Leerrijpheid - Motoriek.nlmotoriek.nl/userfiles/file/KVLO Leerrijpheid pp zf5 251110... · - Fijne...

Leerrijpheiden de motorische ontwikkeling

Overzicht inhoud

1 Kleuters algemeen

2 Onderzoek meer bewegen in relatie tot:

sociaal emotionele en cognitieve vaardigheden

3 Neurologische, sensorische en motorische ontwikkeling

4 Wat gaan we in de kleuterklas doen

5 Leerrijpheid

25-11-2010 copyright Motoriek.nl Elise van Weene

Kleuter

Wat is er zo specifiek aan het onderwijs aan

jonge kinderen? De kern ligt in deze fase in het

ervaren, beleven, benoemen en automatiseren.

Waarom heet een kleuter nog kleuter en is het

daarna gewoon ‘kind’?

Een kleuter is kennelijk een fenomeen, dat het

waard is om een eigen naam te krijgen.


‘Lang Spelen of vroeg leren?’

Moeten we kinderen zo vroeg mogelijk

laten kennismaken met lesstof of laten

we ze ‘spelen’ tot ze rond de zes jaar zijn

om dan pas de stap te zetten naar het

‘echte leren’?

En wat leren ze dan bij dan spelen?


4 jaarEr is een basis gelegd voor;

- de motorische ontwikkeling,

- de ontwikkeling van de zintuigen,

- de taalontwikkeling.

en hiermee ook voor het denken


Spelen en bewegen

Een kind in de kleuterleeftijd zit niet uit zichzelf erg lang stil.

Een kleuter wil graag bewegen, lopen, rennen, springen en

stampen, eindeloos oefenen met schommelen, hinkelen,

springen en klimmen, de meeste kleuters doen niets liever.

Voorwaarde is wel dat er situaties geschapen worden en er

materiaal beschikbaar is.


Interactiemodel totale ontwikkelingMotorische ontwikkeling

(+ sensomotoriek)

Taal- cognitieve Sociaal- emotionele

ontwikkeling ontwikkeling

Motorische ontwikkeling

Evenwicht

Grote motoriek

Fijne motoriek

Oog hand (lichaam) coördinatie

Lichaamschema

Ruimtelijke oriëntatie

Lateralisatie

Taal- cognitieve ontwikkeling

Ontwikkeling taal

Leren op school

Sociaal- emotionele ontwikkeling

Zelfstandigheid

Onafhankelijkheid

Zelfbeeld

Kind


Onderzoek(Wetenschappelijk)

Onderzoek naar de relatie tussen (meer)bewegen en de…

ontwikkeling van

jonge kinderen

- motorische

- sociaal-emotionele

- cognitieve


Onderzoek Renate Zimmer 1981De relatie tussen (extra) bewegingsonderwijs en de cognitieve

ontwikkeling bij kinderen tussen 3 en 6 jaar.

ONDERZOEK MET 135 KINDEREN

67 kinderen 68 kinderen (controlegroep)

- Reguliere aanbod - Reguliere aanbod

+ 11 maanden extra bewegingsonderwijs

Niet gericht op kunstjes maar op het uit-

breiden van bewegingservaringen


Testen

Voor en na de onderzoeksperiode een

• Schoolprestatietest (cognitieve vermogen)

• Motoriektest


Resultaten Zimmer

Na 11 maanden bleken de ‘extra gym kinderen’:

(Significant) Beter te bewegen

(Significant) Betere leerprestaties te leveren

Conclusie: regelmatig gegeven bewegingsonderwijsbij kleuters:

Stimuleert de motorische ontwikkeling

Zorgt voor prestatieverbetering op cognitief gebied


Diem , Lehr, Olbrich en Undeutsch (1980)

Zij onderzochten relatie tussen (extra) stimulering van

motoriek vanaf de 3e maand en de algehele ontwikkeling

De moeders fungeerde als proefleiders en zijngeënquêteerd over de ontwikkeling van de kinderen.

