Leer – en deeldagEerstelijnszones

Dinsdag 19 maart 2019

Elisabethzaal, Antwerpen

Openingswoord

Jo Vandeurzen

Vlaams minister voor

Welzijn, Volksgezondheid

en Gezin

Internationaal en nationale ‘sense of urgency’6e StaatshervormingRegeerakkoord

Waarom deze hervorming?

///////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////// 16.02.2017 Een geïntegreerde zorgverlening in de eerste lijn 1/80

/ beleidsvisie

EEN GEÏNTEGREERDE ZORGVERLENING IN DE EERSTE LIJN 16.02.2017

Hoe aangepakt?

• Voortraject naar eerstelijnsconferentie van 16 februari 2017

• Participatief traject in 6 werkgroepen• Wetenschappelijke reflectiekamer• Provinciale rondes

=> Grote lijnen van de reorganisatie van de Vlaamse eerstelijnszorg

Ontwerpdecreet zoveel mogelijk trouw aan de bepalingen in de

beleidsvisietekst

Kaderdecreet: principes en algemene bepalingen, concrete maatregelen en

voorwaarden in uitvoeringsbesluiten

Titel: de regionale zorgplatformen zijn toegevoegd in de titel om de

continuïteit van de zorgverlening mee te nemen

Samenwerking met de gespecialiseerde zorg voor o.a. palliatie,

dementie en geestelijke gezondheid.

Hoe duurzaam verankeren?

Eerstelijnsdecreet

Integrale zorg en persoon met een zorg- en ondersteuningsvraag centraal

Ondersteunen en versterken zelfzorgvermogen en informele zorg àsubsidiariteitsprincipe

Inzetten op verhogen zorggeletterdheid

Geïntegreerde zorgorganisatie

Quadruple Aim:

Optimaliseren kwaliteit van de eerstelijnszorg

Verbeteren van de gezondheid en het welzijn

Meerwaarde op vlak van gezondheid en welbevinden

Kwaliteitsvolle en duurzame manier van werken voor zorgaanbieder

Eerstelijnsdecreet: werkingsprincipes

Akkoord m.b.t. inhoud strategische opdrachten, prioriteiten en governance, begin juli 2018 met alle betrokken actoren

Vandaag oproep voor erkenning als partnerorganisatie in Belgisch Staatsblad

Mogelijke erkenning en financiering vanaf mei 2019

Eerste realisaties en verder: Oprichting

Vlaams Instituut voor de Eerste Lijn (VIVEL)

Op een gelijkwaardige wijze beheerd door alle actoren: welzijn,

zorg, lokale besturen, academische wereld, mantelzorg- en

patiëntenverenigingen

Betrokkenheid van bredere veld via periodieke bijeenkomsten

Kleine, flexibele netwerkorganisatie

Vlaams Expertisepunt mantelzorg en eenlijn.be gaan op in VIVEL

Krachtlijnen VIVEL

1. Ontsluiten en samenbrengen van info en data

2. Ontwikkelen van evidence based strategieën, methodieken en

implementatietools voor ondersteuning van eerstelijnszorg

3. Advisering, coaching, vorming en sensibilisering

4. Stimuleren van innovatie

5. Creëren en opvolgen van toegankelijkheid en kwaliteit eerstelijnszorg

6. Advisering van de Vlaamse overheid

6 hoofdopdrachten VIVEL

1e realisaties en verder: Regionale zorgplatformen

Leden: • Logo’s, • Palliatieve netwerken en samenwerkingsverbanden;• Regionale expertisecentra dementie;• GGZ-netwerken• Zorgraden binnen werkgebied regionaal zorgplatform• Verenigingen personen met zorg- en ondersteuningsvraag + verenigingen mantelzorgers & gebruikers• Ziekenhuizen en ziekenhuissamenwerkingsverbanden (facultatief)

Denkoefening

Oproep in april tot vorming 4 piloot regionale zorgplatformen

Doel:

