Levenskrachtig platteland_hans_leinfelder_presentatie

Levenskrachtig platteland

Hans Leinfelder Expertenworkshop BRV – 21 maart 2016

‘Levenskrachtig platteland’ in Groenboek

Expertenworkshop BRV - 21/03/2016 - Hans Leinfelder

Verscheidenheid op mensenmaat


• Relatief ongeschonden gebieden waar open ruimte overheerst op bebouwing

• Voorkomen van verdere versnippering • Veelheid aan functies

o Essentiële functies primeren (natuur, landbouw, biodiversiteit, water)

o Andere activiteiten combineren (ontginning, toerisme, energie, bosbouw, CO2-opslag, recreatie)

• Kwaliteit van landschap o Natuurontwikkeling, erfgoedwaarden o Strenger t.o.v. functies die niet op platteland

horen


• Voedselproductie → economische leefbaarheid o Innovatie, specialisatie, diversi-

ficatie, verbreding o Kwalitatief ingerichte landbouw-

gebieden

• Dorpskernen = dragers voor andere menselijke activiteiten o Locaties voor lokale vormen van

georganiseerd vervoer, bedrijvig-heid, basisvoorzieningen

• Versterking sociale cohesie en betrokkenheid bij regio

• Maatschappelijk verantwoorde oplossing voor krimp

Stad-platteland ?!


• Dominant planningsdiscours sinds jaren 1970 o Wonen en werken in steden en kernen o Open ruimte vrijwaren

• RSV

o ‘Vlaanderen, open en stedelijk’ o Stedelijk gebied → buitengebied

• Stedelijk gebied bepaalt buitengebied • Verschil in snelheid afbakeningsprocessen


• Stedenbeleid versus plattelandsbeleid o Wat is platteland? o Plattelandsbeleid

• Witboek? • Plattelandsbeleidsplan: integratie van veelheid aan sectorale en

gebiedsgerichte initiatieven >>> eigen integrerende initiatieven vanuit plattelandsambities

• IPO, Platform Plattelandsonderzoek • Positie t.o.v. ander beleid? • Aansturing wat betreft prioriteiten? • Beperkte middelen


• Onderscheid stad-platteland is voorbijgestreefd o Surrogaten

• Regio’ met stedelijk karakter/regio’s met landelijk karakter • Regio’s met menselijk karakter?

o Andere ruimtelijke logica’s (op basis van o.a. fysisch systeem, mobiliteit, identiteit) • Gebieden met hoge dynamiek/lage dynamiek • Gebieden met hoge milieukwetsbaarheid/lage milieukwetsbaarheid • Gebieden met rijkdom aan betekenissen/armoede aan betekenissen • … • Combinaties

40-jarige bestemmingenoorlog


• Land sparing versus land sharing


Land sparing > land sharing (Metaforum) • Zelfs geringe ingrepen in natuurlijke habitats leiden tot belangrijk

soortenverlies • Algemene en opportunistische planten- en dierensoorten houden

stand in landbouwcontext

Initieel landgebruik

Land sparing

Land sharing


• Wars van Vlaamse context

• Voorbij AGNAS (afbakening) en ruimtebegroting


Open ruimte platform - Sluit veranderingsprocessen niet op in bestemmingslogica


• Open ruimte is gebaat bij integrerende agenda ≠ ∑ sectorale agenda’s ≠ geïntegreerde of meekoppelende agenda = themagericht/gebiedsgericht

• Open ruimte platform - Een programmatische aanpak zorgt voor meer daadkracht

o Ruimtelijk rendement verhogen!?

Daadkrachtige logica’s


• Essentiële functies o Natuur en bos

• + Bos ? o Landbouw o Wonen en werken in kernen

o Water? • = fysisch systeem ?!


• Andere activiteiten combineren… o Ontginning, toerisme, energie, bosbouw, CO2-opslag, recreatie

… of afwentelen van problemen, gecreëerd in (verkeerd) bebouwde ruimte, op open ruimte? o Beheer van wateroverlast en –tekort o Toerisme en recreatie o Hernieuwbare energie(landschappen)


• Alternatieve/innovatieve logica’s o Treescape = van bosecosysteemdiensten naar configuraties van

bos met andere ruimtegebruikers (doctoraatsonderzoek B. Carron, KU Leuven)

o Van ‘tyranny of small decisions’ naar ‘resource by small actions’ - doctoraat Valerie Dewaelheyns (KU Leuven – tuincomplex)


- doctoraat Anna Verhoeve (KU Leuven – niet-agrarische economische activiteiten in voormalige landbouwbedrijfsgebouwen)

Mits kwaliteitssprong voor open ruimte/landschap

o Interfases in landgebruik (onderzoeksvoorstel in opmaak door KU Leuven, UAntwerpen en UGent)


Hybride

Tuin

Bereik

Rand

Buffer

Common

Gast

Braak

Verbinding

Restje


• Vele van deze “onorthodoxe” fenomenen o Vallen niet onder bestaande classificaties o Vallen niet onder bestaande beleidscategorieën o Worden niet geregistreerd of gemonitord

• Dragen wel bij tot het leveren van de noodzakelijke ecosysteemdiensten in onze

verstedelijkte samenleving

Levenskrachtig platteland_hans_leinfelder_presentatie

Government & Nonprofit

Transcript of Levenskrachtig platteland_hans_leinfelder_presentatie