De kinderen zijn vanaf hun 4de levensjaar psychologischonderzocht.


Onderzoeksgroep Controle groep

Volledig programma Geen programma

- zwemprogramma’s voor kinderenvan 3 maanden tot 4 jaar.

- vanaf 3,5 jaar bewegingssituatieswaarin kinderen zelfstandig kunnenbewegen en hun bewegingsfantasiekunnen uiten


Conclusies (significante verschillen)

Sociale ontwikkeling Cognitieve ontwikkeling

Kinderen:- waren bereid meer met

andere kinderen in contact tetreden

- integreerde gemakkelijker ineen groep leeftijdsgenoten

- speelde vaker buiten- waren beter in staat

teleurstellingen te verwerken

Programma had een positieveinvloed op interactie tussen kinden ouder.

Kinderen:

- scoren hoger bij intelligentietest

Programma had positieve

invloed op de zelfstandigheids

ontwikkeling van de kinderen.


Meta-analyse van Sibley & Etnier 2003

Onderzoek waarin 118 wetenschappelijk studies opgebied van relatie tussen fysieke activiteit en cognitieffunctioneren zijn vergeleken.

44 onderzoeken werden geschikt genoeg bevonden om te vergelijken

Uitkomst (Significante) :

Positief effect van fysieke activiteit op cognitief functioneren!!


Kleuteronderwijs

In de kleuterklas is het onderwijs ontwikkelingsgericht.

Leren is incidenteel en de ontwikkeling zelf is het uitgangspunt

en doel van het onderwijs.

Het leren gaat via:- ervaren (lijfelijk door bewegen,spelen en ontdekken) naar verwoorden

naar begrijpen,

- via experimenteren naar geordend bezig zijn,

- van bekend naar onbekend,

- Een aangeboden activiteit geeft geen onmiddellijk resultaat en de kleutermaakt geen transfer tussen waardoor het het geleerde ook ergens andersgaat toepassen.


Kleuters die leren

Veel van wat kleuters zich eigen maken gebeurt door

nabootsing en het spel bestaat vaak uit het naspelen

van dingen die ze hebben meegemaakt.

Ze hebben ruimte en tijd nodig om te spelen en ervaring

op te doen zodat ze zich kunnen ontwikkelen.


4-6 jaarIn de kleuterklas is er een groot verschilzichtbaar tussen de jongste kleuters en deoudste.

De ontwikkeling die kinderen in de tweejaar kleuterklas doormaken is enorm.

Wat vooral opvalt is een bepaalde matevan wakkerheid. Waar de kleinsten zichkunnen verliezen in details zijn de oudstekinderen al veel meer doelgericht bezig.

Ze houden een flink tempo aan, zijn metelkaar bezig en met alles wat ze om zichheen (taakgericht)


Verschillen kleuterklas en groep 3Kleuterklas

Incidenteel leren

spontaan, onbedoeld

Ontdekkend leren door spelen en

bewegen

Klas is speelgroep

Groep 3 / 1ste klas

Intentioneel leren(gericht onderwijs, opdrachten met een doel aangegeven

door de leerkracht)

Concentreren op taken die niet zelf ge-

kozen zijn waarbij resultaat belangrijk

wordt.

Klas is werkgroep met elkaar en in

‘competitie’.


Leeftijd zegt niet alles

Ontwikkelingsfasen zijn niet leeftijdgebodenen kent geen strikte grenzen.Fases lopen in elkaar over en kinderen zijnallemaal verschillend: de één is motorische alver ontwikkeld, maar staat nog aan het beginvan een sociale ontwikkeling.Een ander kan al lezen en schrijven, maar durftnog niet in de kring te vertellen.

Al die verschillen mogen er zijn!Recht doen aan de individuele behoefte van elk kind.