• Effect op gebiedsafbakening huidige structuren,

• Inhoudelijke samenwerking,

• Synergie in werking verplichte partners

• Uitmonden in regelgeving VR

1e realisaties en verder: Regionale zorgplatformen

Denkoefening

12

1e realisaties en verder: eerstelijnszones• Oproep juli 2017

• Indiening voorstellen december 2017

• 49 zones goedgekeurd maart 2018

• Tijd om nieuw dossier in te dienen tot mei 2018

• Eind juni: goedkeuring VR van 60 eerstelijnszones

• Ondersteuning

• Meer info: https://www.zorg-en-gezondheid.be/eerstelijnszones-in-vlaanderen

De 60 eerstelijnszones sinds juli 2018

13

Verder: • Richtlijnen vorming voorlopige Zorgraden • Uitvoeringsbesluit Zorgraden in voorbereiding• Erkenningsdossier indienen eind 2019• Vandaag: Leren van en met elkaar

Stef Steyaert

Programmamanager

Korte stand van zaken implementatie reorganisatieproces

Programma van 13 projecten, opgebouwd vanuit 3 perspectieven:

Projecten met het oog op het creëren van nieuwe structuren om beoogde veranderingen te ondersteunenProjecten met het oog op het creëren van de

instrumenten om de beoogde veranderingen te faciliterenProjecten met het oog op de vormgeving van het

zorgproces zelf

Opbouw reorganisatieprogramma

1. Vorming en opstart werking van de eerstelijnszones

2. Vorming en opstart werking van de regionale

zorgzones

3. Oprichting Vlaams Instituut voor de Eerste lijn

4. Uitbouw geïntegreerd breed onthaal

Projecten met het oog op het creëren van nieuwe structuren/projecten om beoogde veranderingen te ondersteunen

1. Ondersteuning eerstelijnspraktijkvormen en werken

aan meer zorgcapaciteit in de eerste lijn

2. Naar een digitale eerste lijn

3. Verzekeren basisopleiding en permanente vorming

4. De sociale kaart

Projecten met het oog op het creëren van de instrumenten om de beoogde veranderingen te faciliteren

1. Zorgcoördinatie en casemanagement2. Vormgeven kwaliteitsbeleid en klachtenbeleid 3. Mantelzorg als volwaardige partner in de eerstelijnszorg 4. Zorggeletterdheid en patiëntenparticipatie

Er is nog een 13de horizontaal project m.n. de communicatie over de hervorming (nieuwsbrief, website ELZ,…)

Projecten met een impact op (de vormgeving van) het zorgproces zelf

ØVormgeving kwaliteitsbeleid en klachtenbeleidØ Wachten op erkenning VIVELØ Eénmaal VIVEL is erkend, worden hierin afspraken gemaakt tussen

Agentschap Zorg & Gezondheid, VIKZ en VIVEL

1 project nog niet opgestart

Samenwerkingsverband

Kernactoren met brede onthaalopdracht (OCMW,CAW,DMW)

Regie bij lokaal bestuur

Focus op kwetsbare doelgroepen

Niet of ontoereikend bereikt worden

Rechtendetectie en toekenning

Specifieke voordelen en rechten

Breder rechten op alle levensdomeinen

Proactief en outreachend

Verschillende projecten/oproepen

niet toeleidbare VDAB, BUSO uitstromers, personen met betaalachterstand

Vlaamse zorgkas, ikv Vlaamse Beleidsprioriteiten, …

De voorbereidingen voor een oproep rond een traject naar zorgcoördinatie (rol

van GBO hierin)

Geïntegreerd breed onthaal

Doelstellingen

Ondersteuning voor multidisciplinaire samenwerkingsverbanden in prioritaire

zones. (impulsfonds)

Samenwerkingsverbanden in prioritaire zones monitoren (i.s.m. SOKA)

De zorgcapaciteit en de kwaliteitsvolle zorg bevorderen

In Brussel Nederlandskundige zorgverleners ondersteunen

Ondersteuning eerstelijnspraktijkvormen en

werken aan meer zorgcapaciteit in de eerste lijn.

