1. oe Kantelen van het onderwijs-systeem: waarom, wat en hoe www.operationeducation.nl * oe platform voor waardevol leren oe Operation Education april 2014 Kantelen van het onderwijssysteem: waarom, wat en hoe 1 van 29

2. oe colofon Redactie Claire Boonstra Nanda Carstens Grafisch ontwerp Evelyne Kramer Fotografie oe campagne Bart Brussee Illustratie oe Festival of Solutions (p. 26) Kim Ravers Team oe Operation Education Carol van Zuylen / Claire Boonstra / Claire Walkate / Claudette Verpalen / Deborah van der Veen / Erik Visser / Eric-Wubbo Lameijer / Evelyne Kramer / Floor van Willigenburg / Helen Roeten / Ingrid Bijker / Jan Plooij / Jantien Petersen / Jurjen de Vries / Kathelijne Tijs / Lena de Ronde / Lex Hupe / Lotte de Rooij / Marcel Derksen / Marcel van der Veen / Marjolein Stromeier / Miranda van Elswijk / Nanda Carstens / Nathalie Camacho / Olwen Harkema / Richard Pols / Sanne Bosmans / Simone Haenen / Theo Wismans / Tjeu Seeverens / Wiebe Broekema / Met dank aan alle anderen voor hun inzet de afgelopen tijd, nu en in de toekomst! In samenwerking met TEDxAmsterdamED / De Balie / Thomas & Charles / Inspiratiehuis Niks / en diverse anderen. Rekeningnummer: NL72TRIO07847567 oe Operation Education is een stichting met ANBI status. Links mail contact@operationeducation.nl website http://www.operationeducation.nl/ Facebook https://www.facebook.com/operationeducation-global Twitter https://twitter.com/operation_edu Pinterest http://www.pinterest.com/operationedu/ Link naar agenda met bijeenkomsten oe ontmoet, oe verdiept en oe doet: http://www.operationeducation.nl/agenda 2014 oe Operationeducation Dit is de editie van april. oe Operation Education is in permanent beta. De inhoud van het magazine zal regelmatig aangepast worden aan de laatste inzichten en activiteiten. oe Operation Education april 2014 Kantelen van het onderwijssysteem: waarom, wat en hoe 2 van 29

3. inhoudsopgave Het onderwijssysteem zoals we dat tegenwoordig kennen met een docent voor de klas, jaarklassen, een ge-standaardiseerd curriculum, lesmethodes, toetsen, toet-singskader Inleiding en ranglijsten Waarom? heeft onze samenleving het huidige hoge welvaarts-niveau gebracht. Het onderwijs bereidt mensen voor op het leven. Een leven waarin je je waardevol kunt voelen en waardevol kunt zijn met jezelf, en alles wat je goed kunt en graag doet, als in-strument. Een leven waarin je gelukkig en gezond bent. Het hoe en wat van onderwijs en onderwijsverandering Hoe en wat? oe Operation Education wil de al gaande zijnde fundamentele kanteling van het onderwijssysteem versnellen: van iedereen langs dezelfde lat naar iedereen tot volle bloei. oe: Operation Education oe: Wat? oe: Hoe? Wat hebben we nodig? oe Operation Education april 2014 Kantelen van het onderwijssysteem: waarom, wat en hoe

4. Waarom? doen we het zo? Is het van-daag de dag nog nodig of logisch? Jaarklassen CITO Schrijfletters Curriculum 1040 uur Lesmethodes Lange zomervakantie Inspectierapport Ranglijsten Leer/aanwezigheidsplicht oe