Waarom speelt bewegen zo’nbelangrijke rol bij de ontwikkeling?


Neurologische, sensorische enmotorische ontwikkeling

Het bewegen heeft invloed op de

- rijping van het zenuwstelsel

zekere mate van rijping is nodig om een bepaalde

beweging uit te kunnen voeren.

Bij deze beweging wordt ervaring via de zintuigen

opgedaan, het kind hoort een rammelaar, ziet deze

beweging, voelt de beweging.

Een volgende keer zal deze beweging meer kwaliteit

hebben door de ervaring.

Sensorische

ontwikkeling

Neurologischeontwikkeling

Motorische

ontwikkeling


Reflexmatig Onwillekeurig bewegen zelfgestuurd willekeurig

Voorbeelden:

- Grove motoriek

- Zwaaien, bukken, traplopen, fietsen en duikelen.

- Fijne motoriek

- Kleine bewegingen met handen en vingers

- Pakken, van speelgoed, leggen van een puzzelstukje, vasthouden van een kraal, indrukken vaneen aan- en uittoets.

- Dreumes: Lepel vasthouden maar kan hem nog niet gebruiken zonder te knoeien.

- Peuter : Broek aantrekken maar de knoop nog niet dichtmaken

Neurologische ontwikkelingDe ontwikkeling van zelfstandig kunnen staan en lopenSensorische

ontwikkeling


Motorische

ontwikkeling


Sensomotoriek is basis van ´goedkleuteronderwijs!

Zintuiglijke en motorische ontwikkeling zijn zonauw met elkaar verbonden dat het desensomotorische periode noemt

Groei tussen waarneming en motorischeuitvoering. Visuele, auditieve en tactiele inputkan integreren in motorische output.

Sensorische

ontwikkeling


Motorische

ontwikkeling


Voorbeelden uit het dagelijkse leven:

- je raakt met je hand de kachel aan en trekt je hand terugomdat de kachel heet is.

- Je wilt een doos optillen, voelt dat hij zwaar is en spant jespieren extra aan.

- Je ziet een stoeprand en weet hoe hoog je je been moetoptrekken om niet te struikelen.

Met het eigen lijf moet het kind leren voelen wat bijvoorbeeld

hoog en laag is, links en rechts, voor en achter, er tussen in.

Vanuit de ruimte komt pas het leren in het platte vlak.


Film linker been rechterbeen


Motorische ontwikkeling

Goede spanningsregulatie

- van totaal (massaal) bewegen naar lokaal (effectief) bewegenhttp://www.youtube.com/watch?v=ji8x6j7w2i8

- van kop naar voet (craniaal naar caudaal)

- van binnen naar buiten

Spieren die het dichts bij de hersenen ontwikkelen zich het eerst. Hoe korter de weg naar dezenuwcentrale hoe eerder de zenuwbanen gerijpt zijn voor voldoende spierbeheersing.

Hoofd schouders knie en teen.

- van enkelvoudig naar samengesteld http://www.youtube.com/watch?v=rq9VgyE4iJE

Sensorische

ontwikkeling


Motorische

ontwikkeling


http://www.youtube.com/watch?v=ji8x6j7w2i8

http://www.youtube.com/watch?v=rq9VgyE4iJE

Evenwichts

Reactiesautomatische bewegingen

a Opricht reactie

hoofd oprichten evenwicht vinden, buiklig

b Opvangreactie

uitstappen en opvangen mogelijk vanaf eenjaar of valoefeningen/ training.

c Steunreactie

Als handpalm iets voelt strek automatisch jeonderarmen. Als je steunt op je armen,handstand, kruiwagentje, bokspringen,hurksprongen e.d.

Nodig voor schrijfonderwijs. te weinig op jebuik gelegen kun je de steunreactie nietleren en daarna kun je niet kruipen enuiteindelijk schrijven, evenwicht in deschouders.


