Maatschappelijk Jaarverslag - BP · zonder ongevallen met werkverlet konden vieren. Dat was niet...
-
Upload
truonglien -
Category
Documents
-
view
216 -
download
0
Transcript of Maatschappelijk Jaarverslag - BP · zonder ongevallen met werkverlet konden vieren. Dat was niet...
Medewerkers VeiligheidMilieu Communicatie
BP in Geel
Maatschappelijk
www.bpgeel.be
Jaarverslag
2005
BP-JV2006-v2.indd 25BP-JV2006-v2.indd 25 02-05-2006 11:50:2002-05-2006 11:50:20
Colofon
Maatschappelijk Jaarverslag BP in Geel over 2005 is een uitgave van BP Chembel N.V.Amocolaan 22440 Geel
Verantwoordelijke
Uitgever:
Patrick Claeys
Foto’s:
Eric De Vos Foto Coolens & DeleuilFons LommelenIV-FotoproduktiesKoen Van CraenendonckLea DriesStef AldelhofTine Gielis… en vele anderen
Vormgeving:
FM graphics bvba
Druk:
Grafilux Printing bvba
Productie:
FokZ Communications
Wilt u een exemplaar?
PR-secretariaatLea DriesBP Amocolaan 22440 GEELTel: (014)86 43 45e-mail: [email protected]
www.bpgeel.be
2005
Toen de BP-groep in oktober 2005 aankondigde dat het
Innovene niet langer op de beurs zou brengen, maar aan
INEOS wilde verkopen, was dat onverwacht nieuws. Op
een recordtijd werd de verkoop afgerond en goedgekeurd
door de autoriteiten. Al op 16 december was INEOS de
nieuwe eigenaar van Innovene. Dat is geen klein bier voor
wat omschreven wordt als ‘de grootste afsplitsing in de
geschiedenis van BP’. Meteen was ook de polypropyleen-
productie in onze fabriek qua eigendom losgekoppeld van
BP in Geel. Toch blijft de relatie tussen beide delen van de
fabriek vrij innig. Innovene/INEOS gaat verder gebruik
maken van BP’s stoomproductie en afvalwaterzuivering en er
is een intensieve samenwerking bij de interne hulpdiensten.
Ook op communicatief vlak blijven beide bedrijven, waar
nuttig en mogelijk, dezelfde kanalen gebruiken.
Op 23 maart 2005 deed zich een zware explosie voor
in een BP-raffinaderij in Texas City (VS). Het was een
tragische gebeurtenis die een schokgolf veroorzaakte in
de groep. Sindsdien heeft veiligheid nog meer aan belang
gewonnen bij BP en dat hebben ook wij in Geel snel
gevoeld. Ik sta daar helemaal achter, het veiligheidsden-
ken moet overheersend zijn. Ik ben er dan ook fier op
dat wij met zijn allen in Geel, Innovene/INEOS én alle
medewerkers van derden inbegrepen overigens, voor de
tweede keer in onze geschiedenis een volledig kalenderjaar
zonder ongevallen met werkverlet konden vieren. Dat was
niet vanzelfsprekend in een jaar met zoveel onderhouds-
stops. We kijken ook meer en over de fabrieksgrenzen
heen als het om veiligheid gaat. Getuige daarvan de actie
die we samen met Innovene/INEOS hebben opgezet om
het vrachtverkeer van, naar en in de fabriek nog veiliger
te maken. We willen onze medewerkers ook aanzetten om
thuis en elders dezelfde veiligheidsreflex te vertonen als in
de fabriek. Om hen daarin te helpen, bieden we bijvoor-
beeld kortingen aan om veiligheidsbevorderende hulpmid-
delen zoals stellingen te huren.
Op milieugebied kunnen we terugblikken op een positief jaar
met slechts één overschrijding van de normen. De emissiecij-
fers voor 2005 zijn bijna allemaal lager dan het voorgaande
jaar. Net afgeronde initiatieven zoals de plaatsing van vlot-
tende daken in tanks werpen hun vruchten af. Een ander
voorbeeld is de verhoogde aandacht voor de hinder door fak-
kelen. De collega’s van Innovene/INEOS zijn er in geslaagd
om het aantal fakkeluren met ruim een derde te verminderen.
En in maart van 2005 zijn we gestart met de bouw van een
zogenaamde Cobalt Recovery Unit (CRU). Die eenheid zal
zorgen voor de recyclage uit het afvalwater van zowat 80 %
van BP’s kobaltverbruik. Wanneer de eenheid operationeel is
(de opstart is gepland voor april 2006), zal dat de kwaliteit
van het geloosde afvalwater sterk verbeteren.
Toen ik in november naar aanleiding van ‘Meet the boss’ in
debat ging met middelbare scholieren, werd het opnieuw
duidelijk waar het op aankomt in onze communicatie: altijd
maar weer vertellen wat we doen in de chemie. Want onze
industrie is misschien wel de meest onbekende en deels ook
miskende industriële sector door zijn technologische com-
plexiteit. Of het nu gaat over het Buren-magazine, bedrijfs-
bezoeken, de website, ja zelfs de Overlegcommissie en het
Burenplatform… de kern van ons betoog is uitleggen wat
we doen en waarom we het zó doen. We moeten blijven toe-
lichten hoe we veilig en milieuvriendelijk werken en waarom
onze industrie zo belangrijk is voor de werkgelegenheid
en de rijkdom van de streek. En last but not least moeten
we steeds opnieuw duidelijk maken dat bijna alles wat we
kopen in de winkel, geheel of gedeeltelijk het product is van
de chemische industrie.
Gijs Meerburg
gedelegeerd bestuurder
Bewogen jaar
2 Maatschappelijk jaarverslag BP in Geel over 2005 www.bpgeel.be
BP-JV2006-v2.indd 2BP-JV2006-v2.indd 2 02-05-2006 11:47:2802-05-2006 11:47:28
2005 in scheervlucht
13-9-2005Veel schoon volk bij de feeste-lijke inhuldiging van het zoge-naamde ‘Amocobosje’. Ook uitgenodigd zijn de directe omwonenden van het nieuw parkje langs de E313.
2004
2005
2005
2006
11-2005Op 22, 23 en 24 november hou-den BP en Innovene een actie om het vrachtverkeer van, naar en in de fabriek nog veiliger te maken. Tijdens deze drie dagen - de ‘veiligheidsweek voor truck-chauffeurs’ - krijgen alle toeko-mende vrachtwagenbestuurders een informatief en motiverend programma van pakweg 40 minuten voorgeschoteld vóór ze in de fabriek laden of lossen.
Maatschappelijk jaarverslag BP in Geel over 2005 3www.bpgeel.be
21-03-2005De Olefins & Derivates-divisie van BP wordt verzelfstandigd en krijgt de naam ‘Innovene’ mee. Voor BP in Geel betekent dit dat haar polypropyleen-activiteiten vanaf dan zelfstandig en onder de naam Innovene opereren. Later in het jaar zal de BP-groep onverwacht aan-kondigen dat het een overeenkomst heeft bereik met INEOS om Innovene te verkopen in plaats van het met een beursgang helemaal te verzelfstandigen.
03-2005BP in Geel start in maart met de bouw van een Cobalt Recovery Unit (CRU), een eenheid die zorgt voor de recyclage van kobalt uit het afvalwater. De CRU zal zowat 80 % van BP’s kobaltverbruik kunnen recycleren..
04-2005Voor de vierde keer alweer houdt de Katholieke Hogeschool Kempen een buurtenquête in opdracht van BP. Uit de resultaten blijkt dat de ondervraagden iets minder milieuproblemen ervaren dan voorheen, maar dat er wantrouwen blijft bestaan tegen de chemie in het algemeen en tegen BP, als grootste plaatselijk chemisch bedrijf, in het bijzonder.
31-12-2005BP in Geel bereikt voor de tweede keer in haar geschiedenis een volledig kalenderjaar zonder ongevallen met werkverlet.
09 en 10-2005In de maanden september en oktober krijgt de paraxyleeneen-heid (PX) voor het eerst in haar vijfjarig bestaan een ‘grote onderhoudsbeurt’. Bij het stilleggen van de eenheid zorgt het fakkelen voor wat geluidsoverlast, maar verder verloopt de turnaround, of TAR, zoals grote onderhoudswerken wel meer genoemd worden, zeer vlot en veilig.
16-12-2005De verkoop van de petrochemische groep Innovene aan INEOS is afge-rond. Dit is de grootste afsplitsing bin-nen BP’s geschiedenis. De verkoopsom bedraagt 9 miljard US dollar.
BP-JV2006-v2.indd 3BP-JV2006-v2.indd 3 02-05-2006 11:47:3102-05-2006 11:47:31
Gemiddelde leeftijd 42,16 jaar
(zie grafiek 2)
In 2005 was de gemiddelde leeftijd van de medewerkers van
BP in Geel 42,16 jaar. Voor arbeiders was dat 40,21 en voor
bedienden 44,70 jaar.
arbeiders bedienden
(leeftijd)
0 10 20 30 40 50 60 70 8056-59 212351-55 622846-50 344041-45 294236-40 355231-35 265126-30 135522-25 10819-21 00
0102030405060
Gemiddelde leeftijd
BP in Geel telde 529
medewerkers in 2005
(zie grafiek 1)
Bij het einde van 2005 telde BP in Geel
529 medewerkers (*)(**) (299 arbeiders en 230 bedienden),
waaronder 42 vrouwen. Negen vrouwen en drie mannen
werkten deeltijds, zes vrouwen en 34 mannen zaten in een
systeem van loopbaanonderbreking of tijdskrediet.
