www.lezenenschrijvenmetdolfjeweerwolfje.nl

groep

4

TAAL IS TOF!WROW!

Lezen en schrijven met Dolfje Weerwolfje in de klasIn Nederland zijn circa 1,3 miljoen mensen laaggeletterd, dit betekent dat zij moeite hebben met lezen en schrijven. Zij kunnen zich daardoor onvoldoende redden in de maatschappij. Ook veel kinderen kampen onnodig met lees- en schrijfproblemen. Onderdeel van de oplossing: stimuleer lezen en schrijven!

Speciaal voor basisschoolleerlingen heeft Paul van Loon daarom samen met Stichting Lezen & Schrijven, Uitgeverij Leopold en Uitgeverij Zwijsen een programma samengesteld om het lezen en schrijven op school en thuis op een speelse manier extra aandacht te geven. U hebt het tijdschriftenpakket besteld of gedownload voor uw school. Het tijdschrift en deze lesbrief bieden u handreikingen om goed van start te gaan met het thema ‘Taal is tof!’ in uw groep.

Lesbrief bij het tijdschrift ‘Lezen en schrijven met Dolfje Weerwolfje’

• Kinderen die buiten school dagelijks 15 minuten lezen, breiden hun woordenschat aanzienlijk uit. Een kind dat 15 minuten per dag leest, leest 1.146.000 woorden per jaar! Lees je 5 minuten per dag, dan lees je in een jaar slechts 21.000 woorden.

• Kinderen moeten 95 procent van de woorden in een tekst kennen om het verhaal te kunnen begrijpen.

WAAROM LEZEN EN SCHRIJVEN MET DOLFJE WEERWOLFJE?• Kinderen beseffen vaak niet dat ze lezen nodig

hebben voor bijna alles in hun (latere) leven. Mede om hen van dit belang bewust te maken is dit programma in het leven geroepen.

• Het programma helpt iedereen zodat niemand in een hoekje geplaatst wordt. Het stimuleert daarnaast om elkaar te helpen. Iedereen kan meedoen met ‘Lezen en schrijven met Dolfje Weerwolfje’, want Dolfje Weerwolfje is er voor iedereen. Dolfje begrijpt als geen ander wat het betekent om anders te zijn is.

DE FEITEN• Eén op de vier leerlingen verlaat de basisschool met

een leesachterstand van twee jaar; dit kan leiden tot laaggeletterdheid op latere leeftijd;

• Kinderen die ook buiten school regelmatig lezen, lopen voor in hun sociale en emotionele ontwikkeling;

• Hoe meer aandacht voor (voor)lezen, hoe groter het taalplezier en hoe sneller de taalontwikkeling;

• Lees- en taalsucces is de belangrijkste voorspeller van schoolsucces;

• Niet alleen leerkrachten, maar ook ouders spelen een belangrijke rol in het stimuleren van lezen en schrijven. Uit onderzoek blijkt dat de kans dat een kind uitgroeit tot lezer 5 keer zo groot wordt als ouders zelf (mét en zonder kind) ook lezen.

groep

4

www.lezenenschrijvenmetdolfjeweerwolfje.nl

ACTIVITEIT 1: SAMEN PRATENLees de introductie op het thema ‘Taal is tof!’ (pagina 4/5) voor. Praat daarna in een kringgesprek met de leerlingen over lezen. Vinden ze het leuk of stom om boeken te lezen? Waarom? Lezen hun ouders? Lezen hun ouders (ook nog) voor? Wie zijn hun favoriete schrijvers? Kent iedereen deze schrijvers? Hebben andere kinderen ook iets van die schrijver gelezen? Wat dan? Praat over die boeken.

Alternatieve of extra activiteit Zet op tafel verpakkingen hagelslag, muesli of melk neer. Laat de kinderen er bij stilstaan dat er elke dag veel meer te lezen is dan ze denken. Kunnen lezen is dus heel handig, want je hebt het overal voor nodig. Kunnen de leerlingen zelf ook met voorbeelden komen? Vraag ze om de volgende dag zelf spullen van thuis mee te nemen waarvoor ze moeten kunnen lezen. Waarom hebben ze juist deze spullen gekozen?

ACTIVITEIT 2: DOE DE TESTMaak ter voorbereiding stickers of buttons met daarop ‘leesbeest’, ‘allesbeest’ en ‘buitenbeest’. Laat de leerlingen de test maken op pagina 6/7. Voorlezen kan natuurlijk ook. Leerlingen die uitkomen bij ‘leesbeest’, mogen de rest van de week de sticker ‘leesbeest’ dragen. Dit geldt natuurlijk ook voor de ‘allesbeesten’ en de ‘buitenbeesten’. Vraag de leerlingen of ze zich in de uitkomst herkennen. Probeer de tips van pagina 7 in de praktijk te brengen. Vraag een echt leesbeest bijvoorbeeld een boek twee keer te lezen; ontdekt hij of zij nieuwe dingen? En kunt u de kinderen die liever niet lezen stimuleren een leuk stripboek te lezen?

TAAL IS TOF!

WIN!