BuikligIn deze fase wordt naast alle grootmotorische

aspecten ook geoefend met het convergeren

van de ogen ( het naar binnen draaien van het

kijken van een naderend of dichtbij gelegen

voorwerp).

Tijdens het lezen, computeren, schijven en

handwerken moeten de ogen zich op een punt

dichtbij richten en dus naar binnen draaien om

goed te kunnen zien.

Tot 6 jaar hebben oefeningen op de buik nog

veel effect. Na leeftijd van 6 jaar is het zenuw-

stelsel meer gerijpt.

25-11-2010 Copyright Motoriek.nl Elise van Weene

Hoofd ondersteunen omdat het zwaar is


Rollenom de lengte-as

1ste kruisbeweging van het lichaam(samenwerking L-R hersenhelft)


Kruipenkruisbeweging

In de fase van het kruipen gaat het hart

harder werken en worden de organen beter

doorbloed en kan ook vast voedsel verteerd

gaan worden (± 8 mnd.).

- Tastontwikkeling (handen gaan open)

- Taalontwikkeling ( voor / achter)

1ste aanzet oogbesturing fixatie, het vast-

houden van 1 punt (in beweging).

Handen en ogen gaan samenwerken:

- Hand stuurt het oog , daarna

- oog stuurt de hand.


Motorische voorwaarde KLEUTERS

In de klas Spelen op je buikSchipper mag ik overvarenKruipen bij spelletjesKleine motoriek oefeningenZingenKlappenLichaamsdelen benoemenScheuren/ propjes maken

Grote bewegingenKleine bewegingenOud Hollandse liedjesSchouders,ellebogen, polsen,vingersMuziek makenLichaam wakker maken tijdenseen liedje

Spelletje lichaam wassenZwaaien met je armenStampen met je voetenZachtjes lopen als muizenStem en ademspelletjesTekenenBoetserenSchilderen

Buiten Graven in de zandbakSpelen in bosjesSpelen met waterFietsenTillen

SlepenDuwenTrekkenKlimmenVallen

Ondersteboven hangenSpringenOud Hollandse spelletjesKlapspelletjesVerstoppertje

Gymzaal Ballonnen hooghoudenBallen over rollenStokken over rollenKoprol achteroverDiepspringen

Om lengte as rollenOver, onder, in, door materialenHinkelenHangenInstabiel staan

Ondersteboven hangenSpringen


Motorische voorwaarde KLEUTERS

Oprichtreactie Evenwichtsreactie Opvangreactie Steunreactie

Klas Spelen op je buikSchipper mag ik overvaren

Schipper mag ik overvarenLopen met een pittenzakop je hoofd

Spelletjes met springen Spelletjes met kruipen

Buiten Graven in de zandbakBallen overgooien

SchommelenSlepenDuwenTrekkenKlimmenVallenVoetballenSteltenLoopklossenAnnemaria koekoek

Ondersteboven hangenSpringenOud Hollandse spelletjesGlijbaan op je rug

Glijbaan op je buikRekstok duikelen

Speel-zaal

Ballonnen hooghoudenBallen over rollenStokken over rollenKoprol achterover

StopdansStoeienHinkelenHangenInstabiel staanOver blokjes lopenRollen om de lengteasBouncer

SpringenDiepspringenGrote passen makenOver blokjes lopenStaand stoeienTouwspringenBouncer

Omgekeerde handstandtegen de muurKruiwagentje lopenKoprolStoeispelletjes ophanden en knieënKlimmenRekstokTrapeze


Hoeveel keer per week zijn dekleuters in de speelzaal?

Hoelang spelen de kleuters per dag buiten?