In 2005 werden 24 nieuwe medewerkers aangeworven.
Van de 27 medewerkers die het bedrijf verlieten, gingen er
8 op (brug)pensioen. Van de overige 19 werd het tijdelijk
contract van 1 beëindigd, waren er 3 ontslagen en 1 ont-
slagnames. De overige 13 gingen over naar een verwante
loondienst of werden langdurig ziek.
Naast de 529 ‘eigen’ medewerkers, stond de site in Geel
ook in voor meer dan 100 werknemers in gelieerde ves-
tigingen zoals Lillo (Antwerpen), Feluy en Neder-over-
Heembeek (Brussel).
(*) Hierin zijn de medewerkers van Innovene/INEOS inbegre-
pen. Die groep was immers tot 16 december 2005 verbon-
den met BP.
(**) Worden niet meegeteld: langdurig zieken en de mensen die
in het buitenland werken.
Aantal medewerkers op 31.12
Arbeiders 314 310 310 307 299Bedienden 215 219 220 224 230TOTAAL 529 529 530 531 529
2001 2002 2003 2004 2005
arbeiders bedienden totaal
Mede- werkers
grafiek 2grafiek 1
4 Maatschappelijk jaarverslag BP in Geel over 2005 www.bpgeel.be
Personeelsbestand
Leeftijd
BP-JV2006-v2.indd 4BP-JV2006-v2.indd 4 02-05-2006 11:47:4002-05-2006 11:47:40
Alfons Van Dijck
Eddy De Wit
Harry Van Den Vonder
Jef Reumers
Karel Bens
Marcel Van Braband
Theo Fransen
Willy Van Damme
Gemiddeld 17,82 jaar dienst
(zie grafiek 3)
Bij het einde van 2005 had een medewerker van BP in Geel
gemiddeld 17,82 jaar dienst. Voor arbeiders lag dat cijfer bij
16,46 jaar, voor bedienden was dat 19,64.
Alain Stoetzel -
junior buyer
Alexander Rutten -
sr. procurement
specialist
Chris Somers -
milieu-ingenieur
Carl Steurs -
mecanicien PP
Els Desmadryl -
HR advisor
Erwin De Doncker -
procesingenieur PP
1 januari
• Ingrid Loozen werd service team leader
• Danny Vandewatering werd supply chain team leader
• Peter Peeters werd site controller
• Guido Geudens werd HSSE Advisor
• Michael Vranckx werd area training coordinator PIA/PTA2
• Kris Van De Weyer werd project constructie coördinator
• Corry Goris werd manager PIA/OSBL assets
• Gilbert Wuyts werd maintenance manager
• Erwin Van Look werd team leader maintenance technology
• Bob Winters werd supervisor PIA
• Bart Vandecruys werd supervisor PTA2
• Rudi Das werd HR Manager
• Veerle Gonnissen werd manager PTA/PX assets
• Johan Pauwels werd team leader project engineering
• Stefan Rutten werd team leader I&E maintenance
• Bart Vandyck werd team leader mechanical maintenance
• Frans Caers werd team leader TAR planning & supplyarbeiders bedienden
18-19 81216-17 211614-15 194112-13 0010-11 715
8-9 12516-7 5254-5 16272-3 1170-1 187
32-35 312430-31 211328-29 393326-27 5524-25 5622-23 6720-21 610
0 10 20 30 40 50 6060 50 40 30 20 10 0
(aantal jaren dienst)Anciënniteit
grafiek 3
Maatschappelijk jaarverslag BP in Geel over 2005 5www.bpgeel.be
In dienst
Promoties
Ilse Verwimp -
accountant
Jan Van Den Bruel
- operator PP1
Joris Melis -
procesingenieur PIA
Joris De Voght -
instrumentatie-
technicus
Kris Faes -
procesingenieur
PTA2
Kristof Geuens -
operator PIA
Ann Gauthier -
HR support
Dagmar Peelaers -
logistics assistant
Hilde Cornelissen -
manufacturing ana-
lyst Polymers
Jan Verboven -
mechanical engineer
Koen Mellemans -
procesingenieur
PTA3
Mohamed El Batati -
operator PIA
Nelleke Leijssen -
business analyst
Patrick Ruijten -
instrumentatie-
technicus
Ronnie Keuppens -
mecanicien PP
Sofie Vanuytsel -
HR advisor
Stefaan Van
Engeland -
process supervisor
OSBL
Tessa Jansen -
logistics assistant
Op rust
Anciënniteit
BP-JV2006-v2.indd 5BP-JV2006-v2.indd 5 02-05-2006 11:47:4502-05-2006 11:47:45
De verzuimcijfers voor 2005 zijn globaal genomen verge-
lijkbaar met 2004. Bij de groep van onderhoud is er een
duidelijke daling te noteren en ook bij de laders is er een
(sterke) vermindering van het zieteverzuim. De laatste heeft
te maken met één langdurig zieke. Die werd uit de statistiek
gehaald en dat heeft een groot effect op het cijfer van deze
kleine groep. Bij de groep van operators is wel een sterke
stijging - het is het hoogste cijfer van de laatste vijf jaar. De
stijging is zichtbaar in alle eenheden met uitzondering van
OSBL (nutsvoorzieningen) en polypropyleen.
Afwezigheid wegens ziekte
2001
(%)
2002 2003 2004 2005Onderhoud 4,54 5,88 4,90 3,75 2,42
Laders 13,62 13,40 6,47 12,09 6,06Operators 4,44 4,17 4,41 3,78 4,80
Bedienden 3,27 2,65 3,53 2,81 2,78
Ziekteverzuim
0
3
6
9
12
15
De ondernemingsraad:
onderwerpen 2005
• Wijziging arbeidsreglement• P5-procedure (kilometervergoeding)• Controle aan de poort• Situatie i.v.m. juridische entiteiten en technische bedrijfseenheden Newco• AIP (VIP) premie en Sharematch bij Newco• ISO-certificatie voor Newco• Splitsing personeelsbestand EFI Newco en A&A• People Awareness Survey 2004• Stand van zaken IT-afdeling• Nut van sommige verplichte trainingen• Werken in PWH A&A en O&D• Labo automatiseringsproject• Compliance audits A&A• Bonus 2004 en 2005 en baremieke bedienden• Performance contract 2005 A&A• Pensioenplanrendement Winterthur• Maaltijdcheques Newco• Terugvordering taksen op BP aandelen• Evaluatiesysteem PWH A&A• Werknemersbijdrage voor werknemers die met pensioen gaan• Uitleg bij berekening unit bonussen• Absenteïsme in 2004• Huiscontractors en veiligheidsbonus• Jobstudenten en medische controle• Bevriezing lonen bedienden• Manbezetting PIA-eenheid tijdens de PX-TAR• Sancties bij “non compliance”• Toelichting groepsverzekering Winterthur• Veiligheid bij transportfirma’s• Selectieprocedure bij Innovene• Veiligheid van files op PC• Brief “Melding Ziekte”• Code of Conduct• Verandering wetgeving inzake overuren• Vervroegde pensionering arbeiders en bedienden• Syndicaal lokaal• Verkoop grond• Tijdelijk onderkomen contractors in ronde barak• Klachten transportfirma• My HR voor Innovene werknemers• Procedure voor het nemen van foto’s en beeldmateriaal binnen het bedrijf• Behuizing onderhoudsmensen PTA3• Personeelsbezetting labo, stand van zaken labautomatisatie en training operators• Veelvuldig overtime PTA2 door langdurige ziekte• Nieuwe wetgeving inzake overuren en belastingen• Stand van zaken “glijdende werktijden onderhoud”• Interne post• Medicare-kaart hospitalisatieverzekering• Aantal personen van dienst bij stellingbouw R&M• Laureaat van de Arbeid• Debottleneck PTA2-PTA3• Townhallmeeting Laurence Mulliez townhall • Broodjes tijdens TAR• Retail organisatie• Vastgelegde brugdagen• Performance contract 2005
Informatie & dialoog
De ondernemingsraad vergadert in principe eens per maand.
Naast algemene onderwerpen zijn er een aantal vaste agen-
dapunten. Voor de maandelijkse vergadering zijn dit de
personeelsevolutie en -vooruitzichten; stand van zaken en
vooruitzichten van de financiële en economische situatie;
stand van zaken in verband met nieuwe projecten en geplande
investeringen.
