Leerlijnen voor de leerkracht

Handleiding

Leerlijnen voor de leerkracht

December 2014

Leerlijnen voor de leerkracht – Versie 2.16 Pagina 2 van 59

1. Inhoudsopgave

2. Voordat u begint ........................................................................................... 5

De leerkrachtwerkwijze in vogelvlucht .............................................................. 5

Handelingsgericht werken en de leerlijnenmodule .............................................. 6

De leerlijnenmodule en training ....................................................................... 7

Uitgangspunten van de leerlijnenmodule .......................................................... 7

3. Stap 1: Koppelen leerling aan het leerlijnenpakket + leerroute .................... 9

Overwegingen bij het kiezen van een leerlijnenpakket ........................................ 9

Overzicht leerlijnenpakket .............................................................................. 9

Koppelen leerlijnenpakket ..............................................................................10

Veranderen van leerroute ..............................................................................13

Koppelen van een selectie van leerlingen aan een leerlijnenpakket .....................14

Samenvatting stap 1 .....................................................................................14

4. Stap 2: Afvinken van de doelen .................................................................. 15

Didactische leeftijd / kalenderleeftijd ...............................................................15

Negatieve didactische leeftijd in de kleuterjaren .......................................15

Didactische leeftijd wijzigen ...................................................................15

Didactische leeftijd in het VSO ................................................................15

Afvinken bij start ..........................................................................................16

Doelen één voor één afvinken ................................................................17

Alle doelen in één keer afvinken .............................................................17

Beheersingsniveaus afvinken ..................................................................17


5. Stap 3. Het maken van een werkplanning ................................................... 19

Werkplanning in relatie tot groepsplan en handelingsplan (verantwoording) .........19

Achtergrondinformatie over de sublesgroep .....................................................20

Werkwijze aanmaken sublesgroepen in vogelvlucht ...................................20

Sublesgroepenloopbaan van een leerling .................................................21

Overzicht sublesgroepen van alle leerlingen in de groep ............................21

Leerling naar andere sublesgroep overplaatsen ........................................22

De koppeling van leerdoelen aan leerlingen wijzigen .................................25

Plannen op groeps- en schoolniveau ...............................................................26

Plannen binnen de stamgroep ................................................................26

Het inplannen van leerlingen in een sublesgroep .......................................28

Het volledig maken van de verantwoording ..............................................30

Individuele aanpak van een leerling noteren in een sublesgroepplan ...........31

Plannen op schoolniveau ........................................................................32


Het inplannen van leerlingen in een sublesgroep .......................................32

Het volledig maken van de verantwoording ..............................................34

Verdere toelichting groepsplanbord .................................................................34

Overzicht ‘leerlijnenprofiel groep’ ............................................................34

Overzicht ‘werkplannen groep’ ................................................................35


6. Stap 4: Beoordelen ..................................................................................... 38

Manier 1: Afvinken ........................................................................................38

Berekening van percentages ..................................................................38

Voorlopen, achterlopen en op schema lopen .............................................38

Uitzonderingssituaties bij afvinken ..........................................................39

Afvinken op sublesgroepniveau ...............................................................40

Afvinken op het planscherm ...................................................................41

Manier 2: Beoordeling schrijven......................................................................42

Manier 3: Score toekennen ............................................................................42

Sublesgroep deactiveren na beoordelen leerlingen ....................................43

Sublesgroep kopiëren om er de volgende periode opnieuw mee te werken ...43

Sublesgroep verwijderen .......................................................................45


7. Veranderingen in leerroute of leerlijnenpakket .......................................... 47

Gevolgen veranderen van leerroute .........................................................47

Gevolgen veranderen van leerlijnenpakket ...............................................47

8. Verantwoording: ontwikkelingsperspectief, hulpplan, notitiecategorie ...... 48

Ontwikkelingsperspectief ...............................................................................48

Het uitstroomniveau ..............................................................................48

De tussendoelen ...................................................................................48

De onderbouwing van het uitstroomniveau en de tussendoelen ..................48

Verantwoording naar ouders ..................................................................49

Overzicht ‘Leerlijnprofiel leerling’ ............................................................49

Overzicht ‘Streefplan leerling’ (voortgang) ...............................................50

Overzicht ‘werkplannen leerling’ (werkplanning) .......................................52

9. Groepskaart ................................................................................................ 54

10. Snelkeuzelijst overzichten .......................................................................... 55

11. Veelgestelde vragen ................................................................................... 56

Wat is een leerroute? ............................................................................56

Wat is een leerlijnenpakket? ...................................................................56

Wat is een streefplanning? .....................................................................56

Voor de kleutergroepen gebruikt onze school de Plancius leerlijnen. Wanneer

de leerlingen naar groep 3 gaan, gebruiken we de ZML leerlijnen. Hoe moet ik dit in de praktijk instellen? .............................................................................56

Wat is het totaal aantal doelen tot huidige DL? .........................................56


Het totaal aantal doelen wordt bepaald door alle te behalen doelen die gepland

zijn tot de huidige DL van de leerling. .........................................................56

Ik zie geen leerdoelen en leerlingen in het planscherm. Hoe kan dat? ..........56

Ik zie alleen de kleuren geel en oranje op het planscherm. Hoe kan dat? .....57

Hoe koppel ik bronnen aan een leerdoel? .................................................57

Als ik als leerkracht een bron toevoeg, blijft deze bron dan gekoppeld aan het

leerdoel? .................................................................................................57

Ik wil graag een leerling aan een andere sublesgroep toevoegen, maar ik weet

niet of de leerdoelen van deze groep overlappen met de leerdoelen uit de andere sublesgroep van de leerling. .......................................................................57

Is het mogelijk om binnen een sublesgroep voor één leerling (of voor een deel

van de leerlingen) een leerdoel éxtra te plannen? .........................................57

Ik wil een sublesgroep maken, waarbij ik ook een leerling in wil delen die de

doelen al behaald heeft. Kan dat? ...............................................................57

Is de kop ‘aanpak’ in de sublesgroep aan te passen? .................................58

Als ik klik op groep > sublesgroep > begeleiding > leerdoelen, staan de

leerdoelen op een andere volgorde dan op het planscherm. Waarom is dat? ....58

Kan ik hetzelfde doel opnemen in twee verschillende plannen? Bijv. doelen

van mondelinge taal waaraan in de klas wordt gewerkt en ook bij logopedie. ...58

Vragen met betrekking tot overzichten ............................................................58

Hoe werken de vensters waarmee ik een begin-DL en een eind-DL kan

selecteren? ..............................................................................................58

Zijn start-DL en eind-DL hetzelfde als begin- en eind-DL? ..........................59

Ik zie bij het filter ‘begin-DL’ niet alle didactische leeftijden terug. Hoe kan

dat? ........................................................................................................59

Wat is het verschil tussen een sublesgroepplan en een werkplan (in de

overzichten)? ...........................................................................................59


2. Voordat u begint De leerlijnenmodule biedt een methode om de leerdoelen in een leerlijnenpakket

systematisch te plannen en te beoordelen. Een leerlijnenpakket is het geheel van

leerdoelen voor verschillende vakgebieden; in feite is het een geheel curriculum aan

doelen. Als leerkracht ziet u de volgende indeling in de module:

1. Leerlijnenpakket;

2. Leergebied;

3. Leerdoel.

Een leergebied is het overkoepelende geheel van een aantal leerlijnen. Het leergebied

‘Spreken’ overkoepelt bijvoorbeeld de leerlijnen ‘Spreken’, ‘Sociaal taalgebruik’ en

‘Meningen over gesproken taal en conclusies trekken’. Onder iedere leerlijn vallen diverse

leerdoelen.

Uw applicatiebeheerder heeft de leerlijnenpakketten uitgewerkt in leerroutes. Deze

leerroutes bestaan uit series van opeenvolgende leerdoelen, die op basis van de

didactische leeftijd in een planning zijn gevat. Uw applicatiebeheerder heeft leerroutes

geformuleerd voor de snellere leerlingen en voor de wat zwakkere leerlingen.

De leerkrachtwerkwijze in vogelvlucht

1. U koppelt leerlingen aan een leerlijnenpakket en een leerroute;

2. U geeft aan waar de leerling zich in diens leerroute bevindt, oftewel: welke doelen

van het leerlijnenpakket beheerst de leerling al. Dit doet u door de beheerste

leerdoelen af te vinken;

3. Als u in kaart heeft gebracht waar de leerling zich in de leerroute bevindt, kunt u

zien of de leerling voorloopt, op schema loopt, of achterloopt. Ook kunt u zien

welke leerlingen aan dezelfde doelen toe zijn. Deze informatie gebruikt u voor het

indelen van leerlingen in sublesgroepen. Dit wordt ook wel ‘het maken van een

werkplanning’ genoemd;

4. U begeleidt de leerling door diens werkplanning;

5. Als de leerlingen een periode aan de doelen hebben gewerkt, is het tijd voor de

beoordeling. U beoordeelt door doelen af te vinken. Eventueel kunt u aan een

behaald doel een score toekennen.

Deze handleiding licht de bovenstaande stappen één voor één uitgebreid toe.


Handelingsgericht werken en de leerlijnenmodule

Handelingsgericht werken (hierna te noemen HGW) is een systematische manier van

werken, waarbij de volgende processen worden doorlopen:

Waarnemen > begrijpen > wegen > plannen > handelen > evalueren.

In het werken met de leerlijnen komen deze activiteiten terug.

1. U koppelt leerlingen aan een leerlijnenpakket en een leerroute.

Waarnemen van de huidige situatie van de leerling;

Begrijpen van de huidige situatie van de leerling;

U weegt de vaardigheid van de leerling, om zodoende het best passende

leerlijnenpakket bij de leerling te vinden;

Op een grove manier plannen van de doelen van de leerling.

2. U geeft aan waar de leerling zich in diens leerroute bevindt, oftewel: welke doelen

van het leerlijnenpakket beheerst de leerling al. Dit doet u door de beheerste

leerdoelen af te vinken.

Waarnemen van de huidige situatie van de leerling;

Begrijpen van de huidige situatie van de leerling;

U weegt de vaardigheid van de leerling, om zodoende de best passende

leergebieden aan de leerling te koppelen;

Op een verfijndere manier plannen van de doelen van de leerling.

3. Als u in kaart heeft gebracht waar de leerling zich in de leerroute bevindt, kunt u

zien of de leerling voorloopt, op schema, of achterloopt. Ook kunt u zien welke

leerlingen aan dezelfde doelen toe zijn. Deze informatie gebruikt u voor het

indelen van leerlingen in sublesgroepen. Dit wordt ook wel ‘het maken van een

werkplanning’ genoemd.

U weegt af met welke doelen de leerling aan het werk moet, en in welke

sublesgroep (met welke andere leerlingen) de leerling het best tot zijn

recht komt;

op de meest verfijnde manier plannen van de doelen van de leerling.


4. U begeleidt de leerling door diens werkplanning.

Handelen.

5. Als de leerlingen een periode aan de doelen hebben gewerkt, is het tijd voor de

evaluatie en beoordeling. U beoordeelt door doelen af te vinken. Eventueel kunt u

aan een behaald doel een score toekennen.

6. De cyclus herhaalt zich.

De leerlijnenmodule en training

De leerlijnenmodule is dermate complex, dat een begeleidende training van belang is.

Voor technische vragen kunt u bij de helpdesk terecht. Gebruiksvragen,

onderwijskundige en inrichtingsvragen kunt u stellen in een training. Driestar

onderwijsadvies biedt een dergelijke training. Voor meer informatie, kijk op

http://www.driestar-onderwijs.nl/leerlijnen.

