2

Macbeth Giuseppe Verdi

Libretto: Francesco Maria Piave naar William Shakespeare

4 5

Voorwoord

Fontys Hogeschool voor de Kunsten (FHK) herbergt alle opleidingen op het gebied van de podiumkusten. De mix van die opleidingen past precies op ontwikkelingen die we zien in

het werkveld waar onze studenten voor opgeleid worden.De ontmoeting van de disciplines vormt het kader

waarbinnen de voorstelling Macbeth tot stand is gekomen.FHK vindt het belangrijk om de connectie met de

buitenwacht te maken. Dat doen we onder het motto‘binnenstebuiten keren’.

De Koepelhal vormt dan ook een prima decor waarin we de ontmoeting met het publiek gestalte geven.

Met enige trots mag ik u van harte welkom heten bij deze voorstelling.

Ik wens u een mooie avond.

Namens medewerkers en studenten FHK

Rien van der VleutenAlgemeen directeur Fontys Hogeschool voor de Kunsten

6 7

SYNOPSISKarakters:Macbeth, Taan van Glamis, een nette man die door een voorspelling verandert in een harteloze lafaard.Lady Macbeth, zijn overzinnelijke, machtswellustige vrouw. Dama, haar ‘toegeweide’ hofdame. Drie Hofdames, zijn ze wel wat ze lijken te zijn?Banco, veldheer en vader van de toekomstige koningen.Zoon van Banco, de mogelijke troonopvolger.Macduff, een loyale veldheer.Medico, de hofarts.Drie Heksen, zij zijn zoals een heks betaamt.

In het bos.In de bossen van Schotland treffen drie heksen elkaar;

Wat heb jij de laatste tijd gedaan? Ik heb de strot van een zwijn doorgesneden. Ik heb me bezig gehouden met een zeemansvrouw die me naar de duivel joeg. Haar man is onder zeil ik zal zorgen dat hij verzuipt met schip en al. Dan zal ik de Noordenwind aanwakkeren. Dan verhoog ik de golven...

Macbeth en Banco rijden door het bos, ze maakten zelden zo’n prachtige zonsopgang mee. Ze stuiten op de drie heksen;

Macbeth

Wie zijn jullie? Uit deze wereld of uit d’andere? Als jullie geen baarden hadden zou ik denken dat jullie vrouwen zijn!

De heksen begroeten Macbeth als Taan van Glamis, vervolgens als Taan van Cawdor en tot slot als koning van Schotland. Macbeth is verbijsterd, daar zowel de huidige Taan van Cawdor als koning Duncan nog in leven zijn. Banco wil graag dat deze wezens hem ook de toekomst voorspellen:

Jij zal onbelangrijker zijn dan Macbeth en toch ook belangrijker, niet zo content als hij maar toch gelukkiger. Je wordt geen koning maar vader van koningen.

8 9

Dan arriveert de boodschap dat Macbeth zojuist Taan van Cawdor is geworden! Macbeth beseft dat die vrouwen werkelijk kunnen voorspellen en dat de kroon van Schotland voor hem in het verschiet ligt;

Maar waar komt bij mij dan de gedachte aan bloed vandaan?

In het kasteel van Lady en Macbeth.Lady Macbeth verneemt dat haar man Taan van Cawdor is geworden. Ze twijfelt aan zijn capaciteiten; Je hebt een ambitieuze geest Macbeth, maar ben je wel slecht genoeg? De weg naar de macht is gevuld met misdaad! Ik zal je de moed geven deze gewaagde onderneming te volbrengen! Dama brengt nieuws; Vanavond zal Koning Duncan in het kasteel overnachten.

Lady antwoordt dubbelzinnig; We zullen hem ontvangen zoals een koning verdient!

Macbeth komt thuis. Lady begroet haar Taan van Cawdor vurig.Ze windt er geen doekjes om; Koning Duncan zal het daglicht niet aanschouwen!

Macbeth

Maar wat als de fatale steek mislukt?

Lady

Dat mislukt niet…als jij niet twijfelt! Kom we gaan de koning begroeten.

Voor het kasteel.Koning Duncan arriveert met groot gevolg.

In het kasteel van Lady en Macbeth.Macbeth wordt door een mes naar de slaapvertrekken van Koning Duncan geleid. Hij kan niets anders doen dan Duncan doden.

