De Oudheid en levensbeschouwing door

www.jurgenmarechal.nl

Het leven en sterven van Socrates

Socrates leefde 470-399 v. Christus

Socrates leefde en stierf in Athene

Socrates filosofeert hoofdzakelijk over het menselijk gedrag. Hij vraagt zich af hoe mensen goed en rechtvaardig kunnen en dienen te leven.

Iedereen moet zich, volgens de

kern van de leer van Socrates,

afvragen: “Welke handelingen

goed en Rechtvaardig zijn.”

Socrates was de zoon van een beeldhouwer en een vroedvrouw.

Als hopliet (een zwaar bewapende soldaat te voet) nam Socrates deel aan veldslagen. Het waren de enige keren dat hij zijn vaderstad Athene verliet.

Socrates waseen hopliet

Te oordelen naar een bewaard gebleven borstbeeld moet hij vrij lelijk geweest zijn.

Socrates trouwde met Xantippe toen hij bijna 50 jaar oud was.

Xantippe is de geschiedenis ingegaan als het stereotiep van de zeurderige en bezitterige vrouw.

Toch was Xantippe een huisvrouw met een sterk karakter.

Xantippe zorgde voor de kinderen en voor een echtgenoot die zo goed als geen stuiver naar huis bracht.

Socrates hield van Xantippe. Hij had de rust van haar huis nodig. Even weg van het rumoer van de straten.

Wat Xantippe stoorde was dat Socrates nooit het woord tot haar richtte.

Zo praatziek als Socrates was met zijn vrienden op straat, zo zwijgzaam was hij thuis.

Socrates had nog een tweede vrouw, hetgeen in die tijd heel normaal was, want de regering van Athene spoorde haar burgers aan om het aantal ras-Atheners te vergroten, door bij verschillende vrouwen kinderen te hebben.

Hoe meer kinderen hoe beter!!!

Waarschijnlijk was er een overschot aan vrouwen door het grote aantal oorlogen dat Athene voerde. En zoals bekend eist een oorlog vooral mannenlevens.

Een overschot aan vrouwen!!!

Socrates zag zichzelf als een irritante Horzel die de samenleving opriep tot zelfbezinning en tot het afleggen van verantwoording over de grondslagen van de Staat.

Uiteindelijk wordt er tegen Socrates een aanklacht ingediend: hij zou niet geloven in de goden van de stad en hij zou de jeugd bederven.

In feite wordt hij door de politici uit de weg geruimd. Socrates wordt gezien als een hinderlijke vragensteller die veel kritiek heeft op de Atheense democratie.

Socrates viel de mensen niet lastig

om hen te plagen. Iets in hem liet

hem geen keuze. Hij zei dat er een

goddelijke stem in hem was.

Socrates hield zich bezig met het vinden van heel duidelijke en algemeen geldende definities (omschrijvingen) van wat goed en fout is.

Hoewel de aanklacht ongegrond is, wordt hij ter dood veroordeeld en moet de gifbeker drinken, in die tijd een gebruikelijke doodstraf.

Zelfs na het drinken van het langzaam werkende gif valt hij zijn vrienden lastig met zijn vragen. Een vriend die begint te huilen moet zich zelfs verdedigen voor zijn gesnotter.

'Ik huil toch ook niet en als er één zou moeten huilen, dan ben ik het wel!', zijn Socrates laatste woorden.

Een paar dagen na de dood van Socrates krijgen de Atheners spijt dat ze hem hebben veroordeeld.

Ze sluiten ten teken van rouw de scholen (gymnasia), de theaters, de badhuizen en de worstelscholen voor een paar dagen.

Ze verbannen enkele politici en veroordelen de rechter ter dood.

Athene in rouw na Socrates’ dood

Zelf heeft Socrates niets geschreven. Het meeste dat wij van hem weten komt van de filosoof Plato die hem in zijn 'dialogen' laat optreden.