu hebben FWZ en HAL een gemeenschappeshylijk doel hoe krijgen we meer Nederlandse ofshyficieren om de schepen te bemannen Als dat niet lukt is er inmiddels overeenstemming beshyreikt met de KVNR over de vergunningencomshymissie waarin FWZ en KVNR beslissen of een buitenlandse gezagvoerder mag worden aanshygesteldAls vakbond met maar beperkte groeimogeshylijkheden wil de FWZ toch niet stil blijven staan Voorzitter Ed Sarton ziet wel mogelijkheden in verdere samenwerking oumlf in een FNV Marishytiem waarin alle Nederlandse maritieme bonshyden zijn verenigd oumlf in een samengaan met de Engelse vakbond Numast Daarmee is al heel veel overleg aangezien zowel de HAL als PampO Nedlloyd en enkele veerboten met zowel Nederlandse als Engelse bemanningen varen

ni a a n d U I a r i t i e m

Vrachtschepen

Damen Hoogezand heeft naast de beide reeds eerder verworven opdrachten van de Duitse rederij Schoning welke als bouwnummers 825 en 826 in aanbouw zijn in de Oekraiumlne een aanvullende opshydracht verworven voor de bouw van twee zusterschepen van het type CF 10500 Laatstgenoemde schepen worshyden in Yichang China gebouwd en zulshylen respectievelijk in februari en juni 2004 worden opgeleverd

Rivier-zeeschepen

De Damengroep heeft de opdracht ontshyvangen voor de bouw van vier rivierzeeshyschepen Zij zijn bestemd voor een Oe- kraiumlnse rederij en zullen aldaar worden gebouwd op de werf Okean De schepen

Binnenvaarttanker Joline

Begin augustus heeft De Groot Motoshyren het msJoline overgedragen aan de eigenaar schipper Henjo van Twit- lert De Joline heeft een lengte van 135 m een breedte van 1145 m en is ingericht voor het vervoer van 268 teu in vier lagen Het schip heeft eacuteeacuten groot ruim waarin balken voor de geshyleiding van de containers zorgen De beide motoren Caterpillar type 3512 met een vermogen van circa 746 kW elk drijven ieder een in een straalbuis geplaatste schroef aan en geven het schip een snelheid van rond 20

kmuur Ten behoeve van het mashynoeuvreren is het schip voorzien van dubbele roeren achter de straalbuizen die zowel synchroon als onafhankelijk van elkaar kunnen worden bediend en daarnaast zijn er twee boegschroeven opgesteld met een vermogen van 368 kW welke wordt geleverd door twee Caterpillar motoren type 3406 In de electricitertsbehoefte wordt voorzien door twee generatoren van resp 55

Opdrachten

Varend theater

De scheepswerf De Hoop Lobitti heeft voor de rederij Koln Duumlsseldorfer Deutshysche Rheinschiffahrt in opdracht de

bouw van een tfieaterpassagierschip vershyworven dat plaats moet bieden aan 1400 gasten Het schip wordt als catashymaran ontworpen en zal naar verluidt een lengte van 85 m een breedte van193 m en een hoogte van 103 m krijshygen bij een diepgang van 15 m De voortstuwing zal worden verkregen door twee 783 kW motoren De oplevenng is gepland in juni 2004

krijgen de afmetingen 1268 x 166 x 67 m een vermogen van 1935 kW en een laadvermogen van 63003800 ton respectievelijk voor zee- en riviervaart

Opleveringen

en 85 kW Het stuurhuis is hefbaar uitshygevoerd en bevat onder andere een lessenaar met een op GPS aangesloshyten Tresco kaartscherm en wordt geshyflankeerd door twee Furuno radarshysystemen Kaartscherm en radarshyschermen zijn in principe te koppelen maar daar is nog niet in voorzien De meeste bedieningsfuncties en waarshyschuwingssystemen zijn aangesloten op het touch-screen paneel Maatregeshylen zijn getroffen om de overdracht van trillingen van motoren op het schip en van motoren en schroef op de in het achterschip geplaatste woning te beperken Uit meting tijdens de ongeshyladen proefvaart werd in de woning een zeer acceptabele geluidswaarde van 51 dB gemetenHet schip zal voor Frankenbach worshyden ingezet voor het vervoer van conshytainers tussen Rotterdam Antwerpen en Mainz Het schip is afgeijkt op 3000 ton in plaats van het maximum van 3900 ton waarop gedimensioshy

neerd

Het prille ontwerp

De grootste en sterkste ter wereld

Het schip kan worden ingezet op zowel geringe diepte (circa 65 m) als ook op een diepte van 35 meter door de cutterladder te voorzien van twee ladderdraaipunten De zuiger is geschikt voor het baggeren van zand klei en rots Bovenshydien heeft hij de mogelijkheid het bagger- mengsel hetzij via een dri)vende lading onder druk af te voeren dan wel met sproeipijpen in bakken te storten De onderwaterpomp op de cutterladder sashymen met de twee aan boord geplaatste pompen hebben een totaalvermogen van 15800 kW Het vermogen aan de snijkop bedraagt 6000 kW hetgeen cir-

Ora et Iâbora

Maaskant Shipyards te Stellendam heeft na de technische proefvaart van het ms lsquoOra et Labora GO-5 gebouwd onder bouwnummer 578 begin augustus het vaartuig officieel overgedragen aan de opdrachtgever Het vaartuig van de beshykende Concofde-serie draagt het reshygistratienummer GO-51 en is gebouwd in opdracht van vof ZeevisserijbedrijfH Tanis te Goedereede Het vaartuig is ingeschreven in het Centraal Visserijre- gister voldoet aan de eisen van de Nederlandse Scheepvaart Inspectie en heeft het certificaat van deugdelijkheid voor Vaargebied 2

De afmetingen van het vaartuig zijn lengte over alles 4235 mbreedte 850 mholte 515 m

Tewaterlating

ca 30 procent meer is dan aan de huidishyge generatie snijkoppen Het totaal geiumlnshystalleerd vermogen bedraagt ruim 27000 kW geleverd door drie hoofddie- selmotoren van 8400 kW ieder een hulpgenerator van 1850 kW en een noodgenerator van 140 kW Het daarvan afgeleide voortstuwingsvermogen beshy

draagt 2 x 3800 kW waarmee een snelshyheid van 125 kn kan worden gerealishyseerd De accommodatie zal plaats bieden aan 60 mensen De hoofdafme- tingen zijn 1244 x 278 x 88 m en een diepgang van 600 m

De voortstuwingsinstallatie bestaat uit

oabull Deutz MWM hoofdmotor 1471 kW bij

545 toeren type TBD 645 L6F flexishybel opgesteld

bull koeling van de hoofdmotor door middel van beunkoelers

bull Reintjes keerkoppeling type WAF 3455 incl ingebouwde schroefas- rem red 40741 voorzien van trot- ling-valversquo

bull schroef 44gtlads 0 3450 mm in een Superior HS straalbuis

bull 1 boegschroef 110 kWbull 1 hekschroef 882 kW

Verder zi|n oa geplaatstbull 2 hulpmotoren merk Deutz MWM tyshy

pe BF6M 1015C 314 kW bij 1500omwmin samengebouwd met een

Snijkopzuiger J F J De Nul

Direct na de tewatertatmg bij de HC te Kinderdijk is de nieuwste aanwinst van de Jan De Nul groep door mevrouw De NuHDe Ryck gedoopt waarbi) het schip de naam JFJ De Nul ontving Het is het

21ste schip dat in opdracht van de groep door IHC Holland werd gebouwd De afbouw van het vaartuig zal nog enige tijd in beslag nemen Naar verwachting zal rond de jaarwisseling de oplevenng van de snqkopzuiger plaatsvinden

390 kVA Stamford draaistroomgenerator (VS)

bull 1 hulpmotor Deutz MWM type BF4M 1013 81 KW bi| 1500 omwmm samengebouwd met een 97 kVA Stamford draaistroomgenerator (MK)

Ten behoeve van de vangstverwerkmgzijn oa geplaatstbull een 10-trommelige vislier fabrikaat

Maaskant type M220 EP4160 EP6 aandrijfvermogen 1986 kW incl noodliermotor a 294 kW

bull een koelinstallatie voor het visruimbull een scherfijsinstallatie 2500 kg24

uur

De accommodatie bestaat uit- 2 driepersoons hutten 1 eacuteeacutenpersoons machinistenhut- 1 eacuteeacutenpersoons schippershutbull kombuis proviandruimte messroom

douche en toilet

De volgende navigatiecommuncat apshy

paratuur is voorzien1 satelietkompas 1 magnetisch komshypas 1 automatische piloot 2 navigators2 videoplotters 2 radars 2 echoloden 1 zendontvangmstalatie 1 luster- wachtorrtvanger 1 scrambler 3 marr foons en 2 camerasystemen voor het bewaken van de gangboorden

Op het vaartuig is een vangstverwer-

kingsinstallabe van eigen ontwerp aangeshybracht De installatie bestaat uit twee visstortkleppen een elevator een zoekbartd een opvoerband twee stripta- fels sorteerunit voor maximaal 5 vangst soorten spoelmachine met opvoerband een 4voudige stortkoker naar het visruim en in het visruim een 4 vaks visstort De buiskap is geheel geiumlsoleerd met een PU- schuim en is afgetimmerd met een met kunststof bespoten beplatingHet stalen dek onder de buiskap alsmeshy

de de staten visrumvloer z f i bedekt met een rubbermortelsysteem voorzien van een kunststofcoatmg weampe eveneens op de wanden van het visruim is aangeshybracht

Het vaartuig is voorzien van een elektroshynisch tankmeetsysteem voor zowel brandstof- als drmkwatertanks Tevens is het schip uitgerust met een centraal ga- solievulsysteem

Op dit vaartuig werd een AMACS Control System aangebracht Met dit systeem heeft men de mogeli|kheid om via meershydere aanrakingsgevoelige schermen inshyformatie uit te lezen en is het mogelijk dishyverse werktuigen en apparatuur te bedienen Het besturingssysteem haalt de informatie binnen en bewerkt deze volgens de softwareOp de schermen wordt de informatie- tekst veelal grafisch zichtbaar gemaakt

Zo kunnen txj een stomg relevante gegeshyvens opgevraagd worden Het systeem wordt toegepast voor de bestumg beshydiening en urtlezng van pompen dekver- (chtrg navigatievertictiting en de tank- meting Beeldschermen zqn hiertoe aangebracht in de brug de machinekashymer en onder de buiskap

Voorts heeft het vaartuig de beschikking over een AMACS AlarmsysteemKt systeem bewaakt de sensoren de terugmeldingen van de relais etc Beeldshyschermen zijn hiertoe aangebracht in de brug en in de machinekamerOp dit alarmsysteem is bij onbemand schip een estafette telefoonsysteem aangesloten Hiermee verschijnt er na een alarmmelding een SMSbericht op de GSM-telefoon van de schipper Mocht deze niet reageren dan wordt het bericht automatisch doorgeschakeld naar een

2e 3e of volgende persoon

Damen Shipyards

Door Damen Shipyards zijn in de periode luli en begin augustus een viertal scheshypen aan diverse opdrachtgevers overgeshydragenHet betreftbull een Multi Cat de DMS Beagle voor

Damen Marine services te Hardinx- veldOiessendam

bull een Stan Tug de Conservator voor Kingrsquos Lynn Conservancy Board Ltd UK

bull een Stan Tug de Salah Eddine voor Lattakia General Port Company Syrishy

an Arab Republicbull een Damen ASD Tug de Kakulo voor

Sonasurf France

De Multi Cat 1908 die de naam DMS Beshyagle heeft gekregen kan worden ingezet voor sleep- en duwvaart ankerbehande- ling en ondersteuning bij baggerwerk- zaamheden Het schip is geklasseerd bij Bureau Veritas met notatie Workboat Coshyastal Area

De afmetingen van het vaartuig zijn lengte oa 1870 mbreedte oa 806 mholte in de zijde 275 mDiepgang 217 m

Het voortstuwingssysteem bestaat uitbull 2 Caterpillars type 3408 W B met

een totaatvermogen van 700 kW bij 1800 rpm

bull 2 Reintjes Waf type 1443 9521 tandwielkasten

bull 2 Promarin schroeven met vaste spoed en 2 straalbuizen merk Van de Giessen

De paaltrek bedraagt 125 ton en tijdens de proeftocht bedroeg de snelheid 86

kn

Tot de MK uitrusting behoren oabull hoofdgeneratorset John Deere type

4045TF-158Stamford 75kVA400 Vbull havengeneratorset Hatz 2L41C-

Stamford 15kVA400V

bull brandstoftransportpomp SIHI AKHK 6101 Capaciteit 32 m3

bull watertransportpomp SIHI AKHK6101 Capaciteit 32 m3

bull twee stuks SIHI VWSI 5013 bilgepom-

pen met een capaciteit van 24 m3

bull Speek PY2071 Hydrofoor met een capaciteit van 13lrter min

Het vaartuig kan 54 m3 brandstof 23 m3

ballastwater en 15 ton drinkwater aan boord nemen

Het vaartuig is uitgerust met een dekkraan merk HEILA HLRM met een hijsvershymogen van 22 ton op 3 m en 54 ton op 1045 m een boegroller met een diashymeter van 900 mm en een 15 tons ankerlier alsmede een sleephaak met een SWLvan 15 tonIn de opbouw zijn ondergebracht het stuurhuis en het dagverblijf Onderdeks bevinden zich een vier-persoons hut en

een volledig uitgeruste werkplaatsDe nautische en communicatiemiddelen bestaan onder andere uit een zoeklicht van 500 W een Furuno FR1505 Mk 3 Radarsysteem een Furuno FE-700 echoshylood VHF in duplo merk Saitor en Furuno GPS en Navtex

De Damen Stan Tug 1605 bouwnummer 503910 die de naam Conservator heeft gekregen kan worden ingezet voor sleepdiensten en assistentie bij het meren van schepen Het schip is geklasshyseerd bij Uoyds Register of Shipping met notatie Specified Coastal Services LMC

De afmetingen van het vaartuig zijn lengte oa 1665 mbreedte oa 529 mholte in de zijde 251 mdiepgang 220 m

Het voortstuwingssysteem bestaat uitbull 2 Caterpillars type 3408 TAC met

een totaalvermogen van 806 kW bij 2100 rpm

bull 2 Reintjes Waf type 16456191 tandwielkasten

bull 2 Bronzen schroeven met vaste spoed en 2 straalbuizen merk Van de Giessen

De paaltrek bedraagt 142 tor en tijdens de proeftocht bedroeg de snelheid 102

kn

Tot de MK uitrusting behoren oa

bull SIHI VWSI 5013 bilgepompalgemene-

(Jenstpomp met een capaciteit van24 m3

bull elektrisch gedreven Hydrofoorbull twee door de hoofdmachne aangeshy

dreven 24 volts omvormers en 2 stuks 24 volts200 Ah batterijen en bqbehorende overschakelapparatuur

Het vaartuig kan 137 m3 brandstol13 m3 bauumlastwater en 07 m-1 drinkwashyter aan boord nemen

De dekwtrustmg bestaat mt een rubber fender en een handbediende ankeriier ten behoeve van de Pool ankers op het voorschip en een Mampaey 15 tons sleephaak op het achterschipIn de opbouw bevindt zich het stuurhuis Onderdeks zijn de sanitaire voorzieninshygen kombuis en voorraadkasten ondershygebracht

De nautische en communicatiemiddelen bestaan uit zoeklicht van 250 W een Simrad A 41C radarsysteem een Furuno LS 6100 echolood een Cassens amp Plath reflecta kompas een DGPS systeem van Raymanne type Raychart 320 VHF radio merk Sauumlortype RT2048 en een VHF radio merk Skanti 1000P SDC

De Damen Stan Tug 2207 bouwnum-

mer 6538 voor de Lattakia Port Compa- ny die de naam Salah Eddinersquo heeft geshykregen kan worden ingezet voor sleepdiensten assistentie bij het meren van schepen en als blusvaartuig Het schip is geclasseerd bij Lloyds Register of Shipping met notatie Tug Specified Coastal Services LMC

Algemeen plan DMS Beagle

Conservator

BMgadadt

Malndacfc

Below MainQccfc

De Salah Eddine Stan Tug 1605

De afmetingen van het vaartuig zijn Lengte oa 2250 mBreedte oa 725 mHolte in de zijde 375 mDiepgang 330 m

Het voortstuwingssysteem bestaat uitbull 2 Caterpillars type 3508 TAB met


bull 2 Reintjes Waf type 562L54211 tandwielkasten

bull 2 Bronzen Promarinschroeven met vaste spoed en 2 straalbuizen merk Van de Giessen

De paaltrek bedraagt 278 ton en tijdens de proeftocht bedroeg de snelheid 119 kn

Tot de MK uitrusting behoren oabull twee hoofdgeneratoren merk Catershy

pillar type 3304B NASR4 met een capaciteit van 2x63 kVA 50 Hz 220380 Vac

bull een bilgepomp merk Facet cap 05 m3hr

bull een door een Caterpillar 3306B TA aangedreven bluspompinstallatie met een capaciteit van 600 m3hr

Het vaartuig kan 350 m3 brandstof 92 m3 drinkwater 46 m3 schuimmateri- aal en circa 4m3 gesorteerde afvalstofshyfen en olieumln aan boord nemen

De dekuitrusting bestaat uit twee 135 kg HHP Pool ankers met bijbehorende 247 m ketting en Kraai|eveld ankerlier Een 3 tons elektrisch aangedreven kaapstander merk Kraaijeveld en een rubber fender op

de boeg en een 459 tons sleephaak Teshygen de achterzijde van het stuurhuis

De Kakulo

staan de beide bluskanonnen opgesteld In de opbouw bevindt zich het stuurhuis en zijn verblijfruimten en sanitaire voorshyzieningen voor 10 personen alsook de

kombuis ondergebracht

De nautische en communicatiemiddelen bestaan uit zoeklicht van 1000 W een Furuno FR-7062 radarsysteem een Fu- runo LS 6100 echolood een Observator kompas een GPS systeem van Furuno en een VHF radreg merk SaHor type RT2048

De Damen ASD Tug 32117 bouwnummer 511205 voor Sonasurf-Frankrijk die de naam Kakulo heeft gekregen kan worden ingezet voor sleepdiensten assistentie bij het meren en escorteren van schepen en als blusvaartuig Het schip lis geklasseerd bij Bureau Veritas met notatie onbeperkte vaart

De afmetingen van het vaartuig zijn lengte oa 3222 mbreedte oa 1170 mholte in de zijde 500 mdiepgang achter 527 m

Het voortstuwingssysteem bestaat uit 2 Rolls Royce Bergen KRMB-9 motoren met een totaal vermogen van 4060 kW bij 900 rpm gekoppeld via slipkoppelin- gen aan twee Rolls Royce Aquamaster US 255 Azimuth thrusters

De trekkracht in voorwaartse richting beshydraagt 681 ton en in achterwaartse richshyting 652 ton Het vaartuig behaalt een snelheid van 136 kn in voorwaartse richshyting en 130 kn achteruitvarend

Tot de MK uitrusting behoren

bull Twee Caterpillar hoofdgeneratoren tyshype 3304B T van 106 kVA ieder2x63

kVA 50 Hz 220380 Vacbull Een bdgepomp merk Facet cap 05

mVhrbull Twee biuspompnstaiaoumles f u s HGTF1

meteen capaciteit van 1350m3t r

Het vaartuig heeft tankrutmte voor 1490 m3 brandstof 104 m3 cfrwkwater 24 m3

schummatenaal en circa 3 rrgt3 afvalstofshyfen

De dekuitrusting bestaat mt een Steepler met dubbele sleeptrommel op het voorshydek van 150 ton trek op de stoppers een haalsnelheid van 20nVmm bij een trek van 30 ton en een inloopsnelheid van 30nimin onbelast en een lier op het achterdek met een haalsnelheid van 10

mmin bij een last van 110 ton en 30 rrtrmn bij een last van 30 ton alsmede een Mampeay sleephaak van 100 ton SWL

Tegen de achterzijde van het stuurhuis staan de beide bluskanonnen opgesteld In de opbouw bevindt zich het stuurhuis en zijn verblijfruimten en sanitaire voorshyzieningen en vijf hutten voor in totaal 10

personen ondergebracht Eveneens beshyvinden zich daann ook de storesruimten en de kombuis

De nautische en communicatieapparashytuur bestaat onder andere uit Furuno rashydars een magnetisch en een gyrokom- pas een Plath autopilot Furuno instrushymenten zoals echolood DGPS Immar- sat C SSB Navtex en AIS en een dubshybele VHF-installatie merk Sailor type RT4822

maritiemevacaturebanknlD e n o 1 In m a r i t i e m e v a c a t u r e s r o w e r e p by___________________________

M a k k e l i jk e n s n e l o n - l in e s o l l i c i t e r e n I l P) O V j f iuml Q OR u im 1 8 0 b e d r i j v e n p l a a t s e n r e e d s h u n v a c a t u r e s poundgtij o n s t i

Exlitorial door Willem de Jong

Special Wetgeving en VoorschriftenDe conclusies van de in 1999 in Amsterdam gehouden Mare Forum conferentie over het onderwerp ldquoQuality Shipping bevatshyte de volgende zin ldquoIn practice there are so many regulations and requirements that no ship in the world could realistically be expected to comply with all of themrdquo En inderdaad indien men zich tracht te verplaatsen in de positie van een buitenshystaander die kijkt naar de mate van regelgeving (ldquoRules and Regulationsrdquo) waar de scheepsbouwers en reders en daarmee verwante bedrijven (ontwerpbureaus leveranciers onderaannemers enz) mee te maken hebben dan zal men niet vershybaasd zijn indien zon buitenstaander in totale verwarring raakt

h De ontwerpen bouwspecifi-- catie voor een gemiddeld

zeeschip begint meestal met een paar A4 paginarsquos

I waarin de van toepassing zijnde voorschriften en re-

I gels worden gerubriceerd I V En wellicht raken met alleen

buitenstaanders enigszins in de war wanneer men zorsquon opsomming ziet Deze uitgave van ons blad bevat een aantal artikelen waarin een paar specifieke ontwikshykelingen op het gebied van weten regelgeshyving worden belicht In deze editorial wordt geprobeerd enige ordening aan te brengen in de verschillende vormen van regels en voorschriften waar schepen aan geacht worshyden te voldoen Geen opsomming van alle voorschriften dat zou ondoenlijk zijn in het kader van een editorial maar meer een type indeling

Het doel van de weten regelgeving in de meest algemene zin is uiteraard het verkrijshygen van veilige schepen veilig voor passashygiers bemanning lading en ons milieu Beshylangrijke neveneffecten zijn het verschaffen van een ldquolevel playing fieldrdquo voor de bedrijven in de maritieme markt en het kunnen presenshyteren van vergelijkbare offertes voor nieuwshybouw projectenOntwerpers en bouwers hebben in principe te maken met de volgende regels1 Technische voorschriften hoe een ldquohecht en sterk schip te ontwerpen en te bouwen2 Specifieke veiligheidsvoorschriften hoe een schip uit te rusten zodat de passagiers en bemanning kunnen overleven in geval van een calamiteit of te zorgen dat de schade aan het milieu zoveel mogelijk beperkt blijft3 Operationele voorschriften hoe een schip te bemannen en te bedrijven4 Economisch gerichte regels hoe bv een schip te meten met het oog op het betalen van haven- en kanaalgelden

De eerste groep aangeduid als lsquoTechnische Voorschriften bevat voornamelijk de classishy

ficatie voorschriften Deze eisen bepalen hoe sterk een casco moet zijn waaraan het gebruikte staal moet voldoen hoe sterk een stuurmachine moet worden ontworpen hoeshyveel smeeroliepompen moeten worden geiumlnshystalleerd hoe dik een schroefas voor een bepaald vermogen moet zijn enzIn principe zijn dit objectieve regels gebashyseerd op de wetten van de mechanica techshynische analyse en langjarige ervaring De peshyriodieke inspecties welke in overeenstemming met de classificatie voorshyschriften worden uitgevoerd zorgen voor een continue feedback van relevante inforshymatie

De tweede groep hier aangeduid als ldquospecishyfieke veiligheidsvoorschriften bevat met nashyme de statutaire voorschriften Dit zijn de eishysen welke de vlaggestaat hanteert alvorens een ldquoCertificaat van Deugdelijkheid of een overeenkomstig certificaat wordt uitgereikt Waren aanvankelijk de statutaire voorschrifshyten nogal verschillend van vlaggestaat tot vlaggestaat sedert de oprichting van de IMO (International Maritime Organisation) zorsquon 50 jaar geleden heeft er een geleideshylijke harmonisering plaats gevonden met als gevolg dat thans het statutaire eisenpakket wereldwijd niet veel meer verschilt Dit pakshyket is thans in hoge mate gebaseerd op de IMO 1974 SOLAS Conventie en andere IMO Conventies Codes en VerdragenDe statutaire voorschriften zijn veelal ontshystaan in reactie op ongelukken en betreffen onderwerpen als stabiliteit en indeling uitwa- teringsaspecten reddingsmiddelen brandshyveiligheid en communicatiesystemen Deze voorschriften zijn ontstaan als een comproshymis tussen verschillende meningen van lanshyden en hun vertegenwoordigers in de discusshysie over hoe een calamiteit te voorkomen olt in ieder geval de gevolgen ervan zoveel moshygelijk te beperken Statutaire regels kunnen door hun aard niet altijd op volledig objectieshyve wijze worden bepaald en sommige van deze regels hebben een duidelijk subjectief karakter De politiek en de publieke mening

kunnen ook een rol spelen zoals bv in de discussie over enkel- of dubbelwandige tanshykers Daarbij zijn ook regionale factoren soms belangrijk hetgeen een gevaar beteshykent voor de positie van de IMOIn Europa is door de vorming van de EMSA (European Maritime Safety Agency) een beshyslissende stap gezet naar regionalisatie Het is te hopen dat dit leidt tot een verdere harshymonisatie van regels en hun toepassing binnen de Europese Unie en met tot tweeshyspalt in de IMO De verdere harmonisatie binnen de EU is enige tijd geleden reeds inshygezet door de introductie van de Europese Richtlijn in zake Uitrusting van Zeeschepen (Marine Equipment Directive) Deze Richtlijn heeft tot doel te realiseren dat bv een in eacuteeacuten EU land volgens statutaire eisen goedgeshykeurd reddingsmiddel of ander uitrustingsshystuk zonder problemen in een ander EU land door de autoriteiten wordt geaccepteerd Deze uitgave van ons blad bevat een aantal artikelen over aspecten van deze Europese Richtlijn

De groep ldquoOperationele Voorschriften beshygint steeds belangrijker te worden Hieronshyder vallen uiteraard de regels betreffende opleiding en aantal bemanningsleden Het recent internationaal ingevoerde STCW-verdrag (Standards of Training Certification and Watchkeeping) streeft ook op dit punt naar een internationale harmonisatie Nuttig in verband met de internationale bemanshyningen op veel schepen Helaas moet men zich afvragen of het kwaliteitsniveau dat men met het STCW-verdrag bereikt voldoende is voor de eisen die men thans in het algemeen stelt aan de veiligheid van onze schepen Onder deze groep ldquoOperationele Voorschrifshytenrdquo valt uiteraard ook de een paar jaar geleshyden geiumlntroduceerde en inmiddels wereldshywijd geiumlmplementeerde ISM Code (International Safety Management) De ISM Code is ontstaan uit het besef dat een verdeshyre substantieumlle verbetering van de veiligheid slechts te bereiken is door in het operationeshyle management van onze schepen grotere

nadruk te leggen op het aspect veiligheidDe gebeurtenissen van de 11 September 2001 in New York hebben voorts een nieuwe loot aan de stam van de Operationeshyle Voorschriftenrsquo opgeleverd nl de Internashytional Ship and Port Facility Security (ISPS) Code niet gericht op beveiliging van scheshypen tegen brand of slecht weer maar tegen de activiteiten van terroristen Een artikel in deze uitgave gaat uitvoerig op dit onderwerp in

De vierde groep genaamd Economisch geshyrichte regels bevat een aantal Codes en Conventies op het gebied van aansprakelijkshyheden (als bv de Limitation of Liability for Maritime Claims Convention) maar ook de 1969 Tonnage Measurement of Ship Conshyvention Deze Tonnage Convention speelt geen positieve rol in de scheepvaart De forshymule voor tonnage volgens deze conventie is een functie van de lengte breedte en holshyte van het casco en het volume van de dekshyhuizen Het resulterende getal heeft geen fyshysieke betekenis (zoals bv laadvermogen of waterverplaatsing) en wordt gebruikt voor het bepalen van havengelden doorvaart- kosten door kanalen en sluizen enz Het tonnagegetal wordt ook gebruikt als breekpunt in een groot aantal voorschriften waarbij bv boven een bepaald tonnagegetal bepaalde voorzieningen vereist zijn en daaronder niet Het is meestal economisch van belang het tonnagegetal zo laag mogelijk te houden en dat heeft een negatief effect op de veiligshyheid Het leidt tot schepen met geringe holte (laag vrijboord) met een open bak en onnoshydig kleine dekhuizen Deze schepen hebben een beperkt extra dri|fvermogen en een onshygunstige stabiliteitPogingen om het gebruik van deze convenshytie te wijzigen en om andere referenties toe te passen voor het bepalen van havengelden en andere scheepskosten hebben tot dusver geen tastbaar resultaat gehad Met name het KNVTS-lid Ir Ernst Vossnack spant zich zeer in om nationaal en internationaal voor dit probleem aandacht te krijgen De internashytionale aandacht begint langzamerhand wel te komen maar nu moeten de acties nog volgen De negatieve invloed van een laag vrijboord op de stabiliteit van schepen zal binnenkort in ons blad uitvoerig worden beshylicht nl door de rapportage over de eerste fase van een project dat werd gestart na de ramp met de Dongedijk (zie ook SW d Z van juni 2002)

Wellicht heeft het bovenstaande overzicht ershytoe bijgedragen een beter inzicht te krijgen in de opbouw van de maritieme weten reshygelgeving Het overzicht betreft de algemeshyne regels waar schepen aan moeten volshy

doen Daarnaast zijn er nog verschillende voorschriften voor specifieke scheepstypes of voor het vervoer van specifieke ladingen Zoals gezegd wordt in een aantal artikelen in deze uitgave ingegaan op een paar specishyfieke situaties en ontwikkelingen op dit geshybied

De maritieme industrie heeft in het recente verleden veel extra eisen en voorschriften over zich heen gekregen Vaak als reactie op onprettige gebeurtenissen (Exxon Val- dez Braer Erika Prestige 11 september 2001 Tricolore etc) Nochtans is het stashytistisch duidelijk aan te tonen dat de internashytionale scheepvaart steeds veiliger is geworshyden Vanaf 1890 tot 1990 is het procentuele verlies aan schepen teruggegaan van 35 tot minder dan 03 Deze ontwikkeling heeft zich ook in het meer recente verleden voortgezet zoals blijkt uit de bijgevoegde grafiek welke over de periode 1978 - 2000 de ldquoactual loss rate per 1000 shipsrdquo laat zien Dit betreft schepen met een gt van 100 of meerDe gemiddelde leeftijd van de wereldvloot over deze periode was toegenomen van ca12 naar meer dan 20 jaar De maritieme veishyligheid ligt thans minstens op hetzelfde nishyveau als dat van commercieumlle vliegtuigen uitgedrukt in verloren vliegtuigen of schepen per 1000 per jaar Uiteraard is dit een reden voor vreugde maar het heeft ons met geholshypen bij het beperken van extra regelgeving en zal ons ook in de toekomst niet helpen indien we er niet in slagen grote milieurampen zoals met de Exxon Valdez of Prestige te vermijden Zolang dit soort gebeurtenissen

voorkomen zal de scheepvaart in zekere zin een speelbal van de politiek blijven

Willem de Ruiter de eerste directeur van de nieuw opgerichte European Maritime Safety Agency (EMSA) zegt hierover het volgende in een interview gepubliceerd in The Baltic het orgaan van The Baltic Exchange ldquoWe can never be satisfied with a bad accident A Spanish fisherman badly affected by the Prestige is not interested in statistics that show improvements It is simple a question of zero-tolerance

