Leesvoer nr. 1 - 2012
-
Upload
de-heus-voeders-bv -
Category
Documents
-
view
254 -
download
3
description
Transcript of Leesvoer nr. 1 - 2012
Jaargang 15 | nummer 1 | februar i 2012
2012
1
Leesvoer
Goede apparatuur zorgt voor optimaal
stalklimaat
U vindt alles over Leesvoer ook op internet. Ga naar
www.de-heus.nl
Op de cover
Jos van Zutphen en Ad Heijneman
controleren de instellingen van de
klimaatcomputer
2 De Heus · Leesvoer 1 | februar i 2012
4
12
18
In dit nummer
r u n d v e e
Boerderij Lindenhoff begrip in Holland 4
Succesvolle start melkrobot 10
Meer gras met GrasPlus 20
Balans in voederwaarde en vroegrijpheid 27
v a r k e n s
Voeding is cruciaal 8
'De juiste bouwkundige keuzes' 14
Varkens kijken in Haarle 18
Luchtweginfecties snel opsporen 22
p l u i m v e e
Ontdek het nieuwe Pluimvee Prestatie Plan 6
Een goed begin is het halve werk 12
De Heus voldoet aan eisen supermarkten 24
a g r a - m a t i c
Kies de oplossing die past bij uw bedrijf 16
Bekijk opnieuw de mogelijkheden 19
Bonje met de buren 26
Welkom 3
Ontmoet De Heus 17
14
'Een bedrijfs-bezoek is
tegenwoordig bijzonder'
colofonLeesvoer is het huisorgaan van De Heus
Uitgever: De Heus Voeders B.V.
Redactieraad: Patrick van Vugt, Franko van
Lankvelt, Nico Woudenberg,
Augustine van Ree en Joost Belt
Redactieadres: Postbus 396 6710 BJ Ede,
telefoon 0318 – 675 497
e-mail [email protected]
Productie: Iris communicatie & reclame,
Lichtenvoorde
Druk: BDU Barneveld
Leesvoer 1 | februari 2012
Welkom!
Leesvoer wordt gedrukt op FSC
gecertificeerd houtvrij silk mc papier.
PlezierOm te vertellen wat hij doet schreef een van onze specia-listen: ik wil eraan bijdragen dat de pluimveehouder met plezier kan werken. Plezier in het werk is ook belang-rijk om dag in dag uit paraat te zijn en gemotiveerd te blijven. De een vindt nieuwe plannen maken voor het bedrijf de uitdaging. De ander heeft een goede dag als de resultaten naar verwachting zijn of die zelfs overtreffen. Een derde heeft plezier omdat het ‘gewoon’ lekker loopt. U heeft een prachtig vak met veel vrijheid. We gaan het voorjaar tegemoet. De dagen worden langer, het weer wordt beter. Wat is er mooier dan in de morgenstond fluitend de staldeur weer te openen en de geruststel-lende geluiden van uw dieren te horen? Een mooier begin van de dag is er bijna niet voor te stellen. Wij wensen u in elk geval veel werkplezier!
Van de redactie
Augustine van Ree, Marketing & Communicatie
Prachtige studiereis naar Toscane
U hoort van De Heus
Iets nieuws leren en gezelligheid gaan prima samen, dat bewijzen de studie-reizen die De Heus af en toe organiseert. Spreekt het u ook aan om u een week samen met andere agrarische ondernemers onder te dompelen in een volledig andere wereld? Dit jaar organiseren we een studiereis naar Toscane, een van de mooiste streken in Italië.
Toscane bevat een rijkdom aan culturele en historische bezienswaardigheden. U krijgt volop de gelegenheid om deze bezienswaardigheden te bezoeken. Bovendien worden er tijdens deze studiereis excursies gemaakt naar agrarische bedrijven zoals een melkveebedrijf, een varkensbedrijf en een pluimveebedrijf. De reis begint op maandag in de hoofdstad Rome. Van hieruit wordt met de bus dwars door Toscane richting Florence gereisd. Aan het einde van de reis wordt vanuit Florence op zaterdag teruggevlogen naar Amsterdam.
Er worden twee reizen georganiseerd: Reis 1: van 4 juni tot en met 9 juni 2012 Reis 2: van 3 september tot en met 8 september 2012
Bent u geïnteresseerd? Neem dan contact op met Haije Dijkstra, 06 - 53 368 487. Voor beide reizen zijn nog plaatsen vrij.
4 De Heus · Leesvoer 1 | februar i 2012
Boerderij lindenhoff, het bedrijf van de familie Te Voortwis in Baambrugge, kent diverse
vleesveetakken. De onderneming onderscheidt zich en weet zich daardoor ook in deze tijd
staande te houden en een goed resultaat te bereiken.
nder de rook van Amsterdam ligt aan de
rand van het Groene Hart het bedrijf van
de familie Te Voortwis. Het vleesveebe-
drijf heeft Gasconne runderen, zowel zoogkoeien
als jongvee. Daarnaast zijn er Gasconne varkens,
zowel fokzeugen als vleesvarkens, en lamschapen
van het Franse ras Tarasconnese. Het vee vormt
de basis van het vleesverwerkingsbedrijf van de
familie. Boerderij Lindenhoff levert vooral aan de
horeca in het luxere segment. Lindenhoff-produc-
ten staan op de menukaarten van verscheidene
sterrenrestaurants. Ook consumenten waarderen
de producten en weten de weg naar de boerderij-
winkel te vinden.
filosofieDirco te Voortwis studeerde bedrijfskunde en
volgde daarna zijn vader op in het vleesveebedrijf.
Hij leidt het bedrijf vanuit een bepaalde filosofie.
‘Modern rentmeesterschap staat bij ons hoog in
o
Boerderij lindenhoff begrip in Holland
Modern rentMeesterschap in BaaMBrugge
r u n d v e e
Gasconne varkens en runderen zijn gewild
bij restaurants
Een goed leven voor zijn dieren vindt Te Voortwis belangrijk
De Heus · Leesvoer 1 | februar i 2012 5
het vaandel. Wij voelen ons voor de dieren verant-
woordelijk en willen ze een zo goed mogelijk leven
geven en ze niet opjutten tot een zo hoog moge-
lijke productie. Snelle groei voor een snelle omzet
spreekt ons niet aan. Verder vormen licht, lucht en
ruimte belangrijke voorwaarden voor een goede
gezondheid. Hierdoor blijft het medicijngebruik tot
een minimum beperkt.’
HellingstalLicht, lucht en ruimte werden afgelopen zomer
gerealiseerd in een nieuwe serrestal op de tweede
locatie in Baambrugge. Het is een hellingstal voor
vleesvee met een ingenieus kettinguitmestsys-
teem, dat de vaste mest buiten de stal in de opslag
brengt. Een automatische stroverdeler brengt het
stro in de stal. De stal is verdeeld in afdelingen,
zodat er op leeftijd, conditie en afkalfpatroon
geselecteerd kan worden. Elk dier beschikt over
10 m². Dit is meer dan de voorschriften voor het
ecologisch houden van vee. Om zo veel mogelijk
de natuur binnen te halen, zijn er in de stal echte
bomen geplant. Dat de dieren het er naar de zin
hebben, straalt er vanaf, gezien de rust in de stal.
‘Het staat buiten kijf dat onze manier van vleesvee
houden de structuur en de smaak van het vlees ten
goede komt’, zegt Dirco.
Voeding’s Zomers lopen de zoogkoeien met hun kalveren
buiten. In de winter bestaat de voeding in hoofd-
zaak uit grof, zelf gewonnen ruwvoer uit agrarisch
natuurbeheer, dat in balen wordt geperst. ‘Kunst-
mest en gewasbeschermingsmiddelen gebruiken
we absoluut niet. Roofbouw op de bodem is uit
den boze’, zegt Dirco. ‘We onthoornen de dieren
niet en alle kalveren worden verwekt door natuur-
lijke dekking. Er zijn zeventig afkalvingen per jaar.
Dit verloopt vrijwel zonder problemen, een groot
voordeel van dit ras.’
Daarnaast krijgen de voor de slacht bestemde
dieren krachtvoer op basis van Europese grond-
stoffen. ‘Ook dit hoort bij onze bedrijfsfilosofie, de
grondstoffen halen we zo min mogelijk uit landen
waar regenwoud gekapt wordt om ons van grond-
stoffen te voorzien. Al 35 jaar bestaat er een goede
relatie tussen ons bedrijf en De Heus Voeders.
Er is vertrouwen in en begrip voor elkaars bedrijfs-
voering.’
Vleeseigen vetDe familie Te Voortwis verzorgt ook de varkens en
schapen volgens deze bedrijfsfilosofie; de heerlijke
lamskoteletten en ook de Baambrugse speenbig
behoren tot de specialiteiten van Boerderij
Lindenhoff. Het vlees en de vleesproducten vinden
gretig aftrek. Voor topkoks uit de horeca hoeft
dit vlees niet echt mager te zijn, want de ervaring
leert dat het met wat vleeseigen vet veel lekkerder
bereid kan worden.
Gerrit de Pater
Specialist Rundvee
De weloverwogen bedrijfsvoering komt mede op conto van de gedrevenheid van Dirco
in het kort Wie? Dirco te Voortwis Wat? Vleesvee- met vlees-
verwerkingsbedrijf Waar? Baambrugge Hoeveel? 230 stuks Gasconne dieren
(zoogkoeien en jongvee), 180 Tarasconnese lamschapen en Gasconne varkens (fok-zeugen en vleesvarkens)
Waarom? opmerkelijke bedrijfsfilosofie
Voor meer informatie
verwijzen wij u naar de website van Boerderij Lindenhoff: www.lindenhoff.nl
De natuur krijgt voor-rang op de Lindenhoff
6 De Heus · Leesvoer 1 | februar i 2012
p l u i m v e e
in het verleden kregen vleeskuikens op elk bedrijf min of meer standaard voer. Bij problemen
werd er links en rechts bijgestuurd op advies van de dierenarts, pluimveevoorlichter of de ei-
gen ervaringen. Dit is achterhaald. De Heus biedt voerprogramma’s waarmee pluimveehouders
kunnen inspelen op elke situatie op hun bedrijf. Dit noemen we het Pluimvee Prestatie Plan.
e laatste jaren hebben zich in de markt
opmerkelijke ontwikkelingen voorgedaan
(zie daarvoor het kader).
Door deze ontwikkelingen is er het besef dat iedere
bedrijfssituatie op elk moment anders kan zijn, en
daarmee dat ook elk bedrijf zijn eigen specifieke
aanpak en voerbehoefte (nodig) heeft.