5. oe Het onderwijssysteem zoals we dat tegen-woordig kennen met een docent voor de klas, jaarklassen, een gestandaardiseerd curriculum, lesmethodes, toetsen, toetsings-kader en ranglijsten heeft onze samen-leving het huidige hoge welvaartsniveau gebracht. Maar het is gecreerd in, en voor, een maatschappij die inmiddels fundamen-teel veranderd is. Inleiding Veel van de hierboven genoemde elementen waren ooit bedoeld als middel om het onderwijs beter, transparant en voor iedereen beschikbaar te maken, maar zijn in de loop der tijd vaak een doel op zich geworden. Met alle (onbedoelde) gevolgen van dien voor de kwaliteit van, en tevredenheid over ons onderwijs. Onderwijsvernieuwers, politici en vele anderen zetten zich al tientallen jaren in om het systeem te verbeteren. Maar het lijkt maar niet te lukken om een fundamentele verandering teweeg te brengen. Er worden vooral aanpassingen op het bestaande systeem gedaan die, in de ogen van velen, de kwaliteit van het onderwijs eerder kwaad dan goed doen. De huidige ontwikkelingen, inclusief de snelle globalisering en digitalisering van onze samen-leving, hebben ook gevolgen voor, en effect op, het onderwijs waardoor ingrijpende verander-ingen niet alleen urgent en zeer noodzakelijk, maar ook mgelijk worden. Om dit te kunnen doen moeten we allereerst stil staan bij het waarom van ons onderwijssysteem en het grotere geheel bekijken om vervolgens de hoe en wat in te vullen. oe Operation Education april 2014 Kantelen van het onderwijssysteem: waarom, wat en hoe 5 van 29

6. Waarom? Fotografie: Bart Brussee oe

7. Kinderen die nu geboren worden hebben al een levensverwachting van 100 jaar. Algemeen wordt aangenomen dat de veranderingen in de samen-leving de komende 100 jaar nog sneller zullen gaan dan in de afgelopen 100 jaar. In de vier jaar dat een studie duurt, is soms een nieuw beroep ontstaan en alweer verdwenen. Wat betekent dit voor het onderwijs? Wat is er nodig om mensen duurzaam voor te bereiden op, en waardevol en productief te laten zijn in een samenleving die zo snel verandert? Tot nu toe was onze samenleving vooral verticaal en hirarchisch georganiseerd. Kennis was macht. Degene met de meeste kennis stond bovenaan de hirarchie en vanaf het hoogste punt werd kennis en informatie naar beneden doorgegeven. Het waarom van ons onderwijs en van onderwijsvernieuwing Dit systeem, inclusief de duidelijk omschreven rollen en eisen voor elke positie, is in de industrile revolutie gestandaardiseerd en gaandeweg gezien als het systeem waarop niet alleen organisaties maar ook het onderwijs is gebouwd. Het heeft ge-leid tot een resultaatgerichte samenleving waarin hogerop komen een belangrijk doel is geworden. Waarom? oe Operation Education april 2014 Kantelen van het onderwijssysteem: waarom, wat en hoe 7 van 29

8. oe Je wordt geacht een zo hoog mogelijke score te halen op je Cito, een zo hoog mogelijke vervolgop-leiding en studie te volgen, te gaan werken bij een zo gerenommeerd mogelijke organisatie en vervol-gens op te klimmen naar een steeds hogere posi-tie op de carrireladder. Streven naar een steeds hogere status, totdat je de president, directeur of CEO bent. Elke afwijking van die ideale lijn wordt eigenlijk gezien als falen: bij een onvoldoende hoge Cito score mag je helaas niet door naar het VWO, als je niet goed genoeg presteert kun je helaas geen manager worden en als het niet up is, is het out. Tegen jonge mensen zeggen we wel eens: Die komt er wel. Maar wat is er eigenlijk? (fig. 1) In de oude, hirarchische wereld bestaat vaak een ideaal profiel: een gestandaardiseerde set kwaliteiten waaraan de leerling of werknemer dient te voldoen. Alles wat afwijkt van het ideaal of de norm, is lastig het teveel moet minderen, het tekort wordt ontwikkelpunt en dient te worden aangevuld. (fig. 2) Dit gaat voorbij aan het feit dat voor alle men-selijke aspecten een normaalverdeling geldt: een vloeiende lijn met een gemiddelde en een standaardafwijking: het is nou eenmaal normaal dat er mensen buiten het normale vallen. Alleen kunnen we daar maar moeilijk mee omgaan in een systeem dat alleen iedereen die binnen de normen valt kan accommoderen. (fig. 3) De wereld van vandaag is echter al veel platter georganiseerd, als een netwerk waarin iedereen met elkaar verbonden is. Informatie en kennis is in een fractie van een seconde over de gehele wereld verspreid en via elke smartphone beschik-baar en heeft daardoor een andere waarde dan vroeger. In een netwerkmaatschappij telt datgene wat je uniek maakt: unieke kennis, kwaliteiten of persoonlijkheid. (fig. 4) We hebben een perspectief nodig waar we met zijn allen naartoe kunnen werken een kompas-koers. Is het hogere doel van onderwijs niet het volgende? fig. 1 fig. 2 fig. 3 fig. 4 oe Operation Education april 2014 Kantelen van het onderwijssysteem: waarom, wat en hoe 8 van 29