6 Maatschappelijk jaarverslag BP in Geel over 2005 www.bpgeel.be
Schoolstagiairs Sociale relaties
Afwezigheid
Aanvragen Effectief
Academiejaar 2001 - 2002 76 43
Academiejaar 2002 - 2003 81 38
Academiejaar 2003 - 2004 79 36
Academiejaar 2004 - 2005 71 22
Academiejaar 2005 - 2006 68 17
BP-JV2006-v2.indd 6BP-JV2006-v2.indd 6 02-05-2006 11:47:4902-05-2006 11:47:49
Om medewerkers te erkennen, te waarderen en te belonen
voor uitzonderlijk goede prestaties en ideeën wordt een
systeem van erkenning en beloning toegepast. In 2005 werd
115.232 EUR uitgekeerd. In 2004 was dat 159.817 EUR, in
2003 was dat 161.733 EUR, in 2002 was dat 34.858 en in
2001 was dat 61.602 EUR.
Het aantal uren training is toegenomen tegenover 2004. De
nadruk lag op veiligheid, milieuzorg en technische vorming.
Maatschappelijk jaarverslag BP in Geel over 2005 7www.bpgeel.be
Erkenning
en beloning
Vorming
Afdeling 2005
Algemene directie 1
Polymers 2
PTA2 4
PTA3 6
PX 5
OSBL 6
PTA4-project 4
Onderhoud Planning 6
Onderhoud Centrale shop 5
Onderhoud E&I 5
Onderhoud mecaniciens 9
Plant Services / Engineering 11
Labo -
Logistics -
Human Resources 2
IT 0
Procurement 0
Gezondheid, Veiligheid en Milieu 3
Boekhouding 9
PR -
Expatriates 2
Contractors 3
BP Services -
INEOS 21
Totaal (104)
Erkenning en beloning: aantal beloningen
Vorming: geïnvesteerde manuren
Verdeling per thema
Afdeling Manuren Aandeel
Aromatics & Acetyls 14.015 67,7%
Contractors & Interims 1.719 8,3%
Plant Services 1.198 5,8%
HSSE 1.078 5,2%
Quality Management 890 4,3%
Engineering & construction 452 2,2%
OP&L 391 1,9%
HR 330 1,6%
Procurement 217 1,0%
Finance & Administration 155 0,7%
Arobel 109 0,5%
IT 105 0,5%
PR 34 0,2%
BP Services 16 0,1%
Totaal: 20.709 100,0%
Verdeling per thema
Thema Manuren Aandeel
Veiligheid en Milieu 13.068 63,1%
Techniek 4.553 22,0%
Informatica 1.521 7,3%
Persoonlijke vaardigheden 1.051 5,1%
PR 165 0,8%
Communicatie 160 0,8%
HR 120 0,6%
Finance & administration 28 0,1%
Management 24 0,1%
Quality 19 0,1%
Totaal: 20.709 100,0%
BP-JV2006-v2.indd 7BP-JV2006-v2.indd 7 02-05-2006 11:47:5302-05-2006 11:47:53
www.bpgeel.be
Dat regelmatig bewegen een gezonde invloed heeft, is
wetenschappelijk bewezen. Het bevordert de spijsvertering
en werkt bijvoorbeeld preventief tegen hart- en vaatziekten.
Met sporten houd je je stofwisseling op peil en je weefsels en
organen blijven vitaal. Beweging houdt je gewicht in balans en
is het beste medicijn tegen stress. Bij een fysieke inspanning
komen er stoffen vrij in je hersenen die ervoor zorgen dat je
je beter voelt en weerbaarder bent tegen stress en tegenslagen.
Beweging werkt preventief en geeft je meer zelfvertrouwen. Je
voelt je vrolijker en energieker.
Redenen genoeg voor de Bedrijfsgeneeskundige dienst om in
2005 extra aandacht te besteden aan dit thema. Met de hulp
van de werkgroep Zeekameel werd in de week van 7 november
een sensibilisatiecampagne opgezet om het belang van gezonde
beweging te onderstrepen. Niet alleen kon men een aantal
nieuwe vormen van beweging zoals ‘Nordic Walking’ ontdek-
ken, ook veiligheid en ergonomie kregen de nodige aandacht.
Zo bijvoorbeeld gaven professionals advies over het belang van
goed schoeisel.
8 Maatschappelijk jaarverslag BP in Geel over 2005
Veilig en gezond bewegen
Bedrijfsgenees-
kundige dienst
‘Nordic Walking’, een van de nieuwe
vormen van beweging die de bewegings-
lustigen konden uitproberen.
BP-JV2006-v2.indd 8BP-JV2006-v2.indd 8 02-05-2006 11:47:5702-05-2006 11:47:57
Jaaroverzicht activiteiten
Vriendenkring
14 januari: nieuwjaarsreceptie
Vriendenkring
Guitige Marcel en Anita fleurden dit
jaar de jaarlijkse nieuwjaarsreceptie van
de Vriendenkring op. Dat deze receptie
niet bekend staat als het stijfdeftigste
evenement aller tijden, mag
blijken uit de foto.
4-13 februari: skivakantie
De Vriendenkring-bende vertrok ook dit
jaar met veel ‘goesting’ op skivakantie. Dit
keer ging het richting skigebied Mültal-
gletscher en Flattag, een mooie omgeving
met perfecte sneeuw.
april en mei: KIG-voetbaltornooi
Het BP-team was weer vrolijk van
de partij op het jaarlijkse voetbal-
tornooi van de KIG.
september-april: tafeltennis
BP TTC, onderclub van de Vriendenkring,
maakte dit jaar 3de Provinciale onveilig en
speelden nog kampioen ook. Op de foto
BP’s A-ploeg.
5 juni: lentewandeling
De Halve Maan in Diest was dit jaar de startplaats
van de lentewandeling. Een 50-tal goedgeluimde
wandelaars smeerden de benen in en maakten een
flinke wandeling langs de Demer.
21 mei: bedrijvencup volleybal Tongerlo was de plaats van
afspraak voor de 7de internationale
Bedrijvencup Volleybal. De BP-ploeg trad aan in de herenafdeling
en werd daar verdienstelijk vierde.
juni-september: fotofietszoektocht
De jaarlijkse fotofietszoektocht was
weer een groot succes, niet minder
dan 250 mensen namen dit jaar deel.
27 november: sinterklaasfeest
Op 27 november stelde de Goede Sint
Kinderland van Bobbejaanland open voor
alle BP en Innovene-kindertjes. Niet alleen
bracht hij zijn zwarte pieten mee, elk kind
ging ook naar huis met een leuk cadeautje.
21 oktober 2005: schattenjacht
Op vrijdag 21 oktober werd het startschot voor de
Schattenjacht van de Vriendenkring gegeven door
niemand minder dan Frans ‘Bulley’ Dhooge himself.
De schattenjacht is de moderne variant van de klas-
sieke dropping. Niet minder dan 54 deelnemers
daagden op, verdeeld over 13 groepen. Winnaar werd
uiteindelijk een gezelschap genaamd ‘Woarzitwerges’.
2004
2005
30 januari en 20 februari: winterwandeling
Wandelen in een winterlandschap blijft popu-
lair. Dat blijkt uit de twee winterwandelingen
die de Vriendenkring dit jaar organiseerde met
op 30 januari 54 wakkere wandelaars en in
februari nog eens 78 stappers. Plaats van het
gebeuren waren de Hoge Venen.
2005
2006
18 juni: viering 35ste verjaardag van de
Vriendenkring
Om de 35ste verjaardag van de dolle bende
te vieren werd er op 18 juni een stevig feestje
gebouwd. Plaats van het gebeuren was zaal De
Zille in Kwaadmechelen. Dj Carlo Van Eyck
en de fantastische covergroep The Credit Cards
zorgden voor het entertainment.
8 juli en 2 september: zomercafé
Dit jaar waren er 2 edities van het Zomercafé; 1
keer werd er een bruine kroeg opgesteld, en de
andere keer was het Zomercafé compleet in het
thema van de Ronde van Frankrijk. Dit jaar was
echter de laatste keer dat het Zomercafé zijn deuren
opende omdat de opkomst het liet afweten.
www.bpgeel.be Maatschappelijk jaarverslag BP in Geel over 2005 9
BP-JV2006-v2.indd 9BP-JV2006-v2.indd 9 02-05-2006 11:48:1202-05-2006 11:48:12
Privéongevallen
blijven oud zeer (zie grafiek 3)
Het aantal privéongevallen blijft hoog, al is het gedaald na
vier opeenvolgende jaren stijging. In 2005 waren er 30 onge-
vallen met werkverlet, opgelopen bij het klussen in huis en
tuin (18), als het gevolg van sportbeoefening (11) en in het
verkeer (exclusief het woon-werkverkeer) (1).
Geen enkel ongeval met
werkverlet in 2005 (zie grafiek 1)
Net zoals in 2002 zijn de medewerkers van BP in Geel en
van de partnerfirma’s erin geslaagd om in 2005 ongevallen
met werkverlet te voorkomen. De aanhoudende focus op
veiligheid werpt vruchten af.
Veiligheidsresultaten 2005
• Alle cijfers gelden voor het totaal van BP’s eigen mede-
werkers en medewerkers van partnerfirma’s (de zoge-
naamde contractanten of contractors). De enige uitzon-
dering vormen de privéongevallen - die gelden enkel
voor BP-medewerkers.