Om de moderne vleeskuikenhouder de mogelijk-
heid te bieden zo goed mogelijk in te spelen op zijn
specifieke bedrijfssituatie ontwikkelde De Heus het
Pluimvee Prestatie Plan.
Pluimvee Prestatie PlanHet besef dat iedere bedrijfssituatie anders is,
leidde bij De Heus tot een compleet nieuwe
opbouw van het voerassortiment. Dit assortiment
biedt de mogelijkheid invulling te geven aan eisen
van de markt en laat het vakmanschap van de
vleeskuikenhouder maximaal renderen.
In het nieuw ontwikkelde voerassortiment is
gekozen voor een opbouw waarbij afhankelijk
van bedrijfsdoelstellingen en marktsituatie een
flexibel voerprogramma samengesteld wordt.
De pluimveehouder doet dit door met zijn speci-
alist een eigen flexibel Pluimvee Prestatie Plan te
ontwikkelen, rekening houdend met zijn dieren,
klimaat, stal, doelstellingen, enzovoort. Het doel
is een maximaal bedrijfsrendement.
opti en Vita als basisDe basis van het Pluimvee Prestatie Plan bestaat
uit twee duidelijk van elkaar te onderscheiden
voerlijnen: Opti en Vita. De Opti-lijn beoogt een
maximale groei met een laag voederverbruik.
D
Ontdek de kracht van het nieuwe Pluimvee Prestatie Plan
nieuw assortiMent opti en Vita
ontwikkelingen in de vleeskuikenmarkt Enorm gestegen groeicapaciteit Meer jeugdgroei Grote verschillen in nutriëntbehoeften
tussen rassen Maatschappelijke aandacht voor
diergezondheid en antibioticagebruik Dierwelzijn Beperkingen in keuze van grondstoffen Scherpere eisen van slachterijen aan
aflevergewichten Eisen van grootwinkelbedrijven aan
grondstoffen namens consumenten Duurzaamheid en verantwoord gebruik
van energie en eiwitten
'Elk bedrijf is anders. Dat
geldt zelfs voor elke ronde'
Met het Pluimvee Prestatie Plan kunt
u inspelen op de veranderende om-standigheden door de voeding aan te
passen
De Heus · Leesvoer 1 | februar i 2012 7
Patrick van Vugt
Productmanager
Vleespluimvee
Voorwaarde is dat omstandigheden optimaal zijn.
De nadruk ligt op hoge prestaties en resultaten. De
Vita-lijn beoogt onder minder optimale omstandig-
heden toch het gewenste resultaat te halen, zonder
verlies aan financieel rendement. De nadruk ligt hier
op een gecontroleerde rustige opname en groei.
elke ronde is andersHet uitgangspunt bij het Pluimvee Prestatie Plan
is dat niet alleen iedere bedrijfssituatie anders is,
maar ook elke ronde. Het gaat om de wisselwer-
king tussen vleeskuiken, huisvesting, omgeving
en dergelijke (zie overzicht). Deze wisselwerking
verandert voortdurend en heeft invloed op de juiste
nutriëntenbehoefte. Een nieuw ras kuikens of een
verandering in klimaat kan bijvoorbeeld leiden tot
een andere voederbehoefte.
Wisselen van voerlijnDe beide voerlijnen Opti en Vita kunnen worden
geleverd in volledig voer en concentraat. Het
concentraat is bedoeld als aanvulling op het voeren
van eigen tarwe. Hier wordt voor het concentraat
voeders een aan het concentraat aangepast
tarweschema gehanteerd. Voor de volledige
voeders geldt dat De Heus hele tarwe door het
voer mengt, gericht op het stimuleren van de
spiermaagontwikkeling.
De opbouw van de Opti- en de Vita-voerlijn is ge-
lijk. Dit geldt voor leeftijdsopbouw, aandeel tarwe,
fysische structuur en coccidiostatica. Dit maakt
het mogelijk om op elk moment in de ronde om te
schakelen van de Opti-lijn naar de Vita-lijn en an-
dersom. Hierdoor kunt u met het Pluimvee Presta-
tie Plan voortdurend de resultaten verbeteren, door
de voeding beter af te stemmen op de dieren.
Voordelen Pluimvee Prestatie PlanHet grote voordeel van het nieuwe assortiment is
dat u niet hoeft te kiezen voor een bepaalde voer-
lijn. Afhankelijk van de ervaringen van het afgeslo-
ten koppel kunt u met het Pluimvee Prestatie Plan
proactief inspelen op het nieuwe koppel.
U kunt kiezen voor snel en hard als het kan en ge-
controleerd en rustig als het moet. Kuikens moeten
immers steeds gezond blijven om hun maximale
groeikracht te behouden. Maar altijd gericht op
het beperken van de kosten op uw bedrijf en het
verbeteren van de financiële resultaten.
In samenwerking met uw dierenarts en de pluim-
veespecialist stelt u de voerstrategie met het
Pluimvee Prestatie Plan vast en dient u vervolgens
de best passende voeders toe.
Onze pluimveespecialist overlegt graag met u hoe
u ons Pluimvee Prestatie Plan volledig kunt toepas-
sen op uw bedrijf.
alle voordelen op een rij Gericht voeren, specifiek afgestemd op
uw bedrijfssituatie Op elk moment de juiste voersamenstelling
kiezen Stuurmogelijkheden door flexibele voerinzet Beschikbaar in compleet voer en concentraat Meer ruimte voor optimaliseren van
de voerwinst Toepasbaar voor de verschillende rassen Speelt in op de nieuwe welzijnsnormen
Stal en klimaat Water Eendagskuiken Gewenste groei en gewichten Diergezondheid Voer (verteerbaarheid) Mest- en strooiselcondities
fase 1
opti-voerlijncompleet / concentraat
Vita-voerlijncompleet / concentraat
fase 1
fase 2 fase 2
fase 3 fase 3
fase 4 fase 4
Pluimvee Prestatie Plan
De opbouw van de Opti- en Vita-lijnen. Door van voerlijn te wisselen kunt u altijd inspelen op verande-ringen. Van beide lijnen zijn vier voerprogram-ma’s die verschillen op basis van de herkomst en duurzaamheid van de grondstoffen
Overzicht variabelen, van invloed voor het bepalen van het Pluimvee Prestatie Plan
8 De Heus · Leesvoer 1 | februar i 2012
v a r k e n s
nevedi en lTo nederland willen de fosfaatproductie met twintig miljoen kilogram
verlagen, te beginnen met tien miljoen kilogram reductie in 2012. Volgend jaar volgt
de andere helft. Bij het verlagen van de fosfaatproductie speelt voeding een grote rol.
Wat kunt u doen en wat mag u van De Heus verwachten?
ij het verlagen van de fosfaatproductie
kunt u beginnen met het invullen van de
P-toets voor uw eigen bedrijf. Deze toets
vindt u via de link in de witruimte naast dit artikel.
Wanneer u de link volgt, kunt u een Excelbestand
downloaden en deze op uw eigen computer invul-
len. De uitkomst is het percentage fosfaatbenut-
ting van uw eigen bedrijf. Vergelijk de uitkomst
vervolgens met de percentages in tabel 1. Als u
de streefwaarde haalt, hoeft u niet tot actie over te
gaan. Bedenk echter wel dat een verdere verlaging
van de fosforaanvoer voor uw bedrijf (en de totale
sector) voordelig kan zijn.
Aan de slag met vleesvarkensAls u de streefwaarde bij uw vleesvarkens niet haalt,
moet u aan de slag om de fosfaatbenutting te ver-
beteren. De belangrijkste graadmeter is de voeder-
conversie. Wat kunt u doen om deze te verbeteren?
Kies in overleg met uw afnemer een vleestypi-
scher dier of ga beren mesten. Vleestypische
dieren en beren hebben minder luxeconsumptie
en zetten minder vet / spek aan. Wel stellen
deze dieren hogere eisen aan de variatie in en
smaak van het rantsoen.
Beperk de maximale voergift. Met een lagere
eindgift beperkt u luxeconsumptie en dus ook
spekaanzet. Beperk echter niet te veel, om de
groei erin te houden en de dieren niet uit elkaar
te laten groeien. Vuistregel: de troggen mogen
vanaf 70 kg lichaamsgewicht binnen
15 minuten ‘leeg’ zijn.
�Gebruik voer met een hogere EW. Met hoog
EW-voer verlaagt de fosfaataanvoer. Bij brijvoer
is dit zonder meer mogelijk. U kunt per slot van
rekening makkelijk de voergift beperken.
Aan de slag met zeugenVoor het verlagen van de fosfaatproductie bij
zeugen kunt u rekening houden met de volgende
aandachtspunten:
Maximaliseer het aantal verkochte biggen per
zeug per jaar.
B
Voeding is cruciaalVerlaging fosfaatproductie op BrijVoerBedrijVen
Tabel 1 Fosfaatbenutting van
zeugen en vleesvarkens
Diercategorie Gem. 2007 - 2009 streefwaarde streefwaarde 2011 2013
Zeugen (incl. biggen) 0,37 0,40 0,43 Vleesvarkens 0,41 0,44 0,47
Ga zelf aan de slag met de P-toets. Kijk op
www.de-heus.nl/sectoren /varkens/p-toets
De Heus · Leesvoer 1 | februar i 2012 9
de hoeveelheid verteerbaar fosfor kan als volgt:
Toevoeging van fytase. Dit product maakt on-
verteerbaar fosfor in het voer wel beschikbaar.
Hitte bij het persen maakt fytase echter inactief.
Daarom heeft de Heus coaters in de fabrieken
die de fytase ná het persen aanbrengen op het
afgekoelde product. Ook toetst De Heus met
regelmaat of het voer voldoende fytase bevat.
De benutting van fosfor kan duidelijk verbe-
teren door andere grondstoffen te kiezen. In
tabel 2 staan verschillende producten met hun
fosforverteerbaarheid. Hieruit blijkt bijvoorbeeld
dat de verteerbaarheid van fosfor in tarwe
tweemaal beter is dan die in maïs. Ook scoren
hele granen beter dan graanbijproducten en
verschillen daarnaast eiwitbronnen in fosfor-
verteerbaarheid. Het combineren van alle eisen
van het voer bepaalt uiteindelijk de keuze van
grondstoffen. Helaas zijn de grondstoffen met
beter verteerbaar fosfor gemiddeld genomen
wel duurder.
Met de keuze van bijproducten kunt u de
fosfordruk verhogen of verlagen. Ook hier zijn
echter weer prijsconsequenties aan verbonden.