9. oe Het onderwijs bereidt mensen voor op het leven. Een leven waarin je je waardevol kunt voelen en waardevol kunt zijn - met jezelf, en alles wat je goed kunt en graag doet, als instrument. Een leven waarin je gelukkig en gezond bent. Waardevol heeft niets te maken met ego en gaat veel verder dan leuk. Waardevol is per definitie in relatie tot de ander, de omgeving, de maat-schappij. Als jij voor een ander iets kunt bete-kenen, ben je waardevol. Dan doe je er toe. Je waardevol voelen is waarschijnlijk het mooiste en belangrijkste gevoel dat er bestaat. Waardering kan bestaan uit een compliment of worden uit-gedrukt in geld of in iets anders dat een ander voor je terug kan doen of je kan geven. Wie is waardevol? Als je mensen vraagt hun ogen dicht te doen en na te denken over wie waardevol is voor hun organisatie, voor henzelf of voor de samenleving, zijn de antwoorden treffend. Zelden of nooit worden personen of rollen genoemd die worden gezien als hoog of met status. Veelal noemt men vakmensen, ambachtslieden. Maar het meest genoemd worden mensen die er zijn voor anderen, die zorg dragen in de breedste zin van het woord. Die op gevoelsniveau een verschil maken omdat ze inspireren, motiveren, leiden, ondernemen, zorgen, oplossingen zoeken, mogelijk maken. Dit komt ook terug in vacatureteksten waarin maar zelden om diplomas, cijfers of bepaalde vakkennis wordt gevraagd, maar vooral om kwaliteiten die uniek menselijk zijn en niet of nauwelijks kunnen worden vervangen door computers of robots. Zie hieronder een opsomming van gevraagde kwaliteiten, rechtstreeks overgenomen uit diverse vacatureteksten. Ondernemend Energiek Innovatief Teamspeler Inspirerend Nauwkeurig Natuurlijk leider Analytisch denkend Zelfstandig Initiatiefrijk Pragmatisch Flexibel Klantgericht Resultaatgericht Moedig Verantwoordelijk Doorzetter Nieuwsgierig Representatief Gedisciplineerd Stressbestendig Commercieel Communicatief Integer Betrouwbaar Creatief Loyaal Collegiaal Slim etc etc etc oe Operation Education april 2014 Kantelen van het onderwijssysteem: waarom, wat en hoe 9 van 29

10. Hoe en wat? oe Fotografie: Bart Brussee

11. oe Het hoe en wat van onderwijs en onderwijs-verandering Om te kunnen voorbereiden op een waardevol bestaan, is een radicaal ander onderwijssysteem nodig. We zullen het idee moeten loslaten dat er n ideaal systeem bestaat voor iedereen want iedereen is anders. De n zal prima gedijen in een wat schoolser systeem met veel discipline en sturing, de ander heeft veel meer autonomie, uitdaging of differentiatie nodig dan wat het huidige systeem kan bieden. De enige gemene deler is dat iedereen in staat moet zijn om datgene wat hij goed en graag doet kan leren herkennen, erkennen en ontwikkelen. Er bestaan al diverse scholen, programmas, methodes en initiatieven die precies dit doen en daarmee anders zijn dan het reguliere systeem. Maar onbekend maakt onbemind. Veel van deze initiatieven moeten soms vechten voor hun bestaan omdat ze niet passen binnen de toet-singskaders, of niet voldoen aan het beeld van school waaraan we met zijn allen zo gewend zijn: schoolbanken, een leraar voor de klas, een vast curriculum, toetsen, schoolboeken en netjes aan elkaar leren schrijven. Hoe en wat? oe Operation Education april 2014 Kantelen van het onderwijssysteem: waarom, wat en hoe 11 van 29