• Er waren vier ongevallen die doktersverzorging en/of
aangepast werk vereisten, tegenover vijf in 2004.
• Als het aantal ongevallen met werkverlet, doktersverzor-
ging en aangepast werk wordt geteld per miljoen uren
blootstelling, komt BP in Geel voor 2005 aan een fre-
quentie van 2,53 (zie grafiek 2).
Ernstiger0
Werkverlet0
Aangepast werk/Doktersverzorging
4
Eerste hulp43
Schierongevallen304
Ongevallen met werkverletmedewerkers BP en partnerfirma’s
3
2
1
0
2001
(aantal)
2002
2 2
0 0
1
2003 20052004
Frequentie ongevallen met werkverlet
Frequentie ongevallen met werkverlet + doktersverzorging+ alternatief werk
Veiligheidsresultaten medewerkers BP + partnerfirma's:aantal ongevallen per miljoen uren blootstelling(grote projecten mee inbegrepen / vanaf 2002 volgens nieuwe en strengere OSHA-richtlijnen)
2001 2002 2003 200520040
2
4
6
8
10
2,53
4,64
2,62
8,83
6,52
1,65
0
1,05 0,770
(Frequentie)
Veiligheid
10 Maatschappelijk jaarverslag BP in Geel over 2005 www.bpgeel.be
Veiligheid algemeen
Veiligheidsresultaten
2005 (absoluut)
Incidenten in 2005
Dit zijn de noemenswaardige incidenten van 2005. Er was op geen
enkel moment gevaar voor de werknemers, noch voor de buren.
Zoals steeds heeft BP de incidenten achteraf uitgebreid en diep-
gaand onderzocht, een standaardprocedure die toelaat maatregelen
te nemen om herhaling te voorkomen.
• Donderdagavond 10 maart werd een lek vastgesteld in de
PTA3-kolom (gezuiverd tereftaalzuur). Om de herstellingswer-
ken veilig te kunnen uitvoeren, hebben de verantwoordelijken
de eenheid gecontroleerd uit dienst genomen.
• In de nacht van 13 op 14 april was er een brandje in een van
de bulksilo’s van de polypropyleen-eenheden. Er ontstond
een steekvlam kort na de start van het korreltransport van de
dagsilo naar de bulksilo. Op het moment dat de productie-
mensen en de BP-interventiedienst ter plaatse kwamen, was
de brandhaard reeds vanzelf gedoofd. De PP1-eenheid werd
tijdelijk stilgelegd tot de oorzaak van het incident duidelijk
gekend was.
• In juni 2005 was er een lek met azijnzuur aan een uitlaatlijn
van een tank in de PTA3-eenheid. Terwijl BP-personeel aan
het werk was om het kleine lek af te dichten, werd de hulp van
de brandweer van Geel ingeroepen. Die beschikken namelijk
over gespecialiseerd beschermingsmateriaal. Dit materiaal
werd door de brandweer afgeleverd met luide sirenes. Er is een
kleine hoeveelheid vloeistof met koude azijnzuur gelekt die
opgevangen werd in een speciaal daarvoor ontworpen kuip.
• Tijdens de grote onderhoudswerken in september/oktober aan
de PX-eenheid kwam er kortstondig aardgas en stikstof vrij.
grafiek 1 grafiek 2
BP-JV2006-v2.indd 10BP-JV2006-v2.indd 10 02-05-2006 11:48:1802-05-2006 11:48:18
Goed voorbereide en veilige
onderhoudswerken
Aan grote geplande onderhoudswerken of turnarounds (TAR)
geen tekort in 2005. Er waren de grote TAR’s van PTA3
in juni en die van PX in september/oktober. Ook PP1 en
PIA hadden te maken met geplande stilleggingen en onder-
houdswerken. Om de veiligheid maximaal te bevorderen
kregen BP en contractormedewerkers introductietrainingen.
Dagelijks vonden meerdere veiligheidsrondgangen en opvol-
gingsmeetings plaats. Het resultaat was ernaar: nergens was
er een ongeval met werkverlet.
Kantoorveiligheid
Een misschien wat onderschat onderwerp in een productie-
omgeving, maar ook in een kantoor kan je je lelijk verwon-
den. Denk bijvoorbeeld maar aan valpartijen door rondslin-
gerende dozen en openstaande schuiven. Ook ergonomie is
belangrijk. Zo kan een slechte zithouding op termijn voor
gewrichtsproblemen zorgen. BP heeft dan ook kantoorveilig-
heidscoördinatoren aangesteld. Die trokken op 22 november
naar het Provinciaal Veiligheidsinstituut in Antwerpen waar
de dag volledig in het teken van kantoorveiligheid stond.
Privéongevallen (enkel medewerkers BP)
2026
3335
30
35302520151050
2001 2002 2003 20052004
(aantal)
Nieuw contractordorp
Voor de vaste onderaannemers werd een compleet nieuw
contractordorp opgericht. De modulaire gebouwen, met
eigen parking, werden op een andere plek dan tevoren
gebouwd. Dat was mee het gevolg van de verstrengde veilig-
heidsrichtlijnen naar aanleiding van het hiervoor vernoemde
tragisch ongeval in de Texaanse raffinaderij.
Het nieuwe contrac-
tordorp en enkele van de
tevreden ‘bewoners’.
Maatschappelijk jaarverslag BP in Geel over 2005 11www.bpgeel.be
Grote onderhoudswerken verliepen
veilig - hier een sfeerbeeld van de
grote PTA3-TAR
Veiligheidscoördinatoren
trokken naar het Provinciaal
Veiligheidsinstituut voor een
dag in het teken van kantoor-
veiligheid.
Het BP-magazine
‘Horizon’ toont BP-
medewerkers die een
moment van stilte hou-
den ter nagedachtenis
van de omgekomen
collega’s in Texas.
grafiek 3
Preventie
Ongeval Texas City zorgt voor
nieuwe veiligheidsimpuls
Op 23 maart 2005 deed zich een zware explosie voor in een
BP-raffinaderij in Texas City (VS). Daarbij vielen 15 dode-
lijke slachtoffers en het was daarmee een van de meest tra-
gische gebeurtenissen binnen de BP-geschiedenis. Sindsdien
staat veiligheid nog meer dan tevoren helemaal bovenaan
de agenda. Zo zijn er onder meer zeer strikte richtlijnen
omtrent de locatie van verplaatsbare bemande gebouwen.
De fabriek in Geel werd opgedeeld in zones waar dergelijke
gebouwen al dan niet nog geplaatst mogen worden. De basis
voor die opdeling zijn explosieveiligheidsdossiers, vereist
door de ATEX-wetgeving (ATmosphères EXplosives). Die
kijken naar de potentiële aanwezigheid van kleine stofdeel-
tjes, dampen of gassen in de atmosfeer waardoor zich een
explosie kan voordoen bij een vonk.
BP-JV2006-v2.indd 11BP-JV2006-v2.indd 11 02-05-2006 11:48:1902-05-2006 11:48:19
Interne evacuatieoefening
In de week van 21 november hield BP een interne eva-
cuatieoefening zodat de ontruimingsprocedure getoetst
kon worden aan de werkelijkheid. Om de paraatheid van
werknemers en contractors te testen, werden datum en uur
geheimgehouden. De oefening werd gestart én gestopt met
de bedrijfssirenes. Om onnodige onrust te voorkomen heeft
BP de omwonenden op de hoogte gebracht met een bericht
via de website.
Verbeterde weginfrastructuur
in de fabriek
In 2005 voerde BP een vernieuwingsproject uit aan de ver-
keersinfrastructuur van delen van de fabriek. Doel van de
ingreep was de verkeersveiligheid te verhogen en de wegge-
bruikers een duidelijker beeld te geven over het te volgen tra-
ject. Concreet werden er extra voet- & fietspaden aangelegd
met een maximale scheiding tussen zwakke weggebruikers en
voertuigen. Bestaande parkeerplaatsen werden weggehaald en
weer andere, veiligere, bijgecreëerd.
Aandacht voor het
spoorverkeerDe ganse spoorinfrastructuur die BP rijk is, werd in 2005
grondig gereviseerd. Zo werden de spooronderleggers vervan-
gen waar nodig. Er was ook veel aandacht voor veiligheids-
voorzieningen. Zo kwamen er extra signalisatielampen en
kregen de sporen op sommige plekken rubberprofielen zodat
fietsers er niet meer met hun wielen tussen geraken. In de
toekomst krijgt het spoornet twee keer per jaar een controle
en zal er ook meer preventief onderhoud gebeuren.
Veiligheidsweek voor
truckchauffeurs
Op 22, 23 en 24 november hielden BP en Innovene/INEOS
een actie om het vrachtverkeer van, naar en in de fabriek nog
veiliger te maken. Tijdens deze drie dagen - de ‘veiligheids-
week voor truckchauffeurs’ - kregen alle toekomende vracht-
wagenbestuurders een programma van pakweg 40 minuten
voorgeschoteld. Vooraan stond een presentatie waarin de
chauffeurs gemotiveerd werden om steeds de autogordel te
dragen, niet te bellen tijdens het rijden en door een aange-
paste snelheid kantelongevallen (‘rollovers’) te vermijden.