Voor de biggen- en lactovoeders is een verlaging
van de totale hoeveelheid fosfor lastig zonder de
voerprijs te laten stijgen. De stijging van de voer-
prijs is te overzien als u dit doet voor vleesvarkens-
en dragende zeugenvoeders. Voor de aanvullende
voeders kan De Heus nauwkeurig inspelen op de
behoefte. Ze zijn per slot van rekening 100 procent
klantspecifiek en moeten dus voorzien in wat er op
uw bedrijf nodig is. �
Houd zeugen op conditie. Conditieverlies
compenseren kost meer dan conditiebehoud.
Let erop dat u ze niet overmatig in conditie
brengt. Dit kost wel extra onderhoudsvoer.
Optimaliseer het aflevergewicht van de biggen.
Een open deur, maar wel belangrijk: minimali-
seer onbedoeld voerverbruik en vermorsing.
Wat u mag verwachten van De HeusUitgangspunt van De Heus is dat de voeders en
rantsoenen het prestatievermogen hebben dat u
verwacht. Verlaging van de hoeveelheid verteer-
baar fosfor mag niet ten koste gaan van technische
resultaten. Een tekort aan verteerbaar fosfor leidt
tot groeidepressie, verminderde botontwikkeling en
botsterkte, maar ook tot een suboptimale melkgift.
De Heus verlaagt de fosforaanvoer met behoud
van het prestatievermogen van het voer. We heb-
ben hiermee al veel ervaring opgedaan op de
Belgische markt waar het zogenoemde Fosfor-
convenant van kracht is. Fosforverlaging in het
voer doorvoeren zonder concessies te doen aan
Ruud Bens
Hoofd Brijteam / Nutritionist
De fosforbenutting kan verbeteren door andere grondstoffen te kiezen
Tabel 2 Verteerbaarheid van fosfaat in verschillende grondstoffen
wat te doenVul de P-toets in met gegevens van uw bedrijf. Onze specialisten assisteren u hierbij graag. Afhankelijk van de uitkomst kunt u de strategie bepalen. U kunt kijken naar de mogelijkheden die verschillende grondstoffen en bijproducten bieden. Maar wellicht zijn er ook andere zaken die u op uw bedrijf kunt aanpakken. Het begint echter met de P-toets.
Verteerbaarheid (%)
Milocorn 17,0 Maïs 20,0Granen Gerst 39,0 Tapioca 40,0 Tarwe 41,9
Maïsvoermeel 20,0Graanbijproduct Tarwegries 23,0 Tarwegluten vm 26,0 Tarwezemelen 30,0
Zonnepitschroot 15,0 Raap 27,0eiwit / celstof Palmschilfers 30,0grondstoffen Soya Hipro 39,1 Erwten 45,1 Diermeel 75,0
10 De Heus · Leesvoer 1 | februar i 2012
JAN EN ANNEKE TEN HOOR-DOUMA:
Succesvolle start dankzij planmatige
aanpakJan en Anneke ten Hoor-Douma in Waskemeer namen op
1 november 2011 een melkrobot in gebruik. Ze doorliepen
het traject van besluitvorming, realisatie en optimalisatie
met behulp van het Robotmelken Praktijk Plan. Het
robotmelken maakt hun verwachtingen volledig waar.
in het kort Wie? Jan (44) en Anneke (43) ten Hoor-DoumaWat? Robotmelkers vanaf november 2011 te Waskemeer (Ooster-
wolde Fr.), 1980 bedrijf gestart, overname in 2006
Hoeveel? 54 ha (inclusief 7 ha huurland) Melkquotum: ± 700.000 kg Melkproductie: 8.600 kg (305 dgn) 4,40% vet en 3,60% eiwit
De Heus · Leesvoer 1 | februar i 2012 11
utomatisch melken neemt toe in Neder-
land. Ook Jan en Anneke kozen hiervoor.
Het melken in de oude melkstal was een
belasting voor Jan geworden vanwege de langere
melktijden, onrustige koeien en ook vanwege rug-
klachten door een hernia. Het besluit om een melk-
robot aan te schaffen, was hierdoor gemakkelijker.
Jan oriënteerde zich goed: ‘Ik heb me vooraf
goed laten informeren door collega-robotmelkers,
fabrikanten en een robotspecialist van De Heus.
Dit was zeer waardevol.’ Het is belangrijk om de
voor- en nadelen van robotmelken in de praktijk op
een rijtje te krijgen. Zo neemt de arbeidsbehoefte af
en de flexibiliteit toe, maar is het robotmelken wel
een 24-uurssysteem en vergt het een andere wijze
van controleren van de koeien.
VoorbereidingsfaseDe voorbereiding bestond onder meer uit een
capaciteitsberekening, de bepaling van de voer-
strategie en een nieuwe inrichting van de stal.
De robot kan op basis van de 305-dagenproduc-
tie van 8.600 kg ongeveer 625.000 kg melk per
jaar melken (zie tabel 1). ‘We verwachten dat de
productie zal stijgen en we minder melk zullen ver-
leasen, zodat we zeven ton kunnen gaan melken’,
zegt Jan. Jan en Anneke besteedden veel aan-
dacht aan de inrichting van de stal. Ze kozen voor:
robot bij de oude melkstal;
veel ruimte bij de melkrobot;
ruime doorgangen;
comfortabele ligboxen (waterbedden en
zwevende boxen).
‘Korte looplijnen zijn belangrijk. Daarom maakten
we van de oude melkstal een afkalfstal en plaatsten
hier de robot dichtbij. Dit werkt gemakkelijk met de
pas afgekalfde koeien’, is de stelling van Jan.
Jan koos voor ruimere doorgangen tussen de veer-
tien ligboxen. ‘Hiervoor moesten we ligboxen inleve-
ren en dat doe je als veehouder niet graag. Rob, onze
specialist Rundvee van De Heus, heeft ons het belang
van voldoende ruimte voor vaarzen en melkkoeien
goed duidelijk gemaakt’, zegt Anneke. De voerstrate-
gie is een essentieel punt. Het advies is maximaal
8 kg krachtvoer in de melkrobot. Dan hebben de
koeien voldoende tijd om het voer op te nemen. In de
stal is een krachtvoerbox geplaatst, waar de hoog-
productieve koeien extra voer kunnen opnemen.
opstart- en optimalisatiefaseVanaf het moment dat de robot gaat melken tot
nu is de opstart- en optimalisatiefase. Voldoende
aandacht voor de klauw- en uiergezondheid in
deze drukke periode bepaalt mede het succes.
De bestaande melkstal onderhouden en tijdig
tepelvoeringen vervangen, voorkomt veel leed.
Het rantsoen heeft grote invloed op de loop op de ro-
bot. Zo weinig mogelijk wisselingen heeft de voorkeur.
‘Wij kozen er daarom voor om gedurende het jaar
al ‘lasagnekuilen’ aan te leggen’, zegt Jan. ‘Daarom
hoeven we rondom het opstarten van de robot en het
komende half jaar het rantsoen niet te wijzigen.’
optimaliserenJan en Anneke richten zich nu op het optimaliseren
van de robot. De melkpermissie stond ruim afgesteld
om koeien minder snel te weigeren. Nu optimalise-
ren ze het aantal melkingen en analyseren ze welke
koeien worden geweigerd. ‘Het gemiddeld aantal
melkingen is geen goede maatstaf’, maakt Jan
duidelijk. ‘Het is van belang dat de hoogproductieve
koeien vaak genoeg komen en de laagproductieve
en oudmelkte koeien maximaal twee keer. Met Rob
hebben we de permissie scherp ingesteld op uren
en kilogrammen melk. Op basis van weigeringen
zien we welke koe goed op de robot loopt.’ Het aan-
tal weigeringen per koe per dag moet minimaal de
helft van het aantal melkingen per koe per dag zijn.
Jan en Anneke zijn tevreden: ‘Voor ons heeft de
melkrobot alles gebracht wat wij verwachtten. Dank-
zij goede begeleiding en advisering vooraf, waren
wij en de koeien binnen enkele weken gewend.’ �
Constante kwaliteit ruwvoer is belangrijk voor het op peil hou-den van de productie
Rob van echtelt
Specialist Rundvee
De koeien moeten de ruimte hebben
Tabel 1Relatie tussen melk-productieniveau en capaciteit van de robot (bij 60 melkkoeien/robot)
r u n d v e e
a
305-dagen productie Kg melk Kg melk Kg melk per koe/jaar per koe/dag per robot/dag per bedrijf/jaar
8.000 26,2 1580 576.700 8.685 28,4 1710 624.150 9.350 30,6 1840 671.600 10.020 32,8 1975 720.875
12 De Heus · Leesvoer 1 | februar i 2012
p l u i m v e e
Huisvesting Reiniging van stallen
Goed reinigen van de stal voorkomt overdracht
van bacteriën en parasieten. Iedere manier
van stalreiniging heeft voor- en nadelen. Was
het voorgaande koppel goed gezond, dan kan
droog reinigen volstaan.
Het beste resultaat geeft natte reiniging, in
combinatie met ontsmetting. Om goed te
kunnen ontsmetten is het noodzakelijk alle
vuil te verwijderen. Laat de ontsmettings-
middelen voldoende lang hun werk doen.
Nat reinigen geeft risico op schade aan het
systeem. Pas op met water in voergoten,
ventilatoren en elektra.
Bewerk een eventuele buitenuitloop van de
hennen. Spit of ploeg de grond om, zodat alle
mest van het vorige koppel weg is.
Reiniging van drinkwatersysteem
Alleen doorspoelen van de leidingen is absoluut
onvoldoende. Het beste is om de leidingen vol
te zetten met een peroxidehoudend middel.
Laat dit meerdere uren inwerken met voldoende
druk en spoel vervolgens door. Zorg dat ook de
nippels worden doorgespoeld (loop er bijvoor-
beeld met de bezem langs). Let erop dat u het
juiste middel gebruikt dat zowel schimmels,
gisten als bacteriën doodt.
Onderhoud
�Benut de leegstand om onderhoud uit te voe-
ren. Denk hierbij bijvoorbeeld aan het reinigen
en vervangen van de verlichting.
Bezoek de opfokstal
Bekijk de hennen in de opfokstal. Hier ziet u
bijvoorbeeld in welk systeem de dieren zijn
opgefokt, welk voersysteem ze hebben, of er
mestbanden zijn en hoe de conditie van de
hennen is. Een kort gesprek met de opfokker
kan u veel informatie en tips verschaffen. Sluit
met het lichtschema aan op het lichtschema
van het opfokbedrijf.
Verlichting
Laat de eerste dag de verlichting wat langer
branden om de hennen voldoende gelegenheid
te geven voer op te nemen. Als u de verlichting
dooft, begin daarmee dan eerst onderin de
stal en werk vervolgens naar boven. De eerste
dagen kunt u ’s avonds het licht handmatig
uitdoen.