Met deze realiteit zullen we moeten leven ook al gaat hij daarbij geheel voorbij aan het feit dat de Spanjaarden de ramp hadden kunshynen voorkomen of tenminste beperken door het schip niet naar zee te sturen maar de beschutting van een baai aan te bieden Onshydanks alle verbeteringen wordt onze scheepshyvaart in brede kringen gezien als een milieu- gevaarlijke en slecht gerunde industrie waar de politiek (met behulp van IMO EMSA US Coastguard etc) een sterke greep op moet houdenHet is met onlogisch dat de publieke opinie en dus de politiek na een ernstig milieuschashyde geval komt met het standpunt van zero- tolerance Maar men zal ook moeten besefshyfen dat er altijd ongelukken zullen gebeuren en bepaald niet alleen met sub-standard schepen van slechte rederijen Schepen als de Exxon Valdez en de Tricolore behoorden bij de beste schepen van de beste rederijen die men kentZolang schepen olieproducten en andere vervuilende lading vervoeren en zelf zware stookolie als brandstof gebruiken zullen kleishynere en grotere milieurampen niet geheel te voorkomen zijn Maar hopelijk komt er binnen afzienbare tijd een betere balans tusshysen enerzijds het besef bij de overheden (en dus het algemene publiek inclusief milieuorshyganisaties) dat rampen niet altijd te vermijshyden zijn en het besef dat de scheepvaart in al haar geledingen zich inderdaad serieus inspant om met een optimale veiligheid en betrouwbaarheid haar werk te doen Dat beshytekent dat de scheepvaart enerzijds fier moet zijn op wat is bereikt en dat ook duideshylijk bekend maakt maar dat er anderzijds

geen ruimte mag overshyblijven voor sub-standard schepen en operators Indien zorsquon situatie zou worden bereikt zal het voor de politiek niet lanshyger nodig zijn om elk seshyrieus ongeluk te beantshywoorden met weer extra regels en voorschriften Ondertussen zal Schip amp Werf de Zee u over dit

belangnjke onderwerp blijven informeren en proberen een bijdrage te leveren aan de disshycussie en de verbetering van het imago van de scheepvaart

Ir Willem de Jong is redactielid van Schip en Werf de Zee

Actual loss rate per 1000 ships 197S-2000

Wet Scheepsuitrusting^^M Pieter van der Weide en Nick Wessels

Marine Equipment Directive

door

Een gezamenlijk college van deskundigen

De landen binnen de Europese Unie werken steeds nauwer samen op het gebied van overheidstaken en ook de maritieme sector merkt daar de invloeden van De ldquoCErdquo-markering is inmiddels thuis en op het werk bij iedereen een bekend begrip Sinds januari 1999 moet ook scheepsuitrusting voldoen aan een Europese richtlijn tenminste als zij bestemd is voor schepen varende onder een Europese vlag Deze Marine Equipment Directive 9698EG (MED) in Nederland de Wet Scheepsuitshyrusting is op eenzelfde manier vorm gegeven als CE-markering maar wordt weergegeven door een twaalfspakig stuurwiel- tje (wheelmark)

Het ldquoWheelmark


Tot aan de invoering van deze richtlijn had elshyke lidstaat zijn eigen wetgeving (statutory requirements) met betrekking tot uitrusting die niet onder klasse viel Hierdoor werd bijvoorshybeeld een in Duitsland goedgekeurd product niet automatisch in andere landen geaccepshyteerd Technische voorschriften werden dan ook vaak als technische handelsbarriegraveres geshybruikt Doelstelling van de Europese richtlijn is om nationale regelgevingen op elkaar af te stemmen en het vrije handelsverkeer binnen de EU te bevorderen

De MED kent 5 verschillende productcategoshyrieeumlnbull Persoonlijke reddingmiddelenbull Voorkoming van verontreiniging van de zeebull Brandbeschermingbull Navigatie apparatuurbull Radiocommunicatiemiddelen

De uitrusting die hieronder valt is zeer breed en omvat onder meer reddingboten en hulp- verleningsboten tewaterlatingapparatuur reddingsvesten en -gordels noodsignalen brandblusapparatuur en -systemen brandvershytragende constructiematerialen bekledingen en beddengoed oliewater separatoren enz

De richtlijn houdt in dat er zowel eisen worden gesteld aan het product zelf (fundamentele eishysen) als aan de te volgen procedures om een MED goedkeuring te krijgen De MED kent twee lijsten met uitrusting en producten de Al- en A2-lijst Uitrusting op de Al-lijst moet verplicht voldoen aan de daarbij genoemde (test)criteria Vaak wordt verwezen naar IMO standards maar ook EN-normen of IEC test- standards kunnen worden genoemd Tevens

geeft de lijst (per product) aan welke keurings- modules van toepassing zijn De fabrikant heeft zelf tot een bepaalde hoogte een mate van vrijheid in de keuze van de modulen In de meeste gevallen betreft het een type appro- valrsquo certificenng in combinatie met een kwalishyteitssysteem gerelateerde certificeringDe A2-lijst bevat uitrusting die zo snel mogelijk op de Al-lijst zal worden geplaatst wanneer concrete normen beschikbaar zijn De MED wordt regelmatig gewijzigd waarbij beide lijsten worden aangepast

Notified Bodies

Wanneer is vastgesteld dat de uitrusting volshydoet dient door de producent het zogenaamshyde stuurwiel merkteken op het product te worden aangebracht Keuringen worden uitshygevoerd door Notified Bodies (NoBos) Dit zijn door nationale overheden aangewezen orshyganisaties die namens de overheid (Scheepshyvaartinspectie) eacuten volgens de richtlijn keuren Deze NoBorsquos zijn in Europees verband georshyganiseerd in de MarED (Group of Notified Boshydies for the implementation of the Marine Equipment Directive)

Conform de Europese Norm Nen-EN 450011 waaronder certificerende instellinshygen dienen te zijn geaccrediteerd moet een certificerende instelling de mogelijkheid bieshyden tot inspraak en advies van belanghebbenshyde partijen op het gebied van opzet en functioshyneren van certificeringtechnische zaken Die belanghebbende partijen zijn in dit geval overshyheid werven reders en toeleveranciers

Gezamenlijk College van Desshy

kundigen

Om hier invulling aan te geven hebben de Nederlandse NoBorsquos European Certification Bureau Nederland BV en Lloyds Register Rotshyterdam besloten tot het oprichten van een Gezamenlijk College van Deskundigen (GCvD) inzake de Wet Scheepsuitrusting voor de onderdelen persoonlijke reddingsmiddelen voorkoming van vervuiling van de zee en

brandbescherming Het GCvD is onder de structuur van ECB Nederland ondergebracht

Bednjven kunnen bij het GCvD aankloppen indien zij problemen erof onregelmatigheden ondervinden in het proces van MEDcertifica- tie Het College neemt deze gevallen onder de loep en heeft de mogelijkheid adviezen te geven aan de betrokken certificerende instanshyties (Cl) die betrekking hebben op certificatieshyschema norminterpretaties en werkwijzen De door het College voorgestelde oplossing kan dan als nationale inbreng binnen het MAshyRED (Internationale groep van Notified Bodies) ter overweging worden gebracht

Bevoegdheden

Het College heeft de bevoegdheid om na grondig onderzoek te bepalen in welke gevalshylen een door hen uitgebracht advies met beshytrekking tot de inhoud en werking van het cershytificatieschema als bindend moet worden beschouwd waarbij het bindend advies duideshylijk gemotiveerd dient te zijn Nadat het Colleshyge heeft bepaald dat een advies bindend is heeft de certificerende instantie de keuze tusshysenbull Het integraal overnemen van dat adviesbull Het verwerpen van het advies en af te zien van (verdere) certificatieacMeiten met beshytrekking tot het gebied waar het advies beshytrekking op heeftbull Het oorspronkelijke advies van het College aan te passen en het gewijzigde alternatieve advies opnieuw ter goedkeuring voor te legshygen aan het College

Tenzij het College anders oordeelt zal een adshyvies of het opnieuw ter goedkeuring voorstelshylen slechts eenmaal mogelijk zijn Indien een Cl afwijkt van een advies heeft het college het recht om dit bij de accreditatie instelling te melden

Samenstelling

Het GCvD bestaat uit een zorgvuldig geselecshyteerde groep van deskundigen afkomstig van

brancheorganisaties gebruikers producenten en certificerende instantie(s) De deelnemende organisaties (leden) van het college zijn- Damen Shipyards- Vertegenwoordiger van gebruikers van proshy

ducten van de A Hijst- Holland Marine Equipment (HME)- Brancheorganisatie van producenten van

producten van de Al-lijst- Secumar Benelux BV- Vertegenwoordiger van producenten van

persoonlijke beschermingsmiddelen- Vereniging Nederlandse Scheepsbouwin-

dustrie (VNSI)- Brancheorganisatie van gebruikers van proshy

ducten van de Al-lijst

Daarnaast heeft de Inspectie Verkeer en WashyterstaatDivisie Scheepvaart (IVWDS voorshyheen Scheepvaartinspectie) de status van waarnemer in het College De NoBos Lloydrsquos Register of Shipping Rotterdam (LR) en Euroshypean Certification Bureau Nederland BV (ECB) zijn de twee aangesloten Certificerende Inshystanties ECB is de eerste Nederlandse Notishyfied Body die is geaccrediteerd inzake de richtlijn uitrusting zeeschepen voor genoemshyde onderwerpen terwijl ook LR Rotterdam door IVWDS hiervoor is aangewezen

Werkwijze

Indien eacuteeacuten van de leden een aanvraag tot adshyvies norm interpretatie of werkwijze indient bij het College dient deze aanvraag vergeshyzeld te gaan van een duidelijke omschrijving van de problematiek en een voorgestelde oplossing zodanig dat het College op een redelijke termijn tot een uitspraak kan koshymen De inhoud en opzet van de interpretashytie- en adviezenlijst zal door de aangesloten certificerende instanties gebruikt worden teneinde tot een meer uniforme certificatie te komen De interpretatie- en adviezenlijst is op aanvraag tevens voor derden beschikshybaar

Naast bedrijven die met een probleem of vraag bij het College kunnen aankloppen hebshyben de aangesloten Certificerende Instanties in bepaalde gevallen de plicht om advies te vragen oa bijbull Wijzigingen aangaande aard en inhoud van het geaccrediteerde certificatieschemabull Wijzigingen aangaande model certificering- overeenkomsten beroepen en klachten regleshymentenbull Wijzigingen aangaande eisen en methoden van onderzoek die ten grondslag liggen aan het certificatieschema indien deze niet rechtshy

streeks door (MO) normen worden voorgeshyschrevenbull Bij toepasstng van relevante certrficemgmo- dules de frequentie waarmee keuringen enof beoordelingen moeten worden hershyhaald om vast te stellen of bij voortduring aan de gestelde eisen wordt voldaanbull Wijzigingen in de voorschriften voor het geshybruik en de betekenis van het certificaat ervtof certificatiemerk beeldmerk of predikaat

Het College dient dus om de MED en de wershyking van Nederlandse Notified Bodies inzichshytelijker te maken en zo tot een zo uniform moshygelijke certificatie te komen

Meer informatie over de Marine Equipment Di- rective kan men vinden op de website van Ma- rED (wwwmaredorg)

Pieter A van der Weide is directeur van Euroshypean Certification Bureau Nederland BV te Volendam aangewezen keunngsinstantie voor de Marine Equipment Directive en de Richtlijn PleziervaartuigenNick Wessels is projectleider bij Holland Manshyne Equipment brancheorganisatie van marishytieme toeleveranciers

w w w V IKIN G safetyshopcom

A fu n c tio n a l and h ig h -q u a lity fa c ility enab ling you to re trieve a ll th e da ta and in fo rm a tio n you may need and to en te r an enqu iry fo r VIKING products w h ich w ill be addressed im m ed ia te ly - w ith o u t any o b lig a tio n on your part

VIKING LIFE-SAVING EQUIPMENT B VPO Bolaquo 266

3330 AG Zwijndrecht The Netherlands

Tel -4-31 -78-610 28 33 Fax +31-78-610 33 61

wwwVIKINGsafetyshop com e-mail viking-nlviking-lifecom

Safety of life at sea is of prime concern to VIKING To produce life-saving equipment to the highest possible safety standards must be the distinguished aim of any manufacturer in this field Having learnt valuable lessons through our more than 40 years of existence in the maritime business VIKING stands for quality reliability and safety

Regelgeving Gert-Jan Huisink

Veiligheid in de zeevaartOverdaad aan regelgeving

De zeescheepvaart is de meest veilige transportmodaliteit ter wereld Bij geen andere modaliteit vallen zo weinig menselijke slachtoffers per ton kilometer vervoerde lading Dit is mede te danken aan de internationale aanpak en actieve inzet van lanshyden in IMO Momenteel onderscheiden we drie ontwikkelingen op veiligheidsgebied die nader toegelicht dienen te worden overregulering kwaliteitsdifferentiatie en ramptoerisme onder politici

Overregulering

Algemeen kan worden gesteld dat bij veilig- heidsregelgeving de sector geconfronteerd wordt met een overdaad aan regels Vrijwel alshyles aan boord is gereguleerd De eerste conshyferentie van IMO in 1960 stond in het teken van het SOLAS verdrag Inmiddels bevat S0- LAS een scala aan maatregelen op het gebied van constructie uitrusting managementsyshystemen en beveiliging Sinds 1960 is een enorme hoeveelheid aan internationale zee- vaartwetgeving gemaakt Op dit moment zijn zorsquon veertig verdragen van kracht meer dan 800 codes en meer dan duizend veiligheids- circulaires Daarbovenop kent de sector Euroshypese richtlijnen en verordeningen en bestaan er nog steeds aanvullende nationale regels

Een groot probleem waarmee de sector wordt geconfronteerd is dat er nog steeds nieuwe regels bij komen De effectiviteit hiershyvan valt te betwijfelen Honderd procent veilig zal een sector niet worden de vraag kan worshyden gesteld wat de toegevoegde waarde is van een nieuwe maatregel Waar in 1960 elke inspanning die werd verricht een relatief groot effect genereerde wordt dit effect steeds geshyringer naarmate een sector zelf veiliger wordt

nieuwe regels opstellen kan zelfs een negashytief effect sorteren Als de noodzaak en de efshyfectiviteit van een regel niet wordt onderkend zal een sector moeite hebben om deze regel te accepteren Met andere woorden de secshytor wordt veiliger als het veiligheidsbewustzijn wordt verhoogd niet als er repressief wordt opgetreden met regels die geen functie dieshynenToch worden er tal van regels opgesteld waarvan de toegevoegde waarde op zijn minst dubieus is te noemen Het evalueren van bestaande regels is echter een lastig proshyces en daarom veel minder aantrekkelijk dan het aanscherpen van bestaande regels of het opzetten van nieuwe regels

Kwaliteitsdifferentiatie

Het niet voldoen aan veiligheidsregels brengt een kostenvoordeel met zich mee Substanshydaard schepen komen in de zeevaart nog steeds te veel voor Het creeumlren van nieuwe regels heeft voor deze groep geen nut Het vergroot eerder de kloof tussen standaard en sub-standaard schepen De kwalitatieve hoogshywaardige reder wordt hiervan de dupe

De kwaliteit van schepen varend onder Nedershylandse vlag is goed te beoordelen aan de

amppoundroc)

Steeds Wet van de afnemende meerwaarde

hand van jaarverslagen van de Havenstaat controle De belangrijkste indicator is het jaarshyverslag van Pans MOU In dit jaarverslag wordt onder meer een lijst gepresenteerd waarin per vlagstaat wordt aangegeven hoeshyveel schepen van elke vlagstaat zijn geiumlnspecshyteerd op de naleving van internationale regelshygeving Indien een schip met voldoet aan de norm wordt het schip aangehouden totdat alle zaken weer in orde zijn gemaakt Dit wordt uitgedrukt in een zogenaamd detentie- percentage Deze percentages worden geshybruikt in een overzicht waarbij de vlagstaten worden ingedeeld op een black grey en whishyte lisf Lijstaanvoerder op de black list (slechtste performance) is Albanieuml lijstaanshyvoerder van de white list (beste performance) is het Verenigd Koninkrijk

De Nederlandse vlag staat al jarenlang op de white list bij de beste tien vlagstaten In 2002 stond de Nederlandse vlag bij het voortschrijshydend gemiddelde over 2000 tm 2002 op de zevende plaats van de white list van Paris MOU In het verslagjaar 2002 stonden 26 vlagstaten op de white list 29 vlagstaten op de grey list en 25 vlagstaten op de black list Op zon prestatie mogen we met recht trots zijn Het is eerst en vooral een verdienste van Nederlandse reders en de bemanningen op hun schepen Het is immers aan hen om het internationale milieu- en veiligheidsbeleid daadwerkelijk gestalte te geven

De prestatie van de sector is mede afhankelijk van de prestatie van de overheid Geconstashyteerd wordt echter dat bij de implementatie van internationale verplichtingen structurele achterstanden aanwezig zijn Wijzingen van veiligheidswetgeving lopen ongeveer vijf jaar achter op de actualiteit Dit kan in de toeshykomst worden ondervangen door een nieuwe opzet van het Schepenbesluit die naar vershywachting eind dit jaar wordt afgerondVan veel grotere zorg is het afkalven van het maritieme ministerie Sinds het opheffen van DGSM in 1997 lijkt steeds minder geiumlnshy

vesteerd te worden in capaciteit op zeevaartgebied Bij de implementatie

van nieuwe beveiligingswetgeving moet nog worden afgewacht of de overheid in staat is zowel haar internationale verplichtingen na te komen alsmede de sector in staat te stellen om vroegtijdig te kunnen voldoen aan nieuwe regels die uit de wijzigingen voortvloeien

Ramptoerisme onder politici

Helaas heeft iedere scheepsramp tevens een waar ramptoerisme onder politici tot gevolg Tenminste als zorsquon ramp schade berokkent aan OECOJanden Rampen met bijvoorbeeld veerboten en tankers in of bij wateren van ontshywikkelingslanden krijgen veel minder aanshydacht Tot voor kort gold dit ook ten aanzien van rampen met bulkcarriers

Zodra een ramp plaatsvindt waarbij OECOJanshyden schade ondervinden buitelen politici over elkaar heen in hun haast te roepen dat lsquohet nu afgelopen moet zijn om vervolgens bestaanshyde regelgeving aan te scherpen en nieuwe reshygelgeving toe te voegen De oorzaak van de betreffende rampen is vrijwel zonder uitzonshydering met gelegen in het ontbreken van reshygelgeving maar in het niet naleven van beshystaande regelgeving De aanvullende

regelgeving die is ontstaan na de ramp met de Estonia had die ramp met kunnen voorkoshymen en het verlies aan mensenlevens waar- schijnlgk nauwelijks verminderd De aanvullenshyde regelgeving die ontstond na de rampen met de Erika en Prestige had deze rampen ook niet kunnen voorkomen

Naast de kennelijke arbeidsvreugde onder politici om nieuwe regelgeving te maken lijkt deze geestdrift ook voort te komen uit de wens om het eigen falen als vlag- of kuststaat te maskeren De Sea Empress Erika Castor en Prestige vroegen allen om toestemming om een noodhaven aan te mogen lopen Die toestemming werd prompt geweigerd Hadshyden de Sea Empress Erika en Prestige wel een noodhaven mogen aanlopen dan was de schade aanzienlijk beperkter gebleven Bij de Castor liep een en ander uiteindelijk goed af maar dit schip heeft wel zes weken lang () in de Middellandse Zee rondgevaren en vershygeefs geprobeerd een noodhaven aan te lopen Het Castor-incidenf is in IMO aanleishyding geweest voor een nieuw agendapunt dat aanvankelijk Ports of Refugersquo heette maar onshyder druk van kuststaten (of havens) prompt

werd omgedoopt m lsquoptaces of refuge Dat klinkt al wat verder van huis

Strategienota

De KVNR participeert actief op diverse natioshynale en internationale niveaus bij de opzet en implementatie van regelgeving Daarbij is de inzet pnmair gericht op nut en noodzaak efshyfectiviteit en praktische toepasbaarheid van regelgeving De operationele veiligheidswetgeving is mede bepalend voor het onderneshymersklimaat van de Nederlandse reder Eeacuten van de belangnjkste aandachtspunten van de KVNR blijft het creeumlren en behouden van een gunstig ondernemersklimaat voor Nederlandshyse zeescheepvaartbedrijven Op dit moment wordt gewerkt aan een strategische visie voor de komende vier jaar om bovenstaande te kunnen realiseren Naar verwachting wordt de strategienota in november 2003 gepreshysenteerd

Gert-Jan Huismk is stafmedewerker bij de Koshyninklijke Vereniging van Nederlandse Reders (KVNR)

Vrtpack tl laquoen gerenommeerd architectenbureau waar ca 45 menten werkzaam lijnHet bureau u gespecialiseerd in het ontwerpen van kwalitatief hoogwaardige jachten voor iwtionale en internationale opdrachtgevers

Elk ontwerp is uniek en bestemd voor veeleisende werven en particulierenDe ontwerpen vaneren van 6 tot 85 meter welke met gezamenlijke inspanning worden opgezet door onze afdelingen Styling amp Interieur Scheepsbouw en Maritieme Werktuigbouw Tevens fungeert het bedrijf ah tekenen rekentechnisch centrum voor veel bekende werven en architecten In het binnen- en buitenlandDe afdeling Vripack Yraquocht amp Ship Brokers bemiddelt in de verkoop van luxueuze jachten

doorWetgeving Andries van D ijk

Naar een nieuwe Bi n nen vaart wetConcentratie van de huidige versnipperde wetgeving

Momenteel is een nieuwe Binnenvaartwet in voorbereiding Deze wet beoogt de integratie van drie bestaande wetten te weshyten de Wet vervoer binnenvaart de Wet vaartijden en bemanningssterkte binnenvaart en de Binnenschepenwet en van releshyvante internationale regelgeving in eacuteeacuten wet De nieuwe wet dient een overzichtelijk beeld te geven van de bepalingen die in de binnenvaart de toegang tot het beroep de techniek de arbeidsomstandigheden en de veiligheid regelen Daarbij worden beshystaande inconsistenties binnen de huidige regelgeving opgelost en wordt mede op basis van onderzoek en overteg met de sector gekomen tot een efficieumlntere wetgeving met een betere handhaafbaarheid en lagere handhavingslasten

Achtergrond

In mei 2001 is binnen het ministerie van Vershykeer en Waterstaat het project Kaderwet binnenvaart thans Binnenvaartwet genaamd opgestart nadat de wenselijkheid van de moshydernisering van een groot deel van de op de binnenvaart betrekking hebbende wetgeving was komen vast te staan De meest belangrijshyke redenen hiervoor zijn de bestaande vershysnippering van de wetgeving voor de binnenshyvaart en de behoeften aan verbetering van de handhaafbaarheid van de wetgeving mede in relatie tot de vorming van de Inspectie Vershykeer en Waterstaat (IVW)De bestaande versnippering komt onder meer tot uiting in het naast elkaar bestaan van een drietal belangrijke wetten voor de binnenshyvaart de Wet vervoer binnenvaart de Wet vaartijden en bemanningssterkte binnenvaart en de Binnenschepenwet

Uitgangspunten

Bij de hercodificatie (integratie en actualiseshyring) van de wetgeving worden de volgende uitgangspunten gehanteerdbull deregulering dwz minder gedetailleerde regelgeving op het gebied van techniek veiligshyheid vakbekwaamheid en arbeidsomstandigshyheden efficieumlnt en veilig vervoer wordt daarbij nadrukkelijk gezien als een gezamenlijke vershyantwoordelijkheid en taak van marktpartijen en overheidbull het daartoe in samenwerking met het beshydrijfsleven onderzoeken hoe een betere vershydeling van deze gezamenlijke verantwoordeshylijkheid kan worden geeumlffectueerd hoe handhavingslasten kunnen worden verminshyderd en hoe er meer ruimte kan komen voor het innovatieve vermogen van de marktbull het ontwikkelen van randvoorwaarden op dit gebied zonder dat dit tot een verstoring van de bestaande concurrentieverhoudingen leidtbull het streven naar gelijke concurrentievoorshywaarden ook binnen de internationale context het beleid dient gencht te zijn op een verdere lishyberalisatie en harmonisatie met als doel een open markt met gelijke uitgangsposities

Integratie wetgeving

De lopende herziening concentreert zich op de drie eerdergenoemde wetten Deze wetshyten hebben een breed toepassingsgebied in de binnenvaart en zijn niet specifiek gericht op een marktsegment (bijvoorbeeld het vervoer van gevaarlijke stoffen) of op een bepaald doel (zoals de sloopregelingen) Gekozen is voor integratie van de drie wetten die themashytisch samengevat betrekking hebben op resshypectievelijk de toelating tot de markt voor de ondernemer op de bemanning en op het binnenschipDe bestaande drie wetten vertonen een stershyke overlapping en zijn zeer gedetailleerd opshygezet maar in bepaalde gevallen onvoldoenshyde onderling afgestemd Vergroting van het

Integratie

actualisering en

opschoning

innovatieve vermogen van de markt verminshydering van handhavingslast en een efficieumlnt vervoerssysteem komen daardoor in de knel Integratie actualisering en opschoning van deze regelgeving bieden grote voordelen omdat dit leidt tot eacuteeacuten regeling diebull op een efficieumlnte en overzichtelijke wijze de voorwaarden inventariseert waaraan moet worden voldaan voor toelating tot de binnen- vaartmarkt op welk niveau ookbull de geconstateerde inconsistenties tussen en knelpunten binnen de huidige regelgeving oplostbull als verankering kan dienen voor internatioshynale regelingen die identieke onderwerpen reshygelen en geiumlmplementeerd moeten wordenbull implementatie van internationale regelgeshyving om redenen van efficieumlntie op een lager niveau van regelgeving regelt dan tot nu toe

gebruikelijk is (ministerieumlle regeling in plaats van algemene maatregel van bestuur)

Nieuwe Binnenvaartwet

De nieuwe Binnenvaartwet zal de volgende elementen bevattenbull de technische eisen waaraan het schip moet voldoen (veiligheidseisen die mede beshytrekking hebben op de arbeidsomstandigheshyden)bull de toegang tot de markt (opleidingseisen waaraan de ondernemer moet voldoen voor zowel nationaal als internationaal beroepsvershyvoer)bull de nautische opleidingeisen (eisen waaraan de binnenvaartondernemer moet voldoen om als schipper te mogen varen)bull de nautische eisen voor de overige bemanshyningsleden (de ondernemerschipper en de bemanning moeten voldoen aan alle eisen om met een standaard schip binnen Nederland te mogen varen)

Voor de vaart op de Rijn zowel in Nederland (met inbegrip van de Waal en de Lek) als buishyten Nederland is met name de regelgeving van de Centrale Commissie voor de Rijnvaart (CCR) van belang Het gaat om regelingen die een uitwerking vormen van de Herziene Rijn- vaartakte en die inhoudelijk sterk overeenkoshymen met hetgeen in de Binnenschepenwet en de Wet vaartijden en bemanningssterkte binnenvaart is geregeld Implementatie voor de nationale wateren die onder het bereik valshylen van de Herziene Rijnvaartakte geschiedt in een aantal algemene maatregelen van beshystuur die sinds 1 mei 2002 formeel zijn ingeshykaderd in beide voornoemde wetten Voorts is een groot aantal Elkerordenmgen en -richtshylijnen op de binnenvaart van toepassing

Stand van zaken

In het eerste kwartaal van dit jaar heeft de mishynister van Verkeer en Waterstaat een eerste afgerond concept van de nieuwe Binnenvaartshywet ter becommentarieumlring aangeboden aan het Deelorgaan Binnenvaart van de Overlegorshy

ganen Verkeer en Waterstaat In een algemeshyne reactie heeft het Deelorgaan begin juli waardering uitgesproken voor de door het mishynisterie gekozen benadering om de drie wetshyten (Wet vervoer binnenvaart Binnenschepenshywet en Wet vaartijden en bemanningssterkte binnenvaart) tot eacuteeacuten geheel te maken Deze samenvoeging is naar de mening van het Deelorgaan beleidsmatig een goede keuze en zal tot meer overzichtelijkheid voor de binnen-

vaartsector leiden Het Deelorgaan Bnnerv vaart steunt de viste om zoveel mogelijk de wetgeving te concentreren m de Binnenvaart- wet waarbij in de toekomst nadere wetgeving aangebouwdrdquo kan worden aan deze wet De nieuwe wet zou bovendien zoveel mogeuumljk tot een vermindering van administratieve lasten moeten leiden (zowel wat betreft tijdbespa- ring als kostenbesparing)

Het wetsvoorstel moet nu nog de hete formeshyle wetgevingsprocedure doorlopen waaronshyder behandeling door respectievelijk de Tweeshyde en Eerste Kamer Het zal daarom nog wel tenminste anderhatf jaar duren voordat de nieuwe Bmnenvaartwet gefaseerd m werking kan treden

mr Andries D van Dijk Ministerie van Verkeer en Waterstaat

A N TW ER P SEU O T O R E N W E R K E

NVElzasweg 12 bull B-2030 Antwerpen

Tel -f32 (0) 3 541 92 33 24 uur te bereiken via voke mail

Fax +32 (0) 3 541 02 12e-mail officeOamwbe

Kracht en kwaliteitmarn Praktijkgerichte ontwerpen en adviezen

bull Optimale prijskwaliteitverhouding

bull Uitgebreid servicenet

BAF BVBUTTERFLY VALVES

BAF BV levert vlindsrklep afsluiters op maat en volledig conform liw specificatie en wensen Ontwerp maatvoering on materiaal keuze voldoon aan (intor)nationale normen en standaarden BAF vlinderklep afsluiters zijn bij uitstek geschikt voor toepassingen in de (drink)watervoorz lening en zl|n voorzien van het Klwa keurmerkBAF BV beschikt over een eigen reparatie afdeling die elk type- en merk vlinderklep afsluiter voor U recondltloneerl modificeert en met de benodigde materiaal- en test certifishycaten aflovort Inclusief standaard waarborg garantie

BA F BVUw partner In proces shyen watershybeheersing

Postbus 9 4900 AA Oostertiout Kanaalstraat 7 4905 BH Oosterhout

Tel 0162-460840 Fax 0162-460488 I raquo laquo Internet wwwbafbvnl ^ K l W a E-mail lnfobatbvnl 2 K mdash laquo W

Pumpsmdash Imdash

Pa10-3371 XE Hardinxveld

- 3370 AA Hardinxveld Tel 0184-676730 Fax 0184-621130

SOLAS en brandbeveiliging Kees de Koek

Nieuwe regels brandbeveiligingRisico-analyse als m iddel voor alternatieve ontwerpen

De regelgeving met betrekking tot brand is zeer gedetailleerd en laat weinig ruimte voor eigen invulling Het bedrijfsleven ershyvaart dit steeds meer als een keurslijf waardoor het innoverend vermogen beperkt wordt De overtiumlekl zou de gedetailleerde regelgeving ook graag vervangen zien door een meer doelgerichte regelgeving die uitgaat van functionele eisen Het is dan aan de gebruiker om aan te tonen dat aan algemene veiligheidseisen voldaan wordt Het nieuwe SOLAS hoofdstuk 11-2 ldquoConstruction-fiumlre protection fire detection and fire extinction biedt daarvoor mogelijkheden