Leerrijpheid

Leerrijp wil zeggen dat de kleuters rijp zijn voor

hun leeftijd en voldoen aan de voorwaarde die

in groep 3 aan hen gesteld wordt.


observatielijst

1 Moment van afname

2 Paar kinderen tegelijk

3 Instrument of kleuteronderwijs de motorische voorwaardeschept voor de voorwaarde die in groep drie van belang zijn


4 bronnen

Het kind

De ouders

De leerkrachten (kleuterjuf & gymdocent)

Schoolobservatielijst


Leerrijpheid is als:

- de fundering van een huis

- het bakken van een taart

- het verzorgen en laten groeien van een bloem

- een puzzel waarbij elk stukje nodig is en waarbij alle

stukjes in elkaar passen

- het spel ‘schipper mag ik overvaren?’.


Vingerspelletje


Observatielijst Schoolrijpheid11 Observatielijsten

1 Evenwicht 1 minuut stilzitten

2 Doorkruizen van de middenlijn iets pakken aan de andere kant van het lichaam

3 Lichaamsbesef lichaamsdelen benoemen

4 4 reacties opricht -, opvang -, steun - en evenwichtreactie

5 focussen van de ogen convergentie I accommodatie I volgen

6 Pengreep menstekening & tussen lijnen tekenen

7 Bewegingsgevoel pittenzak als stofzuiger & tennisbal en frisbee

8 Ritme en beweging bewegen op muziek van lichaamsdelen

9 Proprioceptie loopvormen en leerstrategie

10 Oog hand coördinatie kralenplankje

11 Sociaal emotionele ontwikkeling Vragenlijst aan kind

Vragenlijst aan ouders


Vragenlijst ouders

1.Evenwicht

2. Sociaal-emotionele ontwikkeling

3. Sensomotorische ontwikkeling

4. Is het kind eerder onderzocht of behandeld? Zo ja, door wie en waarvoor?

5. Ziektegeschiedenis die de ontwikkeling kan hebben beïnvloed:


Overzicht inhoud

1 Kleuters algemeen

2 Onderzoek meer bewegen in relatie tot:

sociaal emotionele en cognitieve vaardigheden

3 Neurologische, sensorische en motorische ontwikkeling

4 Wat gaan we in de kleuterklas doen

5 Leerrijpheid

6 Rekenonderwijs en motoriek

7 Leesonderwijs en motoriek

8 Schrijfonderwijs


Rekenen, (begrijpend) lezen en schrijven

Huyberechts (1982) vindt resultaten waaruit blijkt dat de motorische

ontwikkeling een significante inbreng heeft op het tot stand komen van goede

lees- en rekenvoorwaarden, getoetst tijdens het zesde levensjaar.

Bij jongens en meisjes is het gewicht van de senso- en perceptomotorische

ontwikkeling in het ontstaan van de lees- en rekenvoorwaardetoets zeer

significant.


Rekenonderwijs en motoriek

Vanaf 4 jaar komt de voorbereidende rekenvaardigheid tot

ontwikkeling, die allen te maken hebben met het ordenen.

Deze voorwaarde zijn van belang voor het logisch denken.

Er zijn onderzoeksconclusies die aangeven dat het rekenen voor

100 % geleerd wordt in het sensomotorisch stadium, dat

gekenmerkt wordt door het leren rekenen met concreet

materiaal.

Concrete ervaringen met ordenend handelen gaan vooraf aan de

beheersing van getalbegrip (Dumont (1994) en ook Ruijssenaars (2004)).


Tekening ordening repeterenKleuter 4,8 jaar


Tekening ordening repeterenKleuter 5,0 jaar


Perceptueel motorische koppelingSamenwerking van waarnemen en bewegen de ordening van tijd en van ruimte

Speelt een belangrijke rol in alle leerprestaties. Door de motorische

ondersteuning van de cognitieve leerprocessen wordt er een verbinding

gebracht tussen verschillende informatiegebieden.

Oog hand coördinatie is bv. samenwerking van waarnemen en bewegen.

Wanneer deze koppeling niet gemaakt wordt is er een geringe relatie tussen

de binnenkomende informatie en het gedrag gemaakt (Kephart 1973) .