Lady checkt of Macbeth gedaan heeft wat ze hem heeft opgedragen.Dan hoort ze een uil; De uil beantwoordt het betreurenswaardige vaarwel! Maar wat als hij is ontwaakt voor de fatale doodssteek?

Macbeth komt overstuur terug van zijn daad; Kijk eens hoe mijn handen bebloed zijn!

Lady wimpelt al zijn onrust weg; Gewoon niet naar kijken!

Macbeth vertelt haar dat hij stemmen hoorde toen hij in Duncans kamer was; ‘Macbeth, je zal nog slechts doornen als kussen hebben! Je zult nooit meer slapen!’

Ook dit wimpelt zijn Lady af als nonsens; Breng het mes terug naar binnen, smeer de bewakers van Duncan in met bloed, zodat zij de schuldige zullen lijken.

Maar Macbeth gaat voor geen goud terug!

Lady

Geef het mes dan maar aan mij!

Macbeth’s zenuwen zijn tot het uiterste gespannen; Ieder geluid maakt me doodsbang. Oh, mijn handen, geen oceaan die ze nog schoon kan wassen!

Lady zegt dat hij zich moet vermannen. Ze mogen beslist geen argwaan wekken.

Macbeth

Kon ik de koning maar uit zijn diepe slaap laten ontwaken!

Macduff is degene die de moord op Duncan ontdekt. Zijn ontsteltenis is enorm.

Hij wekt het paleis. Iedereen is diep onder de indruk. Lady en Macbeth spelen de onschuld zelve.

SYNOPSISSYNOPSIS

10 11

Gasten

Open je mond hel en neem de hele schepping op in je baarmoeder. Hemel, laat deze afgrijselijke moordenaar door vlammen verzwolgen worden.

Het paleis van Lady en Macbeth.Macbeth is koning geworden, maar ongelukkig. Hij ontwijkt zijn vrouw, maar Lady is niet iemand die je kunt vermijden.

Lady

De heksen spraken de waarheid, je bent koning! Duncans zoon is beschuldigd van vadermoord. De troon werd voor jou leeggemaakt!

Macbeth

Maar de heksen voorspelden dat Banco koningen zou verwekken…

Lady

Ja, zijn zonen leven! Maar ze zijn niet onsterfelijk...

Een bos vlakbij het paleis.Als Banco op weg is naar het banket ter ere van het nieuwe koninklijk paar wordt hij omgebracht door Macbeths huurmoordenaars. Bancos zoon weet te ontsnappen.

Het paleis van Lady en Macbeth.Tijdens het banket krijgt Macbeth te horen dat de helft van zijn plan maar is gelukt; Bancos zoon is gevlucht. Macbeth is totaal van slag; visoenen van Banco achtervolgen hem. Lady Macbeth weet haar mans waanzin niet te beteugelen.

Macbeth

Die schaduw eist bloed van mij en hij zal het krijgen. Ik zal naar de heksen gaan en de sluier van de toekomst laten oplichten.

Gasten

Ik zal dit land verlaten nu het geregeerd wordt door een vervloekte hand, alleen de goddelozen houden zich hier staande.

Lady

De daad is verricht, de dood kan niet ongedaan worden gemaakt.

In het bos.Macbeth bezoekt opnieuw de heksen.

Macbeth

Wat zijn jullie aan het doen, mysterieuze vrouwen?

Heksen

Een onbeduidend werkje!

Macbeth

Zelfs als hemel en aarde hun oude strijd daarvoor moeten oppakken, vertel me mijn lot!

Heksen

Wil je het horen van de onbekende krachten die wij gehoorzamen of van ons?

Macbeth

Roep hen aan als zij de duistere geheimen van de toekomst kunnen onthullen!

Twee verschijningen voorspellen Macbeth dat hij op moet passen voor Macduff, maar dat geen man uit een vrouw geboren hem iets kan aandoen.

Macbeth

Oh Macduff, blijf maar lekker leven!

Maar al snel bedenkt hij zich, nee, Macduff moet sterven! Dan verschijnt er een kind met een kroon en een scepter, die grote gelijkenis vertoont met de zoon van Banco. Deze voorspelt hem dat hij glorieus zal leven tot het bos van Birnam gaat marcheren! Macbeth is euforisch, nooit eerder bewoog een bos!