Uitgangspunten van de leerlijnenmodule

Het ontwerp van de leerlijnen is op aantal uitgangspunten gebaseerd:

- Door leerlingen eenzelfde leerroute te geven, kunt u deze leerlingen met

elkaar vergelijken. Het aantal behaalde doelen wordt afgezet tegen het aantal

doelen dat de leerling, gezien diens ideaalplanning, zou moeten behalen. Op deze

manier wordt het opbrengstgericht werken met leerlijnen inzichtelijk gemaakt.

Tevens kunt u leerlingen met dezelfde leerroute met elkaar vergelijken.

- De module dient tegemoet te komen aan de specificiteit van het speciaal

(basis)onderwijs. Kinderen zitten in het speciaal (basis)onderwijs, omdat zij

specifieke behoeften hebben. Een module moet voldoende flexibel zijn, om met

deze speciale doelgroep te kunnen werken. Dit ziet u in een aantal elementen in

de module terug: o Leerlingen die door een handicap bepaalde doelen niet kunnen behalen,

moeten ook niet beoordeeld worden op deze doelen. Bijvoorbeeld: een

leerling die door een handicap zijn handen niet kan gebruiken, moet niet

beoordeeld worden op een leerdoel als: ‘De leerling kan zijn eigen rits

dichtdoen’; o Aan iedere leerling koppelt u een streefplanning. In de praktijk zullen

leerlingen wellicht niet aan deze ideaalplanning kunnen voldoen. De

module maakt inzichtelijk waar de leerlingen afwijken. Een leerling kan

indien nodig overstappen op een andere leerroute (bij voorkeur in

hetzelfde leerlijnenpakket); o In het ZML kan het voorkomen dat een leerling een doel behaalt, maar na

een zomervakantie de opgedane kennis weer kwijt is. U kunt het leerdoel

dan opnieuw openstellen voor een leerling. Per doel kan zodoende een

verleden worden bijgehouden waarin zichtbaar wordt dat een leerling een

doel heeft behaald, maar er op een later moment toch opnieuw aan moet

werken.

http://www.driestar-onderwijs.nl/leerlijnen


- Een school dient doelen te stellen voor leerlingen. Het stellen van doelen

geeft richting aan het onderwijsproces. Tevens komt dit uitgangspunt overeen

met de eisen van de inspectie. De inspectie schrijft voor dat scholen per leerling

een uitstroomniveau en tussendoelen formuleren. In de leerlijnenmodule stelt u

streefplanningen op: u formuleert welke doelen per periode en per leerroute

behaald dienen te worden. Vervolgens geeft u een leerling een leerroute.

- Leerlijnen dienen overzichtelijk gemaakt te worden. Leerlijnendocumenten

zijn omvangrijke documenten: ze beschrijven immers een geheel curriculum. U

raakt gemakkelijk de draad kwijt wanneer u leerlingen gaat beoordelen of een

planning gaat maken.

Het opbrengstgericht werken met leerlijnen gebeurt in praktijk door doelen af te

vinken, oftewel: door aan te geven dat een leerling een doel heeft behaald. Ook in

de leerlijnenmodule worden leerdoelen afgevinkt. Tevens is er in de module de

mogelijkheid om een doel een cijfer van 1 tot 4 toe te kennen: hoe beter het doel

is behaald, hoe hoger het cijfer. Het toekennen van een cijfer is optioneel en

discutabel: hoe goed moet een leerling een doel immers behaald hebben om een

hoog cijfer te behalen? Echter scholen zijn vrij om de cijfermethode te gebruiken.

- Een school dient zelf de balans te vinden tussen tegemoetkomen aan de

individuele behoefte van de leerling en de organisatorische complexiteit

die individuele afstemming met zich mee brengt. De leerlijnenmodule biedt

de mogelijkheid om een beperkt aantal leerroutes te maken. Deze leerroutes

beschrijven een ideaalplanning. Uw school kan zelf bepalen hoeveel leerroutes u

hanteert.

- Het percentage behaalde doelen dient op het niveau van een leerlijn

gegeven te worden. Onder ieder leergebied vallen verschillende leerlijnen.

Onder het leergebied ‘Taalbeschouwing’ vallen bijvoorbeeld ‘Woordvorming’,

‘Zinsbouw’, ’Woordenschat en woordleerstrategieën’ en ‘Taalbegrippen’. Alleen op

het niveau van een leerlijn worden in de module percentages berekend. Er wordt

dus wel een percentage berekend op het niveau van ‘Zinsbouw’, maar niet op het

niveau van ‘Taalbeschouwing’. Een gemiddelde op het niveau van

‘Taalbeschouwing’ zou immers kunnen misleiden: een leerling zou een voldoende

percentage op het niveau van ‘Taalbeschouwing’ kunnen behalen, omdat deze

leerling op alle leerlijnen hoog presteert maar op één leerlijn erg laag.

- Het werken met leerlijnen dient te passen binnen de filosofie van

handelingsgericht werken. Handelingsgericht werken (HGW) is geen

afzonderlijke werkwijze, maar dient geïntegreerd te worden met het werken met

leerlijnen. In deze handleiding wordt aangegeven hoe handelingsgericht werken

wordt vormgegeven in het werken met leerlijnen.


3. Stap 1: Koppelen leerling aan het leerlijnenpakket + leerroute

De applicatiebeheerder heeft leerroutes en leerlijnenpakketten ingericht. Een leerroute is

te vergelijken met een streefplanning. Alle leerdoelen zijn door de applicatiebeheerder

ingepland binnen een bepaald tijdsbestek.

Overwegingen bij het kiezen van een leerlijnenpakket

Het meest logisch is het om een leerlijnenpakket te koppelen, dat overeenkomt met het

type cluster dat aan de leerling is toegekend. Bijvoorbeeld: een cluster 4-leerling krijgt

het leerlijnenpakket CED cluster 4. Er kunnen echter redenen zijn om toch voor een

ander leerlijnenpakket te kiezen. Houdt dan rekening met de volgende overwegingen:

- Leerlingen met een verschillend leerlijnenpakket kunnen niet in één sublesgroep

ingedeeld worden;

- Leerlingen met eenzelfde doel afkomstig uit verschillende pakketten kunnen niet

naast elkaar zichtbaar gemaakt worden op het planbord (dit komt terug in stap

4).

Overzicht leerlijnenpakket

Mogelijk wilt u een overzicht van de leerdoelen per leerroute. Dit kunt u opvragen met

het overzicht ‘Leerlijnenpakket’. Selecteer de leergebieden, leerroutes en niveaus van het

pakket dat je wilt opvragen.

U kunt op deze manier alle leerroutes van alle leerlijnenpakketten opvragen. U kunt

echter ook een selectie maken van een leergebied, leerlijn, leerroute, beheersingsniveau

en start- en eind-DL. Wanneer u uw selectie heeft gemaakt klikt u op ‘overzicht ophalen’.

Op het overzicht ziet u vervolgens leergebied, leerlijnen en de leerdoelen. In kolommen

is uiteengezet welke leerroute binnen welke start- en eind-DL een doel moet behalen.


Koppelen leerlijnenpakket

De leerkracht bepaalt welk leerlijnenpakket en welke leerroute een leerling krijgt. Dit

gaat als volgt: Ga naar Leerling > selecteer leerling > Begeleiding > Leerlijnen.


U komt in het onderstaande scherm. Klik onderin het scherm op ‘nieuw leerlijnenpakket

koppelen’.

Klik het gewenste leerlijnenpakket aan.


Vervolgens dient u een aantal instellingen op te geven:

- U koppelt het leerlijnenpakket in principe voor onbepaalde tijd. Geef aan wat de

begindatum moet zijn, en eventueel tot wanneer het pakket voor de leerling

moet gelden.

Standaard geeft de module het huidige schooljaar weer, met de begindatum van

het huidige schooljaar;

- Vink aan welke leergebieden van dit leerlijnenpakket u wilt gebruiken voor deze

leerling. Wanneer u het bovenste vakje aanvinkt, worden alle leergebieden

geselecteerd;

- Kies welke leerroute u voor welk leergebied wilt gebruiken bij deze leerling.

Bovenaan kunt u de leerroute tegelijk voor alle leergebieden instellen, wanneer

deze voor elk leergebied hetzelfde is;

- Of de leerling extra doelen buiten de leerroute om ingepland moet kunnen

krijgen. Onder ‘Globale instellingen’ kunt u ervoor kiezen om voor elk leergebied

in één keer te kiezen voor wel of geen extra doelen.

Klik op ‘opslaan’ onder in uw scherm om de instellingen vast te leggen.


Veranderen van leerroute

U kunt de leerroute van een leerling binnen het schooljaar veranderen. Stel, u wilt de

leerroute van een leerling veranderen van GL+ naar BB/KB. Dit doet u als volgt:

Ga naar Leerling > selecteer leerling > Begeleiding > Leerlijnen. Klik op de

wijzigingsknop in het leerlijnenpakket.

Klik vervolgens in het veld ‘Leerroute’ waar nu nog GL+ staat, zodat deze uitklapt. Kies

leerroute BB/KB.

Als u alle leerroutes wilt veranderen naar eenzelfde leerroute, kiest u achter ‘alle

leerroutes instellen op’ de desbetreffende leerroute. De leerroutes voor alle domeinen

veranderen dan mee.

Hebt u alles naar wens ingesteld, dan klikt u onderin het scherm op ‘opslaan’.


Koppelen van een selectie van leerlingen aan een leerlijnenpakket

Het is niet mogelijk om één hele groep leerlingen in één keer aan een leerlijnenpakket

toe te kennen. Wel kunt u een voorselectie maken, waarna u de leerlingen uit die selectie

één voor één een leerlijnenpakket toekent. U doet dan het volgende:

Ga naar Groep en selecteer de bovenste leerling. Klik op één van de leerlingen in de

groep.

Ga nu naar Begeleiding > Leerlijnen en koppel de leerling aan de desbetreffende leerlijn.

Klik vervolgens op de bladerknop rechtsboven om naar de volgende leerling te gaan.

Samenvatting stap 1

U weet nu hoe u de leerling aan een leerlijnenpakket en aan een leerroute kunt koppelen.

U kunt aangeven voor welke leergebieden het leerlijnenpakket geldt en hoe u van

leerroute kunt veranderen. U weet hoe u de historie van leerroutes per leergebied

inzichtelijk kan maken. Ten slotte weet u wat de meest efficiënte methode is om aan een

groep leerlingen per leerling een leerlijnenpakket toe te kennen.

In de volgende stap leert u hoe u aangeeft welke leerdoelen de leerling van diens

leerroute beheerst. Dit is zowel van belang voor de planning als voor de beoordeling (het

afvinken van doelen en eventueel het toekennen van een score aan een afgevinkt doel).


4. Stap 2: Afvinken van de doelen U heeft nu aan de leerling een leerroute, een leergebied en een leerlijnenpakket

toegekend. De leerling heeft nu een streefplanning: voor iedere leerling weet u welke

doelen hij bij iedere DL moet behalen. Nu moet u aangeven welke doelen uit het

leerlijnenpakket de leerling al beheerst. Dit wordt in dit hoofdstuk toegelicht.

Het afvinken van een doel betekent dat de leerling het doel beheerst. Afvinken is zowel

voor de werkplanning als de beoordeling van belang. Een afgevinkt doel hoeft niet

meer ingepland te worden in de werkplanning. De werkplanning komt in stap 3 aan de

orde. Het beoordelen van leerlingen komt in stap 4 aan de orde.

Didactische leeftijd / kalenderleeftijd

ParnasSys heeft ervoor gekozen om leerdoelen te plannen aan de hand van didactische

leeftijden. Hiervoor zijn een aantal redenen:

- Vanuit de verschillende organisaties wordt sterk aangestuurd op het

differentiëren van drie tot vijf niveaus in de school. Het hanteren van de

kalenderleeftijd levert echter nog veel meer differentiatie op.

- Het plannen aan de hand van kalenderleeftijden is dermate onoverzichtelijk, dat

hiervoor geen goede planningsoplossing kon worden gevonden.