Bij verspringen de eigen prestatie meten geeft een koppeling tussen het ervaren en de

mentale handeling van het meten. Zo krijgen maten betekenis!


Perceptueel motorische koppelingtafels opzeggen, stampen, in jezelf opzeggen


Executieve functies

Het vermogen om dingen te organiseren, te focussen en impulsen onder

controle te houden. Verminderde executieve functies liggen ten grondslag

aan ADHD, autisme en leerstoornissen en leiden vaak tot zwakke school-

prestaties.

Executieve functies maken het mogelijk om gedrag goed te organiseren.

Ze zijn nodig voor strategisch denken, om rationele beslissingen te nemen en

te kunnen focussen op wat belangrijk is.

Wanneer executieve functies verstoord zijn, hebben mensen problemen met

doelgericht gedrag. Dat komt bijvoorbeeld voor bij kinderen (en volwassenen)

met ADHD, autisme, leerproblemen en niet-aangeboren hersenafwijkingen.(Mammarella en Altoà 2008)


Motoriek en executieve functies

Conclusies onderzoekenUit verschillende studies is gebleken dat er een duidelijke relatie bestaat

tussen problemen met executieve functies (lange- en korte termijngeheugen)

in relatie met zwakkere rekenprestaties bij kinderen op de basisschool(Bull, Espy en Wiebe 2008).

Ook de executieve functies geheugen, ordenen concentratie en aandacht

belangrijk voor de rekenontwikkeling (o.a. Dumont 1994, Bender 2004) .

Uit onderzoek blijkt dat er een positief verband is tussen de motorische

vaardigheden en aandacht bij een kind. Dus kinderen met een goede

algemene motoriek hadden ook een gerichte aandacht en vice versa(I. van Straaten 2008) .


Leesonderwijs en motoriek

Kinderen met groot motorische achterstand hebben

veel vaker problemen met lezen (Dewey & Kapla 1994).

Uit ander onderzoek komt naar voren dat dyslectische

kinderen veel vaker zwakker scoren bij fijne motorische

handelingen (White, e.a. 2006)

Focussen van de ogen


Perceptueel motorische koppelingklappen van lettergrepen


Schrijfonderwijs en motoriek

- Evenwicht

- Spierspanning

- Oog hand coördinatie

- Fijne motoriek (ontwikkeling van binnen naar buiten)

- Bewegingsbeheersing

- Lateralisatie (voorkeurshand)

- Lichaamsbesef/ tijd ruimte oriëntatie

- Convergeren (naar binnen draaien) van de ogen


In de gymzaal (specifiek)Hoe vertaal je dat naar spelen en bewegen?

Voorwaarde algemeen

Ritme- klapspelletjes/ ritme lopen/ dansen / Oudhollandse spelletjes

Basaal evenwicht (rompspanning)- zitten/ gaan staan (zonder handen)/ springen (4 reacties aanwezig)

Rekenen Taal/ Lezen Schrijven(overschrijven van het schoolbord)(pengreep)

Begrijpend Lezen

Kruipen (kruisbeweging)58 X 79 : 9x tussen L & RRollenZitten

Kruipen(kruisbeweging)Zitten

BuikligSteunreactieKruipenZitten

BuikligKruipenZittenSpringen

Ruimtelijke oriëntatie- klimmen op, in, over,achter, door

Springen

RollenFijne motoriekSpringen

Oog handcoördinatieRollenMondmotoriekSpringen

Rollen


In de gymzaal (algemeen)Rekenen Taal Schrijven Begrijpend lezenOprichtreactieOnderbouw Op de buik spelen op de zitbal, spelen doen op je buik (tot grp. 8), kruip oefeningen (bv. op

de grond spelletjes doen, Ondersteboven hangen, ballonnen hooghouden, op je buikStokken over rollen,Ballen over rollen, Schouderstand, Koprol achterover, Koprol voorover,Steunstoeien,

