Mare 24 (37)

A LA CARTE DAGELIJKS VANAF 17.00 UUR Lunch woens/zond vanaf 12.30 uur, menu’s vanaf € 19,50

Diner dagelijks vanaf 17.00 uur, menu’s vanaf € 27,50

***

AFSTUDEER ARRANGEMENTBubbel en amuse, menu en wijn,

all-in € 39,50 p.p.

***

ASPERGE’S FLAMANDE Bij mooi weer op ons parkterras

Asperge 10-daagse van 14 t/m 24 april

€ 27,50 p.p. (alleen op reservering)

Kloksteeg 25, LEIDEN (t.o Pieterskerk)071-5126666 of

www.prentenkabinet.nl

mare-prentenkabinet 140320.indd 1 20-03-14 15:51

Advertentie

‘Geweren maken de dienst uit’Wetenschappers in confl ictgebieden

De verwoeste moskee van Aleppo, Syrië. ‘Naast menselijke gruwelen gaat er ook cultureel erfgoed stuk.’ Foto HH

27 maart 201437ste Jaargang • nr. 24

De allereerste analoge computer

Scholieren proeven eendagje van studentenlevenen gieten zich vol ranja

Het ideale studentenmaal:Mare presenteert de grote diepvriespizzatest

Seksisme in de wetenschapen het belang van zwangerecrash test dummies

Pagina 4 Pagina 5

Rechten baalt van tentamenboeteDe faculteit zoekt alternatieven voor studenten die zich te laat aanmelden. Zoals: de inschrijftermijnen oprekken of toegangscontroles bij tentamenzalen.

‘Bussemaker is verkeerd bezig’De SP heeft Kamervragen gesteld omdat de minister van Onderwijs de Tweede Kamer onjuist zou hebben geïnformeerd over de geldigheid van tentamens.

Pagina 11

Pagina 3 Pagina 6 Pagina 9

Intimidatie door de geheime dienst, bedreigingen met vuurwapens en plunderingen door hardcore jihadisten. Hoe houden Leidse onderzoekers in brandhaarden zich staande? ‘Iemand met een pistool stormde op mijn taxi af.’

DOOR VINCENT BONGERS EN BART BRAUN ‘Mijn ergste vrees is waarheid ge-worden,’ zegt hoogleraar archeo-logie van het Nabije Oosten Peter Akkermans. ‘Vijfentwintig jaar aan onderzoek is verdwenen. Het werk van honderden mensen is tenietgedaan.’

Akkermans werkt al decennia in Syrië, in Tell Sabi Abyad. ‘Dat is een ruïneheuvel, ten noorden van de stad Rakka. Er komt heel veel uit de grond, bijvoorbeeld scherven, vuur-stenen en botmateriaal.’ Die regio is sinds het voorjaar van 2013 in han-den van de ‘hardcore jihadisten’, zegt hij. ‘Contact verloopt moeizaam. Heel af en toe krijg ik nog bericht van personen die zijn betrokken bij het project. In december heb ik nog onze wachter gesproken. De heuvel was niet beschadigd, bleek toen.’

Maar over de opslagruimte in Rakka is het nieuws veel slechter. ‘Rond de loods waar we onze vond-sten bewaren, is er gevochten en ge-plunderd. Daar stonden honderden verhuisdozen vol materiaal.’ Een rapportage van het Directorate Ge-neral of Antiquities & Museums van de Syrische overheid onderschrijft dat: honderden bewapende mannen roofden een groot aantal potten en andere voorwerpen. Wat overbleef werd naar een betonnen gebouw in een ander deel van de stad gebracht. Dat hielp niet. Onder dwang van vuurwapens moest de rest van het materiaal worden overgedragen. Akkermans: ‘Ook zou er materiaal uit het museum zijn overgebracht naar de opslagruimte. Als dit zo is, vrees ik dat we ook onze collectie spijkerschriften kwijt zijn.’

De archeoloog is niet de enige Leidse wetenschapper die is over-vallen door de actualiteit. Er zijn

meer onderzoekers die opereren in conflictgebieden.

Ed de Vogel, botanicus en gepen-sioneerd medewerker van het her-barium, zocht regelmatig in Papua Nieuw Guinea naar zeldzame orchi-deeën. Dankzij hem heeft de Leidse hortus ze als enige plek ter wereld in een kas staan. ‘Het is een levensge-vaarlijk land dat pas twintig, dertig jaar geleden uit het Stenen Tijd-perk is gekomen’, zegt hij. ‘Vroeger vochten de Papoea’s hun conflicten uit met pijl en boog, nu hebben ze Kalasjnikovs. Er is veel agressie, er wordt veel gedronken, en er zijn veel roofovervallen.’

Een vrouwelijke promovenda van de onderzoeker werd beroofd en kreeg te horen dat ze bofte dat ze er zonder verkrachting vanaf kwam. Een medewerkster van het Wereld Natuur Fonds kreeg een pistool op haar gericht, maar kon ontsnappen omdat de taxichauffeur achter haar een machete trok, en het vuurwapen niet geladen bleek.

‘Zelf heb ik geluk gehad’, zegt De Vogel. ‘Eén keer stormde iemand met een pistool op mijn taxi af, maar hij schoot niet. Het land is gevaar-lijk, maar als je je verstand gebruikt, kun je er onderzoek doen. Er zijn nu meer dan drieduizend soorten

orchideeën bekend in Papua Nieuw Guinea, en wellicht zijn het er nog twee keer zoveel. Dat maakt het het risico waard.’

Hoogleraar Afrikanistiek en culturele antropologie Mirjam de Bruijn doet onderzoek naar perso-nen die zij als ‘jokers’ omschrijft.

‘Dat zijn mensen die bijvoorbeeld met beeldende kunst en literatuur in het middelpunt van de belangstel-ling staan en via social media werk publiceren. Ik was eerst van plan om naar het noorden van Kameroen te gaan. Maar de situatie is daar te ge-vaarlijk: Boko Haram, de Nigeriaan-se beweging van moslimextremisten

is de grens overgetrokken.’De Bruijn is daarom uitgeweken

naar Tsjaad. ‘We zoeken voor ons on-derzoek echter wel conflictgebieden op en hier zitten we er midden in. Het bewind is zeer repressief. De geheime dienst is echt op elke straathoek te vinden. Je wordt er paranoïde van.’

Het is overigens moeilijk in te schatten wanneer het ergens echt misgaat, zegt ze. ‘Ik ben vorig jaar nog met de auto door de Centraal-Afrikaanse Republiek getrokken. Ik was daar nog niet weg of de geweld-dadigheden braken uit.’ Catharine Wilson, een van haar PhD-studen-ten, wilde in de hoofdstad Bangui onderzoek doen. ‘Maar dat brengt nu echt teveel risico’s met zich mee. Zij volgt nu vluchtelingen die zijn uitgeweken naar Congo.’

De Bruijn: ‘We moeten heel flexi-bel zijn. Het is heel belangrijk dat dit werk gebeurt, maar door de om-standigheden balanceren we op de rand van wat nog wetenschappelijk verantwoord is. In Tsjaad zijn veel archieven verbrand, dus je kunt al-leen onderzoek doen door mensen te spreken. Maar mensen intervie-wen en observeren is in sommige delen gewoon te gevaarlijk. Je moet hier geen groentjes heen sturen.’

Dat bleek vorig jaar oktober. ‘Met twee PhD-studenten was ik in de stad Sarh foto’s aan het maken, toen achter ons een motor stopte: de ge-heime dienst. Ze arresteerden ons. Op het bureau rolden ze een mat uit en zeiden: “Ga daar maar zitten.” Al ons beeldmateriaal moest worden vernietigd. Pure intimidatie. Ze proberen je bang te maken. En dat lukt ook. Pas na een hele tijd pra-ten mochten we weer weg en kregen onze spullen mee.

‘Het incident was echt een waar-schuwing. Ik kwam er al jaren en was het wat te gemakkelijk gaan opnemen. Ik heb dit keer een ver-gunning aangevraagd om te filmen, maar kreeg te horen dat de tijd er niet rijp voor was. We filmen nu al-leen binnenshuis.’

> Verder lezen op pagina 8

Bandirah Pagina 12

Redactie-adres Pieterskerkhof 6 2311 SR LeidenTelefoon 071–527 7272

Website mareonline.nl E-mail [email protected] De redactie is op vrijdag gesloten. Oplage circa 15.000

Hoofdredactie

Frank Provoost [email protected]

Redactie

Vincent Bongers [email protected]

Bart Braun [email protected]

Marleen van Wesel [email protected]

Esha Metiary (stagiair) [email protected]

Medewerkers

Emma Anbeek van der Meijden • Talitha Dehaene • Tim Meijer • Petra Meijer • Marc van Oostendorp • Benjamin SprecherFotografie Taco van der Eb • Marc de Haan

Illustraties Bas van der Schot • Bandirah • Silas.nlBasisontwerp Roeland Segaar, Zabriski CommunicatieArt direction en vormgeving Marcel van den BergDrukwerk Rodi Rotatiedruk, Broek op LangedijkAdvertenties Bureau van Vliet B.V. Postbus 20 2040 AA Zandvoort Telefoon 023 - 571 47 45

Redactieraad

Prof. dr. J.C. de Jong (voorzitter) • Prof. dr. F. Israel (vice-

voorzitter) • drs. B. Funnekotter • R. Donkersloot • G. Drijer • K. Innemee • D. Jacobs • mr. F.E. Jensma • S.K. Kerkhof • C. van Leeuwen • dr. S.J. van der Linde • prof. dr. N.J. Schrijver • dr. J.P. Vollaard • C. van der Woude

Jaarabonnementen

Een jaarabonnement op Mare loopt van september t/m juni. Belangstellenden kunnen Mare thuisgestuurd krijgen door €35 over te maken op bankrekening 1032.57.950 ten name van Universiteit Leiden (o.v.v. Mare en SAP-nummer 6200900100) en vervolgens een bevestigingsmail met daarin hun adres te sturen naar [email protected]. Studenten betalen €25. Ter controle graag in de bevestigingsmail ook het studentnummer vermelden.

Adreswijzigingen

Alleen schriftelijk met postwikkel. Klachten en opmerkingen over de toezending van Mare 071-5277272. Mededelingen voor het op donderdag verschijnende nummer moeten uiterlijk de voorafgaande donderdag 16.00 uur in het bezit van de redactie zijn.

ISSN 0166-3690

De tragische dood van Pluizebollie

Toen ik voor een conferentie in Ulsan was, een grote Ko-reaanse stad met als enige bestaansrecht de aanwezig-heid van ’s werelds grootste autofabriek, zag ik een pre-sentatie van een Japanse onderzoeker. Onder een dikke laag hakkelend Engels en Hello Kitty-geïnspireerde gra-fieken glitterde een ruwe wetenschappelijke diamant. Een set ideeën waar ik nog nooit van gehoord had, een theo-retical framework van epische proporties, data waarvan ik spontaan begon te kwijlen. Figuurlijk gesproken dan, want zo fantastisch vind ik promoveren nou ook weer niet.

Ik kwam hem in de gang weer tegen, mijn Japanse held. We wisselde beleefd visitekaartjes uit. Nu, ruim een half jaar later, sta ik op het punt om in het vliegtuig te stappen om vier maanden als gastonderzoeker aan de Tokyo Uni-versity door te brengen.

Fantastisch natuurlijk. Maar terwijl ik op Google Street View alvast de wijk van mijn toekomstige appartementje aan het verkennen was, realiseerde ik mij opeens: shit.

Straks zit ik daar. In een anonieme Aziatische miljoenen-stad. Al mijn workaholic Japanse collega’s achttien uur per dag op het lab.

Mijn eigen kleine Lost in Translation, maar dan zonder Scarlett om me mee te vermaken.

Gelukkig is er Facebook, waarmee je vanaf de andere kant van de wereld preventief een sociaal leven kan op-bouwen.

Eerst kreeg ik een berichtje van Ken, een zakenrelatie van mijn vader. Toen ik een aantal jaar geleden in de Ja-panse stad Nagoya was, had zijn bedrijf hem opdracht ge-geven mij twee dagen te vermaken. Hoewel Ken slechts gebrekkig Engels sprak, had hij zijn middelbareschool-tijd in Mexico doorgebracht en sprak derhalve vloeiend Spaans. Als Ken zich in het Engels probeert uit te drukken is hij een stijve, formele Japanse zakenman. Maar zodra hij Spaans spreekt verandert hij compleet – lichaamstaal, gezichtsuitdrukking, zelfs zijn manier van lachen – in een Mexicaan.

Op gegeven moment zat ik in een vergadering met Ken

en zijn collega’s. Een martelgang van gebroken Engels en verschrikkelijke Powerpointpresentaties. Maar soms kon iemand zelfs de schijn van het Engels spreken niet meer ophouden en vertelde zijn verhaal in het Japans. Ken ver-taalde dit dan.