Na de presentatie konden de aanwezigen deelnemen aan
een crashtest en een rollover-simulatie. Met die ‘ervarings-
toestellen’ kregen ze een indruk van hoe het voelt om in je
voertuig rond te tollen of tegen 30 km/h tegen een muur aan
te rijden en daarbij het effect van de gordel aan den lijve te
ondervinden.
12 Maatschappelijk jaarverslag BP in Geel over 2005 www.bpgeel.be
Crisisvoorbereiding
Verkeer en transport
Veiligheid thuis
Ongevallen thuis bij het klussen komen veel voor. Om hier-
aan te verhelpen heeft BP een zogenaamde ‘ALTI-actie’ opge-
zet. ALTI is de naam van een verhuurbedrijf in het Geelse
waar medewerkers veiligheidsbevorderende hulpmiddelen
kunnen huren. BP heeft daarbij een korting bedongen en
sponsort zelfs het ontlenen van stellingen door medewerkers.
Die zijn immers veel veiliger dan ladders bij het werken op
een hoogte.
Veiligheidspreventie - kort
• BP past het elektronisch werkvergunningssysteem (e-
permit), gekoppeld aan de Standaard Risicoanalyse, nu
toe in de ganse fabriek.
• Op de plaatsen waar afgewerkte producten worden
opgeslagen en behandeld, dragen de medewerkers
sinds 2005 reflecterende vestjes. Dat verhoogt de
zichtbaarheid - geen overbodige luxe op plekken waar
met heftrucks wordt gereden en waar vrachtwagens en
treinen worden geladen. Ook de nieuwe winterjassen
zijn voortaan voorzien van een bovenstuk met reflecte-
rende strips.
Dit soort toestanden zijn uit
den boze. Daarom stimuleert
BP het toepassen van stellin-
gen bij het klussen thuis.
De spoorinfrastructuur van BP
kreeg een grondige beurt
BP-JV2006-v2.indd 12BP-JV2006-v2.indd 12 02-05-2006 11:48:2602-05-2006 11:48:26
Met een rollover-simulatie
kreeg de trucker een indruk
van hoe het voelt om in je
voertuig rond te tollen.
Samenwerken rond
beveiliging
Het SNI-netwerk (Security Netwerk Industrie) verzamelt
de grotere bedrijven van de Industriezone tussen Ham en
Herentals-West en verantwoordelijken van de omliggende
politiezones. De werkgroep is een paar jaar geleden opgestart
en werkt nu op volle snelheid. Doel van het SNI is dat de
aangesloten leden en politiezones mekaar vlug informeren
rond verdachte handelingen.
Hoe voelt het aan
om te crashen aan
30 km per uur?
Maatschappelijk jaarverslag BP in Geel over 2005 13www.bpgeel.be
Fabrieksbeveiliging
Mobiele veiligheidsweek
De veiligheidsweek voor de eigen medewerkers in juni stond
helemaal in het teken van mobiliteit. Daarvoor werden drie
invalshoeken gekozen: fietsen op de site, gemotoriseerd ver-
keer en het verkeer buiten de fabriek. Ook op het program-
ma stonden een tol- en crashauto, een reactietest, een airbag-
demonstratie, het showen van een perfect uitgeruste BP-fiets,
getuigenissen van verkeersslachtoffers en allerhande info
omtrent verkeerssituaties en de daaraan verbonden risico’s.
Goed gezien is graag gezien De slogan van de zesde verkeersdag had alles te maken met
zien en gezien worden. Die verkeersdag ging door op 22 sep-
tember en verzamelde de zesde leerjaren van scholen in Geel-
Meerhout-Laakdal. Zoals elk jaar kregen de leerlingen een
mix voorgeschoteld van ‘workshops’ en ‘actie’ en alles met
het oog op een verhoogde weerbaarheid in het verkeer. Deze
jaarlijkse verkeersdag is een samenwerking van de bedrijven
die gelegen zijn aan de Amocolaan/Bell Telephonelaan Geel,
de federale politie, de verkeerscellen Geel-Laakdal-Meerhout
en natuurlijk het onderwijs. De editie 2005 ontving zo’n 600
enthousiaste leerlingen.
Verkeer en transport - kort
• Een actieplan – geformuleerd onder de vorm van de
‘driving standard’ (rijnormen) van BP – kwam tot stand
nadat er wereldwijd meerdere voertuigincidenten waren
gebeurd. Dit had voor de medewerkers van BP in Geel
tot gevolg dat iedereen uitgenodigd werd om een trai-
ning ‘defensief rijden’ te volgen. Naast theorie kregen de
deelnemers ook de kans om specifieke manoeuvres uit
te voeren. Tijdens een rit op de weg lichtte een profes-
sional de belangrijkste aspecten inzake verkeersveiligheid
toe.
• Net zoals vorig jaar voerde BP extra verkeerscontro-
leacties uit, veelal in samenwerking met de politie.
Onderwerpen waarnaar werd gekeken waren snelheid,
tachograafschijf (rij- & rusttijd), alcohol, gordeldracht...
BP-JV2006-v2.indd 13BP-JV2006-v2.indd 13 02-05-2006 11:48:3502-05-2006 11:48:35
Totale emissie naar lucht (zie grafiek 1)
• De cijfers hier geven de waarden weer van de totale emissies
naar lucht (geleide én diffuse).
• Over het geheel genomen is de hoeveelheid emissies naar
de lucht licht verminderd als gevolg van een efficiëntere
katalysator in de PTA3-eenheid en een lagere emissie van
de fornuizen.
Lozing via afvalwater (zie grafiek 2)
• De totale geloosde vuilvracht nam licht toe in 2005. Dat
had voornamelijk te maken met het zoutgehalte (chloriden)
te wijten aan de mindere kwaliteit van het kanaalwater en
het hoger verbruik van natriumhydroxide (NaOH).
• De COD(2)-belasting daalde door een lagere belasting van-
uit de productie en een betere werking van een deel van de
waterzuivering.
Emissiecijfers (*)
0
300
600
900
1200
1500
Totale emissie naar de lucht (in ton/jaar)
20052001 2002 2003 2004
geleid (1) 136,7 182,6 135,5 144,8 131,2
diffuus (2) 55,7 57,2 112,0 92,9 70,8
waterzuivering 0,6 9,9 9,9 9,9 9,9
tankpark 54,0 54,0 52,5 34,4 23,7
fakkel 249,5 249,5 249,5 259,0 249,5
stookinstallaties 554,6 642,6 550,8 707,4 640,9
totaal 1051 1196 1110 1248,4 1126,0
(ton)
(1) geleid: emissies via schouwen(2) diffuus: het totaal van lekverliezen via pompen, flenzen, kleppen...
0500
10001500200025003000
Lozing via afvalwater (in ton/jaar)
20052001 2002 2003 2004
(ton)
andere stoffen (1) 122 113 105 83 67
COD (2) 429 450 452 347 329
sulfaten en chloriden 1544 1785 2105 2468 2534
totaal 2095 2348 2662 2898 2930
(1) De term 'andere stoffen' staat voor de som van metalen, stoffen afkomstig van de productie bij BP, zwevende stoffen alsook stikstof en fosfor.
(2) COD staat voor Chemical Oxygen Demand. In het Nederlands is dat Chemisch ZuurstofVerbruik (CZV). De met 'COD' aangeduide stoffen hebben een bepaalde hoeveelheid zuurstof nodig om de 'verontreiniging' in water af te breken. Het geeft een soort basiskwaliteit weer.
0
1000
2000
3000
4000
5000
6000
7000
8000
9000
10000
Afvoer van vast afval (in ton/jaar)
20052001 2002 2003 2004
gevaarlijk bedrijfsafval(1) 408 1038 354 286 240 huishoudelijk afval 130 68 47 47 42 niet-gevaarlijk bedrijfsafval(2) 1127 1259 2088 1081 598 kalkslib(3) 3985 4199 3734 4790 4701 waterzuiveringsslib(4) 1772 2569 2466 2908 2924 totaal 7422 9133 8689 9112 8505
(ton)
(1) De term 'gevaarlijk bedrijfsafval' is zeer specifiek gedefinieerd in de wetgeving. Het komt er grotendeels op neer dat alle producten of stoffen die een gevaarslabel (oranje etiket) dragen als 'gevaarlijk' worden omschreven. Ook alles wat met olie in contact komt, is gevaarlijk afval. Je zou dit kunnen vergelijken met het 'klein gevaarlijk afval' (KGA) van thuis. Zo is een lege verfpot bijvoorbeeld gevaarlijk afval, maar ook een filter van paraxyleen (te vergelijken met een brandstoffilter in de auto) en uiteraard ook alle afval die in contact gekomen is met bijvoorbeeld benzeen of xyleen.
(2) De term 'niet-gevaarlijk bedrijfsafval' verwijst naar producten zoals een afvalzak van zand (een afvalzak van cement is wel gevaarlijk afval), metaalafval, houtafval, isolatieafval, plastic...
(3) Kalkslib is het slib dat ontstaat bij de zuivering van kanaalwater. BP gebruikt dat gezuiverde water als koel- en proceswater. Het resterende slib bevat zeer weinig verontreinigende stoffen en wordt in de landbouw toegepast.
