Fit for Work Maatschappelijke ontwikkelingen rond werk en

gezondheid

Samenvatting

Er zijn ontwikkelingen op het gebied van maatschappelijke wet- en regelgeving die effect hebben op het aan het werk kunnen zijn of blijven met een spier- of gewrichtsaandoening:

- Komende jaren vindt er decentralisatie plaats in het sociale domein van zorg en werk- Gemeenten krijgen na decentralisatie integraal verantwoordelijkheid voor de uitvoering van veel nieuwe taken, zoals:

a. Participatiewet: Minimaal 5% van het personeelsbestand van grotere werkgevers (met meer dan 25 werknemers) dient te bestaan uit mensen met een arbeidshandicap. Wet gaat in vanaf 1 januari 2014.

b. Wmo – toewijzing van hulp of ondersteuning. Waarbij gemeenten andere accenten leggen bij vergoeding of toewijzen van ondersteuning. Dit brengt mogelijk risico van ‘postcodezorg’ met zich mee. Ook omdat een aantal zaken die nu geregeld zijn in de AWBZ overgaan naar de Wmo. Veel mensen hebben vormen van ondersteuning nodig, ook om aan het werk te kunnen blijven.

c. Overname van UWV taken bij het begeleiden van mensen met een gedeeltelijke arbeidsongeschiktheidsuitkering of WW op zoek naar werk in de vorm van Werkpleinen en WerkgeversServicepunten.

- Decentralisatie gaat in vanaf 1 januari 2015, met eerste stappen in 2014.- Overheid ziet toe op controle juiste uitvoering van de wetgeving door gemeenten.- Het kabinet ziet een driedeling voor zich gebaseerd op de inhoud van de te decentraliseren taken: door alle gemeenten, door grotere gemeenten of bovenregionaal, landelijk.

1. Participatiewet bevordert re-integratie – per 1 januari 2014

De wet in het kort: Gericht op meer mensen met een arbeidshandicap aan

het werk Bij grote werkgevers met 25 of meer werknemers moet 5

% van het personeelsbestand Bestaan uit mensen met een arbeidshandicap. De regeling

geldt niet voor bedrijven met minder Dan 25 werknemers. Werkgevers kunnen een boete krijgen als zij zich hier niet

aan houden. Gemeenten krijgen verantwoordelijkheid voor de uitvoering

van de wet De maatregelen worden vanaf 1 januari 2015 stapsgewijs

ingevoerd.

Hoofdpunten ParticipatiewetIn de Participatiewet voegt het kabinet de Wet werk en Bijstand, de Wet sociale werkvoorziening en een deel van de Wajong samen. De nieuwe wet houdt in grote lijnen het volgende in:

• WajongEen Wajong-uitkering is per 1 januari 2014 alleen nog mogelijk voor mensen die helemaal niet meer kunnen werken (‘volledig en duurzaam arbeidsongeschikt’). Wie nog wel kan werken, valt dan onder de Participatiewet. Wie nu al een Wajong-uitkering ontvangt, wordt niet herkeurd. De uitkering wordt niet verlaagd.

• WswPer 1 januari 2014 veranderen de voorwaarden voor een plaats in de sociale werkvoorziening. Wie nu in een sociale werkplaats werkt, wordt niet herkeurd. Gemeenten kunnen vanaf 1 januari 2014 zelf 30.000 ‘beschutte werkplekken’ (werken onder begeleiding) scheppen. Zij krijgen hiervoor geld van de Rijksoverheid. Op zo’n werkplek kan iemand het wettelijke minimumloon verdienen.

• LoondispensatieVoor iedereen die straks onder de Participatiewet valt (mensen met bijstand, Wajong, Wsw) geldt het systeem van de zogeheten loondispensatie. Dit betekent dat iemand onder voorwaarden onder het minimumloon aan de slag kan. Dat is altijd tijdelijk. Uiteindelijk moeten loon plus aanvullende uitkering samen even hoog zijn als het minimumloon. Ook op dit punt moet de nieuwe wet nog verder worden uitgewerkt.

Status van de wet

Het gaat hier om voorgenomen beleid. De Participatiewet moet nog verder uitgewerkt worden.Daarna zal de Tweede Kamer het voorstel behandelen. Na goedkeuring door de Tweede Kamer moet de Eerste Kamer het wetsvoorstel behandelen en goedkeuren.

De streefdatum voor inwerkingtreding is 1 januari 2014, nadat de Tweede en Eerste Kamer hetwetsvoorstel hebben goedgekeurd en de wet in het Staatsblad is gepubliceerd.

2. Wmo – Wet Maatschappelijke OndersteuningDe wet in het kort:

Regelt dat mensen met een beperking de voorzieningen, hulp en ondersteuning krijgen die ze nodig hebben. Het kan gaan om ouderen, gehandicapten of mensen met psychische problemen.

Gemeenten voeren de Wmo uit. De burger dient een aanvraag in bij de gemeente, bijvoorbeeld bij het Wmo-loket, Zorgloket of Loket Wegwijs. De gemeente bepaalt of en welke vorm van ondersteuning iemand krijgt. Iedere gemeente legt andere accenten.

Het is mogelijk om een pgb, een persoonsgebonden budget aan te vragen uit de Wmo.

Daarmee kan de burger zelf de hulp waar hij recht op heeft inhuren.

Bij zorg in natura regelt de gemeente de zorg voor de burger.