DOE MEE IN DE STRIJD TEGEN LAAGGELETTERDHEID!Iedereen kan actief iets tegen laaggeletterdheid doen. Samenwerking is daarvoor heel belangrijk. Maak laaggeletterdheid bespreekbaar in de klas en bedenk samen met uw leerlingen hoe je laaggeletterdheid kunt voorkomen. Dien jullie ideeën om laaggeletterdheid tegen te gaan in voor de wedstrijd van ‘Lezen en schrijven met Dolfje Weerwolfje’ en maak o.a. kans op een ontmoeting met Paul van Loon en verdere ondersteuning bij de uitwerking van jullie ideeën door Stichting Lezen & Schrijven!

Ga voor meer informatie naar www.lezenenschrijvenmetdolfjeweerwolfje.nl

Lesbrief bij het tijdschrift ‘Lezen en schrijven met Dolfje Weerwolfje’

Lesbrief bij het tijdschrift ‘Lezen en schrijven met Dolfje Weerwolfje’groep

4

ACTIVITEIT 3: EEN NIEUWE STRIPDownload de strip van Dolfje Weerwolfje van de website www.lezenenschrijvenmetdolfjeweerwolfje.nl en print hem op A3-formaat. Knip de plaatjes uit. Laat de leerlingen (eventueel in groepjes) zelf de volgorde van het verhaal bepalen. Wat komt het eerst? Plak die nieuwe strip op een A3-vel en hang dat op in de klas. Als de opdracht klaar is, kunnen de kinderen de originele strip in het tijdschrift lezen. Zijn de verhalen anders geworden? Welk verhaal vinden zij leuker, en waarom?

ACTIVITEIT 4: VRAAG HET LEOLeo geeft antwoord op vragen van lezers (pagina 11). Door een spraakgebrek praat hij heel grappig. Wat klopt er niet aan zijn taal? Kunnen de kinderen de antwoorden van Leo ‘vertalen’? Schrijf een woord op het bord. Laat de kinderen in tweetallen met het woord stoeien om er Leo-taal van te maken.

Alternatieve activiteit: Verzin zelf een mop!Lees de moppen op pagina 11 voor. Vraag de leerlingen of ze zelf ook een mop weten. Laat enkele leerlingen de mop vertellen voor de klas. Kan de klas een mop verzinnen die nog niet bestaat?

ACTIVITEIT 5: MAAK HET VERHAAL AF*Hang de poster van pagina 12/13 op in de klas. Lees het begin van het Dolfje-verhaal voor dat op de poster staat. Laat de leerlingen het vervolg op het verhaal tekenen. Ze mogen er ook tekst bij schrijven.Hang de beeldverhalen op in de klas. Wijs de leerlingen op de mogelijkheid mee te doen aan de wedstrijd op de poster. De verhalen kunnen ze mailen naar dolfje@lezenenschrijven.nl. Wie weet wint een van hen publicatie in de volgende uitgave van het tijdschrift Lezen en schrijven met Dolfje Weerwolfje.

ACTIVITEIT 6: KNUTSELTAAL Pa heeft altijd wilde ideeën. Dit keer knutselt hij reuzenletters (pagina 18/19). Doe dit ook in de klas. Bedenk samen welk woord of welke zin bij de klas past, bijvoorbeeld ‘gezellig’, ‘feest’ of ‘taal is tof’. Laat daarna de kinderen in groepjes van drie tot vijf – afhankelijk van het aantal letters dat nodig is – samen de letters maken. Ieder groepje kiest een eigen kleur om de letters af te maken. De letters kunnen ook versierd worden met stof, knipsels uit bladen of glitters. Als de letters klaar zijn, hangt u ze op in het klaslokaal. Of voor het raam, zodat iedereen ze kan zien.

Tip: In het tijdschrift worden 3D-letters gemaakt. U kunt er ook voor kiezen platte letters te maken, dus om geen ‘dozen’ van de letters te maken.

ACTIVITEIT 7: NOURA’S DAGBOEK*

Lees Noura’s dagboek voor (pagina 20/21). Vraag de kinderen of zij een dagboek hebben. Wat schrijven zij in hun dagboek? Mogen anderen hun dagboek lezen? Houden degenen die geen dagboek hebben, hun belevenissen op een andere manier bij?Laat de leerlingen zelf een dagboekpagina maken over iets wat ze deze week beleefd hebben. Alleen over dingen die anderen mogen weten natuurlijk! Ze mogen schrijven, tekenen, foto’s plakken of knipsels uit tijdschriften gebruiken.

* Deze activiteit kan de leerling ook thuis doen.

TAAL IS TOF!

Lezen en schrijven met Dolfje Weerwolfje is een project van Paul van Loon, Stichting Lezen & Schrijven, Uitgeverij Leopold en Uitgeverij Zwijsen. Hoofdbegunstiger van het project is SNS REAAL Fonds.

www.lezenenschrijvenmetdolfjeweerwolfje.nl

Dol

fje

Wee

rwol

fjeTM

©

Paul

van

Loo

n /

illus

trat

ies:

Hug

o va

n Lo

ok /

fot

o Pa

ul v

an L

oon:

Man

isha

van

Loo

n /

all r

ight

s re

serv

ed U

itge

veri

j Leo

pold