magazine - okrabottelare.be oktober16.pdf · 2016. 10. 29. · maandblad van OKRA, verschijnt niet...

maandblad van OKRA, verschijnt niet in januari en augustus OKTOBER 2016 - jaargang 49 nr. 8

magazine

Liefde is op haar mooist als het moeilijk is

De Moezel, land van burchten, bergflanken, valleien, boottochten en wijn

okra

Kijk voor meer informatie op enjoyhotels.be of bel 0049 2953 9626 580Voor alle Enjoyhotels geldt geen aanbetaling, geen boekings-, en reserveringskosten, geen 1-persoonskamer toeslag.

Alle fouten voorbehouden en exclusief eventuele toeristenbijdrage.

Nederlands gesproken

5 DAAGSE AUTOREISVANAF

€175,- P.P.

Enjoyhotel Zur Krone heeft 35 kamers, allen per lift bereikbaar en van alle gemakken voorzien. In ons restaurant wordt u tijdens uw verblijf verwend met een dagelijks uitgebreid ontbijtbuffet, warme lunch en een afwisselend 3 gangen keuze diner. ’s Avonds kunt u genieten in onze bar/lounge waar tevens regelmatig vertier en entertainment is waaronder live-muziek. Bij mooi weer kunt u genieten met een hapje en een drankje op een van onze twee panoramaterrassen met uitzicht over de Moezel, wijngaarden en de voorbij varende schepen.

Moezel ALL-INCLUSIVE!Moezel ALL-INCLUSIVE HOTEL ZUR KRONEOberfell / Cochem / Koblenz

ARRANGEMENT - 5 daagse droomvakantie!+ Ontvangst met warme lunch of koffie met gebak+ 4 overnachtingen met uitgebreid “Enjoy” ontbijtbuffet+ 4 maal warme lunch of lunchpakket+ 4 maal 3-gangen keuzemenu+ NIEUW: koffiecorner! Koffie en thee gehele dag gratis+ Dagelijks alle drankjes van 17:00 t/m 24:00 uur gratis bieren, wijnen, fris- en vruchtendranken, jenevers en apfelkorn+ Gratis dagtocht per touringcar door de Moezelregio+ Gratis wijnproeverij in onze nostalgische wijnkelder+ Iedere avond vertier en entertainment o.a. live muziek, dorpswandeling en quizavond.+ Gratis gebruik versnellingsfietsen en alle andere hotelfaciliteiten+ Gratis diverse auto-, fietsen wandelroutes en een lunchpakket+ Gratis bus- en treinvervoer in de gehele regio+ Gratis uitstapjesboekje t.w.v. €6,95 en gebruik infotheek

Enjoyhotels vindt u aan de Moezel, in de Eifel en het Sauerland!

AANKOMSTDATA EN PRIJZEN3, 7, 11, 15, 19, 23, 27 november . . . . . . . € 199,951, 5, 11, 15, 19 december . . . . . . . . . . . . . . . € 175,008, 12, 20, 24, 28 januari 2017 . . . . . . . . . . . € 175,001, 5, 9 februari 2017 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . € 175,0017, 21 februari 2017 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . € 199,9525 februari 2017. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . € 245,00

Vakantie beoordelingen 9.1!

EDITO 3

De radio springt aan. In Duitsland heeft de rechtspopulistische partij AfD de verkiezingen overtuigend gewonnen. Hun programma: geen islam in Duitsland en vluchtelingen buiten. Ook andere landen en partijen bouwen muren om mensen op de vlucht voor oorlog en armoede tegen te houden. Dit zijn mensen. Hoe kunnen mensen zo achteloos over het lot van andere mensen beslissen? Ik heb schrik.

Middernachtnieuws: een vrachtwagen rijdt in op een menigte en doodt doelbewust en langdurig de ene na de andere. Zinloos geweld zo dichtbij (alsof er zinvol geweld zou bestaan maar dat is een andere discussie). Wat bezielt iemand om in naam van wie dan ook mensen te vermoorden? Ik heb schrik.

Een vrouw wordt gedwongen om zich om te kleden op het strand omdat ze een boerkini draagt. Omdat het een symbool van dwang is zo’n boerkini. En iemand in het openbaar vernederen is dan geen dwang? Anderen die beslissen over wat hoort en wat niet, zonder dialoog, al dan niet met gefundeerde motivatie. Ik heb schrik.

Caterpillar sluit de deuren, 2000 mensen staan op straat. AXA dankt af, 650 mensen op straat. Zijn het bedrijven die slecht werken? Neen. De aandeelhouders van deze multinationals strijken de winst op. En hoeven daar ongetwijfeld niet eens veel belasting op te betalen. Van achter een bureau beslist iemand dat zovelen plots hun bestaanszekerheid verliezen. Ik heb schrik.

Toch wil ik niet toegeven aan die schrik. En blijf ik geloven in het goede van de mens, in solidariteit en in samen leven. Misschien moeten we die stem veel luider laten klinken als antwoord op de schrik.

Of zoals Alecja Gescinska het verder in dit nummer zegt: “Angst is een emotie en kan je niet uitschakelen. Maar informatie, ontmoeting en vorming geven wel een tegengewicht.”

Anderen die beslissen over wat hoort en wat niet, zonder dialoog, al dan niet met gefundeerde motivatie.

Ik heb schrik

Katrien

✤ Katrien Vandeveegaete

Kijk voor meer informatie op enjoyhotels.be of bel 0049 2953 9626 580Voor alle Enjoyhotels geldt geen aanbetaling, geen boekings-, en reserveringskosten, geen 1-persoonskamer toeslag.

Alle fouten voorbehouden en exclusief eventuele toeristenbijdrage.

Nederlands gesproken

5 DAAGSE AUTOREISVANAF

€175,- P.P.

Enjoyhotel Zur Krone heeft 35 kamers, allen per lift bereikbaar en van alle gemakken voorzien. In ons restaurant wordt u tijdens uw verblijf verwend met een dagelijks uitgebreid ontbijtbuffet, warme lunch en een afwisselend 3 gangen keuze diner. ’s Avonds kunt u genieten in onze bar/lounge waar tevens regelmatig vertier en entertainment is waaronder live-muziek. Bij mooi weer kunt u genieten met een hapje en een drankje op een van onze twee panoramaterrassen met uitzicht over de Moezel, wijngaarden en de voorbij varende schepen.

Moezel ALL-INCLUSIVE!Moezel ALL-INCLUSIVE HOTEL ZUR KRONEOberfell / Cochem / Koblenz

ARRANGEMENT - 5 daagse droomvakantie!+ Ontvangst met warme lunch of koffie met gebak+ 4 overnachtingen met uitgebreid “Enjoy” ontbijtbuffet+ 4 maal warme lunch of lunchpakket+ 4 maal 3-gangen keuzemenu+ NIEUW: koffiecorner! Koffie en thee gehele dag gratis+ Dagelijks alle drankjes van 17:00 t/m 24:00 uur gratis bieren, wijnen, fris- en vruchtendranken, jenevers en apfelkorn+ Gratis dagtocht per touringcar door de Moezelregio+ Gratis wijnproeverij in onze nostalgische wijnkelder+ Iedere avond vertier en entertainment o.a. live muziek, dorpswandeling en quizavond.+ Gratis gebruik versnellingsfietsen en alle andere hotelfaciliteiten+ Gratis diverse auto-, fietsen wandelroutes en een lunchpakket+ Gratis bus- en treinvervoer in de gehele regio+ Gratis uitstapjesboekje t.w.v. €6,95 en gebruik infotheek

Enjoyhotels vindt u aan de Moezel, in de Eifel en het Sauerland!

AANKOMSTDATA EN PRIJZEN3, 7, 11, 15, 19, 23, 27 november . . . . . . . € 199,951, 5, 11, 15, 19 december . . . . . . . . . . . . . . . € 175,008, 12, 20, 24, 28 januari 2017 . . . . . . . . . . . € 175,001, 5, 9 februari 2017 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . € 175,0017, 21 februari 2017 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . € 199,9525 februari 2017. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . € 245,00

Vakantie beoordelingen 9.1!

4

OKRA-MAGAZINE | JUNI 2015

item44

12 Anders dan het woord ‘Reformatie’ doet vermoeden, was Luther geen hervormer, nog minder een revolutionair.

555

OKRA-magazine ledenmagazine van OKRA vzw • PB 40, 1031 Brussel • 02 246 44 37 • fax 02 246 44 42 • www.okra.be, [email protected] Nele Joostens • Katrien VandeveegaeteRedactieraad Herman De Leeuw • Niek De Meester • Nic Fruru • Piet Hendrickx • Jos Lacroix • Hilde Masui • Marc Pattyn • Dirk Van Beveren • Jan Vandecasteele • Anne-Marie VandenboschVerantw. uitgeverJan Vandecasteele • Vier Uitersten 19, 8200 BruggeVormgeving Gevaert graphics nvDruk Corelio Printing, Erpe-MereReclameregie Publicarto • Driehoekstraat 18, 9300 Aalst • 053 82 60 80 • fax 053 82 60 90 • [email protected]: 163 620 exemplarenZonder schriftelijke toestemming van de uitgever mag geen enkele tekst of illustratie geheel of gedeeltelijk worden gereproduceerd. Advertenties vallen niet onder de verantwoordelijkheid van de uitgever.Coverfoto: ?????????Het novembernummer verschijnt uiterlijk op 24 oktober 2016.OKRA-magazine, trefpunt 55+ is aangesloten bij de Unie van de Uitgevers van de Periodieke Pers.

3447

23

26

Je kan OKRA-magazine ook lezen via okra.be.

Algemeen secretariaat | www.okra.be | [email protected] | www.okrasport.be | www.okrazorgrecht.be | 02 246 44 41OKRA-ZORGRECHT | Postbus 40 | 1031 Brussel | [email protected] | 02 246 57 72 (van 8 tot 12 en van 13 tot 16 uur, vrijdag van 8 tot 12 uur) | www.okrazorgrecht.be. Ook op Facebook.

Wil jij je ook abonneren op OKRA-magazine, bezorg je naam en adres aan Katrien Vandeveegaete, Postbus 40, 1031 Brussel of [email protected] jaarabonnement kost 23 euro.

OKRA-magazine Ledenmagazine van de grootste beweging voor 55+. OKRA, trefpunt 55+: Open, Kristelijk, Respectvol en Actief. Je ledenmagazine zit boordevol OKRA-leven, niet te missen info, lifestyle, cultuur, ontspanning, ledenvoordelen… Vertel wat je ervan vindt aan Katrien Vandeveegaete, 02 246 44 33, [email protected].

6 OKRA-ZINGEVINGAlecja Gescinska: ‘Liefde is op haar moist als het moeilijk is’

10 STANDPUNT1 oktober: Internationale dag van de ouderen

12 DE EXPERT AAN HET WOORDMaarten Luther: rebel of hervormer

17 OVER WAT TELTEvi Renaux: ‘Ik kijk niet verder dan vandaag’

22 CULTUUR• Micro, bubble & popular cars• Zalige Idesbald en de duizend skeletten• Distillart – jenever- en likeuraffiches die blijven

hangen• La fille inconnue• Uit liefde voor muziek• Dit is onze geschiedenis• Gedicht Agatha• Tussen zomer en herfst

30 WELZIJNSZORGWelzijnszorg bindt de strijd aan tegen armoede

32 GEZONDHEIDParkinson heeft geen impact op de levensverwachting

34 INTERIEURInterieur in Scandinavische stijl

37 MENUTijd om een peer te stoven

40 DE WERELD VOLGENS GUY POPPEDe wederopstanding van de dubbelmonarchie

42 INFOGebreken aan de weginfrastructuur melden

44 MIJN PASSIEKoen Vanbeneden: Sport!

47 UITDe Moezel… land van burchten, bergflanken, valleien, boottochten en wijn

52 KRUISWOORDRAADSEL

LEDENVOORDEEL54

42

VALABLE JUSQ

U'AU

31/12/2018. UN

IQU

EMEN

T EN BELG

IQU

E.C

ON

DITIO

NS SU

R LE SITE. REPROD

UC

TION

INTERD

ITE.GE

LD

IG T

OT

31

/12

/20

18

. EN

KE

L I

N B

EL

GIE

.V

OO

RW

AA

RD

EN

VIA

SIT

E.N

AM

AA

K V

ER

BO

DE

N. 50

W W W . A R T I S H I S T O R I A . B E

Het milde soms bijna mediterrane klimaat in combinatie met de leisteenbodem van de hellingen maken de Moezel tot een ideale biotoop voor druiven.

Alicja Gescinska (°81) verhuisde als zevenjarig meisje met haar ouders van Polen naar België, op

zoek naar een betere toekomst in het vrije Westen. Ze studeerde in Gent en werd filosofe. Ze schrijft en werkte de afgelopen drie jaar als docente politieke wetenschappen aan het Amherst College in de Verenigde Staten. Sinds 4 september presenteert ze het nieuwe Canvasprogramma Wanderlust.

Daarin gaat Gescinska op wandel met haar gasten. “Wandelen is de tuinier van onze denkwereld. Wandelen wiedt het onkruid, laat alle overbodige ballast uit ons hoofd verdwijnen. Daardoor komen

we tot de kern, het essentiële, wat er echt toe doet in het leven. Wandelen ontvouwt de wil en het verlangen om de wereld te ontdekken.” Alicja is gehuwd, heeft samen met haar man twee zonen van vijf en drie jaar en eind oktober verwachten ze hun derde kindje. Ze weet als geen ander diepe filosofische inzichten voor een breed publiek verstaanbaar te maken. Warschau 1981“Mijn ouders ontvluchtten Polen in 1988. Weg van het communistisch regime. Ik was toen zeven. Ik dacht dat we in een soort van Disneyland zouden terechtkomen, maar het werd het Klein Kasteeltje, daarna een huis van het OCMW in

Lede. We behoorden tot de onderlaag van de samenleving, zo voelde ik dat als kind aan. Van Polen zelf herinner ik me dat we in blokken woonden. Het klimaat was gespannen. Er was veel neerslachtigheid onder de volwassenen. Dat je je mening niet kon uiten, besefte ik

niet. Wel dat er corruptie was, en dat de één meer rechten had dan de ander.

Er waren toen weinig migranten in België, en zeker weinig Polen. We waren een rariteit. We kregen veel vragen. Mijn ouders waren allebei ingenieur. Mijn vader kon aan de slag als onderhoudsman, mijn moeder als poetsvrouw. Ik heb nog twee andere zussen, ik was de jongste. We legden een totaal ander parcours af. Omdat mijn oudste zus het goed deed op school en ik wat minder, werd ik als lui bestempeld. Ik voelde me ook maar een migrant, minder dan mijn klasgenoten. Een regime waar al van tevoren bekend is wie de verkiezingen gaat winnen, en waar het verboden is je mening te uiten of initiatief te nemen, werkt een soort van luiheid in de hand, denk ik.”

Groei“Eens ik kon gaan studeren in Gent, groeide mijn motivatie. Ik denk dat mijn man Steven daarin een rol heeft gespeeld, omdat hij in mij geloofde. Ik deed ook heel graag filosofie. En ik kon het blijkbaar, abstracte ideeën vastgrijpen en in mensentaal omzetten. In mijn boek De verovering van de vrijheid heb ik het over positieve en negatieve vrijheid. Negatieve vrijheid is tegen iemand die analfabeet is zeggen dat hij boeken mag gaan lezen in de bibliotheek. Hij is vrij om dat te doen, maar hij heeft het vermogen niet. Positieve vrijheid is je bekommeren om iemand die analfabeet is en hem de mogelijkheid geven te leren lezen. Hij is echt vrij, want hij heeft de mogelijkheid en het vermogen om dingen te doen. Om een goede student filosofie te worden, volstaat het niet dat je vrij bent al of niet te studeren, je ouders moeten je inschrijven, daar geld voor hebben, soms een kot huren, en zo meer. Als 23-jarige las ik Oblomov van Ivan Gontsjarov. Oblomov was schijnbaar vrij, maar hij had niet het vermogen om echt te leven. Zo wou ik niet worden, daarvoor is de tijd te kostbaar. Ware vrijheid, ook politiek, zit in de positieve vrijheid. Het is niet voldoende dat je vrij bent, er moeten beleidsmaatregelen zijn waardoor je jezelf kan zijn en tot ontwikkeling kan komen. Denk maar aan drinkbaar water, onderdak, onderwijs, hygiëne maar ook politiek respect, sociale

Rusteloze ziel. Overal en nergens thuis. Filosofe. Schrijfster. Echtgenote. Mama. Vragensteller. Zinzoeker. Alecja Gescinska (35) pleit voor een positieve vrijheid als vermogen om je leven vorm te geven en voor ‘een soort van liefde’ die misschien wel op haar mooist is als het moeilijk is. En ze doet je nadenken in Wanderlust, een nieuw Canvasprogramma op zondagavond.

Liefde is op haar mooist als het moeilijk is

Positieve vrijheid is je bekommeren om iemand

die analfabeet is en hem de mogelijkheid geven te leren lezen.

6

OKRA-MAGAZINE | OKTOBER 2016

OKRA-zingeving

zekerheid, mensenrechten. Woon je in een land waar dat ontbreekt, zal je zelfontplooiing erg moeilijk worden.”

Migratie“De plaats waar je bent geboren is toeval. Daar heb je niets voor moeten doen. Dat mensen elders gaan wonen, moet een soort recht zijn. Oorlog of niet, je zou je vrij moeten kunnen verplaatsen. Belgen trekken op hun oude dag toch ook naar Spanje om te overwinteren? Laat ons in die zin de vluchtelingen de hand reiken, en ze echt de kans geven hier te wonen, te werken, de taal te leren, menswaardig te leven en zich te ontwikkelen. Ik ben ervan overtuigd dat ze – op die manier – van enorme meerwaarde kunnen zijn. Je hebt alles nodig in een samenleving, en misschien zitten er tussen de vluchtelingen fantastische leerkrachten, mensen die geweldig haar kunnen knippen, muzikanten en componisten?

Angst is van alle tijden. Maar vaak is het zo dat wie bang is, verkeerd geïnformeerd is. Toen de Europese Unie een jaar geleden in een impasse zat om een verdeelsleutel te bedenken voor de opvang van vluchtelingen, ging het om 160.000 vluchtelingen. Op een bevolking van 500 miljoen Europeanen, is dat een procent. Turkije vangt meer dan twee miljoen vluchtelingen op. Wat boezemt ons zoveel angst in? Angst is onvermijdelijk, laat ons er goed naar luisteren, maar laat ons er ook voor zorgen dat de angst niet de bovenhand krijgt bij het nemen van beslissingen. Angst is een emotie, en emoties kan je niet wegcijferen, maar we hebben ook een brein gekregen. Wat telt, is ontmoeting, vorming en informatie.

’De zachte krachten zullen zeker winnen in ‘t eind’, zei Henriëtte Roland Holst (1869-1952). Ik hoop dat de positieve krachten de bovenhand blijven halen, maar ik ben bij momenten licht pessimistisch. We leerden uit de twintigste eeuw, uit WO I en WO II en uit de genocides, maar zullen we die wijsheid binnen drie-, vier- of vijfhonderd jaar nog meedragen? Ik durf niets te voorspellen, ook niet wat Europa betreft.”

Een soort van liefde“Wat is liefde? In mijn roman Een soort van liefde cirkel ik rond de vraag en leg er iets van bloot. Je kan de liefde niet

7


begrijpen en kwantificeren. Als mens hebben we het unieke vermogen tot liefde. Liefde is een gevoel dat je volgt. En eens op weg, kan je niet altijd terug. Heb ik mijn man gekozen, of stond hij daar plots? Het is evident je eigen kinderen graag te zien. Maar wat als er een Syrisch kind aan de deur staat?

Vaak is de liefde op haar mooist als het moeilijk is. In mijn roman ontdek je een deels vergane liefde tussen een dochter en haar vader, en de moeilijke, ongrijpbare liefde tussen een studente en een professor die veertig jaar in leeftijd verschillen.

Ò

Het is evident je eigen kinderen graag te zien. Maar wat als er een Syrisch kind aan de deur staat?