Althans, zo kwam het over op de rest van de aanwezi-gen. In werkelijkheid was Ken mij met een bloedserieuze blik aan het uitleggen waar je in Mexico de beste paddo’s kan vinden. Tegen de tijd dat de baas zijn samenvatting van de middag aan het geven was, bediscussieerden we de subtiele verschillen tussen een waterpijp gevuld met melk, wijn of tequila.

Hij had mijn reisplannen zien langskomen en vertelde dat hij weliswaar aan de andere kant van Japan woont, maar voor werk elke twee weken in Tokyo moet zijn. And trust uncle Ken to know the best place to get a beer.

Diezelfde dag kreeg ik een berichtje van Elly, een Duits meisje dat ik in het slaperige Nepalese stadje Pokhara was tegengekomen. Elly en ik sturen elkaar sindsdien elk half jaar een berichtje. Blijkt dat ze ook in Tokyo aan het stude-ren is. Of ik bij haar wilde couchsurfen totdat ik de sleutel van mijn appartement krijg.

Vervolgens werd ik door een Belgische vriendin in con-tact gebracht met Husayn, haar ondergetatoeëerde Cana-deze vakantievriendje die ze in Thailand had leren kennen. Husayn, zo bezwoer ze me, was de meest avontuurlijke levensgenieter die ze ooit had ontmoet. Perfect om een nieuwe stad mee te verkennen. En toevalligerwijs ook in Tokyo.

Ik vind dat interessant. Als ik een berichtje zou plaatsen dat ik morgen op de trein naar Düsseldorf stap, is er geen haan die naar kraait. Maar nu ik naar Japan ga kom ik al-lerlei onwaarschijnlijke connecties tegen.

Hoe verder weg je gaat, hoe kleiner de wereld wordt.

Benjamin Sprecher is promovendus bij het Centrum voor Milieuwetenschappen Leiden

DOOr ESHA METIAry Zoals het een corpsbal in spe betaamt, heb ik me in de eerste twee weken van mijn Leidsche Tijd met passie over mijn hamster ontfermd, alvorens

hem te pletter te smijten tegen de muren van de sociëteit. Word je hard van en het schept een band met je medefeuten.

Maar de tragische dood van Pluizebollie valt natuurlijk in het niets vergeleken met de praktijken van de Lusófona-universiteit in Por-

tugal. Afgelopen december werden daar zeven studenten, ge-boeid en met hun rug naar de zee, onderworpen aan een

quizje. Om jaarband te kweken natuurlijk, maar elk fout antwoord van de groep betekende een stap

terug. Zeven trotseerden de zee, zes kwamen er niet meer heen.

Graag neem ik het stokje van GeenStijl over als het gaat om het haten op ongelukki-

ge openbare ontgroeningen. Wie beter dan een dergelijke ruggengraatloze sneuneus als ikzelf

kan reflecteren op de hardvochtige ontgroenings-aangelegenheden van Portugese universiteiten?Als naïeve, 17-jarige Zeeuwse klampte ik me in de

grote boze studentenstad met beide handen vast aan het corps; hier zou me een fijn sociaal leven in de schoot ge-

worpen worden zonder dat daar ook maar enige moeite voor gedaan zou moeten worden. Voor de Portugese student geldt dit

evenzo, alleen dan nog wat erger. Sterker nog, de ontgroening is daar niet voorbehouden aan verenigingen, maar is een affaire van de universiteit.

Waar hier in Nederland alleen een select groepje droeftoeters zich inschrijft voor een KMT-kennende vereniging, gebeurt dat in Portugal en masse. Meer regel dan

uitzondering, maar heus geen groepsdruk ofzo. Heb je even geen zin om yoghurt uit iemands schoot te likken of een ballon kapot te neuken met je jaargenoot? Jammer, maar dan ben je de

rest van je studententijd een paria en tel je niet meer mee aan de Portugese universiteit.Na de Anjerrevolutie in de jaren zeventig, kwamen kennishongerige jongeren massaal op het idee om

een graad te halen. Met minder aanbod dan vraag, was er ruimte voor particuliere universiteiten om zich te ontwikkelen en het overschot aan studenten een plek te bieden om het hoofd te laten vullen met de pure groepsdruk-

waanzin. Deze universiteiten zijn de kleine spelers en lijden daarom aan het kleinepenissyndroom. Dat gebrek aan kwaliteit proberen ze te compenseren met rituelen waar corpora hier nog een puntje aan kunnen zuigen. Tevens is de historie van particuliere universiteiten zo oppervlakkig, dat het geen eigen tradities heeft om op terug te vallen en dus maar leentjebuur moet spelen. Want beter goed gejat dan slecht bedacht.

De Lusófona-universiteit beweert dat er geen sprake is van een ontgroeningsritueel en dat dit slechts mediagelul is. Natuurlijk zeg je dat als je de afgelopen twintig jaar je stinkende best gedaan hebt om nader tot de top te komen en hierin jammerlijk hebt gefaald. Blijkbaar toch niet zo goed gejat, sukkels.

Het ontgroenen moet je overlaten aan de heer en meester. En ondanks dat ik nog lang nachtmerries heb gehad over de kraaloogjes van mijn Pluisje, scandeer ik graag: lang leve de eenheidsworst! Weg met de knorren!

Mijn eigen kleine Lost in Translation

2 Mare · 27 maart 2014

Column

Colofon

Geen commentaar

Noboru Yamashita, voorheen Jeroen Veldhuizen, promoveert op het onderwerp waar hij na jaren-lange training zelf grootmeester in werd: Japanse theeceremonies. ‘Je moet wel een beetje een nerd zijn.’

vooral beoefend door de mannelijke elite van de krijgersklasse. Thee was niet alleen een hogere, verfijnde vorm van cultuur, maar werd ook gebruikt om politieke macht mee te verkrijgen. In de Edo-periode (1603–1868) lopen de Samoerai niet meer alleen met een zwaard rond te zwaaien, maar moeten ze ook eli-taire politieke bestuurders worden.’

Yamashita informeerde naar een goede theemeester en ging een aan-tal jaar in de leer. ‘De lessen zijn behoorlijk streng. Elke beweging moet op een bepaalde manier wor-den uitgevoerd. In Nederland willen we weten waarom, maar in Japan vinden ze dat je het eerst maar ge-woon eens moet doen. Pas na jaren van training overstijg je de vorm en kom je tot de essentie.’

Wat die essentie is, kan hij moei-lijk uitleggen. ‘De ceremonie ver-andert in een bewegende medita-tie. Er wordt vaak gedacht dat het kleine deurtje dat toegang tot de theekamer geeft bedoeld is om de gelijkheid van de aanwezigen te be-nadrukken. Dat is onzin, men was binnen het feodale stelsel van die tijd helemaal niet gelijk. Maar als

je dat kleine deurtje doorgaat, voelt het alsof je een ander universum betreedt. Er wordt gesproken, maar niet over politiek of geld. Je bent even weg van het alledaagse gedoe.’

Yamashita: ‘Je kunt je specialise-ren in kalligrafie, bloemschikken, het inrichten van tuinen, het eten, het aardewerk of het boeddhisme. Je moet er een beetje een nerd voor zijn. Als ik thuis even een kopje thee zet, duurt dat vijf minuten. Maar een uitgebreide ceremonie duurt vier uur. Er wordt dikke (koicha) en dunne thee (usucha) gedronken, er wordt gegeten, de gasten bewonde-ren de tuin en er is altijd veel sake.’

Grootmeester worden was niet makkelijk, zegt hij. ‘Je moet je in die wereld, zeker als blanke, echt bewij-zen. Japanners vinden het leuk dat een buitenlander geïnteresseerd is in hun cultuur, maar tegelijkertijd vinden ze het moeilijk te accepte-ren dat je er daadwerkelijk goed in bent. Nog steeds komen er wel eens mensen bij een ceremonie die met-een vragen: “Wat doet die blanke in een kimono?” Ik heb er hard voor moeten werken, maar dat was het absoluut waard.’

Door Petra Meijer ‘Ik vond het eerst omslachtig gedoe’, zegt Noboru Yamashita, terwijl hij zijn theezakje (Lipton Yellow Label, er valt niets te kiezen) in het hete water dompelt.

‘Al dat gedoe voor een kopje thee, daar zag ik het nut niet van in. Neem nu deze thee. Dat is toch ook lekker?

Koekje erbij...’ Toch raakte Yama-shita, voorheen Jeroen Veldhuizen, in de ban van de Japanse theecere-monie. Sinds zijn afstuderen in 1999 woont hij in Japan. Hij vond er de liefde, verkreeg de Japanse nationa-liteit en geeft er les aan de Universi-teit van Nagasaki.

Na jarenlange scholing mag hij zich sinds vorig maand grootmees-ter in de thee noemen. Vorige week was hij in Leiden, waar hij een lezing gaf over zijn promotieonderzoek naar de historische ontwikkeling van de theeceremonie.

‘Ik kwam met thee in aanraking via karate. Op een gegeven moment leerde ik dat de ideale Samoerai zich niet alleen in de Weg van de Krijgs-kunst, maar ook in de Weg van de Literaire Kunsten zou moeten ver-diepen. Bij literaire kunsten denk je misschien meteen aan dichten en kalligrafie, maar ook de theecere-monie valt hieronder.’

Yamashita besloot een keer te gaan kijken en was onder de in-druk. ‘Veel mensen denken dat thee echt iets voor vrouwen is. Natuurlijk hielden zij zich ermee bezig, maar de theeceremonie werd vroeger toch

‘Nog steeds vragen Japanners: “Wat doet die blanke in een kimono?”’

Grootmeester in gedoeDankzij vechtsport werd Noboru Yamashita thee-expert

Harder op ranja dan op alchohol

Foto Taco van der Eb

wij dan altijd “oliebol”.’ Het duurt niet lang voor het hele

groepje scandeert: ‘Drinken! Drinken!’ Bij een potje ranjapong zijn de kinde-

ren onder de indruk van de souplesse waarmee Sadiq een Fristi-kroonkurk in een bekertje ranja mikt. ‘Dit spel speel je vaker, dat moet wel!’ roept Nora (12) uit. ‘Leuke spelletjes’, vindt ze. ‘Die ga ik thuis ook doen.’

Door Marleen van Wesel ‘Nu gaan we dus naar de universiteit. Zo slim zijn wij’, zegt een meisje van een jaar of elf wan-neer ze op haar fiets richting het KOG stapt.

De karavaan van 25 kinderen achter haar komt langzaam op gang, maar stopt abrupt met de school nog in zicht.‘Mijn veter kwam tussen mijn spaken’, verontschuldigt de aanstichter zich, ter-wijl links en rechts van hem klasgeno-ten van het fietspad afschieten om uit te wijken.

‘De Breestraat wordt straks nog een uitdaging’, zegt begeleidster Rianne van Kesteren (20, pedagogische weten-schappen) zachtjes. Vijf kettingbotsin-gen later houdt groep 7-8 halt voor de rechtenfaculteit, voor een rondleiding door de bibliotheek en de rest van het gebouw. ‘We moeten héél stil zijn, want er zijn een soort Citotoetsen bezig’, waarschuwt Soraia Gonçalves Avelino (23, rechten) nog.

Hun SSR-commissie neemt de kinde-ren een dag op sleeptouw in het studen-tenleven, in samenwerking met Stichting Move. Die organisatie koppelt kinderen uit aandachtswijken aan studenten, om hen vervolgens samen een wijkverbete-rend plan te laten uitvoeren.

‘Binnenkort bouwen we een boom-hut en leggen we een moestuin aan op het schoolplein’, vertelt Gonçalves Ave-lino. ‘Dat was hun eigen idee. Althans, eerst wilden ze natuurlijk overal wifi-be-reik. Maar hier zijn ze ook blij mee, want in de rest van de wijk zijn veel hangjon-geren en overal ligt glas.’

’s Middags, in het SSR-pand, verga-deren de kinderen met wethouder Roos van Gelderen. ‘We hebben haar een ideeënboek gegeven met alle plannen die we ook nog hadden’, vertelt Dylan (10). ‘Ik had een skatebaan bedacht, in zo’n badkuipvorm.’

‘We organiseerden al jaarlijks een grote maatschappelijk evenement, de laatste keer rondom de Voedselbank, vertelt SSR-voorzitter Timo Korstenbroek (22, geschiedenis), die al zeker vier toe-komstige advocaten en drie rechters

heeft gesproken. Hij leidt de kinderen rond door het verenigingspand. ‘Bij het vragenrondje, in de bar, gingen een hoop vingers omhoog. Achter mij hing de prijslijst, dus ze wilden vooral dingen weten als “Wat is een fust bier?”’

‘Ze zijn wijzer dan ik verwacht had’, zegt Van Kesteren. ‘Mij is al vijf keer ge-vraagd hoe vaak ik dronken ben.’

Jaafar Sadiq (23, bouwkunde in Delft)

legt intussen het kaartspel kingsen uit aan een groepje.

‘Als je de zeven trekt, gaan we juffen. Dat houdt in dat je “1” zegt; je buurman “2”, enzovoorts. Alleen zegt de zevende geen “7”, maar “juf”. Anders moet je een slokje ranja nemen.’