- Om te plannen wilt u zo dicht mogelijk bij de planningsmogelijkheden zitten. Er

zitten tien onderwijsmaanden in het jaar. De kalenderleeftijd hanteert echter

twaalf onderwijsmaanden, waardoor u met de kalenderleeftijd niet uitkomt met

een planning die in tien maanden voltooid moet worden.

Uw applicatiebeheerder heeft op basis van didactische leeftijden (DL’s) leerdoelen in een

leerroute ingepland.

Negatieve didactische leeftijd in de kleuterjaren

De schaal van de didactische leeftijd begint bij -19; dit is het begin van groep 1.

Didactische leeftijd wijzigen

De didactische leeftijd van een leerling wordt bepaald door het leerjaar dat bij de leerling

staat ingesteld. Het leerjaar vindt u via Leerling > selecteer leerling > Onderwijs > Deze

school. Wilt u het leerjaar wijzigen, klik dan op de wijzigingsknop in de schoolloopbaan.

Didactische leeftijd in het VSO

De didactische leeftijd van de leerling telt alleen in de leerlijnenmodule zelf door. Met

andere woorden: de DL telt door in de schermen die u vindt onder:

- Groep > Begeleiding > Leerlijnen;

- Leerling > Begeleiding > Leerlijnen;

- School > Begeleiding > Leerlijnen;

- School > Begeleiding > Leerlijnenpakketten.

Echter, in alle andere schermen zal de DL afgekapt worden tot 60, als deze boven de 60

komt. Op alle schermen die met toetsen te maken hebben, alle overzichten (behalve de

overzichten van de leerlijnen), de leerlingkaart en groepskaart zult u dus geen hogere DL

tegenkomen dan 60. Samengevat: alleen in de schermen die betrekking hebben op de

leerlijnen telt de DL door.


Afvinken bij start

Als een leerling start in de module, moet u eerst aangeven waar de leerling zich bevindt.

Van een bepaalde periode weet u, dat de leerling de bijbehorende leerdoelen heeft

behaald. Van een andere periode weet u niet zeker of de leerling de leerdoelen heeft

behaald; hier wilt u de leerdoelen één voor één aflopen. Beide situaties worden

toegelicht.

Stel, een leerling zit halverwege leerjaar 3. De leerling moet aan het werk met leerdoelen

met een planning van start-DL 5 en eind-DL 10. U weet dat de leerling de leerdoelen tot

eind-DL 4 beheerst. U wilt de beheerste leerdoelen afvinken.

U gaat dan naar Leerling > selecteer leerling > Begeleiding > Leerlijnen. U komt in het

onderstaande scherm.

Klik in dit scherm op de knop onder ‘Scoren’ .

U komt in het onderstaande scherm, waarin u aangeeft:

- Tussen welk start- en eind-DL de doelen gepland zijn die u wilt afvinken (houdt u

hierbij rekening met een negatieve start-DL: DL –19 staat voor het begin van

leerjaar 1);

- Van welk leergebied u doelen wilt afvinken;

- Van welke leerlijn u doelen wilt afvinken.

Geef aan tussen welke start- en eind-DL de doelen gepland zijn die u wilt afvinken

Scores invullen


Klik vervolgens op ‘scores invullen’. U komt in het volgende scherm.

Doelen één voor één afvinken

Wanneer u niet exact weet welke doelen een leerling heeft behaald klikt u uiteraard niet

op alles afvinken, maar vinkt u de doelen één voor één af. In de kolom ‘Afgevinkt’ vinkt u

de leerdoelen één voor één af.

Alle doelen in één keer afvinken

U kunt alle doelen in het scherm in één keer afvinken. Verschuif de balk aan de

rechterkant van het scherm naar beneden. Onderin het scherm verschijnt de knop ‘Alles

afvinken’. Met deze knop vinkt u alle doelen in het scherm in één keer af.

Let op: u kunt maar voor één pagina tegelijk alle doelen afvinken. Klik onderaan het

scherm op de volgende pagina om ook de doelen van die pagina

allemaal af te vinken. Herhaal deze actie tot u alle doelen die u af wilt vinken gehad hebt.

Beheersingsniveaus afvinken

Om sneller meerdere doelen af te vinken, kunt de leerdoelen ook per beheersingsniveau

afvinken. Hiervoor klikt u op de knop .

Wanneer u op het pijltje voor een leergebied klik, verschijnen onder het leergebied de

leerlijnen. Zo kunt u kiezen of u per leergebied of per leerlijn wilt afvinken. Zet u in het

onderstaande voorbeeld een vinkje achter ‘Getalbegrip’ onder de 3, dan worden voor de

leerlijn ‘Getalbegrip’ alle doelen afvinkt die bij beheersingsniveau 3 horen.

Doel één voor één

afvinken

2. Klik ‘alles afvinken’ 1. Verschuif de balk

naar beneden


Wanneer u een leerdoel afvinkt, registreert de module direct de datum waarop u scoort.

U kunt:

- De datum aanpassen door de datum in het datumvak aan te passen, of door op

de knop van de kalender te klikken: ;

- Een opmerking toevoegen, door op het opmerkingenveld te klikken: .

In een opmerking kunt u uw beoordeling nuanceren. U kunt bijvoorbeeld

aangeven dat een leerling het doel met veel moeite heeft behaald, dat de

handicap van de leerling toch meer belemmerend was dan aanvankelijk werd

verwacht, of juist dat het doel eigenlijk te gemakkelijk was voor de leerling.

Samenvatting stap 2

U weet hoe u de doelen kunt afvinken die de leerling beheerst. Er is uitgelegd hoe de

applicatiebeheerder de leerdoelen plant op de didactische leeftijd van de leerling. U kent

de methode waarbij u één voor één doelen afvinkt. Tevens kent u de methodes waarbij u

meerdere doelen in één keer kunt afvinken.


5. Stap 3. Het maken van een werkplanning Dit hoofdstuk bestaat uit drie onderdelen. Ten eerste krijgt u informatie over de relatie

tussen het maken van een werkplanning, een groepsplan, handelingsplannen en

verantwoording naar ouders en inspectie. Ten tweede geeft het u achtergrondinformatie

over de werking van de sublesgroepen in ParnasSys. Ten derde legt het uit hoe u

sublesgroepen samenstelt met behulp van het planbord op groeps- of schoolniveau.

Werkplanning in relatie tot groepsplan en handelingsplan (verantwoording)

Door een leerling een leerroute toe te kennen, geeft u de leerling een streefplanning. De

leerroute geeft weer wat de leerling op een bepaalde didactische leeftijd zou moeten

behandelen.

De leerroute is nog redelijk abstract. Het beschrijft bijvoorbeeld niet:

- Wat er moet gebeuren als een leerling afwijkt van diens werkplanningen (door

voor- of achter te lopen);

- Welke leerlingen met elkaar moeten samenwerken in een sublesgroep;

- Waar een sublesgroepje aan het werk gaat;

- Welke specifieke aandachtspunten een bepaald sublesgroepje heeft.

Deze elementen moet u zelf inplannen, door leerlingen in een sublesgroep te plaatsen. Al

deze sublesgroepen bij elkaar vormen dan uw werkplanning. De werkplanning komt

overeen met hoe u, binnen een bepaalde planperiode, uw onderwijs concreet wilt

organiseren.

De sublesgroep bestaat uit een aantal elementen:

De leerlingen;

De leerdoelen;

De bronnen. Bronnen zijn lesmaterialen. Deze bronnen kunt u als leerkracht zelf

koppelen. Tevens kan de applicatiebeheerder bronnen koppelen;

De aanpak: Hierin geeft u bijvoorbeeld aan hoe vaak in de week de leerlingen les

krijgen, of er specifieke instructie gegeven moet worden en (eventueel) van wie

de leerlingen les krijgen. Hier hoeft u niet meer aan te geven welke materialen u

gebruikt, want dat staat al aangegeven onder de ‘bronnen’. Zorg dat u in het

aanpakscherm voor de hele groep geen namen van leerlingen gebruikt.

De aanpak voor individuele leerlingen: hier beschrijft u hoe u aan specifieke

onderwijsbehoeften van een leerling tegemoet wilt gaan komen.

Al deze elementen van de sublesgroep gebruikt u tevens voor de verantwoording naar

ouders en de inspectie. Het geheel van alle werkplanningen van de leerlingen uit uw klas

is immers uw groepsplan. In het overzicht ‘werkplannen leerling’ ziet u de bovenstaande

elementen terug. Dit overzicht kunt u dan ook gebruiken ter verantwoording. Zorg dan

wel dat u in het aanpakveld geen namen van leerlingen gebruikt.

Alle informatie die u normaal in het handelingsplan zet, komt nu bij de sublesgroep te

staan. Wij raden u dan ook af om, naast de leerlijnenmodule, ook nog met

handelingsplannen te werken. Meer informatie hierover vindt u onder het kopje

‘ontwikkelingsperspectief’.


In de onderstaande illustratie vindt u hiervan een voorbeeld: een sublesgroep waarin de

leerlingen met hun leerdoelen, bronnen en de aanpak ziet weergegeven.

Achtergrondinformatie over de sublesgroep

Als u een sublesgroep aanmaakt, bestaat die sublesgroep een heel schooljaar. Dat

betekent echter niet dat er het hele schooljaar kinderen aan de sublesgroep zijn

gekoppeld. U geeft ieder kind namelijk een start – en einddatum. De start- en einddatum

geven aan hoelang de leerlingen in de sublesgroep zitten. Bij startdatum geeft u aan

vanaf wanneer de sublesgroep geldt. Als einddatum geeft u aan tot wanneer de

leerlingen in de sublesgroep zitten. Hiervoor kiest u doorgaans de datum waarop de

planperiode is afgelopen en gaat evalueren.

Bijvoorbeeld: u maakt sublesgroep rek. 1.1 aan in schooljaar 2010-2011. In deze

sublesgroep zitten Jan en Kees met startdatum 1-8-2010 en einddatum 1-1-2011. Na 1-

1-2011 zitten Jan en Kees niet meer in de sublesgroep, maar bestaat sublesgroep rek.1.1

nog wel. De sublesgroep blijft het hele schooljaar op het overzicht onder tabblad ‘groep’

staan. U kunt er op deze pagina ook voor kiezen om te filteren op alleen groepen of op

alleen sublesgroepen. Kies daarvoor bij het filter ‘type’ voor ‘groep’ of ‘sublesgroep’. Klikt

u op de witregel in het filter ‘type’, dan toont ParnasSys zowel de groepen als de

sublesgroepen.

De sublesgroep is dus eigenlijk alleen een naam waaraan leerlingen en leerdoelen

kunnen worden gekoppeld. Een leerling hoeft niet het hele jaar in de sublesgroep te

zitten: het kan zijn dat de leerling slechts een aantal maanden in de sublesgroep zit,

terwijl de sublesgroep het hele schooljaar bestaat. Dezelfde sublesgroep kan dan ook de

ene helft van het jaar een andere samenstelling van leerlingen hebben dan de andere

helft van het jaar.

Werkwijze aanmaken sublesgroepen in vogelvlucht

1. Via het groepsplanscherm of schoolplanscherm maakt u een sublesgroep aan. U

dient een start- en einddatum aan te geven. Deze start- en einddatum geven aan

hoe lang de leerling in de sublesgroep zit en aan bepaalde doelen moet werken.

(Voordat de einddatum verstrijkt, moeten de leerlingen beoordeeld worden op de

doelen van de sublesgroep);


2. Aan het eind van de planperiode beoordeelt u de leerlingen in sublesgroep (verder

besproken in hoofdstuk 4: beoordelen);

3. Na het beoordelen van de leerlingen in de sublesgroep, deactiveert u de

sublesgroep (verder besproken in hoofdstuk 6: beoordelen).