8


OKRA-zingeving

Ze betalen een hoge prijs voor hun liefde. Tegelijk maakt dat hun liefde zo mooi. Je kan een gelukkig gezin zijn, waar alles goed gaat: er zijn nooit geldproblemen, iedereen is vrolijk. Of je kan het moeilijk hebben, als gezin. Je bent allebei niet uitgeslapen, bent moe. Je hebt geldproblemen, bent gestresseerd. Maar je gaat samen verder, blijft het goede in elkaar zien, en de liefde gaat dieper.

Soms ontdek je pas de liefde als het moeilijk wordt. Ik heb zelf het meest beseft hoe graag ik mijn vader zag toen hij kanker had. Ik heb dat niet met de grote trom geuit, ik heb mijn liefde getoond door bij elke chemokuur naast hem te zitten. Wij knuffelden nooit, maar toen hij terminaal was, heb ik mezelf één belofte gemaakt. Ik moest hem als volwassen vrouw toch één keer gezegd hebben ‘ik hou van jou’. Het was een van de moeilijkste dingen die ik ooit heb gedaan.Het is ook pas als je moedig moet zijn, dat je weet of je dat kan. Pas dan ga je zien of je de andere echt lief genoeg hebt. Als je tegen de muur botst, ontdek je ten volle hoe ver de liefde reikt.”

Uw kinderen zijn uw kinderen niet“Ik hoop dat mijn kinderen goede mensen worden, die graag leven. Ik zou het erg vinden als ze het leven zouden haten. Ik hoop dat ze zeggen ’ik ga van mijn leven iets maken, als geschenk voor de anderen’. En of dat als een fantastische vader, of leraar, of voetbalcoach of muzikant is, dat doet er niet toe. Wat telt, is dat ze met open geest en hart naar hun medemens kijken. Dat mensen graag rond hen zijn. Blij dat ze komen, gemist als ze niet komen. Dat het aangename mensen worden. Hoe ze worden, vind ik veel belangrijker dan wat ze worden.”

Wanderlust“Werken voor televisie is heel nieuw voor mij. Ik weet niet welke bal ik met Wanderlust aan het rollen zal brengen. Alles wat ik doe, probeer ik met plezier en zo goed mogelijk te doen. Ik probeer mijn medemensen en de wereld te begrijpen en een kritische geest te behouden. Ik heb geen plan van waar ik binnen twee of drie jaar wil staan. Ik wil gewoon wat ik doe als filosoof blijven graag doen en blijven schrijven. Ik ben een rusteloze ziel, die wil nadenken en dat wil delen met studenten, lezers, kijkers. En dan zien we wat er me toekomt. En als een lezer schrijft, ‘ik heb uw boek gelezen’, en zegt ‘ik heb daar wakker van gelegen, dagen over zitten nadenken’, dan vind ik dat geweldig. Want ik heb iemand aan het denken gebracht. De zin van het leven ligt bij de anderen, sowieso. Het is voor iemand iets betekenen. Van betekenis zijn voor je kinderen, je echtgenoot, je ouders, idealiter voor meerdere mensen. Ik zal een zinvol leven gehad hebben als ik mensen rond mij heb gehad wiens leven ik heb helpen verbeteren. Ik noem dat geen engagement, wel een levenshouding.”

■ Tekst Dominique CoopmanFoto's Violet Corbett Brock

Alicja Gescinska

Alicja Gescinska is filosofe en schrijfster van het filosofisch pleidooi De verovering van de vrijheid (2011) en de roman Een soort van liefde (2016). Vanaf 4 september ontmoet Alicja in het nieuwe Canvasprogramma Wanderlust filosofen, kunstenaars, schrijvers en wetenschappers om een portret van hun leven en denken te schetsen.

Canvas, vanaf zondag 4 september om 20.05 u.

Ik ben een rusteloze ziel, die wil nadenken en dat wil delen met studenten,

lezers, kijkers. En dan zien we wat er me

toekomt.

Maak kans op een exemplaar Een soort van liefde. Kijk op blz. 53.

9


DOLLED O V YDAGEN

DOVY VIERT ZIJN 36STE VERJAARDAG!GENIET SAMEN MET ONS VAN

36Wij maken úw keuken!

kookworkshop

ZONDAG 16 OKTOBERCULINAIR ATELIER VAN

OF

14.00U-18.00U

* Actie geldig van 19/09/2016 tot en met 31/10/2016 bij aankoop van een keuken met minimum 4 inbouwtoestellen. Niet cumuleerbaar met andere acties. Voorwaarden > vraag ernaar in één van onze toonzalen.

AALST l AWANS (LUIK) l BRUGGE l DOORNIK l GERAARDSBERGEN l GRIMBERGEN l HASSELT l HERENT l IEPER l MAASMECHELEN l MALDEGEM MECHELEN l NANINNE (NAMEN) l OOSTAKKER l ROESELARE l SCHOTEN l SINT-GENESIUS-RODE l SINT-NIKLAAS l TIENEN l TURNHOUT l WAREGEM

10 JAAR ECHTE GARANTIE

PRIJS BIJ BESTELLING BLIJFT 2 JAAR GELDIG

BELGISCHE BETAALBARE KEUKENS OP MAAT

ALTIJD OPEN OP ZONDAG - WWW.DOVY.BEMA-ZA: 9U-12U EN 14U-19U - ZO: 10U-18U - GESLOTEN OP WOENSDAG

GRATIS*

INDUCTIE-KOOKPLAAT

GRATIS*

VAATWAS

GRATIS*

KOOK-POTTENSET

+ + +

GRATIS* VERJAARDAGSP AKKET T.W.V. € 3000GRATIS* KINDER-KEUKEN(t.w.v. € 1.500)

(t.w.v. € 1.200) (t.w.v. € 300) i.s.m.

10


standpunt

Een mooi initiatief waar jammer genoeg te weinig mensen van op de hoogte zijn. En dus zet OKRA er haar schouders onder. Want behalve regeringen moeten wereldwijd de ouderenorganisaties zelf de kans

krijgen om hun zorgen, doelstellingen en voorstellen kenbaar te maken.

Er zijn een aantal gemeenschappelijke streefdoelen waar we ons als seniorenbeweging samen voor inzetten. Een degelijke gezondheidszorg voor ouderen en de strijd tegen uitsluiting en eenzaamheid van elke gepensioneerde waar ook ter wereld, zijn er twee van. De concrete invulling en aanpak van die doelstellingen verschilt grondig per land. Dat ervaarden we aan den lijve tijdens onze Wereldsolidariteit-reis naar Burundi en Bangladesh: de kloof tussen Noord en Zuid is enorm.

Open je ogen en kijk!OKRA vraagt haar achterban en vooral de overheid om eindelijk de feiten onder ogen te zien: de bevolking wereldwijd veroudert en dat heeft grote gevolgen. Tegen 2030 zullen er ruim 1,4 miljard 60-plussers op onze planeet leven. Elke seconde komen er zelfs twee bij! Het is hoog tijd om op Belgisch, Europees en wereldniveau doortastende beslissingen te nemen en zo iedere oudere een menswaardig bestaan te garanderen.

Concreet stelt OKRA zich de drie volgende vragen:• hoe garanderen we iedereen in België een leefbaar pensioen?• op welke manier past België de mensenrechten ook voor ouderen toe?• hoe zorgen we ervoor dat onze gezondheidszorg ook in de toekomst

betaalbaar blijft?

Deze vragen kaderen binnen de Agenda 2030 van de VN, waarin België heeft verklaard dat we kiezen voor duurzame ontwikkeling en dat we daarin iedereen willen meenemen, ook de ouderen. OKRA wil daar actief aan meewerken en heeft twee realistische voorwaarden geformuleerd. Eerst en vooral willen de verenigingen van ouderen een versterking en ondersteuning zodat zij zelf initiatieven kunnen nemen om het draagvlak te vergroten en de vooropgestelde doelen te realiseren. Ten tweede willen we dat deze duurzame doelstellingen integraal worden opgenomen in het binnenlands ontwikkelingsbeleid.

Niet onopgemerktOp zaterdag 1 oktober zal OKRA in het Centraal station van Antwerpen haar voorwaarden overhandigen aan de minister van ontwikkelingssamenwerking De Croo. Wij hopen op een constructief overleg.

We kunnen niet langer onze ogen sluiten voor de problematiek van de verouderende bevoking. Meer nog, we moeten er vandaag iets aan doen! Elke oudere, waar ook ter wereld, verdient het om volwaardig deel te nemen aan het maatschappelijk leven. Willen we voor elk van hen welzijn en welvaart voorzien, dan hebben we hun eigen initiatieven hard nodig.

Tegen 2030 zullen er ruim 1,4 miljard 60-plussers op onze planeet leven. Elke seconde

komen er zelfs twee bij!

1 oktober: Internationale dag van de ouderen

Foto Frank Bahnmüller

■ Jan VandecasteeleAlgemeen directeur OKRA

In 1990 riepen de Verenigde Naties 1 oktober uit tot

Internationale dag van de ouderen.

11


PULLOVEROngecompliceerde pullover met bijzondere look. Onderhoudsvriendelijk: wassen, drogen en weer dragen! Met sierkleppen en V-hals in gehaakte look. 100% polyacryl. Machinewasbaar

Met sierkleppenV-hals in gehaakte look

wit

taupe

rosé

SPECIALE AANBIEDING

+GRATIS CATALOGUS

www.ateliergs.be

ateliergoldnerschnitt

Normale maatu bent 1,65 m.

of langer

Korte maatu bent kleiner dan 1,65 m.

MODE ALSOFOP MAAT GEMAAKTZo kiest u de juiste maat

SPECIALE AANBIEDING!

LAAG GEPRIJSD!

in plaats van € 59.9039.90 + GRAT ISv e r z e n d i n g

Aanbieding geldig tot 31-12-2016 en zolang de voorraad strekt.

Bestel via:

070 - 22 28 28*of vul de bon inen stuur hem op.

Ik vul hieronder mijn gegevens in HOOFDLETTERS om te bestellen

Stuur de bestelling op naar:Atelier Goldner Schnitt, Z.5 Mollem 390, B-1730 Asse

2. Ik bestel de pullover graag in kleur, maat en lengte:

Ik bestel volgens de algemene leverings- en betalingsvoorwaarden zoals vermeld op www.ateliergs.be. Aanbieding geldig tot 31-12-2016. Geldig zolang de voorraad strekt. Uw adresgegevens worden, behoudens bezwaren van uw kant, in een verwerking opgenomen, zodat wij u op de hoogte kunnen houden van toekomstige aanbiedingen van Atelier Goldner Schnitt, houder van het bestand. U heeft het recht om deze gegevens in te kijken en ze aan te passen. Wet verwerking persoonsgegevens 8/12/1992. Als u niet gecontacteerd wenst te worden voor onze commerciële acties, kunt u dit schriftelijk aan ons meedelen.*(variabele kosten volgens operator - max. 0.30€/min)

KLE

UR

G

U A R A N T EE D

Mw. Dhr. Achternaam

Voornaam Geboortedatum

Straat en huis-/busnr.

Postcode Woonplaats

Tel. E-mail* @*Ja, houdt u mij per e-mail op de hoogte van de laatste informatie en actuele aanbiedingen

Datum Handtekening

Ik bestel op rekening In uw pakket vindt u uw leveringsnota, gelieve deze rekening te betalen binnen 14 dagen.

3. Ik betaal mijn bestelling GRATIS VERZENDING!

40 42 44 46 48

50 52 54* 56**hiervan is geen korte maat leverbaarM

AAT

LENGTE

Normale maat(lengte 67 cm, u bent 1,65 m of langer)

Korte maat(lengte 63 cm,u bent kleiner dan 1,65 m)

36098033HW16

JA, ik profiteer graag van deze SPECIALE AANBIEDING voor € 39.90 in plaats van € 59.90

taupe

jeansblauw

Rosé bestelnr. 4476-918 Wit bestelnr. 4035-036 Jeansblauw bestelnr. 4037-337Taupe bestelnr. 4036-235

BESTELLING CODE1 2 6 9

AGSHW16_BNL_PullGalon_taupe_210x297_Okra_c1.indd 1 08/07/2016 15:36

12


de expert aan het woord

Maarten Luther: rebel of hervormer?

In het vooruitzicht van het Lutherjaar bestudeert Frans al geruime tijd het lutheranisme. “Er moeten eerst enkele

misverstanden worden opgeruimd”, begint hij. “Hoe men over de leer van Luther denkt, hangt af van het land waar die bestudeerd wordt. De protestanten in Nederland bekijken die heel anders dan het katholieke Vlaanderen. Anders dan het woord ‘Reformatie’ doet vermoeden, was Luther geen hervormer, nog minder een revolutionair. Hij wilde enkel de katholieke kerk zuiveren van kwalijke uitwassen zoals de aflatenhandel en de machtsconcentratie bij de pausen in Rome. Maarten Luther gebruikte alle vormen van communicatie: drukkunst, correspondentie, liederen, volkstaal,

Op 31 oktober 2017 is het vijfhonderd jaar geleden dat de Duitse monnik Maarten Luther tegen de poort van de slotkerk van Wittenberg zijn 95 stellingen spijkerde. Hij protesteerde tegen de aflatenhandel die toen welig tierde in de katholieke kerk. Het was de start van de Reformatie. Frans L. van den Brande bestudeert sedert zijn theologische opleiding Luther als mens, als theoloog en als schakelfiguur in de zestiende eeuw. Hij neemt je zowel in OKRA-CULTUUR als OKRA-REIZEN mee naar een bewogen en boeiende religieuze geschiedenis.

geschilderde en gedrukte portretten en afbeeldingen. Voor hem telde bovendien alleen de Schrift. Het was zijn grootste streven om de Bijbel te verhelderen en dat elke mens het recht had om Gods woord te lezen en te begrijpen.”

Wie was Maarten LutherMaarten Luther werd geboren in 1483 in het Duitse Eisleben. Zijn vader had een belangrijke functie in de entourage van de Hertog van Mansfeld en wilde voor zijn zoon de beste vorming. Maar nog voor Maarten zijn studies rechten beëindigd had, trad hij in als monnik in de orde van de augustijnen. Frans: “Hij zou die belofte gedaan hebben nadat hij een hels onweer als bij wonder overleefde. Hij werd priester en in 1508 werd hij door de keurvorst Frederik de Wijze naar Wittenberg geroepen om aan zijn universiteit les te geven. In de Marienkirche werd hij aangesteld als biechtvader. Daar werd hij geconfronteerd met aflaten, de Latijns opgestelde vodjes papier die de gelovigen konden kopen en die hen zo ontsloegen van biecht en berouw. Luther ontstak in woede, schreef 95 stellingen tegen de aflatenhandel en prikte ze op de deur van de slotkerk. Dat gebeurde dus op 31 oktober 1517. De universiteitsstudenten haalden ze eraf, lieten ze drukken op pamfletten en verspreidden zo de leer van Luther over heel Duitsland.”

Religie in een Gouden EeuwMaarten Luther leefde in een eeuw waarin de wereld volop in beweging was en er voortdurend nieuwe zinvragen opdoken. Frans: “Intellectuelen gingen reizen en spiegelden zich aan de klassieke oudheid met het Latijn als gemeenschappelijke taal. Christoffel Columbus ontdekte de nieuwe wereld. Terstond werd de vraag gesteld of al die andere volkeren wel een ziel hadden en hoe daarmee moest worden omgegaan. Copernicus zette de klassieke interpretatie van de Bijbel op zijn kop door te beweren dat de aarde rond de zon draait… Luther zelf stelde de voor hem fundamentele vraag: ‘Kan ik gered worden?’ Alleen God had daar een antwoord op. Intussen ging de Kerk haar eigen gang. Met alle macht geconcentreerd bij de paus, corruptie,

Anders dan het woord ‘Reformatie’ doet

vermoeden, was Luther geen hervormer, nog

minder een revolutionair.

13


wanbeheer van het instituut en een barslechte opleiding voor jonge priesters zodat gelovigen verstoken bleven van het ware Woord.”

De verspreiding van het lutheranismeNiet alleen dankzij de boekdrukkunst die in dezelfde periode werd uitgevonden, raakten de ideeën van Luther over heel Europa verspreid. Frans: “De augustijnen waar Luther monnik was, hadden veel invloed en stichtten verschillende kloosters onder andere in Nederland en België. Dordrecht speelde een vooraanstaande rol om de leer van Luther te verspreiden. Luther heeft onnoemelijk veel geschriften op zijn naam maar hij had niet de gave om ze te ordenen, hoewel hij een controlefreak was bij het drukken en uitgeven van zijn werken. Gelukkig was er zijn naaste medewerker Melanchton, die zijn ideeën systematiseerde en zijn echtgenote – voor Luther is het celibaat nooit een voorwaarde uit de Bijbel geweest – Katharina von Bora, die veel notities maakte van Luthers uitspraken. Zij was een uitgetreden cisterciënzerin. Dankzij haar notities van onder andere de Tischreden, waarin universiteitsstudenten na de les verder discussieerden over de behandelde thema’s, hebben wetenschappers de biografie van Luther nauwkeurig kunnen schrijven.”

Tegenstrevers en ontspoorde volgelingenHet spreekt voor zich dat Luther door zijn tegendraadse houding in Rome op het matje werd geroepen. Frans: “Hij werd door de paus en later door de keizer tot ketter veroordeeld. Twee van zijn studenten, die vanuit Wittenberg naar Antwerpen waren gezonden, eindigden als martelaren op de brandstapel. Het waren de eerste martelaren van de Reformatie in Europa. Dat bezorgde Maarten Luther een oprecht schuldgevoel. ‘Niet zij, maar ik had moeten sterven’, zei hij en schreef het beroemde ‘Ein neues Lied wir heben an’, de ballade van dertig strofen waarin hij zich afzette tegen alle gezag. Tegelijk gebeurde in Frankrijk een drama. De volgelingen van Luther die er door een calvinistische filter opgang maakten, werden in de nacht van 24 augustus 1527 op bevel van de koning uitgemoord in wat men ‘La Nuit de Sint Barthélémy’ is gaan noemen.” Maar niet elke Lutheraan bleef trouw aan de leer. Veel bekeerlingen die het licht hadden gezien, ontspoorden en die gevolgen zijn vandaag nog altijd zichtbaar. Frans: “Zo kennen we binnen de Reformatie de beeldenstorm, aangestoken door de hugenoten, en hielden de calvinisten hun hagepreken. In Engeland wilde Hendrik VIII het lutheranisme met oorlog bestrijden. Hij vond meteen een

13KERSTARRANGEMENT2,3 of 4 nachten rond 25/12 op een kamer of studio / appartement.Prijzen inclusief: halfpension, Kerstbanket op 24/12 en Kerstbrunch 25/12

Vraag vrijblijvend onze folder!

Hotel Sandeshoved Goethalsstraat 1 8620 NieuwpoortTel: 058/22 23 60 • www.sandeshoved.be • [email protected]

2 nachten 3 nachten 4 nachten

met 2 op 2-persoonskamer 202 p.p. 242 p.p. 278 p.p.

met 2 op studio 242 p.p. 292 p.p. 334 p.p.

alleen op grote single 252 p.p. 310 p.p. 362 p.p.

speciale prijzen vanaf 3de volwassene en/of kinderen op hetzelfde logement lakens, hotelservice en handdoeken zijn inbegrepen.

Kamer of studio/appartement + halfpension (ontbijtbuffet en middag- of avondmaal met saladbar). + Ook een welkomst-drink, mosselfestijn en gastronomische brunch!

Een week met tal van activiteiten en ambiance!

ma 14/11 tot ma 21/11/16 (of van zondag tot zondag)ma 21/11 tot ma 28/11/16 (of van zondag tot zondag)

290 euro p.p. met twee op een tweepersoonskamer345 euro p.p. met twee op een studio of appartement(bijkomende persoon op studio of appartement: € 210 euro)375 euro p.p. alleen op een grote single

NIEUWPOORTSE SENIORENWEEK

Ò

Lezing

Frans L. van den Brande geeft voor OKRA-CULTUUR lezingen over Maarten Luther en de Reformatie:• op 14 oktober 2016 om 14.00 uur in Zaal Zonnedauw, Kapellensteenweg 170, Kalmthout• op 28 november 2016 om 14.00 uur in De Stroming, Nationalestraat 111, Antwerpen • op 15 september 2017 om 14.30 uur in De Mariakring, O.L.V.-Kerkplein 8, Dendermonde

Van 13 tot 20 mei 2017 begeleidt Frans L. van den Brande de OKRA-reis ‘In het spoor van Luther’ in Duitsland (regio Saksen, Saksen-Anhalt en Thüringen, voormalig grensgebied tussen Oost- en West Duitsland).