12. Een heet hangijzer is het toetsen. In een wereld waarin n toets, of een vaste set kwalificaties leidt tot een resultaat dat bepaalt of je hoger of lager eindigt, kan iemand nooit volledig tot zijn recht komen. Niet alleen kinderen worden langs n en dezelfde lat gelegd, ook scholen dienen te voldoen aan ge-standaardiseerde toetsingscriteria. Het is hoogst noodzakelijk dat er naast de elemen-ten die met gestandaardiseerde toetsen (zoals Cito) worden gemeten, ook andere elementen uit het brede spectrum aan kwaliteiten worden waargeno-men zoals creativiteit, leiderschap, ondernemer-schap, communicatief vermogen, analytische vaardigheden, maak-vaardigheden. oe Uitsnede uit een inspectierapport van een basisschool. Profiel en ontwikkeling van een leerling. A is bijvoorbeeld de weergave van de vaardigheden die Cito meet, B t/m H zijn andere waardevolle kwaliteiten (kennis en/of vaardigheden). Met al deze assen ontstaat een profiel dat veel meer zegt over een persoon en veel betere duiding en richting kan geven voor vervolgstappen zoals een opleiding of een baan. Er wordt vaak tegenin gebracht dat veel van deze kwaliteiten niet meetbaar zijn maar in het bedrijfsleven, op kunstacademies, bij assessment centers en in andere industrien is men wel in staat gebleken deze kwaliteiten, motivaties, voorkeurs-stijl en persoonlijkheid zichtbaar te maken. Laten we daar dan ook te rade gaan voor oplossingen die we in het onderwijs kunnen overnemen. oe Operation Education april 2014 Kantelen van het onderwijssysteem: waarom, wat en hoe 12 van 29

13. Een kleine opsomming van wat er is Primair Onderwijs (Basisschool) OBS Laterna Magica Wittering O4NT (concept) / Master Steve Jobsschool Sneek (implementatie) Basisschool Noorderlicht De Snijdersschool De School Zandvoort De Noordwijkse School De Columbus OBS de Tandem De Lanteerne Dok 12 De Plotter OBS Overvecht De Verbinding Voortgezet onderwijs Niekee VMBO Agora gepersonaliseerd leren Stad & Esch Vathorst College Hondsrug college IJburg college UNIC De nieuwste school Tienercollege Flevolab Schaersvoorde college MBO Van Dams college De Netwerkschool St Lucas oe oe Operation Education maart 2014 Kantelen van het onderwijssysteem: waarom, wat en hoe 13 van 29

14. HO Knowmads THNK Amsterdam Metropolitan Solutions Singularity University De universiteit Christelijke Agrarische Hogeschool Hogeschool Saxion Overige scholen Centrum voor Creatief Leren Democratisch- of Sudbury onderwijs De Vallei (bekostigd) De Ruimte Soest (particulier) Programmas/ methodes in school Exova Reis door de Wereld van Kennis SpectroVita leerlingvolgsysteem Talenten academie TU Delft Ecolution Programmas rondom school Uncollege (US), Breekjaar (NL) GeenSchool The Independent Project Dagjelesgeven Onderwijsroute: leerlingen langs bij ondernemers Remind Challenge Day Digitale platforms iPopp MOOCs (EdX, Coursera, etc) Eduapp As We Grow Teach Pitch Laaggeletterden Leeruniek ETV Talenten & motivatie Motivatiekompas / Stichting Emergo Novilo Lerarenopleidingen De Nederlandse School (in ontwikkeling) Uitblinkende leerkrachten Sander Gordijn Eveline Kaleveld Ellen Emonds Education of the heart Gelukskunde Star Global Family Yourlab Gelukskoffer Wonderspel Ken jij nog een initiatief dat hier tussen hoort? Vul dan dit formulier in! oe oe Operation Education maart 2014 Kantelen van het onderwijssysteem: waarom, wat en hoe 14 van 29

15. Screenshot van de andere scholenkaart Deze kaart biedt een alsmaar groeiend overzicht van nog veel meer en andere dan de hierbovengenoemde scholen en initiatieven oe Operation Education maart 2014 15 van 29 Kantelen van het onderwijssysteem: waarom, wat en hoe oe