Sublesgroepenloopbaan van een leerling

Wanneer u een leerling in een sublesgroep plaatst, ziet u dit terug in de

sublesgroepenloopbaan van de leerling. Ga naar Leerling > selecteer leerling > Onderwijs

> Deze school.

Scrol nu naar beneden. Onderaan de pagina ziet u de sublesgroepen staan (zie

illustratie).

Overzicht sublesgroepen van alle leerlingen in de groep

Wanneer u wilt zien in welke sublesgroepen de leerlingen van uw stamgroep zijn

ingedeeld, kunt u dat op de volgende manier opvragen.

Klik groep > kies de desbetreffende groep > klik leerlingen > sublesgroepenoverzicht:


U komt nu in het onderstaande scherm. Hierin ziet u alle sublesgroepen die horen bij

kinderen van uw klas.

U kunt de sublesgroep open en dicht klappen door op het pijltje te klikken:

Door te klikken op de naam van de leerling komt u op de leerlingkaart van de leerling

terecht.

Leerling naar andere sublesgroep overplaatsen

Soms kan een leerling niet op zijn plek zijn in een sublesgroep. U wilt de leerling dan

verplaatsen. Maak in deze situatie een aantekening in één van de notities OP

(ontwikkelingsperspectief), waarin u beschrijft waarom de leerling naar een andere

sublesgroep gaat. Het overplaatsen van de leerling kan als volgt:

Klik groep > klik op de desbetreffende sublesgroep waar de leerling in zit > klik nu op de

wijzigknop bij de leerlingen;


Klik nu onderin het scherm op ‘leerlingen verplaatsen’.

Vink de leerling die u wilt verplaatsen aan en klik op ‘volgende’.

Klik op de sublesgroep waar de leerling heen gaat.


Selecteer welke leerdoelen mee moeten uit de sublesgroep waar de leerling uit komt

(Let op! Deze leerdoelen staan standaard aangevinkt. De leerling neemt dus standaard

de leerdoelen uit de oude sublesgroep mee. Als de leerling de doelen niet mee hoeft te

nemen naar de nieuwe sublesgroep, dient u de vinkjes weg te halen).

Klik op ‘volgende’. U ziet de doelen die horen bij de nieuwe sublesgroep. Selecteer nu

aan welke doelen van de nieuwe sublesgroep de leerling moet gaan werken. Het kan

voorkomen dat de leerling doelen van de nieuwe sublesgroep al heeft behaald. In dat

geval staat er achter de naam van de leerling ‘(Al afgevinkt)’. U kunt het doel dan niet

meer koppelen aan de leerlingen. In de onderstaande illustratie ziet u dit bijvoorbeeld bij

doel 1.1.3.1.

Klik op ‘volgende’. U komt nu op een overzichtsscherm met alle keuzes:

- Welke leerling u wilt verplaatsen;

- Van welke sublesgroep de leerling komt;

- Naar welke groep de leerling toegaat;

- Welke doelen de leerling meeneemt van de oude sublesgroep;

- Welke doelen de leerling gaat werken van de nieuwe sublesgroep.


De verplaatsing is nog niet opgeslagen; u kunt nog wijzigingen aanbrengen. Wilt u

wijzigen klik dan op ‘terug (leerdoelen selecteren)’, ‘terug (sublesgroep selecteren)’ of

‘terug (leerlingen selecteren)’.

Zijn alle keuzes echter exact naar wens, klik dan op ‘opslaan’. U krijgt een pop-up voor

extra bevestiging (u kunt nu nog terug). Wilt u de leerling verplaatsen, klik dan ‘OK’,

U komt terecht in het overzichtsscherm van de sublesgroep waar de leerling naartoe is

verplaatst.

De koppeling van leerdoelen aan leerlingen wijzigen

Het is mogelijk gemaakt om de doelen van een sublesgroep niet voor alle leerlingen te

laten gelden. U kunt achteraf leerdoelen die gekoppeld zijn aan een bepaalde leerling uit

de sublesgroep verwijderen.

Klik Groep > Sublesgroep > klik nu op het wijzigingsknopje bij de leerdoelen.

Klik nu onderin het scherm op ‘leerdoelkoppelingen wijzigen’


U ziet nu welk doel aan welke leerling(en) zijn gekoppeld. U kunt nu doelen ontkoppelen

van leerlingen. In de illustratie zou bijvoorbeeld het vinkje van Hanna den Hartog

verwijderd kunnen worden, zodat het doel niet meer ingepland staat voor Julia.

Plannen op groeps- en schoolniveau

Het maken van een werkplanning kan op twee niveaus:

- Op groepsniveau. Deze gebruikt u als u alleen binnen uw stamgroep

sublesgroepen wilt vormen;

- Op schoolniveau. Vaak organiseren het SBO en SO het onderwijs zo dat er

niveaugroepen worden gevormd van leerlingen die in verschillende groepen zitten.

In dat geval moet u binnen de module leerlijnen op schoolniveau plannen (School

> Begeleiding > Leerlijnen plannen). Deze mogelijkheid gebruikt u als u over uw

stamgroep heen sublesgroepen wilt vormen.

Plannen binnen de stamgroep

Ga naar Groep > selecteer groep > Begeleiding > Leerlijnen. Kies het leerlijnenpakket en

het leergebied waarvoor u een werkplanning wilt maken.


Onder leerlijnenpakket vindt u de leerlijnenpakketten die op uw school actief zijn (Deze

zijn door de applicatiebeheerder geactiveerd via School > Beheer > Leerlijnenpakketten).

Selecteer het desbetreffende leerlijnenpakket.

Onder leergebieden selecteert u het desbetreffende leergebied, door op het leergebied te

klikken. Als u meerdere leergebieden tegelijk wilt plannen, vinkt u de betreffende

leergebieden aan. U komt in het planscherm:

Als u ook de extra doelen zichtbaar wilt laten zijn, geeft u dat aan in het selectievakje

‘extra doelen’ (klik op de witte regel bovenaan).


Middels het filter bovenaan het planscherm kunt ook filteren op leerlijn of

beheersingsniveau.

De vier belangrijkste elementen in dit scherm zijn:

1. De kleuren: deze geven hoe een leerling zich tot het doel verhoudt. Deze kleuren

zijn:

a. Groen: het leerdoel is afgevinkt;

b. Oranje: de leerling moet dit leerdoel, gezien zijn leerroute behalen of

behaald hebben. De leerling is nog niet ingepland in een sublesgroep;

c. Blauw: De leerling is ingedeeld in een sublesgroep en werkt aan het

leerdoel;

d. Geel: Volgens de leerroute hoeft de leerling dit leerdoel nog niet te

behalen, het is een toekomstig doel. De leerling is voor dit leerdoel niet

ingepland.

2. Het start- en eind-DL –filter: In het beheer zijn de leerdoelen ingepland aan de

hand van een start- en eind-DL. Het start-DL kenmerkt vanaf welke DL de leerling

aan het doel moet werken, het eind-DL kenmerkt het DL waarop de leerling het

doel moet beheersen en waarop evaluatie nodig is. De module heeft als

uitgangspunt dat u leerlingen in vaste periodieken evalueert.

Met het start- en eind-DL-filter kunt u op de periodes filteren. U kunt zodoende in

het planscherm tonen aan welke leerdoelen de leerling, gezien zijn DL en

leerroute, moet werken.

3. De leerdoelen;

4. De leerlingen.

Als u sublesgroepen wilt samen stellen, kijkt u eerst naar de didactische leeftijd van de

leerlingen die u in een sublesgroep wilt plaatsen. Stel: de didactische leeftijd is 20 en alle

leerdoelen zijn gepland in perioden van 0-5 DL, 5-10 DL, 10-15 DL, etc. Zet dan het filter

op start-DL 20 en eind-DL op 25. U ziet dan de doelen die de leerling in diens

planperiode zou moeten behandelen. Deze doelen zijn nog oranje.

Het inplannen van leerlingen in een sublesgroep

U weet nu hoe u met het start- en eind-DL-filter de leerdoelen kunt selecteren die voor

een bepaalde planperiode relevant zijn. De volgende stap is om sublesgroepen samen te

stellen van leerlingen die aan dezelfde doelen werken. Dit gaat als volgt:

- Beweeg de scrol balk links in uw scherm naar het onderste gedeelte van het

scherm;

- Klik op de knop ‘Sublesgroep samenstellen (stap 1)’;

- Het scherm dat verschijnt bevat bij iedere leerling en bij ieder leerdoel een

vinkboxje;


- Zet een vinkje bij de leerlingen die u bij elkaar in de sublesgroep wilt plaatsen.

Zet tevens een vink bij de leerdoelen die voor deze sublesgroep gelden. In de

onderstaande illustratie zijn de leerlingen Demi, Aron en Ted geselecteerd. Als u

een lange lijst met doelen of leerlingen hebt, hoeft u niet steeds naar boven in het

scherm te scrollen om te zien bij welke leerling u bent. Als u met de muis over het

plangedeelte beweegt, ziet u de namen van de leerlingen.

- Als u de doelen en leerlingen heeft aangevinkt, klikt u op ‘sublesgroep

samenstellen (stap 2)’.

- In het volgende scherm kunt u voor de sublesgroep een naam en een begin- en

einddatum invoeren.

o Omdat u vrij veel sublesgroepen in een school krijgt als u voor meerdere

vakken en groepen plant, is het handig om de naam helder te formuleren,

bijvoorbeeld: ‘naam groep’ ‘aanduiding periode’ ‘vak/leerlijn’ ‘aanduiding

subgroepje’. Dit maakt het makkelijker om later te zoeken wanneer u

bijvoorbeeld een overzicht wilt printen.

o Hier kiest u als begindatum het begin van de planperiode en als

einddatum de datum de laatste dag van de planperiode (let er op dat de

sublesgroep het hele schooljaar zal bestaan, maar dat de gekozen

leerlingen alleen tussen de start- en de einddatum in de sublesgroep

zitten).

o Eventueel kunt u hier de leerdoelkoppeling nog wijzigen, wanneer u niet

alle leerlingen aan alle leerdoelen uit de sublesgroep wilt laten werken.


- Vervolgens heeft u drie keuzes:

1. Als u klikt op ‘opslaan en naar planscherm’ keert u terug naar het

planscherm. U ziet dat de leerdoelen die u zojuist heeft ingepland bij de

leerlingen van de sublesgroep in blauw zijn weergegeven als u ook de

ingeplande leerdoelen laat tonen op het planscherm.

2. Klikt u op ‘opslaan en naar sublesgroep’, dan ziet u het samenvattende

scherm van de sublesgroep. Hierin ziet u 4 elementen:

a. De leerlingen;

b. De leerdoelen;

c. De bronnen (indien de applicatiebeheerder bronnen aan de

leerdoelen heeft gekoppeld)

d. De aanpak. Dit samenvattende scherm is tevens toegelicht

onder het kopje ‘bedoeling van de sublesgroep’ (zie begin

van dit hoofdstuk);

3. Met ‘terug’ keert u terug naar de vorige pagina, waar u leerlingen en

leerdoelen kunt koppelen. De knop ‘terug’ gebruikt u als u niet tevreden

bent over de samenstelling van de sublesgroep.

Het volledig maken van de verantwoording

Indien u kiest voor ‘opslaan en naar planscherm’, realiseert u zich dan dat de

verantwoording voor de sublesgroep nog niet compleet is. U heeft nu de leerlingen, de

doelen en mogelijk de bronnen (indien deze op beheer zijn gekoppeld), maar de aanpak

bij de sublesgroep ontbreekt. De aanpak kunt u uiteraard later toevoegen (ga dan naar

Groep > selecteer sublesgroep > Begeleiding > Leerdoelen. Klik op de wijzigingsknop

achter ‘aanpak’). Vergeet dit niet, want de aanpak is essentieel voor de verantwoording.