Stappenplan

Voortraject: verkennende gesprekken

Stap 1: Prioritaire zones - het bepalen van criteria voor prioritaire zones

Stap 2: Omschrijven van multidisciplinaire praktijkvormen

Stap 3: VIPA - hoe kunnen de VIPA-subsidies worden uitgebreid naar ander

multidisciplinaire praktijkvormen

Validatie van een visietekst als basis voor wetgevend werk

Stap 4: Zorgcapaciteit - maatregelen om zorgcapaciteit te stimuleren

Stap 5: Brussel - specifieke maatregelen voor Nederlandstalige zorgaanbieders

Ondersteuning eerstelijnspraktijkvormen en

werken aan meer zorgcapaciteit in de eerste lijn.

‘Toeleiding’ via reguliere circuits:• Ontslag uit

ziekenhuis• Huisdokter• Sociale assistentie

vanuit DMW’s, OCMW’s, CAW’s

• Dienstenthuiszorg

• Thuisverpleging• …

‘Toeleiding’ via GBO

Opstellenzorg- en onder-

steunings-plan?

Neen

(Impliciete) criteria

Ja

Zorgcoör-dinatie?

Ondersteuning enzorg wordt gebodeno.b.v. # mondelinge &eenvoudige afspraken

Ondersteuning enzorg wordt gebodenvia opgemaakte af-

spraken in plan

Neen

(Impliciete en expliciete)

criteria

JaBepalen

“gradatie” zorgcoör-

dinatie

(Expliciete) criteria

Bepaalde graad vanzorgcoördinatie

In uitzonderlijke gevallen, als zorgcoördinatieop haar grenzen botst, casemanagement.

Zeer grote autonomie van zorgsysteem,overheid faciliteert (bv. DZOP)

Overheid bepaalt criteria en financiert

Naar een digitale eerste lijn • Business-analyse afgerond en gevalideerd (met het

brede werkveld) eind 2018

• Resultaat : we opteren voor een scenario waarbij de

Vlaamse overheid zelf instaat voor de oplevering van

een geïntegreerd platform. Ze zal hiervoor een

ketensoftwaresysteem voor een digitaal zorg- en

ondersteuningsplatform aankopen en dit verder

ontwikkelen met een (consortium van) marktpartijen

• Hiervoor is inmiddels een project gedefinieerd en

opgestart

Scope van het project Kernfunctionaliteiten

In een volgende fase

Ambitie op (midden)lange termijn- Dé centrale tool voor zorggebruiker en zorgverlener (welzijn-)- Population health management- Centraal platform voor toegang tot zorg-data in eerste lijn (en breder)- ….

- Agenda / Zorgplanning - Journaal- Zorgteam - Levensdoelen & Zorgdoelen- Kwaliteitsindicatoren - Meetbare data voor financiering- Koppeling met EPD’s

Nevenproject : financiering

- Case Management - Integratie Belrai - Rapportering kwaliteit- Context informatie - Communicatietools - Workflows

Opstart (feb à maart)

•Juridische / procesmatige ondersteuning

•Contact leggen met vendors

•Planning opstellen analyse-fase

•Co-financiering (Innovatie)

•Europese partner-regio’s zoeken

•…

Analyse (vanaf april)

•Data (op basis van huidige architectuur)

•Functionaliteit

•Technologie à via marktbevraging

Aanbesteding (timing : te bepalen)

Planning

Parallelle sporen / Kruisbestuiving

Gap-analyse

Analyse van bestaande situatatie

Competenties & vaardigheden

Attitudes

Leerprocessen (bv. stages)

Met gewenste situatie: geïntegreerde zorg, met de persoon centraal

Outcome

Document met resultaten van een gap-analyse

Voor de stakeholders

Voor Vlaams Instituut voor de Eerste Lijn

Onderwijsstakeholders informeren en betrekken bij de hervorming

Verzekeren basisopleiding en permanente vorming

Deelnemers aan projectgroepInteruniversitair Centrum voor Huisartsen OpleidingEenlijn.beVlaams PatiëntenplatformZorgambassadeurKoning BoudewijnstichtingDomus MedicaAgentschap voor Hoger Onderwijs, Volwassenenonderwijs, Kwalificaties en StudietoelagenHuis voor GezondheidVlaamse Interuniversitaire RaadVlaamse OnderwijsraadVlaamse HogescholenraadFederatie van sociale ondernemingenFederatie Vrije Beroepen