16. Fotografie: Bart Brussee oe

17. brengen en kruisbestuiving laten ontstaan? Met deze mensen en hun verzoek om koffie te mogen drinken is oe Operation Education gestart. oe Operation Education wil de al gaande zijnde fundamentele kanteling van het onderwijssysteem versnellen: van iedereen langs dezelfde lat naar iedereen tot volle bloei. De kanteling is al lang ingezet, maar is zeker bij het grote publiek nog weinig zichtbaar. oe Operation Education wil helpen om sneller het tipping point te bereiken en denkt, mede dankzij de grote diversiteit van haar achterban met ervaring binnen n buiten het onderwijs, een wezenlijke bijdrage te kunnen leveren. oe oe Operation Education Een emotionele TED talk met oproep van oe Operation Education oprichter Claire Boonstra in september 2012 heeft duizenden reacties opgeleverd. Het grootste deel van de reacties kwam van mensen die verzuchtten: eindelijk iemand die hetzelfde denkt en voelt, ik dacht dat ik de enige gek was, alleen roepende in de woestijn. Het andere deel liet weten al bezig te zijn met oplossingen middels nieuwe stijl scholen, platforms, programmas of anderszins. Dit tot verbazing van Claire: waarom wist ze niet van het bestaan van deze initiatieven toen ze voor haar oudste kinderen een schoolkeuze moest maken? Als zoveel mensen hetzelfde denken en voelen, maar niet van elkaars bestaan weten, wat zou dan het effect zijn als we ze bij elkaar oe Operation Education april 2014 Kantelen van het onderwijssysteem: waarom, wat en hoe 17 van 29

18. oe Hoe? oe

19. Vorm oe Content Publiek Kanalen Als massaal gekozen wordt voor alternatieven en een andere aanpak, loopt het oude systeem van-zelf leeg. Er zijn heel veel mensen die open staan voor de antwoorden, oplossingen en alterna-tieven ze weten alleen niet wat er is. Als we alles wat werkt zichtbaar maken, kunnen al deze mensen in beweging komen. Over het onderwerp onderwijs en onderwijs-vernieuwing is zon beetje alles al gezegd, geschreven en bedacht. Er bestaan kilometers en gigabytes aan fantastische content over waar-om en hoe het onderwijs beter kan. Maar veel van deze content is niet gemaakt met een duidelijk publiek in gedachte, en al zeker niet geschikt voor het grote massa. Laat staan dat er een gerichte benadering (lees: marketing en/of advertentie-campagne) is hoe en via welke kanalen het publiek te bereiken. Als iedereen die de visie deelt met elkaar in con-tact komt, elkaar aanvult, in hetzelfde ritme komt en globaal dezelfde koers gaat varen, ieder vanuit zijn eigen kracht, kwaliteiten en organisatie, kan een grote slag geslagen worden. Verbinden, versterken en zichtbaar maken van wie en wat er is oe Hoe? oe Operation Education april 2014 Kantelen van het onderwijssysteem: waarom, wat en hoe 19 van 29

20. Snijlijn Play! verbinden, versterken @festivalofsolutions oe: ontmoeten, oe: ontmoeten, verbinden, versterken @festivalofsolutions Snijlijn EduApp School VERSTERKEN CHANGEMAKERS oe PLATFORM Non Profit 500 mensen Om dit proces in kaart te brengen, maakt oe Operation Education gebruik van een lemniscaat als organisatieschema. De lemniscaat staat voor de verbinding tussen alles wat er al is en het grote publiek, de massamedia en bijvoorbeeld ouders. We proberen deze twee werelden te verbinden en daarmee te voeden en de beweging steeds sterker te maken. Wat beweegt verbinden, versterken @festivalofsolutions oe: ontmoeten, Snijlijn Nothing is Unthinkable Stories oe: ontmoeten, verbinden, versterken @festivalofsolutions Snijlijn EduApp jou? festival of solutions VERBINDEN ZICHTBAAR MAKEN Boek Claire Martijn Alette + 60 20 professionals vrijwilligers Stories Stories Kennis Visie Ideen Office informatie alternatieven kracht talent visie expertise motivatie oe Operation Education april 2014 Kantelen van het onderwijssysteem: waarom, wat en hoe 20 van 29