Info over lezingen en reis: OKRA Academie Antwerpen, tel 03 220 12 80 en OKRA Academie Waas en Dender, tel 052 21 79 60

14


de expert aan het woord

bondgenoot in de paus maar toen Anna Boleyn en na haar nog meerdere vrouwen op het toneel verschenen, was de samenwerking vlug bekoeld. Hendrik VIII confisceerde daarop alle kloosters, riep: ‘Ik ben het hoofd van de kerk en stichtte de anglicaanse kerk. Hetzelfde gebeurde in Zweden waar religie een staatszaak werd. Luther zelf heeft die ontsporingen alleszins niet gewild. Regelmatig werd hem wel het vuur aan de schenen gelegd door tegenstrevers en zelfs intellectuelen uit zijn directe omgeving. Hij werd

verbannen en verketterd maar hij bleef bij zijn standpunten. De 95 stellingen die hij met zoveel bravoure aan de kerkdeur had genageld, zou hij nooit herroepen.”

In het spoor van LutherFrans L. van den Brande ondernam al enkele studiereizen naar Duitsland om zich verder te verdiepen in het lutheranisme. Daarin bracht hij deelnemers uit verschillende geloofsgemeenschappen samen die elk hun visie op de leer hebben om zo tot een consensus te komen: wie was Maarten Luther nu echt en wat heeft hij betekend voor de Reformatie? Frans: “De OKRA-reis die we in 2017 organiseren, is geen uitstap voor theologen.”

Lutherstad“Dat Wittenberg de officiële naam van Lutherstadt kreeg, zou nog een voortvloeisel zijn uit het nazitijdperk. Luther was immers meer dan de bedenker van een religieuze beweging. Hij stond symbool voor de Duitse taal en identiteit.”

Hij werd verbannen en verketterd maar hij bleef bij

zijn standpunten en de 95 stellingen die hij met zoveel bravoure aan de kerkdeur had genageld, zou hij nooit

herroepen.

15


Publireportage

8 waardevolle weetjes over trapliften

WWW.COMFORTLIFT.BEMannebeekstraat 3 | B-8790 Waregem | [email protected] [email protected]

SERVICE24/24 - 7/7

0800 20 950

www.comfortlift.be

Een traplift? Is dat geen dure, omslachtige, met het interieur vloekende oplossing voor hoogbejaarde mensen? Niets van dit alles! Trapliften zijn zeer snel en eenvoudig te installeren, passen dankzij het brede aanbod bij elk interieur en vallen minder duur uit dan u denkt. Ziehier acht wetenswaardige waarheden op een rij!

1. Een traplift installeren neemt niet veel tijd in beslagEen traplift installeren vraagt amper een halve dag werk. De expert-techniekers van Comfortlift komen ter plaatse voor minutieuze opmetingen, waarbij de trap tot op de millimeter wordt weergegeven en de rail perfect aansluit bij uw trap. Sommige trapliften zijn vijf dagen later al klaar voor installatie.

2. Een traplift vergt nauwelijks aanpassingen aan de woningDe plaatsing van een traplift vraagt geen ingrijpende veranderingen aan uw woning. De expert-technieker boort enkel kleine gaatjes in de muur of de trap om de rails te bevestigen. De schroeven wordt netjes afgedekt. Verder is alleen een stopcontact vereist.

3. Een traplift past op bijna elke trapBijna elk trap is geschikt voor een traplift: ook op steile, bochtige en smalle trappen kan een traplift geplaatst worden. De ontwerpers hielden de rails en het inklapbaar stoeltje zo compact mogelijk. Zo blijft uw trap ook mét een traplift bruikbaar voor anderen.

4. Een traplift past in elk interieurComfortlift biedt een ruime keuze aan stijlen, modellen, kleuren en stoelbekledingen. Voor elk interieur is er een bijpassende traplift. Bovendien levert Comfortlift altijd maatwerk: samen met u zoeken we naar de traplift die het best bij uw trap en interieur past.

5. Een traplift bedienen is kinderspelDe trapliften van Comfortlift bedient u met één knop. Bij plaatsing legt de expert-technieker u haarfijn uit hoe dat precies in zijn werk gaat.

6. Een traplift is goedkoper dan u denktEen traplift is een aangenamer en veel goedkoper alternatief voor een plekje in een bejaardentehuis of serviceflat. Bovendien geniet u langer, samen met uw familie en vrienden, van uw vertrouwde thuis.

7. Een traplift plaatst u nooit te vroegDe expert-techniekers van Comfortlift krijgen het voortdurend te horen: “Hadden we maar jaren eerder al voor zo’n traplift gekozen!” Als traplopen nu al moeilijker gaat, waarom dan nog wachten? Tijdig kiezen voor een lift betekent immers langer genieten van uw vrijheid en onafhankelijkheid in uw eigen huis. En u bent meteen gerust voor later.

8. Een traplift verhoogt uw mobiliteit én levensvreugdeEen traplift brengt zijn passagier op een veilige, ergonomische en comfortabele manier naar boven en naar beneden. Zo geniet de gebruiker weer moeiteloos van alle plekjes in het huis. Dat betekent meer mobiliteit en meer levensvreugde!

Wenst u een vrijblijvend gesprek en advies over de vele mogelijkheden? Bel gratis 0800 20 950, bezoek www.comfortlift.be of mail naar [email protected]

OKRA publi_082016.indd 1 8/08/16 10:49

mee uit!

DraagOKRA

Draag OKRA mee uit in je familie en vriendenkring.

Samen wordt het nog boeiender!

Zelf weet je heel goed waarom je voor OKRA kiest. Maar heb je dat ook al aan je familie, buren, vrienden, kennissen, neven en nichten en oud-collega’s gezegd?

Zijn ze minstens 55 jaar? Spreek ze dan aan en deel je ervaring. Misschien willen ze wel mee naar een activiteit en kunnen ze zelf de sfeer opsnuiven.

Wonen ze te ver of durf je die stap niet goed zetten? Dan doen wij het wel in jouw plaats! Bezorg hun naam en adres aan OKRA, Katrien Vandeveegaete, PB 40, 1031 Brussel of stuur een e-mail naar [email protected]. Een OKRA-vrijwilliger brengt hen dan een leuk bezoekje.

Dat is ook fijn voor jou, want hoe meer zielen hoe meer vreugd. Hoe meer leden, hoe toffer en groter de activiteiten. Hoe groter de achterban, hoe sterker OKRA de belangen van 55-plussers kan verdedigen.

17


vandaag

Ik kijk niet verder dan

over wat telt

Ze werkte als een gek. Tot haar lichaam op 1 juli 2013 stop zegt. Evi Renaux is dan 28 en ze staat helemaal scheef. Volledig geblokkeerd, schreeuwt ze het uit van de pijn. Drie jaar later ontmoet ik haar terwijl ze de zoveelste morfinepleister op haar breekbare lijf kleeft. Maar vergis je niet. Ze is een straffe dame, blij om haar wake-up call. “Ik heb een heel bittere pil moeten slikken. Maar als je gelooft in het goede, komt het je tegemoet.”

18


over wat telt

Evi Renaux is nu 31. “29 plus 2”, zegt ze. Want er is een leven voor en na.

”Ik heb de schoonste jeugd ever gehad. Twee zussen: Lien is drie jaar jonger, Tine twaalf jaar. Alles kan. We mogen muziek spelen en naar de jeugdbeweging gaan. Omdat psychologie me niet ligt, mag ik journalistiek doen. Daarna heb ik een succesvolle carrière bij VT4, VijfTV en Libelle. Ik kan die combineren met mijn rol als mama. Ik werk van ’s morgens tot ’s avonds, warm het eten op dat mijn moeder vaak heeft klaargemaakt, steek Lola in haar bedje en werk nog een paar uur verder.”

1 juli 2013Op die dag slaat het noodlot toe. Evi wordt wakker met hevige rugpijn en helse zenuwpijnen. “Ik lig scheef, kan me niet bewegen. In paniek bel ik mijn zus Lien. Zij vangt Lola op en voert me naar het ziekenhuis. Ik onderga er onderzoek na onderzoek, maar de dokters vinden niets. De pijn in mijn hoofd, rug en linkerbeen is ondraaglijk.

Het gaat van kwaad naar erger. Zowat alle ziekenhuizen en artsen testen me, schrijven medicatie voor maar ik voel me geen haar beter. Mijn leven is een hel. Ik val te pas en te onpas bewusteloos. Een zoveelste neurologe berispt me. Ze zegt dat ik beter moet meewerken. Dat mijn vader het jaar ervoor plots stierf en ik in

die periode gescheiden ben, zal ongetwijfeld meespelen, maar het kan onmogelijk al die pijn verklaren. Ik ben razend en tegelijk onzeker. Ik voel me naakt, leeg en in de steek gelaten.

Het leven stroomt stilaan uit mij weg. Ik lig 24 op 24 in bed, met morfine. Zodra het stil is, komen de tranen. Eind oktober 2013 komt mijn werkgever op bezoek. Ik heb taart laten halen, maar ze hoeft geen taart. Ik word ontslagen. Een nieuwe mokerslag. Alles is me nu afgenomen: mijn leven, mijn job, mijn vrijheid, mijn gezonde lichaam, quality-time voor mijn dochter. Toch zijn er ook lichtpuntjes. Mijn moeder doet echt het onmogelijke voor mij. Mijn zussen zijn er voortdurend. Een nieuwe prille liefde ontluikt.”

Laten gaan of blijven vechten?Niet alles staat in Evi’s boek Life on sneakers. Ze wou een positief verhaal schrijven.

“Er waren momenten dat ik geen licht meer zag. Ik spaarde mijn pillen op, en

dacht aan hoe ik in één keer van die pijn en ellende af kon geraken. Ik lig daar als een zielig vogeltje. Ik kan me geen centimeter verroeren zonder dat ik het uitschreeuw van de pijn. Maar daar is mijn moeder, die alles doet om die centimeter voor me waar te maken. Zo goed omringd zijn, is het schoonste wat er is. De liefde die ik voor mijn moeder, zussen, lief en dochtertje voel, houdt me dapper in de strijd. Voor hen blijf ik doorgaan. Tot voor mijn vader stierf, waande ik me onsterfelijk. Nu is de dood tastbaar aanwezig.”

Reddende engel Vier maanden na de beruchte ochtend hebben de dokters nog altijd geen diagnose. Evi ligt in haar bed en doorstaat helse pijnen. “Terug in het ziekenhuis, krijg ik een infuus met extra morfine. Ik zweef. Verpleegkundigen zien in mij een vogel voor de kat. Een priester komt langs voor de ziekenzalving. Mijn moeder maakt zich kwaad. Ze wil haar dochter van 28 niet opgeven. Nu nog niet. Zelf weet ik niet of ik wil blijven leven of doodgaan. Zolang de pijn maar stopt. Ik denk aan Lola en hoe ze verder zal moeten zonder mij. Ik vraag mijn moeder me te laten gaan. Ze huilt, zegt nee. ‘Laat me nog één ziekenhuis proberen’, smeekt ze. Het ziekenhuis ligt honderd km verderop. Mijn moeder rijdt er tegen een veel te hoge snelheid naartoe. Een nieuwe dokter bekijkt de scans en laat meteen een operatiekwartier in gereedheid brengen. Hij zegt dat er een zware knelling zit aan een zenuw in mijn rug, dat mijn been en blaas verlamd zijn en dat dit al duidelijk was op de eerste scans. Mijn moeder vat terug moed. ‘Ze gaan je helpen’, zegt ze. Als ik wakker word, vraag ik of ik in de hemel ben? ‘Het was kantje boordje’, hoor ik iemand zeggen. Ik ben blij dat ik leef.

Morfine is een zware drug. Na de operatie wordt de pijnmedicatie te snel afgebouwd en krijg ik afkickverschijnselen. Sinterklaas komt op bezoek voor Lola. Ik wil een vlotte, speelse, gekke mama zijn, ik wil een doel in mijn leven, maar dat gaat niet. Nog niet.”

Jaar van vallen en opstaanIn het voorjaar van 2014 gaat het iets beter. De lentezon doet wonderen. Om haar mama te bedanken, gaat Evi met haar naar Marokko. Met Yf waagt ze een uitstapje naar Barcelona.

“Alleen ben ik niets. Maar er is altijd iemand die me opvangt. In de zomer van 2014 lig ik opnieuw in het ziekenhuis. De

“Als je gelooft in het goede, dwing je dat ook af. Om

dat te beseffen moest ik eerst een heel bittere pil

doorslikken.”

19


dokters zien geen verband tussen de helse hoofdpijnen en mijn scheefstand. Zelf denk ik aan een ruggenmergontsteking, maar ik word uitgelachen. Om de pijn te milderen, krijg ik nu zenuwinfiltraties met cortisone. Dat helpt. Ik doorloop mijn gsm-nummers en stuur een opbeurend berichtje naar al wie er eentje kan gebruiken.”

Koffie en een wit bladEvi telt dag en nacht de latjes aan het plafond. Ze voelt zich niets meer waard. Haar moeder, zussen of lief helpen haar regelmatig van haar bed binnen naar haar ligzetel buiten.

“Op een dag - ik zit buiten en het is koud – drink ik weer een koffie, en die smaakt me. Naast me ligt een wit blad. Ik schrijf op ‘amai, koffie, hoe lekker is dat’. Een positieve gedachte die me opbeurt. Als ik nu eens elke dag iets zou opschrijven? Ik daag mezelf uit. ‘Ik drink koffie met iemand anders.’ De bal is aan het rollen. ‘De zon schijnt.’ Ik begin heel kleine dingen leuk te vinden. Het witte blad vult zich. Ik schrijf ook ’s nachts. Toon het aan niemand. Maar stilaan besef ik dat er op een dag veel meer blije dan triestige dingen zijn.

In het najaar van 2014 kan ik terug aan het werk. Gedeeltelijk. Ik mag van thuis uit researchwerk doen. Maar twee weken nadien slaat het noodlot weer toe. Ik huil van de pijn. Nu is mijn rechterbeen aan de beurt. Een nieuwe operatie. Ik heb geen greintje energie meer. Toch start ik een blog. Wat begon met een koffie en een wit blad met positieve gedachten, wil ik via een blog delen. Het is onnozel, maar mijn blog zorgt voor een ommekeer. Als je gelooft in het goede, dwing je dat ook af. Zodra je mindset weg is van droevige gedachten, komen er veel meer goede dingen op je af. Zet je constant je gedachten op de pijn, dan voel je die pijnprikkels ook veel zwaarder. Het is een keuze die je maakt. Ik ben niet wat me overkwam, ik ben wat ik kies te worden. Ik besluit mijn leven te herschrijven. Een plan B te maken.”

Uitzicht op een diagnose en een boekIn het voorjaar van 2015 gaat het op en af. Evi is trots op wat ze tot hiertoe overleefde. Maar de pijn zal altijd deel van haar leven blijven.

Ò

20


over wat telt

“Een vriendin wiens mama stierf en die zo is gaan beseffen dat het leven te kort is om niet te doen wat je graag doet, geeft me de tip een cursus keramiek te volgen. Ik amuseer me te pletter. Tot Murphy weer toeslaat. Ik heb griep en veel pijn. In het ziekenhuis, een nieuwe infiltratie van cortisone tot diep in de zenuwwortel. Dat helpt. Eind april 2015, bijna twee jaar nadat het licht uitging, rijd ik voor het eerst weer met de auto. Een korte rit tot bij de

kapper. Ik voel me vrij, geniet van de muziek. Ik schrijf ook meer, krijg heel wat positieve reacties op mijn blog. En zo ontdek ik stilaan een nieuwe Evi: puur, liefdevol en rustig.

Ik krijg de kans om mijn leven te herschrijven. In juni 2015 ontmoet ik een neurologe die echt luistert. Op mijn twaalfde heb ik een hersenontsteking gehad. Ik ben ook vaak geopereerd aan mijn onderbuik. ‘Er zijn dingen over het hoofd gezien’, zegt ze. Op 15 augustus 2015 krijg ik het verlossende telefoontje. De neurologe kan nu met negentig procent zekerheid zeggen dat ik wel degelijk een ruggenmergontsteking heb, met intussen helaas veel complicaties. Ander goed nieuws komt er van mijn

uitgeverij: ik mag een boek schrijven dat zij gaan uitgeven! Ik herleef. De pijn is er nog, maar ik aanvaard ze. Ik heb een nieuw doel en begin meteen te schrijven.”

Ik zie u graag“Als ik op mijn ziekte terugkijk, moet ik een beetje lachen. Ik ben blij dat ik ziek werd. Dat ik van torenhoog naar beneden viel en mijn lichaam mij een halt toeriep. Het is goed dat ik een wake-up call kreeg. Toen ik daar lag, half dood, heb ik gehuild. Ik heb veel moeten opgeven: werk, status, geld. Maar ik ontdekte ook de essentie: mijn familie en vrienden, de mensen die ik graag zie! Ik hoef geen visitekaartje meer (tenzij er overlever of levensgenieter op staat). Ik heb geen cv meer. Geen torenhoge ambities. Niet meer de onrust van waar ik binnen tien jaar wil staan. Niets moet, alles mag. Het enige wat telt, is dat ik er binnen 10 jaar nog ben, en dan het liefst op een stoel en niet in een rolstoel. Ik mag schrijven, keramiek maken, beschilderen en in mijn keramiekoven bakken. Ik geniet van alles, ook van gewoon in de zon zitten en niets doen.

De angst en terreur in de wereld begrijp ik niet. Ik ben blij dat ik besta. Het leven is schoon. Kunnen we, of we nu in God of Allah of helemaal niet geloven, daar niet allemaal zo over denken? Blij zijn dat de zon schijnt? En als het regent, blij zijn dat we naar binnen kunnen? Akkoord, ik zat zelf in die rush van altijd meer, maar mijn ziekte heeft me tot inkeer gebracht. Ik ben blij dat we straks een cava kunnen drinken, de barbecue kunnen aansteken, en kunnen lachen. En dat ik dan kan kijken naar mijn familie en vrienden, en denken ‘Ik zie u graag’. Mijn pijn? Die is een deel van mij, en dat is oké.”

Lola“Soms is de pijn niet te harden en loop ik chagrijnig tegen de mensen die ik het liefst zie. Als ik mijn lijf vol kleef met morfinepleisters en het helpt niet, moet ik tegen het eind van de dag tegen mijn moeder, mijn lief, mijn dochtertje Lola zeggen ‘sorry, ik had een slechte dag’. Lola heeft al veel meegemaakt. Ze is zes jaar en stelt zich veel vragen. Onlangs sprak ze een wens uit. ‘Ik wens een

“Vandaag probeer ik te genieten. Ik doe wat

mogelijk is, voor mezelf en mijn lichaam, met de

mensen rond mij. Het leven is eindig, laat ons

dankbaar zijn. En op zoek gaan naar wat ons doet

lachen en ontroert.”

21


mama die eens gezond mag zijn’, zei ze. Mijn hart brak. Mama zal nooit gezond zijn. Wel beter. Maar nooit gezond. ‘Mama, gaan we hoelahoepen?’ ‘Nee.’ ‘Mama, gaan we springtouwen?’ Nee. ‘Mama, gaan we rad doen?’ ‘Dat gaat niet, mama is moe.’ Dat is niet tof, hé… ”

Dank je wel“Ik heb geweldige mensen rond mij. Familie. Mijn lief, met wie ik een LAT-relatie heb. Vrienden. Mensen die reageren op mijn blog. Ik voel me gezegend, kus mijn beide polletjes, want velen hebben dat niet. Ik ben dit jaar naar Werchter geweest. Mijn zus van achttien heeft mijn rolstoel geduwd en me door de modder gesleurd. Ik heb er genoten van de optredens, muziek en sfeer. Ik heb er gehuild. Wat mijn omgeving voor mij doet, vind ik niet vanzelfsprekend. Ik ben hen enorm dankbaar.

Ik zie de toekomst rooskleurig in, maak me echt geen zorgen. Ik werk weer halftijds, voor Close-up, een winkelketen waar ik de webshop help uitbouwen. Ik maak ‘plan B interviews voor Weekend Knack. En ik werk aan een tweede boek. Ik heb geen grote plannen, wel dromen. Ik zou graag naar Australië gaan, piano leren spelen, wat muziek maken en liedjes schrijven.