In het aanpakscherm dient u aan te geven hoe vaak in de week de leerlingen les krijgen,

of er specifieke instructie gegeven moet worden en (eventueel) van wie de leerlingen les

krijgen. Zorg dat u in het aanpakscherm geen namen van leerlingen gebruikt. Op

deze manier kunt u het aanpakscherm voor alle leerlingen in de sublesgroep gebruiken,

wanneer u zich dient te verantwoorden naar ouders.


Individuele aanpak van een leerling noteren in een sublesgroepplan

Als u een specifieke aanpak per leerling wilt toevoegen doet u dit als volgt: Ga naar

Groep > Sublesgroep > Begeleiding > Leerdoelen > wijzigingspotloodje bij de aanpak

groep > scroll naar beneden > u ziet dat u ook een aanpak per leerling kunt toevoegen.

Wanneer u een aanpak bij een leerling formuleert en u klikt op ‘opslaan’, verschijnt de

tekst in het aanpakveld. Wanneer er geen aanpak bij een leerling wordt geformuleerd,

dan verschijnt de naam van de leerling ook niet in het aanpakveld.


Plannen op schoolniveau

In het voorgaande stuk is uitgelegd hoe u sublesgroepen samenstelt binnen uw

stamgroep. Het SBO en SO werken echter vaak met ‘niveaugroepen’, oftewel:

sublesgroepen die groepsdoorbrekend worden samengesteld. Voor het plannen met

groepsdoorbrekende sublesgroepen gebruikt u het schoolplanbord.

Op schoolniveau zijn er te veel leerdoelen en te veel leerlingen, om deze weer te geven

in één scherm. Het schoolplanbord ziet er daarom anders uit dan het groepsplanbord. In

het schoolplanbord kiest u eerst de leerdoelen, en daarna de leerlingen.

Om bij het schoolplanscherm te krijgen gaat u naar School > Begeleiding > Leerlijnen

plannen (selecteer het leerlijnenpakket wat je wilt gebruiken).

U ziet dezelfde kleur terug die op het groepsplanbord worden gebruikt:

a. Groen: het leerdoel is afgevinkt;

b. Oranje: de leerling moet dit leerdoel, gezien zijn leerroute behalen of

behaald hebben. De leerling is nog niet ingepland in een sublesgroep;

c. Blauw: De leerling is ingedeeld in een sublesgroep en werkt aan het

leerdoel;

d. Geel: Volgens de leerroute hoeft de leerling dit leerdoel nog niet te

behalen, het is een toekomstig doel. De leerling is voor dit leerdoel niet

ingepland.

Achter het leerdoel staat per kleur een getal aangegeven. Dit getal geeft aan voor

hoeveel leerlingen het leerdoel groen, oranje, geel of blauw is. Met ander woorden: als

achter een leerdoel bijvoorbeeld 7 in de kleur oranje staat, dan zijn er 7 leerlingen die in

deze periode moeten werken aan dit doel. Een tweede voorbeeld (aan de hand van de

bovenstaande illustratie) is dat er 5 leerlingen zijn waarvoor het leerdoel ‘1.1.2.1. hele

uren’ als toekomstdoel gekenmerkt wordt.

Het inplannen van leerlingen in een sublesgroep

- Omdat u heel veel leerdoelen zult zien, kunt u selecteren door gebruik te maken van

de filters bovenaan. Stel bijvoorbeeld het start-DL- en het eind-DL-filter in op de

planperiode die u wilt inzien;

U kunt ook filteren op beheersingsniveau of leerlijn.


- Klik onderin het scherm op ‘sublesgroep samenstellen (stap 1);

- U komt in het onderstaande scherm, waarin u leerdoelen kunt aanvinken;

- Vink de leerdoelen aan die u in wilt plannen. Hierbij is oranje wederom de

belangrijkste kleur: deze kleur geeft aan dat er aan dit doel gewerkt moet worden;

- Klik op ‘sublesgroep samenstellen (stap 2)’;

- Vink de leerlingen aan die aan deze doelen moeten werken.

- Klik op ‘sublesgroep samenstellen (Stap 3)’;

- Geef de sublesgroep een naam;

- Bepaal tot hoe lang de sublesgroep zal duren (dit zal doorgaans de duur van de

planperiode zijn);


- U kunt in dit scherm ook nog beslissen dat geselecteerde leerlingen niet aan alle

geselecteerde doelen hoeven te werken. Zet dan het vinkje voor het leerdoel uit bij

die leerling.

- Nu heeft u drie keuzes:

1. Klik onderin het scherm op ‘opslaan en naar planscherm’ keert u terug

naar het planscherm. U ziet dat de leerdoelen die u zojuist heeft ingepland

bij de leerlingen van de sublesgroep in blauw zijn weergegeven.

2. Klikt u op ‘opslaan en naar sublesgroep’, dan ziet u het samenvattende

scherm van de sublesgroep. Hierin ziet u 4 elementen:

a. De leerlingen;

b. De leerdoelen;

c. De bronnen (indien de applicatiebeheerder bronnen aan de

leerdoelen heeft gekoppeld);

d. De aanpak. Dit samenvattende scherm is tevens toegelicht onder

het kopje ‘bedoeling van de sublesgroep’ (zie begin van dit

hoofdstuk);

3. Met ‘terug’ keert u terug naar de vorige pagina, waar u leerlingen en

leerdoelen kunt koppelen. De knop ‘terug’ gebruikt u als u niet tevreden

bent over de samenstelling van de sublesgroep.

Het volledig maken van de verantwoording

Hierover kunt u meer lezen onder het kopje plannen op groepsniveau.

Verdere toelichting groepsplanbord

Overzicht ‘leerlijnenprofiel groep’

In het overzicht ‘leerlijnenprofiel groep’ kunt u per leerlijn de voortgang van de leerlingen

van uw groep zien. Zo ziet u meteen welke leerlingen er ongeveer gelijk op lopen, of er

leerlingen zijn die achterlopen op hun planning en dergelijke. Ga naar Overzicht >

Leerlingvolgsysteem > Leerlijnen > leerlijnenprofiel groep. Kies het juiste

hoofdleergebied en de juiste groep.


Overzicht ‘werkplannen groep’

In het overzicht ‘Werkplannen groep’ vindt u de samenstelling van de sublesgroep, de

leerdoelen, aanpak, notities OP en de voortgang. Ga naar Overzicht >

Leerlingvolgsysteem > Leerlijnen > werkplannen groep.

‘Toon bronnen’: Als u de ingevoerde bronnen wilt zien in het overzicht kiest u ‘ja’.

‘Toon handtekeningvakken’: Als u handtekeningvakken op uw overzicht wilt, kiest u

‘ja’.

‘Varianten’: Wanneer je een werkplan van een sublesgroep met erg veel leerlingen wilt

opvragen, waarbij de leerlingnamen niet van belang zijn (bijvoorbeeld omdat je alle

leerlingen in dezelfde sublesgroep hebt ingepland), kun je hier kiezen voor ‘per groep’.

Klik vervolgens op ‘overzicht ophalen’.


In het overzicht ziet u de leerlingen, de aanpak en de leerdoelen die zijn gedefinieerd bij

de sublesgroep.

Klikt u op de knop ‘per leerling met notities OP’ dan ziet u per leerling de notities OP, de

leerdoelen en de voortgang van de leerlingen. Indien u de selectie ‘met

handtekeningenvak’ heeft geselecteerd ziet u het handtekeningenvak terug onderaan het

overzicht.


Samenvatting stap 3

In dit hoofdstuk heeft u geleerd hoe de sublesgroepen zich verhouden tot een groepsplan

en de handelingsplannen. U heeft geleerd hoe u een sublesgroep kunt samenstellen en

hoe u een leerling kunt overplaatsen tussen sublesgroepen. Tevens leerde u dat het

‘aanpakveld’ in de sublesgroep een belangrijke rol speelt bij de verantwoording en dat u

in dit veld geen namen van leerlingen mag gebruiken. Het overzicht ‘werkplannen groep’

biedt een rapportagemiddel dat u kunt gebruiken als verantwoording naar ouders. Ten

slotte zijn er elementen van het groepsplanbord toegelicht, zoals de percentages, de DL’s

en de sublesgroepen.


6. Stap 4: Beoordelen In dit hoofdstuk leert u hoe u een leerling, een sublesgroep of een groep kunt

beoordelen. Tevens leert u hoe u, na beoordeling, dient om te gaan met een

sublesgroep.

In de leerlijnenmodule kunt u op twee verschillende manieren een leerling beoordelen.

1. U kunt aangeven of een leerling een leerdoel beheerst (afvinken);

2. U kunt, door middel van een score, aangeven hoe goed een leerling het doel

beheerst.

Manier 1: Afvinken

Wanneer u een leerdoel afvinkt, geeft u twee zaken aan:

1. De leerling beheerst het leerdoel;

2. Het leerdoel hoeft niet opnieuw ingepland te worden in de werkplanning voor de

leerling.

Omdat afvinken direct is gelieerd aan de planning van een leerling, is afvinken een

verplicht onderdeel.

Berekening van percentages

Per leerlijn berekent de leerlijnenmodule een voortgangspercentage. Er wordt

onderscheid gemaakt tussen:

- Aantal geplande doelen: aantal haalbare doelen van de vroegste dl van de leerling tot

en met de huidige dl van de leerling.

- Aantal behaalde doelen: aantal behaalde doelen in de hele schoolloopbaan van de

leerling. Dit is ongeacht de start- en eind-DL waarop wordt gefilterd.

Doelen waaraan in beheer een leerroute is gekoppeld worden altijd meegerekend, ook als

(in beheer) de gekoppelde planning op start-DL = 0 en eind-DL = 0 staan.

Of een leerling een doel behaald moet hebben wordt afgelezen aan de eind-DL van de

planning van het streefdoel.

De berekening van het percentage is als volgt: (Aantal behaalde doelen / Aantal

geplande doelen) * 100.

Voorlopen, achterlopen en op schema lopen

Door af te vinken brengt u in kaart hoe de leerling zich verhoudt tot zijn streefplanning.

U zet het aantal behaalde doelen af tegen de hoeveelheid doelen die de leerling zou

moeten halen, gezien diens didactische leeftijd. Bijvoorbeeld: een leerling moet volgens

zijn leerroute met een DL van 20, 150 leerdoelen behalen. De leerling heeft slechts 100

doelen behaald. De leerling heeft dan een voortgangspercentage van 67% behaalde

doelen. Heeft de leerling alle doelen gehaald die hij, gezien zijn leerroute, moest halen,

dan zal de leerling een percentage van 100% behaalde doelen hebben. Als de leerling

een lager percentage behaalde doelen heeft dan 100% ziet u gelijk dat de leerling

achterloopt.


Uitzonderingssituaties bij afvinken

U geeft met afvinken aan dat een leerling een leerdoel beheerst. Er kunnen zich echter

uitzonderingssituaties voordoen, waardoor u genuanceerder wilt beoordelen:

Een leerling beheerst het doel niet, maar het doel wordt niet nogmaals

ingepland: Een leerkracht vinkt het doel dan af, maar geeft tevens score 0. Met andere

woorden: de combinatie afvinken + 0 betekent dat het doel niet is behaald, maar dat

het niet opnieuw ingepland dient te worden.

Het doel telt wel mee in het totaalpercentage, maar wordt beoordeeld als 'niet-behaald'.

Dient een leerling 100 doelen te hebben behaald, en heeft een kind alle doelen behaald,

maar een doel afgevinkt met score 0, dan heeft de leerling een totaalpercentage van

99% behaald.

Het geven van score 0 kan op de volgende manieren:

- Ga naar Leerling > selecteer leerling > Begeleiding > Leerlijnen. Klik op de knop

onder ‘Scoren’. Klik nu op de wijzigingsknop achter het desbetreffende doel of scroll

naar beneden en klik op ‘scores invullen’. Vervolgens kan score 0 ingevuld worden.