(4) Waterzuiveringsslib ontstaat bij de zuivering van BP's eigen afvalwater en wordt nadien extern verwerkt door gespecialiseerde firma's.
Milieu
14 Maatschappelijk jaarverslag BP in Geel over 2005 www.bpgeel.be
grafiek 3
(*) emissies: de uitstoot of uitvoer van water, lucht en vast afval
VoorafOndanks de verzelfstandiging van Innovene/INEOS zijn
de emissiecijfers voor 2005 geldig voor heel de site, BP én
Innovene/INEOS samen dus. Vanaf de cijfers van 2006
zullen die wel gedeeltelijk apart gepubliceerd worden.
‘Gedeeltelijk’, want een aantal cijfers zullen gemeenschap-
pelijk blijven. Met name de cijfers van de stookinstallaties,
de lozingen via afvalwater, het waterzuiveringsslib en kalk-
slib zullen zoals voorheen voor de hele site gelden, BP én
Innovene/INEOS dus. Dat heeft ermee te maken dat BP
ook in de toekomst stoom zal leveren aan de polypropyleen-
eenheden. Ook de afvalwaterinstallatie blijft voor de hele site
werken.
grafiek 1
grafiek 2
BP-JV2006-v2.indd 14BP-JV2006-v2.indd 14 02-05-2006 11:48:4702-05-2006 11:48:47
Afvoer van vast afval (zie grafiek 3)
• De afvoer van vast afval is voornamelijk gedaald als
gevolg van een vermindering in huishoudelijk, gevaarlijk
en niet-gevaarlijk afval.
Emissies per ton eindproduct
specifiek (zie grafiek 4)
• Grafiek 4 vergelijkt per groep (lucht, water, vast) de
emissiecijfers met de totale productie en komt op die
manier tot een emissiecijfer in kilo vergeleken met een
productiecijfer in ton.
012345678
Emissies per ton eindproduct (in kg emissie/ton eindproduct)
2001 2002 2003 2004 2005 emissie naar lucht 0,63 0,67 0,61 0,64 0,59
lozing via afvalwater 1,25 1,32 1,45 1,50 1,53
vast afval 4,44 5,14 4,74 4,71 4,43
totaal 6,32 7,13 6,80 6,85 6,55
(kg/ton)
Maatschappelijk jaarverslag BP in Geel over 2005 15www.bpgeel.be
Emissies per ton eindproduct
algemeen (zie grafiek 5)
• Grafiek 5 is een vergelijking tussen het totaal van de
productie en de som van de emissiecijfers
grafiek 4
Gebruikte energie per ton eindproduct(in gigajoule/ton eindproduct)
2001 2002 2004 20052003
(gigajoule/ton)
4,454,74
5,424,70 4,73
0
1
2
3
4
5
6
7
grafiek 6
Gebruikte energie per ton
eindproduct (zie grafiek 6)
Dit zijn de relatieve cijfers van het energieverbruik bij BP in
Geel. Deze relatieve cijfers houden rekening met de omvang
van de productie. Ze worden uitgedrukt in gigajoule per ton
eindproduct.
2001 2002 2003 2004 2005productie van de eindproducten 1.672.341 1.776.937 1.832.430 1936.529 1.918.357
emissies 10.568,45 12.677,10 12.461,46 13.258,86 12.560,71
0
200000
400000
600000
800000
1000000
1200000
1400000
1600000
1800000
2000000
Totaal emissies in vergelijking met totale productie (in ton)
(ton)
grafiek 5
BP-JV2006-v2.indd 15BP-JV2006-v2.indd 15 02-05-2006 11:48:4902-05-2006 11:48:49
Saneringsplan geluid
Het uitgebreid technisch saneringsplan, opgesteld na een
diepgaande studie in samenwerking met Jacobs Engineering
en AIB-Vinçotte, is in 2005 voorgelegd aan de overheid. Het
plan spitst zich toe op het verder verlagen van het geluidsni-
veau. Bij het einde van 2005 was er nog geen respons van de
overheid.
Jaarlijkse immissiemetingen
De jaarlijkse geluidsimmissiemetingen(*) die BP door AIB-
Vinçotte laat uitvoeren, gingen in 2005 door van 25 april
tot 23 mei. De evaluatie gebeurde opnieuw op vier plaatsen,
voor de nachtwaarden en dat bij een kritieke windrichting
(van het bedrijf naar het meetpunt). In het centrum (B en F)
vielen de cijfers hoger uit dan in 2004, maar ze bleven verge-
lijkbaar met de waarden van 2003.
(*) Een immissie is wat er ‘toekomt, een geluidsimmissiemeting is
een meting bij de ‘ontvangers’ van geluid, meestal woonkernen.
Geluidsimmissiemetingen(*) door AIB-Vinçotte
16 Maatschappelijk jaarverslag BP in Geel over 2005 www.bpgeel.be
FakkelenMinder fakkelen bij PP-eenheden
De polypropyleenproductie van Innovene/INEOS beschikt
over twee fakkels voor respectievelijk PP1 en PP2. Het
toevoegen van stoom om de verbranding van de afgevoerde
koolwaterstoffen zo schoon mogelijk te maken, zorgt af en
toe voor geluidsoverlast. Dat is meteen de belangrijkste bron
van klachten waarmee de polypropyleeneenheden te maken
krijgen. Door een doorgedreven aandacht slaagde de beman-
ning erin het aantal uren fakkelen aanzienlijk te verminderen
in 2005. Die vermindering werd gehaald door een mix van
ingrepen. Zo werd er bij de productieplanning veel meer
aandacht aan fakkelen besteed - door het achter elkaar pro-
duceren van gelijkaardige producttypes, moet er minder of
niet gefakkeld worden. Er is ook wat technisch gesleuteld
aan het proces wat de frequentie deed dalen. Ten slotte is de
bemanning van de eenheden zich erg bewust van de impact
van het fakkelen en tracht ze die te beperken door een ‘fak-
kelbewuste’ operatie van de eenheden. Er wordt ook op gelet
zoveel mogelijk te fakkelen tijdens de daguren omdat dan
het lawaai ervan minder storend is dan tijdens de nacht.
PX kreeg eerste grote onderhoudsbeurt
In de maanden september en oktober kreeg de paraxyleen-
eenheid (PX) voor het eerst in haar vijfjarig bestaan een
‘grote onderhoudsbeurt’. Dat betekent dat de eenheid stilge-
legd werd om zowat 150 tot 200 extra onderhoudsmensen
de kans te geven hun job te doen. Bij het stilleggen van de
eenheid zorgde het fakkelen voor wat geluidsoverlast, maar
verder verliep de turnaround, of TAR, zoals grote onder-
houdswerken wel meer genoemd worden, zeer vlot en veilig.
Geluid
BP-JV2006-v2.indd 16BP-JV2006-v2.indd 16 02-05-2006 11:49:0102-05-2006 11:49:01
VITO-meetcampagne
Van oktober 2004 tot januari 2005 hield VITO (Vlaamse
Instelling voor Technologisch Onderzoek) opnieuw, en dat al
voor de zesde keer, een meetcampagne naar benzeen, tolueen,
xylenen, methylacetaat en methylbromide. Benzeen, tolueen
en xylenen zijn overal in Vlaanderen in de lucht aanwezig en
dit zowel als gevolg van het verkeer als van industriële bron-
nen. Ook methylbromide komt op meerdere plaatsen voor.
Maar methylacetaat is in de regio typisch voor BP en daarom
zit het ook mee in de lijst. De meting van die stof laat toe om
te bepalen wat de BP-bijdrage is aan het algemeen concentra-
tieniveau van de verschillende componenten in de omgeving.
Tijdens de meetcampagne waren de meetresultaten vergelijk-
baar met die van voorgaande campagnes (zie hiernaast). Ze
waren evenmin substantieel verschillend van concentraties
gemeten in vergelijkbare gebieden in Vlaanderen. De resul-
taten werden daarnaast getoetst aan de wetgeving en aan de
milieuvergunning. Enkel voor benzeen is er een Europese
grenswaarde van kracht, voor de overige stoffen niet. Daarom
worden als toetsingscriterium de concentraties genomen vanaf
het moment dat er een impact is op de volksgezondheid.
Daarvoor worden de richtwaarden van de Wereldgezondheidso
rganisatie (WHO) toegepast. De metingen rond BP voldeden
zowel aan de benzeengrenswaarden als aan die van de WHO.
Project vlottende daken helemaal afgewerkt
In 2005 werd de installatie van vlottende daken in de zes
xyleentanks van de fabriek afgerond. Het doel van die
ingreep was de emissies van het tankpark te verminderen met
90 %. In 2003 werd het eerste dak geplaatst, in 2004 volg-
den vier verdere en het zesde werd in 2005 geplaatst.