Boek. Life on sneakers. Evi Renaux.

Waar Evi Renaux tot voor ze ziek werd op hoge hakken rondstruinde, sloft ze nu op sneakers. Ze schreef er een boek over. Ze leidt je door de emoties van haar tegenslag. En is blij dat ze ondanks de pijn kan genieten van kleine dingen: van haar familie en vrienden, van de rust. En dat ze bestaat.

Life on sneakers – Manteau – 19,99 eurowww.rue-no.be

Maak kans op een exemplaar Life on sneakers. Kijk op blz. 53.

Verder dan morgen of volgende week kijk ik niet. Mijn ziekte heeft me door een rollercoaster aan emoties gevoerd. Van het bij een koffie in de zon zitten, tot het regelen van mijn begrafenis (toen ik dacht dat niemand me nog zou kunnen helpen). Vandaag probeer ik te genieten. Ik doe wat mogelijk is voor mezelf en mijn lichaam, met de mensen rond mij. Het leven is eindig, laat ons dankbaar zijn. En op zoek gaan naar wat ons doet lachen en ontroert.”

■ Tekst Dominique CoopmanFoto's Swa De Heel

“De angst en terreur in de wereld begrijp ik niet. Ik ben blij dat ik besta. Het leven is schoon. Kunnen we, of we nu in God of Allah of helemaal niet geloven, daar niet allemaal zo over denken?”


cultuur

uitje

s22

Zalige Idesbald en de duizend skelettenMeer dan duizend skeletten werden er opgegraven op de site van Abdij Ten Duinen. Het was in de twintigste eeuw een van de grootste populaties uit de middeleeuwen die op een locatie teruggevonden is op Europees grondgebied.

Leerzame stof voor natuurweten-schappers en historici die achter-haalden uit welke periodes de beenderen dateren, welke ziektes er circuleerden in de Duinenabdij of wat oude geschriften wisten te vertellen. En dan kunnen de puzzelstukken wel eens samenvallen. Zo gingen wetenschappers er jaren vanuit dat er in de loden kist in de Onze Lieve Vrouw Ter Potterie in Brugge de stoffelijke resten van abt Idesbald lagen. Terwijl vandaag blijkt dat dit niet het geval is.

Wil je weten wat je uit die eeuwenoude beenderen kan leren en hoe de cisterciënzers belangrijke figuren binnen hun gemeenschap herdachten?

Info Nog tot 8 januari 2017.Locatie: Abdijmuseum Ten Duinen 1138, Koninklijke Prinslaan 6-8, 8670 Koksijde.Weekdagen: van 10.00 tot 18.00 uur en van 14.00 tot 18.00 uur; maandag gesloten; weekend: van 14 tot 18 uur (vanaf 1/11 tot 17.00 uur).Tickets: 7 euro/ 65+: 5 euronl.tenduinen.be

Distillart - jenever- en likeuraffiches die blijven hangenExotische taferelen, blozende boertjes, verleidelijke dames of bekende koppen. Elk verkoopsargument was goed om jenever en likeur aan de man te brengen. En dat met affiches in de meest uiteenlopende kleuren en formaten. Voor elke consument wat wils, inspelend op de nieuwste trends. Sommige affiches zijn pareltjes van toegepaste kunstontwerpen, ontworpen door kunstenaars of illustratoren als René Magritte, Leo Marfurt of Julian Key.

De expo toont een selectie uit de affichecollectie van het Jenevermuseum, aangevuld met uitzonderlijke affiches uit publieke en private collecties. Kunsthistoricus en affiche-expert Karl Scheerlinck en het Jenevermuseum onderzochten de stijlen, invloeden en marketingstrategieën van affiches voor Belgische jenevers en likeuren van 1870 tot 2000.

Deze dubbeltentoonstelling vindt plaats in het Jenevermuseum en Het Stadsmus. Een ticket is geldig voor de expo op beide locaties en voor beide permanente opstellingen. Een consumptie in het proeflokaal van het Jenevermuseum zit in de prijs inbegrepen.

InfoNog tot 8 januari 2017.Locatie: Jenevermuseum, Witte Nonnenstraat 19, 3500 Hasselt.Dagelijks geopend (maandag - zondag) van 10 tot 17 uur.Tickets: 9 euro (incl. consumptie)/ 65+: 7 euro (incl. consump-tie); UITpashouders Hasselt: gratis (zonder consumptie)www.jenevermuseum.be

OKRA-CULTUURCLUB stelt voor

Voor deze drie voorstellingen kan je met korting je tickets bestellen. Kijk op blz. 54

E X P O+ RANDPROGRAMMA

www.visitkoksijde.be

Maak kans op een gratis duoticket, kijk blz. 54!


Het feest van Sinter-klaas van SuperpietEen groot feest met uiteraard de Sint en zijn verschillende Pieten, maar ook met humor, spektakel, optredens van bekende artiesten en heel wat randanimatie. Op Het Feest van Sinterklaas staat de Sint uiteraard centraal. Samen met zijn verschillende zwarte pieten en zijn energieke Superpiet beleeft hij in zijn Sinterklaashuis een knotsgek avontuur. Info 4 december 2016 om 14 uur.Locatie: ’t Kuipke, Gent.Tickets: 17,50 euro of 22,50 euro

Charles AznavourCharles Aznavour geeft zijn laatste concert op Belgische bodem in Antwerpen! De Franse grootmeester en zijn liveband zullen de aanwezigen een laatste keer laten genieten van prachtige hits als Comme Ils Disent, Les Comédiens, She, Mes Emmerdes, For me… Formidable, La Bohème, Je N’ai

Rien Oublié, Emmenez-Moi…kortom, een meer dan imposant repertoire aan absolute klassiekers uit zijn legendarische oeuvre. Info4 december 2016 om 20 uurLocatie: Lotto Arena, AntwerpenTickets: tussen 59 euro en 119 euro

Kerstmis met ChristoffVorig jaar ging eindelijk één van de grootste dromen van Christoff in vervulling: een eigen kerstalbum. Op Kerstmis Met Jou verzamelde Christoff 13 kerstliedjes, die iedereen helemaal in de sfeer van de eindejaarsfeesten onderdompelen. Op de cd staan bewerkingen van traditionele kerstliedjes zoals Let It Snow, maar ook nieuwe nummers speciaal voor Christoff geschreven. Naast koor Scala en kinderkoor Scaletta is ook zus Lindsay op het album te horen.Info 20 december 2016 om 20 uurLocatie Heilig Hart Kerk HasseltTickets: 42,50 euro

“Affiche, ontworpen door J. Spring, voor Elixir du Japon van stokerij Brias in Brussel,

1921. Collectie Jenevermuseum, HasseltFoto: Dominique Provost

23


cultuur

film

La fille inconnue

Wanneer er op een avond na sluitingsuur van de praktijk nog wordt aangebeld, stuurt Jenny, een jonge huisdokter, de onbekende patiënt weg. De volgende dag hoort ze dat een jong meisje dood werd teruggevonden in de buurt. De politie kan het meisje niet identificeren. Vanuit een schuldgevoel neemt ze zich voor koste wat kost de naam van het meisje te achterhalen zodat ze niet anoniem moet begraven worden en verdwijnt alsof ze nooit bestaan heeft.

Typisch DardenneWie het werk van de broers Dardenne kent, ziet in La fille inconnue de vertrouwde elementen opduiken. Ook deze keer speelt de film zich af in Seraing, waar ze sinds La promesse in 1996 al hun films gedraaid hebben. Het decor en het sociale kader zijn herkenbaar, net als de sociale betrokkenheid en de vertrouwde acteurs.

… maar toch even andersToch bevat La fille inconnue voldoende nieuwe dingen die op een evolutie in hun werk wijzen. Zo is er de zoektocht van dokter Jenny die de kern van de film vormt en waarbij de Dardennes er zelfs even aan gedacht hebben om van hun hoofdpersonage geen dokter, maar een politieman te maken. Omdat ze geen politiefilm wilden maken, bleef de zoektocht bewaard maar werd het hoofdpersonage een schuldbewuste jonge dokteres.

Jean-Pierre: “Jenny gaat niet alleen obsessief op zoek naar de naam van het meisje, maar ze wil de oorzaken van haar dood begrijpen omdat ze zich mee verantwoordelijk voelt”. Dat dubbel onderzoek brengt een spanning in de film die we niet meteen van de broers gewoon zijn. Al deze krachtige elementen samen zorgen voor een beklijvende film die je moet gezien hebben! Vanaf 5 oktober in de bioscoop.

■ Tekst Willy Verbestel

Op het jongste Filmfestival van Cannes in mei 2016 maakten de gebroeders Jean-Pierre en Luc Dardenne kans om voor de derde keer de Gouden Palm te winnen. De film La fille inconnue haalde het jammer genoeg niet.

In oktober ook nog in de bioscoop

✤ Nerve Een online internetspel, waarbij moet worden ingegaan op steeds gevaarlijkere uitdagingen, dreigt uit de hand te lopen. Een aanrader voor jongelui! (vanaf 5 oktober)

✤ HediDe Tunesische regisseur Mohamed Ben Attia schetst in dit sociaal portret een beeld van een twintiger die in de greep van een overbezorgde moeder en een gearrangeerd huwelijk vastzit. (vanaf 19 oktober)

✤ Captain FantasticDramatische komedie van de Amerikaanse regisseur Matt Ross over een vader die zijn zes kinderen grootbracht in de vrije natuur en die nu een nieuwe weg moet inslaan. (vanaf 19 oktober)


cultuur

muz

iek

24

Om maar te zeggen dat Stan Van Samang succes kan relativeren. Op Studio Herman Teirlinck koos hij voor kleinkunst. “Ik wist op dat moment niet echt of ik wilde zingen of acteren. Voor mij ging het er om te creëren. Als tiener was ik al wel veel met muziek bezig. Toch werd ik eerst bekend als acteur, toen ik in de VTM-reeks Wittekerke de rol van Kevin De Kesel kreeg, een verschrikkelijke puber die politieagent werd.” Het zangtalent van Stan kwam pas boven toen hij in 2006 deelnam aan Steracteur-Sterartiest op Eén. Stan: “Het was niet het plan om een bekende zanger te worden maar het is wel zo gelopen. Het is trouwens nog steeds een zoektocht naar wat er op mijn pad komt en wat ik daar dan mee wil doen.”

Het jaar van StanIn 2015 won de jonge zanger in Zomerhit maar liefst drie trofeeën. Stan: “Natuurlijk vond ik het super dat ik met Een Ster (cover van Christoff n.v.d.r.) de Zomerhit-trofee won. Maar als ik eerlijk ben, was ik het meest blij met de bekroning van ‘Beste Zanger’. Omdat het daar ging om de kwaliteit van mijn werk.” In datzelfde jaar nam Stan ook deel aan het VTM-programma Liefde voor Muziek waarin artiesten elkaars nummers coveren.

Vijf liedjes ervan katapulteerde hij in de Ultra Top 50, een unicum in de Vlaamse muziekwereld. Stan: “Je moet dat toch in de juiste context plaatsen. Liefde voor Muziek was waanzinnig populair en bood een ideaal platform om de kijker een plaatje te laten kopen. Je moet er natuurlijk wel in slagen om één miljoen kijkers naar jouw programma te laten kijken.”

Een dankbaar hartMomenteel werkt Stan aan een nieuw album, nadat Liefde voor publiek deze zomer vijf keer platina haalde. Klaar tegen de Sportpaleisconcerten in november? Stan: “Oei nee, zo snel gaat het niet bij mij. Het zal een Engelstalig album worden maar ik ga niet plots iets helemaal anders doen. Ik blijf trouw aan mezelf. Zo’n megaconcerten zijn best wel spannend. Die stap op het podium en dan geconcentreerd luisteren naar de eerste noten om de juiste toon te kunnen pakken. Door stress durft het daar wel eens mis gaan. Maar ik geniet evenveel van kleine concertjes waar ik meer contact heb met het publiek.” Dat contact vindt hij ook bij ’t Balanske, het vrijetijdscentrum voor gehandicapten aan wie hij dankzij Steracteur-Sterartiest een cheque van

Uit liefde voor muziek“In alle nederigheid, dat ik in 2015 op één stond in de Vlaamse 100, dat zal best wel de enige keer zijn.” Twee uur na die uitspraak kreeg Stan Van Samang tijdens de opnames van Zomerhit van Radio 2 een vijfde platina plaat voor zijn album Liefde voor publiek.

Ook de moeite deze maand:

✤ Dust of Truths van het Wim Mertens EnsembleDit is het derde deel van de triologie Cran aux oeufs waarin de wereldberoemde

Belgische componist het Europa van vandaag via de muziek in vraag stelt. www.bozar.be

✤ It’s Hard van The Bad Plus (International Music Network)Drie blanke jongens uit Minnesota die in de jazz-scene met veel bravoure covers brengen van onder

meer Prince, Peter Gabriel en Kraftwerk. Nu ook op cd.www.thebadplus.com

✤ Vigilant van Stijn MeurisNa Monza en Noordkaap is Stijn Meuris met deze nieuwe cd opnieuw vertrokken voor een brok Nederlandstalige rock ‘n

roll met een straffe dosis maatschappijkritiek.www.meuris.be

25.000 euro kon overhandigen. Stan: “Ik kom er nog regelmatig want ik ben peter van het centrum. Het gaat ook weer om die kleinschaligheid waar ik me persoonlijk bij betrokken voel en merk dat ik voor die gasten het verschil kan maken.” Wie Stan dankbaar is voor zoveel succes? Stan: “Ik heb veel te danken aan mijn manager die me begeleidt bij belangrijke beslissingen. Zonder hem zou ik me ook verschrikkelijk laten ringeloren, denk ik. Maar in de eerste plaats zeg ik ‘dank u’ aan mijn ouders. Ik ben opgegroeid in een huis waar muziek altijd aanwezig was. Als mijn ouders hun muziekstukken van het koor instudeerden, zong ik met mijn kinderstemmetje de hoogste stem van de partituur. Zo’n leerschool is onbetaalbaar.”

Info: www.stanvansamang.be

■ Tekst Suzanne AntonisFoto Sabrina Wille

25


www.vistalife.be

STERKE BOTTEN

behouden...

Zo simpel !

1

SLIK-tablet / ✹

Si simple

!

1

comp. à

AVALER / ✹

Si simple

!

1

comprimé à AVALER

Zo simpel !

1

SLIK-tablet

1 comp. à AVALER /

1 SL

IK-tablet / ✹

✹

2 in 1 Calcium + Vitamine D

Verouderen doen we allemaal !

Maar mobiel en actief blijven, is de wens van elke vrouw.

We moeten vermijden dat onze beenderen fragiel en broos worden. Vanaf de menopauze,

voldoende gezond bewegen, een evenwichtige voeding met een optimale calcium-toevoer en vol-doende

vitamine D. Aldus zorgen we voor sterke botten en verminderen we ook de kans op vallen.

VISTA-Cal D kan u het leven gemakkelijk maken want het bevat de juiste hoeveelheid zowel van

calcium als van vitamine D. Met VISTA-Cal D geen smaak- noch bereidingsproblemen.

Gewoon 1 tablet per dag innemen. VISTA-Cal D is een gladde film-omhulde tablet, dus

makkelijk te slikken. Zijn gebruiksgemak en voordelige prijs vergemakkelijken

de inname op lange termijn en dit is absoluut

noodzakelijk !

www.vistalife.bewww.vistalife.be

de inname op lange termijn en dit is absoluut

noodzakelijk !

... voor een actieve en

mobiele toekomst !

60 tabletten = 13,95€ Vraag CNK 3042-074 aan uw apotheker

3pub V-Cal d a4 (okra).indd 1 31/05/16 12:00


cultuur

tent

oons

telli

ng26

Het verhaal van België wordt niet verteld vanaf 1830 tot nu. De Koning Boudewijnstichting die het museum beheert, koos voor zeven dynamieken die België in de loop van de geschiedenis hebben gevormd. Zo wordt er in de zaal van de democratie zowel het koningshuis als de evolutie van het stemrecht behandeld. Enkele periscopen brengen je naar plaatsen van herinnering met onder andere de parlementsgebouwen en het Justitiepaleis, die refereren naar de scheiding der machten. Welvaart schetst hoe de landbouwsamenleving via de industriële revolutie en consumptiemaatschappij geëvolueerd is naar een kennis- en diensteneconomie. En hoe meer welvaart, hoe groter de sociale gelijkheid, tot op vandaag gelukkig nog altijd gebaseerd op solidariteit. In

de periscoop verwijst de pier van Blankenberge bijvoorbeeld naar de congé payé. Ook in levens-beschouwingen legde België een lange weg af. Het pluralisme in het onderwijs, gevoelige thema’s zoals de abortuswet en euthanasie. Het museum schuwt de moeilijke beslissingen niet. En uiteraard mag taal ook niet ontbreken en de communautaire kwesties die België al op de rand van de splitsing brachten. Het thema migratie wordt verrassend in twee richtingen bekeken. Hoe enerzijds een stroom van landgenoten naar Frankrijk en de Verenigde Staten verhuisden en anderzijds Italianen, Marokkanen en Turken bij ons hun geluk kwamen beproeven. Rest nog de belangrijke plaats die België inneemt in Europa, om met een periscoop van Expo 58 en een positief verhaal te eindigen.

De mindere kantjesHet BELvue museum ligt in de schaduw van het Koninklijk Paleis maar bij de officiële opening waren de buren er niet bij. Naar verluidt konden zij zich niet vinden in hoe België in de zeven thema’s werd voorgesteld. Wat ten goede

Dit is onze geschiedenisOver veertien jaar is België tweehonderd jaar oud. Tot voor kort bezat België nochtans geen enkel museum over de geschiedenis van het land en haar volk. Met de vernieuwing van het Brusselse BELvue museum kwam daar eindelijk verandering in. En wat blijkt? Aan de verworvenheden zoals democratie en sociale gelijkheid lag vaak een conflict aan de basis.

InfoBELvue museum, Paleizenplein 7 in 1000 Brussel, tel. 02 500 45 54, www.belvue.be. Open van dinsdag tot vrijdag van 9.30 tot 17.00 uur, in het weekend van 10.00 tot 18.00 uur.Tickets: 7 euro, met korting: 6 euro.

veranderde, wordt inderdaad vaak ondergesneeuwd door de uitvoerig gedocumenteerde conflicten. Stakingen, erbarmelijke arbeidsomstandigheden in de industrie, mijnrampen, de schoolstrijd, discriminatie van migranten, de nog steeds woekerende taalgrens. Is ons land dan niet meer waard dan conflicten en manke compromissen?

Dit is óns geheugenVergeet daarom zeker niet de gangen rondom de themazalen te bezoeken. In de galerij die het materiële geheugen van België vormt, word je om de meter verrast door kunst, muziek, sporthelden en producten uit het dagelijkse leven die allemaal hun oorsprong vonden in België. Soms verrassend, dikwijls herkenbaar maar in elk geval een verademing. En de geruststelling dat, als we zo verder doen, het met ons landje nog wel goed komt.

■ Tekst Suzanne Antonis


27


cultuur

gedi

cht

J&A LierRECHTSTREEKS UIT DE FABRIEK

GRATISDEMONSTRATIEAAN HUIS

GEDAAN MET RUG-, NEK- EN SPIERPIJNEN

J&A LierRECHTSTREEKS UIT DE FABRIEK

GRATISDEMONSTRATIEAAN HUIS

tel. 03 480 98 01 - www.jafl ex.be

Agatha van Schoonhoven (Jan van Scorel 1529, Galleria Doria-Pamphili, Rome)In 1528 wordt Jan van Scorel benoemd tot kanunnik van de Mariakerk in Utrecht. Ondanks zijn geestelijke functie leefde hij samen met Agatha (of Aecht Ysackscochter) van Schoonhoven, de zuster van een mede kanunnik, het paar kreeg vier zonen en twee dochters. Het portret van Agatha hangt tegenwoordig in Rome.

Ingmar Heytze - Ademhalen onder de maan ISBN 9789057594649 paperback 45 pagina’s Uitgeverij Podium 26 januari 2012

Ik ben ergens halverwege als ik naar je kijk met deze ogen.