Wijziging SOLAS Conventie

Op 1 juli 2002 is het oude Hoofdstuk 11-2 van SOLAS vervangen door een gelijknamig hoofdshystuk onder SOLAS Amendments 2000 Een van de belangrijkste veranderingen in dit hoofdstuk is wellicht artikel 17 Hierin is de moshygelijkheid aangegeven om - tot op zekere hoogte - af te wijken van de reguliere regelgeshyving Dat is mogelijk wanneer met een Risico Analyse (RA) aangetoond kan worden dat het veiligheidsniveau tenminste equivalent is aan een ontwerp volgens de reguliere regelgeving

De tekst van artikel 17 is echter summier en daarom is een IMO circulaire verschenen onshyder de titel Guidelines on alternative design and arrangements for fire safetyrdquo (MSCCirc 1002) Deze circulaire beschrijft vrij uitgebreid hoe een RA uitgevoerd kan worshyden maar biedt nog niet voldoende houvast voor ontwerpers werven en overheid En daar is wel behoefte aan Dat bleek bij een serie presentaties over de wijzigingen in de SOLAS regelgeving

De Divisie Scheepvaart (DS) van de Inspectie Verkeer en Waterstaat wil in deze leemte voorzien Daarvoor werkt DS nauw samen met het Maritieme Kennis Centrum (MKC) en Nederland Maritieme Land (NML) NML treedt daarbij op als vertegenwoordiger van de marishytieme sectoren het MKC zet zijn kennis in om alternatieve toepassingen te onderzoeken en DS gaat na of die toepassingen passen binnen de huidige regelgevingHet doel is een pragmatische oplossing te vinshyden waar ontwerpers werven en overheid daadwerkelijk mee uit de voeten kunnen

Werkconferentie

Een eerste stap op weg naar dat doel is gezet op 17 december 2002 Op initiatief van NML is toen de werkconferentie ldquoWaar zitten de sectoren en bedrijven op te wachtenr gehoushyden waarbij het bedrijfsleven alsmede de overheid (DS) en kenniscentrum (MKC) aanweshyzig waren Deelnemers kwamen uit diverse

maritieme sectoren te weten Scheepsbouw Maritieme toeleveranciers Maritieme dienstshyverleners Watersportindustrie Overheid en KennisinstitutenDe werkconferentie was er op gericht zoveel mogelijk input te genereren voor gericht onderzoek naar alternatieve benaderingen bij het toepassen van de vernieuwde SOLAS eishysen De aanpak van de werkconferentie was gebaseerd op de Open Spacerdquo methodiek Het resultaat van de werkconferentie tot stand gekomen in geconcentreerde en geanishymeerde discussierondes is weer te geven in actuele themarsquos uitgangspunten en ondershyzoeksopdrachten

Thema s en uitgangspunten

De aandacht is gericht op de grote scheepsshybouw en meer in het bijzonder op de jachtshybouw omdat daar het probleem als het meest knellend wordt ervarenDe centrale vraagstelling is hoe tijdens het ontwerp beter en optimaler geanticipeerd kan worden op het thema brand De gebruikerseishysen en wensen zijn daarbij uitgangspuntHet is de bedoeling om weliswaar tot doelre- gelgeving te komen maar die uiteindelijk toch in de vorm van regels te gieten omdat dit in de dagelijkse praktijk erg handig en efficieumlnt isDie nieuwe regelgeving is dan wel gebaseerd op rationele overwegingen zodat wanneer dat nuttig en noodzakelijk is teruggevallen kan worden op een meer fundamentele aanshypak De rationele benadering maakt toetsing door risico analyse mogelijk

Het doel van de huidige regelgeving is om de brand te bestrijden in en te beperken tot de ruimte waarin de brand ontstaat Als bestrijshyding niet mogelijk is moet er voldoende tijd gewonnen worden voor evacuatie Snelheid gerelateerd aan detectie van ingrijpen in en bestrijden van de brand speelt een belangrijshyke rolEen deugdelijke compartimentering is noodshyzakelijk waarbij ook rookverspreiding beperkt dient te worden

Het gebruik van bekabeling die in geval van brand geen of weinig rook geeft waarbij geen halogeen of andere giftige stoffen ontstaan draagt bij aan het beheersen van de brand Bovendien kan een vereiste zijn dat de functie van de kabel tijdens en na de brand zoveel mogelijk behouden blijftVaak is het gebruik van brandbare materialen zoals hout niet of nauwelijks te vermijden compenserende maatregelen om desonshydanks tot hetzelfde niveau van brandveiligheid te komen zijn nodig

Onderzoeksopdrachten

Deze themarsquos in combinatie met de uitgangsshypunten vormen de basis voor drie door de deelnemers geformuleerde onderzoeksopshydrachten waarvoor het MKC gevraagd wordt voorstellen in te dienen om tot een ldquofire safety strategyrdquo te komen Deze is in principe geshyschikt voor alle scheepstypen en installaties waarbij de bepalingsmethode en de gekwantishyficeerde eisen eenduidig worden vastgelegd en waarbij het verkregen niveau van brandveishyligheid gelijkwaardig is met de oorspronkelijke gedetailleerde regelgeving

1 Voor de gehele lsquoketenrsquo van voorkoming inshyperking en het nemen van noodmaatregelen wordt gevraagdbull Een algemeen tooi te maken waarmee alshy

ternatieve ontwerpen kunnen worden geshytoetst

bull De risicorsquos te definieumlrenbull Vast te leggen hoe en waarmee een refeshy

rentiekader wordt vastgesteld (de nulmeshyting)

bull Vast te leggen hoe alternatieve ontwerpen moeten worden vergeleken met de nulmeshyting (wat is effect van de aanpassingen)

bull Een aantal voorbeeldcases te maken waar bedrijven en overheid houvast aan hebben bij het uitvoeren van een alternatief ontwerp

2 Onderzoek de stand van zaken met betrekshyking tot de technische mogelijkheden om de snelheid van detectie en bestrijding van de brand te vergroten Hoe kan dit getoetst en in

de regelgeving tot uiting gebracht worden Inventariseer of er bruikbare modellen zijn eventueel in het buitenland Hoe kan bijgedrashygen worden aan het in IMO verband bereiken van consensus over de te gebruiken modelshylen

3 Leg (mbt grote jachten) het verband vast tussen additionele eisen mbt het snel blusshysen van brand versus compartimentering indien aan boord materialen toegepast worden welke niet voldoen aan SOLAS specificaties onder voorwaarde dat de (brand) veiligheid

tenminste gelijk blijft aan het niveau dat met de reguliere SOLASregelgevmg beoogd wordt

Hoe n u verder

De veranderde SOLAS regelgeving biedt kanshysen voor de industrie De scheepsbouwin- dustne kan het zich echter niet permitteren om jaren te wachten op hanteerbare nieuwe Nederlandse regelgeving Daarom moet het onderzoek medio 2003 zijn afgerondDe Divisie Scheepvaart het Maritiem Kennis Centrum en Nederland Maritiem Land zijn inshy

middels gezamerijk bezig om een plan van aanpak op te stellen Het voornemen hierbij is om maximaal gebruik te maken van de kennis en kunde die aanwezig is in de sectoren zoshyals reeds ervaren werd btj de werkconferenshytie De uiteindelijke (overleg-lstructuur voor dit project zal hieraan vorm moeten geven

Ing K de Koek is directeur van OK-Consult Management Advies en werkt in opdracht van NML als consulent voor het Maritieme Innovashytie Forum

aal=S t u d l laquo b u r a u

delta marine engineering nvEngineering diams Planning diams Berekeningen

W ij beschikken over volgende computersystemen Autocad Microstation Nupas en Cadmaticdme nv Kapelanielaan 13 D 9140 Temse - B Tel +323 7105819- Fax +3237105811 E-mail info(a)dmebe Web httpwwwdmebe

Voorvlagregistratieis er meer dan onze driekleurHubel Marine verleent de service wanneer u op zoek

bent naar een tijdelijke of permanente vlag een andere Class

Surveyorof een goedlopend ISM-systeem

Gooi het anker uit voor deskundigheid en bel ons

BEUZE

HONDURAS

H ubel Marine bvPOBox 3219 bull 3003 AE Rotterdam Tel 010 458 73 38 bull Fax 010 458 76 62 e-mail hubel-marinewxsnl BOLIVIA

BREKO NIEUWBOUW GRENSVERLEGGEND IN

SCHEEPSTECHNIEK

Your Steam Partner

w w wbrekocom

TrendzetterMet hel Jowi projekt lanceerde Breko als

eerste binnenvaartschepen met extra capaciteit afmetingen 135xl7m tr

Innovatieve oplossingenZoals met M n pomp twee ladingtanks

bedienen of het toepassen van nieuwe en doorontwikkelde scheepsvormen

Onze engineers ontwerpen en odviseren altijd doordachte efficieumlnte en kostenshy

besparende oplossingen

VoorbeeldfunctieEen goed voorbeeld doet volgen

Daarom vinden w ij onze ideeeumln regelshymatig elders toegepast terug

Een beter compliment voor onze ontwerpers is er niet

Ruim 25 ja a r vakm anschapNieuwbouw onderhoud en reparatie voor binnenvaart en kustvaart Onze werf staat

garant voorvernieuwing en kwaliteit

BREKOn ie u w b o u w b v

Scheepvoortweg 3b bull Papendrecht bull Tel diams31(0)78 641 68 68 bull Fax diams31(0)78 641 68 69

AfDlSTJiumlIESbull Unique coil designbull Highly efficient heating surfacebull Standard soot blow systembull Modulaire standard sections with

cones for every capacitybullT o combine in every steam system

Contact your Clayton Consultant

Clayton counterflow Exhaust Gas Boilers

Also supplier ofbull Clayton Steam generatorsbull Clayton Hot water generators

CLAYTON NEDERLAND BVPostbus 118 3300 AC Dordrecht Internet wwwdaytonindustriescom Email daytonregdaytonnl

ISPS Code Hugo D ill en W lm van Horssen

Beveiliging van havens en terminalsNieuwe regelgeving op 1 ju li 200-4 van kracht

In december 2002 is door de IMO in het kader van de SOLAS Conventie de International Ship and Port Facility Security (ISPS) Code aangenomen Deze richtlijn die via Europese en nationale wetgeving een bindend karakter zal krijgen heeft tot doel zeeschepen en zeehavens beter tegen terreurdaden te beschermen

De drijvende kracht achter de ISPS Code is de Verenigde Staten die na de aanslagen op 11-9-2001 ook door middel van bilaterale overeenkomsten met havens en bednjven het transport meer onder controle wil hebben Sander Doves van het Gemeentelijk Havenbeshydrijf Rotterdam en Henk van Unnik van de Port Security Development Group vertellen wat er de consequenties van zijn voor een haven als Rotterdam en hoe de nieuwe regelgeving hier wordt geiumlmplementeerd

Verschillende regelingen

Ten eerste heeft Rotterdam te maken gekreshygen met het Container Security Initiative van de VS ldquoIn het kader daarvan bekijken Amerishykaanse douanebeambten hier de containers die naar Amerika gaan vertelt Sander Doshyves beleidsadviseur Port Security ldquoVerder moet volgens deze regeling het manifest 24 uur voor vertrek van het schip gereed zijnrdquo Dit is geregeld in een bilaterale overeenkomst tussen de VS en de Nederlandse overheid De VS hebben in Rotterdam zes lsquosecurity officersrsquo gestationeerd die alleen met toestemming van de Nederlandse douane in de containers mogen kijken De samenwerking tussen Nederlandse en Amerikaanse douaniers is volshygens Doves heel plezierigldquoAls tweede wil men door middel van het Customs-Trade Partnership Against Terroshyrisme (C-TPAT) bilaterale afspraken tussen US Customs en particuliere ondernemingen mashyken om door middel van informatie inzicht in de hele keten te knjgenrdquo vervolgt hij ldquoDaar staan voor de bedrijven financieumlle voordelen tegenover zoals sneller inklaren in Amerishykaanse havensrdquoTen derde is er de US Maritime Transportashy

tion Secunty Act van 2000 die zowel eisen aan de eigen als aan overzeese havens stelt De grootste impact echter hebben de Internashytional Ship and Port Security Code (ISPS) van de IMO en de Ship and Port Fadity Security Regulation van de Europese Unie De ISPS Code omvat maatregelen om aanslagen en andere vormen van criminaliteit te voorkoshymen dan wel de gevolgen daarvan te bestnj- den

ISPS Code

De ISPS Code is volgens Sander Doves zo snel tot stand gekomen door een achterdeur- truc ldquoTer voorkoming van een lang proces heeft men er met steun van alle internationale maritieme organisaties de bestaande SOLAS Conventie voor omgebogen en er een stuk aan toegevoegdldquoHet doel van de ISPS Code is om schepen te beveiligen tegen terroristische aanslagen om te voorkomen dat schepen worden gebruikt als transportmiddel voor die aanslagen en om te voorkomen dat schepen zelf als middel voor een aanslag worden gebruikf legt Doshyves uit ldquoOmdat de schepen niet zijn te beveilishygen zonder de terminals te beveiligen moeshyten ook de terminals aan de regels voldoen Dat is trouwens voor het eerst dat wetgeving voor de scheepvaart ook op het land geldt Dat kan een probleem zijnrdquoldquoDat wordt echter geen probleem in Europardquo zegt Henk van Unnik directeur Port Security Development Group ldquoHier wordt de nieuwe SOLAS Code vervangen door Europese regelshygeving De teksten daarvoor zijn al klaar Vershyvolgens wordt de Europese regelgeving vershytaald in de Nederlandse Havenbeveigingswet Van Unnik legt uit dat alle zeeschepen vanaf5000 GT die internationale reizen maken aan de regelgeving moeten voldoen evenals alle terminals die door deze schepen worden aanshygedaan In de Rotterdamse regio (inclusief Maassluis Vlaardingen en Schiedam) zijn dat er zon 140 ldquoDe vraag is nog of shortsea en Rijnvaart onder deze regeling moeten vallenrdquo zegt hij ldquoMisschien komen ze onder de Elke- geling voor de beveiliging van het achterland- transport Daar wordt nog naar gekeken In het najaar wordt een Europese richtlijn vershy

wacht voor de beveiliging van het gehele Eushyropese transport Hoewel men zich nu nog alshyleen op de schiphaven interactie ncht moet uiteindelijk de gehele logistieke keten beveishyligd zijn al zal dat nog zorsquon vijf tot zes jaar dushyrenrdquo

Regionaal

Voor de implementatie van de beveiligingsshymaatregelen in het Rotterdamse havengebied zijn drie overlegorganen opgerichtldquoDe hoogste daarvan op het gebied van uitshyvoering en handhaving is het multidisciplinaire Port Security Policy Boardrdquo vertelt Henk van Unnik ldquoDeze bestaat uit de hoofden van Brandweer Politie Zeehavenpolitie Gemeenshytelijk Havenbednjf Douane Milieudienst DCMR Openbaar Ministerie en geneeskundishyge Hulpverlening GHOR onder leiding van Rot- terdams burgemeester OpsteltenldquoIn het tweede overlegorgaan de Security In- tegration Board werken de publieke diensten Douane Zeehavenpolitie en Gemeentelijk Havenbednjf samen met het bedrijfsleven vervolgt Sander Doves Het bedrijfsleven wordt daarin vertegenwoordigd door de ondernemersorganisatie Deltalinqs en de orshyganisaties van reders cargadoors en stuwashydoors Deze groep houdt zich bijvoorbeeld bezig met de vraag of de IDCard die de chauffeurs voor toegang tot sommige termishynals nodig hebben in de hele haven kan worshyden gebruiktAls derde is er de Port Security Development Group (PSDG) met als leden Deltalinqs Polishytie Openbaar Ministerie Douane Zeehavenshypolitie en Gemeentelijk Havenbedrijf Het bushyreau van de PSDG wordt bemand door Henk van Unnik voormalig hoofd van de recherche van de Zeehavenpolitie en Daan Punt die afshykomstig is van de douane De PSDG helpt het bedrijfsleven met de invoering van de ISPS Code

Producten

ldquoDe implementatie van de ISPS Code heeft nogal wat gevolgen voor de havenrdquo zegt Sanshyder Doves ldquoOm het de bedrijven gemakkelijshyker te maken is door de PSDG een 1001 geshymaakt in de vorm van een Risk Assessmentrdquo

Dit is een computerprogramma met een intershyactieve vragenlijst die na invulling een lijst met eisen en aanbevelingen genereert Aan de hand daarvan kan het bedrijf een beveili- gmgsplan maken dat eerst moet worden goedgekeurd door de Port Security Policy Board waarna het Ministerie van Verkeer en Waterstaat een verklaring van goedkeuring moet afgevenDe looirsquo is niet alleen beschikbaar voor de tershyminals in Rotterdam maar voor die in alle Nederlandse havens en op de Nederlandse Antillen De betrokken bedrijven hebben een paswoord toegestuurd gekregen waarmee ze het programma van internet kunnen halen

De ISPS Code is tamelijk dwingend ldquoAls je er als terminal niet aan wil voldoen zijn de scheshypen die je terminal hebben aangedaan beshysmetrdquo zegt Henk van Unnik Die schepen kan dan door de betrokken havenmeester de toegang tot andere terminals en havens worshyden geweigerdldquoHoe de terminal beveiligd moet zijn hangt af van de ladingstroomrdquo vertelt hij ldquoVoor bijvoorshybeeld bulkoverslag zal men coulanter zijn Uitshy

eindelijk is de ondernemer verantwoorde)^ voor de beveiliging van zijn terren en kan hij dat op zijn eigen manier invullenVoor ondernemers met vragen op dit gebied is door de PSDG een Infocenter en een Helpshydesk ingesteld

Beveiligingsniveaus

De ISPS Code onderscheidt voor schepen en terminals drie beveiligingsniveaus Sander Do- ves legt uit dat beveiligingsniveau 1 het basisshyniveau is Wanneer de informatie daar aanleishyding voor geeft kan de burgemeester als hoogste autoriteit het beveiligingsniveau van de terminals verhogen naar 2 of 3ldquoHet beveiligingsniveau van het schip wordt bepaald door de vlaggenstaatrdquo zegt Doves Bij vermoeden van dreiging bijvoorbeeld bij wapentransporten kan dat worden verhoogd Als een schip aanloopt bij een terminal waarshyvan het beveiligingsniveau hoger is moet ook dat van het schip omhoog Als daarentegen het niveau van het schip hoger is dan dat van de terminal moeten tussen schip en terminal afspraken worden gemaaktrdquo Wanneer dan het niveau van de hele terminal omhoog zou

worden gebracht zou dat namelqk de afharv detrg van alle andere schepen aan dezelfde termnal kunnen belemmeren

Investeringen

Voor de implementatie van de ISPS Code zulshylen de terminals de nodige investenngen moeshyten doen ldquoGrote bednjven zullen vaak al geshyheel of bijna geheel aan de eisen van de ISPS Code voldoen zegt Sander Doves ldquoDie hebshyben al hekwerk verlichting camerarsquos en dershygelijkerdquo Voor de bednjven die dat niet hebshyben moet er in korte tijd nog veel worden gedaan want volgens de ISPS Code moeten alle terminals op 1 juli 2004 aan de beveilishygingseisen voldoenldquoBehalve grotere veiligheid is er voor de beshydrijven overigens meer winst te behalen omshydat ze nog eens goed naar de operaties moeshyten kijkenrdquo zegt Doves tenslotte ldquoEn dat is zowel goed voor de klanten als voor de zashykenrdquo

Meer informatie over de havenbeveiliging is te vinden op internetwwwportofrotterdamnl (PortSecurity)

De advertentieacquisitie van

Schip amp W erf de Zee

wordt verzorgd door

media s a le ssupport

P o s t b u s 8 6 3 2 3 0 0 9 A P R o tte rd a m

Tel 0 1 0 - 2 8 9 4 0 60 in f o m e d ia s a le s s u p p o rt n l

Maritieme Expertise Maup Hoppzak

Maritieme ExpertiseDeel 6 - Consultancy op het gebied van hulpverlening berging en w rakopruim ing1

Een belangrijk deel van de werkzaamheden van sommige maritieme experts is consultancy op het gebied van hulpverlening berging en wrakopruiming Dit kan geschieden in opdracht van verzekeraars reders en juristen maar ook in opdracht van bergers Over de bergingswereld heeft lang een negatief beeld bestaan Mark Williams schreef in zijn boek lsquoNo cure no payrsquo ldquoBerging is een wetenschap van vage aannames gebaseerd op discutabele feiten en niet overtuigende documenten uitgeshyvoerd met materiaal met problematische nauwkeurigheid door personen met twijfelachtige betrouwbaarheid en bedenkelijke mentaliteitrdquo Niets is minder waar Zij die de bergingen van oa de Harald of Free Enterprise de Ehime Maru (op 600 meter diepte) de Kursk (op 108 meter diepte) en de thans uitgevoerde berging van de Tricolor hebben gevolgd weten dat berging vaak een technisch gecompliceerde klus is vol risicos die van tevoren moeten zijn ingeschat en weggenomen

milieu in gevaar komt (artikel 14 van het Vershydrag van Londen)

Hulpverlening

Hulpverlening is iedere daad of werkzaamheid verricht om hulp te verlenen aan een in beshyvaarbaar water of in welk water dan ook in geshyvaar verkerend schip of andere zaak (BW 8551)

een hulpverleningsovereenkomstbull Er moet een zekere mate van succes zyn hoe gering ook

De eerste versie van het meest bekende hulpver- lenmgscontract het Lloyds Open Form werd in 1908 gepubliceerd De tiende versie werd in 1995 uitgebracht en de etfde versie m 2000 Voordelen van het Lloydrsquos Open Form (LOF) zijn

Maup Hoppzak

Voordat ik de rol van de expertconsultant nashyder beschrijf allereerst een korte toelichting Het Engelse woord salvage heeft twee beteshykenissena) berging (wet salvage)b) hulpverlening (dry salvage)

De belangrijkste verschillen tussen hulpverleshyning berging en wrakopruiming zijn

Aard Omstandigheid ContractvormHulpverlening bv bij stranding brand lekkage motoruitval meestal op open contract (bv LOF)

soms op vast contract (afgesproken prijs)Berging bv bij gezonken schip gekapseisd schip meestal op vast contractWrakopruiming bv na constructive total loss (CTL) altijd op vast contract

actual total loss (ATL) of wrakopruiming (wreek con wreek hire wreek fix)ivm verdieping vaargeul

De juridische basis voor hulpverlening en wrakopruiming werd voor het eerst internatioshynaal vastgelegd in het Verdrag van Brussel 1910 Door ontwikkelingen in de scheep vaart voornamelijk veroorzaakt door rampen met grote geladen tankschepen werd in 1989 het Verdrag van Londen opgesteld In 19 trad dit verdrag in werking nadat volshydoende landen dit hadden geratificeerd

Historisch heeft in berging en hulpverlening alshytijd het ldquono cure no pa-beginsel gegolden In de huidige internationale regelgeving geldt nog steeds ldquono cure no payrdquo behalve als het

Met deze nieuwe definitie (geldend sinds 10 december 1998) is hoewel dit met de bedoeling van de wetgever zal zijn geweest het uit de gracht takelen van autorsquos en het uit de sloot halen van koeien plotseling hulpverleshyning geworden

Hulpverlening moet aan drie voorwaarden volshydoenbull Er moet een gevarensituatie zijn hoe gering dan ookbull Hulpverlening moet op basis van vrijshywilligheid plaatsvinden Deze vrijwilligheid eindigt overigens met het aangaan van

bull Het is een standaardcontract bekend bi| hulpverleners zeevarenden scheepseigenashyren verzekeraars enzbull Het contract kan zonder aarzeling of onderhandeling overeengekomen worden Er is dershyhalve geen tijdverliesbull Het contract is gekoppeld aan een admishynistratief systeem met gedragsregels voorshyziet m het eventueel inschakelen van ervaren arbiters enz Hulploonvaststelling kan op min of meer consistente wijze plaatsvindenbull Het contract is gekoppeld aan een garantie- procedure waardoor beslaglegging op scheshypen enof ladingen met nodig isbull Het contract wordt regelmatig door de Lloyds Form Workng Party aan de praktijk aangepast

Dit is een aflevemg urf een serie artikelen over Maritie me Expertise verzorgd door experts van Touw BampB Hol- dng BV te Rotterdam Voor bponderheden zie SWZ 12e jaargang september 2002

Hulpverlening

Jaar Totale geredde waarde Aantal LOF-contraeten Percentage van onder LOF (USD x 106) geredde waarde

1995 429 47 831996 299 24 1251997 508 33 491998 168 30 1241999 141 30 1882000 238 22 1082001 167 35 167

Bron International Salvage Union (ISU)

Opvallend is dat de totale geredde waarde in de laren 19 19981999 en 2001 bedui- dend kleiner was dan in de andere jaren en het gemiddeld percentage hulploon beduishydend hoger

SC O P IC

Een belangrijke ontwikkeling in de hulpverleshyning en berging is het tot stand komen van de Special Compensation Pampl Clause (SCOPIC)Al eerder is opgemerkt dat het beginsel ldquono cure no payrdquo nog steeds geldt Ook is al geshymeld dat de vaststelling van het hulploon geshyregeld is in artikel 13 van het Verdrag van Londen Moeilijkheden ontstonden door de regeling vastgelegd in artikel 14 van geshynoemd Verdrag en BW 8564 die een afwijshyking vormde van dat ldquono cure no payrsquo -pnna pe en wel in die gevallen wanneer er sprake is van het voorkomen of beperken van schashyde aan het milieuDe regeling houdt in grote lijnen in dat een hulpverlener die schade aan het milieu heeft

Er ontstonden al snel de nodige problemen- wat zijn de normen voor een billijk tarief- hoe kan de berger de omvang van de voorshy

komen milieuschade vaststellen- hoe dient het juiste bedrag van de compenshy

satie vastgesteld te worden- voor zaken vallend onder artikel 13 wordt

een garantie afgegeven door de casco- of ladingverzekeraar voor zaken vallend onshyder artikel 14 dient dat te geschieden door de Pampl Club Derhalve raakten nu ook Pampl Clubs betrokken in hulpverleningen

Een en ander heeft geleid tot uitgebreid overshyleg tussen betrokken partijen de ISU de Intershynational Group of Pampl Clubs vertegenwoordishygers van casco- en ladingverzekeraars en de Lloydrsquos Appeal Arbitrator Dit overleg heeft geshyresulteerd in de Special Compensation Pampl Clause 2000

De basis van SCOPIC bestaat uit de volgende regelsbull De berger heeft na het tekenen van het LOF de optie om SCOPIC in te roepen Hij hoeft daarshybij geen dreiging voor het meu aan te tonen

bull De SCOPIC-vergoedfig gaat r op het moshyment dat SCOPIC wordt rgeroepen (de dashygen daaraan voorafgaand teien met mee)bull De scheepseigenaar moet bmnen twee dashygen via de Pampl Club een garantie afgeven van USD3x 106

Dit bedrag kan aangepast worden zodra blijkt dat het te hoog of te laag isbull SCOPIC is gebaseerd op vastgestelde tarieshyven voor bergingsmaterieel en personen met een toeslag van 25 Voor ingehuurd materishyeel geldt de werkelijke huur plus 10 of het vastgestelde tarief plus 25 (de hoogste vershygoeding van de twee)bull Indien de artikel 1 vergoeding de SCOPIC- vergoeding overschrijdt dan krijgen casco- en ladingverzekeraars een korting Deze korshyting bedraagt 25 van het verschil tussen de artikel 13-vergoeding en de SCOPIC-vergoeding gerekend vanaf de eerste dag van de hulpverleningbull Indien de SCOPIC-vergoeding de artikel 13- vergoeding overschrijdt dan betalen casco- en ladingverzekeraars de normale artikel 13- vergoeding en de Pampl Club het verschil tussen de artikel 13vergoeding en de SCOPIC-ver- goedingbull De hulpverlening wordt bijgewoond door een Special Casualty Representative (SCR) die wordt gekozen uit de overeengekomen lijst van SCRs Deze SCR stelt de SCOPIC-vershygoeding vast

De consultant

De rol van de consultant in berging hulpverleshyning en wrakopruiming kan divers zijnHij kan optreden voor verzekeraars van casco of lashyding voor de Pampl Club van het schip voor de overheid voor bergers of voor scheepseigeshynaren

De werkzaamheden van de consultantexpert kunnen bestaan uit

H u lp lo o nDe criteria voor vaststelling van een hulploon zijn te vinden in artikel 13 van het Verdrag van Londen en BW 8563 Het betreft hier de volshygende tien criteriabull geredde waardebull vakkundigheid en inspanning van de hulp

verlener bij het voorkomen of verminderen van milieuschade

bull mate van succesbull aard en ernst van gevaarbull vakkundigheid en inspanning van de hulp

verlener bi| de redding van een schip andeshyre zaken en mensenlevens

bull tijd out of pockets en schadeverliezen door de hulpverlener geleden

bull risico van de hulpverlenerbull snelheid van verleende dienstenbull beschikbaarheid van andere schepenbull staat en waarde van de hulpverleningsuit-

rusting

Het gemiddelde percentage hulploon ten op zichte van de geredde waarde onder LOF- contracten in de jaren 1995 tm 2001 is in de volgende tabel zichtbaar

voorkomen of beperkt recht heeft op een bijshyzondere vergoeding tussen de 130 en 200 van de door de hulpverlener gemaakte kosten volgens een billijk tarief Dit geldt als het hulploon conform artikel 13 lager is dan dat conform artikel 14 en geldt zelfs als er geen ldquocurerdquo is

A In geval van hulpverlening

- telefonisch overleg vaak is dit niet anders mogelijk gezien de snelheid waarmee acshyties moeten worden ondernomen

- onderhandeling met de hulpverlener onshymiddellijk na het evenement

- onderzoek en advisenng ter plaatse- onderzoek naar alle omstandigheden- verklaring opvarenden- waardeschiplading- gevarensituatie- weergetijden enz- hulploononderhandeling met hulpverlener- hulploononderhandeling namens hulpverleshy

ner met vertegenwoordigers van verzekeshyraars van schiplading

B In geval van berging wrakopruiming- onderzoek ter plaatse- opstellen van bergingsplanopruimingsplan

- opstellen van tender en tenderprocedure- af stutten van overeenkomst met berger- advisenng en begeleiding van bergng- planning van maatregelen na berging

Naast bovengenoemde werkzaamheden kan de consultantexpert nog diverse andere werkzaamheden verrichten zoals- louithuumspecties van door bergers ingeshy

huurd materieel- schadeexpertise aan casco enof lading

en expertise ter vaststelling van de geborshygen waarde ervan

- schade-expertise aan bergingsmateneel en eventuele aansprakelijkheidsschaden

- taxatie van bergingsmaterieel

Slotopmerking

Indien hulpverlening berging en wrakopruishyming niet door specialisten wordt uitgevoerd

kan dit verstrekkende gevolgen hebbenEr is geen ander specialisme denkbaar waar zoveel verschwende vakgebieden samenkoshymen De belangn|kste zfi scheepsbouw werktuigbouw chemie (gevaarte stoffen) nautische kennis en recht Naast deze vakgeshybieden is fantasie een belangrijk element in dit werk

Maup Hoppzak is Directeur Touw BampB Holding BV

Postbus 701 bull 3000 AS bull Rotterdam

Tel 010-201 84 65 bull Fax 010-214 01 90

E-mail rot marineVIrorg

wwwlrorg

We speak your languageOur Marine vision embraces clients expectations of our services

It draws upon the corporate vision and expresses how we wish to work in the future

O ur message to our clients is

Lloyds Register understands your business and will work with you to provide solutions

that lower your technical and commercial risk to improve your business performance