‘Waarom?’ wil Chayenne (bijna 12) weten. ‘Het is net als bij oliebol’, legt klasgenoot Dylan snel uit. ‘Alleen zeggen

Even later, tijdens de kinderdixo, blijkt dat je op ranja ook héél hard kunt gaan. ‘Harder dan op alcohol’, zegt Sadiq vol ontzag.

De kinderen buitelen over elkaar en verwelkomen elk nummer dat gedraaid wordt met nóg harder gegil. Bij What Makes You Beautiful van One Direction gaan de handen van de commissieleden naar hun oren.

27 maart 2014 · Mare 3

Mensen

Frutti di Mare

Stufi-onzekerheidMinister Bussemaker van Onderwijs wil niet toezeggen dat ze haar voorstel rondom het sociaal leenstelsel voor 1 mei aan de Tweede Kamer zal aanbie-den. Dat blijkt uit haar antwoord op de Kamervragen van Carola Schouten (CU). Aankomend studenten moeten zich dit jaar voor 1 mei aanmelden voor een stu-die in het hoger onderwijs, als zij zich willen verzekeren van een plek bij de opleiding van hun eerste keuze. Het ka-binet wil per september 2015 het huidige stelsel van studiefinanciering vervangen voor een sociaal leenstelsel, waardoor het volgen van een studie mogelijk dui-zenden euro’s duurder wordt. Schouten is daarom van mening dat instellingen en aankomend studenten voor 1 mei duidelijkheid zouden moeten krijgen over de kabinetsplannen. Minister Bus-semaker blijft echter voornemens om het nieuwe wetsvoorstel voor de zomer van 2014 aan de Kamer aan te bieden.

FaculteitsroeiwedstrijdVanwege het 28e lustrum organiseert Njord de Onderlinge Leidsche Univer-sitaire Roeiwedstrijd op 18 mei. Vier faculteiten en het onderwijsbureau zul-len het op het Galgewater tegen elkaar opnemen. Preses Leonore Albers: ‘Het is bedoeld als een bedankje. Zonder de universiteit hadden wij niet zo lang kun-nen bestaan.’ De wedstrijden bestaan uit een aantal sprints van vijfhonderd meter. Onder andere rector magnificus Carel Stolker en Geert de Snoo, decaan van de Wis- en Natuurkundefaculteit ko-men in actie. Hiervoor zijn zij gecoacht door talentvolle studenten die bij Njord roeien. Archeologie, Geestesweten-schappen en Campus Den Haag wisten geen volledige ploeg te mobiliseren.

StudentenwoningenHet voormalig ROC-gebouw aan de Toussaintkade zal vanaf 1 december voor vijf jaar onderdak gaan bieden aan tachtig studenten. Dat zijn de gemeente en Villex Vastgoedbescherming, de in-stantie die het pand zal herontwikkelen en beheren, overeengekomen. Naast de tachtig studentenwoningen bevat het gebouw straks ook voorzieningen om te studeren, te werken, te sporten en te ontspannen. De huur zal ongeveer vierhonderd euro (inclusief gas, water en licht) bedragen. Voor de verbouwing van start gaat, wordt het pand nog door Minerva gebruikt om daar komende zo-mer haar 200-jarige bestaan te vieren.

Studenten in de raad Deze donderdag worden de nieuwe Leidse gemeenteraadsleden geïnstal-leerd. Onder hen zijn vier studenten: Mart Keuning (26, ChristenUnie, stu-dent bestuurskunde), Ashley North (22, GroenLinks, geschiedenis), Tomas Kok (22, Leefbaar Leiden, rechten) en Han Dirks (28, SP, rechten). Mocht GroenLinks uiteindelijk meedoen met de coalitie, waardoor een van de lijsttrekkers wet-houder wordt, dan schuift Jos Olsthoorn (lerarenopleiding geschiedenis) een plaatsje door en kan hij ook in de raad komen.

Barry Badpak Hockeymeisjes heet de nieuwe single van Barry Badpak in samenwerking met hiphopcollectief Vlijmscherp. In de clip figureren twee dameshockeyteams van Augustinus. ‘Op 3 april is de offici-ele release, dan zitten we ’s avonds bij Slam FM’, vertelt Wouter Vermeulen, een van de mannen achter het fenomeen. Speciaal voor Leidenaren wordt de clip deze zondagavond om 21.00 uur al ver-toond in de Hut van Ome Henne, tijdens een releasefeestje met optredens van Barry Badpak en Vlijmscherp. Over twee maanden volgt de potentiële zomerhit Disco machen. Voor 15 november staat in Scheltema bovendien Barry Badpak de musical gepland. Vermeulen: ‘We zijn druk aan het schrijven aan het script, maar verder ligt alleen de datum nog maar vast. Dat moest wel, in verband met de locatie.’

Rechten wil alternatief voor tentamenboeteBestuur baalt van minister en speurt naar oplossingenMinister Bussemaker zette tot ergernis van het rechtenbestuur een streep door de inschrijfkosten voor tentamens. De faculteit is naarstig op zoek naar alternatieven voor studenten die zich te laat aan-melden. Mogelijk worden de inschrijftermijnen opgerekt en komen er toegangscontroles bij tentamenzalen.

Door Vincent BongerS ‘Het was zo goed geregeld’, zei rechtendecaan Rick Lawson tijdens de faculteits-raadsvergadering van maandag. ‘Maar de minister heeft in haar wijsheid een optie voor studenten om zich alsnog in te schrijven weg-genomen. Ze denkt dat de wereld daar beter van wordt.’

Dat ziet het rechtenbestuur dui-delijk anders. Portefeuillehouder onderwijs Pauline Schuyt: ‘De mi-nister stelt dat de regeling in strijd is met de Wet op het hoger onderwijs maar het is eigenlijk aan de rechter om dat te bepalen. Het leek ons ech-ter niet handig om tegen het besluit van de minister te ageren.’

Terugvallen op de oude regeling wil het bestuur eigenlijk niet. De in-schrijfkosten waren juist ingevoerd om een onwenselijke situatie uit de weg te gaan. ‘Studenten konden zich aanmelden tot een bepaalde tijd’, aldus Schuyt. ‘Daarna was dat niet meer mogelijk en kon het tentamen niet gemaakt worden. Studenten zitten dan in de tentamenzaal en worden weggestuurd. Dat is heel vervelend. Dat geldt ook voor de do-centen die hen moeten verwijderen.’

Het rechtenbestuur heeft nog geen alternatief. ‘Het ei van Columbus is

nog niet gevonden en we denken er al tijden over. We streven dus naar een regeling die het mogelijk maakt voor studenten die zich zijn vergeten in te schrijven toch het tentamen te laten maken. Maar we moeten ergens een drempel opwerpen. Anders krijg je weer teveel mensen die zich niet op tijd inschrijven. We weten het nog niet maar we zijn heel druk bezig om toch iets te bedenken.’

Schuyt vertelde wel in welke rich-ting de oplossing wordt gezocht. ‘Wellicht lukt het ons om inschrij-ven tot korter voor het tentamen mogelijk te maken. Nu is de termijn tien dagen. We kijken of we die kun-nen verkorten. Dat is niet iets dat we vandaag of morgen kunnen regelen. Eigenlijk kun je uiterlijk tien dagen van tevoren plaatsen aanvragen.’ Schuyt doelt daarbij op de plekken in de tentamenzaal die gereserveerd moeten worden.

‘Maar we willen vooral ook voor-komen dat studenten die zich niet hebben ingeschreven de tentamen-zaal in komen. Want het zorgt voor onrust als zij weer moeten vertrek-ken omdat ze het tentamen niet mogen maken. We denken dus aan toegangscontroles. Dat vergt veel organisatie.’

Raadslid en docent Pieter De Ta-venier twijfelt aan de effectiviteit van toegangscontroles: ‘Die kunnen wel eens meer problemen opleveren dan ze oplossen. Er komt echt een enorme vloed studenten per tenta-men in het USC. Die allemaal con-troleren geeft enorme onrust. We moeten echt goed nadenken over wat de voor- en nadelen van een regeling zijn. Het lijkt me dan ook verstandig een taskforce op te rich-ten die zich op de organisatie van tentamens richt.’ Schuyt vertelde dat zo’n taskforce er komt.

Minder nadruk op publiceren Bij het beoordelen van onder-zoeksgroepen wordt de komende jaren minder nadruk gelegd op het aantal publicaties, en wordt er juist meer gelet op de begelei-ding van promovendi en de weten-schappelijke integriteit.

Dat blijkt uit het nieuwe Standard Evaluation Protocol (SEP) dat vo-rige week gepresenteerd werd. Het evaluatierapport wordt elke zes jaar opgesteld door de Koninklijke Ne-derlandse Akademie van Weten-schappen (KNAW), de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) en de Vereni-ging van Universiteiten (VSNU). Van 2015 tot 2021 zullen deze or-ganisaties het wetenschappelijk on-derzoek volgens de in het rapport vastgelegde criteria gaan evalueren.

In het nieuwe rapport is het aantal evaluatiecriteria teruggebracht van vier naar drie. Het onderzoek wordt beoordeeld op wetenschappelijke kwaliteit, maatschappelijke rele-vantie en toekomstbestendigheid. Om gehoor te geven aan de kritiek op de cultuur waarbinnen weten-schappers voornamelijk afgerekend worden op hun aantal publicaties, is productiviteit als zelfstandig cri-terium komen te vervallen. Dat betekent overigens niet dat produc-tiviteit helemaal niet meer meetelt: het is nog steeds terug te vinden als indicator binnen de zelfevaluatie. Ook het aantal beoordelingscate-gorieën is teruggebracht, van vijf naar vier. Een veelgehoorde kritiek

was dat de beoordeling niet streng genoeg zou zijn. Eerder ontving een ruime meerderheid van de onderzoeksgroepen het predicaat ‘excellent’, wat het vergelijken van onderzoeksgroepen lastig maakte. In de toekomst zullen de onder-

zoeksgroepen strenger beoordeeld worden, waarmee het lastiger wordt om in de categorie ‘excellent’ te belanden.

Minister Bussemaker is blij met het vernieuwde SEP. In een brief aan de Tweede Kamer zegt zij dat er

‘een aantal inhoudelijke wijzigingen is doorgevoerd die tegemoetkomen aan de veranderende omstandighe-den waarmee het onderzoeks- en wetenschapsbestel wordt gecon-fronteerd’. PM

Drie nieuwe leerstoelen voor geesteswetenschappenEr komt een leerstoel Vreemdetaal-pedagogiek bij de faculteit geestes-wetenschappen. ‘Een aantal jaar geleden stonden de faculteiten in Leiden een beetje met de rug naar de lerarenopleiding’, verklaart de-caan Wim van den Doel.

De educatieve minor bracht daar al enige verandering in, de nieuwe leerstoel is voor geesteswetenschap-pen een volgende stap.

Van den Doel: ‘Vanuit de univer-siteiten werd de laatste jaren rela-tief weinig aandacht besteed aan de geesteswetenschappelijke vakken,

zoals die op middelbare scholen worden aangeboden.

Het Disciplineoverleg Letteren-Geschiedenis en het Regieorgaan Geesteswetenschappen besloten daarom landelijk te investeren in de ontwikkeling van vakdidactiek. Iedere onderwijsinstelling heeft daarbij een eigen insteek: de Uni-versiteit van Amsterdam spitst zich bijvoorbeeld toe op geschiedenis, en de Universiteit Leiden op Vreemde-taalpedagogiek.’ Ook in het kader van deze investering komen er in heel Nederland ongeveer vijftien promotieplaatsen bij, onder meer

voor leraren en lerarenopleiders. Vreemdetaalpedagogiek wordt een gedeelde leerstoel met het Inter-facultair Centrum voor Leraren-opleiding, Onderwijsontwikkeling en Nascholing (ICLON). Van den Doel: ‘Een benoeming bij de start van het nieuwe collegejaar is niet heel realistisch, maar we hopen op 1 januari.’

Naast Vreemdetaalpedagogiek komen er ook nog twee nieuwe bij-zondere leerstoelen aan voor gees-teswetenschappen. De geschiedenis van Indonesië, die al op korte termijn bezet zal worden, moet de hechte sa-

menwerking tussen de Universiteit Leiden en het Koninklijke Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde (KITLV) bevorderen.

Het KITLV, gevestigd in Leiden, is onderdeel van de Koninklijke Nederlandse Akademie van de We-tenschappen (KNAW). De KNAW wilde het instituut inkrimpen en naar Amsterdam verhuizen, maar na Leidse protesten gebeurde dat laatste uiteindelijk niet.

De andere bijzondere leerstoel is Kunstnijverheid en decoratieve kunst tot 1800. Dit wordt een samenwer-king met het Rijksmuseum. MVW


Nieuws

De Nederlandse Grondwet bestaat op 29 maart 200 jaar. Volgens hoog-leraar staats- en bestuursrecht Wim Voermans is er geen reden voor een feestje.

