Leren lukt beter met taaldenkgesprekken historisch denken en...

10-10-17

1

Lerenluktbetermettaaldenkgesprekken

Taalomteleren=allekinderenuitdagentotdenkenenpraten

ResiDamhuis

1www.taaldenkgesprekken.nu

Essentiegeschiedenisonderwijs

Historischbesef• Nietalleenjaartallenenfeitenkennis…• Maarookhistorischdenkenenredeneren

à goedgeschiedenisonderwijskannietzonderinteractieà taaldenkgesprekken

à interactie-expertisecombinerenmetgeschiedenisdidactiek

www.taaldenkgesprekken.nu 2

Essentievanonderwijs

leren denkenenredeneren

à goedonderwijskannietzondertaaldenkgesprekkenà iniedervak

à interactie-expertisecombinerenmetvakdidactiek


Plan

1. Watzijntaaldenkgesprekken?2. Waaromzijnzeonmisbaar?3. Hoezienzeerpreciesuit?4. Hoekunjezeinjeeigenpraktijkuitvoeren?

• videovoorbeelden• didactiekmodel


1.Watiseentaaldenkgesprek?

Leerlingenwordenuitgedaagdom:• actiefmeetedoen• actiefmeetedenken• actiefmeetepraten

5www.taaldenkgesprekken.nu 6www.taaldenkgesprekken.nu

10-10-17

2

Watvoorsoortgesprek?

Onderwijsleergesprek……ismeestaleencontrole-gesprek

Echtedialoog• waarinleerlingenuitgedaagdwordentotactief

denkenenpraten• zodatzenieuwekennisopbouwen• zodatzevaardigerwordenquadenken

enquataal

7

• proces• effect

=taaldenkgesprek

www.taaldenkgesprekken.nu

Sinterklaasiszijnsleutelkwijt

• Kleutergroep,meesterAndré

Kijkvragen:• Waarziejedekinderenactiefdenkenenpraten?• Watdoetdeleerkrachtomdatmogelijktemaken?


Kenmerkenvaneentaaldenkgesprek• daagtkinderenuitomzelfactiefnatedenken:

redeneren,vergelijkenenz.• laatkinderenhunideeënonderwoordenbrengen

enuitwisselen• laatkinderenopelkaarreagerenenideeënverder

uitbouwen


Alsdeleerkracht…,dankanhetkind...Kindneemtactiefdeelaanhetgespreka) neemtdegelegenheidte

baatomzelfietstezeggenb) gaatdooromdaternaar

hem/haargeluisterdwordtc) neemtbeurtenopeigen

initiatiefenbreidtbeurtenuit

d) geeftuitgebreideantwoordenopopenvragen

e) reageertuiteigenbewegingopbewering

Leerkrachtscheptruimtevooractievedeelnamea) laatstiltesvallenb) geeftverbaleennon-

verbaleluisterresponsenc) steltniet‘achterelkaar’

vragend) steltzonodigopenen

uitnodigendevragene) doetafentoeeen

prikkelendeuitspraak

10(Uit:Damhuise.a.,2004,CombiList)


Isdeleerkrachtnodig?

zonderleerkracht• tweetallen• kleinegroepjes

metleerkracht• kleinegroep• helegroep

à modelà verdiepenà vaktaalà misverstanden


2.Waaromtaaldenkgesprekken?

• leertheorie• taalverwervingstheorie

Waaromishethandigomditteweten?• omzegoed uittevoeren• omzedoelgericht intezetten• omzeeenvasteplekinjedagprogrammategeven• omdathetdangemakkelijkerisomzeteblijvenuitvoeren


10-10-17

3

TaalverwervingstheorieTaalaanbod:• focusopbetekenis

Taalproductie:• focusopbetekenis• enopvorm


schaap

Taal- endenkruimte

Uitgebreideproductiedoorhetkindopeigeninitiatief=creatief,actiefhuidigekennisinzetten

Hetkindmerktopwathijnognietweet

Hetkindletophettaalaanbod

Zo ontdekt hij wat hij nodig heeft=toevoegen aan kennis


Leertheorie

• Lerendoejeindialoog(Socrates)• Lerendoejeinsocialeinteractie(Vygotsky)

Doel vanmodern(21eeeuws)primair onderwijs:• alle leerlingen worden kritische denkers


TaxonomievanBloom:HOTS

dia16

Hogereordedenk-

vaardigheden

Lagereordedenk-

vaardigheden

taaldenkgesprekkeninallevakken!