Whether you design build

own or operate ships

we help you achieve your goals

SEPTOKR 2003 - s c h ip tm w e r f it ZEE 25

Scheepsbouw Wiard Leenders

Vezel Versterkte KunststofDeel II - Toepassing van W K materialen in de maritieme techniek

Oorsprong toepassing

De toepassing van WK in de scheepsbouw dateert van ongeveer 1940 De Amerikaanse marine wordt beschouwd als degene die de aanzet heeft gegeven De eerste pogingen om met pressure bag moulding en vacuuumlm assisted moulding panelen en constructies te fabriceren waren niet erg succesvol Enkele jaren later bleek het handlamineren een sucshycesvoller techniek te zijn Vanaf 1950 is ook belangstelling ontstaan bij de plezierboten inshydustrie om te produceren in WK Belangrijke voordelen die toen erkend werden waren het relatief lage onderhoud lage gewicht eenvoushydige en snelle serieproductie van dubbel geshykromde panelen en een goedkoop product Voor de marinevaartuigen was het a-magnetisch effect voor de mijnenvegers de belangshyrijkste reden om het materiaal te onderzoeshyken en te gaan gebruiken Het alternatieve materiaal was hout voor zowel pleziervaart als marinevaartuigen De ontwikkelingen binnen de marineHndustrie en binnen de pleziervaar- tuigenmdustne zijn hun eigen weg gegaan Daarvoor zi|n de voordelen die elk van de takshyken nastreven te verschillend

Huidige stand van techniek

WK materiaal wordt op grote schaal toegeshypast binnen de maritieme techniek Ondershystaand wordt een overzicht gegeven van de toepassingen Het overzicht betreft wereldwijshyde toepassingen De opsomming pretendeert niet volledig te zijn maar is bedoeld om een beeld te schetsen van de mogelijkheden

Kleine schepen Ipleziervaartuigen)bull motorbotenbull zeiljachtenbull roeibotenbull surfplanken etc

De voorbeelden zijn divers en in grote hoeshyveelheden worden deze gemaakt De belangnjkste reden om composietmateriaal toe te passen is de goede en mooi gladde afwershyking het lage onderhoud en de eenvoudige en relatief snelle productie In de meeste geshyvallen gaat het niet om gewichtskritische conshystructiesHet meest toegepaste constructiepnncipe is

de monocoque constructie de in een later stadium geplaatste dwarsschotten dragen in deze constructievorm bij aan de noodzakeshylijke dwarsscheepse sterkte Op hoog belaste delen (mastvoet kiel en motorfundatie) worshyden verstijvingen aangebracht Langsscheep- se sterkte is in het algemeen niet kritisch bij deze schepen De constructie is eenvoudig en goedkoop Daar waar sandwich construcshytie wordt toegepast dient het kernmateriaal zowel ter isolatie als voor verstijving van paneshylen Voor het constructiemateriaal wordt veelshyal gebruik gemaakt van polyester versterkt met E-glasvezel Dit is goedkoop heeft volshydoende sterkte eigenschappen en is in vele variaties verkrijgbaar en eenvoudig te verwershyken Combinaties met andere materialen (aramide epoxy) komen echter steeds meer voor op de hoger belaste onderdelen bij motoren zeiljachten

De industrie bedient zich in de meeste gevalshylen van twee fabricagetechnieken de vezel- spuittechniek en het handlamineren al dan niet gedeeltelijk of geheel geautomatiseerd Er wordt gebruik gemaakt van een enkelzijdige (female) mal waarin gelamineerd wordt Deze open mal techniek heeft als groot nadeel dat er veel styreen vrijkomt wat schadelijk is voor de gezondheid Gezocht wordt daarom naar gesloten maltechnieken Een reeds lang beshykend proces raakt steeds meer in de mode namelijk het VARTM (Vacuuumlm Assisted Resin Transfer Moulding) of SCRIMP (Seeman Com- posites Resin Infusion Moulding Proces) Met behulp van drukverschillen en een met folie afshysluitbare mal wordt hars in de vezelmatten geshyiumlnjecteerd Hierbij vindt nagenoeg geen styshyreen emissie plaats Enkele Nederlandse werven hebben hier in samenwerking met TNO sinds enkele jaren ervanng in opgedaan

Kleine schepen (high performance)bull motor- (race)botenbull (sportpatrouille boten)bull zeiljachten (Volvo Ocean race Americas Cup en vele andere)

Het prestige de snelheid staat voor deze schepen op de eerste plaats Veelal worden kosten noch moeite gespaard om het beste

resultaat te bereiken In deze tak van de inshydustrie is dan ook ruimte voor veel experimenshyteel werk met matenaal constructie en proshyductietechniek De constructie wordt in tegenstelling tot de pleziervaartuigen zeer krishytisch ontworpen met betrekking tot de masshysa In deze tak van industrie loont het om kostbare materialen als carbon en aramideve- zel toe te passen Tevens bedient deze inshydustrie zich van (dure) RTM processen en autoclaven om aan de hoogst mogelijke kwalishyteitseisen te kunnen voldoen

VissersschepenReeds in een vroeg stadium van de ontwikkeshyling van composietmaterialen voor de scheepsbouw erkende men het voordeel voor bijvoorbeeld vissersvaartuigen daar deze in grote aantallen worden gebruikt Echter de conservatieve visserswereld in het westen ging niet over op het gebruik van dergelijke schepen in tegenstelling tot het verre oosten en landen op het Amenkaans continent waar veelvuldig van dergelijke schepen gebruik wordt gemaakt (Naar schatting meer dan 60 van het totaal in absolute aantal 240000) De vissersschepen bestaan in vele variaties met een max lengte van ongeveer 45 meter Dit is een vergelijkbare grootte als van de mijnenvegers (figuur 1)

figuur 1 composiet visserschip type seiner

Mannevaartuigenbull mijnbestrijdingsvaartuigenbull landingsvaartuigenbull patrolboatsbull corvetteAls reeds genoemd is de ontwikkeling van kunststoffen bt| de manne gestart Vele natioshynale overheden hebben dan ook een ruime ershyvanng op dit gebied Vooral Amenka en de

Scandinavische landen lopen hienn voorop Voor de mijnenvegers is de ^magnetische eishygenschap van het materiaal en de doorlaatshybaarheid van radar en sonar stralen van groot belang Er worden meerdere schepen in sene vervaardigd wat productietechnisch een voorshydeel is Verschillende landen maken gebruik van verschillende constructieprincipes monocoque verstijfde monocoque en sandwich Mijnbestrijdingsvaartuigen worden ook geshybouwd in verschillende soort schepen monohull catamaran SES en SWATH zijn enkele voorbeeldenKeuze van de type constructie bepaald mede de wijze van produceren De meeste rompen worden vervaardigd met een enkelzijdige female mal wat betekent een productie van buishyten naar binnen De Scandinavieumlrs leggen zich vooral toe op het vervaardigen van mijnenveshygers met sandwichconstructie Zij gebruiken een relatief goedkope latten male mal waaroshyver het kernmateriaal gedrapeerd wordt waarna de buitenhuid wordt aangebracht middels lamineren (productie van binnen naar buiten) Na uitharding wordt de romp omgeshydraaid en de lattenmal wordt verwijderd waarna de binnenmal wordt aangebracht met additionele verstijvingen

Het materiaal dat gebruik wordt is veelal poly- esterhars versterkt met E-glasvezel Tot nog toe is lamineren (al dan niet gedeeltelijk geaushytomatiseerd) de meest geeumligende techniek Echter men neigt ook hier naar het gebruik van VARTM De grootte van de schepen is onshygeveer 55 m en 550 ton waterverplaatsing Met af en toe excessen naar hogere waarden De dikte van de huiden varieert afhankelijk van de soort constructie welke toegepast wordt Van enkele centimeters voor verstijfde monoshycoque tot over een decimeter voor monocoshyqueNaast het gebruik van WK materiaal in mijrv bestrijdingsvaartuigen wordt het materiaal ook gebruikt voor kleinere typen als landingsshyvaartuigen werkboten en patrouilleboten Identieke voordelen als bij de kleinere leisure craft gaan ook hier op Ook wordt het materishyaal toegepast in deelconstructies als radar- domes en sonardomes Overige marinescheshypen worden over het algemeen vooralsnog van (hoogwaardig) staal gemaaktEchter een geheel nieuwe ontwikkeling is toeshypassing van composiet materialen in groter schepen zoals in een 73 meter lange corvette gebouwd door de Karlskronavarvet in Zweshyden zie figuur 2 Dit schip Visby heeft een zeer futuristisch uiterlijk en volgens planning zal het in een serie van 6 gebouwd gaan worshyden voor de Zweedse marine In het schip is een sandwichconstructie toegepast met lamishynaten versterkt met carbonvezel De sanshydwichconstructie is mede bedoeld om het

schip stealth eigenschappen te geven Dit is tot nog toe de grootste constructlaquo ocxt vershyvaardigd van composiet materiaal

Werkbotendienstvaartuigenbull passagiersboot bull(1964Russ 25 pass)bull lifeboats (RNLI)bull reddingsvaartuigen (van boorplatforms en

schepen)bull loodsbotenbull survey schepen

Er is een rijke schakering aan werkboten Eishygenlijk moet er een onderscheid gemaakt worden in welniet passagiers vervoerende vaartuigen (ivm regelgeving) De schepen beperken zich in lengte tot 50 meter Het soort schepen varieert van monohull catamashyran SES tot hovercraft De constructies zijn even divers monocoque verstijfde monocoshyque en sandwich E-glasvezel en polyester zijn de meeste gebruikte materialen Omdat snelshyheid en daarmee samenhangend het gewicht steeds belangnjker factoren worden en de prijs van de duurdere materialen als koolstof- vezel aramide en epoxy daalt worden ook deshyze materialen steeds vaker gebruikt voor romp en ander constructieve elementen

Duikboten (researchleisure)Specifieke toepassingen en zeer hightech zijn diepzeevaartuigen voor research Deze vaarshytuigen vaak een cilinder moeten een enorme druk weerstaan Conventioneel werden hiershyvoor exclusieve staallegeringen gebruikt Geshyzien de hoge materiaalkosten en het hoge geshywicht van deze legeringen is het interessant om het gebruik van composiet materialen te overwegen De stijfheidsgewichts verhoushyding is in dit geval zeer gunstig Een methode voor het vervaardigen van de drukcilinder is wikkelen Geiumlmpregneerde vezels worden op

een naaf gewikkeld Hiermee kunnen zeer hoshyge specifieke stqfheids en sterkte waarden verkregen worden De naaf wordt na mthar- dmg uit de mantel getrokken

(Secundaire constructie) onderdelen van schepenbull dekhuizenbull wand systemen

De dekhuizen en wandsystemen zijn vaak onderwerp van onderzoek met het oog op ge-

wichtsbesparing vooral in ferry en cruisescheshypen maar ook aan boord van offshore platshyforms Het grote voordeel is het vermijden van spanningsconcentraties aan dek (door gebruik te maken van low modulus materiaal) naast een forse gewichtsbesparing Een groot nadeel is het ontstaan van toxische gasshysen en de enorme rookontwikkeling in geval van brand Echter de sterkte van een WK constructie blijft langer gewaarborgd (bij volshydoende lagen) en vervormingen zijn kleiner als gevolg van de thermische isolerende eigenshyschappen van het materiaal De rookontwikshykeling kan geminimaliseerd worden door toeshypassingen van speciale harsen in de toplagen van de constructieAluminium is reeds eerder gebruikt voor deze constructies Bij brand is echter gebleken dat de redundancy van een aluminium constructie gering is en hier kan kunststof voordeel bieshyden en tegelijkertijd kan een laag gewicht vershywezenlijkt worden

Overige componenten bullroerbull schroefaskokers (koolstof)bull schroef (relatief kleine)bull (harde) zeilenbull masten giekenbull radarbehuizingen sonardomes

bull bordessenbull ventilatie kanalenbull opslagtanks (wateroliechemicalien)bull pijpen (ballastsysteem)

Offshorecomponentenbull pijpentanksbull bordessenratlingen (pulltrusie elementen)bull helikopterdekkenbull accommodatiebull cover for subsea wells

Vele losse vaak met constructieve delen worshyden vervaardigd van composietmateriaal Hierbij gaat het om voordelen als gewichtsbesparing goedkope 3Dgevormde panelen onderhoud Voor sommige jachten is zelfs composiet mashyteriaal de enige uitkomst als het gaat om bijshyvoorbeeld de mast In aluminium zou de mast gewoonweg te zwaar worden waardoor het gewichtszwaartepunt van het jacht te hoog komt te liggenSchroefassen worden ook steeds meer van carbonvezel gemaakt Er kunnen gewichtsre- ducties van 70 gerealiseerd worden ten opshyzichte van een stalen as (zie figuur 3)Een belangrijke ontwikkeling voor de offshore

figuur 3 carbon schroefas

(ivm gewichtsbesparing en onderhoud) zijn de grating fioors Deze vereisen een laag onderhoud en zijn in geval van brand langer begaanbaar

Uit voorgaand overzicht blijkt dat de toepasshysing van WK zeer divers is Echter het bulk van het materiaal wordt toepast in de pleziershyvaartuigen industne en mannevaartuigen In dit segment wordt ook het gros van het onderzoek uitgevoerdOndanks dat het matenaal veel potentie heeft blijft de toepassing (wereldwijd) op het gebied van constructieve delen in de conventionele scheepvaart achter Aan de TUDelft zijn een tweetal projecten gestart (inmiddels ook bijna afgerond) om juist de mogelijkheden voor dit toepassinggebied te onderzoeken

Projecten aan de TU DeHt

In 1997 zijn in het Lab voor scheepscorv structies van de TUDetft een tweetal grote

project gestart met betrekking tot WK onder de namen STATuumlnSS en DynCnSS (Static alty loaded composrtes m Ship Structures and Dy- namically loaded composrtes m Ship Structushyres) In dit project participeren een 8 tal bedrijshyven twee scheepswerven (Schetde scheepsnieuwbouw BV te Vlissingen en Scheepswerf Peters BV te kampen) twee reshyders (Wagenborg shippmg BV te Delfzijl redeshyrij Thalassa BV) twee classificatiemaatschap- pijen (Bureau Veritas en Lloyds Register beide te Rotterdam) een WK constructiebedrijf (Po- lyProducts BV te Werkendam) en tot slot een staalconstructie bedrijf (Rodenstaal BV te Roshyden) Het project wordt medegefinancierd door Senter (min van economische zaken)In deze projecten worden de technische en economische haalbaarheid van toepassing van WK materiaal in constructieve delen aan boord van conventionele schepen ondershyzocht Centraal in het project staat het ontshywerp van een grote dikwandige sandwich conshystructie De constructies die vooralsnog beoogd worden zijn een verplaatsbaar graanschot en dekluiken De belangrijkste randshyvoorwaarden zijn dat het paneel 50 lichter moeten zijn dan een stalen variant het dezelfshyde functies moet kunnen vervullen en een geshylijk initieel kostenniveau moet hebben als een stalen variant In het DynCinSS project wordt specifiek aandacht besteed aan de dynamishysche respons van de constructies onder inshyvloed van de impact van een gnjper of van een container die ruw aan boord wordt gezetDe voordelen m deze constructies zijn divers Naast de gewichtsbesparing op de construcshyties zelf het lage onderhoud en het gebrui- kersgemak kan de kraanconstructie lichter worden uitgevoerd Bovendien geeft een lichshyter luikenpakket een zwaartepuntverlaging als gevolg waarvan extra lading vervoerd kan worshydenIn het project is veel ervaring opgedaan in het construeren met WK en inmiddels zijn ze bijshyna afgerond Er kunnen een paar belangnjke conclusies getrokken worden Veelbelovend is de toepassing van WK materiaal in graan- schotten Binnen het project is een graanschot van 111 breed en 85 meter hoog volshyledig herontworpen en geengineerd Binnen dit geoptimaliseerde ontwerp zijn zowel techshynische als economische aspecten in ogen-

I figuur 4 EEM moshy

del van graanschot

(half model)

schouw genomen De complete constructie is berekend met behulp van EEM berekeningen (voor model zie figuur 4)De sandwich die ontworpen is bestaat uit een tweetal huiden (gemaakt van UD en WR mateshynaal) welke een damwandprofiel (CSM matenshyaal) opsluiten Het matrix matenaal dat geshybruikt wordt is polyester dat specifiek gebruikt wordt voor de productie met behulp van de VARTM Het geheel weegt 6 tonEen pilot constructie wordt thans vervaardigd en uitgetest aan de TUDelft Ten tijde van het schrijven waren nog geen resultaten bekend Daarnaast kan geconcludeerd worden dat het technisch goed mogelijk is een dekluik te vershyvaardigen van composiet materiaal met een gewichtsreductie van 50 ten opzichte van een stalen variant Daarmee kunnen dezelfde functies worden vervuld Aangezien het vaak om een aantal identieke luiken gaat voor een bepaald schip kunnen de kosten van een mal gedeeld worden Echter dit is niet genoeg om het economische haalbaar te maken Vooral de materiaalkosten zijn erg hoog daar er carshybonvezel nodig is om aan de stijfheideisen te kunnen voldoen In het project zijn alleen de initieumlle kosten in ogenschouw genomen In het geval dat de all life time cost in rekening geshybracht moet worden zou het eventueel wel economisch voordelig kunnen worden

Referenties

1 Shenoi RA JF Wellcome Composite Matenals in Maritime Structures Volume 1 Fundamental aspects Cambridge university press 19932 Robert Schofield Structural Standards for recreational boats Professional Boatbuilder FebruaryMarch 2002 pp38 - 53

Reacties

Voor reacties naar aanleiding van dit artishykel kunt u contact opnemen met de aushyteurir WS Leenders TUDelftFaculteit Werktuigbouwkunde en Maritieshyme Techniek Mekelweg 2 2628 CD Delft tel 015-2785524 fax015-2782440 email wsleenderswbmttudelftnl

Opleveringen F Kok

StormmeeuwDamen Shipyards Gorinchem heeft op 26 maart 2003 het patrouillevaartuig Stormmeeuw opgeleverd aan de Nederlandse douane Het schip is bestemd voor patrouilles op de Waddenzee en benoorden de Waddeneilanden tot 15 mijl uit de kust Het vervangt de 35 jaar oude Alexander Gogel

De Stormmeeuw (foto Flying Focus)

ON T W ERP

De Stormmeeuw bouwnummer 549956 is van het type Damen Stan Patrol 3407Het vaargebied van het schip heeft grote inshyvloed op het ontwerp gehad de Waddenzee is ondiep met flinke getijdenverschillen en is bovendien een natuurgebied waar rust en stilshyte belangrijk zijnHet eerste aspect komt tot uiting in de gerinshyge diepgang van het schip en in de construcshytie die er op is berekend dat het schip kan droogvallenHet ontwerp is ten dele gebaseerd op het door de TU Delft ontwikkelde Enlarged Ship Concept zie (1) met een verlengd voorschip en aangepast lijnenplan met gunstiger zee- gangseigenschappen als resultaat Het is daardoor ook mogelijk om stuurhuis en acshycommodatie te plaatsen in een positie waar de optredende versnellingen zo gering mogeshylijk zijn wat het comfort van de bemanning ten goede komtDe scheepsvorm heeft spanten met een enshykele knik en wordt verder gekenmerkt door

diepe schroeftunnels in het achterschip dit in verband met de geringe diepgang en de wens de schroefdiameter zo groot mogelijk te mashykenIn verband met het droogvallen op het Wad is de bodemconstructie versterkt Uiteraard is er voor gezorgd dat geen schroeven of roeshyren onder de basislijn uitsteken Ter beschershyming hiervan is op hart schip een scheg aanshygebracht met daaraan bevestigd een vleugel die ook de onderkant van de roeren steunt (fig 2)

De afmetingen zijnLengte oa 3430 mLengte II 3185 mBreedte oa 720 mBreedte mal 705 mHolte 310 mDiepgang 156 mStrijklijn boven wJ 910 m

Casco en dekhuis zijn gebouwd door Scheepswerf Made de romp van staal het

dekhuis van aluminium De verbinding tussen staal en aluminium is uitgevoerd met Triclad lasstrippenDe romp wordt rondom beschermd door een stalen fendering en een rubberen boegfender

Veel aandacht is bij het ontwerp besteed aan het bereiken van lage geluidniveaus zowel aan boord als m de omgeving van het schip Hiertoe zijn oa de volgende maatregelen geshynomen- Flexibel opstellen van hoofden hulpmotorenbull Toepassen van geluiddempers van 35 dB(A)- Flexibel aanbrengen van uitlaatgassenleidin- gen machmekamerventilatoren en hydraulishysche leidingen- Speciale aandacht voor de stijfheid van de fundaties voor de diverse werktuigen- Toepassen van geluidsisolatie in machinekashymer (inclusief ventilatiekanalen en irv en uitlaat- filters van het ventilatiesysteem) en in de acshycommodatie- Gebruik van zwevende vloeren in de gehele accommodatie

De Stormmeeuw is gebouwd volgens de voorschriften en regels van Lloydrsquos Register met de notatie 100 A l SSC Mono Patrol HSCG2 LMC UMS met de descriptive noshytes- Specially strengthened for navigating m ice conditions according to RIZA Code H Ice conshyditions

- Bottom Construction strengthened for occashysional support by a smooth suitable natural soil

Verder voldoet het schip aan de voorschriften van de Scheepvaart Inspectie voor de vaart tot 15 mijl uit de kust en aan de eisen van ADNR

IN D E L IN G

De Stormmeeuw is een enkeldeksschip met een dekhuis van twee lagenOnder het hoofddek is de langsscheepse inshydelingbull Voorpiek met kettingbakbull Dwarsschroefruimtebull Accommodatiebull Machinekamerbull Achterpiek met bergruimtenOnder de accommodatie zijn op het vlak tanks ondergebracht voor sewage drinkwashyter en brandstof De overige tanks bevinden zich in de machinekamer

De tankinhouden zijnBrandstofIdem dagtankSmeerolieVuile olieDrinkwaterLenswaterSewage

750 m3 l70m 3 055 m3 055 m3350 m3 l15m 3 135 m3

Aecommodat ie

Het schip heeft accommodatie voor zes beshymanningsleden en twee opstappersDe onderdekse accommodatie omvat voorin een tweepersoons hut voor de opstappers daarachter een centrale gang met aan weersshyzijden een tweepersoons bemannmgshut en vervolgens de hutten voor de gezagvoerder (BB) en de werktuigkundige (SB) Daarachter liggen aan SB een bergplaats en een toilet en aan BB een ruimte voor de server van het computernetwerk en een doucheruimte met toilet Alle hutten zijn voorzien van een wastashyfelOp het bovendek liggen onder het schuine voorste gedeelte een bergplaats (SB) en een ruimte voor ventilatie- en AC-apparatuur ed (BB) daarachter de kombuis aan SB en een kantoor aan BB en dan het dagverblijf Vervolshygens aan SB een toiletruimte en de afgang naar de machinekamer aan BB een kleedshyruimte met de mogelijkheid natte werkkleshyding te drogen en een afvalberging

Achterschipconstructie van de Stormmeeuw ( foto Damen Shipyards)

Achterop is in de slipway de werkboot opgeshysteld

M ACH INE-INSTALLATIE

Voor de voortstuwing zorgen twee verend opshygestelde Caterpillar dieselmotoren type 3412 TTA HP van ieder 932 kW bij 2300 tpm Via Vulkan flexibele koppelingen en vast opgestelde Reintjes tandwielkasten type WVS 430 drijven zij de vaste vijfbladige schroeven aan die een diameter van 1000 mm hebbenDe hoofdmotoren worden elektrisch gestart Met deze installatie is een proeftochtsnelheid van 16 kn behaald Dankzij op de tandwielshykasten aangebrachte trolling valves kan ook met aanzienlijke lagere snelheden van 1 tot 7 kn worden gevaren

Elektrisch vermogen wordt geleverd door twee CumminsStamford generatorsets van ieder 89 kVA 230400 V 50 Hz In normaal bedrijf is eacuteeacuten set voldoende om de benodigde energie te leverenIn de dwarsschroefruimte is een luchtgekoel- de Hatz generatorset ondergebracht van 24 kVA die wordt gebruikt wanneer het schip op het Wad is drooggevallenVerder is er een 24 V batterijsetVoor de koeling van hoofden hulpmotoren zijn beunkoelers aangebracht wat vanwege het gewicht vnj uitzonderlijk is voor snelle vaartuigen Op deze manier wordt echter voorkomen dat overmatig zand in het koelwashytersysteem komt een op het ondiepe Wad veelvuldig voorkomend euvel

De Stormmeeuw drooggevallen op het Wad (foto Damen Shipyards)

Verdere werktuigen omvatten oa- een Alfa Laval brandstofseparator- een Facet lenswaterreimger-twee Sterling Flutd Systems lensalgemene dienst pompen van 25 m3ti bij 34 bar

-een sewage systeem opgesteld in de dwarsschroefruimte met vacuuumlm toiletten en een sewage verwerkingseenheid

Het schip is voorzien van een MaxnGuard be- wakings- en alarmeringssysteem van Praxis Automabon met werkstations (beeldschershymen en toetsenborden) op de brug en in de machinekamer

UITRUSTING

Voor het visiteren van andere schepen is de Stormmeeuw uitgerust met een 7 m lange bijshyboot een Duarry Cormoran rigid inflatable boat Deze is vervaardigd van met glasvezel versterkte kunststof en is voorzien van een dieselmotor en een waterjet die de boot een snelheid van 34 kn geven De boot is opgeshysteld in het achterschip op een slipway zoals bij de Kustwachtkotters voor de Antillen en Aruba zie (2) Evenals op die schepen is de slipway afgesloten door een hydraulisch beshyweegbare hekdeur

Voor het behandelen van de RIB is vlak voor de slipway een Imatrans kaapstander geshyplaatst

Over de slipway heen is een portaal aangeshybracht met daann de afvoeren van de macht- nekamerventilatieOp het portaal staal een Effer dekkraan type 3700 2S capaciteit 34 tm bestemd voor het laden van voorraden en eventueel het aan boord nemen van in beslag genomen goedeshyren

Het schip wordt gestuurd met twee roeren die achter de schroeven zijn geplaatst Zij worden bewogen door Litton Marine elektronshyhydraulische stuurmachines die elektronisch zijn gekoppeldVerder is in het voorschip een hydraulisch aangedreven Promac dwarsschroef geiumlnstalshyleerd met een vermogen van 44 kW

Het ankergerei bestaat uit een high holding power Pool TW anker van 225 kg aan stuurshyboord met 60 m ketting van 18 mm diameshyter alsmede een elektrohydraulisch aangeshydreven Kraaijeveld ankerlier met nestenschijf en verhaalkop

Een Stento Servoteknikk branddetectie- systeem is geiumlnstalleerd m machinekamer en accommodatieDe machinekamer wordt beschermd door een Ajax FM200 blusinstallatieDe algemene dienst pompen dienen tevens als brandbluspompen

De reddingmiddelen omvatten oa vier Viking opblaasbare vlotten elk voor 16 personen

De navigatie- en communicatieapparatuur is geleverd door Alewijnse Marine Systems en omvat oa zee en rivterradars DGPS en een elektronische kaart

Literatuuropgave

(1) From idea to reality the enlarged ship conshycept door JA Keuning SWZ mei 2000 biz 42 ev

(2) Kustwachtkotter Jaguar SWZ februari 1999 biz 30 ev

WELKE ENGINEER BOUWT MEE AAN ONZE TOEKOMSTVoor de afdeling Projecten e r Nieuwbouw te Delfzijl zoeken wij een fulltime

Project Engineer ltlaquo)Func t ie - inh o ud bull Assisteren prateden op gebnd van werictugbouwkunde

en elektrotechniekbull Sdiijven van tendeis en auline spedfkxities gelet op de vaktechnische

veuumlgheids kwditeils en megraveeu aanwijzingenbull Opzetten en baraken van elektronische tekeningenbull Assisteren weif evckjoties en leveranaeis beootdeingenbull Het opzetten uptodnte houden en beheren wn het technisch o d id bull Adviseien von nieuwbouw inspecteur bij complexe viaogsliAlcen

tjdens engineering en bouwbull Assisteren bj de dwtkehig wn garantie doms on nieuwgebouwde schepenbull Regelmatig wlaquoleg met Spead Ac flsor en RedeitlaquoispectBm m Jit mSeu- en (Merige

technische aspecten van operationele vlootbull Morktontwikehgen en wetteiM eeen vertden non nieuwbouw- eisen

voorwoorden

F u n c t ie -e is en bull Opleidng HBOuroersiot im o u scheepsbouwwerktutfiouwkinde

electio-techniekbull Affiriteit met de scheepsbotMraquo enoi scheepvaatbull Goede beheersingwn Engelse tod in waad en geschrftbull ItoneervoringnhetwerkenmelMicroscftOfliceenCADprogromrnosbull Goed inpowotievetmogen en een hoge male wnzehtaniîeidbull Uitstekende socidevaarighedenbull Flexiele nsteiumlngstressbestencig

W i j b ieden bull Sobneacutemg volgens functiesehadbull Goede secwdae atadsvoorwaarden

bull ten prettige wericomgevmg en een grote male van zdhtanrigheijbull SludelocAterten gencht op persoontje ontpkxMng

B i jz o n d e rh e d e n ten psychologsch onderzoek kan ded uuumlmdien wn de salciMieproteduie

Bent u g e iuml n t e re s s e e rd Bd woi informatie over de functie met de heer B Deiksmanaget Projecten en Nteuwbouw td (0596) 636401emal pnddzwogenborgcomd slur uw sotcMie met cv binnen 10 dagen naarWagenborgShippingBV Ia v ddetngPSOPostbus 149930 M Oefzfkn (0596) 636350 e- mol piowagenborgcom

X X L W AGENBORG SHIPPINGK w a l laquo Wopnborg r d mm io n M n k m k W ak MUm al iBwdraquo olround

tranôhondtfiw nm g D l n w 000 m o d m r tm bemonnw de v w u h i w

M tto rw M H d i l y n ort M rn EacuteEcircEcircEcircm op m ovonlag m gkom port tradeb e w f w k w eacute u j m h m rm eacute tmtm ltamportmogtl+h$oacuteraquon npi wljwol

i ieacute ip iH rt W o p reacute a g Sbppmg lY f o a r lb l cenm m utU m o f opwo to n ti t M m

OW d e 140 M w d w fw mol w loodfwmogwi voriire id v w I 000 lo l20000 laquoon 0laquo mteacutetm r ip t f boUool iM tmimimv ipnmmktraquo to lo popoxorrton fw hpurpw i tmfmmiwnmi lof raquoH i i d i n k w p tp i im U ri w p p b n m

tiwpbomt Don wkopn btw M dU wmeacuteeacuteimm m m m m oacutet mmi

wraquow nloplaquondlt p ro d w tlaquo Wogwtfag r gourrrfxM fd nifrnn dc ISO 9007

ISO-14001 laquo K M norm n

| WAGENBORG HOUDT P t VAART ERIN |

r o duc t t f fo

New series of compact marine air conditioners

16000 BTU capacities the systems

Schuivende assen zorgen voor grote

flexibiliteit

Taylor Made Environmental has announshyced a family of redesigned compact lightweight Nghefficiency marine air conditioning systems The new self-conshytained seawater-cooled units are being sold under the Cruisair and Marine Air Systems brand names Available in 5000 7000 10000 12000 and

Kongsberg Maritime has launched a new AutoChief propulsion control system specifically designed for medium and low speed diesel engines The AutoChief C20 utilizes knowledge gained through more than 35 years of working with aH

the maior manne engine manufacturers and builds on the company existing mashychinery automation systems Kongsberg Maritime has designed the system with a user-fnendly interface that provides aH key information graphically through a colour display On screen user assisshytance and recommendations are also available for training purposes