Hennen in systeem
Zorg dat alle hennen ’s avonds in of op het
systeem zitten. Zo krijgen ze allemaal water en
voer. Controleer ook of de hennen zich goed in
het systeem verdelen. Zo voorkomt u overbe-
lasting van bepaalde voerlijnen en legnesten.
Strooisel
Zorg voor voldoende strooisel in de scharrel-
ruimte (ongeveer één centimeter). Zo blijft de
scharrelruimte rul en hebben de dieren wat
om in te scharrelen. Verstrek eventueel ook
eenmalig maagkiezel: houd circa drie gram
per hen aan.
Bovenstaande titel gaat zeker op bij de start van een nieuwe legronde. Van het zorgvuldig
opstarten van hennen heeft u in de rest van de legperiode veel profijt. Hierna volgt een
aantal aandachtspunten voor een soepele start.
een goed begin is het halve werk
>> Het beste resultaat geeft natte reiniging,
in combinatie met ontsmetting
Overleg met welke voersoorten u de
hennen opstart. Houd rekening met voer-
opname, diergewicht en legpercentage
De Heus · Leesvoer 1 | februar i 2012 13
Klimaat Droge stal
Als de nieuwe kippen komen, moet de stal
goed droog zijn.
18 graden Celsius
Verwarm de stal in de winter voor tot 15 - 18° C.
Dit is noodzakelijk voor de jonge hennen die
weinig vetvoorraad hebben en moe en soms
uitgeput zijn van de reis. Een hogere staltem-
peratuur zorgt er ook voor dat de hennen zich
beter verdelen en eerder gaan vreten. Daar-
naast voorkomt een voorverwarmde stal
condensvorming. Let op! Een nat gereinigde
stal is een stuk kouder dan een droog gereinig-
de stal. Denk dan ook aan de vloertemperatuur.
Voeding Keuze voeding
Sluit met de hennenleverancier en onze
specialisten kort met welke voersoorten u de
hennen gaat opstarten. Volg de ontwikkeling
van de hennen vooral in de eerste weken zeer
nauwkeurig. Betrek hierbij voeropname, leg-
percentage, diergewichten, enzovoort. Om een
maximaal rendement te behalen is het verstan-
dig de eerste weken extra te investeren door
de keuze van het voer. Zo is het mogelijk om
via De Heus vismeel of vismeelvervanger bij te
voeren. Hiermee kunnen de hennen zich goed
ontwikkelen, ook bij een krappe voeropname.
Vang eventueel de dieren de eerste dagen op
met een vitamine/mineralen of een darmflora
stimulerend product op drinkwater.
Start
Hennen start u op met overgangsmeel
(eventueel met vismeel of soja). U kunt dit
overgangsmeel voeren tot tien procent leg.
Daarna stapt u volledig over op startvoer of
legmeel Fase 1.
Speciaal startvoer
Onze moderne leghennen komen steeds snel-
ler in productie en we willen ze graag steeds
langer aanhouden. Om de hennen voldoende
nutriënten te geven, heeft De Heus speci-
ale startvoeders ontwikkeld. Deze voeders
bevatten niet alleen hogere gehalten aan goed
verteerbare eiwitten en energie. Ook zijn extra
vitaminen en mineralen toegevoegd om de hen
maximaal te ondersteunen. Zo voorkomt u dat
jonge hennen hun lichaamsreserves weggeven.
lichtschema Lichtschema vaststellen
Stel op tijd, in overleg met onze specialisten en
met uw hennenleverancier, een lichtschema op.
Dit lichtschema kunt u eventueel aanpassen
gedurende de ronde, afhankelijk van de ontwik-
keling van het koppel. �
John Achterstraat
Sectorhoofd Legpluimvee
tipZorg ervoor dat alle hennen 's avonds in het systeem zitten. Dan krijgen ze water en voer
'Bezoek de opfokstal zodat u ziet hoe uw dieren zijn opgefokt'
Goed reinigen verlaagt de ziektedruk
14 De Heus · Leesvoer 1 | februar i 2012
NIEUWE VARKENSSTAL JOS EN DIONNE VAN ZUTPHEN
'De juiste bouwkundige keuzes gemaakt'
Jos en Dionne van Zutphen bouwden een nieuwe vleesvarkensstal met een niet-alledaags
klimaatsysteem. op papier ziet het er allemaal perfect uit, maar voldoet de stal in de prak-
tijk ook aan de verwachtingen? na opleg van de eerste biggen is er snel duidelijkheid.
anneer Jos en Dionne van Zutphen-van
Vleuten in 1996 het bedrijf van Jos’
ouders in Zijtaart kunnen overnemen,
grijpen ze deze kans met beide handen aan. Het
bedrijf telt dan 35 koeien en 300 vleesvarkens, te
klein voor de toekomst. Jos en Dionne stippelen
een groeikoers uit en breiden hun bedrijf in twee
stappen uit. In 2004 telt de veehouderij 130 koeien.
In 2009 stoppen Jos en Dionne noodgedwongen
met de melkveehouderij. ‘Wij waren vetmelkers en
werden het slachtoffer van een politieke strijd. Eind
2009 gingen al onze koeien de deur uit…’
specialiseren in varkensDe veehouders besluiten hun pijlen te richten op de
varkenshouderij. Jos en Dionne maken samen met
De Heus specialist Varkenshouderij Ad Heijneman
plannen voor een nieuwe stal. Al snel ontvangt de
gemeente de aanvraag voor een nieuwe vlees-
varkensstal van 2.200 plaatsen, nagenoeg recht
achter de boerderij. Het Waterschap steekt er een
stokje voor. Dan maar op een andere plek op het
erf. Ook dit lukt niet; de afstand tot de buren is te
klein. Terwijl de gemeente zich buigt over weer een
nieuwe vergunningaanvraag, wil Jos niet werkeloos
thuis zitten. Hij werkt een tijdje buiten het bedrijf.
‘Zo’n pas op de plaats heb ik wel als heel verfris-
send ervaren. Ik kreeg de bevestiging dat mijn hart
niet bij een baan buitenshuis, maar absoluut bij ons
eigen bedrijf ligt.’
w
'Het is altijd de vraag of een
nieuwe stal de verwachtingen
waarmaakt'
De Heus · Leesvoer 1 | februar i 2012 15
In 2010 krijgen Jos en Dionne groen licht van de
gemeente. Ze kunnen bouwen op de plek waar
ze de stal in eerste instantie ook wilden. Er wacht
Jos nóg een leuke meevaller: ‘De vergunning werd
met 2.800 varkens nog wat ruimer dan in eerste en
tweede instantie.’
Kijken bij anderenDe vergunning is binnen: de hoogste tijd om de
bedrijfsuitbreiding verder te concretiseren en
bouwkundige keuzes te maken. Samen met Ad
Heijneman bezoeken Jos en Dionne verschillende
varkensbedrijven. Ze zetten de plussen en minnen
van de bekeken stallen en systemen goed op een
rij en hakken vervolgens samen knopen door. Jos
en Dionne kiezen voor een relatief eenvoudige stal
met kunststof tussenwanden en een kunststof
hokinrichting. De centrale gang wordt gemetseld,
de buitenwanden opgetrokken uit kant-en-klare
panelen. De lucht komt binnen door een inlaat in
de kopgevel en de voedering vindt plaats met een
computergestuurde droogvoerinstallatie.
Bij hun keuzes laten Jos, Dionne en specialist
Ad zich vooral leiden door de eenvoud en de prijs.
Relatief eenvoudig en prijstechnisch interessant is
ook het klimaatsysteem dat ze kiezen: de De Vries
Twinstreamer. ‘We hebben dit klimaatsysteem met
weinig draaiende delen bij een klant van De Heus
in de praktijk gezien. De lucht komt de afdeling bin-
nen via kleppen die op basis van onderdruk verder
open- of dichtgaan,’ legt Jos uit. ‘De uitgaande
lucht verlaat de afdeling via een koker, zonder
meetwaaier of smoorklep. De weg naar buiten gaat
via een luchtwasser aan de achterzijde het bedrijf.
Nadat we het systeem hadden bekeken, waren we
direct enthousiast. Ook de varkenshouder waar we
te gast waren, was vol lof. Hij had zijn stal gereno-
veerd en voor de tweede keer een Twinstreamer
geïnstalleerd. Dat geeft de burger toch moed…’
eerste ronde goedIn oktober 2011 worden de eerste biggen opgelegd
in de spiksplinternieuwe vleesvarkensstal. Jos:
‘Wanneer je zo’n nieuwe stal met een compleet
nieuw klimaatsysteem in gebruik neemt, is het wel
even spannend. Draait alles naar behoren? Werkt
alles zoals we dat hadden bedacht, doen de dieren
het goed, zijn er nog losse eindjes?’ Om met name
de ventilatie goed te kunnen beoordelen, legt Jos
de eerste ronde biggen in wat grotere getale op dan
straks het geval zal zijn. ‘Je moet in het begin wat
omvang creëren om fatsoenlijk te kunnen ventileren.’
De eerste weken verlopen bijzonder voorspoedig.
‘Ter controle rookte Ad Heijneman de stal verschil-
lende keren uit. Toen bleek dat de onderdruk-
waarde iets moest worden bijgesteld: van 6 naar
6,5 Pascal. Ook hebben we bij de luchtinlaat nog
wat aanpassingen doorgevoerd. Er zijn deuren
geplaatst achter de geperforeerde damwand. Deze
worden handmatig bediend. Verder zijn we geen
problemen tegengekomen.’
Inmiddels zijn de eerste varkens afgeleverd. Ze
groeiden gemiddeld 900 gram per dag. Wanneer
ook de resterende varkens zijn afgeleverd, zal
blijken hoe goed de technische resultaten – die
nu veelbelovend zijn – daadwerkelijk zijn.
Jos: ‘Op basis van wat ik zie en handmatig bena-
der, ben ik erg enthousiast. We hebben de juiste
keuzes gemaakt.’
Eenvoudig klimaat-systeem met weinig bewegende delen
franko van lankvelt
Verkoopleider Varkens
Klimaatcomputers worden goed ingeregeld
v a r k e n s
Klimaatteam op bezoekHet niet-alledaagse klimaatsysteem waarvoor Jos en Dionne van Zutphen in hun nieuwe vleesvarkensstal kozen, trok ook de interesse van het klimaatteam van De Heus Voeders. Herman Steur, lid van dit team van klimaatspecialisten: ‘Wij vinden het belangrijk dat onze specialisten goed op de hoogte zijn van de ontwikkelingen op het gebied van stalklimaat. Daarom nemen wij onze varkensspecialisten regelmatig mee naar praktijkbedrijven om ervaringen met hen te delen.’ In dat kader bracht onlangs het specialis-tenteam van verkoopleider Franko van Lankvelt een bezoek aan de stal van Van Zutphen. De specialisten bekeken het systeem en voerden vervolgens verschillende metingen uit. Varkensspecialist Ad Heijneman, contactpersoon van Van Zutphen, droeg richting het specialistenteam zijn opgedane kennis en ervaring uit. Op deze manier benut De Heus actuele praktijkervaring en verhoogt ze het kennisniveau van de specialisten verder.