21. vinden hoe het dan wel kan, zowel op persoonlijk als op organisatorisch vlak. En dat zal nog wel even zo door gaan. De tieners en de twintigers lijken hierin de weg te wijzen. Die zijn nog fris en niet teveel gewend geraakt aan het oude systeem, ze zien vaak heel helder hoe het wel kan, gaan hun eigen weg en starten hun eigen ondernemingen. Kijk bijvoor-beeld naar de TED talk van deze 13-jarige Logan, The Independent Project, Uncollege of, dichter bij huis, GeenSchool, StudentDocent en Breekjaar. We zien het (ook) als onze taak om degenen die wel willen maar (nog) niet het vermogen hebben, aan de hand te nemen en stap voor stap verder te helpen. Zij die niet willen laten we met rust je hoeft niet als je niet wilt. We gaan ook niet aan dode paarden trekken. oe Visie, verlangen en vermogen We hebben veel geleerd de afgelopen anderhalf jaar sinds de start van oe. Een van de belangrijkste dingen is wel dat er een groot verschil is tussen visie, verlangen en vermogen. Oftewel: nog niet iedereen ziet het. Pas als dat is gebeurd, ontstaat er verlangen - naar hoe dan wel, naar alternatieven en mogelijkheden. Maar dat verlangen omzetten naar vermogen het kunnen is niet eenvoudig. Belangrijkste oorzaak lijkt te zijn dat wij zelf zo gewend zijn geraakt aan het oude systeem. We zijn er in opgevoed, opgeleid en de meeste van ons hebben er al jaren in gewerkt. Dan is het niet vreemd dat we dit niet zomaar kwijt raken en nog wel eens terugvallen in oud gedrag. Ook de drij-vende krachten achter oe maken een continue en grote transformatie door om telkens weer uit te oe Operation Education april 2014 Kantelen van het onderwijssysteem: waarom, wat en hoe 21 van 29

22. faciliteert de verbindingen en helpt waar nodig mensen hun autonomie te vinden. Op papier is oe Operation Education een stichting, maar er is geen centraal bestuur dat top-down aanstuurt. Er zijn geen budgetten te vergeven. Er is geen business plan, geen strakke tijdsplan-ning. Wat we doen is geen eigendom van oe hoe meer we kunnen delen, hoe beter. Er is geen organisatorische drempel om bij te kunnen dragen aan oe; iedereen die de visie deelt, uitstraalt en verspreidt, is oe. Teams faciliteren en cordineren de beweging zoals hierboven is beschreven. Ze bieden een platform voor changemakers en hun initiatieven, ze maken zichtbaar, verbinden en versterken. oe Autonomie in verbinding Het onderwijssysteem veranderen is net iets complexer dan het op de markt brengen van een nieuw soort margarine of het lanceren van een tech startup. Een dergelijk grote klus kan alleen worden geklaard als op alle niveaus alle raderen draaien. Dit kan ook alleen als op alle relevante plekken mensen en organisaties opstaan en vanuit eigen autonomie, op eigen kracht en op basis van eigen kwaliteiten, in de eigen omgeving maar in verbinding met elkaar, gaan opereren. We willen iedereen die de visie deelt in staat stel-len een kantelaar of changemaker te zijn. Dat vergt een ondernemende houding waarin mensen zelf opstaan en gaan initiren, in plaats van te wijzen naar of wachten op iemand van boven die vertelt wat er gaat gebeuren. oe Operation Education oe Operation Education april 2014 Kantelen van het onderwijssysteem: waarom, wat en hoe 22 van 29

23. Fotografie: Bart Brussee oe Wat? oe

24. oe oe Wat? Podia & media in het netwerk die in die specifieke onderwerpen de experts zijn. oe Operation Education maakt steeds meer mensen en initiatieven zichtbaar en probeert ze daarnaast te bekwamen in en trainen voor een optreden in de media. We putten hierbij uit ons eigen netwerk. Iedereen die met veel verve, charme, energie en kwaliteit ook een verhaal kan doen, kan gebruik maken van het netwerk van oe. oe oprichter Claire Boonstra is veelvuldig te vinden als keynote spreker op diverse podia en bijeen-komsten - van onderwijs tot corporates, van jonge talenten tot pensioenprofessionals. Haar verhaal mag door iedereen hergebruikt en doorverteld worden, met bronvermelding. Ook wordt Claire regelmatig genterviewd door kleine en grote titels en is ze al meerdere malen op TV en radio te zien en te horen geweest. Steeds meer media weten oe in het algemeen en Claire in het bijzonder te vinden en vragen om input. Zo heeft bijvoorbeeld de NOS nieuwsredac-tie gevraagd om input voor en duiding van Cito, en heeft damesblad Libelle gevraagd om voor-beelden van alternatieven. oe heeft de redacties hier en in andere gevallen gewezen op mensen oe Operation Education april 2014 Kantelen van het onderwijssysteem: waarom, wat en hoe 24 van 29