Klik ten slotte onderin uw scherm op ‘opslaan’.

- Ga naar Groep > selecteer sublesgroep > Begeleiding > Leerdoelen > ‘doelen

afvinken’ (onderin het scherm). Ook hier kunt u bij de leerling score 0 invullen.

Niet haalbaar: De tweede uitzondering is het aanvinken van 'niet haalbaar'. Stel: een

leerling die bijvoorbeeld een lichamelijke handicap heeft, waardoor het onmogelijk is dat

de leerling een doel behaalt. U wilt de leerling dan niet beoordelen op die doelen, noch

wilt u deze doelen opnemen in de planning. U vinkt dan aan ‘niet haalbaar’. Op deze

manier wordt het doel uit de leerroute van de leerling gehaald. In de beoordeling speelt

het doel geen rol meer.

Het beoordelen dat een doel niet haalbaar doet u als volgt:

- Ga naar Leerling > selecteer leerling > Begeleiding > Leerlijnen. Klik op de knop

onder ‘Scoren’. Klik nu op de wijzigingsknop achter het desbetreffende doel.

- Klik nu op het kruisje onder ‘Niet haalbaar’.


- Voeg tevens een opmerking toe waarin u onderbouwt waarom de leerling dit doel niet

kan behalen. De inspectie hecht veel waarde aan expliciete verantwoording. Zij stelt:

“De inspectie vindt het belangrijk dat scholen kunnen aantonen (verantwoorden) dat deze

leerlingen als gevolg van beperktere capaciteiten een eigen leerlijn hebben en niet als

gevolg van lage ambities van de school of tekortkomingen in de kwaliteit van het onderwijs

op de school. Ook vindt de inspectie het belangrijk dat scholen kunnen laten zien

(verantwoorden) dat deze leerlingen voldoende voortgang boeken en blijven boeken.”

(Analyse en waardering van opbrengsten, augustus 2011).

Door aan te geven waarom een leerling niet in staat is een bepaald doel te

behalen, geeft u een verantwoording voor de inspectie.

- Het toevoegen van een opmerking doet u door op de knop onder ‘Opmerking’ te

klikken. Er verschijnt een tekstvak waarin u uw onderbouwing kunt schrijven. Als u

op 'sluiten' klikt is de opmerking toegevoegd.

- Ten slotte klikt u op ‘opslaan’. U keert terug in de harmonica met de leerdoelen. Hier

ziet u dat het doel is doorgestreept. Er kan geen score meer ingevuld worden. Tevens

is de opmerking toegevoegd. Door met uw muis over de opmerking te zweven

verschijnt de inhoud van de opmerking.

- Mocht u per abuis het verkeerde doel als ‘onhaalbaar’ aangemerkt hebben, dan klikt u

opnieuw op de wijzigingsknop achter het doel. Klik dan op het vinkje onder ‘niet

haalbaar’.

Verandering in beoordeling: U wilt een verandering in de beoordeling aangeven. Een

leerling beheerste aanvankelijk een doel niet, maar nu wel. Hoe u dit kunt doen wordt

uitgelegd in de paragraaf ‘Het aangeven van een historie bij een score’.

Afvinken op sublesgroepniveau

Het afvinken en scoren van doelen op sublesgroepniveau is misschien wel de meest

logische methode. U ziet de groep leerlingen waarmee u heeft gewerkt allemaal bij

elkaar.

Om af te vinken op sublesgroepniveau gaat u naar Groep > selecteer sublesgroep >

Begeleiding > Leerdoelen. Klik op ‘doelen afvinken’ onderin uw scherm. U komt op de

volgende pagina:


U kunt alle doelen bij een leerling in één keer afvinken door een vinkje in de grijze balk

achter de naam van de leerling te zetten. Ook kunt u ieder doel afzonderlijk afvinken.

Tevens kunt u, indien gewenst, een score toevoegen (zie paragraaf ‘Manier 2: Score

toekennen’, in dit hoofdstuk).

Afvinken op het planscherm

Het afvinken van doelen kunt u ten slotte ook doen via het planscherm (dit kan alleen op

groepsniveau). Ga naar Groep > selecteer groep > Begeleiding > Leerlijnen. Selecteer

het desbetreffende leerlijnenpakket en leergebied. Stel de filters naar wens in en scrol in

het planscherm naar beneden. Klik (onderin het scherm) op de knop ‘doelen afvinken’.

In het scherm dat verschijnt, kunt u leerdoelen afvinken.

Vink de behaalde doelen af en klik op ‘opslaan’ (onderin het scherm).

U keert terug in het planscherm. Merk op dat de afgevinkte doelen nu groen zijn

gekleurd en een vinkje bevatten.


Manier 2: Beoordeling schrijven

Wanneer u meer wilt doen dan als evaluatie van een sublesgroepplan dan het afvinken,

kunt u ervoor kiezen om een beoordeling op sublesgroepniveau en eventueel ook op

leerlingniveau te schrijven.

Wanneer een leerling een doel nog niet behaald heeft, kunt u in plaats van het afvinken

een beoordeling schrijven, wanneer een leerling de doelen wel behaald heeft, kunt u

zowel afvinken als een beoordeling invullen.

De beoordeling kunt u schrijven in het aanpakveld van het sublesgroepplan. Ga naar

‘Groep’ > Type sublesgroep > klik op de sublesgroep die u wilt beoordelen. Ga naar

Begeleiding > Leerdoelen.

Klik op het wijzigen-potloodje achter het vak ‘Aanpak’.

In het vak ‘Hele sublesgroep’ kunt u de beoordeling voor de sublesgroep schrijven, onder

de al eerder ingevulde planning.

Wanneer u daarna naar onderen scrolt, kunt u op dezelfde manier per leerling een

evaluatie schrijven.

Manier 3: Score toekennen

U kunt een doel ook beoordelen, door een score toe te kennen aan het leerdoel. Ga naar

Leerling > selecteer leerling > Begeleiding > Leerlijnen. Klik op de knop onder ‘Scoren’

en vervolgens op ‘scores invullen’ (onderin het scherm). Klik nu in het selectievak in de

kolom ‘Score’ en selecteer de score.

U kunt kiezen uit de volgende scores:

- Blanco: u vult geen score in;


- 0: de leerling heeft het doel niet behaald;

- 1, 2, 3, 4: dit zijn kwalitatieve beoordelingen. U bepaalt als school zelf hoe goed een

leerling moet scoren om één van deze scores te behalen.

Als u een score toekent, betekent dit niet automatisch dat een doel is behaald. U kunt

een leerling een score toekennen, terwijl u het doel nog wel op de planning wilt houden.

U kent dan wel een score toe, maar vinkt het doel nog niet af.

Het toekennen van een score is niet verplicht. U kunt ook bepalen dat u alleen

leerdoelen afvinkt, zonder deze een score toe kennen.

Sublesgroep deactiveren na beoordelen leerlingen

Nadat u de leerlingen in een sublesgroep heeft beoordeeld en nadat de einddatum bij de

leerlingen in de sublesgroep is verstreken, deactiveert u de sublesgroep. Dit doet u als

volgt:

Ga naar Groep > selecteer sublesgroep. Klik op de wijzigingsknop achter

‘Groepsgegevens’ en selecteer bij status ‘Niet actief’. Klik op opslaan om de wijziging vast

te leggen.

Het voordeel van het deactiveren van een sublesgroep is dat de niet-actieve sublesgroep

standaard niet zichtbaar is op het tabblad ‘groep’, zodat deze lijst overzichtelijk blijft.

Sublesgroep kopiëren om er de volgende periode opnieuw mee te werken

Na het evalueren van een periode moet u opnieuw uw sublesgroepen samenstellen.

Wellicht wilt u hierbij gebruik maken van de huidige leerlingsamenstelling van de

sublesgroepen. U kunt dan gebruik maken van de functie ‘sublesgroep kopiëren’.

Klik groep > klik op de sublesgroep die u wilt kopiëren. U ziet onderin het scherm de

knop ‘sublesgroep kopiëren’:

Geef de sublesgroep een naam en een van- en tot-datum. De kopie-sublesgroep mag pas

beginnen als de oorspronkelijke sublesgroep is afgelopen. Dit betekent dat de datum


later moet liggen dan de tot-datum van de leerlingen in de oude sublesgroep (deze

datum ziet u onder de pijl).

Vink de leerlingen aan die u in de nieuwe sublesgroep wilt plaatsen. Door een vinkje te

zetten in de grijze balk vinkt u alle leerlingen in één keer aan.

Klik ‘volgende’. U kunt nu aangeven of er doelen uit de oorspronkelijke sublesgroep mee

moeten naar de nieuwe sublesgroep. U kunt alleen een doel meenemen, wanneer een

leerling het doel nog niet heeft behaald. Waarschijnlijk zijn de meeste doelen van de

oorspronkelijke sublesgroep al afgevinkt voor de meeste leerlingen van de sublesgroep.

U kunt die doelen voor die leerlingen dan niet meer meenemen naar de nieuwe

sublesgroep. Achter de leerling staat dan tussen haakjes ‘al afgevinkt’.

Voor de leerlingen bij wie het doel nog niet is afgevinkt kunt het doel meenemen naar de

nieuwe sublesgroep. Als u de doelen heeft geselecteerd klikt u ‘Volgende’. Let op: als u

een sublesgroep aan wilt maken voor het nieuwe schooljaar, moet de


U gaat nu eerst de leergebieden kiezen, waarvan u nieuwe doelen wilt selecteren voor de

nieuwe sublesgroep. Indien u doelen meeneemt uit de oude sublesgroep, zijn de

leergebieden waartoe die doelen behoren al aangevinkt. In de onderstaande illustratie

ziet u dit aan bij schriftelijke taal, waar een lichtgrijs vinkje staat. Het lichtgrijs betekent

dat u het vinkje niet weg kunt halen.

U kiest eerst de leergebieden:

Hier kunt u de nieuwe doelen selecteren voor de sublesgroep. De doelen die u meeneemt

uit de oude sublesgroep zijn al ingepland (blauw).

Vink de doelen aan die u wilt inplannen in de nieuwe sublesgroep. Klik ‘Volgende’.

Hier ziet u de gegevens van de nieuwe sublesgroep:

- De naam van de sublesgroep met de van- en totdatum;

- De leerlingen in de groep;

- De leerling-leerdoelkoppelingen.

Wanneer een leerling bij een bepaald leerdoel geen koppeling heeft, staat er tussen

haakjes achter waarom het doel niet is gekoppeld. Het doel is bijvoorbeeld al ingepland

in een andere sublesgroep of het doel is afgevinkt.

Mocht u een doel toch niet willen koppelen aan een leerling, dan kunt u het vinkje bij die

leerling uitzetten.

Als alle groepsgegevens naar wens zijn, dan klikt u onderin het scherm op ‘opslaan en

naar sublesgroep’.

Sublesgroep verwijderen

Heb je een sublesgroep aangemaakt die je later toch niet gaat gebruiken? Dan kun je

deze verwijderen. Ga naar de sublesgroep > klik op het wijzigen-potloodje achter

‘leerdoelen’. Je komt dan in onderstaand scherm. Verwijder alle doelen uit de

sublesgroep door achter elk doel op ‘Verwijderen’ te klikken.

Ga vervolgens weer terug naar het overzicht van de sublesgroep. Klik op het wijzigen-

potloodje achter ‘Leerlingen’. Je komt in het onderstaande scherm. Verwijder alle

leerlingen uit de sublesgroep.


Ga weer naar het overzicht van de sublesgroep. Klik hier op wijzigen-potloodje achter

‘Groepsgegevens’ en klik onderaan op ‘Verwijderen’. De sublesgroep is nu verwijderd.