SYNOPSIS SYNOPSIS

12 13

Dan wil hij per se weten of de nakomelingen van Banco op de troon zullen komen. De heksen geven hem geen antwoord!

Het paleis van Lady en Macbeth.Macbeth vertelt Lady wat hem is voorspeld. Lady gelooft niet dat de nakomelingen van Banco zullen regeren. Dat verwenste broedsel moet dood! Macbeth stemt in; Macduffs kasteel moet in de hens worden gestoken, zijn vrouw en kinderen moeten verdwijnen en ze moeten Banco’s zoon vinden! Al het bloed van de vijanden moet vloeien! Lady is trots op haar Macbeth, nu ziet ze eindelijk zijn oude moed weer terug!

Het kasteel van Macduff.Macduff betreurt zijn hele familie. Macbeth heeft niemand gespaard.

Macduff

Oh lievelingen, vaders hand was er niet om jullie te beschermen tegen die bedrieglijke moordenaars! Oh God, breng me oog in oog met die tiran en als hij ontsnapt doet U dan met hem wat U nodig acht!

Het paleis van Lady en Macbeth.Lady Macbeth gaat ‘s nachts ijlend en weeklagend door het huis terwijl ze al haar geheimen verraadt; Durf je niet naar binnen te gaan? Een soldaat en toch zo laf? Schiet toch op! Wie had gedacht dat er zoveel bloed in die oude man zou zitten? Zal ik ooit in staat zijn deze handen schoon te wassen?

De heuvels nabij het paleis.Macbeth verneemt dat zijn vrouw gestorven is; Het leven…wat doet het er toe? Dit is het verhaal van een arme gek…

Dan zien Macbeths soldaten het bos van Birnam bewegen!

Op het slagveld.Macduff vindt Macbeth.

Macduff

Moordenaar van mijn kinderen!

Macbeth

Ga toch heen, geen man geboren uit een vrouw kan mij doden!

Macduff

Ik ben niet geboren! Ik ben uit mijn moeders baarmoeder geplukt!

Aan de rand van de stad.Aan het bloedige bewind van Macbeth en zijn Lady is een einde gekomen; Macbeth, waar ben je nu? Met een zucht sloeg de god van de overwinning je neer!

Het volk eert Macduff; Hij is de dappere held die Macbeth vermoordde.

Macduff

Heb allen vertrouwen in de koning die weer uit liefde regeert. De nieuwe dageraad brengt u rust en glorie!

SYNOPSIS SYNOPSIS

14 15

CAST CAST

Mark Gough Willemijn Spierenburg

Jur van der Lecq

Macbeth Lady Macbeth Koning Duncan

Mark Ellis Gough is een lyrische bariton uit Ontario, Canada. Hij studeerde aan de University of Western Ontario. Vorig jaar nam hij deel aan het‘Calgary Opera Emerging Artist’ programma en zong in de wereldpremière van Jake Heggie’s Moby Dick. Afgelopen jaar was Mark verbonden aan de Opera Studio Nederland, waar hij Giove in La Calisto van Cavalli en Tarquinius in The Rape of Lucretia van Benjamin Britten zong.

De sopraan Willemijn Spierenburg kreeg al als achtjarige haar eerste cellolessen en begon enkele jaren later met pianoles. Ze heeft ervaring op het gebied van kamermuziek en orkestspel. Tijdens haar studie Docent Muziek (DoMu) ontdekte ze de mogelijkheden van haar stem. Na haar DoMu afstuderen startte Willemijn (2009) de bachelor Klassieke zang. Naast haar studie werkt ze als muziekdocent.

Jur van der Lecq is in 1976 afgestudeerd aan de Hoge school voor de Kunsten in Utrecht en is tot 1 januari 2012 werkzaam geweest als acteur en regisseur in diverse theaterproducties in Nederland en België.Daarnaast speelde hij in diverse films en TV-series. Sinds 1 januari 2012 is hij als Sectorleider van de afdeling Theater, fulltimeverbonden aan Fontys Hogeschool voor de Kunsten (FHK) in Tiburg.