Start: 25 januari 2019, oplevering resultaten einde mei 2019

Verzekeren basisopleiding en permanente vorming

Finale doelstelling?Een databank/overzicht met gegevens over het zorgaanbod, zo actueel en volledig mogelijk, ter beschikking stellen aan een ruim publiek via verschillende ontsluitingsmogelijkheden.

Welke visie hanteren we om die doelstelling te bereiken?Gebruik maken van authentieke bronnenZelf brondatabank worden voor externenEigenaarschap en beheer op het laagste niveau

De Sociale Kaart

2018

Verzamelen gegevens zorgverstrekkers door huidige SEL’s en LMN’s

Technische aanpassingen website

2019

Koppelen en ontsluiten van authentieke bronnen, gegevens van

partnerorganisaties en beroepsverenigingen

Werken aan samenwerking toekomstige ELZ en Team Sociale Kaart

Onderhandelen en gunnen nieuwe Sociale Kaart

2020

Geïntegreerde samenwerking ELZ en Team Sociale Kaart

Ontwikkeling nieuwe Sociale Kaart

De Sociale Kaart

Zorgcoördinatie en casemanagement

Reeds verschillende projectgroepen plaatsgevonden

Geen eenvoudige discussie

Voortraject:

Ø hetzij via reguliere circuits,

Ø hetzij via GBO

20Zorgcoördinatie, geheel van:

Ø inhoudelijke taken en verantwoordelijkheden

Ø ondersteunende/administratieve taken en

verantwoordelijkheden

Ø dit takenpakket kan zonodig verdeeld worden over 2

personen

Binnen projecten zijn alle relevante ontwerpdecreten

(woonzorg/eerste lijn/GGZ) gescreend op de mate waarin ze in lijn

zijn met de uitgewerkte visie op mantelzorg (in Vlaams

mantelzorgplan)

Website http://www.expertisepuntmantelzorg.be gelanceerd

Inventaris van de actiepunten in Vlaams mantelzorgplan die

relevant zijn voor eerste lijn is opgemaakt

Op dit ogenblik: opvolging implementatie actiepunten en opstart

project rond ondersteuning/participatie van mantelzorgers in ELZ

Mantelzorg als volwaardige partner in de eerstelijnszorg

Opgestart in september ‘18

A-typisch project met twee onderliggende projecten:

Fonds Daniël De Coninck/KBS: traject rond

zorggeletterdheid met:

Vlaams Patiëntenplatform/Trefpunt Zelfhulp

Zorggeletterheid en patiëntenparticipatie

Onderzoek best practices (afgerond)

Oproep Vlaamse projecten (november)

Projecten ondersteunen

Digitaal uitwisselingsplatform bouwen

Bedoeling is dat enkele ELZ hun schouders zetten

onder 1 project

Valoriseren van de projectresultaten naar VIVEL en ELZ

Zorggeletterdheid (Fonds Daniël De Coninck)

Doelstellingen

Implementeren van patiëntenperspectief in eerstelijnszone

Project analyseren, documenteren, bijsturen, …

Ontwikkelen van good practices

Concrete resultaten:

Rapport en een overzicht van do’ en dont’s

VIVEL wordt ingelicht over de concepten en methodieken om

patiëntenparticipatie in de stijgers te zetten in Vlaanderen

Infomoment voor alle eerstelijnszones in Vlaanderen

Patiëntenparticipatie (VPP/TrefpuntZelfhulp)

Nieuwsbrieven – nieuwsflash’sInfosessies in Vlaams ParlementInfomateriaal opstarten vorming ELZLeer- en deeldagUpdate van de FAQ’sWebsite : www.eerstelijnszone.be + vormingen rond de website

Communicatie over reorganisatie eerste lijn in Vlaanderen