Waarom is de Grondwet belangrijk?‘Als je de democratie haar gang laat gaan, kan dat problemen opleveren. De meerderheid regeert. Dat brengt mogelijk het gevaar met zich mee dat minderheden niet rechtvaardig wor-den behandeld. Grondwetten lossen dat probleem op. Het zijn de regels waar regeringen zich aan moeten houden. De rechten van iedereen zijn zo beschermd.’

Volgens u levert een goede grond-wet geld op. Hoe gaat dat in zijn werk?‘Een spaarder brengt liever zijn geld naar een land waar een grondwet is, en waar niet een nieuw regime ineens zegt: “Jammer. We veranderen de re-gels. Het geld is weg.” Een grondwet vergroot de kans op duurzame poli-tieke stabiliteit en dat heeft een posi-tief effect op de welvaart. Hoe ouder de grondwet, hoe groter de kans op een hoger bruto nationaal product per hoofd van de bevolking. De Ne-derlandse, uit 1814, is de op een na

‘Wat moeten we er nog mee?’oudste van de wereld. Alleen die van de Verenigde Staten verscheen eer-der, in 1787.’

Toch stelt u dat de Grondwet op sterven na dood is.‘Het is stilstaand water. Als je het po-litieke systeem, hoe stabiel dat ook lijkt, niet aanpast, dan ga je uitein-delijk onderuit. We zijn de balans kwijt tussen het goede van traditie en het vermogen ons aan te passen. Ons politiek landschap is aan het versplinteren, daar moeten we iets aan doen. Meerderheden vinden is moeilijk. Herijkingen moeten verlo-pen via grondwetsherziening maar daarvoor is een supermeerderheid nodig. Tweederde van de Kamers moet “ja” zeggen. Die eis heeft geleid tot staatkundige verlammingen. De laatste grote aanpassing dateert uit 1983, maar toen is er wat betreft ons politieke systeem weinig fundamen-teels veranderd.’

Wat moet er gebeuren?‘De EU staat er niet in. Wat bepalen wij en wat besluit Brussel en hoe hebben we daarbij inbreng? Dat is ook belangrijk voor de rechtspraak. De Nederlandse rechter kan wetten niet aan de Grondwet toetsen. We toetsen wetten wel aan het inter-

nationaal recht. Met als gevolg dat je alleen maar rechtszaken hebt die worden afgehandeld op basis van de EU. Mensen denken dan snel: “Verdomme we worden geregeerd door de Europa.” Verder: Hoe for-meren we een kabinet? Wat is de rol van politieke partijen? Nul woorden hierover. Doordat het document niet meer bij de tijd is, denken politici ook: “Wat moeten we er nog mee?” Net nu we het zo nodig hebben, valt de stabiliteit onder het politieke sys-teem weg. Dingen worden nu buiten de Grondwet geregeld terwijl dat niet wenselijk is.’

Hoe komen we uit deze impasse?‘De universiteiten van Leiden en Til-burg overwegen een experiment: de Grondwetwiki. Nederlandse burgers kunnen de huidige Grondwet in een soort Wiki aanpassen. Verder moet er een staatscommissie komen die de Grondwet doorlicht, met smaak-makende politici en juristen die niet ergens in een ver hoekje wegkruipen. Houd openbare hoorzittingen zodat heel Nederland kan meedenken.’ VB

Viering van 200 jaar grondwet: Vanavond KOG, 17.00 uur (met o.a. minister Plasterk) en op 29 maart in Den Haag, www.grondwetfestival.nl

‘De minister is echt verkeerd bezig’Kamervragen over geldigheidsduur tentamensDe SP heeft Kamervragen gesteld over de forse kritiek die jurist Peter Kwikkers heeft op minister Busse-maker van Onderwijs. Hij stelt dat de minister zich niet houdt aan de Wet op het hoger onderwijs (WHW) en de Tweede Kamer onjuist heeft geïnformeerd over de geldigheid van tentamens.

Door Vincent Bongers De SP wil op-heldering van Bussemaker en vindt dat cijfers absoluut niet mogen ver-vallen om studenten harder te laten studeren. De minister laat in haar brief aan de Tweede Kamer van 12

maart ruimte aan instellingen om dat toch te doen. Mits zij vervallen tentamens mogen herkansen.

WHW-specialist Kwikkers legde in Mare van vorige week uit dat de rechtspositie van de student wordt ondergraven als de geldigheid van tentamens vervalt. ‘Uit de wet, sys-tematische wetsinterpretatie en parlementaire behandeling blijkt dat onbeperkte geldigheidsduur de regel is’, aldus Kwikkers. ‘Er is één uitzondering: alleen als achterhaal-de kennis een gevaar vormt, kan er sprake zijn van een beperking van geldigheid - bijvoorbeeld als blijkt dat bepaalde medische handelin-gen niet werken en gevaarlijk zijn. Geldigheidsbeperking vanwege

rendement of aansporing valt mij-lenver buiten de ruimte die de wet biedt.’

Kwikkers vindt de vierjaarster-mijn van rechten al helemaal niet kunnen. ‘De regeling is in strijd met de wet, de ratio ervan, het acade-misch gewoonterecht en met het gezond verstand. Het is ook volko-men onnodig, zelfs onbehoorlijk en de Universiteit Leiden onwaardig.’

SP-Tweede Kamerlid Jasper van Dijk vindt dat ‘de minister verkeerd bezig is. Bussemaker kan niet zo-maar nieuwe argumentatie aanvoe-ren om de geldigheid van cijfers te beperken. Het spoort niet met wat in de wet staat. Het juridische punt van Kwikkers is heel terecht maar

los daarvan vind ik dat studiepun-ten en tentamens gewoon geldig moeten blijven. De overheid kan ook niet zomaar het rijbewijs in-trekken van iemand. Dat blijft ge-woon geldig tenzij je het zelf niet verlengt. De enige uitzondering is als het om verouderde kennis gaat. Bijvoorbeeld bij geneeskunde.’

Het ministerie is ‘opportunis-tisch’, vindt Van Dijk. ‘OCW pro-beert studenten harder te laten stu-deren en knijpt dan een oogje dicht. Als het past in hun eigen straatje dan houden ze zich niet aan de wet. Als blijkt dat de minister in haar antwoorden dit niet recht zet dan dien ik een motie in. Ik verwacht dat die motie brede steun krijgt.

Als Bussemaker die motie niet wil uitvoeren, komt ze echt in de gevarenzone.’

D66-Kamerlid Paul van Meenen vindt het juridische aspect ‘minder interessant. Ik ben ook geen jurist. Of het wettelijk wel of niet mag is ook niet het belangrijkste. Het ren-dementsdenken dat er achter zit, is het grote probleem. Echt een voor-beeld van de universiteit als koek-jesfabriek. Alles is gericht op ren-dement en dat is dan ook allemaal nog de verantwoordelijkheid van de student en niet van de universiteit. Ik vind dat het vervallen van tenta-mencijfers alleen maar mag als het gaat om zeer verouderde kennis. En dat is echt de enige reden.’

Willem van Oranje-medaille voor BoedionoVice-president van Indonesië Boediono bezocht woensdag de universiteit. Begeleid door rector magnificus Carel Stolker en bur-gemeester Henri Lenferink be-zichtigde hij een aantal zeldzame stukken uit de Indonesië-collectie in de Universiteitsbibliotheek al-vorens een rondleiding te krijgen door de Hortus Botanicus.

Ook hield Boediono een lezing in het Academiegebouw, over de strubbelingen die de opkomende Indonesische democratie kent. De verbetering van infrastructuur zou alle prioriteit moeten krijgen, zeker omdat de matige verbinding van ei-landen onderling economische groei in de weg zit. Daarnaast benadrukte Boediono het belang van onderwijs en dat dit de sleutel is tot de groei van kwaliteit van human resources. Instellingen met niet-economische doeleinden moeten ten volste ont-wikkeld worden. Alleen dan zal de democratie kunnen groeien.

Aan het eind van de lezing mocht een aantal (PhD-)studenten hem een vraag stellen. Zo legde de vice-president geduldig uit dat het spen-deren van veel geld voor de verkie-zingscampagnes inderdaad kon doen denken aan corruptie, maar dat er gewoon een kostenplaatje aan verkozen worden hangt. Ook gaf Boediono toe dat hij Nederland als een toegangspoort voor Azië ziet, maar dat principe geldt vice versa eveneens.

Uit handen van de rector magni-ficus ontving Boediono de Willem van Oranje-medaille, voor de prak-tische politieke maatregelen die hij in Indonesië heeft doorgevoerd. Daarbij werd hij geprezen voor het feit dat hij er voor gekozen had om sociale en economische ongelijk-heid te bestrijden, in plaats van het makkelijke pad van corruptie te kiezen. Stolker haalde daarbij F.D. Roosevelts Four Freedoms aan en dat Indonesië goed op weg is deze te verwezenlijken. eM

Plantenbioloog onder de loepDe ophef over de Utrechtse bioloog Pankaj Dhonukshe raakt nu ook de Universiteit Leiden. Volgens de Universiteit Utrecht zijn de Leidse betrokkenen ‘niet verdacht’.

In november vorig jaar trok het vak-blad Cell een artikel terug over cel-deling in jonge plantjes. De hoofd-auteur was onderzoeker Pankaj Dhonukshe, die het geschreven had onder de vlag van de Universiteit Utrecht, en sindsdien was vertrok-ken naar België. Ging het om foutjes of om opzet? Het Landelijk Orgaan Wetenschappelijke Integriteit moest zich erover buigen.

In februari concludeerde de UU dat Dhonukshe opzettelijk aan zijn plaatjes had gephotoshopt zonder dat te melden. De onderzoeker ont-kende direct kwade bedoelingen, en noemde het onterecht dat hij als enige van een hele groep auteurs verantwoordelijk wordt gesteld voor de fouten. Ook stelde hij dat de con-clusies van zijn werk gewoon bleven staan.

Zoals gebruikelijk is bij dit soort

kwesties ging vervolgens het com-plete wetenschappelijk oeuvre van de bioloog onder de loep. Daar zit ook een artikel bij uit 2010 in het vakblad Development. Daarvan is Dhonukshe de eerste auteur, en de Leidse bioloog Remko Offringa de laatste. De technische commissie heeft daar een ongerechtigheid in gevonden. Wat er precies mis is, en wiens verantwoordelijkheid dat is, blijft vooralsnog onduidelijk.

Offringa verwijst door naar Renée Merkx, hoofd communicatie van de universiteit. Merkx: ‘De rector mag-nificus van de UU heeft Leiden laten weten dat er geen verdenking rust op de Leidse onderzoeksgroep.’ Het is nu aan Offringa en de andere au-teurs om te besluiten of ze het artikel terug moeten trekken of niet. ‘Daar hebben ze de ruwe data voor op-gevraagd bij Dhonukshe, maar die hebben ze nog niet ontvangen’, aldus Merkx. ‘Ik sluit echter niet uit dat als er een sfeer van verdenking rond het artikel blijft hangen, de Universiteit Leiden zelf nog een onderzoek laat doen.’ BB

Foto Taco van der Eb


Nieuws

Foto’s Taco van der Eb

Alsof er een slak over je tong kruiptDe ideale studentenmaaltijd getest: de diepvriespizza

4Alfredo (2 voor € 2.69, per stuk € 1.35)

presentatie 7de ‘eerste hap’ 7,1knapperige korst 7stevige bodem 6,1kwaliteit kaas 7gekruidheid 7,1geur 6,9dichtheid topping 6,7nasmaak 6,3

Eindbeoordeling: 7,6

Studententip!

Als je bent wat je eet, zijn veel studenten pizza. Mare ging op zoek naar de beste diepvriespizza van Leiden. ‘Stijfbevroren of zwart verbrand, sommige zijn even smerig.’

DOOR AUKE-FLORIAN HIEMSTRA De fusie van het studentenhuis Mid-delstegracht 20B loopt vol, maar niet met bewoners. Een kritisch panel, half man, half vrouw, een mix van alfa en bèta, van eer-stejaars tot afstuderend, neemt de proef op de som. Middenin de kamer, om de ronde houten tafel, worden volop pizza-anekdotes gedeeld. ‘Pizza: de ideale combinatie van lekker eten en gemak’, vertelt panellid Jaap Bierman (masterstudent media technology). ‘Snel en makkelijk, zeker tijdens stressvolle tentamenweken’, vult me-de-tester Roeli de Klein (tweedejaars psychologie) aan. ‘En dat terwijl het heerlijk is, het maakt de tentamenweek bijna fijn!’

Wie heeft er nog tijd voor een pizza van eigen deeg? Voor een snelle hap haast menig student zich naar de supermarkt om de hoek en accepteert zowat alles waar ‘pizza’ op staat. Maar wat krijg je dan eigenlijk?

Op tafel verschijnen dertien bevroren pizza’s: zonder doos en met grote nummers erop. Wij kochten dertien verschillende va-rianten mozzarella. Meteen vallen al dingen op: een dertiental pizza’s vormt een imposante stapel voedsel. Ook blijkt er een uni-verseel mozzarella-ontwerp te zijn, waar maar een paar pizza’s vanaf durven wijken: de kaas is steeds in precies hetzelfde patroon verdeeld.