25. oe Boek We horen het zo vaak: een treffend verhaal, maar hoe moeten we het dan doen? We kennen heel veel goede voorbeelden, maar het is onmogelijk om die op dat moment ook allemaal te noemen. In samenwerking met andere onderwijsver-nieuwers geven we een boek uit, waarin zestig changemakers hun persoonlijke, maar ook voor anderen direct praktisch toepasbare verhaal doen. Het boek daagt uit, inspireert en biedt de lezer handvatten om zelf verantwoordelijkheid te nemen voor het realiseren van de veranderingen in het onderwijs. Door augmented reality toe te voegen biedt het boek ook toegang tot het persoonlijke aanbod dat de auteurs doen, hun netwerk, ervaringen, oplossingen. Platform: oe community De 60 verhalen uit het boek zijn ook terug te vinden op het platform inclusief tags en classi-ficaties voor makkelijk filteren en sorteren (op locatie, type initiatief, type onderwijs etc). Naast deze eerste 60 verhalen zullen vele honderden andere goede initiatieven een plek krijgen en daarmee toegankelijk zijn voor genteresseerden. Het platform biedt daarnaast de mogelijkheid om iedereen samen te brengen die zich op de kaart van oe Operation Education heeft gezet (zoals hiernaast is afgebeeld), iedereen die oe Operation Education op Facebook, Twitter, LinkedIn of andere wijze volgt. Het biedt een online netwerk voor onderwijs-vernieuwers die elkaar inspireren, uitdagen, vernieuwen en helpen om elkaars ambities te realiseren. Het biedt de mogelijkheid tot contact tussen mensen, scholen en organisaties die een bijdrage willen leveren aan de transitie in het onderwijs op een manier die zij in deze veranderende maatschappij belangrijk vinden. oe Operation Education april 2014 Kantelen van het onderwijssysteem: waarom, wat en hoe 25 van 29

26. Festivals Na het zeer succesvol verlopen Festival of Solutions op 24 april 2013 zullen we ook in de toekomst grootschalige evenementen organiseren, op een centrale inspirerende locatie of via verschil-lende interconnected hubs. Veranderingen in het onderwijs worden zichtbaar en iedereen die de nood voelt voor onderwijsvernieuwing en daaraan wil bijdragen, ervaart, deelt, leert en sluit aan. Op 12 mei 2014 zijn we betrokken bij het festival Education of the Heart waar onder andere de Dalai Lama en Richard Gerver zullen spreken. We bieden een podium aan spraakmakende change-makers die je recht in het hart raken, we werken met elkaar aan oplossingen en implementaties en er zijn plannen om op verschillende locaties de keynotes via livestream te bekijken. Daarnaast zijn er volop ideen voor nieuwe events en is een start gemaakt met de organisatie van een interconnected hub festival. oe oe Operation Education april 2014 Kantelen van het onderwijssysteem: waarom, wat en hoe 26 van 29

27. Nieuwe coalities en samenwerkingen oe werkt samen met partners met dezelfde intentie en energie. Zo is er regelmatig overleg met onder andere HetKind/NIVOZ, TEDxAmsterdamED, Bende van X, De Balie en diverse andere groepen. Met Jan Rotmans, hoogleraar transitiemanage-ment wordt in twee verschillende kantel initiatieven samengewerkt. Met Alette Baartmans is een groep jonge, visionaire en zeer ondernemende onderwijshelden opgericht. Deze groep heeft onder andere naar aanleiding van de Marokkanenactie van Wilders een Onderwijspamflet opgesteld en laten onder-tekenen door een grote groep onderwijsmensen. oe Ontmoeten, verdiepen en verbinden Door het hele land organiseren we ontmoetingen waar genteresseerden en mensen die de kanteling van het onderwijs willen versnellen elkaar kunnen ontmoeten. We bieden verdieping in uiteenlopende themas, en verbinden mensen met een gemeen-schappelijke achtergrond. oe ontmoet oe ontmoet is ooit gestart als tweewekelijkse bi-weekly in Utrecht om te faciliteren dat gelijk-gestemden, die op Claires TED talk hadden gereageerd, elkaar konden ontmoeten. Inmid-dels zijn ook in Zwolle, Den Bosch, Amersfoort, Enschede en Eindhoven lokale afdelingen gestart volgens dezelfde opzet. oe verdiept Omdat gebleken is dat er vragen zijn rondom bepaalde themas en er behoefte is om kennis, ervaring en ideen onderling uit te wisselen, organisereert oe thematische verdiepingssessies. De bijeenkomst Hoe start ik een school werd als zeer waardevol ervaren, alsmede die over het starten van een Talentendossier. Op het programma staan onder andere: Autonomie en Hoe het niet-meetbare inzichtelijk te maken. oe doet Teams faciliteren en cordineren de beweging zoals hierboven is beschreven. Ze bieden een platform voor changemakers en hun initiatieven, ze maken zichtbaar, verbinden en versterken. Tijdens de bijeenkomsten van oe doet werken we aan projecten waarmee alles dat bijdraagt aan de kanteling van het onderwijssysteem een podium krijgt, zichtbaar wordt gemaakt en waarmee alter-natieven, initiatiefnemers en genteresseerden met elkaar in verbinding worden gebracht. oe Operation Education april 2014 Kantelen van het onderwijssysteem: waarom, wat en hoe 27 van 29