>> 'Het eenvoudige klimaatsysteem voldoet perfect'
Al sinds 2008 geldt per dierplaats een maximale
ammoniakemissie van 9,5 kg per jaar. De tradi-
tionele roostervloer in combinatie met opstallen
voldoet hier met 11,0 kg per dierplaats niet aan.
Bedrijven die bij Natura 2000-gebieden liggen kun-
nen vanuit de Natuurbeschermingswet te maken
krijgen met beperkingen van de ammoniakuitstoot.
Concreet betekent dit dat bedrijven die boven
de norm zitten hun emissie moeten verlagen om
ruimte te houden voor bedrijfsontwikkeling.
stalBij de melkveehouderij komt ongeveer de helft van
de ammoniak vrij uit stallen. De stalvloer en de mest-
kelder zijn de belangrijke ammoniakbronnen: 60 pro-
cent vanaf de vloer en 40 procent uit de kelder. De
basis voor ammoniakreductie is het snel scheiden en
afvoeren van de dikke fractie en de urine. Afgesloten
opslaan voorkomt het vervliegen van ammoniak.
Leveranciers passen het scheiden, snel afvoeren
en afgesloten opslaan vaak toe. Ze leveren syste-
men als bolle vloeren, vloeren op af-
schot en vloeren met giergoten,
al dan niet gecombi-
neerd met
kleppen, afdichtingsprofielen en externe mestopslag.
Dierwelzijn en ammoniakreductie kunnen strijdig
zijn. Een ruim bemeten mestgang geeft veel ruimte
voor het dier, maar ook veel emitterend oppervlak,
dus veel ammoniakemissie.
Advies Bij nieuwbouw of uitbreiding is het belangrijk om te
weten hoe de uitgangssituatie is. Het gaat om zaken
als vergunningen uit het verleden, de afstand tot Na-
tura 2000-gebieden en de regelgeving die voor die
locatie van toepassing is. Voor elk bedrijf is dit uniek.
Als u zich tijdig verdiept in het groeiend aantal
huisvestingssystemen krijgt u inzicht in mogelijk-
heden en kansen die er zijn om aan de
eisen te voldoen. De adviseurs van
Agra-Matic helpen u om een
goed inzicht te krijgen
in de mogelijk-
heden. �
Begin jaren negentig werd de ammoniakemissie al flink verlaagd. De overheid zet echter
in op een verdere daling. omdat de rundveehouderij als belangrijke bron van ammoniak
wordt gezien, moet hier winst worden geboekt. iets om terdege rekening mee te houden.
Arjan Petter
Adviseur Rundveehouderij
Agra-Matic
A D V I E S M I L I E U B O U W
Adviesbureau voor de veehouderij
Meer informatie opwww.agra-matic.nl
Kies de oplossing die past bij uw bedrijf
inspelen op aMMoniaKreductie
De toegestane ammoniakuit-stoot verschilt per bedrijf en
per situatie
16 De Heus · Leesvoer 1 | februar i 2012
a g r a - m a t i c
2012: opnieuw dure grondstoffen?In de tweede helft van 2011 zagen ondernemers in de veehouderij de prijzen van grondstoffen dalen. Menigeen haalde opgelucht adem: eindelijk een hoger rendement. Deze lijn heeft zich niet doorgezet. De grondstofprijzen stijgen inmiddels weer en de tekenen wijzen erop dat het prijsniveau dit jaar onverminderd hoog blijft. Die informatie ontvangen we van onze mensen die rechtstreeks contact hebben met alle belangrijke productiegebieden in de wereld. Van alle veehouderijsectoren zullen de melkveehou-ders de pijn het minst voelen. Zij produceren een groot deel van de voedermiddelen zelf, waardoor de hoge krachtvoerprijzen minder hard doortellen. Daarnaast zijn de melkprijzen redelijk. Andere sectoren moeten wel rekening houden met moeilijke tijden. Bij hen staan de inkomsten onder druk en zijn de voerprijzen hoog. De intensieve veehouderij is qua voedermiddelen vrijwel volledig afhankelijk van inkoop en dus van de wereldmarkt voor grondstoffen. In de varkenssector zullen de kosten onvoldoende gedekt worden door de te lage vleesprijzen. De big-genprijzen kunnen dan wel hoog zijn, maar ze zorgen aan de andere kant voor extra druk op het inkomen van de vleesvarkenshouders. Ondanks de aangetrok-ken eierprijzen blijft het rendement voor legpluimvee-houders onvoldoende. Gelukkig is de situatie niet zo dramatisch als vorig jaar. Vleeskuikenhouders zullen op het scherpst van de snede moeten opereren. Alleen ondernemers met de allerbeste technische resultaten kunnen een acceptabel rendement behalen.Voor alle sectoren zal in 2012 gelden dat de technische resultaten van grote invloed zijn op het rendement. Daarom staat De Heus ook in 2012 naast de onderne-mer om met goede technische resultaten de schade te beperken.
Ad loos, Algemeen directeur De Heus} [email protected]
Ontmoet De Heus
De Heus · Leesvoer 1 | februar i 2012 17
65
15
3
11
1613
4
14
8
1
7
10
2
9 12
Puzzelkuiken
Succes!
Het kuiken bestaat uit 16 delen . In welke volgorde moeten de cijfers
staan om een mooie afbeelding te vormen?
Voor 2012 hebben we een nieuwe prijs samengesteld; het De Heus
Promopakket. Los bijgevoegd raadsel goed op en stuur vóór 15 maart
het antwoord in. Zet de nummers in de goede volgorde en mail de
oplossing naar [email protected]. Vermeld in deze mail naast
het antwoord ook even je naam en adres.
Prijswinnaars Leesvoer nr. 5
Het rekenraadsel in Leesvoer nummer 5 2011 heeft tot veel reacties geleid. En terecht, want helaas was de opgave niet correct! Met de door ons aangegeven opgave was geen goed Nederlands woord te maken. Maar gelukkig was het juiste antwoord wel te herleiden, namelijk duurzaamheid.
We hebben veel reacties ontvangen waarin dit woord als oplossing is aange-geven. De gelukkige winnaars van de unieke rit met een bulkwagen zijn:
• Rudolf en Rutger Mulder Balkbrug
• Henk van Heijst Waalwijk
• Maaike Boogaard Lexmond
18 De Heus · Leesvoer 1 | februar i 2012
franko van lankvelt
Verkoopleider Varkens
Nederland telt nog altijd een flink aantal varkenshou-
derijstudieclubs. Om een professionele presentatie
te kunnen verzorgen, maken de sprekers gebruik
van de modernste apparatuur. Logisch, elke spreker
of bedrijf wil zich van zijn beste kant laten zien. Ook
De Heus en haar specialisten presenteren zich graag
aan studieclubs. Maar De Heus kan méér voor
studieclubs betekenen: bijvoorbeeld een bezoek aan
het praktijkbedrijf van De Heus Voeders in Haarle.
Populair uitjeTal van studieclubs brachten de afgelopen jaren
een bezoek aan ons praktijkbedrijf, de 1.000
zeugen tellende varkenshouderij van Smeenk
in Haarle. Op dit praktijkbedrijf voert De Heus
verschillende proeven uit om de kwaliteit van het
voederassortiment verder te verbeteren. Tijdens
het bezoek van studieclubs wordt duidelijk hoe een
veevoerbedrijf bezig is met de ontwikkeling van
uitgebalanceerde voeders, die volledig aansluiten
bij het hoge productieniveau in de varkenshouderij.
Ook uw studieclub is van harte welkom. We stellen
in overleg met u een programma op maat samen.
In de professionele ontvangstruimte kan een breed
pakket aan presentaties worden verzorgd. Hier zijn
de modernste hulpmiddelen aanwezig om de pre-
sentatie professioneel uit te voeren. Via de webcam
kunt u ook een blik werpen in de varkensstal.
Het hoogtepunt van een excursie naar ons prak-
tijkbedrijf is natuurlijk het stalbezoek. Keer op keer
blijkt dit het meest aansprekende te zijn voor de
varkenshouders; zien en ruiken van de dieren en
praten met de gastheer en de aanwezige varkens-
houders. De Heus biedt u die gelegenheid graag.
Met de studieclub een collega-varkenshouder bezoeken gebeurt bijna niet meer. in plaats
van echte varkens bekijken moet u het veelal doen met bedrijfsfilms en foto’s. De Heus vindt
bedrijfsbezoeken wel belangrijk en heet u daarom welkom op ons praktijkbedrijf in Haarle.
Varkens kijken in Haarle
studieclub op bezoek Studieclub Markelo-Goor bezocht enkele weken geleden het praktijkbedrijf van De Heus Voeders, Smeenk in Haarle. Varkensspecialist Henk Jan Brasjen gaf een presentatie over veevoederbedrijf De Heus en over de faciliteiten op het proefbedrijf. Vervolgens ging dierenarts Godfried Groenland in op de re-ductie van het medicijngebruik door de toepassing van vaccins. Ook vertelde hij over de relatie tussen darmgezondheid en hersenvliesontsteking. Na de inleidingen kreeg de studieclub een rondleiding over het varkensbedrijf, waarbij werd stilgestaan bij alle facetten van de zeugenhouderij. Het bezoek werd door de leden van de studieclub als zeer positief ervaren en een aanrader genoemd voor andere varkensstudieclubs.
'Een bedrijfs-bezoek is
tegenwoordig bijzonder'
Met uw studie- club ook naar
het praktijkbedrijf van De Heus in Haarle?
Uw specialist vertelt u graag over de mo- gelijkheden en denkt
mee over een interes-sant programma.
resultaten praktijkbedrijf smeenkKruising: Piëtrain * Topigs 20
Periode 1 januari - 31 december 2011Aantal zeugen 1.007,1Aantal levend geboren biggen per worp 14,0Aantal gespeende biggen per worp 12,3Bedrijfsworpindex 2,45Aantal gespeende biggen per zeug per jaar 30,1Uitval biggen na spenen (%) 2,6
Het praktijkbedrijf Smeenk doet onder-
zoek naar de melk-productie van zeugen
De Heus · Leesvoer 1 | februar i 2012 19
Bekijk bij uitbreiding opnieuw de mogelijkheden
Hanneke van overbeek
Adviseur Veehouderij
Verschillende provincies hebben hun natuurbeleid aangepast. Zo heeft Gelderland het
nieuwe salderingssysteem voor landbouwbedrijven ingevoerd. Daarnaast wordt dit jaar
de Programmatische Aanpak stikstof vastgesteld. De nieuwe regels zijn belangrijk als u
uw bedrijf wilt uitbreiden.