Terwijl de eerste twee pizza’s in de oven verdwijnen, worden alvast de criteria besproken: per pizza zijn er tien categorieën die moeten worden ingevuld. Van de geur tot de kwaliteit van de kaas en van de gekruidheid tot de knapperigheid van de korst.

Tom Nijssen (eerstejaars life science and technology) en Stefan Groenedaal (eerstejaars verpleegkunde) bedienen de oven: ‘De eerste is klaar’. Even snijden. Iedereen pakt een puntje en neemt een hap. De test is begonnen.

Wanneer de nasmaak van de laatste pizza beoordeeld is, begint het raden. Al snel blijkt dat merknamen als ‘de Beste’ (Digros) en ‘Perfekt’ (Hoogvliet) misleidend zijn. Want zo flapt Jaap eruit: ‘Bij sommige maakt het niet uit hoe je ze klaarmaakt, die zijn stijfbevroren of zwart verbrand even smerig.’

Opvallend genoeg weet het panel feilloos alle huismerken aan te wijzen. C1000 wint in deze categorie met een 6.5 en verslaat nét

de Spar die een 6,4 haalt en opmerkelijk genoeg gelijk speelt met publieksfavoriet: ‘Ristorante’. Een tegenvaller voor een pizza die een begrip is en in bijna alle Leidse ketens te koop. ‘Nooit meer Ristorante!’ roept Roeli ontdaan. Jumbo’s huismerk volgt met een 6,2 evenals Hoogvliets ‘Perfekt’ die qua score dichter in de buurt zit van een studententien, dan de échte top. Met een 5,8 is ook ‘de Beste’ niet de beste, maar altijd nog beter dan het huismerk van de Albert Heijn, die met een krappe voldoende, een 5,6, uit de test komt. Alle huismerken kosten tussen de € 1,69 en € 1,99, met één uitschieter, bij de Spar betaal je € 2,79. Best wat geld voor een hoop middenmoot.

Met een budget van rond de drie euro kun je namelijk ook een écht goede pizza krijgen: A-merk.

‘Een goede pizza is voor mij gewoon genieten’, aldus Tom. ‘Het is een momentje voor mezelf. Zeg maar het cappuccinogevoel.’ Daarvoor moet je niet bij de huismerken zijn, toch?

‘Wagner Sensazione’ (€ 2,79) komt met een 8.4 als beste uit de test en is verkrijgbaar in diverse supermarkten. Deze pizza wint in de categorie ‘beste eerste hap’, ‘knapperigste korst’, ‘beste bo-demstevigheid’, ‘lekkerste geur’, en heeft ook de beste ‘nasmaak’.

Iets daaronder zit ‘AH Excellent’ (€ 2,99) met een 8. Een heuse IKEA-pizza, die met de ‘échte pesto’ als losse topping even in elkaar gezet moet worden, en zich door het gebruik van cher-rytomaatjes weet te onderscheiden. Hij wint in de categorieën ‘beste presentatie’, ‘beste kwaliteit kaas’ en ‘dichtheid topping’. De derde plek, óók met een 8, pakt ‘AH Vers’ (€ 3,29), die door z’n rozemarijn de prijs voor ‘gekruidheid’ binnensleept. ‘Wauw, wat doet dat veel met de smaak’, aldus het panel.

Maar richting het eind van de maand winkelt de student meer en meer prijsgericht. Een pizza van drie euro? Dat moet goedko-per kunnen. En dat kan, maar wat doet dat met de smaak?

‘Hadden jullie het plastic er wel vanaf gehaald?’ Iedereen lacht, maar dat lachen vergaat ze snel: volgende hap. ‘Alsof er een slak over je tong kruipt’ oppert Jessica Angevare (eerstejaars psycho-logie) bedenkelijk. Het panel laat instemmende geluiden horen. De ‘Mama Manchini’ Mozzarella van de Aldi is zelfs voor het scherpe bedrag van €1,35 zijn geld niet waard. Score: een 3.

Gek genoeg scoorde de pizza Alfredo (Lidl, 2 voor €2,69, per stuk dus óók €1,35) in ditzelfde prijssegment aanzienlijk beter. Deze pizza kwam met een 7,6 uit de test. Voor studenten dé pizza met een scherpe prijs zonder op de smaak te bezuinigen. Dat smaakt naar meer: gelukkig zijn ze per twee verpakt.

Achtergrond


1Wagner Sensazione (€ 2,79)

presentatie 7,5de ‘eerste hap’ 8,3knapperige korst 7,9stevige bodem 7,4kwaliteit kaas 7,4gekruidheid 7geur 8,4dichtheid topping 6,7nasmaak 7,1

Eindbeoordeling: 8,4 2‘Pomodorini E Mozzarella’ Albert Heijn Excellent (€ 2,99)

presentatie 7,6de ‘eerste hap’ 7,1knapperige korst 6,6stevige bodem 6,4kwaliteit kaas 7,6gekruidheid 7,4geur 6,7dichtheid topping 7,7nasmaak 7

Eindbeoordeling: 8

3Albert Heijn Vers (€ 3,29)

presentatie 6,3de ‘eerste hap’ 7,4knapperige korst 6,9stevige bodem 6,1kaas kwaliteit 7,4gekruidheid 9geur 7,1dichtheid topping 6,4nasmaak 6,3

Eindbeoordeling: 8

5Dr. Oetker, Pizza Tradizionale (€ 2,99)

presentatie 5,9de ‘eerste hap’ 7,7knapperige korst 7,7stevige bodem 6,4kwaliteit kaas 7,3gekruidheid 7,1geur 7,6dichtheid topping 4,4na-smaak 6,3

Eindbeoordeling: 7,6Studententip!

De top vijf


Vacature

Het faculteitsbestuur van de Faculteit der Sociale Wetenschappen vraagt studenten uit de FSW te solliciteren naar de functie van

student-lid van het faculteitsbestuur

De functie gaat in per 1 september 2014 en geldt voor één jaar. Het student-lid van het faculteitsbestuur wordt benoemd door het College van Bestuur.

Tot de taken van het student-lid in het faculteitsbestuur behoren:- het student-lid is het bestuurslid dat zich vooral met studentenzaken bezig houdt;- het student-lid neemt, samen met medebestuursleden, deel aan de beraadslagingen en besluitvorming ten behoeve van het bestuur van de faculteit;

- het student-lid onderhoudt contacten met diverse groeperingen van studenten in de faculteit, zoals de student-leden in de faculteitsraad en de student-leden van de opleidingsbesturen en de opleidingscommissies;

- het student-lid draagt bij aan voorlichtings- en introductieactiviteiten;- het student-lid is voorzitter van het facultaire studentenoverleg, een overleggroep waarin studenten uit de besturen van de studieverenigingen van de faculteit zitting hebben;

- het student-lid participeert in het universitaire assessorenoverleg (LAssO).

Tot aanbeveling strekt het volgende profiel:- (gevorderd) student in één van de opleidingen van de FSW;- aantoonbare bestuurlijke ervaring, bij voorkeur binnen de faculteit;- goede communicatieve vaardigheden, enthousiasme, en grote interesse in onderwijs- en studentenzaken;

- beschikkend over contacten met studentengroeperingen binnen en eventueel buiten de faculteit;

- aantoonbare kennis van en visie op relevante universitaire ontwikkelingen, zoals de ontwikkeling m.b.t. kwaliteitszorg onderwijs, internationalisering, enzovoorts.

Schriftelijke sollicitaties, met een beknopt c.v., vóór 17 april 2014 in te dienen bij:

De sollicitatiecommissie vacature student-lid faculteitsbestuur FSW,Stafbureau van de Faculteit Sociale Wetenschappen, ter attentie van Pieter Janse,Wassenaarseweg 52, kamer 3 A 48, Postbus 9555, 2300 RB Leiden.

Voor meer informatie over de inhoud van de functie kunt u terecht bij het zittende student-lid, Daan Jacobs, kamer 3 C 02, telefoon 5273835 of 06-28452340.

Gedurende de periode van lidmaatschap ontvangt het student-lid van het faculteitsbestuur een geldelijke vergoeding. De gedachten gaan uit naar een taakomvang van ongeveer 19 uur per week.

De prijs voor een Maretje bedraagt €8,– per 30 woorden, opgegeven via [email protected] uiterlijk t/m maandag 16.00 uur. Maretjes aan-geboden voor commerciële doelein-den worden niet geplaatst, evenmin als Maretjes waarin zaken worden aangeboden die de waarde van 4.500 euro te boven gaan.

Nieuwe begeleiders gezocht voor bijles/huiswerkbegeleiding Buurt-huis Vogelvlucht Leiden-Zuid. Zes leerlingen basisonderwijs groep 7 en vijf leerlingen groep 4 en 5 helpen met begrijpend lezen, spelling en re-kenen. Zes leerlingen uit groep 6 hulp bij lezen, woordenschat en rekenen. Twee leerlingen met vergoeding van €5,- en €7,- per les. Voortgezet onder-wijs, Marokkaans meisje, wiskunde, economie, 2vmbo-kader, €5,- per les. Leiden-Noord zoekt begeleiders voor 28 leerlingen basisonderwijs groep 4 t/m 7, waarvan negen met vergoeding. Voortgezet onderwijs, hulp voor: Marokkaans meisje, wiskunde, schei-

kunde, 3vwo. Marokkaanse jongen, Nederlands, 2vmbo. Marokkaanse jongen, Engels, brugklas havo. Turkse jongen, bedrijfscalculatie, 3mbo-financiële opleiding. Marokkaanse jongen, Engels, biologie, 2vmbwo-TL. Marokkaanse jongen, begrijpend le-zen, woordenschat, brugklas. Marok-kaanse jongen, Nederlands, Engels, 2vmbwo-TL, €5,- per les. Indonesisch meisje, Nederlands, scheikunde, 3havo, €5-7 per les. Marokkaanse jongen, geschiedenis, biologie, brug-klas vmbo-kader. Marokkaans meisje, wiskunde, Engels, 3vmbo-TL. Marok-kaanse jongen, Engels, Nederlands, wiskunde, brugklas vmbo-TL. Marok-kaans meisje, wiskunde, brugklas vm-bo-TL. Hindoestaans meisje, wiskun-de, natuurkunde, 4havo, €10-15,- per les. Marokkaans meisje, Engels, brug-klas. Onderwijswinkel, Driftstraat 77, ma, wo en do, 15-17u. Tel: 071-5214256. E-mail: [email protected].

Onderzoek naar De Pil. Gezocht: NIET-gebruiksters van de anticon-

ceptie pil. West-Europese afkomst, 18-35 jr, lichamelijk en psychisch ge-zond, niet-rokers, geen medicijnen. Vergoeding € 15. Onderzoek omvat enkele vragenlijsten en computerta-ken. Verder afgifte wangslijm t.b.v. ge-notypering. Onderzoek duurt max 1,5 uur. Vrijblijvende info: [email protected] of [email protected].

Vrijwilligerswerk in het buitenland? Wil je met straatkinderen werken in Azië, Afrika of Zuid-Amerika? Kom naar ons informatieweekend van 11-13 april 2014. Voor informatie en aanmelding: www.samen.org

Verschillen gebruiksters van De Pil van niet-gebruiksters? Wil je € 15 verdie-nen? Gezonde, vrouwelijke proefper-sonen gevraagd. NIET-gebruiksters van de anticonceptie pil. Zie adverten-tie elders: De Anticonceptiepil. Vrijblij-vende info: [email protected] of [email protected].

Dhr. H.D. Kleinloog hoopt op dins-dag 1 april om 16.15 uur te promo-veren tot doctor in de Geneeskunde. De titel van het proefschrift is ‘Drug-induced psychomimetic effects as a model for psychosis’. Promotoren zijn Prof.dr. J.M.A. van Gerven en Prof.dr. A.F. Cohen.Dhr. J. Brunning hoopt op woens-dag 2 april om 13.45 uur te promo-veren tot doctor in de Geestes-wetenschappen. De titel van het proefschrift is ‘The rise of a capital: on the development of al-Fusṭāṭ’s relationship with its hinterland, 18/639-132/750’. Promotor is Prof.dr. P.M. Sijpesteijn.