Voorbeelden van hulp en voorzieningen Wmo

• hulp bij het huishouden, zoals opruimen, schoonmaken en ramen zemen;• aanpassingen in de woning zoals een traplift of een verhoogd toilet;• vervoersvoorzieningen in de regio voor mensen die slecht ter been zijn en niet met het openbaar vervoer kunnen reizen (bijvoorbeeld de taxibus of een scootmobiel);• ondersteuning aan vrijwilligers en mantelzorgers;• hulp bij het opvoeden van kinderen;• rolstoel;• maaltijdverzorging (ook wel warme maaltijdvoorziening of tafeltje dekje genoemd).• sociaal cultureel werk, zoals buurthuizen en subsidies aan verenigingen;• maatschappelijke opvang, zoals blijf-van-mijn-lijfhuizen en daklozenopvang.

3. AWBZ - de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten

De wet in het kort: Alle burgers zijn nu via de AWBZ automatisch verzekerd voor

langdurige zorg, thuis of in een zorginstelling. Het kabinet wil de AWBZ vanaf 2015 ingrijpend hervormen. Alleen de zwaarste, langdurige zorg blijft binnen de AWBZ. Lichtere zorg en ondersteuning zal onder de Wet maatschappelijke

ondersteuning (Wmo) gaan vallen. Zorg voor mensen met een psychiatrisch probleem onder de

zorgverzekering. Gemeenten gaan de ondersteunende zorg aan huis uitvoeren,

zoals begeleiding en persoonlijke verzorging. Cliënten komen alleen nog in aanmerking voor huishoudelijke hulp via de gemeente als ze een laag inkomen hebben.

Zorgverzekeraars nemen de medische zorg uit de AWBZ over: verpleging en langdurige geestelijke gezondheidszorg.

De zwaardere zorg voor ouderen en gehandicapten in instellingen blijft binnen de AWBZ. Dit is de zorg waartegen mensen zichzelf niet kunnen verzekeren. Deze cliënten gaan wel een hogere eigen bijdrage betalen.

4. Decentralisatie in het sociale domein - zorg, ondersteuning, werk en inkomen

In het kort: Het decentraliseren en samenbrengen van

participatievoorzieningen bij gemeenten, vooral die op het terrein van zorg en ondersteuning en werk en inkomen.

Het uitgangspunt is dat gemeenten meer integraal en samenhangend beleid voeren en daarmee de werkprocessen rondom een hulpvraag gericht efficiënter te organiseren zijn. Zo komen maatschappelijke participatie en arbeidsparticipatie in een hand te liggen, waardoor maatschappelijke participatie makkelijker kan leiden tot arbeidsparticipatie.

Het bundelen van budgetten die bedoeld zijn om de participatie in de maatschappij te bevorderen tot een integraal budget is een van de onderdelen van de integratie en het ontschotten van de drie kolommen in het gemeentefonds.

Met de decentralisaties in het sociale domein worden gemeenten de eerstverantwoordelijke overheidslaag voor de onderwerpen werk, zorg en jeugd.

Het uitgangspunt van het kabinet is het maximaal faciliteren en stimuleren van de zelfredzaamheid van de burger. Goede ondersteuning en - nog belangrijker - goede gezondheid en actieve deelname aan de maatschappij zijn namelijk niet alleen een zaak van de overheid. Burgers zijn samen met hun netwerk in de eerste plaats zelf verantwoordelijk.

De decentralisatie loopt samen op met het samenvoegen van gemeenten naar op termijn alleen nog maar gemeenten van in beginsel 100.000 inwoners. Waarbij wel ruimte wordt geboden voor maatwerk op basis van bevolkingsdichtheid of de geografische context.

De decentralisaties stellen forse eisen aan de uitvoeringskracht van gemeenten: bestuurlijke,ambtelijke en financiële slagkracht en de beschikbaarheid van capaciteit en expertise om deze taken adequaat uit te voeren en deze integraal aan te bieden. De eerste decentralisaties in het sociale domein vinden plaats in 2014.

5. UWV en gemeenten – Werkpleinen voor zoeken naar werk

Dit gaat over het begeleiden van werk naar werk met mensen die recht hebben op een uitkeringsverzekering zoals WW of WIA/ WGA.

In het kort de ontwikkelingen van 2013-2015:

UWV zorgt voor een digitale inschrijving en digitale ondersteuning bij het zoeken naar werk. Ondersteuning via een Werkplein wordt een aanvulling hierop. Voor klanten van UWV geldt dat zij alleen op afspraak bij een Werkplein terecht kunnen.

Ism met gemeenten richt UWV zich op 30 Werkpleinen in 35 arbeidsmarktregio’s. Het doel is herkenbaar te zijn voor werkgevers. Er komen ook regionale WerkgeversServicepunten en een landelijk WerkgeversServicepunt. De overige70 werkpleinen die er nu zijn blijven wel of niet bestaan op besluit van de gemeente.

Gemeenten en UWV gebruiken 1 landelijk systeem om werkzoekenden en vacatures te registreren. Het vinden van werkzoekenden en vacatures moet via het landelijke systeem goed zijn geregeld.

UWV vernieuwt samen met de gemeentelijke koepelorganisaties Divosa en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) de dienstverlening aan werkzoekenden en werkgevers.

De bezuinigingen, de hervormingen van de sociale zekerheid en de komst van nieuwe taken raken ook de gemeenten. Het is belangrijk elkaar te versterken en optimaal gebruik te maken van elkaars expertise.

http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/re-integratie/participatiewet-bevordert-re-integratie

http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/wet-maatschappelijke-ondersteuning-wmo/vraag-enantwoord/

wat-is-de-wet-maatschappelijke-ondersteuning-wmo.htmlhttp://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/algemene-wet-

bijzondere-ziektekosten-awbzhttp://www.invoeringwmo.nl/actueel/nieuws/brief-over-

decentralisaties-het-sociale-domeinwww.uwv.nlwww.uwv.nl/werkinuitvoering/

jaartweeduizenddertien.aspxhttp://www.uwv.nl/werkinuitvoering/

samenwerking_met_gemeenten.aspx