Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Kracht voor ouderschap van ouders met psychische

aandoeningen

Subsidie van het Fonds Psychische Gezondheid

Peter van der Ende Senior-onderzoeker Lectoraat

Rehabilitatie Hanzehogeschool Groningen p.c.van.der.ende@pl.hanze.nl

Website: www.ouderschap-psychiatrie.nl

Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Onderwerpen

• 1. Project ouderschap bij psychische aandoeningen

• 2. Rehabilitatie en herstel

• 3. Kracht voor ouderschap

• 4. Ouderschap met succes en• tevredenheid

Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Project

Aandacht in instellingen

Prevalentie onderzoek

BehoefteOnderzoek

-Methodiek-Trainingen-Evaluatie

PersoonlijkHerstel en eigen kracht

Ouderschap bij psychische aandoeningen

Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Rehabilitatie

Mensen met psychiatrische beperkingen helpen beter te functioneren zodat ze, met succes en naar tevredenheid, kunnen wonen, werken, leren en hun vrije tijd besteden in de omgeving van hun keuze met zo min mogelijk professionele hulp (Anthony en Farkas, 1991)

Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Herstel

• “ de unieke persoonlijke processen waarin mensen met psychische beperkingen proberen om de draad weer op te pakken en hun leven opnieuw inhoud en richting geven” Boevink e.a. (2008)

Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Vanuit ideeën van rehabilitatie/herstel:  Welke open vraag over ouderschap is geschikt?    

Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Achtergronden van het project

• Vermaatschappelijking• Discriminatie• Bijna de helft van de mensen met ernstige

psychische aandoeningen (EPA) heeft kinderen (±68.000)

EPA: 0,9% van de bevolking (18 -65)Totaal 400.000 tot 600.000

• Hogere drempel voor maatschappelijke voorzieningen

Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Eigen kracht voor ouderschap van mensen met

psychische aandoeningen

Lectoraat Rehabilitatie Groningen

METHODEN

• Kwalitatief onderzoek• Lijst met open vragen• Interviews opgenomen op

voice-recorder• Letterlijk uitgetypt

ANALYSE• Tekstanalyse met ATLAS-TI

Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Lectoraat Rehabilitatie Groningen

27 ouders met ernstige psychische aandoeningen geïnterviewd4 ouders zonder

Bevindingen

• Het hebben van kinderen geeft structuur

• Extra goed doen als compensatie• Het kind steeds meer loslaten• Vragen rondom rolmodel zijn• Inzichten om lasten te delen• Communicatie over problematiek

met kind is ingewikkeld Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Alleenstaande moeder met kind van vier:

• “Maar je krijgt ook wel heel veel terug. Het moederschap dat geeft ook veel voldoening en ja, eigenlijk is het ook sinds ik moeder ben dat ik zo stevig op mijn pootjes sta als nu, zeg maar. Het heeft mij wel heel erg veranderd”

Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Conclusies (1)

• Ouders met psychische aandoeningen komen in hun kracht door het kind omdat ze bij de les moeten blijven.

• Het opvoeden biedt de ouder een basis voor maatschappelijke participatie– via school– via vriendschappen kind.

Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Conclusies (2)

• Samenzijn en samen activiteiten ontplooien geven beiden levenskracht.

• Loyaliteit en solidariteit met een eigen kind geven kracht om door te gaan.

• Een nieuwe generatie en zo mogelijk een daaropvolgende generatie geven perspectief

Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Alleenstaande moeder met kind van twee:

• En dan vragen ze je in een algemeen ziekenhuis bij de opname al: heb jij straks hulp nodig thuis? Dat mis ik in de psychiatrie. Je wordt naar huis gestuurd met een receptje, tot ziens. Dat had veel beter moeten worden geregeld, want ik heb daar negen maanden op bed gelegen. En toen moest ik er opeens weer zijn voor mijn gezin.

Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Aanbevelingen• Aanpassing methodiek “Ouderschap met

Succes en tevredenheid”• Resultaten naar deelnemers, pers

congressen, websites, rapport, artikelen– met als lijn om regie bij de ouders te laten– in openheid de kracht van de ouders naar

boven te halen

Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Ouderschap met succes en tevredenheid

Individuele Rehabilitatie Benadering (IRB)

• Veranderdoelen op terreinen van wonen, werken, leren, financiën en SOCIALE CONTACTEN

• Verkennen (doelvaardigheidsbepaling), kiezen, verkrijgen en BEHOUDEN

Lectoraat Rehabilitatie Groningen

Methode

Drie cliëntenwerkboeken “Ouderschap met succes en tevredenheid (OST)”

• I Huidig functioneren van de ouder• IIa Versterken van de ouderrol• IIb Hernemen of uitbreiden van de

ouderrol

Lectoraat Rehabilitatie Groningen

I“Huidig functioneren van de ouder”

• Wie ben ik en wie is mijn kind?

• Tevredenheid en succes

• Steun, zelfvertrouwen

en verwachtingen

Lectoraat Rehabilitatie Groningen

IIa“Versterken van de ouderrol”

• Wie stellen eisen aan de ouder?

• Wat vraagt de ouderrol van deze ouder?

• Oplossingen kiezen

• Succesvol en

tevreden blijven

Lectoraat Rehabilitatie Groningen

IIb“Hernemen / uitbreiden van de ouderrol”

• Wensen van de ouder

• Mogelijke activiteiten en situaties

• Wie stellen eisen?

Welke?• Wie helpt /

oplossingen kiezenLectoraat Rehabilitatie Groningen

Reacties / vragen:p.c.van.der.ende@pl.hanze.nl

Websites:www.ouderschap-psychiatrie.nl