De Programmatische Aanpak Stikstof is bedoeld
om Natura 2000-gebieden te beschermen en daar-
naast ruimte te maken voor nieuwe economische
activiteiten zoals uitbreiding van veehouderijen.
De inzet van emissiearme systemen moet leiden
tot verdere daling van de stikstofbelasting op
Natura 2000-gebieden. Daarnaast bepalen
provincies wat de ontwikkelingsruimte voor de
veehouderij is en integreren ze dit in hun beleid.
Beweging Het beleid in de verschillende provincies is in be-
weging. Gelderland voerde bijvoorbeeld een nieuw
salderingssysteem voor stikstof in en Drenthe het
Groenmanifest. Utrecht en Noord-Brabant kenden al
een salderingssysteem. Daarnaast zijn provincies als
Limburg en Zeeland bezig met beleid dat het mogelijk
maakt om met eventuele emissie-eisen uit te breiden.
De politiek praat veel over het begrip ‘bestaand
gebruik’ in de Natuurbeschermingswet. U heeft
namelijk geen vergunning nodig wanneer u kunt
aantonen dat de nieuwe situatie niet afwijkt van het
bestaand gebruik. De toetsdatum was 1 oktober
2005. Dit is 31 maart 2010 geworden sinds de
Crisis- en herstelwet op 1 januari j.l. is aangepast.
In de meeste gevallen is dit gunstig.
VergunningWanneer de nieuwe situatie wél afwijkt van het
bestaand gebruik, heeft u een vergunning volgens
de Natuurbeschermingswet nodig. U moet
dan aantonen dat de stikstofbelasting in de
Natura 2000-gebieden niet toeneemt ten opzichte
van de vergunning die u had op 7 december 2004.
Ook moeten er soms vergunningen boven tafel
komen van eerdere jaren om aan te tonen dat er
geen schade wordt toegebracht aan Vogel- of
Habitatrichtlijngebieden. Soms moet u in andere
gevallen aantonen dat de stikstofbelasting
niet toeneemt. In provincies als Gelderland,
Noord-Brabant en Utrecht kunt u de stikstofbelas-
ting met een salderingsbank vereffenen.
Belangrijke tips bij bedrijfs-vergroting
} laat u adviseren. AgraMatic beschikt over de nodige ken-nis van de wet- en regelgeving en de landbouw.
} Vraag eerst een vergunning voor de natuurbescher-mingswet aan en dan uw omgevings-vergunning.
Hierdoor loopt u geen vertraging op.
} �De Programmatische Aanpak stikstof kan nieuwe mogelijkhe-den bieden voor uw bedrijf. informeer daarnaar.
A D V I E S M I L I E U B O U W
Adviesbureau voor de veehouderij
Meer informatie opwww.agra-matic.nl
20 De Heus · Leesvoer 1 | februar i 2012
r u n d v e e
ls veehouder wilt u grasland dat in het
voorjaar vroeg groeit en tijdens het hele
groeiseizoen maximaal produceert.
Immers, gras of kuil van eigen grond is voor u
het goedkoopste voer.
De bemesting speelt hierbij een grote rol. Een
goede bemesting gedurende het hele groeiseizoen
zorgt voor een goede mineralenvoorziening en dus
de beste grasgroei. De toegestane bemesting is
tegenwoordig krap bemeten. Daarom moet u hier
op een slimme manier mee omgaan. En dat kan
met GrasPlus.
Hogere opbrengst met zwavelGrasPlus 14000 bevat stikstof, zwavel en mag-
nesium. GrasPlus 14500 bevat daarnaast ook
natrium. Zwavel geeft een hogere grasopbrengst
en natrium verbetert de smakelijkheid van het gras,
wat resulteert in een hogere drogestofopname. U
ziet het in de berekening dat een meeropbrengst
van tien procent een waarde vertegenwoordigt van
€ 45 per hectare.
Zure grondU hebt het zelf niet direct in de gaten, maar elk jaar
dat u het grasland gebruikt en normaal bemest,
verzuurt de grond een beetje. Dit is een probleem
dat elk jaar groeit. Uiteindelijk leidt dit ertoe dat de
grond een te lage pH krijgt. In dat geval zouden we
een reparatiebekalking moeten toepassen, meestal
na vier tot acht jaar.
een goede eerste snede en een hoge grasproductie tijdens het hele groeiseizoen zijn
belangrijk om de voederkosten laag te houden. Bemesting met GrasPlus zorgt hiervoor.
Bovendien houdt u de zuurgraad van de bodem op een gezond peil.
Meer gras met GrasPlus
Gert Anker
Accountmanager Meststoffen
graslandbemesting in de praktijk De eerste snede maaien vraagt 119 kg stikstof en 37 kg zwavel. Uit 30 ton drijfmest komt 45 kg stikstof beschikbaar voor de eerste snede en 37 kg zwavel. Op basis van de stikstofbehoefte is bijmesten met 74 kg stikstof uit kunstmest nodig. Met 275 kg GrasPlus 14000 per hectare verstrekt u voldoende en voorziet u tevens in de zwavelbehoefte.Voor de tweede snede is 80 kg stikstof en een beperkte hoeveelheid zwavel nodig. Natrium verbetert de smakelijkheid en bijgevolg de opname. Met een gift drijfmest van 15 ton voor de tweede snede en nalevering stikstof van de eerste drijfmestgift kunt u keurig in de behoefte voorzien door 200 kg GrasPlus 15000 per hectare te bemesten. Voor de latere snedes adviseren we de beperkte stikstofgift uit kunstmest te combineren met kalkkorrels om de pH van de grond op peil te houden. Met 200 tot 250 kg GrasPlus 17000 voorziet u in één werkgang in de kalk-behoefte.
snede Meststof z.b.w* Hoeveelheid Kg Kalkbalans meststof kg/ha n/ha per ha
1e GrasPlus 14000 - 20 275 75 - 55 2e GrasPlus 15000 - 7 200 42 - 14 3e GrasPlus 17000 + 34 250 20 + 85 4e GrasPlus 17000 + 34 200 16 + 68 Opname + uitspoeling - 50 Totaal 153 +34
* GrasPlus 17000 heeft een positieve zuurbindende waarde (z.b.w.). Dit verhoogt de pH. De totale kalkbalans is bij deze bemesting positief.
Standaard GrasPlus ZwavelHoofdbemesting 300 kg KAS € 92,70 300 kg 14000 €101,10Extra opbrengst (à €0,15/kg ds) (300 kg ds) -/- € 45,00Kosten minus extra opbrengst
€ 92,70 € 56,10VoordeelGrasPlus € 36,60/ha
De Heus · Leesvoer 1 | februar i 2012 21
Twee effecten Zure grond heeft twee nadelige effecten. Het eerste
effect is dat de mineralen uit de drijfmest of kunst-
mest slecht beschikbaar komen. Hierdoor wordt
de groei geremd. Het tweede effect is dat het zuur
ervoor zorgt dat metalen, waaronder aluminium,
worden opgelost. Ook dit is een rem op de gras-
groei. De geleidelijke verzuring van de grond gaat
dus op twee manieren ten koste van de grasgroei.
GrasPlus lost probleem opMet GrasPlus 17000 lost u het probleem van de
verzurende grond gemakkelijk op. Deze meststof
bevat namelijk kalk. Terwijl u het grasland op de
gebruikelijke manier bemest, compenseert u met
de kalk in GrasPlus 17000 de verzuring van de
grond. Het is niet langer nodig om reparatiebe-
kalkingen uit te laten voeren. Door met GrasPlus
17000 te bemesten, houdt u de zuurgraad van
de grond op het juiste peil en daarmee ook de
productiviteit van uw grasland. �
Maximaal resultaat met Maïsmest humifirst en MaïsplusBij het bemesten van maïs gaat het erom dat u met de beschikbare meststoffen een maximaal resultaat behaalt. Rijenbemesting met MaïsMest Humifirst is daarom een ideale aanvulling op drijfmest. Met Maïsmest Humifirst verstrekt u naast stikstof ook beperkt fosfaat. De humus- en fulvozuren stimuleren de wortelontwikkeling van de maïsplanten. Hierdoor behaalt u met weinig fosfaat toch een hoge opbrengst.
Minder dan 45 kuub drijfmestEen aantal jaren geleden waren de drijfmestgiften groter en dekte de organische mest de gehele kaliumbehoefte voor de maïs. Rijenbemesting vulde de behoefte aan stikstof en fosfaat aan. Met de aanscherping van het mestbeleid en de gewenste dosering op grasland krijgen veel maïspercelen echter een kleinere dosering drijfmest. Komt de dosering onder de 45 kubieke meter per hectare, dan wordt er te weinig kalium en stikstof toegediend. Dit lost u op door MaïsPlus 13700 toe te dienen. Deze meststof is speciaal voor deze situatie ontwikkeld. U dient MaïsPlus 13700 breedwerpig toe en vult het tekort aan stikstof en kalium heel gericht aan. Daarnaast zorgt deze meststof ervoor dat de pH van de grond minder snel zakt.
MaïsMest Humifirst Als u meer dan 45 kubieke meter drijfmest per hectare toedient, kunt u volstaan met 150 kg rijenbemesting MaïsMest Humifirst per hectare. Hiermee geeft u gericht startgift stikstof en fosfaat. Belangrijk is de specifieke werking van humus- en fulvozuren in Humifirst die de wortel- ontwikkeling enorm stimuleren. Dit geeft de maïsplanten een voorsprong in de ontwikkeling wat bij de oogst resulteert in een meeropbrengst aan tonnen product met een hogere zetmeelwaarde in de kuil.
Standaard GrasPlus ZwavelHoofdbemesting 300 kg KAS € 92,70 300 kg 14000 €101,10Extra opbrengst (à €0,15/kg ds) (300 kg ds) -/- € 45,00Kosten minus extra opbrengst
€ 92,70 € 56,10VoordeelGrasPlus € 36,60/ha
120
115
110
105
100
95
90 ds RE VEM Zetmeel
Maïs 2011, echteld
%
150 kg/ha NP24-8
200 kg/ha NP17-5+Humifirst
150 kg/ha NP25-10 (entec)
relatieve opbrengst
Op demovelden van De Heus in Echteld gaf MaïsMest Humifirst de hoogste opbrengst, omdat de planten de voedingsstoffen het beste benutten door een betere beworteling en beginontwikkeling
GrasPlus heeft hoger financieel rendement
Godfried Groenland
Dierenarts sector Varkens
v a r k e n s
e afgelopen twee jaar is bij De Heus behoor-
lijk wat ervaring opgedaan met speeksel-
diagnostiek. Dit gebeurde in samenwerking
met dierenartsen die deze methode ook toepassen.