Erik Bomers Peter-Paul vanBeekum

Macduff Banco

Alexander de Jong is eerstejaarsstudent klassiek muziektheater, een nieuwe studierichting voor klassieke zang met veel nadruk op drama en dans. Na verschillende voorstellingen en concerten in het lichte genre en twee jaar MAF Jongeren op het Factorium in Tilburg volgde hij de Vooropleiding Muziektheater bij FHK. Tijdens dit voorbereidende jaar begon hij met klassieke zanglessen. Dit beviel zo goed dat hij aan het einde van de vooropleiding besloot hiermee verder te gaan.

Erik Bomers, tenor, is sinds jonge leeftijd geïnteresseerd in met name de klassieke muziek. Sinds 2010 studeert Erik aan de bachelor Muziek, klassiek solozang. Erik is sinds 2011 betrokken bij het koor van Opera Zuid en zingt daar regelmatig mee. Naast opera zingt Erik regelmatig oratorium.

Alexander de Jong

Medico

Peter-Paul van Beekum, bas-bariton, studeert solozang en koordirectie. Recentelijk zong hijChristus in de Johannes Passion in de Dom te Utrecht en een solo van Philip Glass in een concertreeks met Lavinia Meijer en het Attacca ensemble. Hij liep stage bij het Groot Omroepkoor en is als zanger verbonden aan professioneel kamerkoor Studium Chorale. Daarnaast zingt hij in ensemble Dolcimelo, dat in wisselende samenstellingen oude muziek uitvoert.

16 17

Dama/Heks Heks Heks

Veerle Sanders Lauri Brons Eliane Feijen

De sopraan Veerle Sanders studeert in het vierde jaar Muziek, richting Muziektheater. Ze wil zich via de master Klassiek Muziektheater gaan specialiseren in Opera. In juni studeert ze in de Tilburgse Synagoge af met het stuk: ‘Masterclass van Maria Callas’.

Lauri Brons is geboren en getogen op het eiland Texel en was van jongs af aan bezig met zingen en dansen. Op zeventienjarige leeftijd ging ze naar de vaste wal om van haar droom haar beroep te maken en behaalde haar Bachelor Dans, richting Musicaltheater bij FHK. Momenteel studeert ze aan de Master of Music, richting Muziektheater met specialisatie Klassieke Zang. Eerder vertolkte Lauri diverse rollen en zong close harmony in de vocal group ´Blond en Gezellig´.

Eliane zit in het vierde jaar van de bachelor Theater, richting Muziektheater van FHK. Daarvoor studeerde zij aan de Koningstheateracademie.Eerder speelde Eliane in Een Paard (2010), van Moos d’Herripon, Piaf de musical (2008/2009), Donkey God en het Bonussacrament (2008), De Bloeiende Maagden gaan naar Oz (2007 en 2005) en INRI (2004) van de Bloeiende Maagden. Ook tourde ze door Duitsland met Lachen verboten (2002), een Herman van Veen Theaterproduktie.

Paulien Brouwers

Alyssa Koraag

Knecht/Danser

Knecht/Danser

Knecht/Danser

Laura Taal

Paulien Brouwers studeert aan de bachelor Dans, richting Danstheater/Modern en zit in het vierde jaar. De afgelopen twee jaar deed zij ervaring op binnen verschillende dansstages.

Laura Taal zit in het vierde studiejaar van de bachelor Dans, richting Danstheater/Modern.

Alyssa Koraag zit in het vierde studiejaar van de bachelor Dans, richting Danstheater/Modern.

Maïté Zoutendijk

Zoon Banco/Danser

Maïté Zoutendijk studeert dit jaar af aan de Fontys Dansacademie in de richting Danstheater/Modern. Masterclasses, stages en een Erasmusuitwisseling brachten haar naar diverse landen.

CAST CAST

18 19

Jean-Pierre Gabriël (1972) heeft aan het Koninklijk Conservatorium te Den Haag de Master Muziekregistratie cum laude afgesloten, met als bijvakken piano en trompet. In juni 2011 deed hij zijn bachelorexamen orkestdirectie met het ensemble Solisten van het Residentie Orkest. Momenteel volgt hij de Master Orkestdirectie bij Arjan Tien aan het Fontys Conservatorium te Tilburg en bij Roberto Benzi in Parijs.