Middenbouw Hooghouden van volleybal, StuitenBovenbouw Hooghouden Badminton, Pingpong

OpvangreactieOnderbouw Vallen geeft ervaring en zelfvertrouwen , Grote stappen maken, schaatsbewegingen,

Stoeien staand, Afstappen, Over blokjes lopen, Diepspringen, HuppelenMiddenbouw Tikspel, Doelspelen, Stoeien, Touwspringen, Twister, Hinkelen, touwzwaaien, Springen

SteunreactieOnderbouw Handstand, Kruiwagentje, Bokspringen, Hurksprongen e.d. , evenwicht in de schouders.

Kruipen geeft veel zelfvertrouwen, Omgekeerde handstand tegen de muur, Rollen om jelengteas, Koprol, Duikelen, Duw en trekspelletjes,

Middenbouw Breakdans, Touwtrekken

RitmeFamilieschommel, Drie benen, Skilatten lopen, Stopdans, Ritme´s klappen, Bekkens, oude schoolliedjes25-11-2010 copyright Motoriek.nl Elise van Weene

58 X 79 : 9x tussen L & R hersenhelft

1 Cijfer (symbool) herkennen R

2 Betekenis ervan vinden L

3 De nodige procedures vastleggen L

4 Nodige stappen uitvoeren en de numerieke feiten in het

geheugen vasthouden L

5 Numeriek patroon (bv. tafels) vinden en de cijfers in

correcte kolommen ordenen R

6 Het resultaat in het werkende geheugen opslaan L

7 Het verkregen resultaat als cijfers herkennen R

8 Het resultaat op waarschijnlijkheid testen (waarheidscentrum) R

9 Het resultaat benoemen, uitspreken (spraakcentrum) L


Verschillen jongens en meisjes

Jongens- 4 jaar sensomotorische leeftijd 3,4

- 4 jaar 400 x zoveel testosteron

- Testosteron remt de groei van linker

hersenhelft

- Smallere corpus callosum

- Erg gericht op één ding, langer met

hetzelfde speelgoed laten spelen

- Veel bewegingsbehoefte

- Competitie

- Wafel hersenen

- Stress hersenbalk dicht en plast in broek

Meisjes- Bredere corpus callosum

- Vermicelli hersenen

- Hormoonontwikkeling begint bij 10 jaar

onzekerheid, pestgedrag


www.Motoriek.nl

» Vragen?

» Kijk op www.motoriek.nl of mail met

» Elise van Weene [email protected]

»


http://www.Motoriek.nl

http://www.motoriek.nl

mailto:[email protected]

Marc Litière Juf, mag ik overvaren


Nota beneTijdens de workshop zijn verschillende voorbeelden gegeven van motorische observaties, bv. het

kruipen in relatie tot kruisbewegingen en het zitten op één been en de relatie met mogelijke nog

aanwezige primitieve reflexen.

Zoals bij alle observaties is het altijd belangrijk te onderzoeken of er daarnaast andere

“problemen” zijn, w.o. leerproblemen, motorische achterstand of gedagsproblemen die een

relatie hebben met de observatie, en of er sprake is van een lastvraag.

Daarna zal onderzoek in combinatie met een inventaristaie met alle betrokkene rond een kind

bepalen of er en handelingsplan wordt opgesteld voor eventuele hulp.

Dit vind ik nog belangrijk om toe te voegen omdat je in een workshop vaak snel een vraag

beantwoord en dat dit aspect misschien niet duidelijk genoeg is benoemd.

Groet, Elise van Weene Motoriek.nl


Leerrijpheid - Motoriek.nlmotoriek.nl/userfiles/file/KVLO Leerrijpheid pp zf5 251110... · - Fijne...

Documents

Transcript of Leerrijpheid - Motoriek.nlmotoriek.nl/userfiles/file/KVLO Leerrijpheid pp zf5 251110... · - Fijne...