Mijn testament kan wachten, er is tijd – misschien

heb ik nog drieëndertig jaar, misschien te weinig dagen

om jouw beeltenis te maken. Het kan me niet veel schelen

zolang jij er bent, mijn leven lang, Agatha – met je naam

vol aah’s om te fluisteren in de nacht, met je handen

en je lippen en het eeuwige geheim van wat er in je omgaat

als je naar me kijkt en lacht terwijl ik laag op laag breng,

heen en weer been, zoekend naar je ware kleuren.

Met jou zal ik nooit ergens anders zijn dan halverwege,

in het midden van de wereld. Mijn werk is mijn wapen

tegen de tijd; mijn schild ben jij.

Aga t ha


cultuur

boek

en28

De onbekendenGeschreven door Christina Henriquez en uitgegeven in 2015, maar actueler dan ooit. Vluchtelingen vind je overal in de wereld. Deze roman zoomt in op Zuid-Amerikaanse migranten in de Verenigde Staten. Het is een eenvoudig, vlot leesbaar boek met verrassend innemende personages.

Het Mexicaanse echtpaar Rivera besluit naar Noord-Amerika te trekken omdat hun dochter Maribel na een ongeval specifieke medische zorgen nodig heeft. Die zijn in hun eigen land niet voorhanden. Ze komen terecht in een gemeenschap met andere migranten, elk met hun beweegredenen en achtergrond. Maribel wordt er verliefd op haar buurjongen Mayor. Hun prille liefde is de katalysator van het verhaal tot en met de dramatische ontknoping.

Een mooi boek dat je blik op migratie en vluchtelingen misschien wat kan bijschaven.

SchaduwkantRandy Susan Meyers werd bekend met een eerder verschenen boek, Papieren kind. Daarin weet ze de meest gevoelige snaren te raken zonder in sentimentaliteit te vervallen. Een kunst die ze ook in Schaduwkant toepast.

Deze roman brengt je in contact met de moeilijke, soms irritante kanten van een huwelijk. Tegelijk ervaar je als lezer ook hoe onverwachte gebeurtenissen een catharsis kunnen teweeg brengen. Maatschappelijk werkster Maddy is gehuwd met Ben, een succesvolle advocaat, en samen hebben ze drie kinderen. Het ideale gezin voor de buitenwereld. Wat weinigen weten, is

Tussen zomer en herfstOktober is een dwarsligger op boekenvlak. De zomerse verhalen hebben hun beste tijd gehad. De najaarscollectie is bekend maar vaak nog niet beschikbaar. Daarom deze keer ten onrechte vergeten boeken.

dat Ben zomaar in razernij kan uitbarsten voor kleine, onbenullige dingen. Maddy probeert, mede omwille van de kinderen, de vrede in huis te bewaren. Maar op een dag slaat het noodlot toe. Beide ouders raken betrokken bij een verkeersongeval. Vooral Maddy betaalt daardoor een zware tol en ook haar oudste tienerdochter deelt in de dramatische gevolgen. Schaduwkant is een psychologisch zeer goed onderbouwde roman. inlevingsvermogen en emoties brengen dit verhaal recht naar je hart.

Gevallen GodIedereen moet ooit eens een Kate Atkinson-roman gelezen hebben! Uren leesplezier gegarandeerd. In Gevallen God droomt Teddy Todd ervan om dichter te worden, maar WO II gooit roet in het eten en hij wordt RAF piloot. Hij trouwt met zijn buurmeisje en jeugdliefde Nancy en wordt vader. Tijdens de oorlog heeft hij Duitse steden gebombardeerd, noodlandingen gemaakt en zelfs in gevangenschap gezeten. Hij heeft het overleefd, maar in zijn slaap blijft het hem achtervolgen. De zwaarste dobber is echter zijn toekomst: die had hij zich helemaal anders voorgesteld.

De vroegtijdige dood van zijn vrouw, een bijna onhandelbare, labiele dochter tijdens de woelige jaren zestig, zijn twee kleinkinderen… Is hij een gelukkig man geworden of is zijn leven een mislukking? Aan de lezer om te oordelen. Elk hoofdstuk in dit boek speelt zich af op een ander tijdsstip. Chronologie zit er niet in en zelfs binnen een hoofdstuk zijn er tijdsprongen. Lees deze ingenieuze puzzel dus aandachtig.

■ Tekst Annemie Verhenne en Hugo Verhenne

✤ Christina Henriquez, De onbekendenUitgeverij De Bezige Bij, Cargo, Amsterdam 2015, 269 bladzijden

✤ Randy Susan Meyers, SchaduwkantUitgeverij Ambo/Anthos Amsterdam 2015, 381 bladzijden

✤ Kate Atkinson, Gevallen godUitgeverij Atlas Contact, Antwerpen/Amsterdam 2015, 468 bladzijden

29


Makkelijk en veilig de trap opMet een traplift van thyssenkrupp Encasa

· Duitse degelijkheid en 60 jaar ervaring van de marktleider

· Een traplift op maat van uw trap, geleverd rechtstreeks van de fabriek

· Unieke draaitechniek, met installatie aan muur- of leuningzijde

· Adviseurs en installateurs uit uw buurt, met een Service 24/24 en 7/7

Vraag een vrijblijvende offerte en een ‘testrit’ bij een klant in uw buurt.

Nergens zo goed als thuis

Ontvang uw gratisinformatiepakket

thyssenkrupp Encasapakt uit meteen nieuwe kleuren een nieuw logo!

Bel gratis

www.tk-traplift.be

sNew20160901_thyssenkruppEncasa_OkraMagazine_297x210_NL_01.indd 1 23/07/16 11:01

30


Welzijnszorg

Vandaag leven 1.700.000 Belgen onder de armoedegrensArmoede is een complex probleem dat zich uitstrekt over vele domeinen zoals voedsel, huisvesting, gezondheidszorg en onderwijs. Maar ook het sociale leven van mensen in armoede staat onder druk: er is geen geld voor een sportclub of een vereniging, voor schoolactiviteiten of een ontspannende daguitstap.

“Ik werkte vroeger in een fabriek maar door zware rugproblemen zit ik thuis met een kleine invaliditeitsuitkering. Onlangs ben ik gescheiden en nu leef ik met mijn twee kinderen in een kleine woning met veel vochtproblemen en tocht. Door de ongezonde leefomstandigheden heb ik vaak last van longontstekingen. Maar ik houd me sterk en knok voort om mijn kinderen te helpen.

Wist je dat armoede in Vlaanderen 1 op 7

mensen treft?

Zelf eet ik zelden een warme maaltijd. Met dat uitgespaarde geld betaal ik de schoolkosten. Mijn jongste zoon heeft grote leerproblemen en zou naar de logopedist moeten. Al die stress door de zorgen en de kosten brengen mij op de rand van een depressie. De dokter raadt mij aan om een ontspanningsactiviteit te doen maar daar heb ik het geld niet voor. Mensen in de straat zeggen dat ik te lui ben om te gaan werken maar door mijn rugproblemen heb ik het moeilijk om een job te vinden.”

Het web van de armoedeOnderzoek leert dat armoede zich manifesteert als een web: wanneer je er op de ene of andere manier in verzeild geraakt, raak je er nog moeilijk uit.

Kinderen die in armoede opgroeien, hebben vaak een achterstand: er wordt bespaard op eten om de huur te kunnen betalen, er is geen televisie, gsm of internet. Vaarwel dus sociaal contact met andere jongeren. Ze vallen altijd en overal uit de boot en gaan liefst zo snel mogelijk werken om op eigen benen te kunnen staan.

Door hun lagere scholing komen ze op de arbeidsmarkt terecht in jobs met weinig perspectief op een goed loon of werkzekerheid. De mooiste jobs zijn immers weggelegd voor wie het hoogste diploma heeft.

Armoede is een verhaal van 1 op 7Vandaag leven 1.700.000 Belgen onder de armoedegrens

Als het over armoede gaat, worden we nog te vaak verblind door vooroordelen. Samen Tegen Armoede wil de complexiteit van armoede zichtbaar maken.

Ontdek 7 sterke solidariteitsverhalen en steun ons op www.samentegenarmoede.be | BE21 0000 0000 0303

V.U

. Dan

iëlle

Col

soul

, Hui

deve

tters

stra

at 1

65, 1

000

Brus

sel,

WZZ

-201

6-10

02

05-WZZ-STA-AFF-A4-QJ7253.indd 1 9/06/16 16:16

Welzijnszorg bindt de strijd aan tegen armoede

Vanaf dit jaar voert Welzijnszorg campagne onder

het motto Samen tegen armoede. Want maar liefst een

op zeven Vlamingen krijgt ermee te maken. Wellicht komt

dat cijfer hard aan, want armoede is niet altijd zichtbaar

en mensen doen er alles aan om hun probleem te

verbergen. Buitenstaanders hebben immers snel een

oordeel klaar: ‘ze hebben het zelf gezocht’ of ‘het zijn

moeilijke tijden voor iedereen’.

31


Weinig loon staat gelijk met verstoken blijven van een woning kopen. Op de huurmarkt wordt voor een degelijke, nette woning de garantie van een loonfiche gevraagd en zo komen ze ongemerkt terecht in betaalbare woningen die vaak onaangepast zijn en vele gebreken vertonen.

Dan zijn gezondheidsproblemen niet ver meer weg. Een ongezonde woonomgeving en het besparen op gezonde voeding zetten de deur naar ziekte wagenwijd open. Het gevolg? Hoge medische kosten die mensen in armoede niet kunnen betalen en dus stellen ze een consultatie zo lang mogelijk uit.

Tot slot valt ook het sociaal leven van mensen in armoede helemaal stil. Bezoek ontvangen kost geld, op bezoek gaan met een attentie in de hand ook.

Kortom, armoede is een web dat je in z’n greep houdt.

Samen tegen armoede!

Het is tijd voor actie, tijd om Samen Tegen Armoede te strijden. Want armoede is niet enkel een zaak van zij die erin leven. Enkel dankzij gebundelde krachten en inzet spant iedereen solidair en radicaal samen tegen armoede.

Welzijnszorg slaat dit jaar een nieuwe weg in en voert voortaan campagne onder de naam Samen Tegen Armoede.

Samen Tegen Armoede wil alle taboes doorbreken en de complexiteit van het armoedeweb opnieuw zichtbaar maken. Armoede is geen keuze, maar een ingewikkeld samenspel van oorzaken en gevolgen. Geen ver-van-ons-bedshow, maar een verhaal van mensen, vrienden, kennissen. Het kan ook jou, je collega of je buurvrouw overkomen. De medewerkers van Welzijnszorg, vrijwilligers en ervaringsdeskundigen maken samen werk van structurele armoedebestrijding in eigen land. Samen ondersteunt Welzijnszorg ruim honderd regionale en lokale organisaties en projecten. Elke actie telt. Ook jij kan helpen!

Meer info? www.samentegenarmoede.be.

Een campagne van

32


gezondheid

Parkinson werd voor het eerst beschreven in 1817 door de Engelse huisarts James Parkinson. Vandaar

de naam. Het is een neurodegeneratieve ziekte. Dat is een ziekte waarbij bepaalde zenuwcellen geleidelijk aan minder goed functioneren en uiteindelijk afsterven. Onder andere de zenuwcellen die de neurotransmitter (chemische stof) dopamine produceren. Dopamine zorgt voor een goede communicatie tussen de hersenen en de spieren. Deze chemische stof heeft ook impact op je emoties en stemming. Naast dopamineproducerende zenuwcellen kan de ziekte ook andere zenuwcellen aantasten.

De ziekte van Parkinson is een complexe aandoening. Ze kan zeer diverse klachten veroorzaken. Bovendien kunnen de symptomen erg verschillen van patiënt tot patiënt. Ze veroorzaakt een aantal niet-motorische symptomen zoals een verminderde reukzin, obstipatie, slaapstoornissen, stemmingsproblemen en depressie, trager denken en geheugenproblemen. En daarnaast uiteraard ook een hele rist aan motorische symptomen.

Een ervan is het beven of trillen van lichaamsdelen zoals de hand, de arm of het been. Dat gebeurt terwijl ze in rust zijn, terwijl iemand zit of stilstaat. Het beven verdwijnt wanneer je het bewuste lichaamsdeel beweegt. Daarnaast zijn stijve spieren een vaak gehoorde klacht. Hierdoor wordt het moeilijk om bewegingen te beginnen. De stijfheid treedt op in de benen, het gezicht, de nek en de andere delen van het lichaam. Als gevolg daarvan kan je je bijvoorbeeld moeilijker draaien als je neerligt of loop je voorovergebogen. Je hebt minder gelaatsexpressie of je spreekt met minder intonatie en je krijgt slikproblemen of kwijlt.

Typisch voor mensen met parkinson is ook dat ze langzamer bewegen, kleinere bewegingen maken en minder bewegen. Dat resulteert bijvoorbeeld in een kleiner handschrift, schuifelend stappen en minder mee bewegen met de armen. Ze hebben moeite met draaibewegingen en eenmaal ze op gang zijn kunnen ze nog moeilijk stoppen om een obstakel te omzeilen.

Daarnaast kunnen ze last krijgen van coördinatieproblemen en in een vergevorderd stadium ook van evenwichtsstoornissen wat het risico op valpartijen vergroot. Hun gang wordt meer wijdbeens en de lengte van de stappen wordt onregelmatig (dronkemansgang). Ze kunnen moeite krijgen met ingewikkelde bewegingen waarvoor een coördinatie tussen verschillende ledematen nodig is, zoals voeten vegen, hemd of schoenen knopen of een jast aantrekken.

De ziekte begint al vijf tot tien jaar voordat de eerste symptomen verschijnen. Verminderde reukzin, obstipatie, slaapstoornissen en depressie kunnen vroegtijdige symptomen zijn van parkinson. Ze kunnen de eerste motorische symptomen vele jaren voorafgaan zonder er mee in verband gebracht te worden. De symptomen van de ziekte van Parkinson beginnen gemiddeld rond de leeftijd van 55 tot 60 jaar. De ziekte kan echter ook op oudere of jongere leeftijd beginnen. Bij ongeveer vijftien procent van de patiënten is dat al voor de leeftijd van 45 jaar. Parkinson is dus zeker niet enkel een aandoening van ouderen.

Parkinson is een progressieve ziekte. Dat betekent dat de klachten vaak geleidelijk beginnen en meestal na verloop van tijd toenemen. De motorische symptomen beginnen bij de meeste parkinsonpatiënten in één lichaamshelft. Na verloop van tijd breiden de symptomen zich uit naar de andere helft. De lichaamshelft waar de symptomen het eerst begonnen, blijft meestal het meest aangetast.

Bij de grote meerderheid van de patiënten met parkinson is de precieze oorzaak van de ziekte niet gekend. Waarschijnlijk wordt de ziekte veroorzaakt door een wissel-werking tussen een aantal genetische factoren en invloeden uit de omgeving. Bij een kleine minderheid – ongeveer vijf procent – van de patiënten wordt parkinson veroorzaakt door een mutatie of afwijking in een stukje van het erfelijk materiaal of DNA.

De ziekte genezen of afremmen is nog niet mogelijk, daarvoor moet de wetenschap eerst een manier vinden om parkinson vroegtijdig op te sporen. Wel is er een

De symptomen van de ziekte van Parkinson

beginnen gemiddeld rond de leeftijd van 55 tot 60

jaar. Bij ongeveer vijftien procent van de patiënten is

dat al voor de leeftijd van 45 jaar.

De ziekte van Parkinson is een progressieve hersenaandoening

waarbij het zenuwstelsel versneld veroudert. Het is een

van de meest voorkomende neurodegeneratieve

aandoeningen ter wereld: wereldwijd lijden ongeveer vier

miljoen mensen aan deze ziekte. Het maatschappelijk beeld van de oude bevende

man is onjuist. Bijna evenveel vrouwen als mannen krijgen de

aandoening, zelfs jongeren. Bovendien is bij

sommige mensen van beven helemaal geen sprake. De

behandeling van parkinson bestaat vooral uit

symptoombestrijding, want een echt medicijn tegen de ziekte

bestaat nog niet.

Parkinsonheeft geen impact op de levensverwachting

33


brede waaier aan medicijnen beschikbaar om symptomen van de ziekte te bestrijden. Daarnaast zijn een gezonde voeding en voldoende beweging belangrijk. Kinesitherapie helpt bewegingspatronen te verbeteren en problemen bij het lopen, schrijven of evenwicht tegen te gaan. Voor patiënten met spraak- of slikproblemen kan logopedie nuttig zijn.

Sommige mensen met de ziekte van Parkinson in een verder gevorderd stadium kunnen geholpen worden met een chirurgische ingreep. Diepe hersenstimulatie (DBS) is er een van. Hierbij worden in de hersenen elektroden geplaatst die elektrische signalen uitsturen, die de motorische parkinsonsymptomen tegengaan. Daarnaast is het ook mogelijk dat er een sonde in de darm geplaatst wordt waardoor er continu en rechtstreeks medicatie toegediend wordt. Bovenstaande therapieën zijn vooral nuttig voor patiënten bij wie de reactie op medicijnen in de loop van de dag erg schommelt en die onvrijwillige bewegingen hebben als neveneffect van de medicatie.

De snelheid waarmee de ziekte evolueert, verschilt sterk van patiënt tot patiënt. Dat maakt het moeilijk om te voorspellen hoe iemands toestand er over tien of twintig jaar zal uitzien. Dankzij de huidige behandelingsmethoden vormt de ziekte van Parkinson geen rechtstreekse bedreiging voor de levensverwachting.

■ Mieke Termont

Bronnen

www.gezondheidsnet.nlwww.gezondheid.behttps://www.uzleuven.be/ziekte-van-parkinsonhttp://www.parkinsonliga.be/Meer info: [email protected]

34


interieur

Interieur in Scandinavische stijl

De Scandinavische woonstijl is al enkele jaren aan een flinke opmars bezig. De lichte, sobere interieurs uit het Hoge Noorden spreken zowel jong als oud aan. Welke kleuren, accessoires en meubels kies je voor dit type interieur?

35


Wit, witter, witstEen van de belangrijkste kenmerken van een Scandinavisch interieur is het lichte kleurenpallet. In het hoge noorden zijn de winters immers lang en donker, en tracht men zoveel mogelijk licht naar binnen te halen. Daarom kies je het best voor een lichte muurtint. De meeste Scandinavische interieurs zijn wit, maar dat is geen regel. Pasteltinten zoals ijsblauw, lichtgrijs en poederroze zijn goede alternatieven voor wie van een kleurtje houdt. In ieder geval houd je het plafond het best wit, hierdoor lijkt je kamer het grootst.

Tip: Het effect van een kleur – zelfs een wittint – hangt sterk af van de lichtinval in jouw woning. Door de verfkleur eerst thuis te testen voorkom je onaangename verrassingen. En je kan meteen nagaan of de kleur mooi combineert met je meubels. Bepaalde verfmerken hebben handige kant en klare stalen op A4 formaat beschikbaar, zodat je zelfs niet op je muur hoeft te schilderen. Eerst testen, dan kopen.

Durvers creëren met behang een leuke accentmuur. Typisch Scandinavisch is behang met geometrische of retro motieven. Kies als accentmuur bij voorkeur een voldoende grote wand

waarin zich zo weinig mogelijk raam- of deuropeningen of andere storende elementen (zoals radiatoren) bevinden. Zo vormt je accentmuur een duidelijke blikvanger en krijgt hij de aandacht die hij verdient.

Noors meubilairScandinavisch meubilair herken je aan zijn simpele maar elegante vormen en het gebruik van hout en andere natuurlijke materialen. De Scandinavische meubelindustrie kent een rijke geschiedenis. Vintage meubilair uit Denemarken, Zweden en Finland is populairder dan ooit en wordt op veilingsites duur verkocht. Betaalbaardere alternatieven uit dezelfde periode (1920-1960) van minder bekende ontwerpers kan je op de kop tikken op tweedehandssites, antiekmarkten of in de kringloopwinkel.

Tegenwoordig is er een nieuwe generatie jonge, getalenteerde Scandinavische ontwerpers aan de slag. Hun hedendaagse ontwerpen zijn gebaseerd op dezelfde principes als hun bekende voorgangers: vakmanschap en liefde voor de natuur. Merken als Hay, Gubi en Muuto, om er maar enkele te noemen, kunnen je vast en zeker inspiratie bieden.

Een witte basis voor dit typisch Scandinavisch interieur.

