Herstelondersteunend omgaan met mensen met psychische

aandoeningen

Jos Dröes

Marianne Klein Bramel

Nadelen van het gebruik van ziektediagnoses:

Voordelen van het gebruik van ziektediagnoses:

* “Normaal” conflict-, of copinggedrag, en normale reacties op levensgebeurtenissen worden gezien als “symptomen” van “ziekte”.

* Cliënt en familie ‘ kunnen het niet helpen’ en worden te weinig aangesproken.

* Het denken in termen van ziekte doet iets met je ik-gevoel – terwijl dat al genoeg klappen krijgt.

* Denken in ziektebeelden laat je op een objectiverende manier naar mensen kijken. Dat is niet goed voor de hulpverleningsrelatie.

* Mensen zien al je functiestoornissen en communicatieproblemen als uitingen van ziekte.

* Er worden geen risico’s genomen en de cliënt durft zelf ook niets meer.

* Sommige diagnoses maken dat bepaalde behandelingen of werk vrijwel ontoegankelijk voor je worden

* Een diagnose kan stigmatiserend werken, niet alleen naar de omgeving van de cliënt, maar ook naar de cliënt zelf. Je wordt je diagnose, in plaats van iemand met een aandoening.

* Het “verklaart” voor cliënt, familie en hulpverlener wat er aan de hand is.

* Het ontlast cliënt en familie van verantwoordelijkheid, je kunt er niets aan doen.

* Mensen gaan begripvoller met je om.

* Een goede behandeling verbetert veel verschijnselen tegelijk.

* Het plaatst crisis en terugval in een breder verband (bv.: signaleringsplannen).

* Het maakt samenhangende zorgprogramma’s mogelijk.

* Je hebt recht op een uitkering, op behandeling en ondersteuning.

* Een duidelijke ziekte maakt denken over herstel mogelijk.

Doelstellingen van de cursus

Leren benoemen van psychische aandoeningen als communicatieproblemen, functiestoornissen en ziektebeelden.

Leren om psychische aandoeningen zoveel mogelijk aan te pakken vanuit gezond verstand, compassie en interactie en alleen indien nodig vanuit een ziektemodel.

Leren hoe je met cliënten kunt praten over de positieve betekenis van psychische stoornissen en het omgaan ermee in hun herstelproces.

Hoe zie/noem ik het?

Hoe pak ik het aan?

Wat is de relatie met herstel?

Aspecten van herstel

Eigen verhaal maken

Empowerment vergroten

Ervaringskennis opdoen

Steun van anderen krijgen

Regie gaan voeren

Programma van de training Herstelondersteunend omgaan met psychische

aandoeningen

Dagdeel 1 Inleiding film schizofrenie Dagdeel 2 Praktische communicatieproblemen film angst en dwangstoornis Dagdeel 3 Stoornissen van de psychische functies film depressie Dagdeel 4 Ziektebeelden en diagnoses film bipolaire stoornis Dagdeel 5 Aandoeningen en herstelondersteunende zorg

film borderline pers.st. Dagdeel 6 Aandoeningen en herstelondersteunende zorg

film verslaving

Psychische aandoeningen kun je zien als

Praktische Stoornissen

communicatie van de problemen psychische functies

Ziektebeelden

Psychiatrische stoornissen Symptomen

Voorbeelden

* Praktische communicatieproblemen – In een andere werkelijkheid verkeren – Angst – Weinig energie hebben

* Functiestoornissen - Aandachtstoornissen - Stoornissen van het denken (te snel, te langzaam, verward,

vreemde inhoud) - Stemmingsstoornissen

* Ziektebeelden - Schizofrenie - Bipolaire stoornis

- Borderline stoornis

Een denkmodel

Praktische

communica-

tieproblemen

Psychische

functie-

stoornissen

Ziektebeelden

Eigen verhaal

Empowerment

Ervaringsdes-

kundigheid

Steun

Regie

Een denkmodel

Praktische

communica-

tieproblemen

Psychische

functie-

stoornissen

Ziektebeelden

angst stemmingswisselingen Borderline pers.st

Eigen verhaal

Wat zijn aanleidingen

voor je angst?

Wanneer gaat het juist

over of beter?

Wat zijn aanleidingen voor

het erger worden of juist

verbeteren van je

stemmingswisselingen?

Wat is de betekenis van

het feit dat je een

borderline stoornis hebt?

Empowerment Heb je het gevoel dat je

invloed hebt gekregen

op je angst?

Heb je het gevoel dat je

invloed hebt gekregen op

je stemmingswisselingen?

Heeft het overwinnen van

je borderline stoornis je

sterker gemaakt?

Ervaringsdes-

kundigheid

Wat zijn jouw zelf-

ontwikkelde strategieën

om met je angst om te

gaan?

Wat zijn jouw zelf-

ontwikkelde strategieën

om met je stemmings-

wisselingen om te gaan?

Wat zijn jouw zelf-

ontwikkelde strategieën

om met je borderline-

stoornis om te gaan?

Steun Wat zijn jouw bronnen

van steun bij het omgaan

met je angst?

Wat zijn jouw bronnen van

steun bij het omgaan met

je stemmingswisselingen?

Wat zijn jouw bronnen

van steun bij het omgaan

met je

borderlinestoornis?

Regie Kun je zelf bepalen

welke hulp je wanneer en

waar wilt hebben?

Kun je zelf bepalen welke

hulp je wanneer en waar

wilt hebben?

Kun je zelf bepalen welke

hulp je wanneer en waar

wilt hebben?