Samenvatting stap 4

In deze stap is behandeld hoe afvinken en scores toekennen zich tot elkaar verhouden.

Afvinken is verplicht, het toekennen van scores is niet verplicht. Scores toekennen heeft

geen effect op de planning. U kunt scores toekennen zonder af te vinken. Tevens zijn de

uitzonderingsituaties beschreven bij het afvinken. Deze worden in de onderstaande tabel

samengevat:

Totaal aantal

doelen

Planning Percentage door de

leerling behaalde

doelen

Afgevinkt

leerdoel

telt mee voor totaal

aantal doelen

leerdoel staat niet

open in de planning

leerling heeft doel

behaald; doel

beïnvloedt het

percentage behaalde

doelen positief.

Afgevinkt

leerdoel +

score 0

telt mee voor totaal

aantal doelen

leerdoel staat niet

open in de planning

leerling heeft doel niet

behaald; doel

beïnvloedt het

percentage behaalde

doelen negatief.

Niet

haalbaar

telt niet mee voor

totaal aantal doelen

leerdoel staat niet

open in de planning

n.v.t.


7. Veranderingen in leerroute of leerlijnenpakket Mogelijk blijkt een leerlijnenpakket of een leerroute niet goed te passen bij de leerling. U

kunt de leerling dan een ander leerlijnenpakket of andere leerroute toekennen. Dit heeft

de volgende consequenties:

Gevolgen veranderen van leerroute

Wanneer een leerling overstapt naar een andere leerroute binnen hetzelfde

leerlijnenpakket, wordt de streefplanning aangepast. U hoeft niet opnieuw aan te geven

waar de leerling zich bevindt in diens leerlijnenpakket. Wel moet u mogelijk opnieuw een

werkplanning maken.

Gevolgen veranderen van leerlijnenpakket

Wanneer een leerling overstapt naar een ander leerlijnenpakket, moet u opnieuw

aangeven welke leerdoelen de leerling heeft behaald. Tevens moet u opnieuw een

werkplanning maken.

Bij een leerling die een ander leerlijnenpakket heeft dan de rest van zijn klas, is niet in

kaart te brengen welke gezamenlijke doelen hij heeft met zijn medeleerlingen. Dit maakt

het niet mogelijk om een leerling in te plannen bij diens medeleerlingen. Het is dus aan

te raden leerlingen zo veel mogelijk dezelfde leerlijnenpakketten toe te kennen.


8. Verantwoording: ontwikkelingsperspectief, hulpplan, notitiecategorie

Normaal gebruikt u ter verantwoording uw (handelings- of hulp-)plannen en het

ontwikkelingsperspectief. In de hulpplannen en het ontwikkelingsperspectief komen

echter elementen terug die u ook al onderbrengt in de leerlijnenmodule. Het gebruiken

van hulpplannen naast de leerlijnenmodule zou leiden tot dubbel werk.

Dit hoofdstuk beschrijft waar u welke elementen in ParnasSys kunt onderbrengen.

Tevens beschrijft dit hoofdstuk hoe u deze elementen weer verzamelt, als u bijvoorbeeld

een verantwoordingsrapportage moet maken naar de inspectie of naar ouders.

Ontwikkelingsperspectief

Het ontwikkelingsperspectief bestaat uit verschillende elementen, zoals het verwachte

uitstroomniveau, een onderbouwing van dit uitstroomniveau met elementen als het

huidige leerrendement (of andere beoordelingen), met het IQ en de stimulerende en

belemmerende factoren. Ook bevat het ontwikkelingsperspectief de tussendoelen, als

mede hoe u deze tussendoelen toetst en wanneer u deze toetst. In ParnasSys wordt het

ontwikkelingsperspectief grofweg opgedeeld in drie delen:

1. Het uitstroomniveau;

2. De tussendoelen;

3. De onderbouwing van het uitstroomniveau en de tussendoelen.

Deze elementen brengt u op de volgende plekken in ParnasSys onder:

Het uitstroomniveau

U dient op twee manieren het uitstroomniveau van de leerling aan te geven:

- U geeft de leerroutes de naam van het uitstroomniveau (via School > Beheer >

Leerroutes). De leerroute zult u koppelen aan de leerling. U koppelt dan als het ware

leerling + leerlijnenpakket + uitstroomniveau per leergebied.

- U onderbouwt het uitstroomniveau van de leerling in een notitiecategorie met de

naam OP.

De tussendoelen

Door een leerling aan een leerroute te koppelen, geeft u gelijk aan welke leerdoelen de

leerling in een bepaalde periode moet halen. U maakt dan de volgende koppeling:

leerling + leerlijnenpakket + leerroute (eventueel met naam van het uitstroomniveau).

De onderbouwing van het uitstroomniveau en de tussendoelen

De onderbouwing van het uitstroomniveau en de tussendoelen (met daarin onder andere

de elementen IQ, het huidige leerrendement, de stimulerende en belemmerende

factoren) kunt u als volgt onderbrengen:

U kunt de onderbouwing onder brengen onder één of meerdere notitiecategorieën. Maak

dan eerst de notitiecategorieën aan in School > Beheer > Notitiecategorieën. Vervolgens

kunt u uw onderbouwing aangeven via de groepskaart (Groep > selecteer groep >

Groepskaart > nieuwe individuele notitie opstellen). Het voordeel van deze methode is

dat u de notitiecategorieën gelijk terug ziet op de groepskaart.


Verantwoording naar ouders

Er zijn meerdere mogelijkheden met betrekking tot verantwoording:

- U toont de voortgang van de leerling per leerlijn met het overzicht ‘leerlijnprofiel

leerling’. Dit is een heldere verantwoording van hoe de leerling zich ontwikkelt ten

opzichte van zijn ontwikkelingsperspectief.

Eventueel zijn er ook andere (of aanvullende) manieren om de voortgang van de leerling

te verantwoorden.

- U toont de voortgang van de leerling met het overzicht ‘streefplan leerling’;

- U toont de werkplanning met het overzicht: ‘werkplannen leerling’.

In dit overzicht worden de volgende elementen getoond: het leerlijnenpakket met

ingeplande leerdoelen, een leerroute, bronnen, een aanpak (zoals geformuleerd bij

iedere sublesgroep waar de leerling inzit. Tevens worden bij dit overzicht de notities

OP getoond.

Overzicht ‘Leerlijnprofiel leerling’

In dit overzicht staat met de kleuren geel, oranje en groen aangegeven welke

beheersingsniveaus de leerling beheerst, welke niveaus de leerling zou moeten

beheersen of aan zou moeten werken, en welke beheersingsniveaus de leerling behaald

heeft.

Los daarvan kun je ook de notities OP opvragen: Ga naar Overzichten >

leerlingvolgsysteem > notities > Notities leerling.


Overzicht ‘Streefplan leerling’ (voortgang)

Indien u ouders inzicht wil geven in de voortgang van de leerling gebruikt u het overzicht

‘streefplan leerling’.

‘Toon bronnen’: Kies ‘ja’ als u bronnen wilt zien.

‘Toon handtekeningenvakken’: Indien u aan ouders wilt laten zien hoe de leerling

ervoor staat en zij moeten het overzicht ondertekenen, kiest u bij ‘toon

handtekeningenvakken’ voor ‘ja’.

‘Toon extra doelen’: Kies ‘ja’ als u ook de extra doelen wilt zien.

‘Planning start-DL’ en ‘Planning eind-DL’. Stel: u kiest bij ‘begin-DL’ DL = 3 en ‘eind-

DL’ DL = 5.


Het overzicht toont de doelen die beginnen met een DL = 3 en eindigen met DL = 5; de

doelen die voor DL 3 beginnen, maar doorlopen over de grens van DL 3; en doelen die

doorlopen over de grens van DL = 5.

Let op:

U kunt, bij start- en eind-DL, alleen die DL’s kunt selecteren, waarop doelen gepland zijn.

Met andere woorden: als geen enkel doel start- of eind-DL 6 heeft, zul je 6 niet terug

zien bij de prompts voor start- en eind-DL.

‘Leergebieden’ : Selecteer de leergebieden die u in het overzicht terug wilt zien. Daarbij

wordt éérst de naam van het leerlijnenpakket genoemd, zodat u daar eerst op kunt

zoeken.

Als u het overzicht heeft opgevraagd ziet u het volgende:

- Eerst ziet u een aantal algemene kenmerken van de leerling, zoals de stamgroep van

de leerling, de geboortedatum en het leerlijnenpakket waarvan u hoofdleergebieden

heeft geselecteerd;

- Als u de notities OP heeft opgevraagd ziet u de notities bij OP;

- Vervolgens ziet u de leerdoelen. De leerdoelen zijn geordend per leerlijn, de

leerlijnen per leergebied.


- Achter ieder doel staat aangegeven wat het beheersingsniveau bij het doel is (Niv.);

de datum waarop het doel is behaald (datum); wat de score was die de leerling heeft

gehaald op het leerdoel (score, indien gebruikt gemaakt wordt van de score-

mogelijkheid); of het doel afgevinkt, in te plannen, ingepland of toekomstig is (Afg.);

met welke start- en eind-DL het doel gepland staat (Plan) en bij welke DL het doel

behaald is door de leerling.

- Wanneer u helemaal naar de onderkant van het overzicht scrolt, vindt u de legenda

waarin de kleuren staan uitgelegd. Hier vindt u tevens de plaats waar de

ouders/verzorgers hun handtekening kunnen zetten (indien u heeft geselecteerd ‘met

handtekeningenvak’: ‘ja’).

Overzicht ‘werkplannen leerling’ (werkplanning)

Indien u ouders inzicht wilt geven in de werkplanning van de leerling gebruikt u het

overzicht ‘werkplannen leerling’. Met dit overzicht kunt u ook de aanpak weergeven die

u voor de sublesgroep hanteert.

‘Toon bronnen’: Kies ‘ja’ als u de ingevoerde bronnen op het overzicht wilt zien.

‘Toon handtekeningenvakken?’: Indien u aan ouders wilt laten zien hoe de leerling

ervoor staat en zij moeten het overzicht ondertekenen, kiest u bij ‘toon

handtekeningenvakken’ ‘ja’.

‘Toon aanpak’: Als u wilt dat de leerlingspecifieke aanpak op het overzicht staat, kies je

‘ja’.


De opbouw van dit overzicht is iets anders dan het overzicht ‘streefplan leerling’.

Overeenkomstig is dat de leerdoelen zijn geordend per, per leergebied en leerlijn. In het

bovenstaande voorbeeld ziet u dit als volgt:

- U ziet het leergebied (Getallen) met daarachter de leerroute (PRO). Onder het

leergebied ziet u vervolgens leerlijnen (Getalbegrip);

- Per leerlijn ziet u de leerdoelen die horen bij de leerlijn.

Het verschil is alleen de doelen die ingepland staan bij de sublesgroep worden getoond. U

ziet dus niet de ‘in te plannen‘ doelen (oranje). ‘Toekomstige’ doelen (geel) ziet u alleen

als deze ingepland staan bij de sublesgroep. Houdt hier rekening mee!


9. Groepskaart In dit hoofdstuk leest u informatie over de groepskaart in ParnasSys. De groepskaart

vindt u onder Groep > Kies de juiste groep > Groepskaart.

De groepskaart is de cockpit van de klas, waarmee het proces van leerlingzorg in beeld

wordt gebracht. De groepskaart geeft de leerkracht inzicht in gegevens van de hele

groep.

De groepskaart toont de volgende gegevens: Leerjaar van de leerling, de didactische

leeftijd, intelligentiegegevens, uitslagen van de ZIEN!vragenlijst (indien ingevuld),

resultaten niet-methodetoetsen, resultaten methodetoetsen, notities, plannen,

gemiddelde resultaten groep, groepsnotities en groepsplannen. Informatie met

betrekking tot het gebruik en de inrichting van de groepskaart vindt u in de handleiding

‘Groepskaart’ op het supportportaal.