Dhr. J. van Ramshorst hoopt op woensdag 2 april om 15.00 uur te promoveren tot doctor in de Genees-kunde. De titel van het proefschrift is ‘Intramyocaridal Bone Marrow Cell Injection: Clinical and Functional Ef-fects in Ischemic Heart Disease’. Pro-motor is Prof.dr. M.J. Schalij.Dhr. B. Sabayan hoopt op woens-dag 2 april om 16.15 uur te promo-veren tot doctor in de Geneeskunde. De titel van het proefschrift is ‘Car-diovascular and Hemodynamic Con-tribution to Brain Aging’. Promotoren zijn Prof.dr. R.G.J. Westendorp en Prof.dr. M.A. van Buchem.Dhr. M.P.R. Heijdanus hoopt op

donderdag 3 april om 15.00 uur te promoveren tot doctor in de Gees-teswetenschappen. De titel van het proefschrift is ‘Wat beweegt iemand om vrijmetselaar te worden en te blijven?’. Promotoren zijn Prof.dr. A.W.F.M. van de Sande en Prof.dr. A.P Buunk (RU Groningen).Mw. J.M. Willems hoopt op donder-dag 3 april om 16.15 uur te promo-veren tot doctor in de Geneeskunde. De titel van het proefschrift is ‘The Triad of renal function, erythropoie-tin and haemoglobin in old age’. Pro-motoren zijn Prof.dr. G.J. Blauw en Prof.dr. R.G.J. Westendorp.

Academische Agenda

Wat doet de universiteit?Wat is de zorgplicht van de universiteit om werknemers tegen risico’s te be-schermen? De werkgever is verantwoordelijk voor het in kaart brengen van alle gevaren en het inschatten van de risicofactor, zo staat in het document ‘Risico’s van het werken in buitenland’ (Mei 2005).

Dat kan zijn het niet kunnen drinken van kraanwater, de mogelijkheid dat er zich onder je voeten een zinkgat vormt of dat er toch echt een redelijke kans is dat je besmet wordt met ziektes en je je dus moet laten inenten. De leiding-gevende is verplicht deze noodzakelijke praktische en medische informatie te verschaffen. Het reisadvies wordt verkregen bij het ministerie van Buitenlandse Zaken. Mocht het zo zijn dat er een negatief reisadvies geldt, dan beslist het College van Bestuur over de doorgang.

Bij stage of studie in het buitenland, dient de student het oordeel van de lei-dinggevende te allen tijde op te volgen in geval van calamiteit. ‘Indien naar het uitsluitende oordeel van de Universiteit sprake is van een (dreigende) calami-teit, dient de student alle instructies ter zake van de Universiteit direct op te volgen’, aldus de Regeling studeren in het buitenland. ‘Dit kan (mede) omvatten de instructie van de Universiteit aan de student dat deze per direct zijn verblijf-plaats of het gebied dient te verlaten, en indien de Universiteit dit nodig acht, per direct dient uit te wijken naar een ander land of naar Nederland dient terug te keren.’Het is tevens ook de verantwoordelijkheid van de leidinggevende om er voor te zorgen dat de werknemer zichzelf afdoende heeft verzekerd.

Meer informatie is te vinden bij de afdeling Veiligheid, Gezondheid en Milieu.

‘We moeten machteloos toekijken’

> Vervolg van de voorpagina

Antropologe Loes Lijnders (27) studeerde vorig jaar af in Leiden en werkt nu in Djoeba, de hoofdstad van Zuid-Soedan, als universitair docent. ‘In de afgelopen jaren was Djoeba redelijk stabiel en veilig. Maar op 15 december braken er ge-vechten uit.’ Hoewel geschut overal in Djoeba hoorbaar was, woonde ze op relatief veilige afstand van de plekken waar hevig gevochten werd. ‘Sommige vrienden hebben het con-flict wel van dichterbij meegemaakt, verloren familieleden en vrienden, en hebben hun huizen moeten ontvluchten.’

Op 20 december vertrok ze met een militaire vlucht, georganiseerd

door de Nederlandse overheid. Be-gin februari keerde ze terug. ‘Aan de oppervlakte lijkt het dagelijkse leven zijn bekende ritme hervonden te hebben, maar er heerst een tastbaar wantrouwen. De overheid is steeds repressiever geworden. Er is weinig ruimte voor politieke oppositie. Ik zal mijn onderzoeksproject (over de politieke rol van entertainers in de stad, red.) moeten herzien in een si-tuatie van fragiele veiligheid, groei-ende staatscontrole en wantrouwen.’

Jesper Eidem, directeur van het Instituut voor het Nabije Oosten in Leiden en hoogleraar aan de Uni-versiteit van Amsterdam, is net als Peter Akkermans afgesneden van Syrië. ‘Ik werkte op een plek met de naam Qala’at Halwanji, dat is een

burcht van 4000 jaar oud. Ik heb af en toe contact met een wachter vlakbij de site. Hij woont in een huis dat ik heb gehuurd. Daar liggen de minder belangrijke vondsten, ten-minste: dat hoop ik. Volgens mijn bewaker is dat in ieder geval zo. Als ik hem na veel moeite aan de lijn krijg, vertelt hij dat er gevochten wordt tussen de verschillende rebel-lengroepen. Veel andere bewoners zijn al gevlucht, maar hij woont er nog met zijn familie. Ik probeer hem geld te sturen, dat is al een hele wor-steling. Want als zij weggaan, dreigt plundering. Er zijn veel hongerige en wanhopige mensen in de buurt. Als ik geen geld stuur, verhongeren zijn kinderen waarschijnlijk. Het is dus ook mijn kleine humanitaire bij-drage. We kennen zoveel mensen in dit prachtige land. Het is verschrik-kelijk om al die verwoesting te zien. We kijken machteloos toe.’

Volgens Eidem functioneert het Directorate General of Antiquities & Museums naar omstandigheden nog best goed. ‘De dienst probeert zo apolitiek mogelijk te zijn: ze doen alles in hun macht om waardevolle spullen te beschermen. Zo zijn be-langrijke objecten in musea in Alep-po verplaatst naar een veiligere plek. Dat gebeurt bij andere musea ook. Ook blijkt uit de rapportage van de dienst dat er ondanks de chaos en ellende ook lokale initiatieven zijn om opgravingen te beschermen.

De burgeroorlog zorgt voor scha-de aan monumenten. ‘Een tragisch voorbeeld is de oude bazaar in Alep-po, die in vlammen is opgegaan. De Al-Madina Souq was een van de

mooiste en meest romantische in het Midden-Oosten. Je kon er na je werk uren ronddwalen. Bij mensen staan de tranen in de ogen als ze zien dat een granaat een groot gat in het Krak des Chevaliers, de kruisvaar-dersburcht op een heuvel bij Homs, heeft geslagen. Het is een krachtig beeld van het conflict.

‘Het is akelig om te zien, maar de schade kan worden hersteld. Alleen de tells, door mensen opgeworpen heuvels, worden onherstelbaar be-schadigd door illegale opgravingen.

Daar staan pittige straffen op maar het ineenstorten van orde en gezag heeft als gevolg dat het toch veel gebeurt.’

Akkermans: ‘Ik kan slechts vertel-len dat er naast de gruwelen die er op menselijk terrein plaatsvinden, ook cultureel erfgoed stukgaat.

‘Syrië is een archeologisch para-dijs maar ik ben benieuwd of ik er ooit nog zal terugkomen. Het ziet er niet naar uit dat de oorlog spoedig afloopt. De loop van een geweer be-paalt nu wat er gebeurt.’ BB/VB

Een Syrische strijder in de verwoeste stad Alleppo. Foto HH

Achtergrond


Maretjes

Bewust en onbewust seksisme zit goede wetenschap in de weg. Vrijdag organiseert de universiteit een symposium over zwangere crash test dummies, mannelijke osteoporose en slechte woordkeuzes.

Door Bart Braun Eerst een raadsel. Vader en zoon rijden in de auto, en krijgen een ongeluk. De vader is op slag dood, de zoon gaat per ambu-lance naar ’t ziekenhuis. De chirurg buigt zich over het slachtoffer, maar zegt niet te kunnen opereren: ‘Het is mijn zoon.’ Rara, hoe kan dat?

Een onderzoekje van Boston Uni-versity wijst uit dat een verrassend

De vinger op de zere plekSeksisme leidt tot wetenschappelijke denkfouten

grote meerderheid grote moeite heeft met de oplossing. Een groep ondervraagde kinderen kwam met mooie verklaringen: de chirurg is een robot, of een spook, of ‘het was allemaal een droom’. Slechts een achtste kwam op het juiste ant-woord. Studenten scoorden al net zo beroerd: zelfs van de studentes die zichzelf als ‘feministisch’ om-schreven kwam 78 procent niet op het antwoord. Als je het raadseltje omdraait (moeder en zoon dood, verpleegkundige wil niet helpen), zijn de uitkomsten al net zo beroerd.

De vooringenomenheid over wel-ke rol mannen en vrouwen hebben, zit er nog grondig in, blijkbaar. Hoe goed Nederlandse kinderen en stu-denten zijn in het raadsel, is nooit

onderzocht. De Verenigde Staten scoren in elk geval hoger dan Ne-derland op de indices voor oplei-dings- en economische gelijkheid van het World Economic Forum. Waarschijnlijk is het hier nog moei-lijker voor te stellen dat een moeder chirurg kan zijn.

Vooroordelen over vrouwen en mannen zijn een probleem van de hele samenleving, maar ook van de wetenschap. Je krijgt er namelijk slechtere wetenschap van. Vrijdag organiseert de Universiteit Leiden daar een symposium over. Hoofd-spreker is de feministische weten-schapshistorica Londa Schiebinger van Stanford University.

Het woord ‘feminisme’ heeft te-genwoordig een nare bijklank. Het

idee dat mannen en vrouwen ge-lijke rechten moeten hebben, is in het Westen inmiddels algemeen aanvaard. De vraag wat er nog meer zou moeten gebeuren, zorgde voor kerksplitsing na kerksplitsing bin-nen de beweging. De buitenstaander ziet discussies over of minirokjes nou onderdrukkend of juist vrouw-versterkend zijn, en voor je het weet grappen de toeschouwers over ok-selhaar. Vervolgens is niemand ver-der gekomen.

Terwijl wat meer bewustzijn van je vooringenomenheden je tot een betere wetenschapper maakt. De ideeën over de eerste mensen gingen tot de jaren zeventig bijvoorbeeld sterk uit van een beeld waarin man-nen dominant waren en streden om de macht, terwijl de vrouwen een af-wachtende en volgende rol hadden. In een oneliner: Man the Hunter. Dat beeld was gebaseerd op (niet bijster grondige) studies naar man-telbavianen. Bij andere apensoorten liggen de man-vrouwverhoudingen anders: bij chimpansees liggen die een stuk losser, bijvoorbeeld. On-derzoekster Sarah Hrdy (spreek uit “hurdie”) liet zien dat bij allerlei apensoorten de vrouwtjes strategi-sche allianties aangingen. De apen-onderzoekers van de jaren zestig en de feministische Hrdy keken allebei naar apen, maar ze zagen heel an-dere dingen.

Ook in de archeologie werden vondsten net iets te vaak geïnter-preteerd vanuit de eigen cultuur. Soms gaat het nog steeds mis: in september vorig jaar vonden Itali-aanse archeologen een Etruskisch skelet. Vazen en waardevolle spul-len erbij, en een speer. Het skelet werd onmiddellijk uitgeroepen tot een prins, want tsja, een speer is een wapen en nog een fallusvormig wapen ook. Alleen bleek bij nadere bestudering dat het skelet afkomstig was van een vrouw. Oeps. Wij asso-ciëren dan misschien wapens met mannen en juwelen met vrouwen, maar dat hoefde voor die Etrusken natuurlijk niet zo te zijn. Het idee dat er ook machtige vrouwen in die samenleving hadden kunnen zijn, was anno 2013 blijkbaar nog steeds tegenintuïtief voor de onderzoekers.

Nog meer voorbeelden zijn te vinden in Schiebingers werk. Wat het zo interessant maakt, is dat ze de haarkloverij en de zuiver theo-retische discussies omzeilt, en met overzichtelijke casusbeschrijvingen de vinger op de zere plek legt. Gê-nant zeer, soms.

Zo werden botsproeven voor auto’s decennialang uitgevoerd met enkel geslachtsloze crash test dum-mies, gemodelleerd naar de gemid-delde Amerikaanse man. Dat klinkt op het eerste gezicht niet onredelijk, want als je met honderdtwintig ki-lometer per uur op een tegenligger knalt is de inhoud van je onderbroek

niet zo belangrijk. Alleen kunnen poppen zonder geslachtsdelen niet zwanger worden, en mensen wel. Dat botst net even anders, en als je wil dat de ongeboren baby de crash overleeft moeten stoel en gordel net even anders staan. Toch duurde het tot 1996 voordat er een zwangere botspop op de markt kwam. Het gebruik daarvan is nog steeds niet verplicht voor autofabrikanten.

Gedragsbiologen duiden een groep vrouwtjes met één dominant mannetje vaak aan als een ‘harem’. De fout die dan al snel op de loer ligt, is dat je gaat denken dat zo’n groep net zo werkt als een menselijke ha-rem. Dat de vrouwtjes ook van groep tot groep kunnen trekken, en dat bij wilde paarden slechts een derde van de veulentjes daadwerkelijk is ver-wekt door het oppermannetje, dat klopt toch niet helemaal met wat het woord suggereert.