The main components of the AutoChief C20 include control panel remote conshytrol system engine telegraph engine safety system digital governor manoeushyvring recorder and distributed processhysing units Straightforward integration with the Datachief C20 machinery auto-

have been reengineered with new comshypressors and evaporator coils resulting m smaller size lower weight reduced amperage draw and improved reliability

The new umts are more than 25 smalshyler raquoid 20 lighter than other comparashyble air conditioners The new smaller-size units will be easier to install on boats with tight space constraints They can easily be fitted under a settee or veeberth or in the bottom of a closet or locker with air ducted to one or more discharge grills in the living space

More information

Lou SiegelTaylor Made Environmental IncT +1 804-7461313 E siegelltmenvirovacom

mation system enables the sharing of esshysential sensors between the systems re- quinng only one interlace to the m ar enshygine However open architecture also enables easy integration with other manshyufacturers equipment The AutoChief(r) C20 uses single board distributed proshycessing units (DPUs) installed directly in existing |unction boxes on the main enshygine AJ signals to and from the engine are transmitted on dual redundant CAN lines reducing cabling costs In addition the system uses fewer moving parts enshysuring that little maintenance is required

More information

Kongsberg Maritime Ship SystemsPO Box 8903200 AV SPUKENISSET +31(0)181-623611F +31 (0) 181-625013E managementnlkmssno

W wwwkmssno

Een fraaie en praktische vormgevng dat is het eerste wat opvalt bj de neuwe 11 haakse overbrengingen de Astro Conshytrols B V onder de naam Skde-Rite rrtro- duceert De blokvormige machineondershydelen van het Amerikaanse fabrikaat TotOMatic onderscheiden zich echter met aSeen door hun uiterlijk maar ook door de constructie De in beide richtinshygen werkende haakse overbrengingen zijn ondergebracht n een goed afgedichshyte behuizing van aluminium spuitgietwerk die tevens als smeemnddelreser- voir dient De afdichting is dusdanig dat binnendnngen van vuuuml wordt uitgesloten en een lekkagevrije werking verzekerd is Dit houdt in dat de units ook onder exshytreme bednjfsomstandigheden m te zetshyten zijn Een gehard stalen lagermg staat daarbij borg voor een lange levensduur De units worden voorgesmeerd geleshyverd zodat ze direct te installeren zijn nasmering is mogelijk maar is in de meeste gevallen nooit meer nodig

Het principe van de nieuwe aandnjfele- menten is afgeleid van de Float-A-Shaft overbrengingen waarvan de eerste tyshypen al zon vijftig jaar geleden door ToKgt

Mabc op de markt werden gebracht De basis wordt gevormd door twee onder 90deg geplaatste tandwielen met schuine vertandmg De aandnjvende as en de aangedreven as zijn met vast met deze wielen verbonden maar kunnen axiaal verschuiven Hiertoe zijn beide assen voorzien van een spiebaan die door de tandwielspie geleid wordt waardoor tijshy

dens de asrotatie probleemloos axiale verplaatsngen moge)k zn De afstand waarover de assen verschuifbaar zipn wordt daartn m pnncpe alleen beperkt door de lengte van de spiebaan Op deshyze wyze kan t| het aandrijven van allerlei machnes en nstalabes voor een grote mate van flexibegraveteit worden gezorgd

Naast de vormgeving zijn bij de hier geiumlnshytroduceerde SkdeRite overbrengingen ook verschillende constructieve verbete- nngen doorgevoerd Zo zijn nu bij lage snelheden aanmerkelijk grotere koppels over te brengen Bovendien kan bij de nieuwe aandrijvingen met een meer dan tweemaal zo grote snelheid worden geshywerkt als voorheen Assnelheden tot1200 omwmin zijn mogelijk De fabrishykant merkt voorts op dat bij omkermg van de beweging de speling slechts 1deg bedraagt

ToKHIabc presenteert de nieuwe haakshyse overbrengingen in twee uitvoeringen te weten de series Compact en Stanshydard Er kan gekozen worden uit vershyschillende links en drie rechtsdraaiende typen met asboringen van 1 2 tot 114

Voor meer informatieAstro Controls BV Postbus 2099 2400 CB Alphen auuml Rijn T 0172-424247 F 0172477500 E salesastronl

De Suumlde-Rite 11 haakse overbrengingen zijn ondergebracht in een goed afshy

gedichte behuizing van aluminium spuitgietwerk die tevens als smeermiddel- reservoir dient

New propulsion control system

New-generation electronic chart display and information system

Sperry Marine unveiled a newgenerabon electronic chart display and information system (ECDIS) at the Nor-Shipping marishytime technology exhibition in Lillestrwn Norway

The new Sperry Manne NAWfCDIS system with its intuitive user interface and uncluttered screen format is desigshyned to enhance situational awareness for bridge watch officers The user-friendly software incorporates popup windows that can be moved around the screen to maximize viewing area of the chart disshyplay Smart active labels provide clear status and situation information Exten-

recorded for onscreen playbackThe PC-based system is available as a desktop or free-standing console with a higtwesolution flat-screen display and can also be supplied as an electronics kit for installation in a user-provided conshysole The systemrsquos open architecture is designed for easy interfacing with other ship systems and permits seamless fushyture upgradesSperry Marinersquos new ECDIS meets all apshyplicable International Maritime Organizashytion and International Electrotechnical Commission ECDIS specifications under the Safety of Life at Sea regulations

sive onscreen help menus are provided NAVVECDIS is a fully compliant system that provides a complete real-time navishygation and route planning solution The standard conning information display presents key navigation data in a clear concise format Sperry Marinersquos innovatishyve target correlation feature permits disshyplay of ARPA and AIS targets in a simplishyfied format The built-in universal chart manager can display a wide range of raster and S-57 vector electronic chart formats Voyage and alarm data can be

Voor meer informatieNorthrop Grumman Sperry Manne BV Postbus 274 3130 AG VLAARDINGEN T +31(0)104451610 F +31(0)104345015 E office_hollandsperrymarinecom W wwwsperrymarinecom

shipbuilding bull machinery Si marine technology

international trade fair hamburg

sept 2 8 - act S S004

wwwsnnmS004com

^vdma mm (J) f i j

Hamburg MesseGerard Vis

Phone (+31 72) 589 55 09 Fax (+31 72) 589 41 85 visconworldonlinenl wwwsmm2004de

Atlas Personnel Services M

Atlas is gespecialiseerd in het uitzenden en detacheren van professionals in de maritieme sector Opdrachtgevers komen

al 20 jaar bij ons voor gekwalificeerde en gemotiveerde krachten voor projecten over de hele wereld Door jaren aan

ervaring en branche-expertise weten we wat eacutecht telt in de baggerindustrie en koopvaardij We kennen uw sector door en door We luisteren naar uw wensen en die van onze opdrachtgevers Zo vinden we snel de werkplek die

bij u past

vrijheidUuml maakt het verschil Daarom zorgen we er voor dat u de juiste persoon op de juiste plek bent Altijd Interesse Neem meteen even contact met ons op of kijk op W W W a t la sg ro e p n l

De maritieme wereld is groot en voacutel mogelijkheden Op een

mooie tijdelijke baan of fulltime carriegravere Atlas Personnel Services biedt u de vrijheid de baan te kiezen die het beste bij u past Ook als u alleen in beperkte periodes of pas op termijn beschikbaar bent Een uitdagende baan die u afwisseling en inhoud biedt Met alle gelegenheid bijscholing

of trainingen te volgen En uiteraard een prima salaris en uitstekende secundaire arbeidsvoorwaardenIn de maritieme sector draait het om mensen en hun vakkennis

U kunt nu inschrijven voor de volgende vacatures

bull kapiteinsbull stuurliedenbull scheepswerktuigkundigenbull maritieme officierenbull kraanmachinisten

bull pijpenmannen

bull scheepskoks

bediendesscheepselektronici

machinisten(multicat-)schippers

stortwerkersstortbazen

matrozen

Atlas Personnel Services bvPostbus 3071000 AH Am sterdam Kabelweg 371014 BA Am sterdam t e l 020 - 584 08 00 fax 020 bull 688 19 09

Email info atlasgroepnl VCU en ISO 9002 gecertificeerd

Atlas bull alle vrijheid van de wereld

C |id van de At las Services Gr oep bv

door Jorinus Kalis

William Froude 100jaarDeel II - Het Scheepsbouwkundig Gezelschap ldquoW illiam Frouderdquo in de maritieme wereld

Deze publicatie de tweede in een serie van drie in het kader van het honderdjarig bestaan van het Scheepsbouwkundig Geshyzelschap ldquoWilliam Frouderdquo gaat over de relatie van het gezelschap met de buitenwereld

Na de opkomst van de technologische vershynieuwingen in de 19e eeuw bijvoorbeeld de overgang van hout naar ijzer en staal en van zeilen naar mechanische voortstuwing vond in de 20reg eeuw de ontwikkeling de wetenshyschappelijke aanpak en de internationalisatie van die technologie plaats De tijd tussen het lsquouitvindenrsquo en de daadwerkelijke toepassing werd korter Vernieuwingen in de technologie volgden elkaar steeds sneller op Opleidingen moesten daarop inspelen De eerste helft van de 2 0 eeuw kende twee wereldoorlogen en een relatief langzame ontwikkeling van de vershynieuwingen maar ook markante economishysche hoogtepunten en dieptepunten De tweeshyde helft van de 2 0 eeuw wordt gekenmerkt door de maatschappelijke veranderingen de economische groei regionale conflicten wijzishygingen in het internationale krachtenveld en de opkomst van het Verre Oosten (eind 1950 al merkbaar in de scheepsbouw) Dit weershyspiegelt zich in de relatie van het gezelschap met de universiteit het bedrijfsleven en de wijshyde buitenwereld

De universiteit

De primaire reden voor de oprichting van het gezelschap was de continuiumlteit en de kwaliteit van het onderwijs met de daarvoor beschikbashyre middelen Gedurende het honderdjarig beshystaan van de vereniging is dit met reden een aandachtspunt gebleven en met succes Rond de oprichting van William Froudersquo waren de omstandigheden waaronder gestudeerd moest worden niet optimaal voor de opleishyding scheepsbouwkunde was een zolder beshyschikbaar eacuteeacuten hoogleraar en een bediende Naar aanleiding van het jaarverslag van de commissie tot behartiging van studiebelan- gen waarvan eacuteeacuten van de oprichters van het gezelschap deel uitmaakte kwamen de recshytor magnificus en de minister een kijkje neshymen op de zolder en kwamen tot het besluit om een extra hoogleraar aan te nemen en een nieuw ruimer gebouw te ter beschikking te stellen De studenten hebben sindsdien een kritische blik gehad op het beleid Zo was er in 1906 sprake van de bouw van een sleeptank maar het bestuur van de studievereniging wist niet of de hoge kosten opwogen tegen de bashy

ten van een dergelijke installatie Om zich geshyruggensteund te weten door het bednifsleven werd de mening van verschillende hoog geshyplaatsten gevraagd Het is kenmerkend voor die tijd dat dit slechts eacuteeacuten positieve reactie opshyleverde Maar ook de eerste sleeptank van het MARIN kwam er pas in de eerste helft van de jaren lsquo30 en de studenten zouden het tot 1937 zonder sleeptank moeten stellen

Scepsis over sleeptank in 1906

Direct na de tweede wereldoorlog werd het bestuur van Froude betrokken bij de benoeshyming van nieuwe hoogleraren Er werden kritishysche rapporten geschreven over de kwaliteit van het onderwijs en de toegankelijkheid van de hoogleraren maar er werd ook geknokt voor het instandhouden van de studie Zo werd er geageerd tegen het korte termijn beshyleid van de overheid die aan het begin van de tachtiger jaren van de vorige eeuw de continushyiumlteit van de studie afhankelijk stelde van de conjunctuur in scheepsbouwindustrie terwijl

de opleiding Maritieme Techniek zich richtte op de gehele maritieme sector Dit leidde dat er zelfs toe dat de toenmalige voorzitter van Froude Roland Kortenhorst tezamen met prof Hengst de belangen van de studie in de tweede kamer verdedigde onder het toeshyziend oog van het College van Bestuur dat dit optreden met verbazing en misschien enig misprijzen aanzag Gelukkig is de studie imshy

mer blijven bestaan en daardoor kan nog alshytijd aan de vraag naar hoog opgeleide maritieshyme ingenieurs worden voldaanTegenwoordig wordt door de commissaris onderwijs zoveel mogelijk getracht problemen in goed overleg op te lossen Hiervoor polst hij onder de studenten wat er speelt en waar zich problemen voordoen Vervolgens stapt hij met die informatie naar de betrokken docenten Dat deze inbreng wordt gewaardeerd mag blijshyken uit het feit dat de meeste problemen redeshylijk snel uit de weg worden geruimd

Oacute t e id a j gtc A f c i lt ( i e ( i f f y T K lM iK A M -A D R E S

bdquoD R O O G D O K rdquo AM ST ERDAM

T fcLKFO O N N M M lt f raquo

maar zelfs een flinke raquotaf werkzaam moeten iyn de koeten raquoeer zeker raquouilen tegenvallen

Verg ie ik my niet dan beetaat er aan de Marine-Werf te Am- sterdam reede eene dergelyke inrichting en naar ik geloof wordt hiervan naar weinig gebruik gemaakt

Uit een en ander raquoal U blyken dat het my voorkomt het voor de opleiding der toekometlge Soheepebouwkundige Ingenleure vat weinig belang ie8e Tgtat een veelvuldig gebruik van dexe inrichting niet te vershy

wachten ie3e Hoe nuttig deze tank op sloh raquoelf ook 1raquo de koeten van aanshy

leg en bewerking raquouilen blyken te hoog te zyn waarby nog komt dat men langen tyd raquoal moeten werken met eene dergeshylyke inrichting voor het opdoen van de noodlge ervaring

De invloed van de studenten op het beleid van de faculteit via verschillende facultaire orgashynen is sinds de tweede helft van de jaren 80 formeel vastgelegd

Bedrijfsleven en excursies

De scheepsbouw is een internationaal geshyorieumlnteerde bedrijfstak Voor de studenten Maritieme Techniek is de orieumlntatie op de mashyritieme wereld daarom van wezenlijk belang De studievereniging heeft dit vanaf het begin van haar oprichting herkend en treedt al honshyderd jaar op als verbindende schakel tussen het bedrijfsleven en de studenten Het organishyseren van excursies en reizen vormt heden ten dage een van de belangrijkste verdiensten van Froude maar ook al in het prille begin werden er met enige regelmaat excursies geshyorganiseerd Voordat Froude in 1930 voor de eerste maal zelf een buitenlandse reis organishyseerde waren het de hoogleraren die buitenshylandse excursies initieerden Via het gezelshyschap werden die onder de aandacht van de studenten gebracht Lange tijd was het geshybruikelijk om het ene jaar een korte tweedaagshyse excursie te ondernemen naar een binnenshylandse bestemming en in het volgende jaar een meerdaagse reis naar het buitenland De beperkte financieumlle mogelijkheden van de stushydenten noopten tot het zoeken van steun bij het bedrijfsleven en zo konden vele studenten hun maritieme horizon verbreden

IX globalisering

Met het kleinerrsquo worden van de wereld wershyden niet alleen exotische bestemmingen beshyter bereikbaar maar eveneens de mogelijkshyheid om kennis te nemen van de ontwikkelingen in de opkomende maritieme naties Tijdens de diepe economische depresshysie in 1984 werd het idee geboren om een wereldreis te maken en kennis te nemen van de maritieme ontwikkelingen in het Verre Oosten en de Verenigde Staten die uiteinde lijk in 1986 plaats vond Dat zorsquon reis enigsshyzins begrotelijk was voor de gemiddelde stushydent werd al gauw ingezien en er werd gezocht naar een alternatief om de reis te beshykostigen Hiertoe werd de stichting MATSO (MAritiem Technologisch en Strategisch Onderzoek) in het leven geroepen met als uitshygangspunt met bedelen maar werken voor een reis Het resultaat was dat een groep van 22 studenten in vijf weken de wereld rond ging en onder andere Taiwan Korea Japan en de VS heeft bezocht De bevindingen van deze leerzame reis werden vastgelegd in een gedetailleerd rapport dat aan de tweede kashymer en het bedrijfsleven is gepresenteerd Inshymiddels werden reeds negen verre reizen moshygelijk gemaaktDaarnaast worden jaarlijks verscheidene eenshydaagse excursies ondernomen een of twee

tweedaagse binnenlandse reizen en een meerdaagse buitenlandse excursie Zo zijn in de afgelopen jaren onder andere Frankrijk Itashylieuml Denemarken Schotland en Zweden aanshygedaan Nog immer worden er bedrijven geshyvonden die deze jaarlijkse reizen willen ondersteunen om zo de studenten op een laagdrempelige manier kennis te laten maken met binnen- en buitenlandse maritieme bedrijshyven Het enthousiasme voor deze reizen is alshytijd groot waarbij het streven is iedereen tenshyminste eacuteeacuten keer aan een buitenlandreis deel te laten nemen De excursies zijn bovendien bij uitstek een gelegenheid om op informele wijze de studenten kennis te laten maken met een bedrijf en bijvoorbeeld contacten te legshygen voor een afstudeerproject of stage

Samenwer ki ng

Uiteraard heeft de studie naamsbekendheid nodig immers hoe zouden VWO leerlingen weten dat ze Maritieme Techniek moeten gaan studeren en hoe zouden de studenten en het bedrijfsleven met elkaar in contact moeten komen Om de aandacht van toekomshystige studenten te trekken wordt er nauw samengewerkt met de faculteit bijvoorbeeld tijdens het organiseren van voorlichtingsdashygen In 1983 nam het bestuur het initiatief voor een stand op de Europort waar het beshystuur vereerd werd met een bezoek van Pnns Bernhard en sindsdien is er regelmatig een stand van de studie te vinden op de maritieme beurzen in Nederland

Europort 1985 Bezoek Prins Bernhard aan

Froude-stand

i H H H B M M K - Salaquo- International Waterbike Regatta 1988

Van een heel andere orde is het gebruik dat de bestuursleden de sprekers van lezingen van de KNVTS en KIWMartec bedanken Ook hieruit en de belangstelling van de studenten blijkt dat William Froudersquo nog steeds springleshyvend is Tevens heeft de vereniging haar oud- leden gebundeld in een aparte vereniging die een wijdverbreid internationaal netwerk vormt een organisatie die vooral in de eindfashyse van de studie nuttig is voor het vinden van stageplaatsen en afstudeeropdrachtenAl deze vormen van samenwerking en het feit dat bedrijven de vereniging financieel ondershysteunen laten zien dat er door de opeenvolshygende besturen in honderd jaar voortdurend inspanningen zijn gedaan voor de studentenHet maakt van het gezelschap een levende en bruisende vereniging met onderverenigingen als Delft Waterbike Technology en Scaphatus respectievelijk verenigingen die wedstrijden varen of gaan varen met waterfietsen en een roeisloep Deze zijn een stimulans voor de studie waardoor de studenten zich niet alleen bekwamen in het ontwerpen bouwen exploishyteren en onderhouden van maritieme producshyten maar ook bestuurlijke ervaring opdoen Hierdoor is de participatie onder de studenshytengemeenschap ongekend hoog omdat ze theorie onderzoek en praktijk kunnen combishyneren

In november zal gevierd worden dat er reeds 100 jaar studenten zijn die vol enthousiasme alle mooie dingen hebben gedaan die de historie van het gezelschap vormen Bovenshydien komen er uiteraard ook nog vele jaren waarin het bestuur zal wedijveren deze ge schiedenis aan te vullen met nog mooiere washypenfeiten In het derde en laatste artikel zal uiteengezet worden wat er de komende jaren staat te gebeuren maar vooral hoe het honshyderdjarig bestaan gevierd zal worden Aan een aantal van deze activiteiten kunt ook u deelnemen zoals het symposium waarvoor u zich nu al in kunt schrijven

Jorinus Kalis studeert Maritieme Techniek aan de Technische Universiteit Delft en heeft zitshyting in het bestuur van het SG lsquoWilliam Froushydersquo

1986 Eerste studiereis MATSO

Interocean Personnel Services

I n t e r o c e a n P e r s o n n e l S e r v i c e s

IPS bureaus

hebben zich

gespecialiseerd in

- werving en

selectie

- uitzenden

- payrolling

- advisering

- bemiddeling

- personeels-

begeleiding

IPS heeft zich met

name weten te

positioneren in

de volgende

vakgebieden

- baggerindustrie

- offshore

- scheepsbouw en

scheepsreparatie

- GW W -sector

IPS is gecertificeerd

volgens ISO 9002

Alles onder eacuteeacuten dak

Werving en selectie - Uitzenden -

Detacheren - Arbeidsbemiddeling -

Advisering -

Interocean Personnel Services Rivium Westlaan 8

2909 LD Capelle ad IJssel Tel 01Oacute-4479494 Fax 010-2357878

Wij zijn altijd op zoek naar kandidaten voor

Technisch inspecteur Projectadministrateur Hydrographie surveyor Uitvoerder Technisch inkoper Engineering offshore

SleephopperkapiteinWerktuigkundigeStuurmanPijpenmanCutterschipperKraanmachinist

Informatie over vacatures zowel tijdelijk als vast kunt u vinden op onze website

wwwipspersonnelnl


i

Capelle ad IJssel Yarm (UK) Website email

tel +31 10 447 9494 tel +44 1642 781 777 httpwwwipspersonnelnl capelleipspersonnel nl

L loyds R egister o f Shipping W orld Shipbuilding Statistics M arch2003Tabel 1 Opgeleverd

le kwartaalOpdrachten le kwartaal

Orderportefeuille per 31 maart 2003

Verschil tov vorig kwartaal

N egt N egt N gt egt N egt

1 Zuid-Korea [1] 63 1923802 157 5069816 563 32848659 18114216 + 89 + 28988132 Japan [2] 108 1910973 112 2006755 605 24828648 13685906 + 26 6338393 China [3] 29 518324 30 380849 370 8729345 5748542 + 7 mdash 1895244 Italieuml [4] 5 132250 1 11550 63 1609801 1781924 - 3 laquote-raquo 1300555 Polen [5] 5 57926 8 183512 92 2121436 1571753 + 8 2080686 Duitsland [6] 8 142763 8 100180 63 1303885 1260313 - 2 mdash 468767 Ver Staten [7] 9 40390 1 8000 114 1223765 1076118 - 2 + 1072868 Spanje [9[ 12 42225 30 137908 113 918954 945893 + 5 + 630589 Kroatieuml [8] 3 75072 2 44048 49 1277173 901935 - 1 mdash 6528810 Roemenieuml [10] 11 87975 4 40302 83 620346 688788 - 4 mdash 754611 Nederland [11] 14 62064 33 126429 172 422798 665203 + 16 + 3488712 Taiwan [17] 5 109860 12 342398 28 1294644 664561 + 9 + 25098313 Finland [13] 0 0 0 0 7 465876 560535 0 + 99014 Frankrijk [12] 1 7690 1 8000 8 407192 510950 - 1 mdash 8123015 Oekraiumlne [15] 0 0 0 0 46 430301 460623 - 1 mdash 897816 Turkije [16] 5 24557 7 36000 75 287140 429966 + 3 + 1184217 Rusland [18] 3 14988 0 0 65 280246 391754 - 2 132318 Brazilieuml [20] 1 1595 1 6400 35 216333 300168 0 + 506019 Philippijnen [21] 5 32306 2 30400 17 516800 258400 - 2 + 1310020 Denemarken [19] 1 60772 0 0 10 361210 256267 - 1 mdash 45825

Tabel 2 Opgeleverd le kwartaal

Opdrachten le kwartaal




LNG tankers 3 228558 0 0 61 6063727 4565523 - 1 ------ 56175LPG tankers 7 175942 4 80561 39 869028 760851 ----- 4 - 98643Chemicalientankers 45 685317 48 872443 283 5243058 4551240 + 5 + 225598Olietankers (crude) 41 1341288 54 1854502 260 21690650 8431175 + 9 + 403459Productentankers 21 298283 44 838667 255 6078325 4486967 + 25 + 450787Tankers overig 2 15120 5 78853 13 141334 166938 + 5 + 76533Droge bulkschepen 44 753609 84 1463407 433 17092517 7621716 + 45 + 733078Droge bulkoliesch 0 0 0 0 2 130000 65000 0 0Droge bulk overig 2 10166 1 4620 7 193200 107750 0 - 759Vrachtschepen 27 241448 23 176587 263 2171041 2143458 4- 6 + 15571Passvrachtschepen 0 0 0 0 5 38600 71410 0 0Containerschepen 36 934719 73 2734068 327 14165036 9737346 + 32 + 1748339Koelschepen 0 0 0 0 7 82650 106225 + 2 + 43750Ro-ro vrachtschepen 8 214624 8 234245 78 2755843 1858749 + 6 -f 42768Passro-ro vrschepen 7 112561 5 64742 71 824446 872071 + 1 11039Cruise schepen 2 115205 1 2646 34 2275637 2920381 0 4 36216Overige passschepen 1 4278 3 3594 56 49446 206076 mdash 1 + 136Overige droge lading 0 0 0 0 6 86238 79908 0 mdash 10548Subtotaal 246 5131118 353 8408935 2200 79950776 48752784 + 130 + 3599071

Visserij vangschepen 17 47917 31 61912 223 187129 566073 ----- 1 mdash 22966Overige visserijschepen 0 0 1 6080 12 7273 32945 + 4 + 6715Offshore bevoorrading 27 177525 10 57958 135 293841 855239 ---- 13 _ _ 78635Overig offshore 0 0 1 3730 12 198095 316123 ---- 1 mdash 297170Research 1 7690 2 8500 18 115985 210600 4 -h 23244Slependuwen 19 34672 30 51240 238 87071 394675 + 11 + 7432Baggeren 2 15898 2 18545 23 176403 309188 0 + 2847Overig 9 28885 9 11500 88 125111 316994 + 20 + 67909Subtotaal 75 312587 86 219465 749 1190908 3001837 + 24 mdash 290624

Totaal generaal 321 5443705 439 8628400 2949 81141684 51754621 + 154 + 3308447

38 SCHIP WERF de zee ~ SEPTEMBER 2003

L loyds R egister o f Shipping W orld Shipbuilding Statistics M arch 2003Het orderboek had per 31 maart 2003 een omvang van 2949 schepen met51754621 egt en 81141684 gt dat is 154 schepen 3308447 egt (68) en 6217535 gt (83) meer dan eind vorig kwartaal

De opleveringen waren 321 schepen met in totaal 5443705 egt en9153488 gt dat is 133 schepen851421 egt (135) en 303028 gt (32) minder dan in het voorgaande kwartaal

Nieuwe opdrachten betroffen 439 scheshypen met in totaal 8628400 egt en15378143 gt dat is 239 schepen1936244 egt (183) en 580722 gt (36) minder dan in het voorgaande kwartaal

Volgens de gegevens van Lloyds moet circa 42 van de orderportefeuille (218 miljoen egt) in 2003 worden opgeleverd

circa 39 (201 miljoen egt) in 2004 en de rest (98 miljoen egt) in 2005 of later

De voornaamste winnaar qua omvang van de orderportefeuille was Zuid-Korea met een plus van ruim 28 miljoen egt Verder gingen Japan Taiwan Polen en de USA er ieder met meer dan 100000 egt op vooruit

De grootste verliezers waren Singapore China en Italieuml die ieder meer dan100000 egt achteruit gingen

De cijfers voor de Top 20rsquo scheepsshybouwenden worden in tabei 1 gegeven Tabel 2 geeft de cijfers voor de verschilshylende scheepstypen

NederlandOns land neemt met 665203 egt op de wereldranglijst de 11reg (ongewijzigde) plaats in (tussen haakjes de positie in het vorige kwartaal) Naar gt gemeten staat Nederland met 422798 gt op de 15e

(17e) plaats en naar aantal schepen in opdracht met 172 stuks op de 4e plaats (onveranderd)

Bij de opgeleverde tonnage neemt Neshyderland met 62064 egt de lo s (7reg) plaats in met 40175 gt de 13e (10e) plaats en naar aantal schepen met 14 stuks de 4e (onveranderde) plaats

Er waren 33 nieuwe opdrachten met126429 egt en 84840 gt Hiermee staat ons land op de 7e ( l l e) plaats naar egt op de 8e (13e) naar gt en op de 3e (8e) plaats qua aantal schepen

Tabel 3 geeft voor ons land nadere deshytails

Toelichting tabellenDe tabellen geven een overzicht van de opgeleverde schepen en ontvangen opshydrachten gedurende het kwartaal en van de orderportefeuille per einde kwartaal

alsmede van de verschillen in de ordershyportefeuille ten opzichte van het vorige kwartaal (in aantallen schepen en com- pensated gross tonnage orderportefeuille bovendien in gross tonnage) J Tabel 1 per land daarbij is tevens de rangorde aangegeven in het beschouwshyde kwartaal en tussen haakjes in het voorgaande kwartaalTabel 2 per scheepstypeTabel 3 voor Nederland





N egt N egt N gt egt N egtLNG tankers 0 0 0 0 1 1200 2460 0 0Productentankers 0 0 3 14660 8 29700 49060 + 3 + 14660Overige tankers 0 0 0 0 1 5000 8000 0 0Vrachtschepen 6 36831 10 47625 40 144625 193150 + 3 + 8569Containerschepen 0 0 2 19200 5 38300 40260 2 + 17760PassRo-ro vrschepen 0 0 0 0 2 39286 38444 0 0Passagiersschepen 0 0 0 0 2 2000 8000 0 0Overige droge lading 0 0 0 0 2 30138 30138 0 mdash 10548Bedrijfsvaartuigen 8 25233 18 44944 111 132549 295691 + 8 + 4446

Totaal 14 62064 33 126429 172 422798 665203 + 16 + 34887

M U L T I N YScheepsbouwkundig Studiebureau

Engineering diams Planning diams BerekeningenWij beschikken over volgende computersystemen

Autocad Microstation NupasMulti NV Kapelanielaan 13 D 9140Temse-B

Tel +3237105810-Fax +3237105811

E-mail infomultibe

Web httpwwwmultibe

SEPTEMBER 2003 ~ SCHIP en WERF de ZEE 39

deacute maritieme vacature-site

wwwtosnlDE FLEXIBELE OPLOSSINGU heeft behoefte aan flexibele oplossingen U heeft weinig tijd voor het bestuderen van ingewikkelde regelgeving En u kunt hulp gebruiken bij het vinden van deskundig en gemotiveerd personeel Neemt u dan eens contact op met TOS TOS heeft een jarenlange ervaring op het gebied van maritieme personeelsdiensten

TOS levert oplossingen op maat Van matrozen tot kapiteins van werktuigkundigen en maritiem officieren tot scheepskoks en stuurlieden van een man of vrouw voor een dag tot een hele bemanning voor een jaar of meerdere jaren TOS helpt u aan de persoon die u zoekt

bull voor vacatures in elke sector van de zeevaartbull van korte of langere duurbull voor tijdelijke of vaste functiesbull voor walfuncties waarvoor een nautische

achtergrond nodig is

TOS levert al zon 10 jaar personeel aan internationaal bekende scheepvaartondernemingen Daarnaast hebben wij een exclusief contract met het Loodswezen voor het verzorgen van hun tijdelijke personeel Wij hebben drie vestigingen binnen Nederland en werken samen met verschillende buitenlandse partners TOS staat voor flexibiliteit en kwaliteit

ShipdeliveriesWij varen ieder type schip van willekeurig welke plek op de aardbol naar elke mogelijke bestemming We zorgen voor een deskundige en ervaren bemanning we handelen de complete administratie af en zorgen zonodig voor een tijdelijke certificering TOS is ISM gecertificeerd