Pittig Scandinavisch behang van Ferm Living in grafisch zwart-wit motief

Fauteuil ‘Egg Chair’ van Arne Jacobsen, misschien wel de meest gekende Scandinavische designklassieker

Hedendaags Scandinavisch meubilair en verlichting

36


interieur

BrailleTechhulpmiddelenbeurs

13 > 15 OKTgratis toegang 10u > 16u30

2222000111666

Blind of slechtziend?U vindt er oplossingen die uw leven kunnen vergemakkelijken!

engelandstraat 571060 brusselT +32 (0)2 533 32 11

www.braille.beMET DE STEUN VAN

Tips voor Scandinavisch wonenScandinavische interieurs hebben een zeer lichte basis. Om de ruimte toch voldoende warm en gezellig te maken wordt er bij voorkeur gebruik gemaakt van hout. Dit kan onder de vorm van parket of als materiaal voor het meubilair. Moderne ontwerpers gebruiken doorgaans licht hout (lichte beuk, lichte eik, licht grenen). In vintage meubilair tref je ook donkerder hout aan zoals teak of pallissander. Als je een nieuwe parketvloer laat leggen, kies dan voor een lichte kleur hout. Dit geeft je interieur de zonnigste aanblik en laat de ruimte het grootst lijken.

Verder is het kleurenpallet zeer sober: wit voor wanden, licht hout op de vloer, wit, zwart of grijstinten voor de meubels. Hou je van meer leven in de brouwerij, dan kan je enkele meubelstukken of accessoires toevoegen in retrokleuren (petrolblauw, okergeel, mosgroen), pastelkleurtjes, of een combinatie ervan. Ook accessoires in koper en messing komen zeer goed tot hun recht in een sobere basis. Kies bij voorkeur enkele grote blikvangers, of maak groepjes van kleinere accessoires. Zo vermijd je chaos en creëer je een echt wow-effect.

Ook met een fotowand kan je karakter toevoegen aan je interieur: kies foto’s die qua kleurenpallet bij elkaar passen (of neem zwart-witfoto’s) en combineer ze tot een mooi geheel. In een Scandinavisch interieur passen naast foto’s ook retroprenten, grafische kunst, tekeningen van planten en dieren. Keuze te over.

Ook in Scandinavische interieurs zijn planten sfeermakers bij uitstek. Heb je groene vingers, kies dan gerust voor een XL-formaat. Ging er aan jou geen tuinman verloren? Geen paniek, cactussen en vetplanten zijn helemaal in, vragen minimale verzorging en brengen toch de natuur in huis. En dat is dan weer helemaal Scandinavisch!

■ Tekst Frea Carruet, freahomefactory.be

Foto’s Ferm Living, Muuto, House Doctor

Een stijlvolle wandcompositie in zwart en wit.

Deze retrovazen in petrol, zwart en wit vormen samen een mooie blikvanger.

Gezellig leeshoekje dankzij vetplanten en cactussen.

37


menu

Tijd om een peer te

stovenPeren zijn misschien wel de meest ondergewaardeerde fruitsoort. Nochtans is er zoveel mogelijk! Je kan ze opleggen, stoven, bakken, rauw gebruiken… Een beetje hulp nodig? Hier zijn vier heerlijke recepten.

38


menu

Opgelegde peren✤ 1,5 kilo rijpe peren✤ 500 ml goeie wittewijnazijn✤ 500 g suiker✤ schil van 1 sinaasappel✤ 1 tl zwarte peperbollen✤ 3 laurierblaadjes

Doe de schil, wijnazijn, suiker, peperbollen en laurierblaadjes in een grote pot en zet op het vuur. Laat 5 minuutjes koken. Schil ondertussen de peren en doe ze voorzichtig bij de azijn. Laat 10-15 minuten sudderen tot de peren gaar zijn. Schep ze met een schuimspaan uit de azijn en doe ze in een gesteriliseerde bokaal. Zet de azijn terug op een hoog vuur en laat voor 1/3de inkoken. Giet de vloeistof over de peren en zorg dat ze volledig onder staan. Sluit de kom af. Heerlijk bij een kaasschotel.

Peren met kotelet(2 personen)

✤ 2 peren (conference)✤ 2 koteletten van goeie kwaliteit✤ 4 kleine rode uien✤ 1 flinke eetlepel roomboter✤ 50 g blauwe kaas✤ rozemarijn✤ peper en zout

Zet de grill op in de oven.

Schil de peren en snijd in vier. Pel de ui en snijd in vier of acht stukken naargelang de grootte. Zet een pan met ijzeren steel op het vuur en smelt de boter. Doe hierbij de ui en de peren. Bak op hoog vuur tot alles begint te karamelliseren. Kruid de koteletten met peper en zout en doe in de pan. Bak aan beide kanten goudbruin.Snijd de blauwe kaas in stukken en verdeel over de pan, samen met de rozemarijn. Zet onder de grill tot de kaas begint te smelten. Serveer meteen, samen met een flinke schep puree.

39


Perencrumble✤ 4 rijpe peren✤ 120 g gewone bloem ✤ 70 g suiker✤ 70 g boter✤ 40 g zwarte chocolade ✤ slagroom en/of vanille-ijs

Verwarm de oven voor op 190°C.

Schil de peren, snijd ze in vier en doe ze in een vuurvaste schotel.

Snijd de boter in blokjes en doe ze in een kom samen met de suiker en de bloem. Wrijf alles door je vingers tot een broodkruimachtige consistentie. Hak de chocolade fijn en verdeel onder het deeg. Doe het deeg over de peren en zet 30 minuutjes in de oven tot alles goudbruin is. Laat daarna 10 minuutjes rusten. Serveer de crumble met vers opgeklopte slagroom en ijs of met een flinke schep Griekse yoghurt.

■ Tekst en foto’s Ann Vertriest

Slaatje met peer en bresaola✤ 1 pak veldsla✤ 2 stronken witloof✤ 2 peren (conference)✤ 100 g bresaola of ander rookvlees✤ 100 g verse geitenkaas✤ olijfolie✤ ciderazijn✤ honing✤ peper en zout

Was de veldsla grondig. Pluk het witloof uit elkaar en verdeel alles over de borden. Snijd de peren in vier en snijd ze in dunne plakjes met een dunschiller. Werk af met het rookvlees en enkele brokken geitenkaas. Breng op smaak met olijfolie, azijn, honing, peper en zout.

De wederopstanding van de

dubbelmonarchie

Wilt u dat de Europese Unie een hervestiging oplegt van niet-Hongaarse burgers in Hongarije,

zonder de goedkeuring van het Hongaarse parlement?” Op die vraag moeten de Hongaren een antwoord geven. Het Europese plan voorziet erin dat van de miljoenen, die voor de oorlog en dictatoriale regimes vanuit het Midden-Oosten en Oost-Afrika naar Europa gevlucht zijn, Hongarije er 1290 opneemt. Een schijntje, aangezien het er in 2014, voor het zijn grenzen hermetisch sloot, 18.675 verwelkomd heeft. Maar zo ziet eerste minister Viktor Orban dat niet. Hij maakt er een halszaak van dat Hongarije gespaard blijft van een nieuwe instroom, hoe klein ook. Die houding spruit voort uit zijn nationalisme, dat op zijn beurt in de recente geschiedenis van het land wortelt.

Als na de Eerste Wereldoorlog de dubbelmonarchie Oostenrijk-Hongarije van de kaart van Europa verdwijnt en er weer een onafhankelijke Hongaarse staat tot leven

gewekt wordt, dan is zijn grondgebied beperkt tot een derde van het historische Hongarije. Een meerderheid van Hongaren woont voortaan in de buurlanden,

waar ze telkens een minderheid vormen. De nieuwe staat is, op Roma na, uitsluitend met Hongaren bevolkt. In zo’n samenleving gedijt nationalisme.

Tussen de twee oorlogen komt admiraal Horthy aan de macht. Net als in andere Centraal-Europese landen in die tijd is hij aanhanger van een autoritair bewind, dat in het geval van Hongarije stoelt op christelijke beginselen. Het leunt aan bij het corporatisme, dat in Oostenrijk voor de Anschluss in 1938 onder kanselier Dollfuss opgeld maakt. De dubbelmonarchie mag dan tot het verleden behoren, de samenlevingen lijken op elkaar. Tegen die achtergrond is het begrijpelijk dat

Orban, calvinist als Horthy, met zijn nationalistische koers succes boekt bij de kiezers. Als voorvechter in de strijd tegen het communisme, dat de Hongaren na de Tweede Wereldoorlog 45 jaar lang opgelegd kregen, en waaraan ze met de opstand in 1956 geen einde konden maken, heeft hij een extra troef in handen.

In Europa valt zijn aanpak slecht. Eind juni veroordeelt het Europese Hof voor de Rechten van de Mens Hongarije omdat de regering de voorzitter van het Hooggerechtshof ontslagen heeft. Maar Orban, van wie zijn partij Fidesz lid is van de Europese Volkspartij, kan op die christendemocratische steun rekenen om niet teruggefloten te worden, niet voor zijn uitspraken over migranten, zijn beteugeling van de persvrijheid of zijn steun aan Donald Trump.

Een nieuwe president in OostenrijkKomt het presidentschap de volgende zes jaar toch de groene Alexander Van der Bellen toe of krijgt Oostenrijk, en bij uitbreiding de Europese Unie, met Norbert Hofer voor het eerst een staatshoofd uit extreemrechtse hoek? In mei haalt Van der Bellen het, maar zijn voorsprong is zo krap dat met de onregelmatigheden bij de telling voor ogen het Hooggerechtshof de uitslag verbreekt en de Oostenrijkers opnieuw naar de stembus stuurt.

Uiterst rechts staat sterk in Oostenrijk. Hofers FPÖ teert op de erfenis van Dollfuss. Flink wat toplui behoren tot de stroming die het overwicht van de Duitssprekende bevolking in de dubbelmonarchie voorstond. Oostenrijk heeft na de oorlog nooit tabula rasa gemaakt met zijn verleden. Al in 2000 scoort haar toenmalige voorman, Jörg Haider, zo goed in de verkiezingen dat de FPÖ haar intrede maakt in de regering. De allereerste keer dat zoiets gebeurt in

Oostenrijk heeft na de oorlog nooit tabula rasa gemaakt met

zijn verleden.

Op 2 oktober spreken de Hongaren zich in een referendum uit over het door de Europese Unie opgelegde aantal vluchtelingen. Diezelfde zondag kiezen de Oostenrijkers een nieuwe president, nadat de vorige stemronde vanwege onregelmatigheden ongeldig verklaard is. Twee gebeurtenissen die, zij het dat ze de datum gemeen hebben, op het eerste gezicht niets met elkaar te maken hebben. En toch.

de wereld volgens Guy Poppe40


Europa. Het is in die periode dat Louis Michel, vader van en minister van Buitenlandse Zaken, oproept om niet meer in Oostenrijk te gaan skiën.

Opvallend bij de presidentsverkiezingen in Oostenrijk is dat de twee grote partijen die sinds de oorlog het politieke landschap domineren, de sociaal- en de christendemocraten, die decennialang een grote coalitie gevormd hebben, van de kaart geveegd zijn. Geen van hun kandidaten raakte in de tweede ronde. Van der Bellen, jarenlang voorzitter van de Groenen, die deze keer als onafhankelijke opkwam, lukte het wel met de hakken over de sloot. Speelde Hofer het thema van de vluchtelingen uit, waarmee hij moeiteloos bijna de helft van de stemmen binnenrijfde, dan was Van der Bellen zijn tegenpool. Hij is de zoon van een Russische migrant, afstammeling van een Hollandse edelman die begin achttiende eeuw Peter de Grote naar Rusland vergezelde, die op de vlucht voor de communistische revolutie van 1917 eerst zijn toevlucht zocht in Estland, waarvan Van der Bellens moeder afkomstig is, en ten slotte in de Oostenrijkse bergen terechtkwam, ver van alle politieke commotie. Precies daar waar Hofer zijn stemmen haalt, bij wie er met lede ogen aanziet hoe Oostenrijk eerst op de door Angela Merkel uitgetekende koers vaart en zijn grenzen openzet voor de uit Syrië en omliggende streken gevluchte asielzoekers – in 2015 verwelkomt het er zo’n 90.000 -, voor het in navolging van Hongarije zijn grenzen afsluit. Alsof hun gezamenlijke verleden de twee landen ertoe brengt om een eeuw na de verdwijning van de dubbelmonarchie hun aanpak van een complex maatschappelijk thema op elkaar af te stemmen.

Op die manier is de inzet van zowel het referendum in Hongarije als de presidentsverkiezingen in Oostenrijk terug te brengen tot dat grote thema dat in aardig wat EU-landen de gemoederen beroert, namelijk hoe we met de instroom van migranten om moeten gaan. Die discussie maakt ook duidelijk dat de extreemrechtse gedachtegang daarbij garen spint. Bij de nieuwere lidstaten van de EU doet Polen niet onder voor het Hongarije van Orban, dichter bij ons staan Merkel en Hollande volgend jaar voor verkiezingen, waarin zowel het vluchtelingenvraagstuk als de groeiende sterkte van partijen aan de rechterrand van het politieke spectrum de uitslag sterk zullen beïnvloeden.

■ Tekst Guy Poppe

Opvallend bij de presidentsverkiezingen in Oostenrijk is dat de twee grote partijen die sinds de oorlog het politieke landschap domineren en van de kaart geveegd zijn.

41


42


info

Een zeer gevaarlijke situatie meld je het best

onmiddellijk aan de politie

In Vlaanderen

✽ Bij het Meldpunt Fietspaden kan je problemen voor fietsers signaleren. Bijvoorbeeld over de staat van het fietspad, wegmarkering, verkeersborden, hinder of wegenwerken.

✽ Bij het Meldpunt Wegen kan je terecht voor alle overige meldingen: voetpaden, bermen, wegdek, waterafvoer, verkeersborden, markeringen, openbare verlichting, verkeerslichten, flitspalen, snelweg- en carpoolparkings, praatpalen, toegankelijkheid, wegenwerken, geluids- of trillingshinder, netheid, zwerfvuil of sluikstort, tunnels en bruggen.

Online Surf naar www.meldpuntwegen.be Op deze website kan je eenvoudig een dossier opmaken. Het is wel belangrijk dat je voldoende gegevens doorgeeft. Het melden van een knelpunt gebeurt daarom in vier stappen.

✽ Stap 1 - Lokalisatie van het knelpunt Je selecteert de juiste gemeente of stad uit de lijst en geeft vervolgens straatnaam (en eventueel huisnummer) of wegnummer door. Je kan optioneel zelfs een Google Map doorgeven. Op de website staat duidelijk omschrijven hoe je dat precies aanpakt.

✽ Stap 2 - Omschrijving van het knelpunt Specifieer waar het probleem precies betrekking op heeft. Je kan het probleem ook verduidelijken door digitale foto’s op te laden.

✽ Stap 3 - Identificatie Sommige wegbeheerders verkiezen op

een melding te reageren per brief of per e-mail. Daarom zijn ook je naam en adres nodig.

✽ Stap 4 - Samenvatting en verzending van de gegevens Lees het dossier nog eens zorgvuldig na en check of je alle gegevens hebt doorgegeven.

Zodra je melding is geregistreerd, krijg je een bericht. Het dossier wordt automatisch naar de juiste wegbeheerder gestuurd. Die zal je melding behandelen en het probleem zo snel mogelijk onderzoeken en/of oplossen.

Lees zeker ook de sectie FAQ op deze website. Daar vind je het antwoord op enkele vaak gestelde vragen over wegmarkeringen, wegverlichting, wegenwerken, zwerfvuil, winterdienst, snoeien en schade.

Telefonisch Het is ook mogelijk om het knelpunt telefonisch door te geven. Bel daarvoor gratis naar de Wegentelefoon 0800 122 66. Dit kan elke werkdag van 09.00 tot 12.00 uur en van van 14.00 tot 16.00 uur. Je bereidt dit gesprek het best voor op basis van dezelfde vier stappen als voorgaand beschreven.

Gebreken aan de weginfrastructuur meldenIndien je een onveilige of hinderlijke toestand aan een voetpad, fietspad, straat of weg opmerkt, kan je dat eenvoudig zelf melden. Verzamel zoveel mogelijk informatie en kies het kanaal dat voor jou het meest geschikt is.

43


In Brussel

Situeert het probleem zich op Brussels grondgebied, dan kan je met je klacht terecht op het centraal secretariaat van de dienst Openbare Werken via website, telefoon of e-mail. Daar worden de klachten verzameld en vervolgens verdeeld naar de verschillende diensten die betrokken zijn bij het probleem.

OnlineSurf naar fixmystreet.irisnet.be.

✽ Stap 1 - Lokalisatie van het knelpunt Geef het juiste adres in het kaartsysteem in. Het resultaat wordt weergegeven met een pictogram dat je op de kaart moet verslepen naar het exacte punt waar het gebrek zich voordoet.

✽ Stap 2 - Beschrijving Selecteer de aard van het incident, voeg eventueel foto’s toe en formuleer commentaar.

✽ Stap 3 - Contactgegevens Vul je gegevens in en selecteer of je al

dan niet op de hoogte wenst te blijven van de evolutie van het incident.

Fix My Street bestaat ook als app voor je smartphone of tablet. Deze is eenvoudig en efficiënt voor het lokaliseren van problemen, het nemen van foto’s en de melding van het probleem aan beheerders.

Telefonisch Het is ook mogelijk om het knelpunt telefonisch door te geven. Bel daarvoor naar het secretariaat 02 500 70 31. Je bereidt dit gesprek best voor op basis van dezelfde drie stappen als voorgaand beschreven.

Rechtstreeks bij de wegbeheerder

✽ Als het probleem zich voordoet op een gemeenteweg of -straat, kan je dat ook rechtstreeks melden bij de gemeente of stad in kwestie.

✽ Gaat het over autosnelwegen en gewestwegen is in Vlaanderen de afdeling Wegen en Verkeer van de provincie waarin de weg ligt, bevoegd. In Brussel is de administratie Mobiel Brussel van het ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bevoegd. In het Waals Gewest is de Direction générale des Autoroutes et des Routes van het Waals ministerie van Uitrusting en Vervoer verantwoordelijk. Gewestwegen en autosnelwegen zijn de verbindingswegen die aangeduid worden door een letter en een nummer (bijvoorbeeld E314, A12, R0, N20).

✽ Voor bruggen over bevaarbare waterwegen zijn de waterwegbeheerders bevoegd.

Acuut gevaar

Een zeer gevaarlijke situatie of een probleem dat de veiligheid ernstig in het gedrang brengt, meld je onmiddellijk aan de politie op het noodnummer 112.

■ Tekst Niek De Meester

Meer info

Vlaanderenwww.meldpuntwegen.be en www.meldpuntfietspaden.be; 0800/122 66

Brusselwww.fixmystreet.irisnet.be;[email protected] 02 500 70 31Afdelingen Wegen & Verkeer [email protected]; 03 224 68 [email protected]; 011 74 23 [email protected]; 016 66 57 [email protected]; 09 276 26 [email protected]: 050 24 80 00

Gewestelijke overheidsdienst [email protected]; 0800 94 001

Wallonië[email protected]: 0800 11 901

Waterwegen & [email protected]; 03 860 62 11

44


mijn passie

Toch is Koen Vanbeneden (42) geen profvoetballer geworden. Wel een geëngageerd leraar van niet altijd

handelbare jongeren in een technische school bij de hoofdstad, een fervent sportbeoefenaar op de fiets en in de

bergsport en leraar-trainer snowboarden in het

wintersportdorp Landgraaf in Zuid-

Limburg (Nederland) en in de Oostenrijkse en Zwitserse Alpen.

Koen: ”Ik heb altijd graag gesport. Dat had veel met de

vrienden te maken. Iedereen speelde

voetbal, ik kon wat sjotten en goaltjes maken

en ik mocht altijd meedoen. Dat samenspelen

met de vrienden maakte het dubbel plezierig. Ik was geen

uitblinker maar ik deed het goed. Heb ik die zin in sporten geërfd? Ik

denk van niet. Ons vader heeft ooit wat gevoetbald en gefietst maar zijn

passie was muziek. Hij speelde uitstekend klarinet. Hij heeft mij aangespoord om in de harmonie te spelen. Dat ging, maar ik ben een buitenmens en ik voel me pas goed in beweging. Urenlang stilzitten in een repetitielokaal en dan thuis de partituren verder instuderen, daar had ik moeite mee. Ook al omdat de repetities op zondagvoormiddag samenvielen met de voetbaltraining. Uiteindelijk moest ik kiezen. Ik borg de klarinet op, maar de voetbalploeg viel wat uit elkaar, dus ook even gedaan met voetballen. We begonnen te fietsen, niet competitief, gewoon met Sport en Vermaak. Ik was ongeveer vijftien, maar mijn passie voor voetbal is gebleven ook al omdat ik ploegsporten verkies. Ik ben een sociaal dier. Ook met de fiets. Al fiets ik wel eens alleen, het liefst rijd ik met iemand samen of met de club.”