Vertaalsoftware, zoals Google Translate, komt vaak uit op ‘hij’ en ‘hem’, zelfs als de tekst duidelijk over een vrouw gaat. Onderzoek naar de gevolgen van giftige stof-fen in het milieu op vruchtbaarheid wordt voornamelijk uitgevoerd op mannen, omdat je bij hen lekker makkelijk kan kijken of de sperma-celletjes nog een beetje zwemmen. Omdat hart- en vaatziekten meer bestudeerd worden bij mannen, zien artsen soms over het hoofd dat het ziektebeeld en –verloop bij vrouwen anders is, en missen ze diagnoses. De vraag of je een vrouwelijke histo-ricus nou wel of niet ‘historica’ mag noemen, valt nog weg te wuiven als scherpslijperij, maar dit soort kwes-ties niet meer.

Overigens is het niet zo dat alleen vrouwen het slachtoffer worden van de ingebakken patronen in ons denken over mannen en vrouwen. Osteoporose of botontkalking geldt bijvoorbeeld als een vrouwenziekte. In werkelijkheid krijgen ook man-nen osteoporose (zij het minder vaak dan vrouwen), ze krijgen het alleen later. De mannelijke botont-kalking valt ook minder op, omdat in alle leeftijdscategoriën mannen minder snel een botbreuk oplopen dan vrouwen. De medicijnen te-gen botontkalking werden pas in 2007 getest op mannen, terwijl een zevende van de mannen er mee te kampen krijgt.

Het probleem in de wetenschap is niet dat mannen dingen fout doen en vrouwen daarom zielig zijn – al is dat maar al te vaak óók een pro-bleem. Het probleem is dat weten-schappers mensen zijn, en dus ge-makkelijk menselijke denkfouten maken over mannen en vrouwen. Dan is iedereen een beetje zielig.

Symposium: Gendered InnovationsCampus Den HaagVrijdag 28 maart, 13:00 – 17:00

De wetenschappelijke hiërarchieHoe hoger in de universitaire hiërarchie je kijkt, hoe lager het percentage vrou-wen. Het feit dat sollicitatiecommissies onbewust de voorkeur geven aan man-nen speelt daarbij een rol: wetenschappers beoordelen een sollicitatiebrief beter als er een jongensnaam boven staat dan dezelfde brief met een meisjes-naam erboven.

Vrouwelijke wetenschappers maakten zich overigens net zo schuldig aan de verschillende beoordeling. ook kwamen in de beoordeling geen seksistische argumenten voor. niemand zei: ‘Vrouwen zijn slechte wetenschappers’ of ‘als ze straks een contract heeft, is ze onmiddellijk zwanger en moeten we een ver-vanger aannemen.’ Het vrouwen-cv oogt gewoon minder competent, blijkbaar.

In een vergelijkbaar onderzoek van ohio State university moesten studenten wetenschappelijke artikelen beoordelen. Wat bleek: als er een mannennaam boven stond dichtten ze het stuk een hogere ‘wetenschappelijke kwaliteit’ toe.

Zwangere botspoppen (pas sinds 1996 op de markt) zijn nog steeds niet verplicht voor autofabrikanten.


Wetenschap

The life of Leiden student Thomas Haighton has been on hold for two years while he waits for a donor, so now he’s taking control by appea-ling to Facebook for a new kidney: “Staying alive is more important than doing the right thing.”

by Petra Meijer “I’d been toying with the idea of doing something for some time now”, says Thomas Haighton (30) at his apartment in The Hague. “Last week, I saw Erar-do Kea, a kidney patient, on a Dutch television show. He had appealed to Facebook and had been offered 62 kidneys in a very short space of time. That’s when I made up my mind: nothing ventured, nothing gained.”

Haighton launched his own Face-book campaign: “Looking for a kid-ney donor”. “I’m getting increasing-ly desperate”, his first status reports. “I’m afraid it’s going to be too late.”

The group was “liked” more than a hundred times within a week, but he still hasn’t found a kidney. “Kea has two young children and people can identify with him more easily. My peers aren’t perhaps as inclined to give away a kidney – you never know whether you might be taken ill yourself at some stage, or whether you’ll have a child who’ll need one.”

Nonetheless, the number of al-

truistic kidney donations, donated selflessly by a living person to an unknown recipient, is increasing. “There are about 25 to 30 living do-nations a year”, Willij Zuidema, the staff advisor for kidney transplants at the Erasmus Medical Centre, confirms. “The risks are similar to those of any other surgery. It is rel-atively safe; otherwise we wouldn’t use living donors. Donors can live to the same age, with the same quality of life, as they would have done with two kidneys. And you can still party or run a marathon on one kidney.”

Haighton has been a kidney pa-tient all his life. “I’ve already had two transplants. I was given a kidney by an anonymous deceased donor when I was thirteen, which lasted seven good years. When I was 21, my father donated a kidney and that one lasted seven years too. My father is very ill and lives in a care home; he has Huntingdon’s disease. He wants to commit euthanasia but he’s waiting to see me recover. Un-fortunately, I can’t visit him very often because I need dialysis treat-ment three times a week. It doesn’t take much time, but I’m really tired afterwards.”

The walls of his apartment are adorned with electric guitars; mix-ing consoles are piled high on his desk and his cupboards are full of old LPs. “I read sonology at the

Academy of Music. I used to love going to concerts and I regularly performed. I would go out and col-lect field recordings often too.”

He lacks the energy to do that kind of thing nowadays. “I some-times go to classical or jazz concerts where I can sit quietly. I love to travel but now I’m restricted by the dialy-sis treatments and my strict diet that controls fluid.”

Haighton is busy finishing off his master’s in Media Technology at Leiden University, but that is not progressing as rapidly as he would like either, due to his illness.

He’s been on the waiting list for two years, along with about seven hundred other patients. The aver-age waiting time is four years. “I’ve already had two kidney transplants, so my body has a lot of antibodies. New technologies mean they can transplant from one blood type to another or remove the antibodies, but not both.” That’s why it would be best if he could find a donor with the same blood type: B+. “That has the best chance of success, because they can remove my antibodies. I could try another blood type but the chances that the antibodies match up are small.”

When his mother proved to have the wrong blood type, Haighton de-cided to ask his five best friends. “It wasn’t easy and I was afraid of their reactions, but luckily they under-

stood. Two reported to the hospital: one proved a poor match while the other gave way to pressure from his family and called it off.”

That’s why he made the appeal on Facebook. He was offered a kidney almost immediately – for 10,000 Euros. “It’s illegal: no doctor would ever help. It’s only allowed in Iran. Maybe I would consider it in a year’s time, when ethical objections start becoming irrelevant. Staying alive becomes more important than do-ing the right thing.”

Anyway, he’s not daunted by the criticism caused by Erardo Kea’s on-line quest. Someone wrote on Face-book: “A scandal beyond words! So selfish! Get in line like everyone else!” The television show feared a “show for beautiful people” and the Dutch Kidney Foundation was wor-ried too. Kea argued that the num-ber of donors would rise if patients “had a face”. Haighton, too, is fed up of waiting around helplessly. “Peo-ple are dying. I see it at the dialysis treatments: suddenly someone stops turning up. Your physical condition deteriorates while you are on the waiting list and before long your body can’t handle a transplant.”

He hopes that the Netherlands will switch to a system that makes it standard for people to donate or-gans when they die, unless they ob-ject. “But people shouldn’t wait for that – register as a donor right away.”

Appeal on Facebook for a kidney

GHbPsychiatrist Martijn van Noorden at the Leiden University Medical Centre is an expert on GHB withdrawal symptoms. In the medical journal Psychosomat-ics, Van Noorden and his colleagues in Nijmegen describe the hospital ad-mittance of three GHB addicts. 4-hy-droxybutanoic acid is a substance that occurs naturally in the body, but it is addictive if you consume it in large quantities. In fact, the withdrawal symptoms can be severe and even life-threatening. The standard treatment is to prescribe the junkies huge amounts of benzodi-apines – sedatives – until the worst symptoms disappear. A disadvantage of this method is that the benzodi-apines and the GHB can affect each other’s effects, which is what hap-pened to the three patients in the pa-per. Instead, LUMC doctor Cor de Jong developed a method that prescribed pharmaceutical GHB.

yellow starAn international team of astronomers, including Arnout van Genderen from Leiden, have discovered the largest yellow star known to us. It is 1,300 times larger than the sun and one of the ten largest stars ever discovered. Being astronomers, they have given this thing a completely unmemorable name: HR 5171 A. The gigantic star is accompanied by a smaller star that revolves around it every 1,300 days. The two are about 12,000 light-years away from Earth. The scientific paper on the discovery has been submitted to the journal As-tronomy & Astrophysics.

WarThe science journal Injury features a completely different retrospective. This journal features a paper, with Leiden surgeon Rigo Hoencamp as the first author, on injured NATO soldiers who have returned from Afghanistan and Iraq. Hoencamp and his colleagues collected all the literature on that sub-ject and the combined meta-study found a total of 19,750 wounded sol-diers.

The greatest offenders were ex-plosions: as many as 72 per cent of all injuries were caused by an explo-sion, compared to 18 per cent caused by bullets. The percentage of injuries caused by explosions is higher than that of the Vietnam War, which was also a guerrilla war. The distribution of the wounds varies too: in recent wars, head and neck injuries have been more common. The authors call for a NATO-wide registration of all injuries.

ParasitesIf you visit the tropics, you could be accompanied by all sorts of stow-aways on your return. Some parasites can secrete themselves in your body for years before emerging suddenly, when you are ill due to other causes, for instance. English research has revealed that a large majority of people who have lived in the tropics for a year return in-fected with horrid worms or amoebas. Should all travellers to exotic parts be screened? That depends on how often infections actually occur. A group of scientists from Leiden and Wageningen, with LUMC doctor Dari-us Soonawala as the first author, de-scribe a study into this problem in The American Journal of Tropical Medicine and Hygiene. Soonawala and his col-leagues examined the excrement of over five hundred visitors to the trop-ics, looking for parasite DNA. They found some, but so little that systematic screening would not be worthwhile. One exception was the tiny Schistosoma worm, but that was limited to travellers who had swum in large African freshwater lakes. The researchers claim that, in the event, it would be more practical to just screen that group.

Thomas Haighton: “Ethical objections are becoming irrelevant.” Photo by Taco van der Eb

10 Mare · 27 maart 2014

English page

Een astrolabe: een zeventiende-eeuws reken-schijfje uit Pakistan.

FILMTRIANONThe Grand Budapest Hotel dagelijks 18.45 + 21.30, za. zo. + wo. 14.30Het vonnisdagelijks 18.45Her dagelijks 21.30August: Osage County dagelijks 18.45 + zo. ma. di. wo. 21.30za. zo. + wo. 14.30The Wolf of Wall Street do. vrij. za. 21.30KIJKHUISNebraska dagelijks 18.30, zo. 14.30La grande bellezza dagelijks 21.00zo. 14.00The Book Thief dagelijks 19.00Spies & Glistrup dagelijks 21.30LIDOCaptain America: The Winter Soldier dagelijks 18.30 + 21.30Hartenstraat dagelijks 18.45 + 21.30, za. zo. + wo.14.303 Days to Kill dagelijks 18.45 + 21.30Need for Speed 3D dagelijks 18.30300: Rise of an Empire dagelijks 21.30Toscaanse bruiloft do. vrij. za. 18.45That Awkward Moment.zo. ma. di. wo. 18.45 12 Years a Slave dagelijks 21.30

MUZIEKQBUSQBus JamZa 29 maart 20.30 Grainne Duffy & BandDo 3 april 20.30 €10TUINZAAL DE BURCHTHKU Big Band Zo 30 maart 15.00 €3CONCERTZAAL EMILE VAN LEENEN DoelenKwartetdo 3 april 20.15DE TWEE SPIEGHELSJorn Dal trioVr 28 maart 21.00King of BrownZa 29 maart 16.00

Information on course schedules, prices, course content and availability: www.languagecentre.leidenuniv.nl or 071-5272332

Follow the Academic Language Centre on Twitter and Facebook!

Academisch Talencentrum – Academic Language Centre

Language courses April – August 2014

Eager to improve your language proficiency? The Academic Language Centre offers a variety of practical language courses. Unsure about your starting level? Apply for a free placement test via our website or via our office (Lipsius/1.25). Please note: the dates and times may be subject to change. Check our website for up to date information!

Starting in April: Dutch as a Second Language • Dutch 1A for international students Tuesday or Wednesday 17:15-19 hrs. • Regular and intensive courses Dutch 1, 2, 3, 4, 5, 6 • Prep course Staatsexamen NT2, II Wednesday 15:15-18 hrs. English TOEFL iBT preparation course Tuesday 12.15 - 14.45 hrs.

Starting in May: Dutch as a Second Language DutchPlus (advanced courses): - Writing: Tuesday 20.15-22 hrs. - Speaking: Wednesday 18.15-20 hrs. English (semi-intensive) English 4: Tuesday + Thursday

12.15-14 hrs. English 5: Tuesday + Thursday

15.15-17 hrs. English for Academic Purposes EAP general: Tuesday + Thursday 16:15-18 hrs. EAP Writing: Thursday 14.15-16 hrs. French (semi-intensive) French 1: Tuesday 19-22 hrs. French 2: Thursday 19-22 hrs. French 3: Wednesday 19-22 hrs. Conversation: Monday 19-21 hrs.