Werving amp SelectieSinds januari 2003 hebben TOS Rotterdam en TOS Vlissingen een afdeling Werving amp Selectie TOS vormt door haar jarenlange ervaring in het uitzenden en detacheren van maritiem personeel de logische schakel tussen opdrachtgevers in de industrie en gemotiveerde mensen met een maritieme achtergrond

KompasstellenTOS heeft een aantal ervaren kompasstellers in dienst

wwwtosnlOnze website staat bekend als deacute maritieme vacature-site U kunt via wwwtosnl on-line onze personeelsbestanden raadplegen en sollicitanten kunnen direct op openshystaande vacatures reageren

Meer informatie ever onze maritieme personeelsdiensten Neemt u dan contact op met eacuteeacuten van onze medewerkers voor een orieumlnterend gesprek of raadpleeg onze website Transport amp Offshore Services

TOS ROTTERDAM bull WESTERKADE 7a bull 3016 CL ROTTERDAM bull TEL 010 - 436 62 93 bull TOS VLISSINGEN bull BOULEVARD BANKER 308 bull 4382 AC VLISSINGEN bull TEL 0118 - 440 911 bull TOS DELFZIJL bull LANDSTRAAT 3 bull 9934 BG DELFZIJL bull TEL 0596 - 620 828

i te r a t u u r

Bibliotheek Technische Universiteit

Delft (BTUD)

Kopieen van de hler vermelde artikelen zijn uitsluitend schrittelijk aan te vragen

BTUDAfdeling Aanvragen Postbus 98 2600 MG DelftE-mail requestlibrarytiidelftnl

Fax 0152571795

Bij bestelling van artikelen dient u het SWZ-nummer van het abstract op te geven

SWZ 090301Global wave loads on intact and dashy

maged Ro-Ro ships in regular

oblique waves

Chan HS Atlar M Incecik AMarine Structures Design Construction amp Safety(CB 7462) 200306 vol 16 no 4 pg-323 nrpg-22 gr-21 ta-2 dr-1 ENGA nonlinear timedomain simulation meshythod is presented for the prediction of dynamic global wave loads on a RoTto ship at zero speed in regular oblique washyves in an intact and a damaged condishytion Numerical computations and model tests have been carried to investigate the structural responses of RoRo ship Dextra to various wave amplitudes at three different wave headings The reshysults of numerical and experimental inshyvestigations for stern quartering waves are reviewed0140122

SWZ 090302The cost of explosive severance

operations in the Gulf of Mexico

Kaiser MJ Pulsipher AGOcean amp Coastal ManagemenKCB 7521) 200307 vol 46 no 7 pg-701 nrpg-40 gr-3 ta-13 dr-9 ENG The cost of explosive severance operashytions associated with decommissioning offshore structures is estimated based on 139 service jobs performed by DE- MEX Division over a 4-year penod in the Gulf of Mexico 1999-2002 There are no published reports or systematic anashylysis of the cost of explosive cutting and so this analysis should serve as a useful industry baseline The elements of a standard contract are presented and the total cost of the operation is derived in

terms of the parameters of the contract The percentage contribution of the fixed cost of service to the total cost is then estimated based on an assessment of average contract parameters The total cost to perform an explosive severance operation is aggregated according to job type and normalized according to the number size and length of cut perforshymed Descriptive statistics are provided and relations are derived that estimate the time and cost of cutting based on vashyrious descriptor variables0620116

SWZ090303Unsteady hydrodynamic behaviour

of a rudder operating of the propelshy

ler slipstream

Laurens JMShip Technology ResearchSchiffstech- nik(002860) 200307 vol 50 no 3 pg-141 nrpg-8 gr-19 ta-2 dr-4 ph-1 ENGIn order to determine rudder dimensions a reasonably accurate prediction of the hydrodynamic forces generated by the rudder configuration should be obtained Several methods were developed to sishymulate this interaction by coupling potenshytial code and RANSE code The obtained results agree well with experimental reshysults The computational speed allows a parametric analysis of the interaction (rudder position propeller load etc) Seshyveral configurations are simulated in both steady and unsteady state modes in order to estimate the influence of geshyometric parameters on the hydrodynashymic coefficients of a rudder operating in the propeller slipstream0150121

SWZ 090304An oxygenating additive for improshy

ving the performance and emission

characteristics of marine diesel enshy

gines

Un CY Huang JCOcean EngmeennglCB 9341 F)200309 vol 30 no 13 pg-1699 nrpg-17 gr-14 ta-2 dr-1 ENG Emissions from diesel engines also sen- ously threaten the environment and are considered one of the major sources of air pollution The pollutants emitted from manne vessels are confirmed to cause the ecological environmental problems and contain carcinogen components that significantly impact the health of human

beings The addition of an oxygenating agent into fuel oil is one of the possible approaches for reducing problems beshycause of the obvious fuel oil constituent influences on engine emission characteshyristics Ethylene glycol monoacetate was found to be a promising candidate pnma- rily due to its low poison and oxygerwtch composition properties In this experishymental study ethylene glycol monoaceshytate was mixed with diesel fuel in various proportions to prepare oxygenated dieshysel fuel A four-cylinder diesel engine was used to test the engine performance and emission characteristics The influences of ethylene glycol monoacetate ration to diesel oil inlet air temperature and humishydity parameters on the enginersquos speed and torque were considered 01601650161460

SWZ 090305Dynamic model of manoeuvrability

using recursive neural networks

Moreira L Guedes Soares COcean Engineering(CB 9341 F)200309 vol 30 no 13 pg 1669 nrpg-29 gr-45 ta-7 dr-4 ENG This paper presents a Recursive Neural Network (RNN) manoeuvring simulation model for surface ships Inputs to the sishymulation are the orders of rudder angle and ships speed and also the recursive outputs velocities of sway and yaw This model is used to test the capabilities of bull artificial neural networks in manoeuvring simulation of ships Two manoeuvres are simulated tactical circles and zigzags The results between both simulations are compared in order to analyse the accushyracy of the RNN The simulations are pershyformed for the Manner hull The data geshynerated to train the network are obtained from a manoeuvrability model perforshyming the simulation of different mashynoeuvring tests The RNN proved to be a robust and accurate tool for manoeushyvring simulation01505110150513

SWZ 090306Statistical study of lashing forces

measured on-board a PCTC vessel

Stemsson M Bjorkenstam UManne Structures Design Construction amp Safety(CB 7462) 200306 vol 16 no 4 pg-345 nrpg-10 gr-15 dr-4 ENGLashing forces and reaction forces beshytween the car tyres and ship deck were

measured ooboard a PCTC vessel opeshyrating m the North Atlantic and statisticalshyly evaluated A study was done of the charactenstics of lashing forces and deshyfined required fnction coefficient The lashing forces and the required friction coefficient were found to be small The influence of wave direction on the forces was also small0220120

SWZ090307Critical aspects in the application to

ports of directive 9682EC

Altavilla F Berardi S Bragatto PA Maritime Engineering and Ports III Intershynational Conference on(CB C2030352) 200209 pg-111 nrpg-10 gr-2 ta-11 ENGTank containers are a modern and effishycient transport mode for many hazarshydous goods They are suitable both for lishyquids and for liquefied pressurised gases A serious damage to a tank conshytainer with sudden loss of most content is a highly improbable event but it has anyway to be considered in order to obshytain a safety report compliant with preshycautionary criteria as required by the Itashylian recent regulation on chemical hazard in port areas Some accident scenarios have been simulated using TNO EF- FECTS2 software code Release of a very toxic liquid release of a toxic liquid and release of liquefied pressurised gas have been considered assuming diffeshyrent atmospheric conditions Conseshyquences of worst cases as considered in this paper could affect a quite large area but anyway could be fronted by prepared and trained operators 0430153

SWZ090308Status of RIS in BelgiumFlanders

Hoet I Descamps A Javor A Goe- tinck R30th PIANC-AIPCN Congress Proceeshydings Permanent InternationaKCT -TPJ 20203) 200209 no 29613 pg- 1967 nrpg-10 dr4 ENG Al lot of attention is being paid in Flanshyders Belgium to the traffic manageshyment as well in the maritime area as on the inland waterways aiming at a smooth safe and efficient shipping trafshyfic VTMIS (Vessel Traffic Management Information Systems) and RIS (River Inshyformation Services) are being developed by the waterway managers (public authoshy

rities) Mar goai of these systems is the traffic management but these systems also give an added value in the manageshyment of the transport0430156

SWZ 090309Life cycle feasibility of a new type of

container handling system

Ludema MWMaritime Engineering and Ports III Intershynational Conference on(CB C2030352) 200209 pg-289 nrpg-10 ta-2 dr-1 ENGContainer handling at container terminals can be done with several ok) and new types of container handling systems like straddle carriers or Automated Guided Vehicles and Automatic Stacking Crashynes A third type is introduced based on units with a frame and a belt that runs around this frame by two rolls This study investigates the economic feasibility of the new system by comparing it with the other two by means of a cost effectiveshyness analysis over a 20 year period It was found that the new system is a feasishy

ble alternative so the development of this system should be continued 0420200

SWZ 0903-10Minimum safe underkeel clearance

in port entrance channels

Moes J Rossouw M Brophy M Loon F van30th PIANC-AIPCN Congress Proceeshydings Permanent IntemationaKCT -TPJ 202-03) 200209 no 20153 pg- 1828 nrpgS gr-4 ta-1 ph-2 ENG This paper presents a descnption of a ship allowance decision support system in operation at the Port of Richards Bay South Africa This system is partially bashysed on small-scale and numerical model tests which were verified by local meashysurements of ship motions with simultashyneous recording of tide wave and ship conditions The measured wave parameshyters include the wave height period and direction Based on these relationships the maximum safe draught for Richards Bay can be determined as a function of tide waves ship size and ship speed

This is implemented in the PC based DMAX system0410114

SWZ 0903-11Development of a deep sea FPSO

suitable for the GuN of Mexico area

Park IK Shm HS Chung HW Beek JWFOffshore Technology Conference OTC 2002 Deep nto the Future(CT -8 QHA OTC 2002) 200205 no 13999 pg 1 nrpg-8 gr-3 ta-2 dr-4 ph-1 ENG An overall conceptual design developshyment of a deep sea FPSO suitable for the Gulf of Mexico area is described The oil storage capacity was determined after the market screening by analyzing the answers to questionnaires submitted to potential field operators The locations of turret accommodation topsides flare boom and offloading equipment have been studied carefully before selecting the final location on the general arrangeshyments06301180630200

SWZ 0903-12Modelling of high amplitude internal

waves integrating the primitive (Na-

vier Stokes) equations

Wood DJ Grue JApplied Ocean Research(CB 4549) 200212 vo) 24 no 6 pg-331 nrpg- 10 gr-20 ta-1 dr-2 ENG In this paper the authors use an industrial Navier-Stokes (NS) solver to model high amplitude internal waves The model sishymulates a fluid with a shallow upper layer with linear stratification and a deep lower layer with constant density relevant to conditions in the ocean at several locashytions Waves are generated by trapping a volume of light water behind a gate m one end of the numerical wave tank The velocity and vorticity fields predicted by the model agree well with expenment The high amplitude waves produced by the NS solver experience an upper bound on the velocity and a broadening laquo1 agreement with experiment These efshyfects have not previously been captured by theoretical models0210111

Van Oossanen Âssociates bv

N A V A L A R C H I T E C T S - Y A C H T D E S I G N E R S - H Y D R O D Y N A M 1 C I S T S - C O N S U L T A N T S

V an O ossanen amp A sso c ia te s b v z ijn o n tw e rp e rs van z e il- en m o to rja ch ten W ij z ijn gespecia liseerd o m In het o n tw e rp e n van w e d s trijd ze ilja ch te n en m o to rja ch ten voo r hoge sne lheden V o o r verder in fo rm a tie zie onze w ebs ite w w w o o s s a n e n n l V o o r ons o n tw e rp b u re a u vragen w ij kand ida ten vo o r de fu n c tie van

JACHTONTWERPER M VF u n c tie -o m s c h r ijv in g bull Het in team ve rband o n tw e rp e n van z e il- en m o to rja ch ten to t ca 50 m lengtebull Het onderhouden van con tac ten m et opd rach tgevers leve ranc ie rs en onderaannem ers evenals met

w e tenscha p p e lijke ins te llingen w aarm ee w ij sam enw erken op d iverse gebiedenbull Het b ijh o u d en van dan w e l ve rrich te n van onderzoek naar o n tw ik k e lin g e n op het vakgebied

G ew enste p ro f ie lbull Een scheepsbouw kund ige o p le id in g op u n iv e rs ita ir o f HBO - n iveaubull (Ruim e) e rva rin g op het gebied van het on tw e rp e n van z e il- e n o f m oto rja ch ten bull Kennis en e rva rin g m et d iverse so ftw a re p a kke tte n zoa ls M axsu rf A u toC ad en R hinoceresbull B e langste lling vo o r en a ff in ite it m et de w e tenschappe lijke aspecten d ie b ij het o n tw e rp e n van jach ten

aan de o rde kom en (h y d ro - en a euml rodynam ica s le e p tan k - en w in d tu n n e lp ro e ve n ed)bull Gedegen kenn is van de Engelse taa l zow e l s c h rifte lijk a ls m onde ling bull Goede con tac tue le e igenschappenbull B e langste lling voo r de com m erc ieuml le aspecten van ons o n tw e rp b u re a u

Stuur uw schriftelijke sollicitatie met uitgebreide cv voor I oktober as naarVan Oossanen amp Associates bv

Costerweg IG 6 7 0 2 AA Wageningen

of via e-mail naar pvanoossanencompuservecom Nadere informatie omtrent deze functie kunt u inwinnen bij de heer P van Oossanen telefoon 0317-416065

Jotun Paints

Het Noorse Jotun BV behoort tot de top drie leveranciers van hoogwaardige coatings voor de scheepvaart en de industrie De beschermende coatings worden geproduceerd en verkocht over de gehele wereld waarbij Jotun BV haar klanten adviseert over het juiste product en de bijbehorende voortehandeling en verwerking Om de optimale bescherming daadwerkeli|k te kunnen garanderen voeren eigen technisch adviseurs inspecties uit op locatie Door de succesvolle combinatie van productenpakket en advisering wordt Jotun BV hoog aangeschreven op het gebied van kwaliteit duurzaamshyheid en betrouwbaarheid Vanuit Nederland zijn circa 17 mensen werkzaam die naast de verkoop en levering aan Nederlandse klanten ook klanten uit de gehele wereld beleveren die een Nederlandse haven aandoen Voor de vestiging in Spijkenisse zijn wij op zoek naar kandidaten (mv) voor de functies van

General Manager Salesnetwerker voor scheepvaart en industrie

De functie U geeft leiding aan het verkoopkantoor dat bestaat uit de afdelingen verkoop technical service customer service en administratie In de eerste zes maanden wordt u Ingewerkt door de huidige General Sales Manager U bouwt relaties op met bestaande en potentieumlle key accounts in de scheepvaart en industrie zowel met eindgebruikers (rederijen tankopslagbedrijven chemicalieumlnprodu- centen) als met andere betrokken partijen (scheepswerven schllderbedrijven brancheverenigingen) U rapporteert aan het Europese hoofdkantoor in de UK en onderhoudt daarnaast contacten met andere landen binnen de Jotun organisatie

Jotun vraagt Een HBO-opleiding aangevuld met verkoopervaring in hoogwaardige producten Een aantal jaren leidinggevende ervaring zowel aan verkopers als aan ondersteunende afdelingen Kennis van de scheepvaart enof de industrie Het vermogen om contacten op allerlei niveaus te onderhouden Inzicht in de complexiteit van het verkoopproces en in de belangen die een rol spelen Oplossingsgerichte en enthousiaste persoonlijkheid die door samenwerking goede resultaten kan neerzetten Uitstekende beheersing van de Engelse taal Bereid om ongeveer 1 keer per maand een aantal dagen te reizen

Sales Adviserverkoop van hoogwaardige coatings in scheepvaartbranche

De functie In de inwerkperlode leert u de producten van Jotun kennen en krijgt u inzicht In het verkoopproces U bouwt relaties op met bestaande scheepvaart- klanten In de Randstad zowel met rederijen als met andere betrokken partijen (scheepswerven schllderbedrijven brancheverenigingen) Potentieumlle klanten benashydert u actief op een directe manier en via de netwerken die u opbouwt U adviseert klanten over de juiste coating voor de bescherming van schepen bij nieuwbouw of onderhoud Vervolgens werkt u samen met de technisch adviseurs en de customer service afdeling om de optimale kwaliteit en dienstverlening te waarborgen

Jotun vraagt Een MBO-opleiding aangevuld met verkoopervaring in hoogwaardishyge producten Kennis van en netwerk in de scheepvaartbranche is een sterke pre Een relatiebouwer met goede communicatieve vaardigheden die contacten op allerlei niveaus kan onderhouden Inzicht-in de complexiteit van het verkoopproces en in de belangen die een rol spelen Enthousiaste en oplossingsgerichte persoonshylijkheid die door samenwerking goede resultaten neerzet Uitstekende beheersing van de Engelse taal

Jotun biedt Hen zelfstandige en veelzijdige functie waarin eigen initiatief en creativiteit alle ruimte krijgen Een ambitieuze organisatie met hoogwaardige technische producten die hoog aangeschreven staat in de markt De mogelijkheid en vrijheid om het eigen klantenplattorm uit te bouwen en aan de verdere groei een belangrijke bijdrage te leveren Enthousiaste betrokken collegas waar u op kunt bouwen en een prettige werksfeer

Interesse Schrijf ot e-mail dan een brief mei cv onder vermelding van referentienummer 30831125-SW en de functietrtel aan Mercun Urval BV Westblaak 1323012 KM Rotterdam E-mail sol-rotnlregmercuriurvalcom Voor vragen kunt u contact opnemen met mevrouw M de Vries telnr 010 - 282 86 00

Zie ook wwwjotunnlwwwjotuncom en wwwmercuriurvalcom

Mercuri Urval

V erenigingsi^M

Koninklijke NederlandseVereniging van Techniciop Scheepvaartgebied

Royal Netherlands Society of Marine Technology

Van de Voorzitter

Na een lange en hete zomer staat een nieuw seizoen met verenigingsactiviteishyten voor de deur Activiteiten die erop geshy

richt zijn een bijdrage te leveren aan het versterken van de maritieme sector en in het bijzonder aan het vergroten van de maritieme technische kennis Activiteiten die er ook op gericht zijn een ontmoeshytingsplek te bieden aan de leden van onshyze verenigingDe programmarsquos die in de verschillende afdelingen zijn opgesteld zien er aanshytrekkelijk uit Lezingen met echte technishysche onderwerpen over bijvoorbeeld scheepsontwerp en aandrijvingen maar ook over zaken als piraterij en risk manashygement Nieuwjaarsrecepties in alle afdeshylingen en een Algemene Ledenvergadeshyring die in 2004 door de afdeling Amsterdam wordt georganiseerd De Maritieme Ontmoetingsdag voor leden van de KNVTS en studenten uit het scheepsbouw- en scheepvaartonderwijs wordt tijdens de Europort tentoonstelling op 18 november 2003 samen met de VNSI georganiseerd een en ander in het kader van het lOOjang bestaan van het Scheepsbouwkundig Gezelschap Willi- am Froude Eveneens met de VNSI wordt op 12 december 2003 bij en sashymen met het MARIN de Maritieme Innova- tiedag gehoudenOnze vereniging heeft inmiddels meer dan 3000 leden en ik hoop dat ook dit jaar de lezingen en andere bijeenkomshysten weer druk bezocht zullen worden Ik hoop ook dat daar veel van onze jongere leden bij zullen zijn Een van de grootste uitdagingen voor onze vereniging is het vinden van de juiste formule waarmee ook de jongeren actief betrokken worshy

den bij onze activiteiten Het is verheushygend dat de discussies en besluitvorshyming tijdens de laatste Algemene Ledenshyvergadering in Zeeland hier positief aan bijdragenEen ander belangrijk aandachtpunt is het maritieme onderwijs dat naar het lijkt steeds minder aandacht knjgt van overshyheid en onderwijsinstellingen Onze vereshyniging heeft zich altijd bezig gehouden met het bevorderen en faciliteren van de kennisontwikkeling op maritiem gebied Misschien is nu het moment aangebro- ken om een stap verder te gaan en om positie te kiezen als belangenbehartiger van het maritiem onderwijs vanuit onze positie als grootste vereniging van marishytieme professionals in NederlandBeide onderwerpen verjonging en onshyderwijs kunnen niet los van elkaar worshyden gezien Voor het hoofdbestuur zijn het belangrijke punten waar ook in de koshymende periode veel aandacht aan zal worden besteed Hierbij zal gezocht worshyden naar mogelijkheden om meer en beshyter gebruik te maken van alle kennis en ervaring die binnen onze vereniging beshyschikbaar is

Ik wens u allen een heel plezierig en sucshycesvol verenigingsjaar toe

BallotageVoorgesteld en gepasseerd voor het

JUNIOR LIDMAATSCHAP

EL GoedegebuureStudent Maroff-Hogeschool VlissingenHoenderweg 254697 BE ST ANNALANDVoorgesteld door A de GrootAfdeling Zeeland

HJ HertelStudent Scheepsbouwkunde TUDelft Oudraadtweg 15 K 10 2612 SL DELFTVoorgesteld door U Nienhuis Afdeling Rotterdam

Voorgesteld en gepasseerd

voor het GEWOON LIDMAATSCHAP

A AbmaOntwerper-Vripack Yachting Sneek Gele Us 82 8607 HC SNEEK

Voorgesteld door M Pms Afdefcng Noord

AR Botten Projecttetder-Eekels Elektrotechniek BV Koham Heigelaan 659636 CL ZUDBROEKVoorgesteld door D Siccama Afdeling Noord

B Hoogendoorn Haarlemmerstraat 155 2312 DP LEIDEN Voorgesteld door J Pinkster Afdeling Rotterdam

DRoemersRechter College van Beroep voor het BeshydrijfslevenViceVoorzitter Raad voor de Scheep vaartHoofdweg 52 1175 LB LUNDENVoorgesteld door JP Burger Afdeling Amsterdam

MH SchaapMaritiem Officier-Lowland International HoofddorpPrins Bernhardlaan 1621 2032 ZE HAARLEMVoorgesteld door JP Burger Afdeling Amsterdam

NA Thoumlrbrugge Sales-SMST Franeker vMoerkerkenlaan 9 9721 TA GRONINGENVoorgesteld door JP Burger Afdeling Noord

P WuumlemsSurveyor-Uoydrsquos Register North America Inc4010WSaiboatDr a 33026 COOPER CITY (USA) Voorgesteld door J Bot Afdeling World

Voorgesteld en gepasseerd voor

het BELANGSTELLEND LIDMAATshySCHAP

J DijkmansShift Supervisor-Total Raff NVVlissingenZuidsingel 714331 RR MIDDELBURG

Voorgesteld door A de Groot Afdeling Zeeland


het DONATEURS LIDMAATSCHAP

Scheepswerf Jacden Breejen BV Havenstraat 73372 BD HARDINXVELDOIESSENDAM

Mii roraquonti Infurnni I

Ilaquo tf

j L aStoe t o to Holaquo6laquo ________________ j mgt r I

Koninklijk fiederiarKtee vtrtngwg van Technici op SltN9fA8firtgetgtilaquoKJ Bevorderen an de ontwikkeling Mariuumleme Techniek

D a vB ln m g m q

AJdolin ge n l e m g raquo n Innovatie

V w a iw e t t i f ig laquo laquo

C olo fon

Welkom op de website van de KNVTSoacutegt site voor technci op manoumlem gebied

vataiurcs en s t ra sUrtgetireide maritieme Links

195Uj over de KNVTS website

T tK o o o 010-2410094 - Fraquolaquo 010-24100

IumlT I

wwwKNVTSnl

_JKwvrsi S l

Bm gtlaquoi-p | jiiPM

IfcvNSI S C H E E P S B O U W N E D E R L A N D

Verenigingsnieuws VNSI

september 2003

Waterwerk III

Vanaf woensdag 22 oktober 2003 starshyten nieuwe uitzendingen in de reeks Washyterwerk Negen weken lang zal de serie te zien zijn op Nederland 1 bij TeleacNOT om 1705 uurIn waterwerk III wordt een afwisselend beeld gegeven van het werk m de marishytieme sector Het thema employability staat centraalZoals ook in de voorgaande Waterwerk- series zullen de tien branches in de man

tieme sector aan bod komen (scheepsshybouw zeescheepvaart havens binnenvaart waterbouw offshore watershysport visserij maritieme toeleveranciers en Koninklijke Marine)In aflevering drie en vier komt de scheepsbouw uitgebreid aan de ordeZo wordt er een kijkje genomen op een bedrijfsschool en volgen we een projectshymanager die verantwoordelijk is voor projecten binnen de luxe jachtbouw

Enquecircte Scheepvaartshy

inspectie

VNSHeden uiten regelmatig hun beshyzorgdheid over de ontwikkelingen bij de Inspectie Verkeer en Waterstaat Divisie Scheepvaart (voorheen Scheepvaartinshy

spectie) Diverse reorganisaties en vershyanderingen in het uitbesteden van taken veroorzaken onduidelijkheden bij de wershyven VNSI heeft daarop besloten een enshyquecircte onder haar leden te houden over het functioneren van experts het keuren van tekeningen en de informatievoorzieshyning door IVW Een kwart van de tachtig aangeschreven werven deed aan de enshy

quecircte meeVooral de informatievoorziening vanuit IVW bleek voor verbetering vatbaar In een eerste antwoord stelt de Inspectie dat informatievoorziening een taak is van de beleidsdirectie van Verkeer amp Watershystaat (Directoraat-Generaal Goederenshyvervoer) en niet van de Inspectie Een nieuwe IVW-website zou in de toekomst Verlichting kunnen brengenAndere problemen die uit de enquecircte rolshyden waren de tarieven hoewel IVW divershyse taken uitbesteedt aan klassebureaus zijn de tarieven niet naar beneden bijgeshysteld IVW wil de tarieven gefaseerd naar een kostendekkend niveau brengen alshy

dus de Inspectie m een antwoord De exshyperts tenslotte hun beschikbaarheid voor de binnenvaart blijkt vooral m het voor- en najaar een probleem Hiervoor heeft IVW niet direct een oplossing Geshyzien het verandertraject bij IVW is de kans klein dat er nieuwe experts aangeshytrokken wordenHoewel IVW zich positief opstelt worden er weinig concrete verbeterpunten aarv gevoerd VNSI blijft daarom met IVW in gesprek en zal de activiteiten van de Inshyspectie nauwlettend blijven volgen

Qiosmeerm iddelen

Smeermiddelen worden op veel plaatsen

toegepast bijvoorbeeld als bescherming tegen slijtage door wrijving of vuil Hyshydraulische olieumln hebben ook een smerenshyde werking en worden daarnaast toegeshypast om krachten over te brengen In bijna alle werktuigen zijn smeermiddelen en hydraulische olieumln in meer of mindere mate te vinden In de maritieme wereld worden deze middelen op verschillende manieren gebruikt bijvoorbeeld voor hyshydraulische systemen aandrijfkettingen staalkabels open tandwielen en schroefshyassen Eventuele lekkages kunnen daardoor leiden tot het verspreiden van olie m het milieu Door de toxiciteit van minerale olieumln is dat schadelijk voor bo- demleven en waterorganismenEr zijn diverse toepassingsmogelijkheshyden voor smeermiddelen en hydraulishysche olie die minder toxisch en beter bioshylogisch afbreekbaar zijn dan traditionele smeermiddelen op basis van minerale olie Deze tiiosmeermiddelen zijn gebashyseerd op plantaardige en dierlijke olieumln en vetten synthetische esters of poligly- colen Dit maakt het mogelijk om milieushybelasting terug te dringen Nadere inforshymatie onder andere over technische eisen en subsidiemogelijkheden is te vinshyden op wwwmvonlbiosmeermiddelen

Competent iepro fielen

Een juiste beroepsuitoefening vergt vanshy

daag de dag andere technische organishysatorische en commerciele vaardigheshyden dan vroeger Om opleidingen goed op deze ontwikkelingen aan te laten sluishyten is het belangrijk dat de beroepsprak tijk goed in kaart is gebracht Vandaar dat er voor een aantal beroepen in de metaal een Beroeps Competentie Profiel (BCP) is opgesteld In het handboek Beshy

roepsprofielen Metaal (juni 2001) staan tuna zestig nieuwe en geactualiseerde BCPs Voor het eerst wordt daarm ook de werkhouding besprokenHet handboek is algemeen van opzet waardoor een aantal specialistische competenties voor beroepen als bijvoorshybeeld scheepsbouwer en scheepsme- taalbewerker er niet m zijn terug te vinshyden Beroepsprofielen vormen de basis voor het onderwijs opleidingen nemen de BCPs als uitgangspunt bij het samenshystellen van hun opleidingsprogrammarsquos Het is dus van belang dat het bedrijfsleshyven de profielen goed formuleert

Bi n nen vaartproject

CREATINGVNSI en het Centraal Bureau voor de Rijnshyen Binnenvaart (CBRB) hebben in Brussel gezamenlijk het projectvoorstel Creating ingediend Binnen Creating wordt gekeshyken naar het binnenvaartschip als ondershydeel van de totale transportketen Aan de hand van concrete voorbeelden (la- dingstromen) zullen nieuwe logistieke mogelijkheden worden onderzocht Kenmerkend voor dit proiect is de inteshygrale en multidisciplinaire benadering aan bod komen logistiek energiemana-

gement hydrodynamica voortstuwing scheepsconstrucbe (onder andere bots- veihgheid) externe veiligheid en ernts- sies Een objectieve vergelijking van vershyschillende transportmiddelen is onderdeel van het project In deze vergeshylijking worden zowel bestaande situaties als nieuwe ontwikkelingen met betrekshyking tot brandstofverbruik emissies en veiligheid betrokkenEr is veel belangstelling voor dit ParvEu- ropese project zowel bij bedrijfsleven

overheden als onderzoek ansteuumlngen n

binnen-en buitenland

Maritieme RampD-week

VNSI organiseert in samenwerking met het Maritiem Kennis Centrum (MKC) Nederland Maritiem Land (NML) en Sen- terEGUason een speciale themaweek

met als doel de promotie van maritieme RampD en ondersteuning bij het voorbereishyden van projectvoorstellen voor

- Het Zesde Kaderprogramma (KP6 Tweede Tender)

- Het Marco Polo programma- De CRAFTCollectieve programmarsquos

De centrale evenementen in deze week zijn bijeenkomsten van de Thematische Netwerken ERAMAR ERANET en ERAS- TAR alsmede een gemeenschappelijke bijeenkomst van circa 15 maritieme Theshymatische netwerken uit KP4 en KP5

LocatieAula Congrescentrum TU-Delft Mekel- weg 5 DelftData 22 - 26 september 2003 Aanmelding en informatie wwwvnsinl (select English-select news) of Kann van Reijn tel 079-3531169

FowM SN M w H tm Sn laquo ( laquo o raquo ldquo - M m m Pw tlt Dmcum

VNSIIS C H E E P S B O U W N E D E R L A N D

oo E n g l t s h

i| uumlJ I_______ |______ gtlaquoVMSI SU SPmdashlaquoxi E-l -laquo3SW i5lt~vsninl