Op de groepskaart kunt u per leerlijn zien welk percentage doelen de leerling heeft

behaald. Tevens ziet u de leerroute van de leerling. In het filter ‘Leerlijnen’ boven de

groepskaart selecteert u het leergebied. Vervolgens verschijnen in kolommen de

leerlijnen naast elkaar in de groepskaart. Wanneer u met de muis over de afkorting gaat,

kunt u lezen om welke leerlijn het gaat.

Door te klikken op de kolomnaam, kunt u de leerlingen sorteren, waarbij het laagste

percentage bovenaan staat en het hoogste percentage onderaan.


10. Snelkeuzelijst overzichten

Alle overzichten zijn te vinden via Overzichten > Leerlingvolgsysteem > Leerlijnen.

overzicht doel varianten

Leerlijnenpakket - uitdraai van ideaalplanningen per leerroute

zonder leerlinggegevens.

-

Streefplan

leerling

- voortgangsrapportage leerling

- Kan gebruikt om ouders inzicht te geven in

de voortgang en ideaalplanning van de

leerling.

- geeft niet de aanpak van de sublesgroep

weer

- Met handtekeningenvak

-

Werkplannen

leerling

- Kan gebruikt worden om ouders inzicht te

geven in de werkplanning van de leerling

- Geeft tevens de aanpak van de sublesgroep

weer


-

Werkplannen

groep

- Wordt in systeem sublesgroepplan

genoemd.

- Toont de samenstelling van de sublesgroep,

de leerdoelen, aanpak en de voortgang. Ga

naar: overzicht > leerlingvolgsysteem >

begeleiding > leerlijnen > werkplannen

groep.

‘per groep’

Niet bedoelt voor

ouders, aangezien

er verschillende

leerlingnamen in

gebruikt worden.

‘Per leerling’

Overzicht komt

overeen met het

overzicht

‘werkplannen

leerling’, maar

toont tevens de

aanpak.

Leerlijnprofiel

leerling

- Voortgangsrapportage leerling

- Kan gebruikt worden voor verantwoording

ontwikkelingsperspectief


Leerlijnprofiel

groep

- Voortgangsrapportage groep


11. Veelgestelde vragen

Wat is een leerroute?

De applicatiebeheerder plant de leerdoelen in een leerlijnenpakket in. Echter, eenzelfde

planning zal niet bij iedere leerling passen. Zwakke leerlingen werken bijvoorbeeld langer

aan een leerdoel dan sterkere leerlingen. Om aan deze niveauverschillen tegemoet te

komen kunt u verschillende planningen maken. Een planning van leerdoelen in een

leerlijnenpakket voor een bepaald niveau wordt een leerroute genoemd. Zo kunt u een

leerroute maken voor leerlingen die als uitstroomniveau PROO hebben, of LWOO, et

cetera.

Wat is een leerlijnenpakket?

Een leerlijnenpakket is het geheel van leerlijnen en leerdoelen. In een leerlijnenpakket

staan leerdoelen voor verschillende vakgebieden, zoals taal, rekenen, ruimtelijke

ontwikkeling en sociaal emotionele ontwikkeling.

Wat is een streefplanning?

Een streefplanning is de planning die de leerling volgens diens leerroute moet volgen.

Voor de kleutergroepen gebruikt onze school de Plancius leerlijnen. Wanneer de

leerlingen naar groep 3 gaan, gebruiken we de ZML leerlijnen. Hoe moet ik dit in

de praktijk instellen?

Wanneer de leerlingen leerjaar 1 en leerjaar 2 hebben, koppelt u de Plancius leerlijnen

aan de leerlingen. Gaan de leerlingen over naar groep 3, dan koppelt u de zml-leerlijnen

aan de leerling. Mogelijk zal een leerling een bepaalde periode het Plancius

leerlijnenpakket naast een ander leerlijnenpakket gebruiken. Dit is mogelijk in de

leerlijnenmodule: een leerling kan in één leerjaar meerdere leerlijnenpakketten naast

elkaar gebruiken.

Wat is het totaal aantal doelen tot huidige DL?

Het totaal aantal doelen wordt bepaald door alle te behalen doelen die gepland zijn tot de

huidige DL van de leerling.

Ik zie geen leerdoelen en leerlingen in het planscherm. Hoe kan dat?

Wat betreft leerlingen:

Leerlingen worden alleen in het planscherm getoond als

- De leerling aan het leerlijnenpakket gekoppeld is en er een vinkje staat bij het

betreffende leergebied.

- Er in beheer voor het leergebied en de leerroute van de leerling(en) een

streefplanning staat ingesteld.


Als u start met de module en nog geen leerling, een leerlijnenpakket en een leerroute

heb gekoppeld, geeft het planscherm geen leerlingen of doelen weer.

Ik zie alleen de kleuren geel en oranje op het planscherm. Hoe kan dat?

Als u aan de leerlingen wel een leerroute heeft toegekend, maar nog geen doelen heeft

afgevinkt of doelen heeft ingepland, zal het scherm alleen de kleuren oranje en geel

weergeven. U ziet in feite de leerroute terug: de doelen die de leerling gezien zijn DL had

moeten behalen (oranje) en de doelen die de leerling bij een hogere DL (dan zijn huidige

DL) in de toekomst zal moeten behalen (geel).

Pas als doelen worden afgevinkt, worden de doelen groen en als doelen worden

ingepland (in een sublesgroep) worden de doelen blauw.

Hoe koppel ik bronnen aan een leerdoel?

Dit kan op twee manieren:

- Indien u leerkrachtrechten heeft kunt u via de sublesgroep bronnen toevoegen aan de

leerdoelen. Ga naar Groep > selecteer sublesgroep > Begeleiding > Leerdoelen. Klik

op de knop onder ‘Bronnen’ en vervolgens onderin het scherm op ‘bronnen

toevoegen’. Voeg uw bron toe en klik op ‘opslaan’.

- Indien u applicatiebeheerrechten heeft kunt u via beheer bronnen koppelen aan

leerdoelen. Ga dan naar School > Beheer > Leerlijnenpakketten. Klik op de

wijzigingsknop achter het desbetreffende leerlijnenpakket. Klik nu in het onderste

niveau van de harmonica op (de regel van de leerdoelen). Klik op de wijzigingsknop.

Nu ziet u onderin het scherm de knop ‘bron toevoegen’.

Als ik als leerkracht een bron toevoeg, blijft deze bron dan gekoppeld aan het

leerdoel?

Ja, deze bron zal gekoppeld blijven aan het leerdoel, ook als de sublesgroep de

einddatum heeft bereikt. Met andere woorden: als u het volgend schooljaar weer het

leerdoel gebruikt, ziet u de bron vanzelf terug bij het leerdoel.

Ik wil graag een leerling aan een andere sublesgroep toevoegen, maar ik weet

niet of de leerdoelen van deze groep overlappen met de leerdoelen uit de andere

sublesgroep van de leerling.

Indien de leerling in diens werkplanning al leerdoelen heeft, die overeenkomen met de

leerdoelen van de sublesgroep waaraan u de leerling wilt koppelen, zult u een

foutmelding krijgen.

Is het mogelijk om binnen een sublesgroep voor één leerling (of voor een deel van

de leerlingen) een leerdoel éxtra te plannen?

Binnen een bestaande sublesgroep kun je alleen een leerdoel aan alle leerlingen uit de

sublesgroep toevoegen.

Als je vanuit het groepsplanscherm een sublesgroep samenstelt kun je wel voor 1 leerling

één extra doel toevoegen. Je maakt dan een koppeling leerdoel-leerling (zie handleiding).

Ik wil een sublesgroep maken, waarbij ik ook een leerling in wil delen die de

doelen al behaald heeft. Kan dat?

Het is mogelijk om leerlingen die al een doel behaald hebben opnieuw via het

groepsplanscherm in te plannen.


Ter achtergrondinformatie:

Redenen waarom je een leerling opnieuw met al behaalde doelen zou willen inplannen

zijn:

- De leerling heeft herhaling nodig (wel behaald maar verder herhalen);

- De leerling heeft het doel behaald, maar de leerling past toch het beste in deze

groep.

Is de kop ‘aanpak’ in de sublesgroep aan te passen?

Noch de kop ‘aanpak’, noch de kop ‘opmerkingen’ zijn aan te passen.

Als ik klik op groep > sublesgroep > begeleiding > leerdoelen, staan de

leerdoelen op een andere volgorde dan op het planscherm. Waarom is dat?

De leerdoelen staan bij groep > sublesgroep > begeleiding > leerdoelen, op volgorde van

het aantal leerlingen waarvoor per groep nog leerdoelen open staan. De doelen die voor

het minst aantal leerlingen zijn afgevinkt, staan dus bovenaan.

Kan ik hetzelfde doel opnemen in twee verschillende plannen? Bijv. doelen van

mondelinge taal waaraan in de klas wordt gewerkt en ook bij logopedie.

Een doel kan niet twee keer ingepland worden. Ons advies hierin is: overweeg waar

het zwaartepunt ligt van het onderwijs voor dit doel. In dát plan wordt het doel

ingepland via het planscherm en geëvalueerd. In het andere plan wordt bij de

individuele aanpak geschreven dat er ook aan dat doel gewerkt wordt. Voor de

evaluatie is er afstemming tussen beide personen.

Hoe kan ik extra doelen inplannen (en afvinken) als een leerling bijvoorbeeld

alle doelen van zijn leerroute heeft behaald?

- In beheer zal bij de doelen ingesteld moeten worden dat een doel voor een bepaalde

leerroute als extra doel geldt. Stel daar bij bijvoorbeeld als streefplanning in: start-DL

150, eind-DL 150. (zie handleiding beheer)

- Bij de leerling zal moeten worden aangeven op het scherm waar de leergebieden en

leerroutes worden getoond die van toepassing zijn voor de leerling dat voor een

bepaald leergebied óok extra doelen getoond mogen worden

- Op het planscherm (groep) kan in een selectievenster worden aangegeven of extra

doelen getoond moeten worden.

Vragen met betrekking tot overzichten

Hoe werken de vensters waarmee ik een begin-DL en een eind-DL kan selecteren?

De selectievensters ‘begin-DL’ en ‘eind-DL’ werken als volgt:

Stel: u kiest bij ‘begin-DL’ DL = 3 en ‘eind-DL’ DL = 5.


Het overzicht toont de doelen die beginnen met een DL = 3 en eindigen met DL = 5; de

doelen die voor DL 3 beginnen, maar doorlopen over de grens van DL 3; doelen die

doorlopen over de grens van DL = 5.

Zijn start-DL en eind-DL hetzelfde als begin- en eind-DL?

Ja, dit betekent hetzelfde. De filters van de overzichten filteren echter op alfabetische

volgorde, waardoor er niet is gekozen voor start- en eind-DL (dan zou je namelijk eerst

eind-DL moeten selecteren en daarna start-DL. Om deze reden is ervoor gekozen om de

term begin-DL te hanteren).

Ik zie bij het filter ‘begin-DL’ niet alle didactische leeftijden terug. Hoe kan dat?

Aan de leerdoelen wordt een planning gekoppeld. Alleen de didactische leeftijden, die in

de planning zijn gebruikt (die aan een leerdoel zijn gekoppeld) worden in het filter

getoond.

Wat is het verschil tussen een sublesgroepplan en een werkplan (in de

overzichten)?

Er is geen verschil. In ParnasSys zelf wordt de term sublesgroepplan gebruikt, bij het

opvragen van de overzichten en in de overzichten zelf wordt de term werkplan gebruikt,

maar inhoudelijk gaat het om hetzelfde.

Leerlijnen voor de leerkracht

Documents

Transcript of Leerlijnen voor de leerkracht