German (semi-intensive) German 1: Monday 19-22 hrs. Italian (semi-intensive) Italian 1: Tuesday 19-22 hrs. Italian 2: Thursday 19-22 hrs. Conversation: Monday 19-21 hrs. Russian (semi-intensive) Russian 1: Thursday 19-22 hrs. Spanish (semi-intensive) Spanish 1: Tuesday 19-22 hrs.. Spanish 2: Wednesday 19-22 hrs. Conversation: Thursday 19-21 hrs. Swedish (semi-intensive) Swedish 1: Wednesday 19-22 hrs. Arabic (semi-intensive) Arabic 1: Monday 19-22 hrs. Chinese (semi-intensive) Chinese 1: Thursday 19-22 hrs.

Japanese (semi-intensive) Japanese 1: Monday 19-22 hrs.

Intensive Summer courses Dutch for Foreigners Dutch 1, 2, 3, 4 7 July - 25 July or 4 August – 22 August Dutch 1+2 21 July – 22 August Dutch for German native speakers 3 July – 6 August starting August 2014: Arabic 1+2, Chinese 1+2, English 4, 5 French 2+3, 4+5, German 2+3, Italian 1+2, Japanese 1+2, Russian 1+2, Spanish 1+2

Tulp is een vertaalfoutArabische wereld gold als doorgeefluik van klassieke kennisMuseum Boerhaave zet de Arabi-sche invloed op de westerse wetenschap in de schijnwerpers. ‘De eerste tulpen in de Leidse Hortus kwamen rechtstreeks uit de islamitische wereld.’

DOOR MARLEEN VAN WESEL In het kielzog van alle voorbije festiviteiten rond 400 jaar Arabisch in Leiden, zet Mu-seum Boerhaave de Arabische in-vloeden op de Westerse wetenschap in de schijnwerpers. ‘De Arabistiek draaide in de beginjaren niet alleen om de kennis van oosterse talen op zich. Die talen waren namelijk ook een manier om bij de Islamitische kennis te komen. Golius, een van de

eerste Leidse hoogleraren Arabisch, bekleedde niet voor niets tegelijker-tijd de leerstoel wiskunde’, vertelt conservator Tiemen Cocquyt.

De zeventiende-eeuwse planten-gids Florilegium ligt even niet meer opengeslagen op de pagina’s met hyacinten, maar op die met tulpen. ‘De eerste tulpen van Nederland, die Clusius in 1592 in de Leidse Hortus plantte, kwamen rechtstreeks uit de islamitische wereld’, vertelt Cocquyt. ‘In het Turks en in het Perzisch heet de bloem lale. Ons woord tulp komt eigenlijk voort uit een vertaalfout. In een vroege beschrijving werd de vorm vergeleken met een tulband, tulipan in het Turks.’

De tour gaat grotendeels langs der-gelijke vaste stukken uit de museum-

collectie, maar dan net even anders benaderd. ‘Maar we konden het niet laten om er wat extra voorwerpen bij te betrekken’, vertelt Cocquyt. Hij wijst op een apothekerspotje. ‘Het is van Delftsblauw aardewerk, maar volgens het opschrift bevat het ‘witte cakejes van Rhazes’. Dat was een Per-zische arts en zijn koekjes hielpen te-gen gonorroeklachten. ‘Het staat pas net een kwartier in de vitrine.’

Een ander ogenschijnlijk typisch Nederlands fenomeen is de gaper: een houten kop met een nogal af-schrikwekkende tronie en een opengesperde mond, bevestigd aan de gevel van een apotheek. Over de precieze functie lopen de theorieën uiteen, maar in andere landen kwa-men ze in elk geval niet voor. ‘Een

van de oudste types is de Moor’, ver-telt Cocquyt bij een gaper met een donkere huid, een tulband en oor-bellen. ‘Die maakte duidelijk dat de apotheker Arabische geneesmidde-len had geïmporteerd. Die stonden bekend om hun goede kwaliteit, dus de Moor was een soort keurmerk.’

Cocquyt toont ook een zeventien-de-eeuwse astrolabe, een rekenschijf-je uit Pakistan. ‘Daar kun je honder-den sterrenkundige problemen mee oplossen, als een soort analoge com-puter. Volgens een Arabisch fabeltje zou het bedacht zijn door de Griekse astronoom Ptolmaeus, toen hij met een kleine wereldbol te paard op reis was. Toen het ding viel, en werd plat-getrapt door zijn paard, bleef er een behoorlijk handig schijfje over.’

Bedacht door de Grieken dus, maar verder ontwikkeld door Ara-bische astronomen. Volgens het be-kende verhaal bloeide de moderne westerse wetenschap op toen tijdens de Renaissance de klassieke auteurs en wetenschappers werden her-ontdekt. Cocquyt: ‘Dat gaat nogal voorbij aan de islamitische invloed. In de museumroute laten we zien dat de Arabische wereld fungeerde als doorgeefluik voor die oude ken-nis naar het westen. Bovendien werden er allerlei originele dingen toegevoegd.’

Het bekendst is de bijdrage aan de sterrenkunde. ‘Dat vakgebied was niet voor niets groot in de Ara-bische wereld. Je kon uitstekend de islamitische gebedstijden bepalen met behulp van sterrenkundige meetinstrumenten.’

Gouden eeuwen in Arabië en HollandMuseum Boerhaave: 28 maart t/m 28 septemberEntree gratis op vertoon van collegekaart

Vijftiende-eeuwse prent waarop een Arabische en westerse geleerde samen wetenschap bedrijven.

27 maart 2014 · Mare 11

Cultuur Agenda

‘We knepen onze billen samen’Makers van de documentaire Leiden tot een akkoord

Foto Marc de Haan

Eva van Barneveld (24): ‘In februari zijn wij met zijn zessen ingestroomd bij de master van Journalistiek en Nieuwe Me-dia. Het was voor het eerst dat er een tweede instroommoment halverwege het collegejaar gecreëerd werd. We zijn eigenlijk een soort experiment.’Daan Kuys (26): ‘Op de eerste dag kre-gen we de opdracht om de Leidse col-legeonderhandelingen in 2010 te recon-strueren.’Tessa Moolenaar (22): ‘Dat klonk be-hoorlijk saai. De meesten van ons ko-men uit Amsterdam of Utrecht. De Leidse gemeentepolitiek zei ons niet zo veel.’Daan Jongen (23): ‘Maar we zijn er in-gedoken en werden steeds fanatieker. Het onderwerp bleek juist heel interes-sant. Tijdens de researchweek verge-leken we het beleidsakkoord met de campagneplannen, we lazen krantenar-tikelen en maakten een tijdlijn. Het was

erg intensief. Je leert elkaar meteen goed kennen.’Jennie Barbier (29): ‘In de week daarop hebben we de politici geïnterviewd. We hadden natuurlijk wel een idee van hoe de onderhandelingen waren verlopen, maar de interviews leverden toch ver-rassende antwoorden op. We wisten bijvoorbeeld niet dat Paul Laudy (VVD) en Antoine Theeuwen (SP) zulke dikke buddy’s waren.’Kuys: ‘Wat ook opviel, was de veran-dering in de bestuurscultuur. Er werd zo min mogelijk vastgelegd en de partijen kregen elk hun eigen winstpunt.’Loes van Niekerk (21): ‘Omdat we de onderhandelaars apart interviewden spraken ze vrijuit. Pieter Kos (Groen-Links) zei zelfs dat Jan-Jaap de Haan (CDA) zijn schoonmoeder nog zou ver-kopen om wethouder te kunnen blijven. Dat leverde later flink wat reacties op.’

Van Barneveld: ‘In een aantal fragmen-ten over het coffeeshopbeleid dat het CDA in het akkoord liet opnemen, komt de partij er ook niet echt lekker vanaf.’Jongen: ‘Zo noemde Antoine Theeuwen (SP) het een “cadeautje”. Hij zegt: “Dat stelt niks voor. Ze hebben een politieke ballon gekregen, met een touwtje er-aan”. Er werd lacherig en laconiek gere-ageerd.’Barbier: ‘Zo zie je wel hoe de politiek werkt. Er stonden veel punten in het ak-koord waar het CDA zich in kon vinden, maar het is ook belangrijk om als partij zichtbaar te zijn.’Van Niekerk: ‘Uiteindelijk hadden we acht uur aan gesproken materiaal, dus het monteren kostte behoorlijk wat tijd. We wilden het laten lijken alsof de poli-tici rechtstreeks op elkaar reageerden en hebben daar tijdens het filmen al reke-ning mee gehouden.’

Van Barneveld: ‘In het Lipsius is de do-cumentaire vorige week voor het eerst in bijzijn van alle politici getoond. Dat was spannend. We zaten daar met samenge-knepen billen.’Moolenaar: ‘Het was bijzonder dat ze tijd hadden om te komen, want de vertoning was twee dagen voor de ge-meenteraadsverkiezingen.’Barbier: ‘Jan-Jaap de Haan was wat la-ter. Hij had het eerste stuk van de docu-mentaire gemist en kwam precies bin-nen toen iedereen moest lachen om het punt van de coffeeshops.’Kuys: ‘Gelukkig nam hij het heel sportief op. De borrel was écht gezellig. Maar op Twitter bleef het nog wel even onrustig.’

DOOR PETRA MEIJER

De documentaire Leiden tot een akkoord is te zien op YouTube.

PubliekswisselVoor het volgende is het van belang dat u weet dat ik niet kan voetballen, geen supporter ben en alleen naar oranje kijk om bier te kunnen drinken in een kroeg waar iedereen dezelfde kleur shirt draagt. Dat gezegd heb-bende, vorige week werd ik uitgeno-digd door Wietse, die me verzekerde dat je pas echt ingeburgerd bent in Leiden wanneer je niet meer elk weekend naar je ouders gaat.

Nu zijn er een hoop dingen die ik me kan voorstellen om te doen in het weekend die erop neerkomen dat je niet naar je ouders gaat. Zweefvlie-gen bijvoorbeeld, of een weekend logeren bij een vrouwenhuis van Mi-nerva of Quintus en dan de hele dag druiven gevoerd krijgen en cham-pagne drinken. U zult dan ook wel be-grijpen dat ik een beetje teleurgesteld was toen Wietse me vertelde over zijn weekendbesteding: voetbal bij het derde van LSVV (Leidsche Studenten Voetbalvereniging) ’70.

Maar aangezien ik voor een rondje zweefvliegen of een weekendje da-mesdispuut (nog) geen uitnodiging had ontvangen, melde ik me zaterdag bij sportcomplex de Kikkerpolder voor de uitwedstrijd van LSVV’70 3 tegen Oegstgeest 7. Ik werd opgewacht door Wietse, die zich voor de gelegenheid in een keurig krijtstreeppak had gehe-sen, inclusief das in clubkleur, en de taak van coach op zich had genomen. Ik kreeg het rood-witte tenue aange-meten en aangezien het een belang-rijke wedstrijd was werd ik op de bank gezet. Misschien zou ik als pu-bliekswissel in de laatste vijf minuten van de wedstrijd mijn debuut op een voetbalveld mogen maken.

Daarna ging het in mijn beleving als volgt. LSVV liet een totaalvoetbal zien zoals de voetballerij dat sinds Cruijff vertrokken was bij Ajax niet meer had gezien. Het was een spec-taculair schouwspel. Vanaf de eerste minuut van de wedstrijd domineerde LSVV het spel. Daarbij gecoacht door Wietse, die zich qua stemvolume en tactisch inzicht kon meten met Frank de Boer en Louis van Gaal. Hij stuwde zijn mannen tot ongekende hoogte. Vanuit de achterhoede werd er met een sterk positiespel stevige druk uit-geoefend. Omdat LSVV de controle be-hield, was het simpelweg een kwes-tie van het kansen afmaken. Of het door mijn aanwezigheid kwam weet ik niet, maar alles lukte. Na negentig minuten stond het 5-2 en mocht ik ook nog even het veld in. Een oorverdo-vend gejuich steeg op van de tribune toen ik, de publiekslieveling, het veld betrad. In mijn drie minuten durende voetbalcarrière lukte het me helaas niet om echt gevaarlijk te worden. De eindstand: 5-2 voor LSVV.

Aan de chagrijnige hoofden van de jongens na afloop in de kleedkamer zag ik dat het in werkelijkheid mis-schien anders was gegaan. Maar zo-als ik al zei, ik heb geen verstand van voetbal. Bovendien zijn er van dit ver-slag veel meer getuigen dan van de wedstrijd zelf. We houden het dus ge-woon op 5-2. Dan kunnen ze namelijk nog derde worden in de competitie.

TIM MEIJERHelp Tim inburgeren, mail naar [email protected]

12 Mare · 27 maart 2014

Het Clubje Inburgeren

Bandirah

Mare 24 (37)

Documents

Transcript of Mare 24 (37)