Akerboom Yacht Equipment A lblasserdam Yacht building BVW erf Alblasserdam BVScheepswerf t Am bacht BVAm els Holland BVAmelsSchelde BV Scheepsbouwbedrijf Het Anker Barkmeijer Stroobos BVBodewes Binnenvaart BVBodewesrsquo Scheepswerven BV Scheepswerven Gebr G amp H Bodewes BV Scheeps- en Jachtwerf L J Boer BV Breko Nieuwbouw en Reparatie BV Van Brink Shipyard BVScheepswerf vh C Buitendijk BV Scheepswerf Bijlsma Lemmer BV Central Industry Group NVConoship International BVDamen Shipyards Bergum Damen Shipyards Gorinchem Damen Shipyards Group Damen Shipyards Hardinxveld Damen Shipyards Hoogezand Shipyard K Damen BVJoh van Duijvendijk BVEngelaer Scheepsbouw BV Scheepswerf Ferus Sm it BV Scheepswerf Geertman BV Scheepswerf lsquoGelriarsquo BV van der G iessen-de Noord NV van der G iessen-de Noord Shipb div Scheepswerf G rave BV Scheepsbouw De Greuns BVVan Grevensteins Scheepswerf BV De Groot N ijkerk BVScheepswerf Harlingen BV Scheepswerf Hoebeacutee BVA amp L Hoekman BVScheepswerf Hoogerwaard BV Scheepswerf De Hoop Heusden BV Scheepswerf De Hoop Lobith BV W erf De Hooprsquo (Schiedam) BVIHC Delta Shipyard BVIHC Holland NVIHC Holland NV Beaver Dredgers IHC Holland NV Dredgers IHC Holland NV Parts amp Services Scheepswerf De Kaap BVKeppel Verolme BVGebr Kooiman BVDokbedrijf Luyt BVScheepswerf Maasbracht NV Scheepswerf Maaskant Bruinisse Scheepswerf Maaskant Stellendam

Scheepswerf MeppelW out Liezen Merwede Shipyard BVScheepswerf Metz BVNederlof Scheepsbouw BVNiehuis amp Van den Berg BV Scheepsreparatie H Niessen B V Koninklijke Niestern Sander BV Oranjewerf Scheepsreparatie BV Padmos Bruinisse BVPadmos Stellendam B VScheepswerf Peters BVRDM Submarines BVRotterdam United Dockyard BV Koninklijke Schelde Groep B V Schelde Marinebouw BV Scheldepoort BV Reparatiewerf Hellingbedrijf Scheveningen BV Schram amp Van Beek B VScheepswerf De Schroef BVSerdijn Shiprepair BVShipdock Amsterdam BV Scheepswerf Slob BVSmits Machinefabriek en Scheepsreparatie BVTexdok BVTille Scheepsbouw Kootstertille BVBV Scheepswerf VahaliScheepswerf V isser BVVlaardingen Oost Scheepsrep BV Volharding Shipyards Foxhol BV Volharding Shipyards Harlingen BV Volharding Shipyards Waterhuizen BV Scheepswerf Vooruit BVVOSTA LMG BVWaterhuizen Shipyard BV Scheepswerf vd W erff en Visser D van de Wetering BVAntwerp Shiprepair NV

Geassocieerde ledenALBCON BVAlfa Laval Benelux BVA lubouw de Mooij BVArbode Maritiem BVArklow Shipping Nederland BVAtlas IMCS BVVerenigde Bierens Bedrijven BV Boone BVBoonk Van Leeuwen Advocaten Borand BVBucomarKees Burger Scheepsreparatie CAPE Groep BVCenter Line

Delta Surveys BVExpertisebureau Van Duyvendijk amp Zn BV Econosto Nederland BVEdairconEDS PLM Solutions NVFamest Engineering BVFlender Bruinhof M arineBruinhof BV FNV BondgenotenGemeentelijk Havenbedrijf Rotterdam Hertel B V Marine Services Hoogendoorn Maritieme Betimmeringenamp Interieurbouw IFS Netherlands B VIHDA Shipbuilding Service Scheepsbouwkundig Bureau Herman Jansen BVKLC Marine Consultants B VKNVTSLogic Vision BVMARINMarin Ship management BVDirectie Materieel Koninklijke Marine Afdeling Maritieme Techniek MasterShip Metalix BVNavingo BVNESEC Scheepsfinancleringen Numeriek Centrum Groningen BV Quercus Technical Training Services BV Subsidie-adviesbureau Raad amp Daad BV Ralteco BVRidderinkhof BVRolls-Royce Marine Benelux B VSelier consultants S engineering BV Sigma Coatings BVSika Nederland BVStork Bronswerk BVStruik amp Hamerslag BVTouw BampB Holding BVVeka Group BVA van der Velden BVMuseum werf VreeswijkVuyk Engineering Rotterdam BVScheepsbouwkundig Bureau Zeeman BV

VNSIBoerhaavelaan 40Postbus 138 2700 AC ZoetermeerTel (079) 353 11 65Fax (079 )353 11 55E-mail info vnsinlInternet wwwvnsinl

m eer in fo op W W W V N S IN L

M M Holland Marine Equipment

ABB Marine amp Turbocharging Absorbit Environmental Technology BV Aggreko Nederland BV Ahoy Rotterdam NV Ajax Fire Protection Systems BVAlewijnse Holding BVAlewijnse Marine Technology BVAlewijnse Marine BVAlewijnse Noord BVAlfa Laval Benelux BVAlphatron Marine BVAlumar BVAMW Marine BVArbode Maritiem BVBaars amp Bloemhoff Marine ProductsBakker Sliedrecht Electro Industrie BVBeele Engineering BVBell LichtBennex Holland BVBloksma BVBosch Rexroth BVBOT Groningen BVVan Brink Shipyard BVBrush HMA BVCentraalstaal BVChartworx Holland BVCoops en Nieborg BVCorrosion amp Water-Control BVCP Heat Exchanger Technologies BVCroon Elektrotechniek BVDamen Shipyards Gorinchem Datema Delfzijl BV Da Vinci College DENO COMPRESSORS Desmi KampR pompen BV Discom BV Droste Elektro BV Drumarkon BV Duvalco BVEconosto Nederland BV Maritiem Eefting Engineering Eekels elektrotechniek BV Elinex Trading amp Consulting BV eL-Tec Elektrotechnologie Euronorm Aandrijftechniek Europe China Development Corp FG Governors amp Engine Parts BV Flender Bruinhof Marine Gemeentelijk Havenbedrijf Rotterdam Gerling NCM Geveke Motoren BVVan de Giessen StraalbuizenVan de Graaf BVGreenship BV Treatment Technology Grenco BVGTI Marine amp OffshoreGTI Seton PijpleidingenDen Haan Rotterdam BVHDC Marvelconsult BVHelmers Accommodatie en Interieur BVHertel Marine ServicesHolland Marine Services Amsterdam BV

Holvrieka Nirota BVHoogendoorns Maritieme Betimmeringen enInterieurbouwHRP Thruster Systems BVHYCOS Hydraulics amp Control SystemsHytop BVIHC Holland NV Lagersmit Imtech Marine amp Offshore BV Information Display Technology BV Intertech BV IRO Johnson Pump BV Kelvin Hughes Nederland BV Ketting Handel BVKongsberg Maritime Ship Systems BV Directie Materieel Koninklijke Marine Kooren Shipbuilding and Trading BV Machine- amp Lierenfabriek C Kraaijeveld BV Kroon BVLankhorst Touwfabrieken BVLemans Nederland BVVan Lessen en Punt Holding BVBV Installatiebouw Van der LeunLoggers BVLogic Vision BVMachine Support BVMampaey Offshore Industries BVMaprom Engineering BVMarflex BVMarilux BVMARIN Marine Service Noord Marktechnical BV

JVIateriaal Metingen Europe BV MaxCargo BVTechnisch Bureau Mercurex BV Merrem Materials Metagis BV Metalix BVMotrac Hydrauliek BV Navylle BV Ned-Deck Marine BV NewThex BV NRFBVNicoverken Marine Services BVNijhuis Pompen BVNorthrop Grumman Sperry Marine BVNR Koeling BVPols Aggregaten BVPraxis Automation TechnologyProgress Technique BVPromac BVRadio Holland Marine BV Ridderinkhof BV ROC Kop van Noord-Holland Roden Staal BVRolls-Royce Marine Benelux BV Rotor BVRubber Design BV Sandfirden Technics BV Scheepvaart en Transportcollege (STC) Schelde Gears BV

Schelde Marine Services Scheldepoort Repair amp Conversion Yard Serdijn Ship Repair BV Ships Equipment Centre Shipkits BVSiemens Nederland NVSIGMA Coatings BV Marine DivisieSmit Gas SystemsTeken- en adviesbureau StarSTN Atlas Nederland BVStork Bronswerk BV Marine SystemsStork Gears amp Services BVStork-KwantStork Services BV (Maritime)Techno Fysica BV Theunissen Technical Trading BV Thofex BVThyssenKrupp Liften BV TNO Bouw TRAFA BV transformatorenBV Twentsche Kabel FabriekBV Technisch Bureau UittenbogaartVAF Instruments BVVan Voorden Gieterij BVVan Voorden Reparatie BVVecom Metal Treatment Technology BVVerebus Engineering BVVerhaar Omega BVVeth Motoren BVVlaardingen Oost Anker- en Kettingfabriek Volharding Shipyards Wartsila Nederland BV Wartsila Propulsion Netherlands BV Wehama BV Wijsmuller BrosWinel BV Winteb VOFWolfard amp Wessels Werktuigbouw BV Woodward Governor Nederland BV Xantic BVYork-inham refrigeration BV

Geassocieerd lid

Nieuwe leden

Europe China Development Corp Kroon BV NewThex BV TNO Bouw BV Twentsche Kabel Fabriek

H o lla n d M arine Eq u ipm e ntVereniging van maritieme toeleveranciersMaaskade 119RotterdamPostbus 240743007 DB RotterdamT (010)44 44 333F (010) 21 30 700E infohmenlI wwwhmenl

ActiviteitenHME zet in op nieuwe cursussen

In de huidige Europese scheepsbouwcontext moet de Nederlandse maritieme industrie zich van zijn beste kant laat zien De HME- leden investeren daartoe in behoud en uitshybouw van kennis en serviceniveau De branshychevereniging helpt door in het komende halfjaar drie nieuwe opleidingen aan het regushyliere programma toe te voegen Dat zijn

bull De cursus lsquoMaritieme Servicemonteur als Ambassadeur

bull De halfdaagse workshop lsquoK lantgerichte service en

bull De workshop Sound and V ibration on Board

bull De tweedaagse training De maritieme servicemonteur als ambassadeur wordt in samenwerking met ROVC Technische Opleidingen uit Ede ontwikkeld en gaat op 10 november 2003 van start Het doel van deze training is om de communicatie van servicemonteurs met de klant en met het backoffice te verbeteren zodat er meer rendement gehaald wordt voor de beide doelgroepen

bull Tevens wordt op 8 oktober 2003 een halfshydaagse workshop Klantgerichte service georganiseerd speciaal voor servicema- nagers Wat kunnen zij doen om het service apparaat van hun bedrijf te verbeteren wat verwacht de klant en wat mag een manager van zijn eigen servicemonteurs verwachten

bull Voor een doelgroep van toeleveranciers werven ontwerpers reders en marines orgashyniseert Holland Marine Equipment op 3 en 4 december 2003 de workshop Sound and Vibration on Board In samenwerking met MARIN TNO-CMC en TNO-TPD wordt u ingewijd in ontstaan gevolgen en voorkoshym ingreductie van geluid en trillingen aan boord Gekozen is voor een internationale opzet van de workshop met Engels cursusshymateriaal en het gebruik van computerproshygrammas en demonstraties op een testfacili- teit Tevens biedt dit u een uitgelezen kans om uw internationale netwerk met klanten collegas en toeleveranciers uit te breiden

De eerstvolgende cursussen zijnbull Scheepsbouw voor niet-scheepsbouwers

startdatum17 november 2003 (Rotterdam)startdatum 20 november 2003 (Groningen ism TechnoMatch en VNSI)

bull Algemene introductiecursus voor de maritieme clusterstartdatum 4 november 2003 (Groningen ism TechnoMatch en VNSI)20 - 21 november (Rotterdam)

Holland Marine Equipment

bull VOLVCA voor de maritieme sector0 9 - 1 0 oktober 2003 (Dordrecht)1 1 - 1 2 december 2003 (Dordrecht)

bull Sound and Vibration on Boardrsquo3 - 4 december 2003 (Delft)

bull Klantgerichte service9 oktober 2003 (Ede)

bull Maritieme servicemonteur als ambassadeur10-11 november 2003 (Ede)

Contactpersoon Opleidingen Nick Wissels (nwhmenl)

Inn ova tie in p ra k tijkbull W ie vernieuwing succesvol wil laten zijn

moet zijn zaken technisch en commercieel goed voor elkaar hebben Octrooi-informatie kan een belangrijke rol spelen in het innovashytieproces Op 30 september organiseert HME in samenwerking met Syntens Bureau voor de Industrieumlle Eigendom (BIE) en Rubber Design een Octrooien Workshop In deze workshop maken deelnemers kennis met octrooien als inspiratiebron informatieshybron en als bescherming Deze kosteloze workshop is uitsluitend toegankelijk voor HME-leden

bull In navolging van de COMPOSITIE workshop Automatisering van schepen d m v autonoshyme systemen van 13 mei jl vond bij de Koninklijke Marine op 26 augustus 2003 een vervolgbijeenkomst plaats 15 deelnemers richtten zich in deze bijeenkomst op drie gebieden

1 Bouwen van een prototype van een autonoom systeem ism de Koninklijke Marine

2 Toepassing van autonome systemen in andere maritieme sectoren zoals de bagshygerindustrie en de offshore

3 Hoe moet het centra le autom atiseringsshysysteem eruit gaan zien en gaan werken als er autonome systemen geiumlmplementeerd zijn

bull Ondertussen vult de SiteScape database zich met documenten discussieforums en publicaties Binnenkort is een handleiding voor het gebruik van deze database voor de maritieme sector beschikbaar op Bureau HME Sitescape wordt te r beschikking gesteld door Nederland maritiem Land

bull Verder ondersteunt HME de totstandkoming van het Kenniscentrum Duurzame Shortsea Shipping waarin behalve HME ook KVNR Ministerie van Verkeer en Waterstaat en de Hogeschool Zeeland deelnemen

Contactpersoon Innovatie Diana Mulder (dmhmenl)

N ie u w e stra teg ie E xp ortbull Medio september is het strategiedocument

Plan B het HME-programma maritieme internationalisatie verschenen waarin vier clusters van offensieve handelsactiviteiten voor 2004 worden genoemd De clusters (Beursdeelnames Business Intelligence Buitenlandse missies en Bijeenkomsten van (potentieumlle) exporteurs) zijn opgesteld nav de jaarlijkse exportenquecircte en de hierop volshygende strategiemiddag die werden gehoushyden in de pertode april tm juni 2003

Contactpersoon Export Joska Voerman (jvhmenl)

Contactpersoon China Alexander Schouten (ashmenl)

Een b ra n ch e in bew eg ingbull Afgelopen juli heeft Holland Marine

Equipment haar 150e volwaardige lid Geveke Motoren verwelkomt De Papen- drechtse motorenleverancier kiest voor het lidmaatschap vanwege het belangrijke marktnetwerk dat de vereniging biedt en de centrashyle rol die HME heeft bij de belangenbehartishyging van de maritieme industrie in binnen- en buitenland

bull De Maritieme Zeildag 2003 was met meer dan 130 deelnemers op 5 september een groots evenement voor leden en hun relaties waaronder decislonmakers uit de Nedershylandse scheepvaart en scheepsbouw

bull De HME-catalogus 2004 verschijnt In novemshyber 2003 en omvat een compleet overzicht van Nederlandse producten en services zodat de uitgave completer is dan ooltl De catalogus wordt zowel in Nederland als ver daarbuiten verspreid Opname van bedrijfsshygegevens is uitsluitend mogelijk voor HME- leden en geassocieerde leden

bull Vanaf 22 oktober 2003 wordt gedurende negen weken de serie Waterwerk III uitgeshyzonden op Nederland 1 In de reeks wordt oa aandacht besteed aan de brede inzetshybaarheid van de installatietechniek binnen de maritieme toeleveringsindustrie en de Maritime Innovation Award 2002

bull De vereniging Holland Marine Equipment bevordert de positionering van de Nederlandse maritieme toeleveranciers in de markt door belangenbehartiging versterking van het kwaliteitsimago stimulering van innoshyvatie en bundeling van knowhow Indien u nog niet bent aangesloten vraag dan aan Martin Bloem (mbhmenl) naar de voordeshylen van uw lidmaatschap

Contactperuxm Branche Manin Bloem (mbhmenl)

Contactpersoon Public Relations Linda te Veldhuis

(lvhmenl)

SCHEEPVAART

EM TRANSPORT

iSlBlaquov s t a t e

l 11 I i-kWl I i-ivVn

vii-it 4jg g [ M ls a

^

S vgg|AElig MWMi

amp J Lijst van adverteerders

Zee (v i s )vaar t Cursu s sen

reg Kwalificaties zeevaart SMBW SWK

MBO-Marof

bull Kwalificaties zeevaart in SWK en MBO-Marof

ook mogelijk alleen als stuurman of

werktuigkundige

reg Stuurman Werktuigkundige

Zeevisvaart (SW6)

reg Radarwaarnemer en Radarnavigator

reg Scheepsmanagement voor alle schepen en

voor schepen kleiner dan 3000GT

bull Basistraining STCW STCW -F

bull Marcom A en B en GMDSS module B

bull Advanced fire fighting

bull Draft surveyijkopnemer

bull Tanker endorsement cursussen (olie

chemicalieumln en gas)

I N F O R M A T I E

Soerweg 31 3088 GR Rotterdam t e l e f o o n 01 0 - 4 2 9 81 77 t e l e f a x 01 0 - 4 9 5 1 5 08

Antwerpse Motorenwerke 18

Atlas Personnel Services 34

BAF

Breko

Clayton

DBR

18

20

20

18

Delta Marine Engineering20

Groenendijk amp Soetermeer 4

Hamburg Messe 33

Holland Marine Equipment4849

Hubel Marine20

IPS 37

Lloyds Register of Shipping25

Lowland International 2-omslag

Mercury Urval44

Multi Engineering39

Navingo10

Van Oossanen Associates43

Pamp0 Nedlloyd4-omslag

Scheepvaart en Transport College50

Transport amp Offshore Services 4041

Viking Life Saving Equipment 14

Wagenborg Shipping 31

Waterhuizen Shipyard3-omslag

m a r i t i m e r c b Luxe Jachten Maritieme Training

AggregatenDBR Projects BVRivierdijk 4523372 BW HardinxveldE-mail salesdbr-hardinxveldcom

Arbeidsbemiddeling

maritiemevacaturebank rS

Plaats of zoek vacatures op wwwmaritiemevacaturebanknl Deacute website waar vraag naar en aanbod van mensen in de maritieme bedrijfstak elkaar kunnen vinden wwwmaritiemevacaturebanknl infomaritiemevacaturebanknl

Audiovisuele ProduktiesWestholland Video Groep WHVGHollewandsweg 208014 BH ZwolleTel 038 - 423 95 83Fax 038 - 423 89 98Producent van trainings- voorlichtings-en bedrijfsfilms

Automatisering

kmlaquoraquo Vxantic

Xantic Benelux (Former Station 12 amp Spectec)Schenkkade 100 2595 AS Den Haag Tel 070 - 343 33 50 Fax 070-343 33 50 E-mail infonlxanticnet

B Automatisering

KONGSBERG

Kongsberg Maritime Ship Systems BVMalledijk 7b3208 LA SpijkenisseTel0181-62 3611Fax 0181 62 5013wwwkmssno

Constructiepakketten

M e t a l i

Metalix BVPostbus 4 2960 AA Kinderdijk Tel078-6910627 Fax 078-6914520 E-mail infometalixnl wwwmetalixnl

H Dieselmotoren onderhouds en reparatie apparatuur

De Haas Dieselmotoren BV Govert van Wijnkade 3 3144 ED Maassluis Tel010-5913511 Fax 010- 5902805 E-mail infodehaasdieselnl wwwdehaasdieselnl

Tel 010-412 02 90 Fax 010-413 54 69 E-mail thofexhetnetnl wwvthofexnl

DP werkschepen en FPSO

maritime consultants

Maritime Consultants Irisstraat 23 2015 AS Haarlem Tel 023-5344048 Fax 023-5344051 E-mailrobbos-maritime-consultantscom

m Elektrotechnische installaties en nautische apparatuur

W a

B BewifnseAlewijnse Marine BV Energieweg 46c 6541 CX Nijmegen Postbus 6973 6503 GL Nijmegen Tel 024-3716311 Fax 024-371 6310 E-mail amalewijnsenl Website wwwalewijnsenl

M HefkolomSectiebouwCoops en Nieborg BVPostbus 2269600 AE HoogezandTel 0598-39 55 00Fax 0598 - 39 24 27E-mail coops-nieborgcoops-nieborgnl

Multi Engineering NVKapelanielaan 13d 9140Temse (B)Tel 0032-3-710 58 10 Fax 0032-3-7105811E-mail infomultibe

D ISM- Systemen -trainingen en manuals

Top (Training Organisatie Personeel) BVPostbus 3292700 AH ZoetermeerTel 079 - 342 74 33Fax 079 - 342 45 81E-mail fdenijstop-adviesnlwwwtop-adviesnl

ffl Lastoevoegmaterialen

Elga Benelux Edisonstraat 10 3261 LD Oud-Beijerland Tel 0186-6414 44 Fax 0186 - 64 08 80 E-mail infoelganl wwwelgaweldingcom


Maritime Consultants Irisstraat 23 2015 AS Haarlem Tel 023-5344048 Fax 023-5344051 E-mailrobbos-maritimeconsultantscom

Management Solutions

xanticXantic Benelux (Former Station 12 amp Spectec)Schenkkade100 2595 AS Den Haag Tel 070 - 343 33 50 Fax 070 - 343 33 50 E-mail infonlxanticnet

Maritiem Projectbureau

LOWLANDINTER N ATIO NAL

Lowland International BV Postbus 3036 2130 KA Hoofddorp Tel 023-557 01 01 Fax 023 - 563 79 44 E-mail infolowlandcom wwwLowlandcom

Maritieme Dienstverlening

Marine Surveyori bull Ship RgUtration Siyyiccedileraquo

Hubel Marine BV Vlierbaan 402908 LR Capelle ad IJssel Tel 010-458 73 38 Fax 010-458 76 62E-mail hubel-marinewxsnl

Takmarine BVGovert van Wijnkade 37 3144 EG Maassluis Tel 010-592 19 66 Fax 010-592 77 72 E-mail companytakmarinenl

Maritieme Toeleveranciers

Nicoverken Holland bv Regoutstraat 1 3125 BH Schiedam Tel 010-238 09 99 Fax 010-238 0988 Email infonicoverkennl

w

CTSMaritiem Trainingscentrum BV Beerweg 101 3199 LC Maasvlakte Tel 0181 - 36 23 94 Fax 0181-36 29 81 Email infomtc-nlorg Maritiem Instituut IJmuiden

Maritiemel^caliemie

Nova Contract Opleiding amp Training

Kanaalstraat 71975 BA IJmuidenTel 0255-54 72 00E-mail ncotmaritiemnovacollegenlwwwncotnl

Mechanical SeatsRoodhart Marine Services Heijplaatstraat 21 3089 JB Rotterdam Tel 010-48725 42 Fax 010-287 22 62

Milieu en VeiligheidAbsorbit BVKuumlppersweg 15 2031 EA Haarlem Tel 023-553 99 99 Fax 023 - 553 99 90 E-mail infoabsorbitnl wwwabsorbitnl

Naval Architects Consulting Engineers

Groenendijk amp Soetermeer Groothandelsgebouw E-7 Postbus 29156 3001 GD Rotterdam Tel 010-413 08 52 Fax 010-413 08 51 E-mail infogroensoetnl

Onafhankelijk Coatings amp Corrosie Onderzoek

COTZijlweg 340-342 2015 CP Haarlem Tel 023-5319544 Fax 023-5277229 E-mailspoelcot-nlcom

Reparatie PompenRoodhart Marine Services Heijplaatstraat 21 3089 JB Rotterdam Tel 010-48725 42 Fax 010-28722 62

Safety Training

Maritiem Trainingscentrum BV Beerweg 101 3199 LC Maasvlakte Tel0181-36 23 94 Fax 0181-36 29 81 Email infomtc-nlorg

Thofex BV Chris Marine Danieumll Pichotstraat 10 3115 JB Schiedam

SEPTEMBER 2003 - SCHIP en WERF de ZEE 51

Scheepsbouwkundigingenieursbureau

Scheepsreparatie

allshipnwnnraquo profMte

Allship Marine ProjectsB o b e td ijk 3 51647 CE BerkhoutTel 0229-55 1 2 0 5 5 5 1306Fax 0229 -55 12 92E-mail allshipmarineprojectstiscalinlwwwallshipnl

ScheepsluikenluikenkranenCoops en Nieborg BVPostbus 2269600 AE HoogezandTel 0598-39 55 00Fax 0598-39 24 27E-mail coops-nieborgc oopsltiieborgnl

Roden Staal bvPostbus 49300 AA RODENTel verkoop 050 - 367 75 00Fax 050-50167 25E-mail inforodenstaalnlwwwrodenstaalnl

Scheepsregistratie

Hubel Marine BV Vlierbaan 402908 LR Capelle aduumlssel Tel 010-458 73 38 Fax 010-458 76 62 E-mail hubeknarinewxsnl

Nicoverken Holland bvRegoutstraat 1 3125 BH Schiedam Tel 010-238 09 99 Fax 010-238 09 88 Email infonicoverkennl

SchroefasafdichtingenMaprom Engineering BV Maxwellstraat 22 3316 GP Dordrecht Tel 078-61808 77 Fax 078 -618 30 34 E-mail infomapromnl Internet wwwmapromnl

SchroefaskokerafdichtingenTechnisch Bureau Uittenbogaart BV Brugwachter 13 3034 KD Rotterdam Tel 010-411 46 14 Fax010-414 1004 E-mail mfotbunl

Staal - ijzer Gieterij

OflllordAllard-Europe NVVeedijk 51B-2300 TurnhoutE-mail infoallardeuropecomwwwallardeuropecom

(S)WTK aan de wal

Q e 11 i sCOMAKEK o o TECHNICI

XeltisBVMunsterstraat 203 7418 EV Deventer Postbus 72 7400 AB Deventer Tel 0570 -50 21 70 Fax 0570 -50 21 71 wwwxeltisnl

Uitlijnen en funderen

1T4I Jraquo T T 7lA i t s eacuteUijmmCnt laquoMgt

Machine Support BVKaartenmakerstraat 72984 CB RidderkerkTel 0180-48 38 28Fax 0180-48 38 29Email infomachinesupportcomwwwmachinesupportcom

Veiligheid

Voor al uw maritieme zaken

Maritiem Trainingscentrum BV Beerweg 101 3199 LC Maasvlakte Tel 0181-36 23 94 Fax 0181-36 29 81 Email infomtc-nlorg

VertaalbureausScheeps- en RegelTechnische Vertalmgen Nederlands Frans Engels SpaansSRT VertalingenPostbus 82033301 CE DordrechtTel 078-617 91 17Fax 078-618 68 02E-mail srtdelcompuservecom

Lloydrsquos Register Weena Zuid 170 3012 NC Rotterdam Tel 010-20184 47 Fax 010-404 55 88

Waardevolle adressenHolland Manne Equipment Verenigingvan maritieme toeleveranciersHulstkampgebouw Maaskade 119Postbus 240743007 DB RotterdamTel 010-444 43 33Fax 010-213 07 00E-mail infohmenl wwwhmen

Nesec Scheepsfinancieringen Koninginnegracht 60 2514 AE Den Haag Tel 070-392 52 50 Fax 070-392 37 35

Werktuigkundige ProbleemanalyseTechnofysica Zuideinde 80 2991 LK Barendrecht Tel 0180 -62 02 11 Fax 0180-62 07 05 E-mail infotechnofysicanl

Redactie Adviesraad Dr Ir JJ Blok Mevr AA Boers Ing P t HartM de Jong Ir EWH Keizer Ir GHG Lagers JNF Lameiier Mr K Polderman E SartonJK van der Wiele

Abonnementen Nederland euro 6410 buitenland euro 9660 (zeepost) euro 10395 (luchtpost) losse exemplaren euro 1575Abonnementen worden tot wederopzegging aangegaan Opzegging kan uitsluitend plaatsvinden door twee maanden voor het einde van de lopende abonnementsperiode een aangetekende bnef te sturen naarMathenesserlaan 1853014 HA Rotterdam voor leden van de KIWTS Heemraadssingel 3233001 HC Rotterdam voor leden van de FWZPostbus 86323009 AP Rotterdam voor overige abonneesMoet het verzendaes gewalgd worden stuur dan het etiket met verbeterd adres terug

SCHIP vi WERFM A R I N E T E C H N O L O G Y

de ZEE

C olofonRedactie-adres Mathenesserlaan 1853014 HA Rotterdam telefoon 010 - 241 00 94 tax 010 241 0095 email swzrotterdamwxsnl

BasisontwerpPeter Snaterse Thieme MediaCenter Rotterdam

Lay-out en drukThieme MediaCenter Rotterdam

Hoewel de informatie gepubiceerd r deze uitgave zorgvuldig is uitshygezoacutecht en waar moget|k is gecontroleerd sluten utgever redactie en auteurs utdrukket|k iedere aansprakelqkheid ut voor eventuele onshyjuistheid enof onvolledigheid var de verstrekte gegevens

Reprorecht Overname van artikelen is aleen toegestaan na toeshystemming van de uitgever

Schip en Werf de Zee is het oigaan van de Stichting Schip en Werf de Zee waann participeren de Koninkje Nederlandse Vereniging van Technici op Scheepvaartgebied KNVTS de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Reders KVNR het Maritiem Research Instituut MARIN de Nederlandse Vereniging van Kapiteins ter Koopvaardii de Vereniging Nederlandse Scheepsbouwindustrie VNSI het Koninkli|k Nederlands Meteorologisch Instituut de Afdeling Maritieme Techniek van het KM en de Federatie van Werknemers in de Zeevaart FWZ

Verschijnt 11 maal per jaar

Hoofdredacteur JLA van Aalst

Eindredactie E M Buis

Redactie Ir AFC Carlebur HRM D i dr N GunsJ de Jongh Ir T Lantau Ir W de Jong en N Wessels

Uitgever Media Business Press Metaalhof 273067 GM Rotterdam Postbus 86323009 AP Rotterdam telefoon 010289 40 08 (abonnementen)010289 40 75 (overig) fax 010289 40 76

ISSN 0926 4213 HOT IJDSCHRIFTEN

Advertentie-exploitatie Media Sales Support Postbus 86323009 AP Rotterdam telefoon 010-2894060 fax 010-2894061 eflia i infomediasalessupportnl Geldend advertentietarief 1 |anuan 2003 Ale advertentiecontracten worden afgesloten conform de Regelen voor het Advertentiewezen gedeponeerd bi| de rechtshybanken in Nederland

52 SEPTEMBER 2003 - s c h ip ltbullraquo w e r f zee

WATERHUIZEN SHIPYARDAllround vl5 nPM w 5 iuml ap qeeft de koers aai

Aan het Winschoterdiep worden al honderden jaren schepen

gebouwd De Groninger scheepsbouwers zijn befaamd over de

hele wereld Vanwege hun vakmanschap en hun liefde voor

het bouwen van hoogwaardige veilige en solide schepen Dat

was vroeger zo dat is tegenwoordig meer dan ooit het geval

Waterhuizen Shipyard innoveert voortdurend Ontwikkelt nieuwe methodes en unieke constructies Zo bouwt men

momenteel - compleet en integraal - een serie van 7 binnen-

vaarttankers die door hun speciale bouwwijze een nieuwe

norm in veiligheid neerzetten En dat gebeurt niet in het

Verre Oosten Maar aan ons eigen Winschoterdiep

Waterhuizen Shipyard BV

Waterhuizen 8

9609 PA Waterhuizen

Postbus 470

9600 AL Hoogezand

t 050 - 404 13 41

f 050 - 404 24 60

Nedlloyd

of be

l 010

-

400

62

67














ToeKchting tabellenDe tabellen geven een overzicht van de opgeleverde schepen en ontvangen opshydrachten gedurende het kwartaal en van de orderportefeuille per einde kwartaal