Sport!Het vuur om te voetballen zat al in zijn kleuterbeentjes, maar toen moest hij nog wachten tot hij acht werd om in een clubje te mogen meespelen. Koen Vanbeneden: “In mijn dorp was er geen voetbalploeg, wel in Duisburg waar mijn grootouders vlak naast het voetbalveld woonden. Wij met de vrienden van de klas daar samen naartoe. Ik was net geen acht toen ik in het Brusselse mijn eerste goal scoorde. Ik was gek op voetbal!”

Koen Vanbeneden:

45


Mijn idolen? Voetballers“In 1982, het jaar van de Mundial in Spanje, was ik acht. We waren er met vakantie en toen supporterde ik al voor de Rode Duivels. Mijn eerste truitje was nog een van de Braziliaan Siko. Mijn idolen dat waren Erwin Vandenbergh en Jan Ceulemans, de goei van de Duivels. Ken je dat liedje nog van Will Tura De Rode Duivels gaan naar Spanje? Op de openingswedstrijd tegen Argentinië wonnen ze met 1-0 met een goal van Vandenbergh en ’t hele land stond op zijn kop! Ik kreeg van mijn ouders in Spanje een officiële leren voetbal. Een echte bal! Thuis sjotten wij met zo’n blauw-witte plastieken bal en diende de garagepoort als goal. ‘Ge gaat de poort er nog uitsjotten’, zei onze pa en hij kocht ons een mousse bal. Dat was niet zo plezant want die kon je plat duwen.

Ja, ieder voetballend kind droomt ervan om profvoetballer te worden maar daarvoor moet je talent hebben. Voetbaltalent, aangeboren snelheid van balbehandeling, balbeheersing… dat heb je of heb je niet. Dat had ik in ieder geval niet, wel veel goesting voor sport. Na mijn humaniora wou ik iets met sport gaan doen, maar daar zat weinig werk en toekomst in. Leraars lichamelijke opvoeding waren er al te veel en ik was ook geen held in toestelturnen. Vader was leraar in technische vakken en ik vond dat hij het daar leuk had, waarom zou ik dan niet voor die richting kiezen?”

Liefde voor de bergen“De liefde voor de bergen is mij met de paplepel ingegeven. Op een paar vakanties na, kan ik me sinds 1983 geen andere zomervakanties herinneren. Ik liep heel graag rond in de bergen. En nu nog. Wintersport was toen voor de rijke mensen en dus beleefde ik mijn eerste sneeuwervaring met de Mechelse studentenclub in 1993 in Oostenrijk. Ik was toen preses en zou daar een cantus leiden. Maar in skiën had ik geen zin, wel in wandelen in de sneeuw.

Ò

Professioneel advies en vrijblijvende offerte aan huis?Bel gratis 0800 250 23 - www.lathu.be

Ja, stuur mij vrijblijvend uw brochure van Badliften Baden Scootmobielen Bad naar douche

Tel.nr. 0......./................................Dhr/Mevr. ............................................. Straat ................................................. Pc/Woonplaats .......................................

46


mijn passie

De kameraden probeerden me te overhalen om het te proberen op de ski’s, maar er waren geen skibotten in mijn maat voorhanden. De winkelier had wel snowboardbotten voor mij. ‘Dat stapt gemakkelijk’, zei de man en hij gaf me er zo’n plank bij. Ik trok ermee naar boven en probeerde daar een snowboard-monitor na te doen. Zo ben ik verrassend snel in die snowboardwereld verzeild geraakt.

Meteen had ik een uitvlucht om ook in de winter naar mijn geliefde bergen te trekken. In elke sport die ik doe, zoek ik een uitdaging. Ik moet niet de allerbeste

zijn, maar voor mezelf wat grensverleggend. Daarom volgde ik bij Intersoc een opleiding tot monitor. Zo groei je daarin en wordt het je passie: mensen

iets tofs bijbrengen in een leuke sfeer, een prachtige omgeving, voor een fijne ambiance zorgen en ervaren dat je daar zelf technisch en didactisch steeds beter in wordt.

Ik ben nu 42, technisch gaat dat stilletjes aan achteruit maar op leraarsniveau kan je door je ervaring steeds sterker staan. In de winter ga ik elke maandag naar Landgraaf twee uur training geven en

een uur zelf trainen. Om 17.30 uur vertrek ik en omstreeks 01.00 uur ben ik weer thuis. Als je die passie niet hebt, hou je dat geen tien jaar vol. Waarom ik dat doe? Net als op school wil ik een goeie leraar zijn die veel meer weet en kent dan de mensen aan wie hij les geeft. Waarom ga ik een vierduizender beklimmen? Om een grotere bagage te hebben dan de mensen met wie ik in de bergen op pad ben, om bepaalde situaties te beheersen en om mij zekerder te voelen. De bergwereld fascineert me, al zou ik er niet willen wonen want ik denk dat je went aan schoonheid en ze dan niet meer ziet. Nu heb ik telkens als ik er terugkom dat waw-gevoel en dat wil ik houden.”

Kracht terugvinden in de sport“Mijn sportieve droom? Ooit eens gaan snowboarden in Canada! Mijn andere droom? Gelukkig zijn. Maar daar ben ik nog niet. In de afgelopen drie jaar heb ik een vriendin afgegeven die ik doodgraag zag, waarmee ik mijn toekomst zag en met wie ik alles zou doen. Maar dan plots is het gedaan. Dit voorjaar is mijn beste maat gestorven: mijn vader overleed na een lange, slepende ziekte. Ik had nog tegen ons moeder gezegd ‘als ons vader sterft, dat overleef ik niet’. Hij was mijn reddingsboei.

En toch overleef je dat, met de hulp van mijn sterke moeder, vrienden, buren…en de sport. Daarin zoek ik mijn kracht terug. Daar haal ik de moed uit om door te gaan en te werken aan geluk. Het is bergop fietsen, zoals ik deze zomer op Alpe d’Huez deed en dat is moeilijker dan plat. Maar ik hoor een van mijn proffen nog zeggen ‘bergop is in essentie hetzelfde als plat. Alleen moet je iets harder trappen’. Dat zal ik altijd onthouden.”

■ Tekst Hilde Masui-Wenderickxfoto's Jürgen Doom

‘Bergop is in essentie hetzelfde als plat. Alleen moet je iets

harder trappen’.

47


uit

“Aha, je gaat wijn proeven!” Dat is de link die de meesten met de Moezel maken. Terecht, omgeven door wijngaarden en proeverijen zou het zonde zijn deze lokale specialiteit niet over tong en lippen te laten gaan. Maar de Moezelstreek herleiden tot wijn alleen doet de regio onrecht aan. Er valt heel wat meer te beleven.

De Moezel ontspringt bij de Col de Bussang in de Vogezen en heeft er als hij in Koblenz uitmondt in de

Rijn, 544 kilometer opzitten. Ongeveer de helft van het traject loopt door Duitsland. Het bochtenrijke parcours vanaf Trier staat bekend als de Moezelvallei. Wij verbleven in Oberfell, ongeveer halverwege tussen Cochem en Koblenz. In een zomer die maar niet uit de startblokken leek te schieten, troffen we een uiterst warme week. Onze vakantie kon al bij voorbaat niet meer stuk.

Burchten tegen bergflankenTijdens de heenreis zien we her en der burchten en ruïnes boven het landschap uitsteken. Burg Eltz, op vijftien kilometer van Oberfell, lijkt ons een ideale starter. Maar hoteluitbater Daan raadt ons Burg Thurant aan. “Dichterbij, veel minder toeristen en zeer de moeite waard”, verzekert hij ons. We laten de auto achter

aan de oever van de Moezel in Alken en beginnen aan de klim. We komen voorbij de romaanse Sint-Michaels Kapel, een van de oudste kerken van Duitsland, en dan slingert het pad zich tussen de wijnvelden op de bergflanken. De schaduw van een boom op het pad is heel welkom, een bank bij elk uitzichtpunt ook. Toch maakt de inspanning onze entrée door de kasteelpoort nog specialer. Het Moezelland staat hoog op de lijst met Europese regio’s die veel kastelen en burchten herbergen. Hier zijn ze bijna allemaal met de auto te bereiken. Wie in goeie conditie is, kan er een wandeling door een mooi landschap bovenop krijgen. Burg Thurant werd in 1192 gebouwd in opdracht van graaf Hendrik von der Palz. De burcht raakte in verval en begin zeventiende eeuw werden delen gebruikt als bouwmateriaal. Na de Tweede Wereldoorlog werd het gedeeltelijk heropgebouwd.

De Moezel…

Het Moezelland staat hoog op de lijst met Europese regio’s die veel kastelen en burchten herbergen.

land van burchten, bergflanken, valleien, boottochten en wijn

Brussel - Koblenz: 291 km

48


uit

MicroklimaatDe terugtocht gaat een pak vlotter. We breien er nog een wandeling door het stadje Alken in de vallei aan, langs oude muren en torens, de Fallerport – een restant van de oude stadsmuur –vakwerkhuizen, het kerkhof en het barokke Wiltberger Hofhaus. In de moestuintjes genieten bonen en tomaten mee van het microklimaat dat de streek

tot een ideaal gebied voor druiventeelt maakt. Al vergt het wel intensieve handenarbeid om de velden te bewerken en de druiven te oogsten tegen die steile hellingen. Een stuk braakliggend land verraadt dat het hard opboksen is tegen velden die machinaal kunnen bewerkt worden. Maar de wijnboeren laten zich niet kennen. Kiezen waar je wilt proeven wordt misschien nog

de moeilijkste opdracht: de streek loopt over van proefgelegenheden.

Neem plaats op de LeisteenexpressDe volgende dag nemen we deel aan een georganiseerde daguitstap vanuit het hotel naar Mayen en Maria Laach. De Duitstalige gids vertelt onderweg over de Vulkaaneifel, over leisteen die hier van oudsher gewonnen wordt, over de zwarte bazaltsteen en andere rijkdommen van de ondergrond die de mens wist te benutten, over brouwerijen die hun intrek nemen in oude groeven. Natuur en mens vormden het landschap tot wat het nu is. En de meren – in kraters ontstaan door ondergrondse gasontploffingen – glinsteren als de ogen van de Eifel. In Mayen bezoek we het Eifelmuseum in de Genovevaburcht. We beginnen onder de grond en krijgen een helm en jas om in de sfeer te komen. In de mijngangen komen

we – met dank aan onze Nederlandstalige audiogids – van alles te weten over de ontginning en het gebruik van moezelleisteen doorheen de tweeduizendjarige geschiedenis. Onderweg kan je plaatsnemen in de Leisteenexpress die levensecht schudt en schokt terwijl filmbeelden suggereren dat je een mijnschacht doorkruist. Een deel van het ondergrondse museum is aan de Tweede Wereldoorlog gewijd. Deze gangen werden door de mijnwerkers van de leisteengroeve Mayen als bunker in de kasteelberg gegraven en zo werden tijdens de bombardementen op Mayen vele duizenden mensenlevens gered.

Hard labeur in onherbergzaam landschapDe claustrofobische lezers die al klamme handen krijgen bij het idee aan mijngangen, kunnen we geruststellen: de tocht is niet eng en de moeite dubbel en dik waard. In het tweede deel van het museum ontdek je hoe de (Vulkaan)Eifel ontstond en hoe onherbergzaam en puur het landschap er vroeger uitzag. Je leert er dat het landschap met hard labeur werd ontgonnen om in voedsel en kleren te voorzien, dat de afzondering geloof en bijgeloof bevorderde. Een bezoek aan het stadje Mayen zal voor een volgende keer zijn. We werden zo meegezogen in de verhalen van het museum – je kan er zeker drie uur vertoeven - dat we de tijd vergaten.

Proeven van monnikenleven en wijn Op naar de abdij van Maria Laach waar meer dan negenhonderd jaar geleden de eerste benedictijner monniken toekwamen en waar ze ook vandaag leven. Het kloosterdeel zelf is niet toegankelijk voor publiek, de mooie Romaanse basiliek wel. In het kloosterforum vertelt een film de

Het is zwoegen en zweten om de steile flanken te

beklimmen. Zodra je de kasteelpoort door bent, ga je

op in eeuwige schoonheid. De moeite waard dus!

49


geschiedenis van de abdij en je kan er via het scherm ook een dag uit het leven van de monniken meebeleven. Basiliek en forum zijn gratis te bezoeken. Loop zeker ook even door de grote kloosterbloemisterij. Je kan er bloemen, planten, kruiden en olie voor voeding of verzorging op basis van kruiden kopen. Die avond schuiven we aan in de kelder van het hotel om moezelwijn te proeven. Zoet, droog of halfdroog. Wit, rosé of rood. De voorkeuren lopen uiteen, over smaken valt niet te twisten. Het waren de Romeinen die de basis legden voor het prachtige en oudste wijnlandschap van Duitsland. Het milde soms bijna mediterrane klimaat in combinatie met de leisteenbodem van de hellingen maken het tot een ideale biotoop voor druiven.

Koblenz, waar vorsten hof hieldenDe volgende dag kondigt zich nog heter aan dan de vorige. Een boottocht naar Koblenz is ideaal. De vallei bekijken vanop het water biedt een ander perspectief dan vanuit de auto. En je hoeft je aandacht niet bij de weg te houden. We moeten tussen Oberfell en Koblenz twee keer een sluis door. Een fascinerende ervaring waarbij miljoenen liters water versast worden om de boot te doen stijgen en dan weer te doen dalen en zo het niveauverschil op te vangen. We zijn niet de enigen die verkoeling zoeken op het water, kleinere bootjes zijn alom en er wordt ook gezwommen in de Moezel. Aan het Deutsches Ech in Koblenz, waar

Koblenz was een thuis voor vele vorsten. Die stijlvolle klasse straalt het stadje vandaag nog altijd uit.

50


uit

het standbeeld van Wilhelm I prijkt, vloeit de Moezel in de Rijn en meren wij aan voor een stadsbezoek. Koblenz komt van het Latijnse Confluentis of samenvloeiing. Het stadje telt 106.000 inwoners en het is er fijn slenteren in de steegjes langs de mooie historische gebouwen, pleinen en tuinen. Hier hebben keizers, koningen en vorsten hof gehouden en die klasse straalt de stad ook uit. De Florinskirche, de oude burcht, het raadshuis aan de Jesuitenplatz, de Historiezuil op de Görresplatz, de Blumenhof… zijn een bezoek waard. De (gratis) stadskaart die je in het Bureau voor Toerisme haalt, leidt je van de ene bezienswaardigheid naar de andere. Ook de Waterspuwer, die niets vermoedende toeristen op een fikse straal water trakteert, is een attractie.

Fietsen langs de oeverNa het avondeten stappen we op de fiets – gratis te ontlenen in het hotel – voor een laatste tochtje. Er wordt veel gefietst langs de Moezel maar de eerlijkheid gebiedt te zeggen dat het traject rond Oberfell niet het meest fietsvriendelijk is. Je hebt wel een fietspad maar de plaats in de vallei is te beperkt

om er een rustig pad van te maken. En dus zoeven de auto’s langs je heen. Van buren in ons hotel vernemen we dat het deel voorbij Cochem interessanter is. Al liep ons korte avondlijke tochtje toch ook door een stukje Naturschutzgebiet. En wie weet kan Daan Posthumus, de Nederlander die daar sinds kort hotel Zur Krone runt, nog wel iets beters verkrijgen voor fietsers. Nederland is toch het fietsland bij uitstek? De Moezelfietsroute loopt van Perl aan de Boven-Moezel over de Midden-Moezel en de Beneden-

Moezel tot in Koblenz en is 240 kilometer lang. Het laatste deel tot Koblenz mag dan iets minder mooie fietspaden hebben, het is wel het traject met de meeste burchten. Je kan niet alles hebben.

Steegjes en vakwerkhuizen in BeilsteinOnze tijd was veel te snel op. Zo misten we nog een bezoekje aan een wijnbrouwersmuseum in Gondorf. Gevestigd in een historisch waterkasteel en gratis te bezoeken. Voor we de rit huiswaarts aanvangen, stoppen we nog in Karden, dat samen met Treis aan de andere kant van de Moezel het bij toeristen bekende Treis-Karden vormt. De kloosterkerk Sint Kastor springt met zijn witte gevels en drie torens in het oog. De kerk is genoemd naar de heilige Kastor die de bevolking van de Untermoselstreek bekeerde tot het christendom. Even verderop houden we ook nog halt in Beilstein, een tip van medegasten in het hotel. Het is een charmant stadje met romantische steegjes en typische vakwerkhuizen en de burcht Mitternich hoog boven het dorp, naar de naam van de graaf die het bouwwerk in de zeventiende eeuw verwierf. De Moezel houdt ons tijdens de rit richting België nog een tijdje gezelschap.

Wij verbleven in Hotel Zur Krone aan de oever van de Moezel in Oberfell. Zur Krone maakt deel uit van Enjoy hotels die een all-informule aanbieden.

■ Tekst en foto’s Ruan Decan

Het laatste deel tot Koblenz mag dan iets minder mooie

fietspaden hebben, het is wel het traject met de

meeste burchten.

51


Direct uit eigen fabriek,dus snelle levertijden

STUUR MIJ DE GRATIS BROCHURE Ik heb een rechte trap

Ik heb een trap met bochten

Naam

Adres

Postcode/plaats

Telefoon

Stuur deze bon in een gefrankeerde envelop naar:Otolift Everdongenlaan 15 U1, 2300 Turnhout

OK

RA

2016

OTOLIFTuw onopvallende traplift

5

1

Uw trapleuning blijft

Brede kant trap blijft vrij

Montage op uw treden

Dunste enkele rail ter wereld

Supercompacte opklapbare stoel

1

2

3

4

5

4

3

2 Huren al vanaf één maand mogelijk

Landelijke servicedienst 24/7

Marktleider in de Benelux

Bel gratis 0800 59 003of ga direct naar www.otolift.be

Vrijblijvend Otoliftthuisadvies?

Meer dan 120.000 tevredenklanten in de Benelux!

Bij Otolift kunt u de trapliftbij u thuis gratis uitproberen

Marktleider inde Benelux

OTOLIFT

Profiteer

komende maand van

€500JUBILEUMKORTING

Geldig t/m 31-10-2016

kruiswoordraadsel

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

16 17 18

19 20 21 22

23 24 25 26

27 28 29 30

31 32 33

34 35 36 37

38 39 40 41 42 43 44 45

46 47 48 49

50 51 52 53 54

55 56 57

58 59 60

61 62

HORIZONTAAL

1 reusachtig voorwerp 7 slag 11 Bijbelse figuur 12 sterrenbeeld 14 deel van een open haard 16 verlichtingsmiddel 18 land in Azië 19 ongeveer 20 buidelbeer 22 werpanker 23 adellijk 25 uit Vlaanderen 27 verwisseling 28 wintersporthelling 32 dokter 33 altijd 34 lek in een gasleiding 37 gelukzalig 38 gelijkmatig 39 rivier in Spanje 41 verkeerde redenering 43 grappig 46 buitenzitje 48 Amerikaanse ruimtevaartorganisatie 50 vakantie 53 kop 54 miljoen (afk.) 55 vrachtvrij 56 kledingstuk 58 bestuurder van Venetië 59 roem 60 schaak-stuk 61 fijngekookte vruchten 62 hoge adel.VERTICAAL

1 dierengeluid 2 groot hert 3 deel van de hand 4 wilde haver 5 iets dat twee verschillende zaken gemeen hebben 6 bijwoord 8 karakter 9 voormalig regeringsstelsel in Rusland 10 winters voertuig 13 plaats in Florida 15 plaats in Noord-Afrika 17 register 21 traag 24 langslaper 26 ijzeren pen 29 onschendbaar 30 afstammeling 31 algemene bevlieging 34 gewaagd 35 plaats in Chili 36 vis 37 kledingstuk 39 Europese munt 40 wilddief 42 grote uil 44 tandwiel 45 onvast 47 afleiding (afk.) 49 suf mens 51 bijwoord 52 insnijding 57 berg op Kreta.