In dit artikel staan de ervaringen van twee jaar speek-
selonderzoek op een rij met de resultaten voor de
belangrijkste ziekteverwekkers. De resultaten staan in
grafieken met een korte toelichting erbij. Het gaat om
de ziekteverwekkers griep, PRRS, APP, Mycoplasma
hyopneumoniae en Circo. De grafieken zijn gebaseerd
op 180 bemonsterde diergroepen op 40 bedrijven.
Het is aan te raden het onderzoek te doen bij
hoestende varkens, om de kans op het aantonen
van ziektekiemen te vergroten. Met speeksel-
diagnostiek kan (wat wel bij bloedonderzoek
mogelijk is) geen uitspraak worden gedaan over
de vraag of varkens ook op een eerder tijdstip al
in aanraking met de kiem zijn geweest.
In grafiek 1 valt op dat APP vaak positief is.
Van APP bestaan ongeveer vijftien stammen die
allemaal aantoonbaar zijn in speeksel. Niet alle
stammen zijn even ziekteverwekkend.
In Nederland gaat het vooral om de typen 2 en 9.
Uit grafiek 2 blijkt dat jonge biggen al griep kunnen
hebben. Met bloedonderzoek is dit moeilijk aan te
tonen, omdat de jonge biggen nog volop maternale
antistoffen van de zeug hebben. Met speeksel-
onderzoek vinden we echter wel regelmatig het
griepvirus bij jonge biggen.
De Heus startte met speekseldiagnostiek om snel luchtweginfecties aan te tonen. Het
voorkomen van luchtweginfecties is belangrijk. Goede technische resultaten zijn immers
niet alleen afhankelijk van de darmgezondheid, maar ook van gezonde luchtwegen.
goede erVaringen Bij de heus
D
Grafiek 1 Resultaten van
verschillende ziekteverwekkers bij speekselonderzoek
Grafiek 2 Jonge biggen al besmet met griep
Grafiek 3 Europese PRRS
luchtweginfecties snel opsporen met speekseldiagnostiek
De Heus begon ongeveer twee
jaar geleden met speekselonderzoek
als een gemakkelijke manier om varkens
op luchtweginfecties te onderzoeken. Deze techniek is
in opmars. ook de Gezondheidsdienst
voor Dieren start met speekseldiagnostiek.
80
70
60
50
40
30
20
10
0 griep (influenza A) PRRS (EU) APP (Apx IV) Mycoplasma hyopneum. Circo (PCV-2)
perc
enta
ge b
esm
ette
die
rgro
epen
22 De Heus · Leesvoer 1 | februar i 2012
20
10
0
20
10
0
biggen biggen vleesvar- vleesvar- vleesvar- vanaf spenen 8-10 wk kens/opfok kens/opfok kens/opfok tot 8 wk 10-12 wk 12-16 wk vanaf 16 wk
biggen biggen vleesvar- vleesvar- vleesvar- vanaf spenen 8-10 wk kens/opfok kens/opfok kens/opfok tot 8 wk 10-12 wk 12-16 wk vanaf 16 wk
perc
enta
ge
besm
ette
die
rgro
epen
perc
enta
ge
besm
ette
die
rgro
epen
Het aantonen van een ziektekiem
betekent nog niet dat het dier
er ziek van is. Uiteindelijk heeft de patholoog die sectie doet hier-over het laatste
woord
Er wordt regelmatig PRRS aangetoond bij biggen
vanaf circa acht weken. Als tegelijkertijd ook
andere infecties optreden, kunnen bij dergelijke
jonge dieren problemen ontstaan. De Amerikaanse
stam van PRRS is nauwelijks gevonden.
De bacterie APP komt op alle leeftijden volop voor.
Dit betekent overigens niet, dat deze ziekteverwek-
ker ook altijd voor ziekteproblemen zorgt. We tonen
immers ook milde stammen aan. Bovendien kan de
bacterie in speeksel
aanwezig zijn zonder
dat er longschade
ontstaat.
Uit grafiek 5 blijkt dat
de bacterie Mycoplas-
ma hyopneumoniae
nooit wordt aangetoond
bij biggen jonger dan
tien weken. Pas in de
mesterij vinden we be-
smette dieren. Om te zien of de ziekte ook werkelijk
veel schade veroorzaakt, kan een uitgebreid slacht-
lijnonderzoek gedaan worden waarbij gelet wordt
op topkwabpneumonie.
Het Circovirus wordt
normaal gesproken
bij jonge vleesvar-
kens vanaf 12 weken
aangetroffen. Om te
zien of het ook daad-
werkelijk gezondheids-
schade veroorzaakt,
is aanvullend onder-
zoek noodzakelijk.
De Heus · Leesvoer 1 | februar i 2012 23
Grafiek 4 APP
Grafiek 6 Circovirus
Grafiek 5 Mycoplasma alleen bij oudere dieren
niesziekte (pcMV) bij biggen en vleesvarkens
Ook minder bekende virussen kunnen worden opgespoord met speekseldiagnostiek. Uit deze grafiek blijkt dat ook het niesziektevirus wijd verspreid is bij biggen en jonge vleesvarkens. Het virus veroorzaakt – evenals de Bordetella-bacterie – niezen bij jonge dieren.
speekseldiagnostiek in de praktijkSpeekselonderzoek is onderzoek van een koppel. Er worden in het hok katoenen windsels opgehangen. De varkens gaan er direct op kauwen. Ze laten speeksel met ziektekiemen achter. Na een half uur zijn de windsels voldoende vochtig. Een monster van het speeksel wordt naar het laboratorium gestuurd en daar met een snelle methode (pcr) onderzocht op ziektekiemen die luchtweginfecties veroorzaken.
>> Filmpje over speekseldiagnostiek: http://www.varkens.nl/dier/kauwtouwtje-brengt-ziekteverwekkers-beeld
80
60
40
20
0 biggen vanaf vleesvarkens/opfok 8 tot 10 weken 10 tot 12 weken
perc
enta
ge
besm
ette
die
rgro
epen
80
70
60
50
40
30
20
10
0 biggen biggen vleesvar- vleesvar- vleesvar- vanaf spenen 8-10 wk kens/opfok kens/opfok kens/opfok tot 8 wk 10-12 wk 12-16 wk vanaf 16 wk
perc
enta
ge b
esm
ette
die
rgro
epen
80
70
60
50
40
30
20
10
0 biggen biggen vleesvar- vleesvar- vleesvar- vanaf spenen 8-10 wk kens/opfok kens/opfok kens/opfok tot 8 wk 10-12 wk 12-16 wk vanaf 16 wk
perc
enta
ge b
esm
ette
die
rgro
epen
60
50
40
30
20
10
0 biggen biggen vleesvar- vleesvar- vleesvar- vanaf spenen 8-10 wk kens/opfok kens/opfok kens/opfok tot 8 wk 10-12 wk 12-16 wk vanaf 16 wk
perc
enta
ge b
esm
ette
di
ergr
oepe
n
Speeksel verzamelen met katoenen windsels
24 De Heus · Leesvoer 1 | februar i 2012
Meerdere grootwinkelbedrijven en andere organisaties stellen eisen aan hun leveranciers.
Zij inspecteren de kwaliteit, met name gericht op de voedselveiligheid, door controles of
audits te houden. De Heus blijkt aan alle eisen te kunnen voldoen.
e kennen allemaal McDonalds, KFC,
Tesco, Marks & Spencer, Delhaize,
Colruyt, maar ook de fokkerijorganisaties
Cobb, Ross en Isa. Zij stellen allemaal eisen aan hun
leveranciers en leggen deze vast in lastenboeken.
Daarnaast voeren ze regelmatig controles of audits
uit om de zekerheid te houden over de kwaliteit van
hun product. De Heus heeft hierin een actieve opstel-
ling: ze is leverancier in al deze programma’s om zo
ook voor klanten de mogelijkheden te scheppen om
deel te nemen en de afzetmogelijkheden vergroten.
controles ter plekkeDe audits ontwikkelen zich de laatste jaren enorm.
Enkele jaren geleden waren de audits nog een forme-
le en administratieve bezigheid. Tegenwoordig voe-
ren de controleurs scherpe controles in de fabrieken
uit. De auditeurs zijn vaak zeer deskundig, ook op het
gebied van veevoederproductie. Zij bezoeken fokke-
rijorganisaties, vermeerderaars, vleeskuikenhouders,
broederijen en voerfabrieken om zo voor de gehele
productiekolom de voedselveiligheid te controleren.
De Heus is vertrouwd met kwaliteit en voedselveilig-
heid en speelt maximaal in op de kwaliteitseisen van
grootwinkelbedrijven en andere organisaties.
Verloop van de auditTijdens een uitgebreide rondgang door de fabriek
controleren de auditeurs alle productiemiddelen.
Hoe wordt ongedierte bestreden? Hoe worden de
voorraadsilo’s schoongehouden? Hoe is de kwa-
liteit van de geproduceerde voeders? De auditeur
verzekert zich ervan dat het hele productieproces
in een schone omgeving gebeurt.
Analyses Audits worden uitgevoerd om vanaf het begin van de
voedselketen een maximale zekerheid in te bouwen.
Worden er ongewenste stoffen aangetroffen? Is er
een systematische controle van grondstoffen en
eindproducten? Hoeveel micro-organismen worden
er aangetroffen in de aangevoerde producten?
Salmonellaproblematiek krijgt altijd veel aandacht.
w
De Heus voldoet aan eisen van grootwinkelbedrijven en andere organisaties
p l u i m v e e
Als het productiepro-ces is goedgekeurd
mag men leveren aan het kwaliteits-
programma
GOEDGEKEURD_____
___
De Heus · Leesvoer 1 | februar i 2012 25
Er wordt vooral gecontroleerd op schimmelvorming,
dioxinebesmetting en zware metalen. Vaak neemt
de inspecteur zelf nog een monster of vraagt hij naar
bijgehouden controles. Scherpe controle van de aan-
voer van grondstoffen zorgt ervoor dat zich minder
problemen voordoen verderop in de productieketen.
controle van de administratieBij een audit controleert de inspecteur aan de hand
van de administratie of alle nodige informatie goed
wordt vastgelegd. Wat is de precieze herkomst
van de aangevoerde grondstoffen? Wanneer is het
voer geproduceerd en welke weg is gevolgd om de
grondstoffen uiteindelijk bij de productielocatie te
krijgen? Wat zijn de analyseresultaten van grond-
stoffen en eindproducten? De logbestanden van de
productieprocescomputers worden eveneens nauw-
keurig bestudeerd. Ook het systeem van tracking
en tracing krijgt veel aandacht. Dit systeem is een
belangrijk onderdeel waar grootwinkelbedrijven veel
waarde aan hechten in hun beoordeling over de wijze
waarop De Heus de voedselveiligheid waarborgt. Het
tracking en tracingsysteem maakt het mogelijk om
bij recalls, het terugroepen van geleverde partijen, in
korte tijd te traceren waar en wanneer de partij ge-
produceerd is en welke grondstoffen er zijn gebruikt.