Totaal 14 62064 33 126429 172 422798 665203 + 16 + 34887

M U L T IN YScheepsbouwkundig Studiebureau



Tel +3237105810-Fax +3237105811

E-mail infomultibe

Web httpwwwmultibe


PERSONEEL VOOR DE MARITIEME SECTORAPPROVED SEAFARER MANNING OFFICE

ISO 9002

V C A

Postbus 3036 2130 KA Hoofddorp Tel 023-5570101Fax 023-5637944wwwlowlandcom infolowlandcom

LOWLANDINTERNATIONAL



15

Rampen en politici


26

Visby corvette


29

2 Nieuws


7 Maand Maritiem

11 Editorial
















29 De Stormmeeuw






42 Literatuuropgave


51 Maritime Search

Nader bekeken



N i eu ws

























Thu 07 Aug J003 1 2T0_


















Hoofdkenmerken





wereld






(2750000 vatenr



Website wwwvopakcom








Holland Mjrine









door


















Vrachtschepen


Rivier-zeeschepen





Opdrachten

Varend theater




Opleveringen


neerd

Het prille ontwerp



Ora et I^abora



Tewaterlating




















uur


douche en toilet











Damen Shipyards






Sonasurf France








kn



Stamford 15kVA400V

















kn












Conservator

BMgadadt

Malndacfc

Below MainQccfc















De Kakulo

















































door



Het ldquoWheelmark







Notified Bodies




kundigen




Bevoegdheden



Samenstelling









Werkwijze











Tel -4-31 -78-610 28 33 Fax +31-78-610 33 61






Overregulering







amppoundroc)













Strategienota








Achtergrond


Uitgangspunten




Integratie

actualisering en

opschoning






Stand van zaken


















Pumpsmdash Imdash










Werkconferentie



















Hoe n u verder











BEUZE

HONDURAS



SCHEEPSTECHNIEK

Your Steam Partner

w w wbrekocom



























ISPS Code



Regionaal


Producten





Beveiligingsniveaus



Investeringen





wordt verzorgd door








Hulpverlening




Maup Hoppzak












Hulpverlening


1995 429 47 831996 299 24 1251997 508 33 491998 168 30 1241999 141 30 1882000 238 22 1082001 167 35 167



SC O P IC










De consultant









rusting















Slotopmerking





Tel 010-201 84 65 bull Fax 010-214 01 90


wwwlrorg
















































del van graanschot

(half model)


Referenties


Reacties


Opleveringen F Kok



ON T W ERP










IN D E L IN G



750 m3 l70m 3 055 m3 055 m3350 m3 l15m 3 135 m3

Aecommodat ie











UITRUSTING









Literatuuropgave









voorwoorden
















r o duc t t f fo




flexibiliteit







More information



More information


W wwwkmssno




















wwwsnnmS004com

^vdma mm (J) f i j







bij u past







bull pijpenmannen

bull scheepskoks




matrozen





door Jorinus Kalis




De universiteit


















IX globalisering



Samenwer ki ng



Froude-stand








IPS bureaus

hebben zich

gespecialiseerd in

- werving en

selectie

- uitzenden

- payrolling

- advisering

- bemiddeling

- personeels-

begeleiding

IPS heeft zich met

name weten te

positioneren in

de volgende

vakgebieden

- baggerindustrie

- offshore

- scheepsbouw en

scheepsreparatie

- GW W -sector


volgens ISO 9002




Advisering -







wwwipspersonnelnl


i
















Totaal generaal 321 5443705 439 8628400 2949 81141684 51754621 + 154 + 3308447






















Totaal 14 62064 33 126429 172 422798 665203 + 16 + 34887




Tel +3237105810-Fax +3237105811

E-mail infomultibe

Web httpwwwmultibe














i te r a t u u r


Delft (BTUD)



Fax 0152571795




oblique waves








ler slipstream





gines









































Jotun Paints











Mercuri Urval

V erenigingsi^M



Van de Voorzitter






JUNIOR LIDMAATSCHAP





















Ilaquo tf



D a vB ln m g m q



C olo fon





IumlT I

wwwKNVTSnl

_JKwvrsi S l




september 2003

Waterwerk III




inspectie





Qiosmeerm iddelen





















oo E n g l t s h













Geassocieerd lid

Nieuwe leden









































(lvhmenl)

SCHEEPVAART

EM TRANSPORT




^

S vgg|AElig MWMi




MBO-Marof



werktuigkundige


Zeevisvaart (SW6)










I N F O R M A T I E




BAF

Breko

Clayton

DBR

18

20

20

18



Hamburg Messe 33


Hubel Marine20

IPS 37



Mercury Urval44

Multi Engineering39

Navingo10










Arbeidsbemiddeling




Automatisering



B Automatisering

KONGSBERG



M e t a l i









W a





















w


Maritiemel^caliemie










Safety Training





Scheepsreparatie





Scheepsregistratie







(S)WTK aan de wal






Veiligheid











de ZEE



























Waterhuizen 8

9609 PA Waterhuizen

Postbus 470

9600 AL Hoogezand

t 050 - 404 13 41

f 050 - 404 24 60

Nedlloyd

of be

l 010

-

400

62

67





















Totaal 14 62064 33 126429 172 422798 665203 + 16 + 34887




Tel +3237105810-Fax +3237105811

E-mail infomultibe

Web httpwwwmultibe




15

Rampen en politici


26

Visby corvette


29

2 Nieuws


7 Maand Maritiem

11 Editorial
















29 De Stormmeeuw






42 Literatuuropgave


51 Maritime Search

Nader bekeken



N i eu ws

























Thu 07 Aug J003 1 2T0_


















Hoofdkenmerken





wereld






(2750000 vatenr



Website wwwvopakcom








Holland Mjrine









door


















Vrachtschepen


Rivier-zeeschepen





Opdrachten

Varend theater




Opleveringen


neerd

Het prille ontwerp



Ora et I^abora



Tewaterlating




















uur


douche en toilet











Damen Shipyards






Sonasurf France








kn



Stamford 15kVA400V

















kn












Conservator

BMgadadt

Malndacfc

Below MainQccfc















De Kakulo

















































door



Het ldquoWheelmark







Notified Bodies




kundigen




Bevoegdheden



Samenstelling









Werkwijze











Tel -4-31 -78-610 28 33 Fax +31-78-610 33 61






Overregulering







amppoundroc)













Strategienota








Achtergrond


Uitgangspunten




Integratie

actualisering en

opschoning






Stand van zaken


















Pumpsmdash Imdash










Werkconferentie



















Hoe n u verder











BEUZE

HONDURAS



SCHEEPSTECHNIEK

Your Steam Partner

w w wbrekocom



























ISPS Code



Regionaal


Producten





Beveiligingsniveaus



Investeringen





wordt verzorgd door








Hulpverlening




Maup Hoppzak












Hulpverlening


1995 429 47 831996 299 24 1251997 508 33 491998 168 30 1241999 141 30 1882000 238 22 1082001 167 35 167



SC O P IC










De consultant









rusting















Slotopmerking





Tel 010-201 84 65 bull Fax 010-214 01 90


wwwlrorg
















































del van graanschot

(half model)


Referenties


Reacties


Opleveringen F Kok



ON T W ERP










IN D E L IN G



750 m3 l70m 3 055 m3 055 m3350 m3 l15m 3 135 m3

Aecommodat ie











UITRUSTING









Literatuuropgave









voorwoorden
















r o duc t t f fo




flexibiliteit







More information



More information


W wwwkmssno




















wwwsnnmS004com

^vdma mm (J) f i j







bij u past







bull pijpenmannen

bull scheepskoks




matrozen





door Jorinus Kalis




De universiteit


















IX globalisering



Samenwer ki ng



Froude-stand








IPS bureaus

hebben zich

gespecialiseerd in

- werving en

selectie

- uitzenden

- payrolling

- advisering

- bemiddeling

- personeels-

begeleiding

IPS heeft zich met

name weten te

positioneren in

de volgende

vakgebieden

- baggerindustrie

- offshore

- scheepsbouw en

scheepsreparatie

- GW W -sector


volgens ISO 9002




Advisering -







wwwipspersonnelnl


i
















Totaal generaal 321 5443705 439 8628400 2949 81141684 51754621 + 154 + 3308447






















Totaal 14 62064 33 126429 172 422798 665203 + 16 + 34887




Tel +3237105810-Fax +3237105811

E-mail infomultibe

Web httpwwwmultibe














i te r a t u u r


Delft (BTUD)



Fax 0152571795




oblique waves








ler slipstream





gines









































Jotun Paints











Mercuri Urval

V erenigingsi^M



Van de Voorzitter






JUNIOR LIDMAATSCHAP





















Ilaquo tf



D a vB ln m g m q



C olo fon





IumlT I

wwwKNVTSnl

_JKwvrsi S l




september 2003

Waterwerk III




inspectie





Qiosmeerm iddelen





















oo E n g l t s h













Geassocieerd lid

Nieuwe leden









































(lvhmenl)

SCHEEPVAART

EM TRANSPORT




^

S vgg|AElig MWMi




MBO-Marof



werktuigkundige


Zeevisvaart (SW6)










I N F O R M A T I E




BAF

Breko

Clayton

DBR

18

20

20

18



Hamburg Messe 33


Hubel Marine20

IPS 37



Mercury Urval44

Multi Engineering39

Navingo10










Arbeidsbemiddeling




Automatisering



B Automatisering

KONGSBERG



M e t a l i









W a





















w


Maritiemel^caliemie










Safety Training





Scheepsreparatie





Scheepsregistratie







(S)WTK aan de wal






Veiligheid











de ZEE



























Waterhuizen 8

9609 PA Waterhuizen

Postbus 470

9600 AL Hoogezand

t 050 - 404 13 41

f 050 - 404 24 60

Nedlloyd

of be

l 010

-

400

62

67





















Totaal 14 62064 33 126429 172 422798 665203 + 16 + 34887




Tel +3237105810-Fax +3237105811

E-mail infomultibe

Web httpwwwmultibe


N i eu ws

























Thu 07 Aug J003 1 2T0_


















Hoofdkenmerken





wereld






(2750000 vatenr



Website wwwvopakcom








Holland Mjrine









door


















Vrachtschepen


Rivier-zeeschepen





Opdrachten

Varend theater




Opleveringen


neerd

Het prille ontwerp



Ora et I^abora



Tewaterlating




















uur


douche en toilet











Damen Shipyards






Sonasurf France








kn



Stamford 15kVA400V

















kn












Conservator

BMgadadt

Malndacfc

Below MainQccfc















De Kakulo

















































door



Het ldquoWheelmark







Notified Bodies




kundigen




Bevoegdheden



Samenstelling









Werkwijze











Tel -4-31 -78-610 28 33 Fax +31-78-610 33 61






Overregulering







amppoundroc)













Strategienota








Achtergrond


Uitgangspunten




Integratie

actualisering en

opschoning






Stand van zaken


















Pumpsmdash Imdash










Werkconferentie



















Hoe n u verder











BEUZE

HONDURAS



SCHEEPSTECHNIEK

Your Steam Partner

w w wbrekocom



























ISPS Code



Regionaal


Producten





Beveiligingsniveaus



Investeringen





wordt verzorgd door








Hulpverlening




Maup Hoppzak












Hulpverlening


1995 429 47 831996 299 24 1251997 508 33 491998 168 30 1241999 141 30 1882000 238 22 1082001 167 35 167



SC O P IC










De consultant









rusting















Slotopmerking





Tel 010-201 84 65 bull Fax 010-214 01 90


wwwlrorg
















































del van graanschot

(half model)


Referenties


Reacties


Opleveringen F Kok



ON T W ERP










IN D E L IN G



750 m3 l70m 3 055 m3 055 m3350 m3 l15m 3 135 m3

Aecommodat ie











UITRUSTING









Literatuuropgave









voorwoorden
















r o duc t t f fo




flexibiliteit







More information



More information


W wwwkmssno




















wwwsnnmS004com

^vdma mm (J) f i j







bij u past







bull pijpenmannen

bull scheepskoks




matrozen





door Jorinus Kalis




De universiteit


















IX globalisering



Samenwer ki ng



Froude-stand








IPS bureaus

hebben zich

gespecialiseerd in

- werving en

selectie

- uitzenden

- payrolling

- advisering

- bemiddeling

- personeels-

begeleiding

IPS heeft zich met

name weten te

positioneren in

de volgende

vakgebieden

- baggerindustrie

- offshore

- scheepsbouw en

scheepsreparatie

- GW W -sector


volgens ISO 9002




Advisering -







wwwipspersonnelnl


i
















Totaal generaal 321 5443705 439 8628400 2949 81141684 51754621 + 154 + 3308447






















Totaal 14 62064 33 126429 172 422798 665203 + 16 + 34887




Tel +3237105810-Fax +3237105811

E-mail infomultibe

Web httpwwwmultibe














i te r a t u u r


Delft (BTUD)



Fax 0152571795




oblique waves








ler slipstream





gines









































Jotun Paints











Mercuri Urval

V erenigingsi^M



Van de Voorzitter






JUNIOR LIDMAATSCHAP





















Ilaquo tf



D a vB ln m g m q



C olo fon





IumlT I

wwwKNVTSnl

_JKwvrsi S l




september 2003

Waterwerk III




inspectie





Qiosmeerm iddelen





















oo E n g l t s h













Geassocieerd lid

Nieuwe leden









































(lvhmenl)

SCHEEPVAART

EM TRANSPORT




^

S vgg|AElig MWMi




MBO-Marof



werktuigkundige


Zeevisvaart (SW6)










I N F O R M A T I E




BAF

Breko

Clayton

DBR

18

20

20

18



Hamburg Messe 33


Hubel Marine20

IPS 37



Mercury Urval44

Multi Engineering39

Navingo10










Arbeidsbemiddeling




Automatisering



B Automatisering

KONGSBERG



M e t a l i









W a





















w


Maritiemel^caliemie










Safety Training





Scheepsreparatie





Scheepsregistratie







(S)WTK aan de wal






Veiligheid











de ZEE



























Waterhuizen 8

9609 PA Waterhuizen

Postbus 470

9600 AL Hoogezand

t 050 - 404 13 41

f 050 - 404 24 60

Nedlloyd

of be

l 010

-

400

62

67





















Totaal 14 62064 33 126429 172 422798 665203 + 16 + 34887




Tel +3237105810-Fax +3237105811

E-mail infomultibe

Web httpwwwmultibe



















Hoofdkenmerken





wereld






(2750000 vatenr



Website wwwvopakcom








Holland Mjrine









door


















Vrachtschepen


Rivier-zeeschepen





Opdrachten

Varend theater




Opleveringen


neerd

Het prille ontwerp



Ora et I^abora



Tewaterlating




















uur


douche en toilet











Damen Shipyards






Sonasurf France








kn



Stamford 15kVA400V

















kn












Conservator

BMgadadt

Malndacfc

Below MainQccfc















De Kakulo

















































door



Het ldquoWheelmark







Notified Bodies




kundigen




Bevoegdheden



Samenstelling









Werkwijze











Tel -4-31 -78-610 28 33 Fax +31-78-610 33 61






Overregulering







amppoundroc)













Strategienota








Achtergrond


Uitgangspunten




Integratie

actualisering en

opschoning






Stand van zaken


















Pumpsmdash Imdash










Werkconferentie



















Hoe n u verder











BEUZE

HONDURAS



SCHEEPSTECHNIEK

Your Steam Partner

w w wbrekocom



























ISPS Code



Regionaal


Producten





Beveiligingsniveaus



Investeringen





wordt verzorgd door








Hulpverlening




Maup Hoppzak












Hulpverlening


1995 429 47 831996 299 24 1251997 508 33 491998 168 30 1241999 141 30 1882000 238 22 1082001 167 35 167



SC O P IC










De consultant









rusting















Slotopmerking





Tel 010-201 84 65 bull Fax 010-214 01 90


wwwlrorg
















































del van graanschot

(half model)


Referenties


Reacties


Opleveringen F Kok



ON T W ERP










IN D E L IN G



750 m3 l70m 3 055 m3 055 m3350 m3 l15m 3 135 m3

Aecommodat ie











UITRUSTING









Literatuuropgave









voorwoorden
















r o duc t t f fo




flexibiliteit







More information



More information


W wwwkmssno




















wwwsnnmS004com

^vdma mm (J) f i j







bij u past







bull pijpenmannen

bull scheepskoks




matrozen





door Jorinus Kalis




De universiteit


















IX globalisering



Samenwer ki ng



Froude-stand








IPS bureaus

hebben zich

gespecialiseerd in

- werving en

selectie

- uitzenden

- payrolling

- advisering

- bemiddeling

- personeels-

begeleiding

IPS heeft zich met

name weten te

positioneren in

de volgende

vakgebieden

- baggerindustrie

- offshore

- scheepsbouw en

scheepsreparatie

- GW W -sector


volgens ISO 9002




Advisering -







wwwipspersonnelnl


i
















Totaal generaal 321 5443705 439 8628400 2949 81141684 51754621 + 154 + 3308447






















Totaal 14 62064 33 126429 172 422798 665203 + 16 + 34887




Tel +3237105810-Fax +3237105811

E-mail infomultibe

Web httpwwwmultibe














i te r a t u u r


Delft (BTUD)



Fax 0152571795




oblique waves








ler slipstream





gines









































Jotun Paints











Mercuri Urval

V erenigingsi^M



Van de Voorzitter






JUNIOR LIDMAATSCHAP





















Ilaquo tf



D a vB ln m g m q



C olo fon





IumlT I

wwwKNVTSnl

_JKwvrsi S l




september 2003

Waterwerk III




inspectie





Qiosmeerm iddelen





















oo E n g l t s h













Geassocieerd lid

Nieuwe leden









































(lvhmenl)

SCHEEPVAART

EM TRANSPORT




^

S vgg|AElig MWMi




MBO-Marof



werktuigkundige


Zeevisvaart (SW6)










I N F O R M A T I E




BAF

Breko

Clayton

DBR

18

20

20

18



Hamburg Messe 33


Hubel Marine20

IPS 37



Mercury Urval44

Multi Engineering39

Navingo10










Arbeidsbemiddeling




Automatisering



B Automatisering

KONGSBERG



M e t a l i









W a





















w


Maritiemel^caliemie










Safety Training





Scheepsreparatie





Scheepsregistratie







(S)WTK aan de wal






Veiligheid











de ZEE



























Waterhuizen 8

9609 PA Waterhuizen

Postbus 470

9600 AL Hoogezand

t 050 - 404 13 41

f 050 - 404 24 60

Nedlloyd

of be

l 010

-

400

62

67





















Totaal 14 62064 33 126429 172 422798 665203 + 16 + 34887




Tel +3237105810-Fax +3237105811

E-mail infomultibe

Web httpwwwmultibe







(2750000 vatenr



Website wwwvopakcom








Holland Mjrine









door


















Vrachtschepen


Rivier-zeeschepen





Opdrachten

Varend theater




Opleveringen


neerd

Het prille ontwerp



Ora et I^abora



Tewaterlating




















uur


douche en toilet











Damen Shipyards






Sonasurf France








kn



Stamford 15kVA400V

















kn












Conservator

BMgadadt

Malndacfc

Below MainQccfc















De Kakulo

















































door



Het ldquoWheelmark







Notified Bodies




kundigen




Bevoegdheden



Samenstelling









Werkwijze











Tel -4-31 -78-610 28 33 Fax +31-78-610 33 61






Overregulering







amppoundroc)













Strategienota








Achtergrond


Uitgangspunten




Integratie

actualisering en

opschoning






Stand van zaken


















Pumpsmdash Imdash










Werkconferentie



















Hoe n u verder











BEUZE

HONDURAS



SCHEEPSTECHNIEK

Your Steam Partner

w w wbrekocom



























ISPS Code



Regionaal


Producten





Beveiligingsniveaus



Investeringen





wordt verzorgd door








Hulpverlening




Maup Hoppzak












Hulpverlening


1995 429 47 831996 299 24 1251997 508 33 491998 168 30 1241999 141 30 1882000 238 22 1082001 167 35 167



SC O P IC










De consultant









rusting















Slotopmerking





Tel 010-201 84 65 bull Fax 010-214 01 90


wwwlrorg
















































del van graanschot

(half model)


Referenties


Reacties


Opleveringen F Kok



ON T W ERP










IN D E L IN G



750 m3 l70m 3 055 m3 055 m3350 m3 l15m 3 135 m3

Aecommodat ie











UITRUSTING









Literatuuropgave









voorwoorden
















r o duc t t f fo




flexibiliteit







More information



More information


W wwwkmssno




















wwwsnnmS004com

^vdma mm (J) f i j







bij u past







bull pijpenmannen

bull scheepskoks




matrozen





door Jorinus Kalis




De universiteit


















IX globalisering



Samenwer ki ng



Froude-stand








IPS bureaus

hebben zich

gespecialiseerd in

- werving en

selectie

- uitzenden

- payrolling

- advisering

- bemiddeling

- personeels-

begeleiding

IPS heeft zich met

name weten te

positioneren in

de volgende

vakgebieden

- baggerindustrie

- offshore

- scheepsbouw en

scheepsreparatie

- GW W -sector


volgens ISO 9002




Advisering -







wwwipspersonnelnl


i
















Totaal generaal 321 5443705 439 8628400 2949 81141684 51754621 + 154 + 3308447






















Totaal 14 62064 33 126429 172 422798 665203 + 16 + 34887




Tel +3237105810-Fax +3237105811

E-mail infomultibe

Web httpwwwmultibe














i te r a t u u r


Delft (BTUD)



Fax 0152571795




oblique waves








ler slipstream





gines









































Jotun Paints











Mercuri Urval

V erenigingsi^M



Van de Voorzitter






JUNIOR LIDMAATSCHAP





















Ilaquo tf



D a vB ln m g m q



C olo fon





IumlT I

wwwKNVTSnl

_JKwvrsi S l




september 2003

Waterwerk III




inspectie





Qiosmeerm iddelen





















oo E n g l t s h













Geassocieerd lid

Nieuwe leden









































(lvhmenl)

SCHEEPVAART

EM TRANSPORT




^

S vgg|AElig MWMi




MBO-Marof



werktuigkundige


Zeevisvaart (SW6)










I N F O R M A T I E




BAF

Breko

Clayton

DBR

18

20

20

18



Hamburg Messe 33


Hubel Marine20

IPS 37



Mercury Urval44

Multi Engineering39

Navingo10










Arbeidsbemiddeling




Automatisering



B Automatisering

KONGSBERG



M e t a l i









W a





















w


Maritiemel^caliemie










Safety Training





Scheepsreparatie





Scheepsregistratie







(S)WTK aan de wal






Veiligheid











de ZEE



























Waterhuizen 8

9609 PA Waterhuizen

Postbus 470

9600 AL Hoogezand

t 050 - 404 13 41

f 050 - 404 24 60

Nedlloyd

of be

l 010

-

400

62

67





















Totaal 14 62064 33 126429 172 422798 665203 + 16 + 34887




Tel +3237105810-Fax +3237105811

E-mail infomultibe

Web httpwwwmultibe




door


















Vrachtschepen


Rivier-zeeschepen





Opdrachten

Varend theater




Opleveringen


neerd

Het prille ontwerp



Ora et I^abora



Tewaterlating




















uur


douche en toilet











Damen Shipyards






Sonasurf France








kn



Stamford 15kVA400V

















kn












Conservator

BMgadadt

Malndacfc

Below MainQccfc















De Kakulo

















































door



Het ldquoWheelmark







Notified Bodies




kundigen




Bevoegdheden



Samenstelling









Werkwijze











Tel -4-31 -78-610 28 33 Fax +31-78-610 33 61






Overregulering







amppoundroc)













Strategienota








Achtergrond


Uitgangspunten




Integratie

actualisering en

opschoning






Stand van zaken


















Pumpsmdash Imdash










Werkconferentie



















Hoe n u verder











BEUZE

HONDURAS



SCHEEPSTECHNIEK

Your Steam Partner

w w wbrekocom



























ISPS Code



Regionaal


Producten





Beveiligingsniveaus



Investeringen





wordt verzorgd door








Hulpverlening




Maup Hoppzak












Hulpverlening


1995 429 47 831996 299 24 1251997 508 33 491998 168 30 1241999 141 30 1882000 238 22 1082001 167 35 167



SC O P IC










De consultant









rusting















Slotopmerking





Tel 010-201 84 65 bull Fax 010-214 01 90


wwwlrorg
















































del van graanschot

(half model)


Referenties


Reacties


Opleveringen F Kok



ON T W ERP










IN D E L IN G



750 m3 l70m 3 055 m3 055 m3350 m3 l15m 3 135 m3

Aecommodat ie











UITRUSTING









Literatuuropgave









voorwoorden
















r o duc t t f fo




flexibiliteit







More information



More information


W wwwkmssno




















wwwsnnmS004com

^vdma mm (J) f i j







bij u past







bull pijpenmannen

bull scheepskoks




matrozen





door Jorinus Kalis




De universiteit


















IX globalisering



Samenwer ki ng



Froude-stand








IPS bureaus

hebben zich

gespecialiseerd in

- werving en

selectie

- uitzenden

- payrolling

- advisering

- bemiddeling

- personeels-

begeleiding

IPS heeft zich met

name weten te

positioneren in

de volgende

vakgebieden

- baggerindustrie

- offshore

- scheepsbouw en

scheepsreparatie

- GW W -sector


volgens ISO 9002




Advisering -







wwwipspersonnelnl


i
















Totaal generaal 321 5443705 439 8628400 2949 81141684 51754621 + 154 + 3308447






















Totaal 14 62064 33 126429 172 422798 665203 + 16 + 34887




Tel +3237105810-Fax +3237105811

E-mail infomultibe

Web httpwwwmultibe














i te r a t u u r


Delft (BTUD)



Fax 0152571795




oblique waves








ler slipstream





gines









































Jotun Paints











Mercuri Urval

V erenigingsi^M



Van de Voorzitter






JUNIOR LIDMAATSCHAP





















Ilaquo tf



D a vB ln m g m q



C olo fon





IumlT I

wwwKNVTSnl

_JKwvrsi S l




september 2003

Waterwerk III




inspectie





Qiosmeerm iddelen





















oo E n g l t s h













Geassocieerd lid

Nieuwe leden









































(lvhmenl)

SCHEEPVAART

EM TRANSPORT




^

S vgg|AElig MWMi




MBO-Marof



werktuigkundige


Zeevisvaart (SW6)










I N F O R M A T I E




BAF

Breko

Clayton

DBR

18

20

20

18



Hamburg Messe 33


Hubel Marine20

IPS 37



Mercury Urval44

Multi Engineering39

Navingo10










Arbeidsbemiddeling




Automatisering



B Automatisering

KONGSBERG



M e t a l i









W a





















w


Maritiemel^caliemie










Safety Training





Scheepsreparatie





Scheepsregistratie







(S)WTK aan de wal






Veiligheid











de ZEE



























Waterhuizen 8

9609 PA Waterhuizen

Postbus 470

9600 AL Hoogezand

t 050 - 404 13 41

f 050 - 404 24 60

Nedlloyd

of be

l 010

-

400

62

67





















Totaal 14 62064 33 126429 172 422798 665203 + 16 + 34887




Tel +3237105810-Fax +3237105811

E-mail infomultibe

Web httpwwwmultibe











Vrachtschepen


Rivier-zeeschepen





Opdrachten

Varend theater




Opleveringen


neerd

Het prille ontwerp



Ora et I^abora



Tewaterlating




















uur


douche en toilet











Damen Shipyards






Sonasurf France








kn



Stamford 15kVA400V

















kn












Conservator

BMgadadt

Malndacfc

Below MainQccfc















De Kakulo

















































door



Het ldquoWheelmark







Notified Bodies




kundigen




Bevoegdheden



Samenstelling









Werkwijze











Tel -4-31 -78-610 28 33 Fax +31-78-610 33 61






Overregulering







amppoundroc)













Strategienota








Achtergrond


Uitgangspunten




Integratie

actualisering en

opschoning






Stand van zaken


















Pumpsmdash Imdash










Werkconferentie



















Hoe n u verder











BEUZE

HONDURAS



SCHEEPSTECHNIEK

Your Steam Partner

w w wbrekocom



























ISPS Code



Regionaal


Producten





Beveiligingsniveaus



Investeringen





wordt verzorgd door








Hulpverlening




Maup Hoppzak












Hulpverlening


1995 429 47 831996 299 24 1251997 508 33 491998 168 30 1241999 141 30 1882000 238 22 1082001 167 35 167



SC O P IC










De consultant









rusting















Slotopmerking





Tel 010-201 84 65 bull Fax 010-214 01 90


wwwlrorg
















































del van graanschot

(half model)


Referenties


Reacties


Opleveringen F Kok



ON T W ERP










IN D E L IN G



750 m3 l70m 3 055 m3 055 m3350 m3 l15m 3 135 m3

Aecommodat ie











UITRUSTING









Literatuuropgave









voorwoorden
















r o duc t t f fo




flexibiliteit







More information



More information


W wwwkmssno




















wwwsnnmS004com

^vdma mm (J) f i j







bij u past







bull pijpenmannen

bull scheepskoks




matrozen





door Jorinus Kalis




De universiteit


















IX globalisering



Samenwer ki ng



Froude-stand








IPS bureaus

hebben zich

gespecialiseerd in

- werving en

selectie

- uitzenden

- payrolling

- advisering

- bemiddeling

- personeels-

begeleiding

IPS heeft zich met

name weten te

positioneren in

de volgende

vakgebieden

- baggerindustrie

- offshore

- scheepsbouw en

scheepsreparatie

- GW W -sector


volgens ISO 9002




Advisering -







wwwipspersonnelnl


i
















Totaal generaal 321 5443705 439 8628400 2949 81141684 51754621 + 154 + 3308447






















Totaal 14 62064 33 126429 172 422798 665203 + 16 + 34887




Tel +3237105810-Fax +3237105811

E-mail infomultibe

Web httpwwwmultibe














i te r a t u u r


Delft (BTUD)



Fax 0152571795




oblique waves








ler slipstream





gines









































Jotun Paints











Mercuri Urval

V erenigingsi^M



Van de Voorzitter






JUNIOR LIDMAATSCHAP





















Ilaquo tf



D a vB ln m g m q



C olo fon





IumlT I

wwwKNVTSnl

_JKwvrsi S l




september 2003

Waterwerk III




inspectie





Qiosmeerm iddelen





















oo E n g l t s h













Geassocieerd lid

Nieuwe leden









































(lvhmenl)

SCHEEPVAART

EM TRANSPORT




^

S vgg|AElig MWMi




MBO-Marof



werktuigkundige


Zeevisvaart (SW6)










I N F O R M A T I E




BAF

Breko

Clayton

DBR

18

20

20

18



Hamburg Messe 33


Hubel Marine20

IPS 37



Mercury Urval44

Multi Engineering39

Navingo10










Arbeidsbemiddeling




Automatisering



B Automatisering

KONGSBERG



M e t a l i









W a





















w


Maritiemel^caliemie










Safety Training





Scheepsreparatie





Scheepsregistratie







(S)WTK aan de wal






Veiligheid











de ZEE



























Waterhuizen 8

9609 PA Waterhuizen

Postbus 470

9600 AL Hoogezand

t 050 - 404 13 41

f 050 - 404 24 60

Nedlloyd

of be

l 010

-

400

62

67





















Totaal 14 62064 33 126429 172 422798 665203 + 16 + 34887




Tel +3237105810-Fax +3237105811

E-mail infomultibe

Web httpwwwmultibe


Maritieme Expertise en ^oorschriften

Documents

Transcript of Maritieme Expertise en ^oorschriften