Kruiswoord

© DENKSPORT PUZZELBLADEN

G E V A A R T E P A T SE L I A A R A M A S L AL A N T A A R N I S R A E LO N G K O A L A D R E GE D E L V L A A M S I II R U I L S K I P I S T ER I A R T S I M M E R

G A S L E K H E M E L SE G A A L E S L A U GD E N K F O U T L E U K WU T T E R R A S N A S AR E I S H O O F D M L NF R A N C O P L O O I R O KD O G E E R E E D A M EM O E S R IJ K S A D E L

inmaakpot

33 48 61 15 4 20 56 42 30

8

HORIZONTAAL1 reusachtig voorwerp 7 slag 11 Bijbelse figuur 12 sterrenbeeld 14 deel van een open haard 16 verlichtingsmiddel 18 land in Azië 19 ongeveer 20 buidelbeer 22 werpanker 23 adellijk 25 uit Vlaanderen 27 verwisseling 28 wintersporthelling 32 dokter 33 altijd 34 lek in een gasleiding 37 gelukzalig 38 gelijkmatig 39 rivier in Spanje 41 verkeerde redenering 43 grappig 46 buitenzitje 48 Amerikaanse ruimtevaartorganisatie 50 vakantie 53 kop 54 miljoen (afk.) 55 vrachtvrij 56 kledingstuk 58 bestuurder van Venetië 59 roem 60 schaakstuk 61 fijngekookte vruchten 62 hoge adel.

VERTICAAL1 dierengeluid 2 groot hert 3 deel van de hand 4 wilde haver 5 iets dat twee verschillende zaken gemeen hebben 6 bijwoord 8 karakter 9 voormalig regeringsstelsel in Rusland 10 winters voertuig 13 plaats in Florida 15 plaats in Noord-Afrika 17 register 21 traag 24 langslaper 26 ijzeren pen 29 onschendbaar 30 afstammeling 31 algemene bevlieging 34 gewaagd 35 plaats in Chili 36 vis 37 kledingstuk 39 Europese munt 40 wilddief 42 grote uil 44 tandwiel 45 onvast 47 afleiding (afk.) 49 suf mens 51 bijwoord 52 insnijding 57 berg op Kreta.

SUDOKUAlle cijfers van 1 tot en met 9 moeten één keer voorkomen in alle kolommen, in alle rijen en in elk van de 9 vierkantjes van 3 keer 3 vakjes.

5 9 4 7

3 7 8

6 9 2 1

9 1

1 4 5 9

2 7 8 5

6 5

4 2

6 3 1 8

SudokuVul het diagram zo in dat in elke rij, elke kolom en elk vierkant van

3 bij 3 vakjes alle cijfers van 1 tot en met 9 precies één keer voorkomen.


152 964 783437 851 926698 723 514945 682 371871 435 269326 179 845284 396 157719 548 632563 217 498

OPLOSSING KRUISWOORDRAADSEL OKTOBER 2016

Naam:

Straat + nr:

Postnr.: Woonplaats:

Tel.: E-mail:

OKRA-lidnummer of trefpuntnummer:

Schiftingsvraag: Waar ontspringt de Moezel?

Vergeet niet een postzegel van 0,77 euro toe te voegen!

Stuur je oplossing naar: OKRA-magazine, Kruiswoord OKTOBER 2016, PB 40, 1031 Brussel, voor 31 oktober 2016. De winnaars verschijnen in het decemberbernummer 2016. Voeg één postzegel van 0,77 euro toe (niet vastkleven).

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15

16 17 18

19 20 21 22

23 24 25 26

27 28 29 30

31 32 33

34 35 36 37

38 39 40 41 42 43 44 45

46 47 48 49

50 51 52 53 54

55 56 57

58 59 60

61 62

HORIZONTAAL

1 reusachtig voorwerp 7 slag 11 Bijbelse figuur 12 sterrenbeeld 14 deel van een open haard 16 verlichtingsmiddel 18 land in Azië 19 ongeveer 20 buidelbeer 22 werpanker 23 adellijk 25 uit Vlaanderen 27 verwisseling 28 wintersporthelling 32 dokter 33 altijd 34 lek in een gasleiding 37 gelukzalig 38 gelijkmatig 39 rivier in Spanje 41 verkeerde redenering 43 grappig 46 buitenzitje 48 Amerikaanse ruimtevaartorganisatie 50 vakantie 53 kop 54 miljoen (afk.) 55 vrachtvrij 56 kledingstuk 58 bestuurder van Venetië 59 roem 60 schaak-stuk 61 fijngekookte vruchten 62 hoge adel.VERTICAAL

1 dierengeluid 2 groot hert 3 deel van de hand 4 wilde haver 5 iets dat twee verschillende zaken gemeen hebben 6 bijwoord 8 karakter 9 voormalig regeringsstelsel in Rusland 10 winters voertuig 13 plaats in Florida 15 plaats in Noord-Afrika 17 register 21 traag 24 langslaper 26 ijzeren pen 29 onschendbaar 30 afstammeling 31 algemene bevlieging 34 gewaagd 35 plaats in Chili 36 vis 37 kledingstuk 39 Europese munt 40 wilddief 42 grote uil 44 tandwiel 45 onvast 47 afleiding (afk.) 49 suf mens 51 bijwoord 52 insnijding 57 berg op Kreta.

Kruiswoord


G E V A A R T E P A T SE L I A A R A M A S L AL A N T A A R N I S R A E LO N G K O A L A D R E GE D E L V L A A M S I II R U I L S K I P I S T ER I A R T S I M M E R

G A S L E K H E M E L SE G A A L E S L A U GD E N K F O U T L E U K WU T T E R R A S N A S AR E I S H O O F D M L NF R A N C O P L O O I R O KD O G E E R E E D A M EM O E S R IJ K S A D E L

inmaakpot

33 48 61 15 4 20 56 42 30

8

WInnAARS KRuISWOORD julI-AuguSTuS 2016

✤ Wint een nacht voor twee in BrusselLeo Koninckx uit Zandhoven.

✤ Winnen het boek Dertig dagen van Annelies VerbekeCharline Van Camp uit Sint-Katelijne-Waver, Francine De Willemacker uit Aalter, Stefaan Lootens uit Drongen.

✤ Winnen het boek Nora van Colm ToibinAnna Govaerts uit Turnhout, Guido Nowe uit Brugge en François Rens uit Wilrijk.

✤ Winnen het boek De stilte van Thé van Marie de MeisterMarcel Simkens uit Hasselt, M.L. Van Langenhove uit Muizen, Louis Vandamme uit Diegem en Roger Donny uit Nieuwpoort.

52


Speel en win een van deze prijzen

prijzen23 MAAK KANS OP EEN VAN ONDERSTAANDE PRIJZEN EN STUUR JE OPLOSSING VAN HET KRUISWOORDRAADSEL NAAR OKRA-MAGAZINE.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

13 14 15

16 17 18

19 20 21

22 23 24

25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36

37 38 39 40 41

42 43 44 45 46

47 48 49 50 51 52 53 54 55 56

57 58 59 60 61 62

63 64 65

66 67 68

69 70 71

HORIZONTAAL

1 deel van een molecule 5 kleinste gemene veelvoud 8 Aziatische taal 13 lichtbron 14 reeds binnen korte tijd 15 luizenei 16 sprong met een draai 17 nachtroofvogel 18 hoofdsieraad 19 geelbruin 20 onderwijzeres 21 met puntige uitsteeksels 22 ad rem 24 gemiddeld 26 visnet 27 bestelling 30 wereldperiode 32 Griekse letter 34 afkomst 37 scheepskabel 39 planten 41 gezicht 42 injectie-instrument 44 rijgsnoer 46 berg op Kreta 47 room bevattend 49 sluiskolk 53 kleefstof 54 geestelijke 57 vrouwelijk dier 60 horizon 61 ronde 63 figuur uit een werk van Shakespeare 64 spoedig 65 oefenmuziekstuk 66 smel-ting van ijs 67 spijkerbroek 68 plaats in Engeland 69 bijenhouder 70 netto 71 deelteken.VERTICAAL

1 voegwoord 2 opgelegd werk 3 zijwaartse ombuiging 4 kleine woning 5 vogel 6 vlot 7 tuimeling 9 eenheid 10 oude Spaanse munt 11 het binnenste van iets 12 als in de stad 18 zeurkous 20 zijn verjaardag vierend 21 gedeelte (afk.) 23 roofdier 24 visbeentje 25 lande-lijk 27 niet-rechtstreekse verbinding 28 bedorven 29 plaats 30 grafisch kunstwerk 31 uit-roep 33 kleingeestige kritiek 35 wijfjesschaap 36 bevel 38 Engelse titel 40 oliehoudend ge-was 43 hoofdstad van Japan 45 knaagdier 48 onaanzienlijk 50 hondenras 51 Italiaanse componist 52 gepruil 54 zacht (muziek) 55 reisweg 56 strijdperk 58 boord 59 rivier in België 60 verpakkingsmiddel 62 Bijbelse figuur 64 naaldboom.

Kruiswoord


A T O O M K G V T U R K SL A M P A L R A S N E E TS A L T O U I L T I A R AO K E R J U F G E T A N DF G E V A T G E M L SD K O R O R D E R S

E O N S I G M A R O O T ST R O S G E W A S T O E TS P U I T V E T E R I D AS R O M I G S A S E

V G K I T P A T E R AE Z E L I N K I M T O E RR O M E O D R A E T U D ED O O I J E A N S E T O NI M K E R N T O T R E M A

kookgerei

5 3 27 53 21 62 45 68 69

5

Oplossing kruiswoordraadsel juni 2016.

53

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12

13 14 15

16 17 18

19 20 21 22

23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33

34 35 36 37 38 39

40 41 42

43 44 45

46 47

48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60

61 62 63

64 65 66

67 68 69

HORIZONTAAL

1 grote hoop 5 speldje met tekst 9 loot 13 alvorens 14 roem 15 ui 16 as 17 uitstekend! 18 derhalve 19 deel van Afrika 21 oostnoordoost 22 uitbouw 23 op die tijd 25 handvat 29 durf 31 projectieplaatje 34 sportief kledingstuk 38 chic feest 40 met het gevolg dat 41 tijdmaat 42 plaats in West-Vlaanderen 43 Bijbelse reus 44 tussenmaat 46 literatuur 47 gelofte 49 genoeg! 51 opening in de muur 54 leerrede 56 telwoord 58 op die manier 61 Europese taal 62 opkoper van gestolen goed 63 mestvocht 64 behorende bij 65 dakbe-dekking 66 beneden 67 teken van waardigheid 68 loopstok 69 sportvaartuigje.VERTICAAL

1 Europeaan 2 langspeelplaat 3 zuiver 4 rij soldaten 6 lucht (voorvoegsel) 7 neiging 8 kun-dige 9 band ter versiering 10 Aziaat 11 kenmerkend 12 kraakbeen 20 plaats in Gelderland 22 een en ander 24 vogelbek 26 loofboom 27 verkoop van goederen 28 groet 30 verbouw van fruit 32 land in Azië 33 feest 35 elektrisch geladen deeltje 36 deel van een boom 37 be-jaard 38 gemiddeld 39 Bijbelse figuur 42 land in Azië 44 verkeerd 45 lidwoord 46 vernis 48 plaat 49 benul 50 laan 52 dun 53 van bepaald fijn weefsel 54 clown 55 nadien 57 fout 59 richting in de kunst 60 gedorste graanhalmen.

Kruiswoord


B E R G B A D G E S T E KA L E E R E R E A J U I NS P I L B R A V O E R G OK E N I A O N O E R K E RE D A N G R E E P N

A G L E F D I A J PF I E T S B R O E K G A L AZ O D A T U U R I E P E RE N A K M I D D E N M A A TT G L I T E E D N IJP B A S T A N I S T

P R E E K E L F A L D U SI E R S H E L E R A A L TA N N E X L E I O N D E RS T A F S T E L T K A N O

meeprater

44 56 26 33 3 64 36 18 3

6

Oplossing kruiswoordraadsel juli-augustus 2016.

Win een arrangement voor twee personen in Hotel zur Krone in de Moezel (Duitsland).

• 4 x Overnachting met uitgebreid “Enjoy” ontbijtbuffet, 4 x Warme lunch of lunchpakket• 4 x Driegangenkeuze menu. Dagelijks alle drankjes van 17 uur tot 24 uur gratis.• GRATIS Dagtocht per touringcar door de Moezelregio• GRATIS wijnproeverij• GRATIS bus en treinvervoer in de gehele regio • GRATIS uitstapjesboekje t.w.v. €6,95 en gebruik infotheek

✤ InfoHotel zur KroneHet Enjoyhotel Zur Krone heeft 45 kamers, deze zijn van alle gemakken voorzien: badkamer, douche, toilet, tv met Nederlandse zenders en WiFi.Alle kamers zijn per lift bereikbaar.

22 boeken ✽ Vier exemplaren van De

Onbekenden van Christina Henriquez (waarde 19,90 euro).

✽ Vijf exemplaren van Een soort van liefde van Alicja Gescinska (waarde 12,99 euro).

✽ Vier exemplaren van Schaduwkant van Randy Susan Meyers (waarde 20,99 euro).

✽ Vier exemplaren van Gevallen God van Kate Atkinson (waarde 21,99 euro).

✽ Vijf exemplaren van Life on sneakers van Evi Renaux (waarde 19,99 euro).

54


E X P O+ RANDPROGRAMMA

www.visitkoksijde.be

Win gratis duoticket Maak kans op een van de tien gratis duotickets (waarde 18 euro) voor de tentoonstelling ‘Distillart’ in Jenevermuseum in Hasselt.Stuur deze bon vóór 20 oktober 2016 naar OKRA-magazine, Distillart, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar [email protected] met de mededeling Distillart. Info zie pagina 22.

Win gratis duoticket Maak kans op een van de tien gratis duotickets (waarde 14 euro) voor Zalige Idesbald en de duizend skeletten in het Abdijmuseum Ten Duinen in Koksijde.Stuur deze bon vóór 20 oktober 2016 naar OKRA-magazine, Zalige Idesbald, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar [email protected] met de mededeling Zalige Idesbald. Info zie pagina 22.

Win gratis duoticket Maak kans op een van de tien gratis duotickets (waarde 14 euro) voor het Belvuemuseum in Brussel.Stuur deze bon vóór 20 oktober 2016 naar OKRA-magazine, Belvue, PB 40, 1031 Brussel of mail naam en adres naar [email protected] met de mededeling Belvue. Info zie pagina 26.

Naam en voornaam:Straat en nr.:Postnr.: Woonplaats:Telefoon: E-mail:



✁

ledenvoordeel OKRA-cultuurclubNaar de drie voorstellingen kan je met een korting speciaal voor OKRA-leden aan een voordeeltarief gaan kijken.

Daarvoor surf je naar www.okra.be. Aan de rechterkant zie je daar de knop cultuurclub. Daar vind je de link die je naar de kortingpagina leidt.

55

OKRA-MAGAZINE | OKTOBER 2016VOLG WEGWIJZERS: Malderen - station

PINOCCHIO & HIP

KIDS: Pinocchio Kipling SupergaLittleDavid Cks Geox Piedro NikeVans Dc BjornBorg Pepino RicostaAll-Star Timberland Puma Gattino Stones & Bones Lowa Bk Hip Crocs

UITNEEMBAAR VOETBED en kleine + grote matenDLsport Verhulst Ara Loints Sof twaves Remonte Mephisto-Mobils Allrounder Newdress Berkemann Semler Footnotes Gabor Stuppy Vabene WeekendCHROOM vrij/arm: Think! BrakoAnatomics FitflopEcologica FinnComfort Wolky El Naturalista Vital DIABEET: Durea Varomed Xsensible Solidus-care

Helpen bij rug-, heup-, voeten spierklachten:MBT + JOYA + FINNAMIC + FIT-FLOP + VIONIC TopDealer in MEPHISTO en SANO (+150 modellen) Walking/Running : Lowa Meindl Brooks RockportMephisto Allrounder Asics Hi-Tec New-Balance

HEREN: F loris Van Bommel FredPerry Puma Nike Rehab TommyHilfiger Gant VanBommel Ambiorix Lloyd CaterpillarTimberland Australian Sebago F luchosSpecials: Mbt Joya Ara Solidus GeoxRockport Mephisto FinnComfort Think

Uw schoenenspecialist: kleine en grote maten !

1000m2 TOPMERKEN

DAMES: Tango DLsport Sperry FredPerry Riverwoods Jhay TommyHilfiger Brako SpmPuma Nike Maruti Rehab F lyLondon AraPeterKaiser Gabor Mephisto Think! Geox Loints Semler Wolky ELnaturalista Weekend

JEUGD: Tango BjörnBorg BullBoxer Riverwoods Puma NewBalance Jack&Jones FredPerry K-Swiss All-Star Vans Dc Palladium Superga ScapaSports Nike Sperry Diadora Asics Gaastra

DS ®

www.

.com

WAARDEBONEURIKA-SHOE BVBAHANDELSSTRAAT 1411840 LONDERZEELMALDEREN-STATIONTEL. (052) 33 30 01e-mail: [email protected]

Open:werkdagen van 9 tot 20 u.zaterdags van 9 tot 19 u.gesloten zonen feestdagen.

€ 13Bij aankoop van een paar schoenen vanaf € 95,00

en niet cumuleerbaar met andere kortingen.

Naam Adres Datum / /E-mail

Nie

t gel

dig

tijde

ns d

e sp

erpe

riode

.

Meer dan 2.000 modellen

voor steunzolen!

DS ®

Adv Eurika A4 W16 bon13.indd 1 26/07/16 16:42

56 PB

OKRA-MAGAZINE | OKTOBER 2016 OKRA-MAGAZINE | OKTOBER 2016

item

Comfort in huis

samen met

Lekker lang thuis

Huis- en woonadvies op maat

Op 21 en 22 oktober verwachten we je tijdens onze woonadviesdagen. Samen kijken we welke hulpmiddelen of grote en kleine ingrepen je kunnen helpen om langer thuis te blijven wonen. Meer info op www.thuiszorgwinkel.be of bel 015 28 61 18.

een elektrisch bed kan je eenvoudig bedienen met een afstandsbediening en vlot ombouwen tot een huiselijk comfortbed. BadkamerAangepast sanitair houdt je badkamer comfortabel en functioneel. Handgrepen zorgen voor extra steun. Met een douchestoel kan je douchen als je slechter te been bent of niet lang meer kan rechtstaan. Wie graag een bad neemt, is geholpen met een badlift. Een antislipmat zorgt voor een extra stevige steun onder je voeten: nooit een overbodige luxe.

WoonkamerFunctioneel en modieus aangepast meubilair maakt van je woonkamer dé kamer die echt gezelligheid uitstraalt. Een werkstoel op wieltjes is ideaal als je actief wil blijven. Met verrijdbare meubels benut je de vrije doorgangsruimte in je kamer optimaal. KeukenKies voor aangepaste zorgstoelen met betere grip en groter zitgemak. Je kan zelfs je keuken volledig op maat laten aanpassen zodat er ruimte is om onder het keukenblad of de kookplaat te rijden of te zitten.

Langer zelfstandig thuis wonen in je vertrouwde omgeving. Of je nu een jonge of oudere senior bent, het klinkt ongetwijfeld als muziek in de oren. Aangepast en stijlvol zorgmeubilair biedt je alle ondersteuning, en kleine ingrepen verhogen vaak je dagelijks gemak thuis. En dit in alle kamers in je huis.

SlaapkamerJe geraakt vlot in en uit een ergonomisch hoog-laagbed. Op een lage stand stap je er gemakkelijk in en uit, tv-kijken en verzorging krijgen kan prima als het bed hoger staat. Bijkomende voordelen:

Publireportage_Comfort in huis_Okra_V09_2016.indd 1 08/09/16 11:26

magazine - okrabottelare.be oktober16.pdf · 2016. 10. 29. · maandblad van OKRA, verschijnt niet...

Documents

Transcript of magazine - okrabottelare.be oktober16.pdf · 2016. 10. 29. · maandblad van OKRA, verschijnt niet...