3.Preciezerkijkennaartaaldenkgesprekken


TaaldenkgesprekkeninGS


10-10-17

4

Overzichttaaldenkfuncties

19

Eenvoudigetaalfuncties

• benoemen• beschrijven

Signaalwoorden bijComplexetaaldenkfuncties

• vergelijken groter• ordenen eerst…dan...• oorzaak-gevolg omdat• middel-doel omte• voorwaarde als…dan...• redeneren want• concluderen dus


TestvragenofdenkvragenHoekomtmijngeluid

bijjullieoren?

HoekunnenzeinBangladeshlevenalsderivierdaarsteeds

overstroomt?

Inwelkjaarwasdebeeldenstorm?

Watzijntrekvogels?

Wathebjenodigomeen

broodtebakken?


Piramide

• groep6,jufMarieke

Kijkvragen:• Ziejedatkinderenuitgedaagdwordenomtedenken?• Herkenjecomplexetaaldenkfuncties?• WatisderolvanjufMariekedaarbij?


Krachtigekwesties:voorwaarden

• Leerkrachtheeftzelfeennieuwsgierige,onderzoekendehouding

• Dekwestiezetleerlingenactiefaandeslagomoplossingen,meningenenstandpuntentebedenkenendaaronderbouwingenbijtegeven

• Dekwestieisechtinteressantenboeiendvoordeleerlingen


4.Hoekunjezelfaandeslag?


Bedenkeenkrachtigekwestie

• Bepaalhetglobaleonderwerpofthema• Bedenkeenkrachtigekwestie• Watvoorinleidingisernodig?• Schrijfeenpaarvoorbeeldenopvanwatdeleerlingendaarbijzoudenkunneninbrengen• Check:ziejesignaalwoorden indievoorbeelden?

• Ja?DanisdeKKgeslaagd• Nee?DatmoetdeKKbijgesteldworden


10-10-17

5

TaaldenkgesprekkeninW&T


Krachtigekwestiesinallevakken

• DeRussendraaiendegaskraandicht.Datoverlevenweniet!• Sinaasappels,limoenenenappelskunnendrijven.Oftochniet?• DanbenjenetveiligaanlandgekomenopLampedusa,maarbenjejeouderskwijt!


ZelfaandeslagVooraf:• Kieseenthema• BedenkeenKrachtigeKwestie(doedecontroleopsignaalwoordenmetdoorjoubedachtebijdragenvanleerlingen)• Bedenkhoejedeonderdelenvanhetdidactiekmodelkuntrealiseren• KieseenoftweeinteractievaardighedenTijdens:• Focusopjegekozenvaardighedentijdenshet

taaldenkgesprekNaafloop:• Warenleerlingenactiefbetrokken:actiefmeedoen?• Warenzeactiefaanhetdenkenenpraten:

signaalwoorden?


Verderlezen

• Damhuis,R.(2016).Doen,denkenendialoog.MaakW&Tcompleetmettaaldenkgesprekken.Meertaal, jrg.3,nr.2,SpecialTechyour future,TaalenWetenschapenTechnologie,4-5.• Damhuis,R.,DeBlauw,A.&Brandenbarg,N.(2004).CombiList,eeninstrumentvoortaalontwikkelingviainteractie.Praktischevaardighedenvoorleidstersenleerkrachten. Nijmegen:ExpertisecentrumNederlands.• Tammes,A-C.,Vonk,A.,Zalm,E.vander&Damhuis,R.(2015).Meerkennis,meerinzicht,meertaal.Taaldenkgesprekkenmakentaal- enzaakvaklessenuitdagend.MeerTaal,nr 3, jrg.2,4- 9.


29

[email protected]



Leren lukt beter met taaldenkgesprekken historisch denken en...

Documents

Transcript of Leren lukt beter met taaldenkgesprekken historisch denken en...