OPSIS - één overschrijding informatiedrempel
Op dinsdag 20 september werd een zeer kortstondige ver-
hoging van benzeen gemeten op het OPSIS-systeem van de
PX-eenheid. Dat bleek het gevolg van het vrijkomen van een
kleine hoeveelheid vloeistof bij het hogedrukreinigen van een
warmtewisselaar. Hierdoor registreerde het OPSIS-systeem
gedurende een korte tijd een verhoging van de benzeenwaar-
den tot 191 microgram per kubieke meter. De werken wer-
den onmiddellijk stopgezet. Bij de controle ter plaatse kon
geen verhoogde benzeen meer gemeten worden. De betrok-
ken instanties werden op de hoogte gebracht.
Revisie OPSIS
Het OPSIS-syteem werd in 2005, na vijf jaar dienst, ingele-
verd bij de leverancier voor een groot nazicht. Een tijdelijk
vervangtoestel werd geplaatst, wat evenwel kan leiden tot
afwijkende waarden. Maar overschrijdingen kunnen zoals
voorheen opgevolgd worden. In 2006 moet een en ander
opnieuw genormaliseerd worden.
Een van de talrijke bemonsterings-
apparaten die VITO inzette voor
de meetcampagne
Maatschappelijk jaarverslag BP in Geel over 2005 17www.bpgeel.be
Lucht
Resultaten meetcampagnes VITO
dec.99mrt.98
okt.99jan.00
jun.00sep.00
jan.02apr.02
okt.03jan.04
okt.04jan.05
methylacetaat gemmax
geengeen
2,315,9
1,616,6
3,331,6
2,322,9
1,68,7
benzeen gemmax
2,33,1
1,41,9
12,4
0,82,2
1,72,9
1,62,6
tolueen gemmax
5,519,9
4,510,3
3,37
2,35,8
2,94,4
2,94,6
o-xyleen gemmax
13,3
0,82,1
0,73,1
0,51,5
0,71,7
0,71,9
M/p-xyleen gemmax
6,180,9
3,111
2,612,4
2,28,7
4,112,5
2,76,4
• De waarden in de tabel zijn uitgedrukt in microgram per kubieke meter.• ‘gem’ staat voor het gemiddelde over de volledige periode en over het volledige gebied.• ‘max’ staat voor het absolute maximum over 1 maand op 1 punt.• Methylbromide kon in geen enkele campagne gemeten worden. De waarden waren met
andere woorden altijd lager dan de detectiegrens.
BP-JV2006-v2.indd 17BP-JV2006-v2.indd 17 02-05-2006 11:49:0502-05-2006 11:49:05
18 Maatschappelijk jaarverslag BP in Geel over 2005 www.bpgeel.be
Water
Start bouw kobaltrecyclage
(CRU)
In maart werd het startsein gegeven voor de bouw van een
zogenaamde Cobalt Recovery Unit (CRU). Die eenheid zal
zorgen voor de recyclage uit het afvalwater van zowat 80 %
van BP’s kobaltverbruik. Kobalt is een non-ferro metaal,
dat gebruikt wordt als katalysator in het productieproces
van de eenheden PIA, PTA2 en PTA3. Oorspronkelijk
maakte de bouw van de CRU deel uit van de PTA4-een-
heid. Die plannen zijn bevroren, maar de CRU is gebleven,
ook al omdat het de invulling werd van een bijzondere
voorwaarde uit de vergunning. Het gaat om een investering
van ongeveer 11 miljoen euro. Dat is in de eerste plaats een
milieu-investering en is dus niet bedoeld om er winst uit te
halen, maar uiteraard levert recyclage wel een zekere kos-
tenbesparing op. In de eerste helft van 2006 zou de CRU
productieklaar moeten zijn.
Infodagen over privéwater-zuivering
In januari 2005 organiseerde BP in Geel infodagen over
privéwaterzuiveringsinstallaties. Het initiatief richtte zich
op mensen uit de streek en de eigen medewerkers en con-
tractanten. De bezoekers kregen er concrete informatie en
deskundige uitleg over de toepassing van een ‘individuele en
kleinschalige waterzuivering’. Dat was de officieel naam van
het informatiepakket dat de Katholieke Hogeschool Kempen
(KHK) uitwerkte voor deze infodagen. BP organiseerde dit
initiatief immers niet alleen, maar werkte daarvoor samen
met het KHK en de gemeenten Geel, Laakdal en Meerhout.
Geïnteresseerden konden er de beginselen van waterzuivering
thuis leren, zoals de individuele behandelingen van afvalwa-
ter, biologische zuivering, systeemkeuze en kostprijs. Verder
was er nog praktische informatie over de wettelijke vereisten,
subsidies, belastingsvoordelen en leveranciers van systemen.
Met zowat 200 geïnteresseerden waren deze infodagen een
schot in de roos.
Van deskundigen leren hoe je het thuis best aanpakt.
De CRU - stand van de bouwwerken in oktober
BP-JV2006-v2.indd 18BP-JV2006-v2.indd 18 02-05-2006 11:49:1302-05-2006 11:49:13
Het ‘Amocobosje’ in
september: inlopen
van de pas aange-
legde wandelpaden
050
100150200250300350400450
Aantal scheepstransporten van en naar de
aanlegsteiger bij BP in Geel (enkel vervoer van
vloeibare chemicaliën)
(aantal)
2001 2002 2003 2004
beladingenlossingen
2005Lossingen 292 326 337 338 325Beladingen 76 71 104 74 74Totaal 368 397 441 412 399
500
Het ‘knuppelpad’
aangelegd door de
‘BP Volunteers’.
Maatschappelijk jaarverslag BP in Geel over 2005 19www.bpgeel.be
0100200300400500600700800900
1000
Tonnage scheepstransporten van en naar
de aanlegsteiger bij BP in Geel (enkel vervoer van
vloeibare chemicaliën)
(ton x 1000)
2001 2002 2003 2004
beladingenlossingen
2005Lossingen 661 733 767 777 720Beladingen 111 102 138 110 111Totaal 772 835 905 887 831
BiodiversiteitTransport over water
Iets minder binnenwater-
transportHet vervoer over de binnenwateren voor rekening van BP
bleef ook in 2005 aan de lage kant. Dat had veel te maken
met het feit dat zowel PX als PTA een grote onderhouds-
beurt kregen. Daardoor lag de productie telkens enkele
weken stil en was de vraag naar grondstoffen navenant laag.
Het ‘Amocobosje’ is een feit
Biodiversiteit is een onderdeel van BP’s beleidsvisie. Daarom
verleende de onderneming financiële steun aan de aankoop en
heraanleg van een stuk weiland van 1 ha 76 a langs de E313,
op de grens van Eindhout en Geel. Dat gebeurde in samen-
werking met de vzw Stichting Kempens Landschap (SKL).
Deze vereniging houdt zich in hoofdzaak bezig met de vrijwa-
ring en het behoud van open en groene ruimte in de Provincie
Antwerpen. In 2005 zorgde SKL voor de herinrichting van
het zogenaamde ‘Amocobosje’ tot een aangename, toeganke-
lijke bufferzone die de leefkwaliteit van de omwonenden moet
verbeteren. Het bosje sluit immers aan bij een bestaand stuk
Eindhouts bos. Op 13 september openden enkele speciale
genodigden samen met de inwoners van de directe omgeving
het groengebied op een gepaste manier.
Wandelpaden Zammelsbroek
In oktober 2005 werden nieuwe permanente wandelpaden
in het natuurgebied ‘het Zammelsbroek’ officieel geopend.
Vanaf 1986 werden de gronden aangekocht om ze als
natuurgebied te beheren. Er zijn nog tal van zeldzame
planten en vogels zoals wielewaal, nachtegaal, buizerd en
torenvalk. Natuurpunt heeft er ondertussen een kleine 50
ha in eigendom of beheer en wil het grote publiek laten
genieten van dit mooie landschap. Daarom werden er per-
manente wandelingen uitgestippeld. Met financiële steun
van BP werden de nodige knuppelpaden, wegmarkeringen
en informatieborden aangebracht. Ook de ‘BP Volunteers’
hebben - onbezoldigd en in hun vrije tijd - zo’n knuppelpad
aangelegd.
BP-JV2006-v2.indd 19BP-JV2006-v2.indd 19 02-05-2006 11:49:1802-05-2006 11:49:18
Een rustig jaar
Met 52 oproepen, slechts drie meer dan het laagterecordjaar
2004, was 2005 een ‘rustig jaar’. Geluid was opnieuw de
meest ‘gehoorde’ klacht, met 28 oproepen ruim de helft van
oproepen. Dat is te verklaren omdat er meerdere oproepen
binnenkwamen die allemaal naar hetzelfde fenomeen verwe-
zen. Zo was er heel wat reactie op het lawaaierige fakkelen
van de PX-eenheid in september toen die eenheid werd
gestopt voor een groot onderhoud.
Een oproep kan meerdere thema’s aansnijden, vandaar dat de som van de items in de vier categorieën (geluid, geur, andere en ‘niet van toepassing’) hoger kan zijn dan het aantal oproepen. (*)‘Niet van toepassing’ betekent dat de oorzaak van de klacht niet achter-haald kan worden of dat de oorzaak buiten BP ligt.