28. oe Ontstaat uit oe Uit de oe bijeenkomsten zijn al diverse zelfstandige initiatieven en ondernemingen ontstaan. Een kleine opsomming. Diploma Autonomie Hierarchie Talent Schoolwaardenkompas Een onderneming die een schoolkeuzekompas bouwt waarin scholen visueel langs twee assen worden gelegd: de doel-as (het diploma versus het individuele talent) en de relatie-as (hierarchie versus autonomie). Het traditionele onderwijs zit rechtsboven, maar voor het gehele spectrum be-staan er onderwijsvormen. Het kompas stelt zowel scholen als ouders in staat helder te kiezen voor onderwijs dat past bij het eigen waardenpatroon. Schoolwaardenkompas werkt samen met reeds bestaande initiatieven en datasets voor het in kaart brengen van schoolkeuzes. stonden in de rij om te kunnen bijdragen. Goed & Graag/ Good and Glad (Talentendossier) Een mobiele app, website en doe-boek dat ouders in staat stelt datgene wat hun kinderen graag en goed doen vast te leggen. Dit om expliciet te kijken naar en inzichtelijk te maken wat er wl in een kind zit, in plaats van het continu langs alle bestaande checklists en de norm te leggen. Het concept is ontwikkeld door twee teams binnen drie dagen na initiatie tijdens een oe ver-diept sessie; klaar voor bouw en implementatie! GeenSchool week Brandenberg, Landgraaf Het idee is ontstaan tijdens het Festival of Solutions in april 2013 en uitgevoerd in januari 2014: 150 derdejaars VMBO leerlingen en hun docenten pimpen in n week tijd het gehele schoolgebouw onder leiding van het team van GeenSchool. Alles blijkt te kunnen, als je maar vertrouwen hebt en geeft, durft te vragen, droomt, fouten maakt, en aandacht hebt. Ook de om-geving was betrokken zelfs lokale ondernemers stonden in de rij om te kunnen bijdragen. oe Operation Education april 2014 Kantelen van het onderwijssysteem: waarom, wat en hoe 28 van 29

29. Wat hebben we nodig? oe Operation Education biedt changemakers en hun initia-tieven een platform. We maken zichtbaar, verbinden en versterken. Daarvoor zijn vele deskundige en bevlogen mensen nodig op allerlei terreinen. Mensen die creatieve ideen omzetten in succesvolle projecten, die pakkende teksten uit hun mouw schudden, programmeurs die websites bouwen, redacteurs, vormgevers, filmmakers, mensen die treffende reclame maken, die hun weg kennen in de wereld van social media & communities, in de wereld van PR & commu-nicatie, mensen die relaties opbouwen en onderhouden, fondsen werven, crowd funding opzetten, ondernemers, onderzoekers, ontwikkelaars, mensen die assisteren bij alle activiteiten of op vele andere manieren bijdragen aan de totstandkoming daarvan. Ook zijn we op zoek naar financile middelen om het boek, het platform en andere projecten op te zetten en uit te bouwen. Help je mee de beweging te versnellen? Wil je meer informatie? Mail naar contact@operationeducation.nl oe Operation Education Bankrekening: NL72TRIO07847567 oe Fotografie: Bart Brussee