Omdat dit systeem aangeeft wat de bron van een
mogelijk probleem is, kan De Heus snel de omvang
van een probleem inschatten en adequaat reageren.
eisen aan grondstoffenAfnemers van vlees stellen steeds meer en hogere
eisen aan de grondstoffen. Voor bepaalde produc-
ten geldt een verbod zoals voor sommige dierlijke
producten of grondstoffen uit een bepaalde regio.
Er zijn bijvoorbeeld afnemers die eisen dat soja
niet van het Amazonegebied afkomstig is. De Heus
moet continu de herkomst van gebruikte grondstof-
fen kunnen bewijzen. Ook is contaminatie, besmet-
ting van de ene partij door de andere, van grond-
stoffen of van eindproducten uit den boze. Een test
op contaminatie van grondstoffen of eindproducten
behoort tot de standaardprocedure van een audit.
Daarnaast moeten we voor veelgebruikte grondstof-
fen en productiemethoden alle mogelijke certificaten
overleggen. Verschillende auditeurs stellen telkens
nieuwe eisen, waaraan De Heus moet voldoen.
Wat leveren audits op?De externe controles vormen een onafhankelijk
bewijs dat De Heus op een hoog kwaliteitsniveau
diervoeders produceert. De audits leggen een dui-
delijk verband tussen de productie en inkoop van
grondstoffen, De Heus als voerproducent en de
consument. Dit zorgt voor bewustwording van het
belang van de consument als eindafnemer. Door
jarenlange ervaring weet De Heus ook steeds beter
hoe hiermee om te gaan.
Daarnaast heeft De Heus de doelstelling om op
verantwoorde wijze te voldoen aan alle eisen van
de consumentenmarkten in binnen- en buitenland.
Dankzij onze actieve opstelling zijn we leverancier
van diervoeders in verscheidene kwaliteitsprogram-
ma’s. Hiermee hebben Nederlandse en Belgische
vleeskuikenhouders de mogelijkheid om te produ-
ceren voor de hele wereldmarkt.
De Heus haalt bij audits telkens de hoogst moge-
lijke score. Dit toont aan dat de afdelingen inkoop,
productie, kwaliteit en verkoop beschikken over
een uitstekend kwaliteitsimago. �
Onderdeel van een audit is tegenwoordig een kritische inspectie van de fabriek (Meppel)
'Externe audito-ren zijn kritisch: ze maken ons nog meer bewust van het belang van kwaliteit'
Meer weten over de certi-
ficaten van De Heus? Vraag uw specialist om meer informatie.
Patrick van Vugt
Productmanager
Vleespluimvee
ine Katerbarg
Medewerker Kwaliteitszorg
Mets elgersma
Bedrijfsleider Meppel
26 De Heus · Leesvoer 1 | februar i 2012
Plattelandswoningen zijn bedrijfswoningen die zijn
ingetekend in de agrarische bouwpercelen. Ze wor-
den bewoond door personen die geen binding heb-
ben met het agrarisch bedrijf. Denk bijvoorbeeld
aan een boer in ruste die zijn bedrijf heeft verkocht
en er nog woont. Volgens rechters hoeven deze
woningen niet te worden meegenomen in geur- en
fijnstofberekeningen. Zij vinden dat gekeken moet
worden naar de bestemming van de woningen en
niet naar het feitelijk gebruik. In een geluidsrapport
dienen deze woningen wel te worden meegeno-
men.
Wel discussieVaak leveren plattelandswoningen discussie op bij
de vergunningverlening. En soms ontstaat bonje met
de buren, die kan leiden tot excessen. Hierbij worden
bewoners uiteindelijk uit hun woning gezet, omdat
personen die geen binding hebben met het agrarisch
bedrijf de woningen niet mogen bewonen of het
agrarisch bedrijf belemmeren in zijn bedrijfsvoering.
Plattelandswoning Tweede kamerlid Van Heugen introduceert de
term ‘plattelandswoning’. Aanvankelijk was het de
bedoeling dat gemeenten plattelandswoningen als
nieuw type woningen in de bestemmingsplannen
konden aanwijzen. Uiteindelijk staat dit niet in het
wetsvoorstel en blijft het gebruik van plattelands-
woning beperkt tot de milieuwet. Het is nog te vroeg
om te stellen dat vanaf nu burgers in de agrarische
bedrijfswoningen kunnen wonen. Dit is nog niet
eenduidig op te maken uit het wetsvoorstel. Duide-
lijkheid is er als de Tweede Kamer het wetsvoorstel
heeft aangenomen. Wees nu nog dus terughoudend.
GeluidTen opzichte van de huidige situatie verandert er
vooral iets op het gebied van geluid. De huidige
beoordeling is gebaseerd op het feitelijk gebruik
terwijl straks de bestemming leidend is. De woning
hoeft dan niet te worden beschermd voor het
geluid vanuit het agrarisch bedrijf. Op het gebied
van geur en fijnstof verandert er niet veel. Door
jurisprudentie hoefde er al geen rekening met deze
woningen te worden gehouden.
Het wetsvoorstel helpt gemeenten af van lastige
situaties waarin bedrijfsplannen worden belemmerd
of er een handhavingsverzoek ligt om beëindiging
van ‘illegale’ bewoning door personen die geen
binding hebben met het bedrijf. Ook wordt de
jurisprudentie op het gebied van geur en fijnstof nu
doorgevoerd. Wat geluid betreft worden burgers in
plattelandswoningen niet langer beschermd tegen
geluid. Voor agrariërs wordt het gunstiger omdat
de woning niet in de geluidsrapportage hoeft te
worden meegenomen. De ingangsdatum van het
wetsvoorstel is niet bekend.
Momenteel ligt er een wetsvoorstel voor
plattelandswoningen ter behandeling
bij de Tweede Kamer. Dit heeft gevolgen
voor bewoning van bedrijfswoningen en
geluidshinder.
Ad Molenaar
Specialist Vergunningen
A D V I E S M I L I E U B O U W
Adviesbureau voor de veehouderij
Meer informatie opwww.agra-matic.nl
a g r a - m a t i c
Bonje met de burenwetsVoorstel plattelandswoning
Een woning dichtbij het bedrijf kan leiden
tot problemen met de omgevingsvergunning
De Heus · Leesvoer 1 | februar i 2012 27
r u n d v e e
MaïsrassenKeuze
Gerrit Jansen
Hoofd Verkoop binnendienst
Kies voor balans in voeder-waarde en vroegrijpheid Voor de gezondheid van de koe moeten energie, eiwit en structuur van het ruwvoer
in balans zijn. Het is daarom belangrijk een maïsras te kiezen dat past bij uw bedrijfs-
omstandigheden.
Met ruwvoer gok je niet. Het is verstandig om nu
alvast te kijken welk ras u gaat kiezen in 2012. U
kiest een ras op basis van resultaten. We noemen
de resultaten van rassen betrouwbaar als ze drie
jaar of langer onderzocht zijn.
Of de maïsoogst slaagt, hangt niet alleen af van
de opbrengst en voederwaarde maar ook van de
vroegheid van een ras. Kies dan ook een ras dat
in uw situatie vroegrijpheid en voederwaarde het
beste combineert.
In grote lijnen onderscheiden we in Nederland drie
teeltregio’s. Ten eerste de kust, die gekenmerkt
wordt door wind, koudere zomers en mildere
winters. De tweede teeltregio is het traditionele
maïsgebied in Zuidoost-Nederland. Hier kunnen we
de late rassen zaaien. Tot slot kennen we een mid-
dengebied. Hier hoeven we, als de grond het toe-
laat, niet de allervroegste rassen te telen. Laat me u
meenemen langs een selectie van onze rassen.
BravourBravour is het meest verkochte maïsras bij De
Heus. Het heeft de beste combinatie wat betreft
VEM, zetmeel en opbrengst. Bravour is een vroeg
ras met goede landbouwkundige eigenschappen
en een hoge bladvlekkenziekte-resistentie. Dit ras
komt goed tot zijn recht in de middenstrook van
Nederland.
BaraccoBaracco is de middenvroege nieuwkomer en
vooral inzetbaar in het oosten en zuiden van het
land. Baracco heeft uitstekende eigenschappen
en is ook als dubbeldoelras in te zetten. Dankzij
Rassen: advies 2012
de hoge VEM- en ds-opbrengst zijn de verwach-
tingen hooggespannen. Het ras laat zich goed
telen in plaats van bijvoorbeeld Ronaldinio of
Multitop.
fortranFortran kunt u inzetten om een ruwvoertekort te
verminderen. Het ras zorgt voor heel veel massa.
Fortran is niet het vroegste ras, maar heeft wel
meer tijd voor een goede ontwikkeling. Kortom:
een betrouwbaar ras met een hoge oogstzekerheid.
Dit product is inzetbaar in Midden-Nederland.
salgadoMet de oude bekende allrounder Salgado staat er
een stevig en gezond gewas. Salgado geeft een
vroege oogst met veel zetmeel. Dankzij de goede
resistentie tegen bladvlekkenziekte, builenbrand
en stengelrot heeft het ras weinig ziekteproblemen.
Het ras presteert het beste op de noordelijke en
oostelijke zandgronden, in de kustgebieden en op
koudere kleigronden.
Teeltregio snijmaïs
Noordwest Salgado Delizia
Midden Bravour Fortran Survivor
Zuidoost Impresario Numero Baracco
Informeer bij uw rund-
veespecialist naar het assortiment maïsrassen en kom zo samen tot een juiste rassenkeuze. Ik wens u een goed maïsseizoen!
GrasPlus geeft mooi voordeel
GrasPlus Meststoffen• Eenvoudige bemesting• Meststof op maat • Positief voor de opbrengst• Stimulans voor de melkproductie• Goede gezondheid en vruchtbaarheid
Neem voor uw specifieke bedrijfssituatie contact op met uw specialist of handelaar en strooi in één werkgang alle gewenste voedingsstoffen op uw grasland!
Samen voor resultaatDe Heus Voeders B.V. Postbus 396 6710 BJ Ede Tel. 0318 - 675 430 KvK 14626985 [email protected] www.de-heus.nl