52 oproepen in 2005
2002 2003 20040
1020304050607080
2001 2005 aantal oproepen 55 71 78 49 52
geluid 37 36 19 29 28
geur 5 10 10 5 2
andere klachten 2 13 22 3 7 niet van toepassing (*) 14 19 34 12 15
(aantal oproepen)
De Groene Telefoon is een gratis 0800-
lijn waarmee iedereen van de buurt het
bedrijf 24 uur op 24 kan contacteren. De
oproepers kunnen vragen stellen, signalen
geven of klachten formuleren in verband
met het milieu en de veiligheid in en
rond het bedrijf.
0800-134 59
Groene Telefoon
20 Maatschappelijk jaarverslag BP in Geel over 2005 www.bpgeel.be
Communicatie
Oproepen Groene Telefoon
Bedrijfsbezoeken
Bijna negenhonderd bezoekers
BP in Geel verwelkomde 883 bezoekers in het kader van 31
bedrijfsbezoeken. Van de 31 bedrijfsbezoeken waren er 22 van
onderwijsinstellingen, 6 van bedrijven of instellingen en 3 van
verenigingen.
Van de 31 bedrijfsbezoeken waren
er 22 van onderwijsinstellingen
2002 2003 2004 20052001
(aantal)
Bezoekers tijdens bedrijfsbezoeken
0
200
400
600
800
1000
772 658 746 982 883
BP-JV2006-v2.indd 20BP-JV2006-v2.indd 20 02-05-2006 11:49:3302-05-2006 11:49:33
Buren
Buren is de naam van het informatieblad van BP in Geel
voor de omwonenden van de fabriek en de BP-medewer-
kers. Het kwam ook in 2005 vier keer per jaar uit (één
editie per seizoen). Buren-magazine wordt verspreid in de
deelgemeenten Oosterlo, Punt, Stelen, Winkelomheide en
Zammel (Geel); Eindhout en Groot-Vorst, (Laakdal); en
Zittaart (Meerhout). De oplage bedraagt 7500 exemplaren.
Team
Team is de naam van het personeelsblad van BP in Geel.
Het wordt verspreid bij de eigen medewerkers, huiscontrac-
tanten en gepensioneerden. In 2005 waren er vier edities
van Team.
Publicaties
Maatschappelijk jaarverslag BP in Geel over 2005 21www.bpgeel.be
BP-JV2006-v2.indd 21BP-JV2006-v2.indd 21 02-05-2006 11:49:3602-05-2006 11:49:36
Meer dan 8000 bezoekers
per maand
De webstek www.bpgeel.be blijft steeds meer volk trekken.
De site is gestart in april 2002 en kreeg zo’n 4000 bezoekers
per maand bij het einde van 2003. In de loop van 2004 was
dat aantal geëvolueerd naar gemiddeld 6870 per maand. De
gemiddelde cijfers voor 2005 zijn weer flink gestegen naar
8081 per maand. De topthema’s blijven onveranderd
(1) nieuws, (2) solliciteren bij BP in Geel en (3) de webpagi-
na’s die uitleggen hoe een en ander werkt in de fabriek zoals
waterzuivering, fakkels en koeltorens. Ten slotte nog meege-
ven dat bezoekers gemiddeld 14 minuten op de site bleven.
Bezoekers blijven gemiddeld 14
minuten op de site
www.bpgeel.be
Website Overleg
Overlegcommissie
De Overlegcommissie werkt volgens strikte voorwaarden,
opgelegd door het Ministerie van Leefmilieu, en wil ‘minimaal
de klachten van omwonenden inventariseren, mogelijkheden
ter oplossing voorstellen en de omwonenden en de overheden
inlichten over de reeds gevoerde en de te voeren milieupoli-
tiek.’ De commissie kwam samen op 11 mei en 16 november.
In 2005 kreeg ze de toelating van de overheid om een afvaardi-
ging van Meerhout in de vergadering op te nemen.
Burenplatform
De doelstelling van het Burenplatform is zeer bondig gesteld
‘het maatschappelijk draagvlak van de omwonenden verstevi-
gen teneinde tussen BP en omwonenden naar een evenwicht te
komen’. Het Burenplatform kwam in 2005 vier keer samen.
Alle verslagen van deze overlegplatformen kunnen gedownload
worden vanop de website van BP in Geel www.bpgeel.be.
Sponsoring en onderwijs
Anders sponsoren
In 2005 kondigde de BP-groep aan haar sponsorbeleid enigs-
zins van koers te veranderen. Zo gingen BP’s zogenaamde
‘Community Investment Programmes’ zich voortaan toespitsen
op ‘education’ - alles wat met onderwijs in de brede zin te maken
heeft - en ‘energie’. Daarenboven stelde BP meer aandacht te wil-
len geven aan die landen of streken in de wereld waar de nood
hoog is. De nieuwe focuspunten deden vermoeden dat de ver-
hoogde steun aan economisch achtergestelde regio’s in bijvoor-
beeld Afrika en Azië ten koste zal gaan van sponsoring in rijke
westerse landen. Toch zouden bijvoorbeeld BP’s medewerkers en
gepensioneerden, die vrijwilligerswerk doen ten voordele van de
gemeenschap, niet in de kou blijven staan. In 2005 spendeerde
BP 118.424 euro aan sponsoring in de regio van Geel.
BP wil meer aandacht geven
aan die landen of streken in de
wereld waar de nood hoog is
met ‘educatie’ als speerpunt
Meet the boss
Op donderdag 17 november 2005 legden twee Vlaamse en
twee Nederlandse klassen uit het middelbaar onderwijs het
vuur aan de schenen van Gijs Meerburg, gedelegeerd bestuur-
der van BP in Geel. ‘Meet the boss’, zo heet het uit Nederland
overgewaaide initiatief dat wordt aangedreven door Fedichem
Vlaanderen. De kerngedachte is eenvoudig: rond een centrale
stelling van ‘the boss’ formuleren de jongeren afgeleide stel-
lingen en de hele groep gaat erover in debat. De klas die dat
op de meest geïnspireerde manier doet, wint een mooie geld-
prijs. Opzet van het initiatief is de communicatie tussen de
chemische sector en jongeren te verbeteren. Vaak is de chemie
immers voor hen een grote onbekende, terwijl de chemische
industrie via haar producten in ons dagelijks leven toch alom-
tegenwoordig is en voor tal van problemen duurzame oplos-
singen biedt
‘Meet Gijs Meerburg’ - BP’s
topman gaat het debat aan
met het jonge geweld
22 Maatschappelijk jaarverslag BP in Geel over 2005
BP-JV2006-v2.indd 22BP-JV2006-v2.indd 22 02-05-2006 11:49:4802-05-2006 11:49:48
Maatschappelijk jaarverslag BP in Geel over 2005 23www.bpgeel.be
Enquête
Gemengde signalen
In april 2005 trokken de studenten handelswetenschap-
pen en bedrijfskunde van de KHK (Katholieke Hogeschool
Kempen) de straten in van de omgeving tot zo’n 10 km rond
de fabriek van BP. Tijdens deze inmiddels vierde ‘enquête
omwonenden’ namen ze zo’n 720 bruikbare vraaggesprekken
af. Op de persconferentie op 24 mei stelden de studenten de
resultaten voor. De voornaamste conclusies luidden dat de
ondervraagden voor de vierde keer op rij iets minder milieu-
problemen ervaren dan voorheen. Anderzijds blijft er wan-
trouwen bestaan tegen de chemie in het algemeen en tegen
BP, als grootste plaatselijk chemisch bedrijf, in het bijzonder.
Anderzijds gelooft ruim 80 % dat BP haar best doet om het
water en de lucht in de buurt schoon te houden. Buren-
magazine wordt door de geënquêteerden aangestipt als veruit
de belangrijkste bron van informatie over BP.
Op de persconferentie op 24 mei stelden de
studenten de resultaten voor
BP-JV2006-v2.indd 23BP-JV2006-v2.indd 23 02-05-2006 11:49:5802-05-2006 11:49:58
pagina 20
pagina 14
pagina 10
pagina 4
Woord vooraf Gijs Meerburg. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
2005 in scheervlucht . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3
1. M e d e w e r k e r s
Personeelsbestand . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4 Leeftijd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .4 Anciënniteit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5 Op rust . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5 In dienst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5 Promoties. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5 Schoolstagiairs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6 Afwezigheid. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6 Sociale relaties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6 Erkenning en beloning . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7 Vorming . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7 Bedrijfsgeneeskundige dienst . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .8 Vriendenkring . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .9
2. Ve i l i g h e i d
Veiligheid algemeen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Preventie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11 Crisisvoorbereiding . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12 Verkeer en transport . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12 Fabrieksbeveiliging . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .13
3. M i l i e u
Emissiecijfers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .14 Fakkelen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16 Geluid . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16 Lucht. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .17 Water . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18 Transport over water. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .19 Biodiversiteit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .19
4. C o m m u n i c a t i e
Groene telefoon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20 Bedrijfsbezoeken . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20 Publicaties . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .21 Website . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22 Overleg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22 Sponsoring en onderwijs . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22 Enquête . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23
BP-JV2006-v2.indd 24BP-JV2006-v2.indd 24 02-05-2006 11:50:1702-05-2006 11:50:17