Jean-Pierre Gabriël

Dirigent

Pianist Gabrielka Clout behaalde cum laude haar Master Correpetitie aan het Maastrichts Conservatorium. Zij studeerde liedbegeleiding bij Rudolf Jansen. Ze heeft een brede uitvoerings-praktijk als pianist en repetitor. Tot haar verhuizing naar Tilburg, werkte Gabrielka bij Opera Zuid als repetitor. Momenteel studeert zij koordirectie bij Louis Buskens aan het Fontys Conservatorium in Tilburg.

zzgh Clout

Repetitor/Assistent Dirigent

MUZIEK MUZIEK

Ariana-Esmée SkvererDinanda KlaassenMattanja LenningsKikki Van HautemSelinda Leerintveld Svenja BaierKiki LuitwielerEmilie Wijers

Koor

Orkest

viool 1viool 1viool 1viool 2 viool 2 viool 2viool 2altvioolaltvioolcellocellocontrabasfluitfluit/piccolo hobo/althoboklarinetfagothoorn 1hoorn 2

Irene BossierTitia BoumanTessa van BuurenRenée BruntSusanna NieuwenhuizenSandra de GeradonTiara KobaldWalter de KokIsaac PoelsFelicia DercksenMirthe de JongeEvert Jan WeverFemke VrenckenAnouk AkkermansAnneloes HobéFloris van AlebeekAntoine JanssenRemon AartsHugo Luijsterburg

Marc KaptijnBeppie SchalkenJeroen GeurtsReggy van BakelThomas Props

Tom van AarleLeo van LieropRonald Stomphorst

Pim de WeijerFrank WintermansRobin WillemsGabrielka CloutReggy van Brakel

trompettrombonetrombonepaukenslagwerk

accordeonaccordeonaccordeon

bas drumsgitaarpianovibrafoon

Lieke Daniels Concertmeester (viool 1)

Klassiek ensemble

Accordeon ensemble

Jazz ensemble

Liz SilverenbergRianne WilbersBoukje van GelderAndrea MaasLore Van Den BroeckMarlotte van ‘t HoffAlexander de JongNick van Kuipers

Floris van GulikPim van DrunenNienke NillesenVera RademaekersPiotr van de WerffRaoul SteffanieTabea TatanJacinta Lamers

20 21

Natasja Lauwers

Isabel Brouwers

Moyra Besjes

Hilde Tholens

Gitta Mahabier

Kostuums

Fenna Rooijakkers

Art Direction (ArtCoDe)

Anne SmeetsSteven van WingerdenJeffrey BeekmansCyriel JacobsNoortje Wolters

Ola WronskaMaud van den ElzenSam ten BroekEffie ScheepensLennard Goede

Joost RijkersNelson PetersonCoen van TartwijkWouter van UdenMarc van Loon

Marc studeerde Theaterwetenschappen aan de Universiteit van Utrecht en Moderne Theaterdans aan de Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten. Na zijn afstuderen vertrok hij naar New York voor een voortgezette studie aan State University of New York at Purchase. Momenteel geeft hij Moderne Theaterdans aan de Fontys Dansacademie.

Corina van Eijk Yorick Stam

Corina van Eijk is sinds 1989 artistiek leider van Opera Spanga.

Yorick Stam is sinds 2009 regelmatig de assistent van regisseur Corina.Beide studeerden ooit af aan de Toneelacademie Maastricht.

Regisseur/Artistieke coördinatie

Regie-assistent/VoorstelingsleiderChoreografie

CREW CREW

22

Macbeth wordt mede mogelijk gemaakt door...

Factorium

Gemeente Tilburg

Het Zuidelijk Toneel

Jolanda van de Ven

Lichtwerk

Louis Buskens

Martin Stoop (ArtCoDe)

Opera Spanga

Theaters Tilburg

Theo van Wijk (ArtCoDe)

Van Stokkum tribunes

Vidisquare

Colofon

Programmaboekje Aleksandra Wrońskaontwerp

Ontwerp beeld Anne Smeets, Joost Rijkers, Nelson Peterson

Fons Baltus

Hilde van Beek

Floris van Bergeijk

Rob ten Broek

Gen Huizinga

Maartje Keijzers-van de Pol

Mark van Nispen

Annemarie Pijnappel

Maya Schiffers

Marcel van Wensen

Roy Vinclair

Ties van Zundert

Geluidsdesign

Regie assistent

Arrangementen

Lichtontwerp

Technische realisatie

Marketing & communicatie

Repetitor

Zakelijke leiding

Make up

Orkest manager

Productieleiding

Catering

SPECIALE DANK

CREW

24